3
Bines Til AMSTERDAM.
'1
w.
ii
'i
#jj
i
4
:4
te.
Uit de Pers,
laatste Kienws.
Handel en Bed rijt.
Gemengd Nieuws.
Burgerlijke Stand.
TimrfrwtnitiwanH ini nm
Liet gcko"16"-
Hechtenis bij eerste ovetr-
cr-
13
Vt -
en
K
nii
an
h
tot
J.
un.
'i
n-f
j.
er-
lie-
hot
■'ij
an
die
rea
i
kto
l
rrt.
er-
ers
go-
e".
rti-
G
tfa-
4
dat
V
iek
al-
zij
enr
-
eis
Ei-
uit
is
'x
Eeit
dat
t
to
\i
)I1S
net
be
i
ng-
lin-
ge-
t
i
aie
en.
eer
jar
de
K
mg
aal
as,
'as
'j
ek-
jn-
ïar
i
do
bii
U1J
ric
A
og
er-
r'
jes
ze,
en
n
t.
Ier
en
en
m-
er-
nd
-5,
ng
A
,-n(, komt den Minister te draconisch
j. bij recidive is het z. i. wat anders.
'Ö|Vat de' Haagsche snelheidsbepaliug he-
h' deze was in strijd met de wet, en
1 'met art. 8 tweede lid (het niet vxij-
IjI® van wegen voor het doorgaand ver-
t/gr),
PAO]- velschillende sprekers werden de
.,,Mgen van het personeel hij waterstaat
oproken, leTwijl door anderen de toe-
tlw,d op de rjvieren en enkele havens on-
de aandacht van 'den Minister werd
gebracht
De'MINISTER zegde toe de verschillen
de opmerkingen te" zuilen overwegen.
V
Zitting van Vrijdag 20 December.
Voortzetting van het debat over de
Oorlogsbegtrooling.
De heer DE STIJERS verdedigt zich, in
jip repliek, tegen het verwijt van den
Minister van 'Oorlog, c(at spreker met 't
'oog 'op den slechten, indruk naar buiten,
niet over, 't Indisch eki 't Nederlandsch le
ger zich had moeten uitlaten, met de,
sioorden „bende" enz. Het is de, plicht
van den volksvertegenwoordiger erftiejt te
uiten,'daarentegen 's Ministers goe,d recht
(iet leger te verdedigen. Spr. houdt vol,
èt wij tegenover een sterk buitenlandsch
iéger met onze 8- en 4-rnaand,efrs niets
kunnen uitrichtent
De heer, VAN KARNEBEEK meent, dat
voor het zich mengen in dp discussie door
Jhnjster d,e Meester, ids voorzitter van
den Ministerraad, door diens verklaring
ip de zitting van Woensdag, geen enkele
aanleiding bestormd, waar spreker met geen
enkel woord, het kabinet in 'het debat be
trokken heeft en bij zijn besprekingen den
Minister van Oorlog geheel heeft afge
scheiden van het Ministerie.
Wat de zaak zelve betreft, betoogde spr.
dat hij recht had te zeggen dat het stand
punt van Minister Staal sedert verleden
jaar werkelijk veranderd is. Wel heeft Mi
nister de Meester geilijk als hij beweert,
spr. wist dat Minister Staal voorne
mens was inkrimping of afschaffing van
iet blijvend, gedeelte, maar toen stelde de
Minister van Oorlog den eventueeden maat
regel afhankelijk van verschillende) reser
ves en conditiën,. En nu hangt van de be
antwoording der vraag, of die con,ditiên
vervuld zijn, af van deze aiydetre vraag
of de Minister van standpunt veranderd
is. En in dat opzicht heeft >oor spreker
veel waarde de verklaring van den voor
zitter van den Ministerraad, dat het ka-
iu'net zich niet gebonden acht door het
concentratiepTogram, en, aangaande de eer
lijkheid van welke verklaring spreken' niet
de minste twijfel koestert. Spr. heeft dan
ook niet beweerd dat de, Ministerraad
invloed heeft uitgeoefend, maar dat er
politieke invloeden in, 't algemeien zijn
werkzaam geweest, welke den Minister heb
ben doen kepren,.
Hierop bestreed spr. nader uitvoerig
'sMinisters voornemeps ten opzichte van
bet blijvend gedeelte en wijst de beschul
diging van aartsconservatisme ten zijnen
aanzien af. Hij wil slechts njet a f b r e-
ten zonder er iets opbouwends voor
in de plaats (te stellen.
Hierbij .vond spr. gelegenheid, tegenover
betgeen de Minister van, Oorlog gisteren
ten aanzien, van generaal Smeding had ge>-
zegd, op te merken dat hij wist dat 'de
beer Smeding 'eerst in November 1907 recht
bad op generaals pensioen en dus die
Sanspraak en zjjn, geheele carrière heeft
opgeofferd voor zijn beginselen. Voorts was
tot dusver niet bewezen dat het schrijven
van generaal Smeding aan de korpseom-
mandanten een opruiend "karakter heeft ge-
bad. Om dat te kunnen aannemen moet
de Kamer toch eerst den inhoud van het
stuk kennen. Spr. is ook door 's Ministers
fede gisteren niet ',tot de overtuiging ge
bracht dat hij ten onrechte een eercsaluut
aan den generaal heeft gebracht.
De heer DUYMAER, VAN' TWIST bracht
in zijn repliek hulde aan do rede van
Minister Staal, maar bes(reedy diens con
clusie, dat door den maatregel omtrent
bet blijvend gedeelte de gevechtswaardoeai
fto slagvaardigheid van den troep niet zou
den afnemen.
Aan het beleid des Ministers ontzegd
spr. zijn vertrouwen, lo. omdat de maat-
tegel omtrent "net blijvend, gedeelte des-
organiseerond zal werken; 2o. omdat naar
spr.'s innige overtuiging in de zeer naaste
toekomst de persoonlijke lasten van de
miliciens zullen worden verzwaard; 3o,
omdat de maatregel direct of indirect aan
leiding zal geven tot belangrijke offers uit
de schatkist.
De heer TER LAAN wijst er op dat wat
generaal Smeding gedaan heeft Bij zijn
schrijven aan de korps-comniandantem, fei
tolijk niets anders is dan opruiing.
Na repliek van den heer TER LAAN,
die oipder meer den Minister dankte voor
de openhartigheid, dat hij in ~de nieuwe
Wüitiewetten, het contingent wil veirhoo-
gen,, z'oodat men nu weet of men hem steu
nen kan of niet, werd de regeling der
werkzaamheden, gehouden, waarbij beslo
ten, werd dat Donderdag na Kerstmis1 de
Kamer zal terugkomen^ voor "haar werk
zaamheden,, tenzij moeilijkheid mocht blij
ken, nog in één dag gereed te komen, in
welk geval Maandag a.s. nog zal verga
derd worden. Morgeui zal daarover een
üader voorstel kun pen worden verwacht.
Voorts werd besloten morgen, Zaterdag,
.spoeddschendo ontwerpen^ de midde
lenwet oi de begrooting van koloniën af
te doen, en voorts hedenavond eventueel
hedennacht de oorlogsbegrooting met in
begrip dc-r eindstemming af te handelen.
.Na de pauze wordt zonder stemming aan-
genomen het wetsontwerp betreffende wik-
en weegloonen,
Rij de hervatting der /liscussies over de
Oorlogsbegrooting, verklaarde de heerTY-
DEMAN, door den Minister njet bevredigd
te zijn op de hoofdzaak, dat de oefeningen
niet lijden zullep dooir het wegzenden van
het blijvend gedeelte, zonder dat teveps
vaststaan de maatregelen oin een even-
iueeïe schade daarvan te ondeirvapgen.
bpr. meende dan ook dat de Minister ten
aanzien der slagvaardigheid van. de bere
den wapens een gewaagde stap doet. Spr.
zou aan de afschaffing van het bljjvend
gedeelte zijn stem niet kunnen geven zooi-
lang aan dit votum geen politieke betee-
kenis wordt gehecht.'
De heer LOÏIMAN betoogde dat de po
litiek niet in het spel is bij "de (rechter
zijde, die principieel met den 'Minister
meegaat in de afschaffing yap het blij
vend gedeelte, bezuiniging, volksleger enz.
De rechterzijde stelt slechts op den voor
grond dat de landsverdediging niet mag
verzwakt worden en spr. gaat nu na. of
dit het geval zal zijn.'
konden eerst de natte (gevochte) tabak op
werken, doch toen de patroons van een hun
ner, de natte tabak innam, besloten zij en
bloc de fabriek te verlaten. liet loon be
draagt gemiddeld 6 per week. Drie vak
bonden Federatie, Roomsch-Katholieken en
Internationalen steunen de uitgestotenen.
Zwak geslacht-.
Bij het geneeskundig onderzoek van lo
telingen uit verschillende Fïiesche gemeen
ten, di,e een dienstplichtig nummer getrok
ken en lichaamsgebreken hadden opgege-
en, zijn door den Militieraad te Heeren-
een wel 80 pet. voor den dienst afge
keurd, zoodat lotelingen met hooge num
mers nu in htm plaats moeten treden. Van
de 30 lotelingen in West-Stellingwerf, die
lichaamsgebreken hadden opgegeven, wer
den slechts 4 goedgekeurd, („Yad.")
De hele van den Minister
van Oorlog,
De overzichtschrijver van het „Vad."
geeft den goeden indruk, dien de rede van
den minister van oorlog in de Kamer hooft
gemaakt, in de volgende bewoordingen weer:
De rede van den Minister van Oorlog
is een parlementaire gebeurtenis.
Reeds om zijn duur (vier uur en twin
tig minuten), in de laatste decennien,
moenen wij, slechts overtioffen door een
nog iets langere rode, die in het kabinet-
Maclray door den minister Bergansius ge
houden is ter verdediging van zijn
legerwet.
Om de bezieling ook. die van begin
tot einde den spreker bijbleef, hem de
aandacht der Kanier bij voortduring ver
zekerde.
Om het ernstig pogen, zijn tegenstan
ders niet met f ra zen maai met opstape
ling van argumenten te o\ertuigen, waar
door zelfs de spreker die zich, opzet
telijk naar hij verklaarde, voortdurend
richtte naar rc-cht'-, bij poozen op de
perstribune moeilijk te volgen was.
Om de argumentatie zelve ten slotte
verzameling van krachtige pleitgronden
die blijkbaar ook ter rechterzijde indruk
hebben gemaakt.
liet geheel maakte dezen 20stcn De
cember tot een historischen datum in
onze parlementaire geschiedenis. Hoe de
uitslag der debatten zal zijn, of deze
Minister van Oorlog, en wellicht zijn
ambtgenooten met hem, zullen vallen of
blijven, in geen geval zal generaal Staal's
rede hcmzelven of zijn politieke en mili
tnire vrienden tot oneer strekken. Zij
blijft een mijlpaal in de ontwikkeling
van het Nederlatidsche legerwezen.
Ook rechts maakte de rede kennelijken
indruk.
Do lioefiizer-corr. van het „Tlbld." zegt
er van
Bijna vier en half uur is minister
Stnal ann'i voord geweest en gedurende
al dien lijd heeft hij de aandacht van de
Kamer weten te behouden. liet be-
wijst, beter dan eenitre appreciatie dat
's Mini-Iers rede er een wu- van zeer rijken
inhoud. Wat in de vooidracht van die
rede bovendien zoo aangenaam aandeed
was hel volmaakt „gentlemanlike", de
waardigheid en de soberheid van uitin
waarmee, bij alle warmte en levendig
heid mui dit beweeglijke temperament, de
argumenten werden voorgedragen, liet
was een belangrijke causerie van een be
schaafd man, van iemand daarenboven
die den indruk gaf van geheel thuis te
zijn in alle legerzaken van alle wapens,
die èn zijn onderwerp fin zichzelf vol
komen beheerschte. Voor de scheqrtc en
zelfs de grofheid waarmee de aanval
Iers soms hadden gewerkt, had de Mi
nister geen woord van hatelijkheid te
rughij bracht alleen zttlken aanvallers
hun eigen woorden even in herinnering
(den heer Van Vlijmen bovendien het
lang vervlogene van diens militaire „er
varing" die trouwens sinds jaren bestaat
in promotie bij non-activiteit) en dat
bleek dan ook voldoende om èn den heer
Van Dedem èn den heer Van Vlijmen
te nopen tot betuigingen van leedwezen
over zulke uitingen.
De scheepsramp in het Kanaal.
Ondör de geredden van de Cap Juby, een
Belgische stoomboot, die eenige dagen ge
reden in het kanaal verging, is de Hol
lander J. L. Nijland, 33 jaar, geboren te
Viissingen, en onder de slachtoffers Jan
Antoon van de Walle, 53 jaar, geb. te
Curasao.
Vermist.
Te 's-Gravenhagc heelt op 25 November
1.1. heimelijk haar betiekking in de There-
»iastra.it no. 74 verlaten, dc dienstbode
Anna Struvk, ongeveer 30 jaren, middel
matige lengte, flinke gestalte, donkerblond
haar, groote oogen, gave tanden, aangezicht
rond en bleek. Meermalen Heeft zij te ken
nen gegeven, dat zij zich van het leven zou
berooven.
Namens haar vader te Woubrugge, ver
zoekt de commissaris van politic der 2e af-
leeling te 's-Gravenhage de opsporing van
haar verblijfplaats en bericht.
Oppositie.
Het belooft er te Valkenburg niet lieter
op te worden. Nauw is de burgemeester
herbenoemd of de eerste door hem uitge
schreven raads\ergadering wordt door de
oppositie niet bezocht. Daar het aantal le
den derhalve niet voldoende was, werd
niet vergadeid.
Roodvonk.
Wegens het heerschen van roodvonk zjjn
do scholen te Winterswijk voorloopig ge-
slofen.
Ook geen alledaagsche promotie.
Te Nibbixwoud (N.-II.) benoemde de-ge-,
meenteraad tot secTeta,vis de heer Galis,
die tot dusverre 't a'mht van gemeer^te-
veldwafchter waarnam.
De toekomst der Afrikaansche taal.
Om aan te toonen hoe _,,'doodgerus" hij
is voor de toekomst van de Airikaansche
taal, vertelt 'n correspondent de volgende
gebeurtenis aan de „Vriend"
„Op 'n sekere dorp -was daar al voor
jare 'n ou-predikant, wat al Sondage preek,
en hij het naderhand 'n ou-ouderling gehad,
wat met die loop van jare in die slegte
gewoonte verval het om rustig te sit 'n
dut solang als meneer preek.
Op 'n dag kom daar 'n jong predikant
van 'n ander dorp, en toen was 'die ou-
ouderling al die tijd heldor-wakker. Dit was
glad nie naar die sin, van sijn ou-pTedi-
kant, en na die diens vraag die aan hem:
„Hoe is dit tog molik, broeder-, dal jij
sit 'n slaap als ik preek, en nou dat die
jong snuiter die woord voer luister jij met
albei ore?"
„Wel, menger A., was die antwoord, als
jij op die preekstoel is, is ik doodgeTus,
terwijl ik als ouderling mij oog op die
jong predikante moet hou!"
99'/,
70'/,
Uit Griekenland.
In de Grieksche Kamer verklaarde minis
ter-pits. ThcotokL gisteren, dut ten gevolge
van lU',1 optreden van een machtigen souve-
rein van een groote mogendheid de Kre-*
(enser-kwestio een grooten step voorwaarts
kwam in de richting dji yemeniging met
Griekenland. Weidra zullen wij in deze zaal
de vertegenwoordigers van Kretu kunnen
begroeten.
Wat Roemenie betreft verklaarde Theoto-
kis, dat Griekenland nooit den eenden stap
zal doen vooi dc verzoening, wijl bet 't conflict
met Roemenië niet uitlokt. De regoeri
deelde aan de mogendheden mede, dat zij
geen gewold kon gebruiken, om het optreden
der Grieken te beletten in Macedonië, waar
de/c in de meerderheid zijn. W; nt Turkije,
dat een 25 maal Merker legeuimcht beeft
kan zelfs zijn grenzen niet beveiligen.
Zij deelde voort', aan de mogendheden
rapporten mode, waaruit de vermindering
van liet optreden der Gnek-che benden
bleek, doch tevens dal dit gevolgd werd
door de toenemende werkzaamheid van vij
andelijke benden. De regeering heeft aan
gedrongen op krachtige maatregelen ter be
teugeling van dezen onhoudbnren tocMand
Griekenland inoet zijn militaire toebereid
selen krachtig voortzetten. Zonder leger
kunnen wit niet beschouwd worden als een
factor, waarmede in het OoMen te rekenen
valt. Fm daarbij moeten wij niet vergeten,
dat kleine Staten de sympathie moeten zoe
ken te winnen van de groote.
VRIJDAG 21 DECEMBER
Staal sleeningeii.
20 Deo 21 Dee,
p.'V. U.K. li K.
£lf5-,vv Jtti Jf.Scii. C?ït J7% 77
Alio Obligatie» 5 *1"/» 92
dito Ctrt.3 30"/*
osCfiriK. Br;. ?Az. Y.t. 300/
VXD 3èS.';
