:n
12563
gT Jaargang.
Dinsdag tO December 190?,
Kijkje op het leven in
een groote stad.
BUITENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt d a g c 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: /oor S c h ied am en V1 aarding en II. 1,25. Franco
wr post fl. l.Gö.
Pi ijs p«' week: Voor Schiedam en VI a ar din gen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen wonion dagelijks aangenomen.
Advcrtentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs dor Advcrtentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen. j.j
Advcrtentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Taneven
hiervan zijn gratis aan het Bureau to bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- ea 'Zatcidagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advcrtentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau tc voldoen.
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
latere. Telefoon
Schiedam, 9 Dec. 1907.
ZWEDEN.
Koning Oscar II f.
Zondagmorgen om kwart over negenen is
lining Oscar II overleden
De laatste dagen deden berichten van
m ernstige kwaal de rondte, betrekkelijk
beëdig is dc koning gestorven. Het doods,
bericht heeft in geheel Zweden oprechte rouw
icnvekt en de sympathieën verlevendigd, die
Oscar II bij zijn landgenooten bezat.
Over 's konings laatste oogenblikken
nordt gemeld dat de dood kalm is ingetre
den zonder schijnbaren doodsstrijd. De ge-
We koninklijke familie te Stockholm aan-
SÊiig, was aan het sterfbed geschaard. On
na het sterven deed 'de koningin-
«cduwe Sophie een kort, ontroerend gebed.
Zondagmiddag half drie werd een lijk
dienst gehouden in de kapel van het kas
teel, onder leiding van den hofprodikant
's Middags om één uur had de kroonprins
ab regent de ministers bijeengeroepen. Do
nieuwe koning nam den naam aan van G u s-
tasf V, en als devies: „Met het Volk,
voor het Vaderland".
De ministers cn de hooge staatsambte
naren legden den eed af aan den nieuwen
koning,
De overledene behoorde tot de oudste
vorsten van Europa en bereikte den ouder
dom van bijna 79 jaren, hij word Jan.
1829 te Stockholm geboren als 3e zoon van
Oscar I, die in 1S59 stierf en werd opge
volgd 'door ziin oudsten zoon koning Karei
XV, in 1871 gestorven en opgevolgd door
den thans overledene, die toen ter tijd -17
jaren was.
In zijn jeugd bemoeide Oscar zich veel
tnet dc marine en na zijn studies aan de
hoogeschool te llpsala werd hij in 1856 tot
nee-admiraal benoemd. In 1857 huwde hij
met prinses Sophie van Nassau, die hem vier
zoons schonk. Als kroonprins werd hij vice-
admiranl en luitenant-generaal en wijdde zich
aan geschiedkundige en militaire studies, hij
schreef verzen en vertaalde werken, ook
maakte hij veel reizen. Zijn voornaamste ge
schriften ziin: Bijdragen tot de geschiedenis
van Zweden, in de jaren 1711, 1712 en
1(13. Herinneringen aan de Zwcedsehe
vloot; Eenige uren op het kasteel Krons-
horg, den 29en Oct. 1 858 en tal van rede
voeringen, want Oscar II was een uitstekend
woordvoerder.
1S72 werd hij met don dubbelen kroon
«er Bernadottes gekroond als koning van
Zweden en koning van Noorwegen. Sedert
het begin van ziin regeering had Oscar II
mot ernstige politieke moeilijkheden in zijn
land te kampen. Maar hij slaagde erin steeds
oen minlijke oplossing te vinden.
Naast zijn politiek gematigd optreden deed
Oscar veel nut op letterkundig cn weten
schappelijk gebied. Zelf dichter en redenaar,
steunde hij door woord en daad kunstenaars,
geleerden en ontdekkingsreizigers. Hij was
o. a. een der voornaamste donateurs die Nnn-
sen in stnat stelden om met de ,,Fram" een
belangrijken tocht in de Noordpoolstrekcn te
maken.
Oscar's gevoel voor recht en billijkheid
was oorzaak dat dc Alogendheden meermalen
Oen beroep op zijn bemiddeling deden, wan
neer zij ruzie hadden. Bijv. in de Samoa -
kwestie werd Oscar II als bemiddelaar ge-
Kozen door Duilschland, Engeland en de
A ereenigde Staten. Ook trad hij bemidde
lend O]) in geschillen tussclien Engeland cn
de Vercenigde Staten en tusschen Italië cn
Argentinië.
De laatste iaren van 's konings regeering
brachten hem zware beproevingen de v rijd
tusschen beide deelcn van de Scandina
vische monarchie liep uit op 'n scheiding
tussclien Zweden en Noorwegen. De Noren
zeiden van Oscar TI niet langer gediend te
zijn, proclameerden hun onafhankelijkheid en
haalden 'n nieuwen koning in. De Noren
streefden in de laatste jaren naar zelfbestuur
en wenschten eigen consuls. Een van dc
groote verschillen tusschen beide landen was
dat Zweden is protectionistisch en reac
tionair, terwijl do Noren voorstanders van
den vrijhandel cn democratisch aangelegd
zijn. De Noorsehe eisehen van 'n eigen con
sulair korps waren zeer billijk, maar Oscar
TT, die zich veel liet voorstaan op zijn
macht nis monarch, weigerde die noodige
concessies te verlecnen cn ondanks ziin ver
zot en dat van geheel Zweden, nam de Noor
sehe Storthing een wetsontwerp aan om eigen
consuls aan te stellen.
7 Juni 1905 proclameerde dc Storthing
dc afscheiding van Noorwegen van de Scan
dinavische tJnié en koos 18 November Haa
kon AHT, 'n Deensche prins, tot koning van
Noorwegen.
Tc prijzen is hot dat koning Oscar, on
danks hel drijven van de militaire partij in
Zweden, zich niet waatrdo aan con gewa
pend verzet togen de Noren, hetgeen toch
had iiilgclonpcn op een nutteloos bloedver
gieten. De Noorsehe revolutie was bloed
loos pn dank zij Oscar's verzoeningsgezind
heid en humane opvattingen, brachten de on
derhandelingen van Karlstad een voor Noor-
wogen en voor Zweden eervolle oplossing.
De nieuwe k o n i n e.
Oscar IT zal tot opvolger hebben zijn oud
sten zoon Om-laaf Adolf, hertog van Ventte-
land, die den imam zal dragen van Gustanf
V. Hij werd geboren 16 Juni 1S58 op het
kasteel Drottningholin en is in 1881 gehuwd
met prinses Victoria van Baden, die hem
3 zoons schonk. De oudste, Oscar Gust-naf
Adolf, is 25 jaren, gehuwd mot prinses
Margaret van Connaught en vader van een
zoon.
Koning Gustaaf V heeft verscheidene ma-
Roman van
LOUISE 'WESTKIRCII.
1)
I.
XL
Oudejaarsavond 1 De kerkklokken zijn ver
stomd, de lichten achter de hooge boog-
®«en worden uitgedaan. Nu beginnen in
(mijn dg rijen vensters te lichten, waar-
Mhter feestvierende -menschcn in vroolij-
vriendenkring, het einde des jaars ver-
'ansmelodiën klinken in den nacht,
n d© Friedriehstraat, het centrum, gaat
V zoo levendig toe, als overdag. Maar
•j het Noorden en Oosten beginnen de
Daten en pleinen eenzaam te worden.
e Mok van de Michielskerk op den
Moeg elf. Toen trad er een mensche-
$0 gedaante uit de schaduw van een
T«r vooruitspringenden peiler te voor-
Het was een Italiaanscho knaap, die
in een draagband een mand vol beeldjes
t0Qg. Zachtjes fluitend begon hij linksom
n° i k ^eon to slenteren. Hij had het
ri'"u aoS liet bereikt toen een andere
o van den rechterkant hem tegen
HM was een man met een zwarten
aai'dhij was aan óén heen kreupel.,
j>Hatzi Katzi, ben jij het?"
»Ja> signor."
«En?"
«Binnen is hij," zeide de knaap in gè-
Moken Duitsch.
«Zeker?"
len liet regentschap uitgeoefend langen tijd
in 1905.
Oscar Bernadutte.
De overleden koning was een afstamme
ling van den sergeant Bernadotle, die door
de revolutie van 1789 tot generaal opge,
klommen, den wapenbroeder werd van Bona
parte en later stichter werd van de dynastie
der Bernadottes. De „koning der Zweden,
Gotlien en "Wenden, bij de gratie Gods"
dankt ziin troon aan een der uitloopers der
Revolutie, aan het streven van de soldaten
dier revolutie naar de hoogste macht. Zijn
geheele ridderlijke natuur stamde uit dien
tijd van trotschc veroveringszucht. Hij was
'n buitengewoon vorst, hoogstaand als
mcnsch en uitblinkend als kunstenaar, n.l.
als dichter en redenaar. Ook op 't laatst van
zijn leven, bij do afscheiding van Noorwe
gen, toonde Oscar II te ziin Oscar Bema-
dotte, een koning, gekweekt door dc Revo
lutie, een vorst die geen aanspraak maakt
Oj) meerdere rechten dan ziin volk hem wil
toekennen. Een vreemd scltouwspel zal be
waarheid wordenliet Noorsehe volk 'dat hem
onttroonde, zal hulde brengen aan de nage
dachtenis van Oscar II, die ziin troon niet
mot volksblocd wilde bezoedelen, door om
zijn kroon den oorlog te verklaren aan Noor
wegen.
Europa zal van hem deze les kunnen
iceren 'dat hij toonde een zeer waardig vorst
te kunnen ziin, zonder de traditie van het
ancien regime, en zelfs is Oscar's voorbeeld
heden ten dage het ccnige middel om 'n
algemeen bemind vorst te zijn.
Uit z ij n intiem leve n.
Een huiselijk feest, de viering van zijn
gouden bruiloft, veraangenaamde 's konings
ouden 'dag, te midden van poLitieke verwik
kelingen. Hij had zijn levensgezellin voor
het eerst ontmoet op een plezierreis door
Europa in 1856. Te Neuwied maakte hij
kennis met prinses Sophie van Nassau, die
toen 20 lentes telde. Zii was een uitmun
de musicienne, leerlinge van Rubinstein,
I'rins Oscar reisde terug naar Zweden om
zijn vader toestemming tot het huwelijk te
vragen en enkele weken later keerde, hij naai
de oevers van den Rijn terug. Spoedig werd
het huwelijk gesloten. Een eik in het park
ie Monrcpos bewaart er de herinnering aan
door de initialen S en O en de datum 185G.
't Was 'n bijzonder gelukkig huwelijk. Kc
ning Oscar, 'n uil-lekend dichter, schreef
prachtige verzen, hij zong zeer goed cut had
het hof van keizer Napoleon TI I in verruk
king gebracht, toen hij aldaar te gast was
Sedert een tiental jaren zong hij niet. meer.
nianr men gaf veel muzikale avonden aan
't hoi' te Stockholm.
De gouden bruiloft, G Juni 1907, werd
door 't hcelc volk met instemming meege
vierd.
Sophie van Nassau overleeft haar man. Zij
is ruim 71 jaren.
Enkoio anecdotes mogen hier volgen. Tij
dens de Noor-elie revolutie bezocht koning
Oscar een museum. Zekere zaal die gewoon
lijk voor het publiek niet toegankelijk was,
is afgesloten niet een hekje, anderhalve me
ter hoog. Niemand is er om het voor don
koning te openen. De zaalwachtore willen
toesnellen
„Maakt geen moeite, mijn vrienden," zegt
de koning en springt met 'n aanloopje over
de hindernis. Daarna zich tot 'n verbaasd
toeschouwer wendend:
„Ziedaar meneer, de resultaten van de
praetische Zweedsche gymnastiek.
Een anderen dag bezocht de koning een
school. Een klein meisje komt den koning
zooals gebruikelijk complimenteeren.
„Weet jij wel, hoe ik heet?" vraagt 'dc
vorst.
„Jawel, Majesteit."
„En wanneer ik aan de regeering kwam?"
„Jawel, Majesteit."
„Welnu, zeg me dan eens wat ik voor
merkwaardigs gedaan heb sedert mijn ko
ningschap?"
De kleine denkt, na, en niets kunnend be
denken, bekent- zij snikkend„Ik ik
weet 't niet."
Dc koning goedig glimlachend„Troost
je maar, kleintjeik weet het zelf ook niet."
GEMENGDE MEDEDEELTNGEN.
en sloegen met de deksels van hun lesse
naars, toen twee hunner werden uitgenoo-
digd zich voor bet bureau van de Kamer
te komen verantwoorden. Onder groote op
gewondenheid werd de Kamer gesloten, üe
volgende zitting werd op Zondag bepaald.
Kroaten protesteerden heftig tegen een
Zondagzitting.
F r a n k r ij k.
Met 47G tegen 95 stemmen besloot dc
Kamer Zaterdag losmaking van het arti
kel omtrent de rechten op alcohol van de
wet op de middelen, of-rhoon do minister
zich tegen die losmaking had verzet.
„Ik heb liet gezien. Beeldjes heb ik te
koop aangeboden. Toen hebben ze me uit
de fabriek gesmeten. Signor portier maakt
punch en signor inspecteur zit op do ca
napé hoe zegt men dat? heel
fi deel
Do vrager stiet een kort lachje uit.
„Het is goed." Hij drukte den knaap
een stuiver in do hand. „Daar heb je een
fooitje, Ralzi Katzi. Laat je daar wat eten
voor geven. Vooruit 1
Terwijl Ratzi Katzi langzaam de lange
Köpeniokerstraat inslenterde naar het oos
ten, ging do kreupele een, kroeg in de
Brückcnstraat binnen. De onderportier van
een door fabrieksarbeiders bewoond ka
zernehuis hield deze. Boven, den ingang
bengelde een, roode lantaarn, waarop stond
„In de brandende Lamp".
Het lokaal was spaarzaam bezocht. Aan
een houten tafel zat een twintigjarige jon
gen, op dc elbogen, steunend, voor zich
uit te staren.
Aan een, 'hndcr tafeltje speelden twee
mannen, de dampende glazen groc voor
zich, met van het vuil klevende kaarten,
een spelletje. De een was block en mager,
do andere rood en dik. De waard en zijn
loenschc dochter bedienden zwijgend cn
norseh.
Radijs hij dankte dezen bijnaam aan
zijn driehoekig hoofd en. aan den blauw
zwarten knevelbaard, welke als ecu radijs-
worteltje aan zijn kin bengelde schoof
bij de spelers aan tafel en nu begon er
oen ijverig over cn weer gefluister. Maar
ze konden het niet eens worden. Plotse
ling klapte de laatst aangekomene met den
tong en wees op de onbeweeglijk© ge
daante bij den ingang.
Zwavelstok, dc magere, wendde zich da
delijk tot hom:
„Rob, ga slapen. Anders komt oom met
de spanroede."
De jonge man bewoog zich. niet. Alleen
zijn oogen bliksemden onder zijn lange
wimpers.
„"Wat zit je daar to droomen, jongen?"
vroeg Radijs vaderlijk. „"Wil jesoms een
nieuw motienkruid uitvinden?"
„Tk zou "rijk willen zijn," zeide de jon
gen met klem,
Daarop begonnen Re Tlrie te schater
lachen. Maar de dikke sprak goedig„Kom
hier bij 'ons zitten, smid. Ik betaal er nog
een voor je. Zoolang jc nog geen rijkaard
bent. Neen, nu niet trotscli zijnl Een goede
dronk verdrijft de ergernis. De zaak is
deze: zo. hebben hem vandaag uit de fa
briek gezet, zoo maar ineens 1 «Hij was ach
ter de praktijken gekomen, van den werk
gever. Die aartsschelm heeft het ongeluk
van menigen braven werkman op zijn ge
weten. Nu, die maakte me daar een groot
misbaar van en daar vloog hij dan. Wat
zegt oom wel van do geschiedenis. Rob
Die is immers een goeie vriend van
Rothcr?"
„Hij mag zeggen, waf hij wil. Naar oom
ga ik niet meer hcen.l"
„Niet meer naar oom heen? Wat je
zcgtl Zoo'n held!"
„Ilij zal me niet langer het geld uit den
zak kloppen en het verdrinken. Wat ik
verdien is van mij! Ik wil het houden,
Mijn erfdeel hoeft hij ook al verdaan, die
Oostenrij k-H o n g a r ij e.
De Poolsche vromvenvereenigingen te
Romberg zijn nu ook een beweging begon
nen togen Pruisen. Zes vrouwen vei eenigin-
gen aldaar hebben een opioep gericht tol
do kooplieden, waarin zij dezen verzoeken
in het vervolg waron uil Pruisen te w-eren
en daardoor te toonen dat ook den Rooi-
schcn kooplieden in Galhcië de toestand
hunner broeders in de „Ostmark" aan het
hart gaat.
Ook de stedelijke eleclriciteilsinrichüng
te Leinberg heeft in deze zaak partij ge
kozen, Aan 29 Pruisische fiima's, met wie
wie zij tot' dusverre zaken deed, heeft zij
mededtvding gedaan, dat zij, met het oog
op de behandeling, waaraan de Polen in
Pruisen blootstaan, verder geen zaken met
hen zal doen.
Dc zitting van de Hongaarsche Kamer
eindigde Zaterdag onder groot rumoer, daar
dc vice-president Navay het woord had
ontnomen aan verschillende Kroatische
sprekers van de Kroatische oppositie, om
dat zij huilen de orde gingen. De opge
wonden Kroaten bedreigden den president
Marokko.
Een telegram van admiraal Philihertdeelt
mede, dat de stammen uit de omstreken
van Marakesj in opsiand zijn gekomen te
gen Moeley Hafid, zoodat deze de voor
genomen operaties heeft moeten staken.
Over de tuchtigingscxpeditie der Fran-
schcn tegen de Beni-Snassen werd reeds
gemeld dat de Marokkaansche markt Agh-
bal werd bezet, daarop ging het naar de
wohing van Si Mokhlar Boetsjih, eenkaid,
die den opsiand tegen dc Rranschcn be
gon en wiens broeder vijf dagen geleden
reeds gevangen werd genomen. Tol op een
afstand van 900 M. naderde men hot huis,
dat door "Beni-Snassen bezet was. Uitdc
woning werd toen een schot gelost cn dit
was het sein tot een algemcenen aanval.
Met melinietbommen werden groote bres
sen geschoten iu do groote steenmassa, die
het woningcomplex van den kaïd vormt.
Een groot aantal Beni-Snassen kwam daar
op te voorschijn en begon een hevig ge
weervuur. De Franschc troepen wierpen
een hagelbui van bommen ovei het terrein
en schoten de drie huizengroepen, waar
uit het dorp Ahrball bestaat, en zijn markt
lot puin.
Vrijdagmiddag te vijf uur. het oogen blik
waarop bovenstaand bericht werd afgezon
den, duurde het vuren nog _voort en was
het geheele terrein in een ontzaglijk rook-
en vuurzuil gehuld.
Z u i d-A f r i k a.
Twee officieren, een rechterlijk ambtenaar
en een geneesheer zijn uitgezonden om
Dinizoeloe gevangen te nemen in zijn kraal
te Usuttt.
Vereen, Staten.
Een telegram uit Tokio deelt mede, dat
men daar van meening is, dat het cmigra-
tievraagstuk opgelost is, nu Japan beloofd
heeft nauwlettend Toezicht te houden op
de landverhuizing.
Het rcpublikeinsch nationaal comité
heeft besloten, dal de conventie tot het
stellen van een candidaat voor het pre
sidentschap zal plaats liebben te Chicago,
op 16 Juni 190S.
schooier! Maar nu is het uit! uitl Ik laat
me niet dwingen! van niemand!"
Bij icderen zin, slofg de jongen me't do
vlakke hand op de tafel. Dc anderen de
den het hem na en riepen: „Bravo!"
„Geen verstandig menseh zal je dat kwa
lijk nemen. Maar, weet jc, jongen, als je
zoo flink doorgaat, als jo vandaag begon
nen zijt, dan zal er nog wel eens een
kapitalist uit je groeien. Prosit!" Ze proest
ten van het lachen.
Maar de opgewonden "knaap vloekte, rood
van drift en groc. „De duivel hale de
domme eerlijkheid 1 Dat mep hiermede niet
verder komt, heb ik gezien. Ik spuw er
op. Daarom heb ik vandaag geen onder
komen 1 geen geld 1 omdat ik eerlijk was 1
Ik kan evengoed een dief zijn, als de an
deren."'
„Ja, zog dat wel
„Ik doe het ook! Nu is me alles het
zelfde. Jullie zijt vannacht iets van plan,
dat weet ik. Ik weet ook allang tol welk
soort jullie behoort. Vooruit er mede! Als
er iets hij te verdienen is, al moest ik
hot den duivel uit zijn haard halen,
ik doe moe. Wat moet ik ook anders be
ginnen?"
„Nu, ik weet nog niet. Zoo opeens 1 Kun
jo wel eens je mond houden?"
Daarop lachte de jongen maar eens, een
frisschen, zclfbewusten lach.
„Dat wil ik je zeggen," begon 'de dikke
gemoedelijk, ,,'jc bent een uitgeslapen kerel
cn wij mecnan het goed met je. Wij zien
ook niet op een cent. Als je geschikt blijkt.
Rob - hm wil je op wacht staan?"
„Op wacht staan?! Ben ik een Ratzi
Katzi? Maai- als het moet, moet hel!"
„Oho! waait de wind uit dien hoek?
Dat kun je gedaan krijgen. Zet jcooren
open." En terwijl Zwavelstok en „dc Dikke"
elkaar vergenoegd aankeken over do ge
lukkige vangst, boog Radijs naar hem over
en sprak snol en zacht:
„Weet je do fabriek van Bokelberg?"
„Recht over de Köpenickcrstraat?"
„Daar is het. Kwart over elven moet
je aan de poort zijn. Aan de kleine, ver
sta je?"
Tq
„Iemand doet open."
„Doet open,"
„Links voorbij de portierswoning, recht
uit, altijd rechtuit."
„Rechtuit."
„Tien minuten voor twaalf uur komt de
nachtwacht uit het kantoor en gaat. over
do plaats naar de portierswoning. Moed
afgewacht worden."
„Dat is te doen. E'r liggen tonnen pp
de binnenplaats."
„Even vóór twaalf uur zal er een schie
ten. Op hetzelfde oogenblik moet je do
kantoordeur openbreken."
„Ik heb het slotenmaken geleerd. Ver
der."
„Daar binnen staat dc brandkast. Daar
liggen zesduizend gulden in, baargeld."
„Als ze erin liggen, kunnen jullie er
naar fluiten."
'„Neen, je moet de deur van de brand
kast laten springen."
(Wordt vervolgd.)
