5P laargang
1 nummer bestaat uit DRIE Halen.
Zondag 27 October 1907,
No. 12526
Eer si e Blad
m
ANONIEM.
BUITENLAND.
SCHIEDAM:!? COURANT.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k a, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs lx-'1 kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardiugen fl. 1.25. Fannco
per post fh I.d5.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Ad verlen li (in vooi het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
ttUr aan hel bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Ilaveu No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Ad verten tiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere lege! rncei
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaals die zij
innemen.
Ad ver tent iën bij abonnement op voordeeligc voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertenliën opgenomen tol den prp<i
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
de Reductie No.'123.
Interc. Telefoon
voor-
voor de Administratie No. 103.
Schiedam, 20 Oct. 1907.
FRANKRIJK.
In de Kamer werd gisteren beraadslaagd
over Frankrijk's verdediging. Men Kamer-
r.d, Humben, had een geschrift gepubli
ceerd over 's lands verdediging en wasloi
de slotsom gekomen, dat het Fransche leger
niet in staat was hot land (e verdedigen.
Dc nationalisten sloeg de schrik om het
hart Boze „vurige vaderlanders" zagen
liun revanche-droom geëindigd en een hun
ner wooidvoerders ,Gaulliier de Chigiiv,
vroeg daarom gisteren aan generaal
Piequart of Humberts mededeelingcn juist
ivaren.
De minister van oorlog verwoei Hum
bert gebiek aan reserve en toekende ver
zet aan tegen dc bewering, dal de artil
lerie gebleken zou zijn in onvoldoenden
staat te zijn. Hij verdedigde het beheer
van het departement van oorlog en ver
klaarde, dat er maatregelen zijn genomen
om de dekkingstroepen in staat te stel
len hun taak te vervullen. Het Fransche
leger is in de minderheid, wat liet aan
tal stukken geschut betreft, maar de voor
gestelde credieten zullen daarin verbete
ring brengen.
Een onverwachte oorlogsverklaring kan
alleen in de verbeelding bestaan.
Mfat het moreel van den troep betreft,
zeido de minister, dat de jongste manoeu
vres hebben bewezen, dal do krijgstucht
in het Fransche leger goed is. „Wij heb
ben," zoo zeide hij, „ons doel bereikt, n.l.
om de militaire eiselien mei het democra
tisch stelsel in overeenstemming te bren
gen,' De minister sprak daarna zijn ver
bouwen nit in nlfieieren en manschappen.
Humbert houdt de juistheid vol van di.
geleverde critiek. De president weigert een
voorstel van Humbert in stemming ie
brengen om een logereommissic te benoe
men, die de generaals Biugère en Uagnm
zou hooren over de redenen van hun ont
slag.
Een motie, liet vertrouwen uilsprekend
dat de legeering de noodige hervormingen
zal invoeren ten bate van de nationale
verdediging, wordt met bijna algenmene
stemmen (500) aangenomen en de zitting
opgeheven.
De Kamer stond een crediol van (1 mil-
lioen frs. toe voor de slachtoffers van de
overstroomingen in liet Zuiden.
Nieuwe spionnage-zaken zijn in Frank-
Roman naar hat Duilscli van J. JOBST.
rijk aan de orde. Te Toulofl is gearresteeid
de zee officier Benjamin lilnio, die be
schuldigd wordt van lamtveriaad, n,l. van
het verkoopen van militaire stukken, be
trekking hebbend op de landsverdediging.
Omdat UImo een Jood ks, valt de anti-semie-
tisehe pers mot name de „Libre Parole",
op 'deze zaak aan, rakelt de Dreyfus-zaak
weer op om den rassenhaat weer aan te
vuren. Ongetwijfeld zal Ulmo, zoo hij
schuldig is, slrcng worden veroordeeld door
dezelfde legeering die den onsduildigen .loud
Dreyfus in zijn e'er iierslekle.
De tweede zaak betreft de aireslahic van
een roaorve-officier Bolton, die mei zijn
vriendin te Vend óme in hechtenis zil, we
gens poging tot spionnage. De politic-pre
fect, van Parijs ontving van een Brus
selse-li koopman bericht, dat hij in een
hotel een gesprek had gehoord over h.-l
uitleveren van stukken betreffende de ver
dediging van Frankrijk. Het gelukte Lépine
spoedig den bewesten man te ontdekken
en zijn arrestatie volgde. Bij ik: huiszoe
king moet gebleken zijn, dal Berton in
derdaad militaire stukken aan eel buiten-
landsdie mogendheid moet hebben ver
kocht.
40)
scoselijk noodlot. Wie zegt ons, of bij
gered is?"
•''lij ml wej tolegrafeoren," meende
hehrseu.
„Aan wie? Losgerukt van zijn \ader-
M(1 zooals hij, denkt hij daaraan waarschijn
lijk niet."
Het verschrikkelijke bericht van de vrec-
l - catastrophe te San Francisco had dok-
,cr Pohl ten zeemt e bewogen. Tevergeefs
juichte hij den slaap te vinden, het gelukte
em niet. Er was zulk een onrust in hem,
koortsachtig denken, plannen maken en
neer verwerpen.
Redde hij dc geliefde vrouw misschien
*°°i zich zeil als hij de krachten inspande
lï!! naar aan die vrecselijke lethargie te
ontrukken?
^oen, daaraan dacht hij niet; hij had
'echts Hert a's welzijn op T oog; geen enkele
zelfzuchtige wonsch kwam bij" hem op,
wiep 'omdat hij zoo vast en zeker de
oiertuiging !wd, dat hij voor dc zieke nooit
eei dan vriend zou kunnen zijn. En deze
fiendschnp te verwerven, wat hem het kosl-
narste scheen, dat hem ten deel kon vallen,
'fnnhtte hij te bereiken.
n. hiï c'en volgenden morgen haar ka-
i,er kmnentrad verried zijn blecke gelaats-
"eur zijn innerlijke opwinding en zijn hand,
liclrt'n COn 0011 ra 11 hui hield, beefde
jpiOe is de nacht geweest, zuster?" vroeg
DU1TSÜ11LAND.
Het proces M o 11 k e —II arden.
In de terechtzitting van Donderdag wer
den verschillende kurassiers der garde ver
hoord, die thans niet meer in dienst zijn,
welke getuigen meedeelingen doen over tic
gebeurtenissen op de villa van graaf Lynar,
commandant van jen der garde-regimenten.
Over deze meedeelingen zullen wij fatsoenshal
ve zwijgen. De getuige Bollliardt zeide dat in
liet regiment veel gesproken werd over deze
gedragingen van hooge officieren onder wie
hij mei namen noemt prins Friedrich Leo
pold. prins Friedrich Heinrich, graaf IIo
honau en de toenmalige vleugel-adjudant
des keizers, graal' Kano v. Moltke. De ge
tuigp zegt stellig den laatste te herkennen
ils een der deelnemers aan de orgiën in de
\illu Lgnar en nok herkent hij van portret
prins Fulenburg.
tieneraal v. Ke.-sel van het gardekorps,
door vicii Harden wilde laten verklaren, dat
Mollke's ontslag juist een gevolg hiervan
was, dal hij niet zoo ver van al die dingen
stond al- hij wil doen gelooven, verklaarde
op alle vragen, dat hij van niets wist, Dr.
Bernstein: Dan zal ik mij op den chef van
liet militair kabinet, v. llftlson Hascler, moe
ten beroepen.
In de gisteren voortgezette zitting ver
klaarde de gezondheidsraad dr. Óenuerick
dat hij prins Eulenburg nogmaals had on-
lorzoclit en hein verboden had op te staan. De
rechtbank beslist dat Bollhanlt den rechter
van instructie Treskol't zal vergezellen naar
de woning van Etdenburg. wien aldaar oen
rogaloire commissie het verboor zal afnemen.
Harden verzocht gisteren als getuigen op
ie roepen de ginven Lynar en v, Ilohenau
ten einde zekerheid te verkrijgen of Moltkc
al dan niet deelnam aan de door Bollhan.lt
meegedeelde feiten. Zondei- deze getuigen kan
het proee.s onder geen voorwaarde beëindigd
worden. De permon des keizei-s wensebt hij
niet in de debatten te betrekken, maar hij
verklaart te zullen bewijzen, dat Moltko
kuilenburg voortdurend op de hoogte hield
van wat er aan heli hof gebeurde.
Verhoord werd gisteren generaal vod
lliilser lliiselor. chef van hel- militaire kabi
net des keizer.-, die onder de hevelen van
Moltke stond, tijdens diens gouverneurschap
van Berlijn. Advocaat Bernstein vraagt dezen
getuige of hij weel waarom graaf Moltkc-,
prins Eulenburg en graaf Ifobenau hun ont
slag indienden. Getuige aarzelt maar zegt
en slotte dat hij nfficieele stukken zag waar
in melding werd gemaakt van feiten door de
verdediging ter sprake gebracht.
Op herhaald en dringend aansporen van
Bernstein verklaart v. Hülsen dat onder de
officieren algemeen gesproken werd van de
abnormale hartstochten van prins Eulenburg.
De/.e moest om die reden ontslag nemen.
Over graaf Moltke waren dezelfde geruchten
in omloop, maar getuige kan er niet moor
can zoggen omdat hij bij dienstorder kennis
kreeg van het onislag-Moltko.
v. Moltke vraagt dan met zachte stem
Js het waar dat er een speciale order is ge
komen, die mij betrof en waarvan ik geen
kennis kreeg?
Bernstein verzocht getuige den inhoud van
die order mee te doelen.
v. Hulson weigert echter op v. Moltke's
vraag in te gaan.
Dc rechtbank besluit dan dat het verhoor
der getuigen gesloten is. De pleidooien zul
len heden, Zaterdag, beginnen.
In opdracht van keizer Wilhelm woont do
Rijksdagstenograaf, dr. Noufert, de behan
deling van het proces Moltke - Harden hij,
om spoedig na elke zitting een uitvoerig ver
slag van de debatten te geven. De keizer
leest elk verslag persoonlijk door en laat zich
overigens uitvoerig inlichten. Ook do „lcri-
minalkommissar", v. Treskow, woont de te
rechtzittingen bij om den keizer over het
erimineele gedeelte der behandeling op de
hoogte te stellen.
hij de verpleegster, die hem tegemoet was
gekomen.
„Zooals gewoonlijk, meer verdooving dan
werkelijke, verkwikkende slaap. Mevrouw
Torre heeft nog geen woord gesprokenik
twijfelde er af en toe aan of ze wel be
greep wat ik zei."
„Hebt tl met. baar gesproken?"
„Op verlangen van u, dokter."
..Hebt ii ook over haar man gepraat?"
„Ja, ook van hem maar hierop gaf ze
geen antwoord. En dan te denken, dat mijn
heer Torre misschien niet meer mt de
levenden behoort Een vreesolijk noodlot
hierdoor wordt misschien het laatste vonkje
uitgedoofd, dat nog in haar leefde.
„Of ze wordt weer opgewekt tot frisch,
nieuw leven, zuster Anna. Herinnert u zich
liet geval met. mevrouw Werner?"
„Jawel, dokter." De mooie heldere oogen
van de verpleegster begonnen te flikkeren.
„Toen ze bier kwam scheen ze geheel
en al door lethargie aangegrepen. Toen ver
ongelukten man en zoon op zeedoor con
toeval hoorde ze geheel onvoorbereid van dit
ongeluk en wat. was het gevolg ze werd
weer gezond en vond kracht in de plichten,
die op haar rustten. Ze is oen uitstekende
bestuurster van baar landgoed geworden en
een goede moeder voor haar minderjarige
kinderen."
Zuster Anna luisterde oplettend toe en
vroeg toen aarzelend„Als ik u goed be
grijp, dan wilt u zelf
„Mevrouw Torre zelf meededen in welk
gevaar haar man verkeert. Wilt u ons alleen
laten, zuster?"
„Ik bewonder uw moed dokter, weet onze
chef ervan?"
ITALIË.
De a a r d b s v ii n g in C a 1 a b r i
De nieuwe ramp iu het Zuiden van Italië
beeft blijkens nadere berechten een zeer
gmolcn omvang. Alen vreest dat 0 0 0
personen zijn omgekomen. Hel 'juiste
aantal slachtoffers is nog moeilijk vast te
stellen, «mdat verscheidene dot pen in
puinhoopen zijn herschapen. Vele bewoners
liggen daaronder bedolven en bij gebrek
ian hulp is men nog niet mei ontgraven
begonnen, liet panlserschip „Humbert" is
naar Reggio vertrokken om de bevolking
hulp te verleunen. De staatsspoor vei voert
kosteloos hulpmateriaal en voedsel.
De ramp had plants op hetzcdfdo oog.m-
blik, dat in (kilabrië twee na do vorige
tardbeving weer opgebouwde dorpen fees
telijk werden ingewijd. De directeur van
liet observatorium te Rome heeft aan een
verslaggever der „Tribuna" gezegd, dat de
aarde in die streek sedert 1905 niet
stil ge-taan heeft. Na die van 7 Sep
tember 1905 was deze nu de hevigste
beving. De mannen der wetenschap bewe
ren, dat de aardbeving ovenals in 1905
voorafgegaan werd door een langdurige uit
barsting van de Stromboli, die toen plot
seling kalmeerde. Evenals in 1905 viel de
aardbeving in de periode van de eerste
zware regens in den herfst ,die de Vul
kanische gangen vallen bij hel in den
grond dringen en op die_ wijze waaisrhijn-
lijk de vulkanische werking van den bo
dem opnieuw opwekken.
Te Ferruzzano, oen der zwaarst getrof
fen dorpen, zijn 250 dooden gevallen. Daar
in den omlrek 50. Het aantal gekwetsten
wordt geschal op 1000,
Generaal Alprandi, commandant van
Catania, zal mol een regiment soldaten
het bergingswerk beginnen. Hij Looft 1500
militaire tenten doen opslaan om de be
volking onder dak te brengen. Soldaten
zijn uit Palermo en Rari naar de plaatsen
van het onheil vertrokken om er vooreerst
barakken voor de bevolking op le slaan.
Vooral in dc provincie Reggio is de toe
stand diep treurig. Te Sanla Eufcmia is
een gehcelc familie onder de ingestorte wo
ning bedolven, nog levend ie voorschijn
gebracht. Allen zijn echter zwaar gewond.
De bevolking van Ileggio de Calahrl kam
peert in de open lucht, i ondom groote
vuren of slaapt in tenten en rijtuigen. Be
halve de zwaar geteisterde dorpen l-'enuz-
zano, Reggio de Calabre, Geraco-Marine zijn
2 0 dor])en min of iu-er beschadigd. Ver
sclieidene gemeenten zijn geheel in pain
hoopen veranderd, waarlusschen deelen van
verminkte lijken uitsteken,, lievige rejgns
belemmeren de bulpverschafflng. De sol
daten en gendarmen zijn ijverig in de woei
om de beangste dorpelingen aan 1e moe
digen en te helpen. Verscheidene carabi
nieri zijn bij hut reddingswerk gedood ol
gewond. Tc Ferruzano werden 212 lijken
te voorschijn gebracht.
Ci E MENGDE MEDEDEELÏNGEN.
verklaring hekenïï maken, waarin werd me
degedeeld, dal velschillende voorstellen in
het belang van een oplos-ing van lid ge-clul
liisschen de spoorwegmaatschappijen en haar
beambten waren bespreken en dat daal na dc
bijeenkomst was verdaagd, teneinde de itnn-
weziiren in <I| gelegenheid te stc'len de rer-
seliiüende juinten, Mainover de beraadslaging
had geloupen. in nadere overweging te
nemen.
Duitse hl and.
De „Ivóln. Zlg." verneemt uit Berlijn, dat
prins Blfow den keizer niet naar Enge
land zal vergezellen. Hot het-1, dal de aan
slaande zitting van den Rijksdag hein te
veel werk geeft.
Te Meiz en te Straatsburg zullen, naar het
..Berl. Tagebl." vernam, stations voor mili
taire luchtschepen worden ge-dient.
Keizer Wilhelm bezichtigde gisteren de
twee bestuurbare luehlsehepon te Tegel. On
danks een Herken wind liep de opstijging
en de tocht goed van stapel. Ook de ballon
van majoor v. Pnr.-eval steeg op. Tn het
kasino hield de keizer oen redevoering,
waarin hij zeide tol nog toe de vraag of
bestuurbare luchtschepen mogelijk waren,
betwijfeld te hebben. Xa hetgeen bij gezien
had, zei de keizer de toekomst hoopvol tege
moet te zien en hij geloofde vast aan het
verder succes der luchtschepen.
Engeland.
Minister Lloyd George had gisteren een
bijzonder onderhoud op zijn ministerie met
de vertegenwoordigers van de spoorwegmaat
schappijen. Na afloop liet hij een officiecle
„Noen, dat moet ik ais haar dokter voor
mijn eigen verantwoordelijkheid wagen
zuster."
„God geve, dat het goed mag afloopen
dokter."
«Wilt u verhinderen, dat we door wie ook
worden gestoord?"
,,lk zal er voor zorgen."
Nadat zuster Anna nog een langen blik
op de zieke had geworpen, sloot ze de deur
achter zich. Dokter Pohi was nu met Herta
alleen. Hij naderde het, lied en het. leek hem
werkelijk alsof de slapende hun stemmen
niet had gehoord en zich zijn nabijheid in 't
geheel niet bewust was. Hij nam het glte"
dat op een tafeltje naast het bed stond en
hij ibot de onwillige iels van den verster
kend m drank in. Toen Irok hij een stoel bij
bel bed, ging daarop zitten en nam ITerta's
hand in de zijne. „Doe nti eens uw oogen
open, mevrouw Torre. Ik geloof dat u nog
niet eens weel, dal ik hier naast uw bed zil."
Lang/.uam werden de moede oogleden op
gelicht; een onverschillige blik trof den spre
ker. toen vielen ze weer diehl. Pohl was
editor tevreden, hij wist nn. dat de zieke
ontwaakt was en hem had verstaan.
„1 lelit u over mijn woorden van gisteren
ook nagedacht? Ik heb n immers verteld,
dat uw man in San Francisco is aange
komen. Weet u dat nog wel? IJ behoeft
slechts te knikken, als het- spreken u nog tc
moeilijk valt. Wij luidden gehoopt hem In
Juli reeds hier te zien dat zou ren vreugde
voor ons allen zijn. nietwaar, mevrouw Torre?
Denk eens aan, als hij eens eindelijk weer
terugkwam om u weer mee naar de vozen-
vilks te nemen, waar u gelukkig met elkaar
zou zijn."
O o s t e n r ij k-II o n g a r ij c.
De Jong-Czcehischc club keurde het be
sluit goed dal Pacnky, minister zonder porte
feuille, en Fooi. minister van handel, uit
het Oo.-tenriiksclie ministerie zullen treden.
Deze ministers boden samen bun ontslag
lan baron Reek aan.
M a t3j k k o.
De Eranselunan Kunlzer, die door man
nen van den OwleLstam hij Casablanca ver
moord is, was koopman en was reist vier
weken te voren op raad van een landsman
in Marokko gekomen. Zijn lijk ligt in liet
Marokkaanscbe kamp. Het hoofd is van de
romp gescheiden en ia verder ontzettend
verminkt, evenals dal van een Algerijnselien
soldaat.
De „Daily Telegraph" verneemt uil Ca
sablanca, dat Moeley ihdid Donderdagavond
Mogadon heelt aangevallen. De oorlogssche
pen Amiral-Aube en Desais brachten zijn
mehalla groote verliezen toe.
Een telegram van generaal Drude deelt
mede. dat de n.Giallnh van Boechta ben
Bagdadi te Bon Zuika i- aangekomen en
dat de mehallah van Moelev Raeliid terugge
trokken is op Sidi Aissa.
Pohl wachtte even, oplettend of het ook
eenigen indruk hij dc zieke zou maken,
maar neen, deze bleef onbeweeglijk liggen
Angstig vervolgde hij toen
„En nu is er oen vrecselijke ramp over
Sun Francisco uitgebroken, die misschien
uw echtgenoot het leven heeft gekost. De
groote bloeiende stad is door oen vrecselijke
aardbeving verwoest, duizenden menschen
zijn gedood, liet Palace Hotel, waar bij
logeerde staal in vuur en vlam. Er bestaat
gevaar, dat de vlammen geheel San Fran
cisco zullen verslinden, daar ook de water
leidingen vernielt! zijn. Wij hebben van
morgen vroeg getelegrafeerd maar ik vrees,
dat we geen antwoord zullen krijgen. Mijn
oonige hoop is nog, dat uw man zelf zal
tolegrafoeron, als hij tot de geredden be
hoort. daar hij wel begrijpen kan in welk een
onrust ii zich bevindt. De bankier van Swon
Torre zal zeker ook wel al geïnformeerd
hebben. Daar echter alles een prooi der
vlammen is en de aardbeving ook de tele
graafdraden in den omtrek heeft verwoest
zal de ongelukkige stad met haar bewoners
voor langen tijd van do overige wereld zijn
afgesneden."
De dokter sprak rustig verder; hij zag
hoe llcrta's borst zich sterker op en neer
bewoog, hoe baar oogen zich wijder opensper
den en hoe haar handen zich krampachtig
openden en sloten.
,.Tk moet nu weg maar de couranten laat
ik hier. U zal zeker wel van alles op de
hoogte wenscheo te worden gehoudenzoo-
dra er een telegram mocht komen, breng
ik het u."
Pohl legde de couranten op haar bed,
richtte haar gemakkelijk in de kussens, op
en verliet toen de kamer. Maar achter de
portiëres, die de deur bedekten, bleef bij
onbewegelijk staan om te zien wat JTerla
zou doen. Wat hij zag overtrof zijn stoutste
verwachtingen.
Nadat ds zieke zelf de overtuiging had,
dat ze alleen was, greep ze haastig naar do
couranten en las het bericht van de ramp.
In haar oogen begon bet tc- flikkeren en de
eene traan na de andere drupp Ida op her.
papier. Ze greep met baar handen naar baar
hoofd als wilde ze baar hersenen zoodoende
wat te hulp komen om het wanhopige te
begrijpen. Ze las verder, steeds venier, toen
keek ze een oogenblik hopeloos voor zich uit.
Reeds greep haar hand naar de bel, toen
echter bedacht ze zich, ze sloeg de dekens
terug ze wilde opstaan.
Pohl wist nu genoeg, hij vloog naar zus
ter Anna en ga!' de/.e nauwkeurige aanwij
zingen. waf ze te doen had.
,.U moet op alle wcnschcn van de zieke
ingaan en als ti mijn hulp noodig mocht
hebben, dan stuurt u juffrouw Gocrtz maai
bij mij, ik blijf in hel eerste uur hier."
„Ik moet naar mijn broer, zuster, help
me even bij liet aanklecdon. ik kan alles
niet vinden riep Herta ongeduldig uit,
toen zustor Anna binnentrad.
„Dat is goed, dat u wilt- opstaan, want u
hebt al oonige dagen stil gelegen. Doch
mijnheer Lehrsen zal zeker liever zelf naar
hier willen komen. Ik zal even tclefonee-
ren'de lucht is zoo scherp, zoo vroeg mag
li er niet uit; misschien 's middags een
uurtje, als de dokter hel toeslaat."
(Wordt vervolgd.)