Ps
1
61- Jaargang.
Donderdag 21 November 19ö?,
No. 12547
"bij eten l andT*
„D JA VA. HI R"
A.
een ONDERWIJZERES
een ONDERWIJZER
MA.
•s, best
it,
lacht
Hl.
25.
Jiui-
l. -
Ver-
1 der
jczln
lislo.
tijd.
1V06
- Oe
Un,
go
lden
>cuc-
deu
iatif.
mi
bell.
wor-
I.-
SCHIEDIMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt cl a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen 41.25.Franco
per post 11 l.Go.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nu.mmeis 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
"iTSï^g3"ir>
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam zullen op Oonrterrtas; 28 Vnvem-
jrr a.<1js middags ten 12 ure, ten
Raadhuixe, ondei de in deze genmeril.- geves
tigde Boekdrukkers aanbesteden:
het drukwerk der gemeente gedurende de
jaren 19081017.
Het bestek ligt ter hraigenpil*Genu-cure
Secretarie (afJeeling A) tei wij! model-insulin;
ïingsbiljetten aldaar vei krijgbaar rijn,
Inschryvirigshiljettcii in te le> mm een
uur voor de aanbesteding ten Raadhuize
Aan de Openbare School G, te Schiedam
(Hoofd de lieer J. v. d. Hout) worden ge-
viaagd:
met akten nuttige handwerken en vrije- en
ordeoefeningen
en
met akte vrije en ordeoefeningen.
De aanvsmgajaarwedde van 550.
nordt verhoogd
voor de akte nuttige handwerken en vrije
en ordeoefeningen elk met ƒ25
voor de nkte handteekenen mot 50
voor de hoofdakte met 200
voor 2, 1, 6 en 9-jaiigen dienst bij hot
lager onderwijs mot 50, voor ieder tijdvak,
en kan worden verhoogd na twaalfjarigen
dienst en voor het bezit der hoofdakte
bovendien na 15, 18 en 21-jarigen dienst
bij het lager onderwijs mede met 50, voor
ieder tijdvak, hetzij de dienst in de gemeen
te of elders, hetzij bij het openbaar of liet
bijzonder onderwijs werd verricht.
Sollicitatién in te zenden aan het adies
van den Burgemeester van Schiedam, vóór
1 December a.s.
Schiedam, 20 Nov. 190?,
BELGIË.
In de Kamer interpelleerde de leider der
sociaal-democraten Vandervcldo gisteren over
de houding der Belgische vertegenwoordigers
op de Vredesconferentie. Hij zeide de be
langrijkheid van enkele genomen besluiten
niet te onderschatten, maar wat men van de
conferentie verwachtte, bijv. internationale
arbitrage en vermindering der oorlogstoerus
tingen, is niet bewaarheid. Van 1S9S tot
1906 zijn de Europeesche bewapeningen van
6 milliard gestegen tot 9 milliard. Het En-
gelsche voorstel tot vermindering werd kort
weg verwoipenor werd slechts vernomen
dat de regeeringen „opnieuw de kwestie zou
den overwegen".
Advcrtentibn vooi bet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Ilaven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Bij het vraagstuk der verplichte arbitrage
heeft België in 1899 een andere houding
aangenomen dan in 1907. In 1899 waren
onze afgevaardigden Descamps en Beernaert
voorstanders van verplichte arbitrage, maar
hun voorstel leed schipbreuk door het veto
van Duitschland, en een nieuw voorstel van
den lieer Descamps werd toen aangenomen,
hetgeen spr. zou willen noemen de faculta
tieve arbitrage (gelach). Op de interparl"-
mentaire conferentie te Londen kwam de
kwestie een stap verder door het initiatief
der hecren Beernaert en C amphell Banner-
man. Na deze voorbereiding werden cr aan
de ITaagsehe Vredesconferentie twee voorstel
len over de verplichte arbitrage aangeboden
één van de Engelsche regecring en een van
den Portugeeschen markies de Sobral. Men
voorzag het geval waarin de verplichte arbi
trage „zonder voorbehoud" zou worden toe
gepast en hij alle stemmingen over do kwes
tie zag men België in overeenstemming met
Duife-ehland zich er tegen verzetten. Men
vernam tegelijkertijd dat de Belgische gede
legeerden verdeeld wnTen, baron Guillaume
was tegenstander, de heer Beernaert nog al
tijd voorstander van' verplichte arbitrage.
Toen was er sprake van bet ontslag van
den heer Beernaert en besloten werd dat Beer
naert bij de behandeling 'der arbitragekwestie
niet als officieel gedelegeerde van België zou
worden beschouwd.
De lieer Vanderveklc bracht in herinne
ring, dat Stead in een Haagsch blad had ver
klaard, dat de ommekeer van België in de
kwestie der arbitrage het gevolg was van
het feit, dat België een dépendance van den
Kongo-stnnf was geworden. Daardoor werd
zij een satelliet van Duitschland. Toen Bel
gië weigerde niet Frankrijk te stemmen,
weigerde het tevens svmpnthie te betoonon
voor een beginsel, dat aan België dierbaar
der moest zijn dan aan eenig ander volk.
De koning der Belgen en de ministers
stonden onder den invloed van den soeve
rein vail den Kongo-staat. België staat dus
op dcnzelfden bodem als die mogendheden,
welke nog een oorlog zouden ontketenen
om aan liet geweld de zege te verschaffen
hoven het recht.
Do minister van buitenlandschc zaken,
Davignon, verklaarde in zijn antwoord, dal
de conferentie zich uitstekend had gekweten
van do haar opgelegde taak. De houding der
Belgische gedelegeerden vras op de tweede
conferentie dezelfde als op de eerste. De
regeering liet den heer Beernaert volkomen
vrijheid in zake de arbitrage. De twee an
dere Belgische gedelegeerden brachten hun
stem uit tegen de voorgestelde teksten, om-,
dat de veiligheid en de sonvereiniteit der
staten niet waren voorbehouden.
De hoer Beernaert verklaarde dat er
voortdurend harmonie had geheeiNcht on
der de gedelegeerden der velschillende mo
gendheden. Allen erkenden, dat de politieke
belangen en de kwesties, de eer en dc on-
Prijs der Ad vortentiën: Van 16 regels 11. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per sregel. Gioote letters naar de plaats die zij
innemen.
Ad ver te nti én bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en ïaterdagavoad
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
afhankelijkheid betreffend*buiten bespre
king moesten blijven, maar dat voor kwesties
ran geringer belang arbitrage noodzakelijk
was.
Er bestond geen verband tusschen de hou
ding van België en die van Duitschland, de
Belgische gedelegeerden wilden facultatieve
arbitrage in de plaats stel'cn van de ver
plichte. „Daar ik geen stom kon uitbren
gen voor iets, dat streed met mijn geheel
verleden, diende ik mijn ontslag in," zei
Beernaert en ging verder: „De Kon go-kwes
tie bad met de geliecle zaak niets te maken.
Bovendien had de sonverem verplichte ar
bitrage doen opnemen in het door hem geslo
ten verdrag. Wanneer ik bier eens de kwes
tie dor verplichte arbitrage zal behandelen,
zal ik aantoonen, dat juist hinden als het
onze daarbij het grootste belang hebben."
Er werden ,cen aantal moties ingediend,
daar er in de Kamer echter geen voldoend
aantal leden aanwezig waren, werd 'de zit
ting opgeheven,
FM KNO DIS 31 EDEDEELl NG RN
'door
Eufemia vod AdlersfeldBallestrem.
3918.
rende j
Mees-
er, ge"
Fran!t
ttffW
iglerie.
llowu
luiten-
ïieuw
Jieuivb
reich's
al'lc, i
n Rot-1
Ameri>i
jieuirt
n aan*
ek
rAK
12)
De heer Viindimiller verzonk in diep ge-
pttis, dat wel een vijf minuten aanhield,
Seinende welken tijd zijn bezoeker met
!Sn gevoel van onbehaaglijkheid in den
troonzetel van Napoleon I zat, en zidizelf
l'e vraag stelde, of liet niet beter ware go
•eest, de vorstin geheel buiten spel ie
iat®. Maar waarom ook? Dat zou don
schijn'gehad hebben, alsof hij dacht, dat.
«Nog één vraag, graaf," mot dezo ivoor-
1 1 onderbrak de heer Wind muller Wes-
brntann's overpeinzing„Hebt u tegen
iemand van den brief, cn dat hij in uw
handen was, gesproken?"
"Ik heb het mijn zuster verteld," ant
woordde Wcstermann weeistrevend, daar
demand gaarne zijn eigen zwakheid
«Heel natuurlijk," klonk 't toestemmend
fitwoord van den heer Windmttller. „Er
h zeker niemand anders bij geweest?"
Wgdo hij er argeloos aan toe, eti toen
cstennann ziveeg, ja zelfs de tóppen stijf
®P elkaar drukte, ging 'hij op denzelfden
)i voort: „Hoogstens de vriendin uwer
znster, nietwaar?"
r"'S kruisverhoor noodzakelijk?"
Aestermann met een rood hoofd.
«Kruisverhoor 1" antwoordde Windmüller
••••Mend. „Ik vraag slechts informaties
u> graaf 1 Het is waar, ik had toch
wel to ivetc kunnen komen, of en ivanncei
ge uw zusti r over den brief gesproken hebt,
en of zij lom alleen was. ut m iemands
gezelschap dat is waarlijk geen Irksen-
ivcik, maai voor zulke omwegen 'neb ik
iifltiniilrjk tijd noodig, en liet schijnt mij
toe, dat cr n veel aan gelegen is, spoedig
te weten, waar de brief gebleven is."
„Veigeef mij, als ik wat zenuwachtig
wout," antwoordde Westermann be
schaamd. ,,lk ga nu pas merken, hoe die
zaak oji mijn zenuwen schijnt te werken."
„Dat spreekt vanzelf do reactie komt,
als do inspanning haar hoogtepunt bereikt
heeft.," uel de heer Windmüller belang
stellend in de rede.
„En," ging Westeimanii voort, „eerlijk
gezegd, irriteert het mij, in deze zaak den
naam betrokken te zien ecner dame, die
er hoegenaamd niets mee te maken heeft.
Do doui;, die ik open of dicht hoorde gaan,
was dus die van de schilderijengalerij, waai
de vorstin den gcheelen morgen gecopicerd
heeft."
„En op welker drempel deze dame is blij
ven staan, totdat gij ze gezien heeft,' -vol
tooide de lieer Windmüller in gedachten
hardop sprak hij evenwel„Het is een heel
eenvoudige oplossing. Mijn vraag, of de
vorstin er bij was, toen u uwe zuster mede-
deeling deedt van den brief is ook eigenlijk-
maar om dc zekerheid dezer mededecling
vast- tc stellen." -
„Ja, de vorstin was aanwezig," ant
woordde Wcstermann, hoewel met weerzin.
„En waarom ook niet?" vroeg de heer
Windmüller vast; „de intieme vriendin uwer
zuster behoeft ook niet als een vreemde be
schouwd te worden!"
Engeland.
In een vergadering te Londen van aan
deelhouders der Transvaaisehe mijnmaatschij.
Consolidated Goldfields, hield lord Harris
een redevoering waarin hij verklaarde dat de
vooruitzichten voor de aandeelhouders als
mede voor de Engelsche belangen in Trans-
aag zeer duister zijn. Harris zeide de Trans
vaalsehe regeering niet te wantrouwe^, maar
hij en zijn politieke vrienden zijn er van
overtuigd, dat de Engelsche regeering door
aan Transvaal zelfbestuur tc schenken, 'dat
land aan de Boeren overgeleverd, en daar
mede de Engelschen in Transvaal losgelaten
leeft. Dientengevolge ging hun overwicht
verloren, hetgeen in de toekomst nadeeiigen
invloed op het mijnbedrijf zal oefenen, dat
op 'dat overwicht is gegrondvest. Het be
wind der Boeren toch zal niet in staat zijn
de Engelschen die bij de goudmijnen aan
den Rand belang hebben, liet noodigc ver
trouwen in te boezemen, daar de idealen dei-
Boeren en en hun methodes anders zijn dan
die der Engelsehen. Ondanks de verkla
ring van Botha, dat er genoeg Knfferarhci-
ders te krijgen zijn, beschouwde spreker zulks
allesbehalve ais vaststaande. Hij zou echter
hot verleden laten rusten.
van de begrooUng
Fraukr ij k.
Bij de behandeling
van koloniën in de Kamer interpelleerde het
radicale lid Puecli over de schandalen in
Fransch Guinea en dc overplaatsing van den
uverneur Frezouis. Puech herinnerde er
aan dat in 1900 een luitenant zonder eenigc
reden een inboorlhigendorp liet in brand
steken cn verscheidene hoofden zonder vorm
,*an proces liet ter dood brengen. Ilij leest
verschillende documenten hieromtrent voor.
hetgeen op alle banken levendige prote-fon
uitlokte. De verantwoordelijkheid voor de
wandaden komt voor rekening van den ad
ministrateur, 'die ze kende en geen maatrege
len nam. In 190't kwam Fre/.onls -aan het
bewind, die de inboorlingen monschelijk be
handelde en een instructie opende tegen den
officier die in 1900 de bedoelde misdaden
pleegde. Dat was de reden voor zijn on
genade.
Puech eindigt met te eiseiien dal. 'de rech
ten van den ntensch evengoed in de koloniën
als in Frankrijk zullen worden toegepast.
Pelletnn vraagt een onderzoek.
De minister van koloniën Milliës La-
craix verklaart zich te vereenigen met de
motie-Puoch aldus luidend: De Kamer, ver
trouwen stellend in de regeering om in de
koloniën de beginselen van mensehelijkheid,
aardigheid en rechtvaardigheid toe te pas
sen. draagt den minister van koloniën op
dc noodige maatregelen te nemen.
Het. onderzoek, door Pcllcfan gevraagd,
wordt afgewezen. De motie-Puech met 334
35 stemmen aangenomen.
Donderdag zullen in den Senaat interpel
laties worden gehouden over de ramp van
de „Jcna".
Italië.
Het hooggerechtshof telde bij het gisteren
voortgezette proces-Nasi, onder leiding van
den vice-president Blaserna, 126 leden van
de 150. Bij liet getuigenverhoor zeide Vin
cent Mariani, klerk ter ministerie, dat hij
rekeningen van reizen had geteekend. Lom-
bardo viel hem in de rede uitroepend: Zeg
do waarheid Mariani. Wie reisde er in uw
plaats?
Lombardo's verdediger merkte op dat Ma-
iani 'dezo nola's als valsch beschouwt, om
dat hij onmogelijk kan gelooven dat Lom-
bardo hem verzocht had declaraties voor rei
zen in te dienen, waarbij hij niet wist hoe
lang de reis zou duren
Senator Caola verzocht den getuige Tnrro-
gossa op te roeppn, die ook nota's voer rei
zen aanbood en stelde voor Mariani en Tar-
rogossa te doen arresteeren. Dit incident
verwekte opwinding in de wandelgangen van
den Senaat.
Ondanks de tegenberichten, wordt thans
uit Milaan gemeld dat de pianist Tosofli
een eoncert-tournée door Europa zal maken
in 1908. 22 December zal hij in het con
servatorium te Milaan een concert geven ten
bate van hulpbehoevende artisten.
„O, ik had niet gezien, dat dc vorstin
in de kamer was," nntwooulde Tveslermnnn.
„ik ben geen wa.-chvrouw, dat ik ambts
geheimen aan vreemdelingen vertel. Overi
gens, was mij do zaak nog niet als „ge
heim" aanbevolen geworden dat zij het
was, werd mij eerst later gezegd, en ik had
alle reden, dc opdracht als een zeer eenvou
dige te beschouwen."
„Ik dank u, graaf, dat is voldoende,'
antwoordde de detective beleefd. „Als mijn
cliënten mij val het begin af aan, al bet
noodige meedeelden, zonder liet dadelijk
kwalijk te nemen als ik vragen doe, die toch
liij mijn onderzoek belmoren, omdat ik niet
alwetend ben, dan zon ik in veie gevallen
vlugger tot mijn doel geraken. Het treft
bizondei- goed, mijnheer TVostra-mann, dat uw
bediende juist ziek is; wat zoudt u er van
denken, als u mij als zijn plaatsvervanger
engageerde, opdat ik gelegenheid zou heb
ben, liet leger der dienstbare geesten in het
Pallazzo Toffano te leeren kennen. Wan
neer dan waarschijnlijk heel spoedig dc cone
of andere der dienstboden zich over mij be
klaagt, dan stuurt u den nieuwen Jolian een
votidig weer weg en dan is mijn werk in het
livrei-terrein afgeloopen. O, u hebt niets te
vroezenik kan niet alleen een echten Ben
venuto va -1 een valschen onderscheiden
maar ook neel goed schoenen poetsen en
kleeren horstelen. Het één zoowel als het
ander, behoort tot mijn beroep, dat, zooals u
ziet, groote veelzijdigheid vei-eischt."
Westermann moest onwillekeurig lachen
„Is het mogelijksprak hij .opgewonden
„Afgesproken dus, u komt als plaatsver
vanger van Lnwetski. Wanneer?"
„Vandaag nog binnen een of twee uur
president liet reglement toepast, betuigde
haar ingenomenheid met de gestrengheid,
waarmede de vice-presidenten Naval en Ro-
kowski het reglement toepassen ter bestrij
ding van de Kroatische obstructie.
Er was bijna weder een prcsidentscrls'?
ontstaan, cr had echter een bespreking
plaats van het bureau der Kanter, waar
men uitmaakte, dat in do Kamer ieder pre
sident liet reglement kan toepassen volgens
zijn persoonlijke opvatting en dat deze de
vice-presidenten voltrekt niet bindt. De
president, verklaarde zich bij deze zienswijze
te kunnen aansluiten.
Duitschland.
Het evenwicht der staatsbegrooting zou
volgens het 'inzicht der regeering nieuwe
belastingen, 't. liefst indirecte belastingen,
noodig maken. Hot kwam er nu op aan te
weten of de conservatieve Rijlc^dagnieerder-
heid zich met de belastingplannen der regee
ring zou voreonigen en bij de vertrouwe
lijke besprekingen tusschen het ministerie
van financiën en de leiders der blokpnrtijen
in 'den Rijksdag, bleek, volgens de „Trok.
Anz.", dat eenstemmigheid niet is ver
kregen. Dc regecring zit nu in een lastig
parket, want in verband met de enorme
uitgaven voor leger en vloot is zonder in-
konistenverhooging hei evenwicht der begroo
ting onmogelijk. Men verwacht dat 't vol
gend iaar bovendien nieuwe belastingen nog
moeilijker zijn door te voeren. De liberale
Mokp'artijen zijn voor directe belastingen,
maar 'daartegen verzotten zich 'de bonds
staten.
De kwestie is een tekort te dekken van
90 milüoen mark. Men hoopt spoedig tot
overeenstemming te komen met de Rijksdag-
meerderheid en dan zullen er vermoedelijk
nieuwe directe belastingen komen.
Oostenrij k-II o n g a r ij e.
liet was gisteren in de Honganrsche Ka
mer buitengewoon woelig. De gebetonheid
der Hongaren op de Kroaten uitte zich
door woedende kreten. Een aantal Honganr
sche afgevaardigden werden tot de orde ge
roepen. Een groote fractie van afgevaar
digden, ontevreden over de wijze, waarop de
U hebt gezien, dat liet zonder bediende toch
niet gaat, en ik ben u door een collega aan
bevolen. Als het latei- noodig mocht blij
ken, zal ik mij in de salons van uw zus
ter laten voorstellen."
„Maar dc dienstboden zouden u dan dade
lijk herkennen riep Wcstermann met een
lang gezicht.
„Mij herkennen?" lachte de heer Wind
müller.
„U zelf zoudt me niet herkennen, graaf!
Maak u daarover niet ongerust. Dc bekende
archeoloog Dr. Windmüller heelt toegang in
dc voornaamste kringen, niet alleen hier,
maar in geheel Europa. Ilij weet zich heel
netjes te godragen. En waarom ook niet. Hij
is een beschaafd man, die het zich tot een
beroep gekozen heeft de gerechtigheid op
aarde zijn diensten te bewijzen. Dat hij zich
daarvoor betalen laat? Laat de schrijver er
zich dan niet voor betalen omdat hij 't publick
onderhoudt, of dc soldaat omdat hij den ko
ning dient? Dus, uw geval interesseert me
graaf, en als u zoo vriendelijk wilt zijn mij
carte blanche te geven voor datgene,
wat mij voor het vinden van den brief noo
dig schijnt, dan is het niet onmogelijk, dat
wij, oi weer in het bezit ervan komen, of
tenminste weten, wie hem weggenomen heeft.
Wij hebben hier zonder twijfel met een zeer
handig werktuig te doen en inoefen beproe
ven, nog handiger te zijn."
Toen West erin ann, ven-ijkt met een straal-
tje hoop, dezen zonderlingen detective re
lict, keek deze laatste hem met een lachje
op het gelaat hom uit het venster na.
„Een menseli, bij wion men alles op liet
gelaat kan lezen; hij zal het niet ver in de
diplomatie brengen," was zijn resumée.
B u sl and.
Het proces tegen de generanis Stössel,
Fork, Smyrnoff en Roitz, de verdedigers
van Port-Arthur, zal 12 December voor den
oppersten krijgsraad te Petersburg beginnen.
Vereenïgde Staten.
Voor den vooruitgang van de lucht
scheepvaart spreekt liet volgende bericht,
dat wij in 'de „Petit, Bleu" vinden. Te
Tvondonville is de eerste luciitseheep-
vnartverecniging opgericht, ui. de Buck wai
ter Airship company, wier dooi is liet ver-
koopen van vliegmachines, tegen den civie-
len prijs van 750 dollars, en het instellen
van een dienst van reizigersvorvoer per bal
lon tusschen de groote Anioriknnnsche ste
den. De eerste stap op den weg van het prac
tise!! gebruik van luchtschepen zou 'dus
gedaan zijn
„Maar laten we ons klaarmaken voor den
intocht in het Palazzo Toffano maar eerst
dc lijst eens nagekeken voor die vorstin
Wus/.gorod. Komt mij zeer bekend voor,
Zal haar eens goed op dc vingen- zien
En op hetzelfde uur wierp mevrouw van
Mollwitz, gekleed in een groote, grijze huis-
houdsehort, een plmncau en een stofdoek
onder den mm, een visite-kaartje verachtelijk
in de daarvoor bestemde schaal. „L a p r i n-
c c s s e de W a s z g o r o d" mompelde zij
nog verachtelijker. Wij zullen deze onbe
kende vorstin eens goed op de vingers zien
Hieruit blijkt, dat twee mensehen juist
hetzelfde denken kunnen, zelfs wanneer ge
heel verschillende motieven er hun tot het
zelfde voornemen leiden.
Max Wcstermann had, nadat hij den de
tective verlaten had, een men«clielijken hon
ger. Geen wonder, want hij had sedert
't morgens vroeg niets gehad. De opwin
ding der laatste uren had hem aan geen eten
doen denkeninaar nu er een zeker gevoel
van gerusiheid over hem kwam want hij
had beslist vertrouwen in den lieer Windmül
ler eischl de natuur haar rechten. Een
zekere mate van zenuwachtigheid hield hem
evenwel nog van de tafel zijner zu=ter terug;
hij was hang voor haar scherpen blik en do
daaruit voortvloeiende vragen, die hij niet
beantwoorden mocht.
(Wordt vervolgd.)