BONENLAND.
STADSNIEUWS.
Kimst en Wetenschap.
Rechtzaken,
Kerk en School.
Staten-GencraaL
Bulgarjje.
"De ministerraad besloot de moordenaars
van. Boris Sarafoff en hun aanhangers vo
gelvrij te verklaren, welk besluit in liet
staatsblad werd afgedrukt.
Vereen. Staten.
De oorlogsvloot bestaat thans totaal uit
173 gevechtseenheden, die van Japan uit
162. Maar Japan zal in den Grooten Oceaan
z'n geheele vloot, de Ver. Staten slechts
de helft daarvan kunnen gebruiken.
i i
Clark, afgev. voor Florida, heeft bij het
Congres 'n voorstel ingediend ont de Plu-
lippijnen te verkoopen, zoodra zich 'n gun
stige gelegenheid voordoet.
Hofberichten.
H. M. de Koningin vereenigt heden aan
tafel jhr Van Woede, gezant te Weenon, en
mevrouw, jhr. Ilocufft van Yeisen, inten
dant der Kon. Balei/en, en mevrouwBa
ron Sweerts de Landas Wyborgh, gezant te
St. Petersburg.
J*
H. M. do Koningin zal morgen den heer
011 Schió/.er, aftredend Duitsch gezant, en
mevrouw Von Schlozer een afscheidsdiner
aanbieden.
-fc
H. M, de Koningin heeft gisteravond don
liederen avond, door Johan Messchaert en
Julius Röntgen in Diligentia te 's-Graven-
hage gegeven, bezocht.
Z. K. II. de Prins is gisteravond 11 uur
met den sraatsspoortrein uit Duitschland in
do residentie teruggekomen.
Ullleverlngstrncfaat.
Op 16 dezer is te Mexico tusschen "Ne
derland en Mexico een tractaat gesloten
tot wedcrzjjdschc uitlevering van misda
digers. („Stct.")
Ongevallenwet.
In de vergadering van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken, te Arnhem, was
ingekomen een motie, aangenomen door de
Vereeniging van Nederlnndmhe Werkgevers,
in zake het millioenen-tekort aan de Rijks
verzekeringsbank, waarin de vereeniging zich
verklaart tegen de dekking van dit tekort,
door ,de kosten 'der ongevallenverzekering
voor handel en nijverheid nog hooger te ma
ken en aandringt op verbetering van de tal
rijke fouten der ongevallenwet van 1901 en
een vereenvoudigde en tegelijk meer doel
treffende uitvoering van de wet.
Besloten werd 'dit adres te steunen, met
toevoeging, dat het wenschelijk is. iemand,
verbonden aan de Rijksverzekeringsbank,
aan deze commissie toe te voegen.
Tweede Binnenhaven te Schevenlngen.
In overeenstemming met de eommissién
van bijstand in het beheer der visschers-
haven en de gemeente-financiën, hebben bur
gemeester en wethouders van 's-Gravenhage,
den raad dier gemeente voorgesteld, in be
ginsel te besluiten tot den aanleg van een
tweede binnenhaven te Seheveningen in den
geest van het ontwerp, behoorende bij het
rapport van 2 November 1906 van de hee-
ren H. E. de Bruin, A. A. Bekaai' en J.
A, Linde.
Wekker."
Met absolyte stelligheidverzekert „Het
Vad.", dat „Wekker", de schrijver der
brochure, waarin de gouverneur van Atjeh,
Van DaaJen, zoo scherp wordt aangevallen,
een officier is, die indertijd door Van Daa-
ien zelf voor den krijgsraad is gebracht
wegens het doodschieten van een ongewa
pende, en toen is vrijgesproken.
De Botterdanisclie beurs.
Nadat aan de Bourssteeg en Visschersdijk
te Rotterdam een aantal panden, alsmede de
voormalige Remonstrantsche kerk, gesloopt
waren, is heden een begin gemaakt met den
bouw van de nieuwe graan- en schippers
beurs, in verbinding met de groote koop
mansbeurs.
De raming van het werk is ongeveer
300.090.
P. Galand ea de Mienwe Waterweg.
Toen de oud-burgemeester van "Rotter
dam, de heer s' Jacob, aan "den gemeente-'
raad kennis gaf, het door hem bij zijn
aftreden van de burgerij ontvangen geschenk
te bestemmen voor een monumentale fon
tein, die naam en beeltenis van den ont-.
werper van den Waterweg, P. Caland, bij
het nageslacht in herinnering zal houden
en als blijvende hulde aan zijn nagedach
tenis zal strekken, gaf hij daarmede
tevens uitdrukking aan zijn diepgevoelde
overtuiging, dat een zichtbaar blijk' van
erkentelijkheid voor de totstandkoming van
den Nieuwen Waterweg naar zee in, de
tegenwoordige havenstad niet langer mocht
blijven ontbreken.
Dit vond zeker bij alleft, die het groote
belang van den Nieuwen Waterweg voor
den bloei van Rotterdam erkennen, wanne
instemming. Maar toch zullen er nog velen
zij, aan wie onbekend is wat wij in dezen
aan P. Caland te danken hebben.
Een biik op de geschiedenis van den
Nieuwen Waterweg, die ook voor Schie
dam van beteekenis is geweest, zal 'dit
duidelijk maken.
"Wij doen dit aan de hand van de ann-
teekeningen, welke de bekwame bibliothe-
paris der openbare gemeente-bibliotheek,
de heer G. van Rijn, ter inzage heeft ge
legd bij een hoogst merkwaardige expo
sitie van otficicelc stukken, kaarten, por
tretten, toekeningen, een zeldzame collectie
spotprenten en lectuur deze zaak betref
fende, on van welke aanteekemngen hij de
vriendelijkheid had, ons een afschrift te
verstrekken.
En dan wijzen wjj in. de eerste plaats
op de toevallige, maar zeker merkwaardige
omstandigheid dat, nu het monument ont
huld zal worden, het juist 50 jaar geleden
is dat *P. Caland voor het eerst bij "de
kwestie van den Nieuwen Waterweg be
trokken werd. In 1S57 toch zoo lezen
wij in die aanteekeningen benoemde de
Minister van Binnenlandsche Zaken Br. G,
Simons een commissie tot oikIci /.eek van
de verbetering van den Waterweg naar zee,
bij Roiterdam, in welke commissie zitting
namen de hoeren Tijnje,, Conrad, Storm
Ru ijsing, Beijennck, Ort van Schonauwcn
en P. Caland.
"Den 2öen Januari IS5S bood Calaiul
zijn plan aan voor een kanaal door den
Hoek van Holland, doch er zou eerst nog
heel wat moeten geschieden eer dit plan
tot uitvoering kwam, want het werd door
het toenmalige Ministerie van Marine ten
sterkste ontraden, hetgeen een ernstigen
strijd deed ontbranden tusschen Calamlen
Beijerinck eenerzijds en Tien marine officier
A. R. Blommondal anderzijds. Boze strijd
viel aanvankelijk uit ten gunste van Caland,
want in 1860 dienden de ministers Hoorns
kerk en Van Ilall werkelijk een wetsontwerp
in tot uitvoering van het phui-Calaml, zij
het dan ook met «enige wijziging.
Ongelukkigerwijze viel "dit ministerie en
werd het ontwerp door zijn opvolger niet
overgenomen.
Het volgpnd jaar boden dc mmistets
Thorbecke en Betz een ontwerp van wet
aan voor Rotterdam en Amsterdam samen.
Na. lange beraadslaging, welke vooral Am
sterdam gold, werd dit aangenomen enden
2-1 Jan. 1S63 door Z. M. Koning Willem 111
bekrachtigd.
Den 21en Augustus van dal jaar werd
het eerste deel van het werk aanbesteed,,
doch de vertraging, welke de onteigening
tengevolge had, maakte, dat eerst in 1SG6
de Prins van Oranje de eerste spade gronds
voor het werk stak. (IVat deze plechtig
heid betreft, wordt thans het in kleuren
uitgevoerd proces-verbaal en een plaat in
de bibliotheek geëxposeeid). 1
"Den 26sten November 1868 werd het
kanaal met de zee verbonden, en in 1S70
gingen de eerste visscherssehepen er dooi
naar zee, om den 9den Maart 1S71 gen
volgd te worden door de stoomboot „Ri
chard Young" van de Ilarwichlijn, die, tot
aan zee, door verschillende vaartuigen met
belangstellenden en genoodigden uitgeleid
in Engeland de tijding der openstelling ging
bevestigen.
In 1871 en '72 werd de mond van het
Scheur ingedijkt en men moest den invloed
van eb en vloed op den hieuwen mond
afwachten. Deze begon spoedig te verzan
den en wel zoodanig, dat in 1S75 een me
ter diepte verloren bleek.
Nu was Rotterdam in last en had in
in den loop dier jaren het ministerie Thor
becke heel wat te verduren in den vorm
van spotprenten, enz.
Men begreep, dat dit zoo niet kon blij
ven en een aantal Rotterdamsche parti
culieren boden f25000 aan, terwijl de Raad
der gemeente zich tot bijdrage in de kos
ten bereid verklaarde.
Caland achtte een verbreeding der door
graving voldoende geneesmiddel en in 1877
werd daartoe 5 miUioen toegestaan.
Inmiddels was een departement van wa
terstaat gecreëerd en was het eerste werk
van Minister Tak van Poortvliet, een com
missie te benoemen om hem in te lichten
omtrent het project van Caland (wet 1863).
Na het instellen dezer commissie be
dankte Caland als uitvoerder van belwerk.
De commissie bestond uit den oud-mi
nister Frans»en van de Putte, de hoofd
ingenieurs Rose, Waldorp en Conrad, den
ingenieur van Rijnland van Dissel, dc leden
van "tied. Staten van Zuid-Holland, Jlir.
van Tets cn Rlussé, de marine-officieren
Buijskes en lloodzant en Eet lid van den
Rotterdamsehen gemeenteraad, de heer W.
van dor Hoeven.
Deze commissie adviseerde gunstig op
het gevolgde pioject, behoudens enkele wij
zigingen, doch met dit al werd de post in
1879 op de begroeiing voor dit werk uit
getrokken, verworpen 1
In 1880 stond dus liet werk stil, doch
nadat in dat jaar het eindrapport versche
nen was, dat het geheele werk begrootte
op 30 millioen, wat over acht jaien zou
verdeeld worden, vond het plan alleen nog
krachtigen tegenstand hij den. zee-officier
Buijskes en werd het den 26cn Juli 1880
bij ontwerp van wet bekrachtigd.
De uitvoering werd nu verder aan den
ingenieur Leemans opgedragen, die den
Nieuwen, Waterweg voltooide.
Aan hoeveel bestrijding en tegenkanting
het ontwerp-Calaiul dus ten prooi is ge
weest, telkens kwam het met eere uit den
strijd en mag hem dus met volle recht
den naam van „ontwei-per van den Nieu
wen Waterweg" gegeven worden.
P. 'Caland werd in 1826 te Zierikzee
geboren en ontving zijn opleiding aan de
Kon. Militaire Academie te Breda.
In 1845 werd hij benoemd tot adspirant-
ingenieur van Rijkswaterstaat en maakte
binnen de grenzen van dat departement
een snelle carrière. Hrj yerd in 1849 inge
nieur 2e kl., in 1851 ingenieur 3e kl., in
1867 hoofdingenieur 2e, kl., in 1872 in
specteur en in 1881 hoofdinspecteur, welk
laatste ambt hij vervulde, tol 1891. Hij
overleed in '1892 te 's-GraveijJiage.
Was de Nieuwe, Waterweg zijn voor
naamste arbeid, ook in verschillende an
dore betrekkingen maakte hij zich verdien
stelijk. Zoo was hij in 1866 lid «ener
Belgische commissie tot afdamming van de
Ooster-Scheldein 1S74'75 president van
het Kon, instituut van Ingenieurs. In 1SS5
vertoefde hij in Brazilië tot onderzoek"en
verbetering van den mond der Rio Grande
dol Sul en wcul toen eerelid dor Brazi-
liaansche vereeniging van Ingenieurs,
Be onderscheidingen, welke hem ten
deel vielen, waren legio. Een groot aantal
instituten en vereenigingen benoemden hom
tot lid of eerelid, zooals het Utrechtsch
Genootschap, het Zceuwsch Genootschap,
bot "Batnafsch Genootschap, dc Manisch,
van Letterkunde, enz.
Hij was ridder in de orde van denNcd.
Leeuw, Commandeur van de Eikenkroon,
Officier van de Kroon van Italië,
Do oud-burgemeester van Rotterdam, de
beer F. B. s' Jacob, zet thans de kroon
op dit alles door hem het monument te
wijden, dat Maandag a.s. zal onthuld wor
den.
De lieer IV. Smoor alhier is geslaagd voor
iiet te Amsterdam gehouden examen Engel-
sche handelscorrespondentie.
Bij hot hier ter stede gehouden examen ter
\eikrijging der akte A voer onderwijzeres
Htm de bewaarscholen, zijn geslaagd de du-
nies J. llomhmd on Lena van Weerkom.
Beide dames zijn leerlingen van den ge-
reorganiseerden cursus, waarvan mcj. A. Lu-
zonder directrice is, en die is mingevangen
met het jaar 1906.
Dit resultaat mag zeker tot tevredenheid
stemmen.
Voor de rechtbank te Amsterdam stond
gisteren terecht de huisvrouw van TI. v. VI.,
beschuldigd ten nndeele van den muziek
handel Utrcchtschestraat honderden graino-
Eoonplaien ontvreemd te hebben, die zij aan
ecu waarzegster en aan baar zuster te Haar
lem gaf om ze te verkoopen.
Bekl. erkende do feiten, gaf op daartoe
wegens armoede te zijn gekomen, toen baar
man bij 'de spoorwegstaking der II. IJ. S.
M, in 1903 to Haarlem zonder werk raakte
en sedert weinig of niets verdiende. 13 ge
tuigen zijn gedagvaard.
Na afloop van het getuigenverhoor vor-
d'erde het O. M. tegen de beklaagde 1 jaar
en 6 maanden gevangenisstraf.
Als toegevoegd" verdediger der dievegge
trad op mr. Woudenborg Hamstra, die de
clementie dor rechtbank voor haar inriep,
o. a. op grond' hiervan dat deze beklaagde
niet 'de hoofddaderes was.
Vervolgens stond'" na de pauze do heel
ster terecht.
Tegen do heelster van dc gramophono-
plnten werd" door liet 0. M. 10 maanden
gevangenisstraf gevorderd. Dc dagvaarding
legde haar ten laste 53 zulke platen voor
ongeveer f40 te hebben verkocht; van de
opbrengst ontving zij 1" 22.72i/o. De web
ster, .die dien morgen had terechtgestaan,
had voor de politie eerst beweerd, dat deze
beklaagde niet wist dat de platen van dief
stal afkomstig waren; in de instructie had
zij echter 'het tegendeel medegedeeld en
ook nu volhardde zij bij dez.e laatste ver
klaring.
Voor 'de beklaagde, die haar onschuld
volhield, trad als toegevoegd verdediger
op mr. Pcrel.
In hel „Handelsblad voor Antwerpen"
lozen wij omtrent oen avondfeest door de
Bcrcliemschc afdecling van liet Davisdfoncl.-
haar leden aangeboden en waarbij ook oen
Schiedammer zich deed hoorcit, omtrent dien
stadgenoot
„De heer M. C. van dor Knaap, tenor,
vertolkte op zeer merkwaardige wijze een
tweetal romancen, maar dood voornamelijk
zijn reeds geoefende stem gelden in don „Pa-
nis Angelicus" van C. Frank."
Dit is zeker een vleiende critiok voor dezen
eerst sedert korten lijd zich oefenondon
zanger.
Verpachting.
De uitslag der verpachting van bouw- en
weiland, gelegen in de Keilen en in Oud
Mathenesse, der gemeente Schiedam op he
den is; No. 1, 1 II.A., en 53 A. bouw
land, bij de Buitensluis, gemijnd: 10.
No. 2. 1 II.A. bouwland, oostelijk van de
Werf Gusto, gemijndf -15. No. 3. 1
II,A. 9 A. bouwland, oostelijk van de Werf
Gusto. "Gemijnd: 70. No. 4. 1 II.A.
bouwland, lang» de Nieuwe Maas. Geinijn
55. No. 5. 1 II.A., S2 A. en 90 cA.
wei- en hooiland, sectie I no. 988 en 112-1.
Gemijnd: 140. No. 6. 92 A. en 21
cA. wei- en hooiland, Sectie T No. 1153.
1154, 1155 en 1156. Gemijnd 55.
No. 7. 2 TLA,, 25 A. cn 40 cA. wei- en
hooiland, Sectie I. No. 887. Gemijnd 200.
No. 8. 2 II.A., 45 A en 30 cA. wei
cn hooiland. Sectie I. No. 1151, 1152 cn
1158. Gemijnd: ƒ205. No. 9. Niet ver
huurd. No. 10. 1 II.A.. 26 A. en 70 cA.
wei- on hooiland, Sectie I No. 441. Ge
mijnd ƒ175.
GexeUde en verkochte onroerende goederen,
Geveild 20 December.
Notaris W. J. A. RoldanuS
en Makelaar J. F. W. Meijer,
Een pand en erve, met open grond ie
Schiedam aai) de St. Anna Zusterstraat no.
9, hoek Korte Grocnewecgje, groot 199
centiaren. In veiling 1830.
Openbare Verhuring.
Notaris Mr. fl M. C. Poortman.
4.1 Hectaren tuin- of bouwland, gelogen
in den Boschpolder, Kcilenpolder en Nieuw-
Mathenearerpoldcr, onder de gemeente Rot
terdam en Schiedam. Verhuurd voor 065.
Louis Bouwmeester is gisteravond te Rot
terdam door een vollen schouwburg, lot in
't orkest hadden velen 'n plaats veroverd,
lang en hartelijk toegejuicht. Een lauwer
krans werd hem aangeboden.
De Dordrechtsche rederijkerskamer Muter
Amicos" beeft uitgeschreven een nationalen
wedstrijd in uiterlijke welsprekendheid, voor
komische en ernrtige voordi achten met eri
zonder zang. Voor dezen wedstrijd zijn uil-
geloofd massief gouden en verguld zilveren
medaljes.
De machinist der II. IJ, S. M., J. J.
Kwint, die in den nacht van 5 op 6 Aug.
1.1. bij het rangeeren zijner machine op lijn
2 van 't Oostelijk deel van het Centr. Sta
tion te Amsterdam tegen een andere ma
chine aanreed, waardoor de stoker Ten IIopo
gedood werd, werd gisteren door de recht
bank veroordeeld tot Gén maand hechtenis,
wegens liet veroorzaken van gevaar voor het
spoorverkeer, welke den dood tengevolge had.
De' eisch was 2 maanden,
De Amsterdamsehe rechtbank veroordeelde
beden J. Schut, 57 jaar, vroeger bij den
gemeentelijken reinigingsdienst, tot 4 jaren
gevangenisstraf, wegens poging tot moord
op een 48-jarige groentevrouw op 17 Oct. 11.,
door op haar met een revolver te schieten
gelukkig zonder te treffen.
De ei sell was acht jaar.
liet gerechtshof tc Arnhem heeft gisteren
den aannemer G. W. L,, to Rhonen, be
schuldigd van door zijn werklieden lood
te lioblxm laten ontvreemden van het oude
postkantooi aldaar, doch deswege door de
rechtbank to Arnhem vrijgesproken,, tot
vier maanden gevangenisstraf vei'ooidcold.
Door het llangseho Gerechtshof werden
bevestigd' de vonnissen van:
lo. de Rechtbank tc Rotterdam, veroor
doelende don kappersbediende I'. K. N.R
aldaar, wegens het schieten met geladen
revolver op do echtgenoote van zijn pa
troon, tot 8 jaar gevangenisstraf; het Hof
vond geen termen om een hieuw onder
zoek door deskundigen omtrent de toere
kenbaarheid van bekt. te doen instellen.
Do redacteur-uitgever te Sas van Gent,
M. C, J, M. V., door de rechtbank tc Mid
delburg verooi dceld tot f25 boete of 10
dagen hechtenis, tor zake van de opneming
in „Do Zeeuwsche Koerier" van een ai
tikel (in verhand Viel een verkiezing), w aar
door de eer en de goede naam van J. J.
F. v. Z., te Ilulst, zouden zijn aangeiand
kreeg van het hof vermindering van die
boete tot f 15, met \erhooging evenwel
van de vervangende hechtenis, in geval van
niet'betaling der boete, tot 12 dagen.
Bij Kon. besluit zijn benoem'd tot kanton
rechter
In het kanton Kampen.mr. IC. II.
Lubach
in het kanton Tilburg: W, J. Ph. van
Oppcnpraay
in het kanton Groenlomr. G. P. ter
Braak
in het kanton Roermondjhr. mr. Th.
E. Serraris;
in het kanton Zuidbroekmr. N, F
Wilkens
in het kanton Amsterdam (3e kanton)
mr. G. Hijmans;
in het kanton Amsterdam (le kanton)
mr. Th. Stuart;
in het kanton Oss: H. F. van den Elzen.
Ned. Herv, Kerk
Beroepen: le Ilien en Doodewaard
ds. A. A. Dónszelmann te Pleinenoord,
tc Osscndrecht (toez.) ds. N. W. Poshumus
te Rem (N.-II.)te Eenum (Grom) de
heer P. van der Eist, cand. te Ilellendoorn.
tc Uithuizen (toez.) ds. B. Tichelman
te Vlissingen.
B e d a n k tvoor het beroep te Donker
broek en Hanle door ds. P. Niermeyer te
Bakkeveen.
Geref. Kerken.
Beroepen: te Haastrecht, de heer S.
Kampen, cand. te Hilversum.
Aangenomen: het beroep te Ka-
pelle-Biezelinge door den heer N. Poslnaa,
cand. te JVarffum.
Oud-Gereformeerde Kerk,
Bedankt: voor hot beroep te Amster
dam door ds. D. ITend riksen tc Den Helder.
Hooger Onderwijs.
Universiteit fe Leiden: groot ambtenaars
examen voor den Tndisehen dienst de heeren
M. Sanders en P. J. Lakkerkerker; dodo-
raai examen wis- en natuurkunde de heer
P. Mulder.
Universiteit te Leiden: De lieer B. Vaan
drager, die gister in de geneeskunde promo
veerde, verkreeg den graad cum lande. 'Doc
toraal examen Nederlundsclie letterenme
vrouw A. Nassau Noordewier, geboren
Sell mmgrool-anibtenaurs-examen voor den
Tndisehen 'dienst dc heer J. L. M. Swaab.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 19 December.
(Vervolg.)
Bij de voortzetting der algemeene discus
sie over de oorlogsbegrooting bestreed ook
de heer DUlJMAEll VAN TWIST de
kwestie van liet instellen cener derde ploeg
bij het blijvend gedeelte. Verder besprak hij
velschillende technische vraagstukken, wen-
schendo hij met het opmaken van de balmi3
van 's ministers beleid te wachten tot de
volgende begrooting. Spr. constateert, dat wij
ons in een doolhof bevinden, waaruit geen
uitweg wordt gevonden. Hoe zullen wij een
volksleger inrichten? Zooveel voorstanders,
zooveel typen. In Zwitserland heeft men 10
herhalingsoefeningen, geen stelsel drukt 'de
natie zwaarder. Een bevredigend stelsel is
nog niet gevonden. De vier-maanders voldoen
niet, men heeft hun geen genoegzame eischen
gesteld.
Spr. ontdekt geen vaste lijn in liet beleid
van de opvolgende minister» van oorlog.
Spr. vraagt den minister alsnog een Staats
commissie inzake de defensie in te stellen.
De heer ELAND meent dat op den voor
grond moet staan de zuivering van Militie-
en Landiveeruetten. Hervorming is noodig
ten opzichte van schadeloosstelling van kost
winners, viermannders en kaderplicht. Do
keuring moet gestrenger worden wat betreft
lengte (van 1.55 tot 1.57 ii 1.60 M.) In
dien men mot deze hervormingen tot algc-
meenen dienstplicht kan komen, zou spr.
daartoe ndvisceren.
Spreker gaf nog onder meer in overwe-
ffing afschaffing van het instituut dor vier-
maanders en samensmelting van vier- en
achtmaanden, lot zevenmaanden.
De heer VAN VLIJMEN had verschil
lende grieven tegen dit Kabinet op het ge
bied van hot defensiewezen voornamelijk
verweet hij het Kabinet en speciaal den Mi
nister van Oorlog, een streven om vooruit
tc loopen op de beschikkingen van de Sta-
tcn-Generaal, getuige dc kwesties van do
afwerking van dc Stemming van Amsterdam
en van liet blijvend gedeelte.
Verder zette spreker uiteen dat hij vroe
ger optimist, het vertrouwen in onze weer
kracht meer en meer begint te verliezen, dat
dit vertrouwen althans in hooge mate ge
schokt is door de maatregelen 'door dozen
Minister genomen, of liever niet genomen.
Hij oordeelde dat ons leger niet in staat zal
zijn onze neutraliteit behoorlijk te hand
haven, wegens dc weinige slagvaardigheid
van liet leger.
Spr. wees nog op den z, i. diep treurigen
toestand van de weerkracht der cavalerie
en betoogde, dat ook de veld-artillerie in een
buitengewoon ongunstigen toestand verkeert.
Ons leger is in verval cn van dezen Minis
ter valt geen verbetering, integendeel verer
gering te wachten. Spr. veroordeelt de korte
oefeningslijden.
De heer BOS betoogde, 'dat het rapport
der artillerie-commissie, doot* minister
Staal ingesteld, bewijst, dat er gebreken zijn
in de administratie. Het verheugt spr., dat
de Min. do bedrijfsboekliou'ding wil invoe
ren. Daarop echter is behoorlijk toezicht noo-
dig. Spr.'.s conclusie luidde, dat er meer een
heid in onze legerorgansatio behoort te zijn,
hetgeen hem wijst naar een ministerie van
landsverdediging.
De lieer LELY oordeelde tegenover den
Min., dat van het geven van vrijheid aan
officieren tot Eet. aangaan van een huwe
lijk geenszins verlaging van hot zedelijk peil
der militairen te duchten is. 't Gaat niet
aan een officier, die zonder gevraagde toe
stemming toch een huwelijk aangaat, een be
risping toe "te dienenmen zal èf het verbod
moeten opheffen, 5f op overtreding van het
verbod ontslag moeten stellen. Spr. hoopte,
dat do Min. de bepaling zal intrekken.
Morgen voortzetting.
Zitting van Vrijdag 20 December.
Aan de orde was do voortzetting van
het algemeen debat.
De heer VAN KAÏINEBEEK "bcspraSin
de eerste plaats: Raad van defensie. Deze
kan, zekerheid geven in ouzo legerorgani-
satie en van continuïteit en stabiliteit in
ons legerbehoer. Spr. had bezwaar tegen
een Staatscommissie.
Spieker ging voorts na de bezwaren tegen
hot denkbeeld van instelling van een de
fensieraad. Hij ontkende daarbij dat instel
ling van een dcrgelijken raad in strijd zou
komen met 'sMinisters verantwoordelijk
heid, Tegenover doze bezwaren wees spr.
op voorbeelden als de Engelsche vloot en
het Zwitsersche leger te zien geven.
Een tweede punt was de aangekondigde
herziening dor militiewet. Spr. hoopte dat
deze zal brengen een flinke uitbreiding van
hel contingent. Misschien ware hij een goede
uitbreiding van het contingent de blijvend
gedeelte-kwestie 'op te lossen in dien zin,
dat men het blijvend gedeelte verdeelde in
groepen van 2 maanden. Tevens zou men
dan ook wellicht' kunnen geraken tot vrij
stelling van de kostwinners, hetgeen een
millioen zou besparen aan schadeloosstel
lingen. Voorts besprak spreker de kader-
schaarschlo.
De heer HEEMSKERK spreekt groote be
zorgdheid uit over hot beleid van den Mi
nister. Hij drijft heen en weer op de poli
tieke golven. Het gebeurde met het blij
vend gedeelte, het endosseeren der motie-