gp Jaargang.
Woensdag 28 Augustus 1907
No. 12474
BROEDER EN ZUSTER.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
:m:hiedimsche courant.
Deze courant verschijnt cl a g e 1 ij k' s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs peT kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
'Prijs per week: Voor Schiedam cn Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 oent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (boek Korte Haven.)
Prijs der A cl v e r t e n ti n: Van 16 regels fl. 0.02; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
llicrvan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dins d a g-, D o n d e r d a g- en Z a te r d a g a v o n (1
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen lotdenpiijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan liet Bureau te voldoen.
liitcrc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
Schiedam, 27 Aug. 1907.
MAROKKO.
De nieuwe sultan.
De proclamatie van Moeley Ilafid tot sul
tan in de plaats van zijn broeder Abtloel
Aziz, is volgens officieelo berichten uit Ma-
rakesj, in allen vorm en met. inachtneming
van
ten
allo Mahomedaansehe wetsvoorsehrif-
gesehicd. De oelema's en de notabelen
werden bijeengeroepen en dte thans regecron-
de sultan werd in die vergadering schuldig
bevonden aan allerlei fouten in hot bestuur.
Zijn afzetting werd wettig en noodzake
lijk verklaard wegens hrt gevaar, waarin
hij de zaak van den Islam in Marokko bad
gebracht. De notabelen riepen daarop Moe
ley Ilafid tot zijn opvolger uit cn legden den
eed van trouw af door. liet teekenon van een
desbetreffend document. Daarop huldigden
ook de stammen don. nieuwen sultan cn
zijn naam werd .bij de gebeden in de moskee
(Opgelezen in plaats van dien van Moeley
Abdoel Aziz.
Moeley Ilafid benoemde vervolgens zijn
viziers en de leden van zijn hofhouding. De
dagen, volgende op de proclamatie, werden
besteed aan hot schrijven van brieven en het
verzenden van het bevel aan, do stammen om
binnen ongeveer 14 dagen te Marakesj bij
een to komen.
Men zegt, dat Moeley ITafid aan zijn
broeder, den tegenwoordigen sultan, het
bevel heeft toegezonden, do regeering op te
geven; volgens do inlandsche ambtenaren
zal deze vermoedelijk wel genoodzaakt zijn
dit bevel op te volgen.
Men weet nog niet, met welke bedoeling
dé stammen te Marakesj bijeen zijn' geroe
pen, de inlanders echter denken, dat het is
om oen heiligen oorlog tegen de Europeanen
te beginnen. Harris, de berichtgever van de
„Times" zegt: Dit lijkt mij zeer onwaar
schijnlijk, met het oog op het karakter van
Moeley Haf id, liet komt mij wel waar
schijnlijker voor, dat hij naar 't Noorden zal
optrekken en zich meester maken van Ha-
bat, de stnd op de kust, die noordelijk Ma
rokko van het zuidelijke afscheidt. Van daar
zou Moeley Ilafid gemakkelijk don oorlog
kunnen beginnen, met Abdool Aziz.
Lk geloof, dnt de troonsbestijging van
Moeley Ilafid aan Marokko een krachtige
regeering zal verzekeren, en dat een betrek
kelijke rust daarvan het gevolg zal zijn.
Het is bijna zeker, dat hij zijn uiterste
best zal doen om in 'de steden op de kust
de Europeaansche belangen te beschermen,
ten einde de ontscheping van Europee,sche
troepen niet noodzakelijk te maken, en dat
hij zal pogen tegelijkertijd de fanatieke ge
voelens van de stammen te kalmeeren, - door
het voorstel te doen om met do Fransellen
onderhandelingen aan te knoopen over de
ontruiming van Casablanca.
Men gevoelt te Tangcr veel sympathie
voor Abdoel Aziz, wiens fouten zijn ge
weest zijn zwakheid cn zijn vertrouwen, in d-
Roman naar hot Duitsch van
AUG. GRONEE,
viziers, die hem in dezen vernederenden
toestand hebben gebracht. Dut de nieuwe
sultan ziin broeder tor dood zal laten bren
gen is niet waarschijnlijk, want hij heeft
steeds veel van hem gehouden en wanneer
Abdoel Aziz afstand doet van de regecring
denkt men, dnt zijn opvolger een voldoende
•som tot zijn be.-' nikking zal stellen en hom
in vrede uit bet land zal laten vertrekken.
Parijtche bladen melden dat er te Fez on
lusten zijn uitgebroken.
El Guebbas, Mohammed Torres en voor
name Marokkanen te Tangcr hebben in cn
ollecticve brief aan sulfan Abdoel A/.iz lmn
rouw en gehoorzaamheid betuigd en. Moeley
ITafid do sultan van Marakesj verloochend.
Moeley Ilafid rukt, volgens de laatste ke-
ichten, op naar Casablanca en dan wordt
hel. weer vochten want Frankrijk kan hem,
zoolang Abdoel Aziz te Fez regeert, ïvet an
ders beschouwen 'dan als vijand.
GEMENGDE MEDEDEEL1NGEN.
Lilli meende dat ze ondeugend was ge
weest en wilde hot graag weer goed maken
Daartoe vertelde zo op haar lieve kinder
lijke manier welke plannen, papa ou oom
Stolzinger voor mama's verjaardag hadden
gemaakt. De gehcele salon zou in een tuir
worden veranderd en verder liet ze het
kind met haar vertellen niet komen, want
hetgeen daar als geheim werd behandeld, dat
woest ook werkelijk zoo lang een geheim voo
haar blijven.
Hans Stolzinger behoorde tot de weinigen
die nog ovenals vroeger bij de Schraneks ver
keerden. Jozef Schranfek vooral.zag den
schilder graag bij zich, want. hij had de
*aste overtuiging, dat Stolzinger ten alle
hjde een man van eer was geweest on dat de
anonieme brieven, 'die Louise zooveel angst
hadden aangejaagd, slechts aan een ongemo
meerde gemeenheid te danken waren. Even
"U kon ook mijnheer Scliranek niet begrij
P0h, dat Pia Vittone deze brieven had kun
hen schrijven. Maar zo waren nu eenmaal
geschreven en dientengevolge was Pia'ver
oordeeld.
,^°o kwam dus Hans Stolzinger nog 'dij
Wijls de familie Schranek bezoeken. Ter
Een Havnsbericht meldt, dat Cambon en
von Büiow te Norderney hun overeenstem
ming en hun vertrouwen ten aanzien van de
uitmuntende betrekkingen tusschen Frankrijk
en Duitschland, hebben kunnen vaststellen.
Engeland.
Het Iloogerhuis verwierp gisteren met
118 tegen 31 stemmen het regeei'irigsont-
werp nopens de land-schatting in schotland.
In het Lagerhuis, een vraag over den
toestand in Pendsjab beantwoordende, zei de
Morley, de minister voor Indië, dat de aller
laatste berichten zich kenmerken door een
geleidelijke en bepaalde verbeteringin Pendsjab
Indien deze verb-tering aanhoudt en als wij
eden hebben te gelooven, dat de twee ver
bannen lieden niet van zins zijn bun boos
aardig optreden, dat hen binnen het bereik
van de wet van 1818 bracht, te hernieuwen,
dan zal de tijd gekomen zijn om hen los te
laten.
Rusland.
Uit de volgende feiten blijkt dat de regee-
i'ingswind voor de komende Doemaverkiezin-
gen weer uit den reactionairen hoek waait.
Minister Stoiypin bekrachtigde het ontslag
van den prefect van Odessa, een liberaal
man, waardoor de gouverneur Kaulbars, de
beruchte Joden vervolger de handen vrij krijgt.
De czaar Weit van zijn kant zijn gun-t
betoond aan den bond der vare Russen door
31/2 ton te stoiten in de verkiezingsbus van
dit stelletje «zwarte bonden".
Maandagmorgen heefteen onbekende jonge
man kolonel IvanoU'- chef van de cellulaire
gevangenis in de voorstad AViborg te Peters-
burg, nvt een revolver doodgeschoten. De
dader werd gepakt, nadat hij nog een politie
agent gekwetst had.
In 1905 zijn 10908 personen aangehouden,
die onwettig de grens wilden oversteken,
458 waren smokkelaars, 312 verzetten zich
met de wapenen in de hand, 9 smokkelaars
werden gedood en 37 gewond; 114 indivi
duen, «verdacht" van smokkelen, werden
gedood en 168 gewond.
dood door ren bende uit Bulgaren, Alba-
neezen en Koetzowallachen bestaande.
P e r z i
Het grensconflict tusschen Tin kije en Perzië
heeft aanleiding gegeven tot tal van geweld
daden, waaraan de Turksche troepenmacht,
die in het begin dezer maand Perzië binnen
trok, zich schuldig mankte. De gouverneur
Finnan Firma heeft 6 bataljons, die hij op
Tiybalak en Oermia doet aanrukken. Een
aantal Turksche geregelde soldaten rnet artil
lerie, was 15 dezer binnen 6.5 K.M. \an
Oermia aan het fourageeren
Eon .ander bericht meldt, dat een Turksche
troepenmacht Meridan (Koerdistan), oostelijk
van Soeleimanije heeft bezet.
De geestelijkheid en de bevolking van Oer
mia vroegen per telegram aan het parlement
om hulp, met do bijvoeging, dat als de regee
ring machteloos is, zij hun huurman (Rus
land) zouden moeten verzoeken hen bij te
staan. Het verhwlt, dat er Russische troepen
op de grenzen worden samengetrokken, en
dat het waarschijnlijk is, dat het kabinet
aftreedt.
Celebes.
Blijkens een uit Ned Indië ontvangen tele
gram is Tinom gai in Mori Midden-Colobes)
vermeestert! en worden daarbij licht gewond
den Europeesch seiveant en ttveo inlansilche
militairen, terwijl 37 vijanden sneuvelden.
Duitschland.
In antwoord op een begroetingstoespraak
van den burgemeester, ter gelegenheid van
den plechtigen intocht van keizer Wilhelm
in Hannover, zeide de keizerDat het mo
gelijk geweest is den vrede zoo lang te bewa
ren, danken wij, naast de genadige beschik
king des* Ilemels, aan het zwaard rL, be
proefde troepen. Geve God, dat liet mij
gelukken moge, ook voor de toekomst dit
kostbare onderpand, zonder hetwelk de krach
tigste arbeid der burgers, boeren en werk
lieden vergeefsch is, in stand te houden.
Keizer Wilhelm bedoeit daarmee dat hij
zijn leger in stand houdt. Eerlijk erkent hij
dat er, wat het Duitsehe leger betreft, van
gedeeltelijke ontwapening geen sprake is.
Het lijfblad van prins Biilow, de «Nordd.
AHg. Ztg" schrijft, dat het bezoek te Norder
ney van Jules Cambon, den Franschen gezant,
bij don rijkskanselier, onder zeer bevredi
gende indrukken heeft plaats gehad. De twee
staatslieden zijn sedert een reeks van jaren
door persoonlijke betrekkingen verbonden;
zij konden in een vriendschappelijke samen-
spreking hun overeensiemming en hun ver
trouwen ten aanzien van de ontwikkeling der
betrekkingen tusschen Duitschland en Frank»
lijk vaststellen.
De cholera heeft te Samara op 178 lijders
71 sterfgevallen veroorzaakt. Te Astrakan
op 99 gevallen 38 doodente Melekessa
(Stavropol) 156 gevallen en 13 dooden.
Toen de kassier van de keizerlijke wapen
fabriek van Sestroretsk per spoor naar de
fabriek ging, werd hij dichtbij het slation
Petersburg door roevers aangevallen en over
weldigd. De roevers namen hem 13000 roe
bels af. Een bediende van den kassier werd
licht gewond.
Een gepensioneerde overste, die zich ook
in de wagon bevond, word gesommeerd de
handen omhoog te steken. De man wilde
echter een revolver te voorschijn halen,
waarop de roovers hem aanstonds doodscho
ten. Daarna sprongen de roovers uit den
trein, van waaruit n> g op hen geschoten
werd. Zij gaven nog verscheidene salvo's uit
hun revolvers af tegen den treinden verdwe
nen toen met hun buit.
De krijgsraad te Warschau heeft wegens
den moord op den journalist Gadomski zeven
mannen tot den strop veroordeeld.
Het hoofd van de politie te Moskou heeft
verboden, dat de gewezen geestelijke Tisj-
winski als student aan de hoogeschool daar
wordt ingeschreven. Tisjwinski behoorde tot
de vijt geestelijken in de Doema, die de
Synode voor de keus heett gesteld hun geeste
lijke bediening neer te leggen of zich van de
linkerzijde al te scheiden. Tisjwinski koos
het eerste en wilde gaan studeeren.
wijl hij vroeger slechts een goede kennis nas
geweest, werd hij nu als een trouwe vriend
beschouwd. Zo besbften niet, hoeveel hij zich
voor hen interesseerde, hij zelf (.ehfer zat
er veel over te denken.
Ook nu neer, 1111 hij met zijn knechten
bozig was de gordijnen in tic salon op oen
andere manier e laten hangen, was hij op
merkelijk stil ei afgetrokken. De knecht had
hom reeds tweemaal gevraagd hoe hij de
oud-göudgelc zijde gebruiken zou, waarmee
het per/Jkkleurigc fluweel van het gordijn
gemengd was, maar hij had echter nog geen
antwoord gekregen.
Do schilder keek peinzend het raam tut.
Hij lette er niet eens op, dat. juffrouw Aure-
lie door do salon kwam.
Ze zotte een leege blocmonvans op tafel
en verliet do kamer weer door een tvvredc
deur. Ze had slechts op Stolzinger een
vlucirtigen blik geworpen, de bedienden merk
te ze ternauwernood op, zij echter was dooi
den knecht hoven op de ladder zeer goed ge
zien. Hij had haar zien binnenkomen, de
vaas zien neerzetten cn weer zien wvrgann.
Zijn oogen en gelaatsuitdrukking bleven
daarbij geheel onverschilligeerst toon n\
weg was veranderde zijn 1 loading en toen de
geur van haar parfum tot hem was opgeste
gen, begon hij zich piot? buitengewoon voor
baar te interesseren.
Hij wist. wie ze was, daar hij reeds meer
dan eens hier in dit huis had gewerkt
Maar tot nu toe had hij zich nooit voor
haar geïnteresseerd, nooit ha'dden ziin ge
dachten zich zoo met haar bezig gehouden
Yan het hof.
II. Af. de Koningin-Moeder beeft gisteren
ten paleizo Soestdijlc ontvangen jbr dr. J
Loudon, Hr, Ms. gezant te Tokio.
Do Koningin en de Prins in Yecklenbnrg.
Men meld uit Schweiin dd. gisteren:
Koningin "Wilhelmina en prins Hendrik
keerden hedennamiddag per rijtuig van Ra-
bensteinfeld naar Dobbin terug. liet was
prach'ig weer.
Corps diplomatique.
De beer M. J. de la Rica y Calvo, gezant
van Spanje bij het Nederlandsche hof geelt
30 Augustus in de zalen van den restaurant
van het hotel De Twee Sleden een feestmaal,
gevolgd door een danspartij, waartoe 0. a
zullen worden uitgenoodigd de leden van liet
corps diplomatique en de gedelegeerden der
Vredesconferentie.
Do diefstal uit 's lands kas.
De berichtgever te Batavia van het»tldbl."
seint
Een groot bedrag van den diefstal te Kota-
radja is aldaar teruggevonden, terwijl hij de
huishoudster van een Europeaan to Longsar
twee ton is achterhaald.
Als verdachte is volgens dien correspondent
gearresteerd Van D.vilen, broeder van den
gouverneur van Atjeh.
G ro n il wetrtie rzi eni 11 g
Naar van bevoegde zijde aan «De Tijd
wordt medegedeeld, heeft het ontwerp van
wet in zake Grondwetsherziening bereids
den Raad van State verlaten. Het advies
van dit -hooge eoliege luidt zeer ongunstig,
Toch verwacht men, dit in tegenspraak met
van andere zijde verspreide berichten, dat
het in de volgende maand reeds hij de
Tweede Kamer zal worden
maakt.
aanhangig gc-
Onzc Ha; ine.
De Minister van Marine brengt ter ken
nis, dat blijkens een door hem ontvangen
bericht eene reddingboei van eene Hr. Ms.
toi pedobooten is verloren geraakt
Het vinden van dit voorwerp behoeft der
halve geen aanleiding te geven tot ongerust
heid (St.-Cl.)
Audiënties.
De gewone audieniie van den minister van
financiën zal Donderdag niet plaats hebben.
Turkije.
De wali van Saloniki rapporteert dat drie
Grieksche kooplieden bij Cafareria zijn ge-
als op dit oogenblik nmt de geur, die tot
hem was opgestegen en plotseling een herin
nering in hem wakker nep.
Ja deze geur verspreidde zij om zich.
Als zij vroeger wel eens in zij 1» buurt v.i»
geweest dan had hij ook steed; aan lelies
moeten denken, aan die kleine witte somt,
waarvan de knoppen zoo vlceschachtig zijn
en zoo dicht naast elkaar uit de stengel
spruiten.
Max Edcr begon zacht te fluiten. Hier
door werd Stolzinger uit zijn gepeins opge
schrikt. Ilij keerde zich naar den knecht toe.
„AWi, wel, jij bont maar eens wat vioolijk
daar boven!" zei hij goedig.
Max Edcr wilde zich wegens zijn tluileu
verontschuldigenStolzinger plaagde hem
echter door te vragen of hij meer zulke
muzikale aanvallen had.
„Slechts dan. als ik zeer door iets ge
troffen word."
„AVat heeft je dan nu zoo kunnen tref
fen? Heb je daar boven misschien, ccn ade
laarsnest ontdekt?"
„Een bizondere geur heeft me nu zoo ge
troffen."
„Juist, het ruikt hier op het oogenblik op
eens naar tuberozen. IToe is dat mogelijk?"
„De juffrouw is hier geweest."
„O, dan begrijp ik het al. Juffrouw
Aurelic gebruikt altijd tu bei ozon-odour, be
laas gewoonlijk wat al te veel."
„Dat heb ik ook al eens gedacht."
„AVannecr dan?"
Do knecht schudde het hoofd.
„Ik kan het nog nooit gelooven, dal de
Onze Kamerleden.
De Tweede Kamerleden Limburg, Ruys
de Beerenbroeck, Ter Laan en Van Vliet
hebben zich bereid verklaard het woord te
voeren in 'een propaganda-vergadering, dooi
den Nedei'landschen Bond van Gemeente
ambtenaren, 23 September a.s. te 's-Graven-
hage te houden, voor de pensioueering van
gemeente-ambtenaren en hun weduwen en
weezen. («VacL")
Vredesconferentie
AYoensdatrmiildag zal or weer vergadering
zijn van een dor hoofd-commissies der con
ferentie, en wel van commissie 111, wier taak
wel is waar, voor liet grootste gedeelte al
thans, beëindigd is maar welke thans voorde
oplossing van een incidenteel gerezen quaestic
staat.
In een der commissies van onderzoek van
deze derde commissie namelijk is de vraag
gerezen of commissieHldebevoegdheiiibez.il
te reglementeeren bet recht der onzijdigon
lot het legger, van mijnen.
Eene sirooming in de commissie van onder
zoek meent dat dit vaagrtuk niet op het
algemeene programma der tweede vredes
conferentie voo komt en de commissie dus
onbevoegd is lot een dergelijke roglmnenteo-
riiig. Daartegenover meent eeu twemle siroo
ming dat waar aan commissie 111, en meer
bepaaldelijk aan hare le subcommissie, is
toebedeeld liet 0 der/oek van hot vraagstuk
betreffende bet leggen van mijnen in bet
algemeen, zulks in zich sluit hare bevoegd
heid om de ti u-er bedoelde reglementeenng
tot starul te brengen.
Om deze bevoegdbeidsqunestifi optelossen
zal 1111 AA'oensikgmidling halfdrie eomnvssie
Hl in plenum vergaderen, onder leiding van
graaf Tornielli, Italië.
liet Oostenrijkscli-llougaarscbe bemidde
lingsvoorstel, gistci middag door den eersten
gedelegeerde van Oostenrijk Hongarije, den
heer De Merey de Kapos-Mère, ingediend in
comité A, dat de quacstie der verplichte
arbitrage behandelt, is gegoten in den vorm
ecner resolutie, waai in allereerst, wordt ge
vraagd, dat de Conferentie erkenne de toe
passelijkheid van liet beginsel van verplichte
arbitrage voor zekere internationale verdragen
of gedeelten van verdragen. Maar daar het
hier vooral een technisch onderwerp geldt
en de Conferentie zoowel de noodige kennis
van de technische bijzonderheden ais de
juffrouw verkleed bij de terechtzitting is
gowect-l," zei hij.
„Wie dwingt je dan dit to gelooven?"
vroeg de schilder ou verteld] lig. Maar plot
seling was hij niet meer onverschillig, liet
bloed steeg hein zelfs naar zijn hooid, ter
wijl hij haastig vroeg; „Van welke terecht
zitting spreek je dan eigenlijk?"
„WH van d e terechtzitting tegen
juffrouw AUltone. Bij deze verhandeling was
ik ook tegenwoordig en daar heb ut, zooais
mij nu pas duidelijk wordt, iets merk
waardigs beleefd."
„Kom eens van je ladder af," zei Stol
zinger.
Max Eder klom bereidwillig van zijn
ladder af.
De schilder had de deuren gesloten.
„Neem een stoel," zei hij tot den knecht
en nam zelf tegenover boni plants. „Wat
hel) je bij die onderhandeling dal odeehl?"
vroeg hij.
De knecht schilderde hem de -cëim van
het flauw vallen van Aurelio, die na d -
voroordreling van Pia achter in 'de rechtszaal
J o'aats gehad en knoopte daaraan do ge
schiedenis vast van hetgeen bij in de stiile
donkere straal had gezien.
—t
ctolzingor viel hem geen onkel maal in de
rede en bleef zwijgen, lang nadat Edcr zijn
verhaal had geëindigd.
Eerst toen Eder opstond en vroeg: „Kan
ik met mijn werk doorgaan?" hie." de schil-
der zijn gebogen hoofd op, keek den knecht
oen tijd aan mi zei„Ja au. zullen wc
mei ons werk verder gaan."
Op zekeren avond was de familie Sclua-
nek, Stolzinger, Aurelio en een dame die
cr op bezoek was, gezellig bij elkaar ge
zeten. Hel regende weer een liet w*u« koel
buiten. Lilli klauterde op Stol/ingeis knie
on bedelde om luiar iets te vertellen.
„Och dat gaat op liet oogenblik niet," be
weerde Stolzinger. „Zie je, de verhalen, die
jij graag hoort, vindon de oudere lui niet
prettig, dus moest jc maar wachten tol wij
eens alleen zijn."
„Laten we dan wat gaan spelen," vond
Lilli.
„Wal. dan. bijvoorbeeld?"
„Zegt u het maar, oom
weg, Lilli ea plaag je erom met
was de vermaning van den vader.
,,(!a nu
zoo"
Lilli stond juist op het punt. om gehoor
zaam van Stolzinger"? knie af te gaan toen
deze plok-eling met 11 ikke rende* ,jogcn uit
riep: „Daar valt me iel? in; ik zal gaan
tooveren
„li- ja, oom tooveren!" jubelde het
kind en liet zich op den grond glijden ter
wij! ze in de handen klapte. „AVat gaat u
nu tooveren?" Stolzinger trok een z<er ern
stig gezicht. „Ja, mijn beste kind, zoo «nel
gaat dat niet. Zonder iet - kan dc beste foove-
naai' ie Lomercu» Daarvan moet je irtts eerst
allerlei dingen ver-cliaffea. Bijvoorbeeld
oen dobbelsteen cn enige zakjes."
„Tk zal u al liet noodieo brengmi," riep
Lilli haastig, terwijl ze de kamer reeds
uil was.
(Wordt vervolgd.)
