f 1 I 1 -
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
YLAAllDDfGEN.
j.:i J J f i 1 H J.
Kunst en Wetenschap.
Rechtzaken.
Landbouw en Yeeteelt
Staten Generaal.
Kerk en School.
grond van do schridingswet van 1905 maar
volgons do wot op do vereenigingen van
1901; en verder, dat ze niet de gelden, voor
'den eeredienst henoodigd, zal bijeenbrengen,
ninar alleen de onvoldoende bezoldigingen
der geestcliiken zal trachten aan te vullen.
Vrijdagavond zal de socialistische groep
van het parlement aan do ministers Brinml
en Viviani een banket aanbieden. Ook Mil-
lerand zal or aan deelnemen.
D n i t s c h 1 a n d.
Do Oostenrijk-TIongaarsebc minister van
buitenlandsche zaken frhr. von Aehrenthal
is gistermorgen te Berlijn aangekomen.
De verschillende politieke partijen in den
Rijksdag zijn als volgt verdeeldCentrum
(katholieken) 103 mandaten; sociaaldemo
craten 73; conservatieven 52; nationaal-
liberalen 51; rijkspartij 22: progressisten
20; Polen 16; agrariërs 15_: liberale unie
10vrijzinnige volkspartij 6anti-semieten
6, Elzas-Lolharingon, "VVelfen en wilden
18; totaal 397 afgevaardigden. Zij vormen
6 fracties te wetenbet katholieke centrum,
de conservatieven, de kleine groepen der
rechterzijde, de nationaal-liberalen, de kleine
groepen der linkerzijde en de sociaal
democraten.
O o s t e n r ij k-H o n g ar ij e.
De Oostenriiksche Ivamer heeft de eerste
groep van de kieswetten aangenomenbij
welke het aantal afgevaardigden op 51G
wordt bepaald. Bij dc voortgezette beraad
slaging eischten de socialisten en de radi
cale Tsjechen het vrouwenkiesrecht. Vrijdag
voortzetting.
Z u i d-A f r i k a.
Ferreira is nog steeds op vrije voeten.
Hij kwam Dinsdag te Grootdrink aan op
zijn tocht naar het Oosten, nog steeds ach
tervolgd door do politie. Een partijganger
werd gedood cn een gewond in het gevecht
van Maandag.
Generaal Louis Botha heeft aan
de Transvaalsche regeering zijn diensten aan
geboden tegen Ferreira. De Transvaalsche
regeering heeft in haar antwoord aan gene
raal Botha haar dank betuigd voor diens
aanbod en hem bericht, dat de Engelsche
regeering met zijn schrijven in kennis zal
worden gesteld.
Vereenigde Staten.
Volgens een particulier bericht uit New
York aan den „Matin" schijnt het gevaar
voor een spoorwegstaking in Noord-Amerikn
geweken. Reeds is er overeenstemming ver
kregen tusschen eenige maatschappijen en
haar personeel, terwijl de eischcn van de
beambten van. den Érie-spoorweg aan een
scheidsgerecht zullen werden onderworpen.
Hofbericht.
Naar wij vernemen, gaat Z. K. H. de
Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklen
burg, Vrijdag a. s. van Apeldoorn naar
Rudolstadt (Schwarzburg), ten einde do
feesten bij to wonen, welke zullen worden
gegeven teT gelegenheid van den tachtig-
step verjaardag van H. D. H. Prinses Ma-
thilde van Schwarzburg Rudolstadt, groot
moeder van Z. K. H.
Be Prins zal op deze reis worden ver-
gezeild door gijn d.ef. adjudant, baron van
Heemstra, ordonnans-officier van H. M. de
Koningin.
Rechtspositie Indische officiereu.
Indertjjd werd door den heer Thomson in
de vergadering der Tweede Kamer een motie
voorgesteld, beoogende verbetering te bren
gen in de rechtpositie van de tot het Indi
sche leger behoorende officieren. Deze motie
zal, naar gemeld wordt, wel niet bij de
beraadslagingen over de Indische begrooting
in behandeling komen, doch bij het ingediende
wetsontwerp tot aanvulling van art. 42 van
het Indische regeeringsreglement, welk ont
werp minder dan thans het geval is, den
gouverneur-generaal bij uitsluing aanwijst
als de tot het benoemen, bevorderen en
ontslaan van Indische officieren bevoegde
macht.
De Mij. tot exploitatie yan Staatspoorwegen
tegenover Hongarije.
Volgens „Het Volk" zou het schrijven
van de Mij. tot exploitatie van staatsspoor
wegen aan de leden van de Belgische-Ne-
derlandsche-Oostenxijk-Hongaarsche Spoor-
wegvereeniging door mr. A. J. M. Bake
zijn verzonden, zonder daarin den direc
teur-generaal van de Staatsspoor te ken
nen.
Ontwerp Ziekteverzekeringswet.
Naar wij vernemen, worden door het hoofd
bestuur der Nederlandsciie Maatschappij tot
bevordering der Geneeskunst plannen be
raamd om nu het nieuw-ingediende wetsont
werp zoo goed als geen rekening houdt met
de uitspraken der Maatschappij, voordat het
in de afdeelingen der Tweede Kamer onder
zocht- wordt, zich namens de Maatschappij
door middel van een adres tot de volksver
tegenwoordiging te wenden, ten einde te
trachten haar alsnog te overtuigen van de
noodzakelijkheid en wenschelijkheid van de
in het ontwerp aan te brengen wijzigingen,
zooals deze door de Maatschappij herhaalde
lijk zgn kenbaar gemaakt. (»Tijd".)
Reorganisatie K. v. K. en F.
In de gisteravond gehouden vergadering
van de Kamer van koophandel te Zutphen
werd voor kennisgeving aangenomen een ver
zoek der Kamer te Schiedam, om haar adres
aan den minister van L., N. en H. in zake
reorganisatie der Kamers te steunen.
De strijd tegen do pandjeshulzen,
Door het comité ter bestrijding der parti
culiere pandjeshuizen was tegen gisteravond
te 's-Grnvenhage, een vergadering uitge
schreven ter behandeling van de ontwerp
statuten van de „Nat. vereeniging tot be
strijding van den woeker."
Jonkvrouwe A. van lïogendorp opende de
druk bezochte bijeenkomst, waarna dc secre
taresse, mej. C. C. A. v. .Dorp, eenige me-
dedeelingen deed omtrent ingekomen nd-
hnesie-betuigingen. Ter vergadering waren
afgevaardigden tegenwoordig van ruim 30
vereenigingeu en bonden, uit Ben Haag,
Delft, Leiden, Rotterdam enz.
Besloten werd tot constitueering eener
vereeniging, onder den naam van „Natio
nale vereeniging tot bestrijding van den
woeker", gevestigd te 's-Gra\onhage.
Alsnu volgde de behandeling van de
ontwerp-statuten, waarin als doel der ver
eeniging wordt omschreven „door ulle vet
tige middelen den woeker in eiken vorm te
bestrijden en het crediet der behoeftigen op
betere wijze te regelen."
Zij tracht dit doel te bereiken
tl. door het verbreiden van kennis omtrent
den omvang en de gevolgen van den woe
ker in het volksleven en van de juiste be-
teekenis der voor waaiden, waaronder crediet
wordt verleend
b. door liet in liet leven roepen van cre-
dietinstellingen, ten behoeve der mingegoc
den, en door bij openbare besturen en plii-
Innlropibclie instellingen aan te dringen, zoo
wel op bet in het leven roepen van dergelijk
ciediotinstellingen als op 't zoo doelmatig
mogelijk inrichten van de bestaande
c. door propaganda te maken voor wette
lijke bepalingen, ten einde het kwaad van
den woeker te beteugelen; aan de werking
van dergelijke bepalingen voortdurend baar
aandacht ie schenken en deze krachtig te
steunen.
Tot omschrijving van het doel, gelijk het
hiervoren is vastgesteld, werd na breedvoe
rige discussie besloten, nadat uitdrukkelijk
was gecoiwtateerd, dat de vereeniging zich
voornamelijk tegen den woeker zal richten
en haar arbeid stel rein niet tot armenzorg zal
uitstrekken.
Onze Yloot.
Te Leiden is opgericht een afdeeling van
de Nederlandsciie Vereeniging Onze Vloot.
Tot bestuursleden zijn benoemd do hoe
ren F. A. van Braam "Houckgcest, adju
dant in buitengewonen dienst van H. M.
de Koningin, vooizitter; ,T. C. Stam, pen
ningmeester, en J. van der Worm, direc
teur der Kweekschool voor Zeevaart, se
cretaris.
Kunst onder bet volk.
Te 's-Graven!)ace heeft zich een co
mité gevormd, ten einde pogingen in het
werk te stellen, om ook hier het kunst
genot te brengen onder het bereik van de
velen, die daarvan tot heden om redenen
van financieelen aard geheel of zoo goed
als geheel verstoken bleven Het comité
stelt zich voor zijn doel te bereiken o.a.
door het organiseeren van cursussen, ten
toonstellingen, concerten, lezingen, e. d.
Door de Rotterdamsche rechtbank is
gisteren failliet verklaard A. Vellekoop,
brood en winkelier alhier. Rechter-commis-
saris mr. L. Offerhaus Jzn., curator mr. D.
Lodder alhier.
Heden is van de werf nGusto" met goed
gevolg te water gelaten de hopper no. 45,
de laatste van het vijftal dat op deze werf
in aanbouw was.
Vanmorgen is door de politie in beslag
genomen bij een oud-roest een koperen spoe-
lingpomp, die ontvreemd was van een terrein
bij de branderij van den heer P. G. Scheffers.
Als de vermoedelijke dader van dien diefstal
is aangehouden A. G. alhier; hij is in voor-
loopige bewaring gesteld.
Boor een motorboot uit Schiedam werd
heden op de rivier de Maa^, ter hoogte van
boei 17 te Rotterdam een tjalkschip over
varen geladen rnet steenkolen uit het s.s.
»Amsiei".
Het tjalkschip zonk doch de opvarenden
werden gered.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw.
Geopend van 9Vs tot 11 Va uur voormiddag.
Telephoonnummer 244.
Gevraagde arbeidskrachten.
Barbiersleerling.
Bakkersjongen,.
Bakkexsleerling,
Distillateursjongen.
Grof- en machine
bankwerkers.
Grof- en machine-
bankw. (halfw.)
Halfw. draaijer.
Halfw.-timmerman.
Jongens.
Aangeb. arb
Bakker.
Bankwerker.
Boekbinder.
Drukker^.
Gistwerker.
Koperslager.
Kuiper.
Letterzetter.
Gediplomeerd ma
chinist.
Mach.-stoker.
Molenaar.
Pakhuisknechts.
Krullenjongen.
Kunstsmeden.
Loopjongen.
Pi aats werker.
Slijper.
Schoenmaker (of
halfwas).
Schoenmakersjongen.
Slagersjongen.
Vuurwerker.
eidskrachten.
Timmerman.
Tuinmansknecht.
Smidsjongens.
Personen voor, licht<
werkzaamheden.
Dagmeisje.
Kindermeisjes.
Schoonmaakster.
Wasschen aan huis
gevraagd.
Naaiwerk aan huis
gevraagd.
Door den heer Commissaris der Koningin
is bepaald, dat de verlofgangers der na
tionale militie, aan wie is toegestaan hot
jaarlijkseh onderzoek tc ondergaan, in No
vember of December, dit jaar den. 4 Dcc,
a.s. 's voorm. 10i/i uur, alhier, aan 'dc in
spectie moeten deelnomen.
De Nederlandsciie Tooneclvereeniging
heeft tor opvoering aangenomen Eigen
llaard, spel in vier bedrijven van Anna Van
Üogh-Knulbuch.
Van Het hoogste recht, het nieuwe stuk
van Ina BoudierBikker, schrijfster van
Verleden, kan do première spoedig worden
tegemoet gezien.
Aangaande den heer H. J. Schimmel,
meldt het „Nws.", dat zijn toestand zeer
achteruitgaande is en als hoogst ernstig
beschouwd wordt.
Flollandïche Hypotheekbank
(Vervolg.)
In de heden voortgezette behandeling
va,n deze zaak werden thans getuigen ge
hooid in verba,nd mot de punten, 1, 2
en 3 der dagvaarding tegen jhr. Th. C.
A. de Gcr, waarvan <le zakelijke inhoud
luidt:
lo. da,t hij in zijn kwaliteit van direc
teur der llolla,ndschc Hypotheekbank in
Augustus 1S9G zich opzettelijk wodenrech
telijk heeft toegeëigend een bedrag van
f30 000 a/Ui kasgeld van die vennootschap;
2o. a, dat hij tusschen 29 April cn 31
Mei 1S9S eveneens zich opzettelijk weder
rechtelijk heeft toegeëigend ccai bedrag
aan kasgeld, groot 150.000;
b. dat hij, om deze laatste toeëigening
te verheimelijken, opzettelijk vajschelijk in
het lo'opende kasboek geboekt heeft, als
op 30 April 1898 va,n de Associatie-Cassa
ontvangen, f45,000, hoewel 'inderdaad aan
de Holl. Hypotheekbank op dien dag van
de Associa.tie-Cassa f 95,000 ten goede
was gekomen;
3o. dat hij in het tijdperk! 27 Juni 1903
tot 30 Juni 1904 zich opzettelijk weder
rechtelijk heeft toegeëigend vijl aan de
Holl. Hypotheekbank toebehoorende bedra
gen, elk van f25,000, hem télkeng ter
hand gesteld door de firma A. Cramer,
ter aflossing eener door deze bij delloll.
Hypotheekbank gesloten prolongatieen dat
hij, ter verheimelijking van de laatste toe-
eigening opzettelijk valschelijk door den.
hem ondergeschikten "bediende van de
Holl. Hypotheekbank H. Boon, in, hetloo-
pende kasboek heeft doen boeken onder
de uitgaven een post: ,,A. Cramer on
call geplaatst f25,000".
'Als eerste getuige wordt opnieuw ge
hoord de boekhouden' Ch. A. Gilhuysl. llij
geeft inlichtingen,, eerst over de verduis
tering van f 30,000 in 189G,
Wat betreft den post van f 95 000 ont
vangst vim ae Associatie-Cassa, die voor
slechts f 45,000 in het kasboek stond, ook
dit verschil bleek get. uit het rekening-
courantboekje der Associatie-Cassa, dat niet
klopte met het kasiboek. Hij ging toen naar
De Montigny, die zei„Wc zullen er wel
een mouw aan passen; ik zal met meneer
De Geer spieken. Later kreeg getuige de
opdracht: „Boek het maar op de belee-
ningsirekening, ik zal wol zorgen voor on
derpand".
Bckl. Dc Geer erkent dit feit.
De voorzitter releveert:
Dp 30 April 189S hebt u een kwitan
tie voor ,f 95,000 gereed gemaakt, sltrek-
kende tot gedeeltelijken aankoop van as1-
siignaties bij de Nederl. Bank. Die moes
ten ook naar Den Haag voor de Plettcrij.
U hadt een bedrag van f50,000 uit de
kas genomen en u hebt toen het bedrag
van f 95,000 gebruikt voor assignaties naar
Den Haag, terwijl u in het kasboek on
der de uitgaven vermeldde in plaatsivan
f95,000: Associatie-Cassa f45,000. Die
boeking van f95,000 hebt u gedaan om
te verbloemen dat u f 50,000 meer biadt
genoten.
Bekl. De Geer: Ik heb' nooit dat oogmerk
gehad. Mijn bedoeling is geweest om een
prolongatie lo sluiten van f50,000. Het be
wijs daarvoor is nedergelegd in de brand
kast der Bank. De b'oeking was niet regel
matig, maar nooit heb' ik er mee willen
aantoonen, wat u zegt.
Voorz.
Vroeger hebt u erkend, dat dc p'ost As
sociatie-Cassa in het kasb'oek werd ge
boekt om daarmede te verbloemen dat u
zooveel moor genomen had.
Bekl. De Geer merkt nog op1, dat geen
f 50,009 door de bank hij de Ass. Cassa ge
stort is.
De president leest dan een verklaring
voor, in "de instructie door Get. Gilhuys
afgelegd, waarin deze zegt, een remise van
f 50,000 aan de Ass. Cassa niet te "hebben
gebracht om de boeken weer in orde te
brengen.
Bekl. De C.„Dat' was de gewone remise
aan de Ass. Cassa".
De Pres.„Maar die is dan toch weg
gelaten."
Bekl. De G.„Dat 'heb' ik nooit gewe
ten. Het was ook! niet noodig, want door
het hoeken van den beleeningspost was
de zaak in orde."
De "president (tot bekl. De Montigny):
„Heb't u bij de ontdekking gezegd Wel voor
onderpand te zullen zorgen?"
Bekl. De M. zegt, dat Gilhuys tweemaal
bij hem kwam. Do eerste maal zei hij hem
Boek het manr op de belceningsrekening,
en toen Gilhuys toon nog eens kwam vra
gen of hij het doen moest, zei hijja,
boek het maar zoo, ik zal wel voor onder
pand zorgen. Toen zijn drie prolongatie
akten opgemaakt, gedateerd in 1895, 1896
en 1898. Zo waren geteekend door De Geer.
De 'president: „Waarom oók niet door
Bekl. De M. zegt, dat dit was omdat
hij er niet aan liad meegewerkt.
De president: „De laatste, die van 1898,
had u dan toch kunnen teekenen?"
Bekl. Dc M. .geeft dit toe, maar toch is
het niet gebeurd.
De drie akten, die in 1899 zijn opge
maakt, bedragen: voor '95 f 25,000, voor '96
f30,000 en voor '98 f50,000.
De president: „Waarom werden nog
akten opgemaakt, als er toch reeds akten
waren, opgemaakt en geteekend door De
Geer?"
Bekl. De M. zegt eerst in de instructie
gehoord te hebben dat er reeds akten waren,
hij lind ze nooit gezien. Toen hij van de
zaak kennis kreeg vond hij geen onderpand
hij wil daarmee niet zeggen.dat het er
niet, geweest is. Nu werd tegelijk voor onder
pand en akten gezorgd.
Verder zegt bekl. De M. dat hij een
schrijven zag van zijn mcdebeklnngde aan
verschillende levensverzekering-maatschap
pijen om bij zijn overlijden vrijkomend geld
aan Do Montigny uit te koeren.
Bekl. De Geer zegt dat Dc M. wilde dat
alles formeel in orde was; daarna werden
nu do akten duplicaten opgemnnkt, getee
kend door hen beiden nis directeurende
origineelen waren slechts door hem, De G,,
als schuldenaar geteekend. „Tk dacht dat
deze duplicaten in den trommel bij het on
derpand lagen, maar 'dit blijkt niet waar te
zijn geweest, Do 51. heeft ze dan zeker moe
naar huis genomen."
Bekl. De Montigny verklaart zich niets
van die duplicaten te herinneren.
Bekl. De Geer,,'t Spijt me dat we het
ook h'erin niet eens zijn. Zijn eigen woor
den waren„De boel moet formeel in orde
zijn."
De- president vraagt wat de beteekenis
was van een briefje waarop o. a. stukken
„Klein-Azië" stonden en dat bij de akten
gevonden is.
Bekl. De Geer: „Dat was onderpand dat
ik er nog bil moest doen."
De president„Is 'dat ook gebeurt?"
Bekl. De Geer: „Dat weet ik mij niet te
herinneren."
De president vraagt wnnrom die posten
niet dadelijk op de prolongatie-rekening zijn
vermeld.
Bekl. De Geer zegt dit te hebben 'ver
zuimd. ,,Tk heb direct het oogmerk gehad
die post van f 50.000 als prolongatie te be
schouwen ik heb alleen verzuimd dit aan
mijn mededirecteur en den boekhouder op te
geven."
De president: „U hebt toch bij den
rechter-commissaris verklaard, in het kas
boek slechts 15,000 geboekt te hebben om
die verduistering fp bedekken?"
Bekl. De Geer: „Dan is dat verkeerd
weergegeven. Ik heb nooit de bedoeling ge
had door valschheid in geschriften me iets
foe te eigenen.
In de drie zaken werden verschillende ge-
tuigen als Gilhuys, Esveld. Vasvisser reeds
vroeger gehoord en Roos, Perk en Ticke als
nieuwe. Door de antwoorden dezer getuigen
on verschillende vracen erkende eindelijk De
Geer ook de f 25.000 der firma Cramer ont
vangen en niet verantwoord te hebben maai
de gegevens voor de boeking verstrekt te
hebben.
Het geding duurt voort.
worden gesteld van het College van Cu
ratoren dier Hoogeschool, tein einde dit
foruls te bestemmen voor eenig doel ter
bevordering van den bloei der Groning-
sche lloogescbool, waardoor haar oude
luister zou verzekerd blijven.
Het is daarbij geenszins do bedoeling
het Rijk den wederopbouw ook maai- voor
een deel uit handen te nemen, maar hoofd
zaak is een krachtig blijk te geven van
liefde voor en gehechtheid aan de G'roning-
sclie Hoogeschool.
Reeds zijn velo bijdragen bij dc com
missie ingekomen, varieerende tusschen
f 1.en f 1000.zoodat men verwach
ten mag dat het beoogde doel bereikt zal
worden.
Te Leeuwarden zijn verleden week voor
Z. K. II. den Prins dor Nederlanden vijf
tien koeden aangekocht, bestemd voor
's Prinsen landgoed Dobbin.
Ned. IIeiiv. Kerk.
Beroepen te Hekelingen dc heer B.
Tninstra, cand. te Utrecht; te Angeren
(Betuwe) ds. M. Lindenborn to Babyloniën-
broek.
Aangenomen hot beroep te Herba-
jum door den heer R. H. v. d. Molen, cand.
te Oostwold (Oldambt).
Geref. Kerken.
Beroepen te Smiide (B) de lieer D.
Blom te Baflo (Gr.); te Waddingsveen
ds. H. Hogenbirk te Nederhorst den Berg.
Doopsgezinde Gemeente.
Beroepen te Zijldijk (niet te Zeerijp
zooals gemeld is) de heer D. Attema, cand.
te Leeuwarden.
Cruist Gereformeerde Kerk.
Beroepen te Enschedé ds. Schouten
te Bunschoten; te Kampen ds. M. den
Boer te Zaandam.
IIoogeu Onderwijs.
Aan do rijksuniversiteit te Utrecht is be-
voidercl tot doctor in de rechtswetenschap
op stellingen, de heer A. van der Spek,
geb. te Mocrcapelle.
Aan de universiteit te Leiden is het doc
toraal examen rechten afgelegd door den
heer A. Fontein.
Tot rector van het Amsterdams die Stu
dentenkorps is gekozen de heer C. A. Vc-
ning Meinesz.
De Groningsche Universiteit.
Men seint ons uit Groningen:
Onder den indruk van den brand dio
op 30 Augustus j.l. de academie te Gro
ningen heeft vernietigd, werd onlangs een
commissie gevormd nit oud-studenten de
zer Hoogeschool, d-ie aan oud-collega's een
circulaire richtte,waarin gevraagd werd
deelneming in do vorming van een fonds,
dat, wanneer het nieuwe academiegebouw
weer zal zijn verrezen, ter beschikking zou
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 14 November.
(Vervolg.)
Indische b e g r o o t i n g.
De MIN. VAN KOL. antwoordt dat do
klachten van den heer-v. d. Brandt weder
om onderzocht en ongegrond zijn gebleken.
Door den gouv.-gcn. is 'n nieuw onderzoek ge
last aau den proc.-generaal. Deze is naar
Deli geweest en heeft rapport uitgebracht
waaruit blijkt dat de klacht mr. Van den
Brandt ton eenenmale ongegrond is.
De Minister moet blijven weigeren het
rapport van mr. Rhcmrev over te leggen;
evenmin kan hij de conclusie mededeolen.
Ten aanzien van bepaalde feiten is mr.
Dijkstra rechterlijk vervolgd doch later is
terech tstell i ng geweigerd
Onder die omstandigheden, kan de minis
ter rapport en conclusie niet overleggen.
Van schuld van den Resident van dc Lam-
pongsche is geen sprake maar niettemin is
die Resident niet meer in functie.
Voor Tndië acht de minister den tijd nog
niet gekomen om de doodstraf af té schaf
fen. Van inmorging in de rechtspraak moet
do Indische Regeering zich onthouden; du
preventieve hechtenis moet zooveel mogelijk
beperkt worden's Ministers bedoeling
met de arbeidsinspectie is in de Memorie
van Antwoord uiteengezet. De bedoeling is
een algemeene arbeidsinspectie te maken,
niet onder de ambtenaren van het B. B.
Van dc Riouw-koeliemisstanden is den
minister inderdaad niets bekend maar hij zal
een onderzoek doen instellen. Koeliewerving
op Java voor buiten Nederlandsch-Indië mag
niet geschieden zonder vergunning. Uit het
drukpersreglement is het preventieve thans
weggenomen; behoefte aan andere beperking
is niet noodig gebleken en partieele wijzi
ging van het strafrecht is ook overigens niet
gewenscht. Artikel 75 zooals hot nu is ge
wijzigd acht de minister, in strijd met de
opvatting van den heer VAN KOL, vol
komen uitvoerbaar. Over de centrale gevan
genis te Semarang (niet te Soerabaya") kan
dc minister op dit oogenblik niet oerdee-
len. De heer Van Kol moet zijn grieven
tegen zwendel der nnaml. Venn, voorbren
gen bij den Nederlandschen minister van
Justitie. De minister moet opkomen tegen
de critiek geoefend op het uitgeven van con
cessies door den gouverneur-generaal Van
der Wijck tijdens het ministerschap van den
heer Cremer. Waar de heer Van Kol gunst
betoon verwijt moet hij dit bewijzen.
Djambi is voor den particulieren mijn
bouw gesloten.
Van de Regeering kan men nut eischcn,
dat zij beletten zal, dat ambtenaren of ge
wezen ambtenaren als commissarissen van
mijnbouw- en andere ondernemingen op
treden.
Na repliek en. dupliek wordt de beraad
slaging gesloten.
Bij onderafdeeling 11 (Raden van Justi
tie) bespreekt de heer LOIIMAN de af
schaffing van het residentiegerecht te Me-
dan in verband met de oprichting van een
Raad van Justitie aldaar. Door der zaken
kundigen wordt die afschaffing niet wen-
schclijk geacht in het belang eener vlugge
procedure en spr, meent, dat er grond is
voor het behoud van het residentiegerecht.
Spr. vraagt of het niet mogelijk is dat ge
recht te behouden.
De MINISTER geeft toe, dat de proce
dure voor het residentiegerecht eenvoudiger
is, maar het is de bedoeling die eenvoudige
procedure te volgen ook voor den Raad van
Medan voor alle zaken tot 500. Wanneer
mocht blijken, dat de eenvoudige" procedure
ook wensclielijk is voor hooger bedragen dan
500, zal die maatregel worden toegepast.
Bij dc 3de afdeeling (Financiën) komt
de heer VAN KOL terug op zijn klacht be
treffende de inning der landrente.
Morgen 11 uur voortzetting.
Zitting van Donderdag 15 November,
De behandeling der begrooting wordt
voortgezet, waarbij de MIN. VAN KOLO
NIËN weerspreekt dc grieven van den heer
Van Kol, over misstanden bij de inning
van He landrente in Besoeki. Die rente
wordt inderdaad geïnd'kort Ha den oogst,
maar dat is in liet belang der bevolking,
die op dat tijdstip over geld beschikt. De
inning van dc landrente gaat do Minis
ter erkent dit een enkele maal gepaard
met mishandeling en knevelarijen door de
dessahoofden, die dan hun straf niet ont
gaan. Inning door de districtshoofden kan
niet plaats hebben, omdat deze geen tijd
daarvoor hebben. Overeenkomstig de wen'