61"" laargang,
Donderdag 23 Januari tyo8
No. 12598
i
I
Kijkjes op liet leven in
een groote stad.
s
i
n
I
fl
m
8
8
u
Deze courant verschijnt dagelijks, rnet uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en VIaarding u fl. 1.25.Firanco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën. voor hot eerstvolgend nummer moeten dos middags vódreen
uur aan het bureau bezorgd zijn,
Bureau: Lange Haven No. 141 (hook Ko-rte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 1—-6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cenls. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, "die Dinsdag-, Donderdag- en Z a t e x d a g a v o n cl
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen»
Interc. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 22 Jan. 1908.
BELGIË.
De Ko n g o-k we s tic.
Gisteren kwam te Brussel bijeen de Ka
mercommissie van 17 leden tei bespreking
van het regeeringsvoorstol op de overname
van den "Kongostaat als Belgische kolonie.
De Jiberaal Hymans zotte in den brcedo
uiteen, dat do Kongo als kroondomein niet
is te handhaven. Hij wees er op,, dat het
plan van annexatie in. geen enkel opzicht
beantwoordt aan de door 'de*. Kamer in
December .1906 aangenomen motie, op de
noodzakelijkheid van annexatie van 'den
Kongo. Spr. betoogt dat het systeem van
overdracht, gebaseerd op een gift van den
souverein van den Kongostaat aan Leo-
pold ,11 zcllj, strijdig is met de beginselen
van het publieke recht. Hij voegt er hij
dat die overdracht een Staat in den Staat
zou vestigen en deze verwerpt, hij zoowel
uit .politiek als uit juridisch oogpunt.
Al deze redenen eischen, volgens mr.
■Hymans, de opheffing van het kroondo
mein. .Wij erkennen de verheven en belang-
looze motieven van den koning en bren
gen hem daarvoor hulde. Ons verzet wordt
voorgeschreven door kle belangen des lands,
der dynastie en der kolonie. Het komt er
op aan de financieele en politieke gevaren
tot het (minste terug te biengen, maairBel-
gië moet het zich een eer rekenen den
koning erkentelijk te zijn voor zijn streven
om 's lands grondgebied rut te breiden door
een uitgestrekt koloniaal gebied te slichten.
Be koning Tieeft enkele werken onderno
men, hij wenscht daaraan zijn naam te
verbinden. Men zal ze onderzoeken enspe-
cificeeren. België is rijk'en verzekert met
zijn bronnen en geld de uitvoering en voort
zetting van die werken. Ilc wensch hiermee
den weg te wijzen, dia moot gevolgd wor
den en waarlangs een minlijke oplossing
mogelijk is.
De heer Woeste, leider van de clcricale
Kamermeerderheid, betreurt het requisitoir
van den heer Hymans. Indien men annexa
tie wil, moet men praclische voorstellen
formuleeren. Do regoering deed een voor
stel en wacht nu andere af en aan de
oppositie is thans de beurt van spreken.
Men spreekt van. de rechten van België,
maar men vergeet dat deze van, den koning
afkomstig zijn. Had de konjng het recht
het kroondomein te scheppen? De heer
Hymans betwist dat. Ik' hen, van andere
meening. De koning is souverein van den
Kongo met absolute macht, hij alleen,heelt
alle rechten en, daarom kon hij van het
staatsdomein een deel voor zijn persoon
bestemmen en hot kroondomein stichten.
Daarin zie ik geen, gevaren, zooals ande
ren. Het zou een beleediging voor den
Roman van
LOUISE WESTKIRCH.
n
36)
De hopeloosheid, 'dat was het wat hem
den adem benam, piot de sporen van on
deugd en misdaad op de enkele gezichten,
neen, alleen liet reddeloos verloren zijnen
ach verloren weten, waardoor de hand
niet meer wordt opgeheven tot afwering
van den ondergang, hetwelk aan de lippen
het brutale bpotwoord ontneemt en ook do
klacht: Waartoe? Waarom? Het is beslist.
Mie hier binnentreedt, die .late de hoop
"varen. Naar* Ife gevangenis, in, de Spree,
naar de landlooporij voert do weg hoen,
en nergens anders. Het rijk van den zede-
dijken dood ts lief hier, en daarom ook
dat zwijgen des dóóds.
Onbewust, instinptmatig gevoelde Rob
deze majesteit van" de hoogste el lende:. Zijn
knieën knikten. Het was als hoorde hij een
stem
:;Ga niet binnen 1 Hierheen nooit 1"
•Maar Will trad vastberaden over den
drempel. En' hét lag niet in Rob's aard,
eeu vriend alleen te laten in het gevaar.
Hij stak" de hand. in zijn zak, omklemde
den greep van zijn revolver, alsof wapens
hem zouden kunnen behoeden voor het
gevaar hier.
Zij,.die" om de,tafels zaten, hieven hij
het binnenkomen der twee nauwelijks bet
koning zijn om hem een civiele lijst op
te dringen, Misschien gcefl men de voor
kom aan aankoop van het kroondomein?
De sociaal-democraat Vandcrvehlc con
stateert dat de heer Ilelleputle, die de.
motie van Dec. 1906 steunde, thans (als
minister) het verdrag van, overgave toe
kende. Van onderhandeling kan z. i. geen
sprake zijn, men. moet het aannemen of
verworpen. Het systeem van oen speciaal
fonds stichten voor groote werken levert!
dit gevaar op, dab de koning inplaats van
het parlemdnt zou "beslissen, bijv. inzake
openbare, wetrken. Wanneer de Kongo Bel
gische' kolonie wordt, zal de gedwongen
arbeid afgepchaft worden.
Dinsclag voortzetting.
De „Congo Reform Association,een
vcrcemiging van brave Engels'chen, die met
voorbijzien van -gruwelen door hun eigen
landgenooten, in koloniën bedreven, griiwen
van de mishandelingen der Kongonogers,
kwam te Londen gisteren weer' eens bijoen.
In moties werd geëischt dat het Belgi
sche parlement de absolute controle over
de financiën en de administratie vanderl
Kongo zal verkrijgen. Indien dit nieti het
geval is wordt dei Engelsche regeering uit-
ge'noodigd bij" de mogendheden stappen be
doen tob een gemeenschappelijk optreden.
Als dit beroep ook vruchteloos is, zal de
Britsche; rogeering moeten verklaren dat
do Kongostaat onder 't bewind is vaneen
batbaaj'sche regoering en onmogelijk dien
Slaat kunnen erkennen.
Elke inbreuk op de rechten van Engel
sche onderdanen zal beschouwd worden
als een weinig vriendelijke daa^d. De Engel
sche a'Ogcering zal 2 kanonneerboot-en zen
den naar do boven- en beneden-Kongo-
rivier, het consulaire personeel in den'
Kongo vermeerderen. Ingeval' van verzet
van den Kongostaat zullen de Belgisch©
schepen worden geweerd uit de Engelsche
havens op Afrjka's Westkust. Alle onlusten
in het Kongo-gebied zullen door Engeland
worden onderdrukt, indien de belangen.van
Britsche onderdanen gevaar lóopen, enz.
Men ziet dat do Reform Association'
den vrijen 'handel in den Kongo wensdht
of anders zullen de Britsche troepen
er die baas gaan spelen.
In een bijeenkomst ten huize van den
bisschop van Londen, waaraan predikanten
van do vrije Ang-likaansche kerk 'deelnamen,
werd besloten oen Beweging op touw te zet
ten ton gunste- van liet doel der Reform As
sociation en een heftige campagne te Lom
don tc beginnen. Vrijdag zal het aanstond;
benoemde uitvoerend comité met zijn werk
beginnen.
In 'de Belgische Ivamcr kwam gisteren de
mijnramp te Quaregnon. waar Zondag j.l.
1 0 mijnwerkers gedood zijn. ter sprake. Hu
bert, minister van arbeid, sprak namens de
hoofd op. Alleen ging er iets als een ge
murmel "cloor de rijen.
„Goeden avond," zeide Will luid.
Niemand antwoordde. De slapende, door
zijn buurman mnugestautein,, vloog plotseling
op. Uil een opgezwollen gezicht fonkelden
oen paar ooge-n wiÜcl en schuwden nieuwe
lingen tegen, een seconde slechts; hij zonk
dadelijk weer op de tafel neer. Een oude
man met zilverwit haar en een vriende
lijk gelaat stond toch in een hoek op, nam
den "hoed af en maakte een diepe buiging.
Will trok Rob in een hoek. Voorzichtig
keken ze den kring rond.
„Die beleefde grijsaard is „Weiszhudchen,"
fluisterde Will nauwelijks hoorbaar, „een
vreemde gast, heeft zijn drie vrouwen ver
moord. Die daar achter slaapt is de „Pa
lissaden Karl"."
Rob zag echten een bekend gezicht Mid
den in het lokaal, den hoed op één oor,
zat „d,e Dikke" baloorig voor een groot
glas (jenever. Er was een zekere ruimte
om hem heen, een atmosfeer van afschuw
en haat. Men vcrmecdi' hem. Hij wieijpj
hel hoofd slechts nog uitdagender in den
nek on legde don vuist op tafel.
Yan "het andere einde van het lokaal
kwam niu vriendelijk grinnekend een zwart
kop aangehinkt, 'liet zich, Rob de hand
drukkend, op de baak naast de twee vrjen-
„dietf neervallen,: Radijs,
„Flink, mijn jongen, je hebt mijn raad
gevolgd. Je bent ook niet van gisteren."
„Hoe meent u dat?" vroeg Rob ver
baasd.
„Vu, omdat hij jou ook ontbodpn heeft."
„Ook? Dus wacht u op
„Nu, natuurlijk immers, jou ezelskop 1
rogeering zijn rouwbeklag uit en gaf inlich
tingen over de vermoedelijke oorzaak dor
ramp. De minister bracht hulde aan inge
nieurs en arbeiders die bij het reddingswerk
hielpen en zegde een onderzoek toé naar de
verantwoordelijkheid van de catastrofe.
Do afgev. Pepin (soc.) noodigde o. m. de
regoering uit om 'de families der slachtoffers
te hulp tc komen. De soc.-dem. Brenez ver
zocht de regoering n.s. Dinsdag to i iterpel-
loercn naar de verantwoordelijkheid voor do
ramp. De interpellatie zal Dinsdag plaats
hebben.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
Campbell Bnnnerman is van zijn reis naar
Biarritz te Londen terug.
Italië.
Gistermiddag werd te Rome het proces
tegen den ex-minister Nasi heiwat. De Se
naat kwam te half 3 bijeen onder voorzitter
schap van senator Manfredi. Deze verklaarde
dat liet proces, onderbroken door inciden
ten. door Nasi's verdedigers uitgelokt, zou
worden voortgezet. Aan den beklaagde zijn
ambtshalve verdedigers toegevoegd, zoodat
het proces voortgang zal hebben ook al gaan
Nasi's advocaten heen.
Muratori, een der nieuwe verdedigers, zegt
liet gewicht van zijn taak re begrijpen,
maar hij zal uitsluitend in dienst stellen de
rechtvaardigheid.
Het getuigenverhoor wordt onmiddellijk
München zal worden gehouden, maar vol
gens de leidende Beicrsche kringen, zal men
ook daar nog niet het besluit tot uittreding
nemen, maar afwachten wat. er^op de alge-
meeno vergaderng ie Dantzig zal gebeuren.
Gistermiddag had te Berlijn weer een
st.raatbetooging plaats thans van werkloozen.
Op den Schiffbauerdnmm tegenover het
Rijksdaggebouw, kwam het tot een botsing j
tusschen werkloozon en de politie, naar welke
laatste uit het in aanbouw zijnde meuwo
schouwburggebouw met steenen werd gowor-
pen. Met de blanke sabels trad politie te
voet en te paard tegen de menigte op, waar- -
bij een aantal personen bebloede hoofden op
liepen.
Heden (Woensdag) zullen in den Rijksdag
interpellaties worden gehouden terzake \an
het beperkte kiesrecht in Pruisen. Wij lezen
in een Duitsch blad dat uitgebreide politie
maatregelen genomen worden in de buurt
van het Rijksdaggebouw. De Königplatz zal
vanaf 's morgens 11 uur worden afgezet. De
regeering zal de interpellaties niet beant
woorden, maar de staatssecretaris Belhmann
Hollweg zal de gebruikelijke verklaring af
leggen. De vrijzinnige partijen zijn, aldus het
Duitsehe blad, besloten zich niet door de
sociaal-democraten, voor wie de atgev Fischer
het woord zal voeren, op sleeptouw te laten
nemen. Zij zullen hun standpunt uiteenzetten
dat geen uittartingspolitiek beoogt.
Rusland.
-, Volgens do „Nowoje Wremja" zijn te Pe-
yoortgezet. Stokanten directeur van een hotel {cn VJ de H.
tticke politie gearresteerd, verdacht van deel
name aan revolutionaire complot-tón.
aan een Franscli minister in 190'3 gegeven
450 lire kostte zonder wijn en niet 1500 lire.
Nasi had 1500 lire in rekening gebracht.
De senator Bettoni geeft inlichtingen over
Nasi's uitgaven te Brescia tijdens de school
feesten. Nasi kocht voor rekening van den
staat schilderijen die hij aan liet museum te
Brescia wegschonk.
Fusco, oud-afgevaardigde, zegt dat Nasi
geduren'de 2 maanden op de villa Quiaisana
te Napels woonde, maar daar hij niet voor
niets wilde wonen, zond hij 500 lire aan
een instelling van liefdadigheid. De getuige
veitelde er niet bij of dit geld uit Nasi's por-
temonnaie dan wel uit de staatskas kwam.
Duitsch land.
Berlijnsclie bladen bevatten liet volgende
telegram uit Kassei, onderteekend door ba
ron van Wiirzburg: „Ten onrechte is aan
genomen, dat de Beieren uit de Vbotver-
eeniging getreden zijn. Zij blijven als tot
dusverre aangesloten."
„Als dit het. geval is," zegt die „Voss.
Ztg.", ,.dnn kunnen de Beieren hun in
vloed laten gelden bij de benoeming van
liet nieinve bestuur." liet blad deelt verder
mede, dat er binnenkort een buitengewone
vergadering van de Beicrsche nfdceling tc
Andpvs is diL lokaal nu juist mijn stam
kroeg met."
„Maar komt hij vandaag?"
Radijs haalde dei schouders op' „Wie
kan 't zeggen? Hij houdt dikwijls zoo'n
soort appèl. Er broeit overigens wat in
do lucht. Ik heb daar een neus voor. Jij
hebt geluk."
„Dus krijgen wc hem vandaag to zien?"
vro-eg Rob ijverig.
Radijs lachte. ,„Nu, zoo groen."
„Als hij loch met ons spreekt."
„Ik heb er nog geen een gekend, die
hem gezien heeft."
Do deur ging open. Vrouw Kusemann
bracht de borrels voor Will en Rob. Ze
was oen zindelijk gekleed© vro-uw meteen
rustig gezicht en heel zachte bewegingen.
Achter haar kwam een kleine man met
een blauwe bril en een langen baard bin
nen, hij ging recht op de linker zijwand
al, schoof een kleine tafel op zijde en
opende een smalle deur, welke zoo wei
nig van den muur te onderscheiden was',
dat Will noch Rob ze bemerkt hadden.
Vrouw Kusemann sloeg de oogen op',
welke op dit oogeïiblik oven loensclü.m, en
keek Rob aan met dienzelfden langen, door
dringenden blik van haar man.
,,'t Is vandaag niet gezellig voor nieuwe
klanten."
Radijs lachte en sloeg Rob op den
schouder.
„Dat is een brave jongen, die daarl Vrouw
Kusemann. Ik ken hem van, kindsbeen af
aan. Als het hier maar z-uiver in het
lokaal was!" voegdci hij erbij -en keek met
somberen blik naar den baloorigcn „Dikke",
„"Wat niet zuiver is, moet zuiver gemaakt
Uit Kamentz-Podolsk vordt een buiten
gewoon brutaal boevenstuk gemeld. Drie
anarchisten, die zich voordeden als de gou-
vemeur-gen oraal der provincie met zijn
adjudant eri zijn secretaris, hebben het
aartsbisschoppelijk paleis van Podolië ge
plunderd en daar aan geld en kostbaar
heden een bedrag van 35.000 rbl. ont
vreemd. Voordat zij bet gebouw begonnen
to doorzoeken werden de aartsbisschop en
zijn bedienden gekneveld en vastgebonden.
Zoowel bij de aankomst als liet vertrek dor
boeven bracht de wacht, die in 'de verste
verte niet vermoedde, welke de wore aard
der bezoekers was, de militaire honneurs.
Bij de ontvangst van generaal Tomat-
cliof, onlangs benoemd tot profeet van
Odessa, deelde volgens een Reuter-bericht
van daar, de czaar dezen mede, dat hij tel
kens hoogst onaangenaam werd getroffen,
wanneer een bericht over ernstige rustver
storingen to Odessa hem bereikte en hij
voegde daaraan toe te hopen, dat thans de
rust hersteld zou zijn. Tomatchof antwoord
de, dat dit helaas nog niet het goval^ was,
worden'," antwoordde de vrouw zacht en
streek het gekl op, dat Wjiill op "de tafel
legde.
Vijftig oogen monsterden met een vlug
gen blik den inhoud van zijn portemon-
naie. En dadelijk kwam een jongmensch,
dal bij don ingang stond, aan met een
stokje in de hand, dat hij Will aanbood.
„Dat is iets praktisch, mijnheer, licht,
solide en Den geheim hooit het ook." Ifij
trok oen scherpen dolk uiit den groep te
voorschijn. „Ah u het hebben wilt, ik zal
het goedkoop geven."
„Ja, wie dat betalen kan!" antwoordde
Will, en keerde zijn beurs om. Er vielen
dri'o centen uit. Do jongeman keek daar
begeerig naar.
-„Misschien wint u ze nog? Ja? Een spel
letje doen, hè?"
Hij nam een pak vette kaarten uit den
zak. Maar nu kwam er beweging in de
groepen der zwijgende, steenen gestalten.
Kusemann schoof door de rijen, sprak tot
den oen en ander een nauwelijks hoorbaar
woord. Dan stond de aldus aangesprokene
op en verdween door dc bijna onzichtbare
deur. Sommigen kwamen dadelijk weer te
rug, zetten de jaskragen op, drukten de
hoeden diep op het hoofd cn verlieten vlug
het lokaal. Kusemann zeide nu anderen
Weer de boodschapmeestal slechts oen
kort ja of neen. En ze gaven zich gew'on-
nen, vrooüjk of gedrukt. Niemand waagde
zich te verzetten.
N'u. trad Kusemann op Will toe.
„De beurt is, aan u."
En Wall gaf Rob een slomp: „Kom."
Maar Kusemann wierp tegen: „Alleen de
blondkop."
waarop dc czaar hem opdroeg dc strengste
maatregelon te nemen togen de rustverstoor
ders. „De plaatselijke overheid," zei Nicö-
laas II, „moet de bewoners behandelen vol
gens de geldende vetten, zonder oenig on
derscheid te maken tusschen de nationali
teiten."
De „Petit Bleu"-beiïchtgever te Warschau
verneemt dat de voorzitter van den Rijks
raad, Akimoff, verklaard heeft dat de regoe
ring de 3e Doemn zal ontbinden indien het
parlement weigert het plan tot wcdcropbou-
wing der vloot goed te keuren. Dit plannetje
zal 150 mil!ionn roebel 's jaars kosten, waar
van natuurlijk een groot deel in de zakken
der bureaucraten en grootvorsten terecht
komt.
Het vloolplan ondervindt behalve bij de
oppositie, ook tegenkanting hij een deel
der rechterzijde op grond van het feit dat
'dezelfde onbeks.'ame bevelhebbers uit den
oorlog met Japan nog steeds aan het hoofd
staan. Enkele reactionaire Doemaleden zijn
geneigd tegen de vlootopbouw te stemmen,
omdat dan de Doema ontbonden woédt en het
parlementaire stelsel, wellicht voor jaren,
wordt afgeschaft.
Het linkergedeelte van het paleis van
grootvorst Wladimir te Petersburg is giste
ren door brand vernield. „Men gelooft" dat
revolutionairen den brand hebben gesticht.
Het comité te Moskou tot leniging van
den hongersnood heeft vm verrelv'l'ende
kanten zeer treurige berichten ontvangen.
In het zmdwesten van Riteend '*an twee
derden van den oogst als wrioion worden
beschouwd. Hier en daar heeft men families
aangetroffen, die maanden achtereen uit
sluitend van aardappelen hadden geleefd.
Marokko.
De kanonneerboot sConcha" uit Larasj
bracht te Cadix het bericht aan dat Moeley
Hafid te Onezzan tot sultan is uitgeroepen.
De werklieden aan de haven op de GhafTa-
rinas-eilanden hebben het werk neergelegd.
Volgens' de ^Standard" heerscht te Fez
anarchie. De bevolking plundert de voorraad
schuren der regeering De overheid werd,
toen zij maatregelen wilde nemen, met den
dood bedreigd.
Vereenigde Staten.
De Amerikaanschc vloot zal heden (Woens
dag) Rio de Janeiro verlaten en koers zetten
naar Buenos Ayres cn Punla Arenas, na een
reVue door president. Penna van Brazilië to
houden.
Clark uit Missouri deed in het Iluis van
Afgevaardigden mededeeling van het voor
nemen der democratische partij om Wil
liam Bryan op de democratische conven-
Will ging.
Koortsachtig staarde Rob naar de deur,
die snel weer gesloten werd achter zijn
kameraad. Hij kon niets zien. Da ruimte
daar achter scheen stikdonker.
Klaar ook de gezichten der achtergeble
venen waren levendig geworden. In bloed
dorstige oogen flikkerde de begeerte, do
begeerte van den jachthond, die hot spoor
ruikt. No. 1 was aan het werk. Er zou
iets gebeuren, iets vreeselijks, dat do we
reld in beweging zou brengen, waarover
de couranten zouden schrijven, liet zou
gebeuren en ook gelukken. No. 1 wislden
goeden uitslag to dwingen.
Iets als zelfbewustzijn kwam er in hen
door de tegenwoordigheid van dezen sterke.
De gesprekken werden luider, bemoedigen
der. Maar Rob geraakte in een droomo-
rige stemming. De sterke jenever was hom
naar het hoofd gestegen. De gestallen om
hem been. verdwenen. Andertennamen hun
plaats in. Ook het lokaal verdween. Hij
zag zich op een groene weide, 'de fijne,
reine voorjaarslucht woei hem om het
voorhoofd, en zijn onderwijzer sprak, zijn
oude, goede onderwijzer. Hij hoorde zijn
sidderende stem. Over Oud-Frankische wijs
heid sprak hij, welke Rob reeds lang ver
geten waande; over de vreugde, welke men
aan den arbeid zelf beleeft, ook al br'acht
ze geen geld op, en hoe weinig demensch
noodag had om gelukkig te zijn: Volop eten,
een beetje zonneschijn en vrede in huis.
Hij zocht naar zijn toorn on zijn haat
en plotseling kon hij ze niet meer vinden.
Hot was als stond hij op oen kerktoren.
(Wordt vervolgd
CHIEDJ MSCHi COURAN F
v!
lp
s
SS
