Zaterdag 25 Januari 190 8
ü600
Mi
61"* laargang,
Kijkjes op het leven in
een groote stad.
I
Deze courant TOrschjjnt d a gel ij ks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25.Franco
per post fl. I 65.
Prijs poi week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën toot het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór oen
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.02; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, *die Dinsd a g-, t>onderda g- en Z aterdag avond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen.
Intorc. Telefoon
voor de Ttedactio No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
DM.
•en !f
op
391?
P
I
I
1
I
31
Schiedam, 24 Jan. 1908.
MAROKKO.
Vandaag zal'in de F ranse he Kamer van
afgevaardigden een belangwekkend debat
worden gehouden over de Marokko-kwestie.
De leider der sociaal-democraten,, Jaurès,
zal interpelleeren cn naar zijn meening is
het gevecht bjj Settat een' volslagen neder
laag voor generaal d'Amade geweest, die,
volgens hem, in een val is gelokt. En de
Marokkanen denken er precies zoo over.
Feit, waaidoor de Marokkaanjsche politiek
een! nieuwe, bedenkelijke phase ingaat.
De radicaal-socialistische afgevaardigde
Dubief heeft van zijn partij m opdracht
gekregen!, over deze nieuwe gebeurtenis
te interpelleeren, en de regeering uit tq
noodigen, de Algésiras-acte te blijven eer
biedigen, noch voor don oenen, noch voor
den, anderen sultan partij te kiezen,, en zich
niet te bemoeien met de binnenlajKlschcj
politiek van, Marokko.
Ipdien de regeoring daarmee accoord
gaat, zullen, de rad.-soc. hun steun ver
kenen, in 't andere geval zou de uitslag
der stemming wel eens een nederlaag voor
de regeering kunnen opleveren.
In 'Fransche bladen komen steeds opti
mistische berichten, voor over den militai
ren, toestand. De legertjes van Mocleyllafid
zijn, door de Franscho aanvallen dermate
verzwakt, dat zij tol werkloosheid gedwon
gen, zijn.
Intusschen is de toestand zeer ernstig
veranderd en naar 't schijnt niet in 't voor
deel der Franse hen.
Een telegram uit Casablanca bericht na
melijk, dat Moeley Raschid, een van Moe-
ley Ilafid's legeraanvoerders, het reeds
door de Franschen bezette Settat op 17
Januari, dus drie dagen na de jnnasme,
weer hernomen heeft. Hieruit is in de eer
ste plaats op te maken, dat generaal d'Ama-
de's bericht, als zou hij de hoepen, Van
Raschid geheel uiteengejaagd1 en moreel
vernietigd, hebben, van een wel wat al te
voorbarig optimisme getuigt, misschien
voortvloeiend uit de omstandigheid, dat
het hier zijn eerste wapenfeit gold.
Een hernemen van Settat rnen weet,
dat d'Amade naar Casablanca is terugge
keerd kan hiet anders dan ten koste
van veel bloed gaan, een meening, die ook
in Parijs gangbaar is. De door d'Amade
te nemen maatregelen tot herstel van de
eer der Fransche wapenen zijn des
moeilijker door te voeren, daai de trans
portmiddelen absoluut onvoldoende zijn.
De in'landsche kameelbezitters hebben
zich bevreesd teruggetrokken, en het aan-
Roman van
LOUISE WESTK1RCH.
tal muilezels, beoioodigd voor de voorhan
den zijnde '100 arabas (karren op twee
wielen), is onvindbaar. En onder derge
lijke ongunstige omstandigheden moot ge
nei-aal d'Amade behalve de route Mcdiocna
RerrashidSettat, ook. nog de' posten
keten FedallaRoesnika, in de lichting van
Rabat, verzekeren.
Uit Makaresj wordt gemeld, dat aldaar
eergisteren aangekomen is de zoon van
Moeley Rachid', die een mohallali van Moe
ley Hafid aanvoert. Vijf en deïtig honderd
man worden uitgerust om zich bij'Moeley
Ilafid te voegen. Door de rijke inwoners
is geld bijeengebracht om den strijd to
kunnen 'bekostigen. De kaïd Glaoui zal aan
het hoofd der troepen vertrekken om hot
gebied der Cbaoejas tc bezetten.
Tallooze geruchten uit inlandschc bron
worden in Rabat verspreid over den op-
marscli der Fransche troepen naar Rabat,
Volgons sommigen willen zij zich meester
maken van deze stad, volgens anderen is
hot om Fez te doen, Sinds het bericht van
hun nadering, is de kalmte er teruggekeerd,
hoewel men op zijn hoede blijft. In mile
straten zipi militaire posten opgesteld.
Generaal d'Amade leidt nieuwe opera
ties thans in de richting van Rabat, waar
vermoedelijk een aanval van Mooley Hafid
wordt verwacht. Een kolonno van een paar
dnizerid man sterk is te Fedala op, weg
naar Boesnika aangekomen en zal niet
vóór eind dezer maand te Casablance terug-
keeren.
Deze kolonne zal verbinding houden met
het te Rabat achtergebleven Fransche con
tingent.
Te Rabat is alles rustig. Te Casablanca
is ecni vliegende colonne gevormd „tor pa-
cificeoring van de Chaoeja's".
GEMENGDE MEDEDEEUNGEN.
Twee inspecteurs van den veiligheids
dienst hebben hen thans naar de Belgische
grens gebracht.
De Franscho bladen melden dat bet lucht
schip „Répubhque", dat de „Patne" moet
vervangen, binnenkort te Moisson gereed
komen en een vestingsluchtschip worden
zal. De ingenieur Jull'st, riic 't bouwt, is vor
der nog bezig met het bouwen van een
nieuw, snel en handig legerluchtschip. Ein
delijk heeft hij ook de goedkeuring van
Lebaudy gekregen, om een grooten lucht-
kruiser te bouwen van 10,000 kubieke me
ters inhoud en met een motor vanj 150
tot 200 paardekrachten.
Italië.
President Manfredi leidt met krachtige
hand de debatten in het proces-Nasi en
weet elk incident, door Nasi uitgelokt, te
vermijden. Zaterdag zal het verhoor der
getuigen h décha-rge eindigen. Een week
zal besteed worden om de getuigen a charge
ie 'huoren. 4 Februari wordt het requisi
toir gehouden, de pleidooien zullen twee
zittingen duren, zoodat 8 of 9 Februari
vonnis zal worden geveld.
Te Reggio de Calabre is gistermorgen
vroeg een aardbeving waargenomen, die
ook in' d'e omliggende plaatsen Branca-
leone, Bruzzano, Ferruzano gevoeld werd.
De bevolking was aan 'n paniek ten prooi.
Er is geen schade aangericht.
die een aantal personen in hechtenis nam.
Te 10 uur was de orde hersteld.
De soc.-'dem. fractie in den Rijksdag zal
binnenkort een wetsvoorstel indienen tot het
verkenen van algemeen, gelijk, direct en ge
heim kiesrecht met evenredige vertegen
woordiging voor de Rijksdagverkiezingen en
oor het gelieele Rijk, met recht van slem-
men zonder onderscheid van geslacht voor
alle burgers boven 20 jaren. Men moge het
als 'n vrome wensch beschouwen, 'dit voor
stel is tevens een handige zet omdat dit
voort-tel alg. kiesrecht voor het gehecle rijk,
wèl den Rijksdag aangaat en do rijkskanse
lier dus gedwongen wordt niet alleen behan
deling too te laten, maar tevens hot stand
punt der regcering tegen dit voorstel uiteen
te zetten.
De „Frühling" verzekert, dat dr. Hinz-
peter, de onlangs overleden gouverneur
van keizer Wilhelm, gedenkschriften te boek
had gesteld, maar dat hij er, bij nader
inzien, de voorkeur aan heeft gegeven, zo
voor zijn dood in het vuur te werpen.
Engeland.
Het tweede besluit van de arbeidorsvak-
vereenigingen (Trade-Unions) wordt door
liberale bladen een vergissing genoemd,,
daar de groote vakvereeniging van spoor
wegporsoneel „verkeerd stemde". In hoc-
wire of het besluit, om zich te plaatsen
op socialistisch standpunt, van slechts theo
retische waarde is, zal eerst later kunnen
blijken.
F r a n k r ij k.
De rechter van instructie te Parijs heeft
zich onbevoegd verklaard in de zaak tegen
de ijiaue Russen, Dcktiarik en Freda Jan-
folika, die een paar dagen geleden op het
Noordeistation in hechtenis zijn genomen,
op grond van medeplichtigheid aan den
bankdiefstal te Tiflis.
38)
Hij deed, alsof hij de verzekering der
waardin geloofde en vergenoegde zich met
alle aanwezigen in het lokaal gevangen te
nemen.
De kelderdeur bleef open staan. En op
deze deur, die naar de duisternis leidde,
staarde Rob. Mitsdien wachtte hem daar de
dood. Hij had slechts 66ne gedachte: niet
gevangen genomen wordentot geen prijs,
met dezen te zamon weggevoerd te worden
En het oogenbiik afwachtend, dat alle on-
geluKkigen voor den opsehrijvenden agent
stonden, lichaam aan lichaam, een dichte
wand vormend, terwijl 'do kruinen der hoof
den bijna tot aan de lage zoldering reikten,
bukte hij zich, en begunstigd door zijn
plaats, als laatste in de rij, kroop hij naar
de opening too. Of een der suffe oogenparen
nem bemerkte. Zijn hart -klopte hevig uit
sngst "dat in het volgend oogenbiik een stem
terug zou roepen. Niemand verried
man en niemand waarschuwde hem ook.
Hi) ging tastend de treden af, achterwaarts,
voorzichtig de een na de andere. De vreesc-
lijko gil, Ret doffe gesteun, dat hij gehoord
bed, klonken hem nog in de ooren. Bij de
Vijfde trede vond zijn zoekende voet geen
pond moer, hoe diep hij zijn voet ook uit
strekte. Hij trok hem terug cn in den eer
sten schrik klauterde hij weer een trede
W -Daaraan klampte hij zich vast, plat lig-
gend( opdat men hem van boven af niet zien
zou, wanneer de commissaris nog eens in
de ruimte zou laton lichten. Dan was hij be
sloten zich te laten vallen in het bodem-
looze, alle gevaar trotsoerend.
Eindeloos lang duurde de tijd. Altijd nog
dat gemurmel boven, de slepende schreden
der weggevoerden, Nu bewoog de deur zich.
Zo werd gesloten. Duisternis en stilte, stilte
des doods.
En weer een lange tijd. welke Rob slechts
kon nagaan, aan het kloppen van zijn hart en
angstige ademhalen. Zijn leden deden hem
zeer, zijn toestand weid ondragelijk, dit luin
gen over do smalle trede ja, wat was er
onder hem? Onbedwingbare nicuwsgerigheid
maakte zich van hem meester. Hij nam zijn
lucifers uit den zak en streek er een aan.
Het koste moeite. Do treden, de wanden
waren vochtig. Hij ging op do laatste trede
liggen en liet zijn arm met het flikkerende
vlammetje zoo ver mogelijk naar beneden
hangen. NietsNacht en duisternis
Maar toen zijn oogen zich 'daaraan gewenden,
zag hij bij het licht van een vierde lucifer
diep onder zich in de zwarte schaduw iets
kleurloos, iets grauws liggen, als een bundel
lompen. Toen ging de lucifer uit.
Rob voelde, hoe zijn haren te berge rezen.
Nu moest hij weten, tot eiken prijs. In zijn
jaszak had hij een eindje touw. Daaraan
knoopte hij 'de lucifer, voor hij ze aanstreek.
En nu liet hij ze voorzichtig in de diepte
neer. liet schommelde en verbrandde vlug.
Eigenlijk flikkerde het, beneden gekomen,
nog maar eventjes op, hel en vluchtig als
de bliksem. Maar Rob zag genoog. Hij zag,
dat de grauwe lappenbun'dcl een gezicht had
het brutale gezicht van „de Dikke" met gla
zige oogen en open mond staarde naar boven.
In vijn keel blonk iets metaalachtigs, als de
greep van een dolk.
Een oogenbiik was Rob verstijfd van
Duitschland.
Do krijgsraad van de eerste garde-divisie
heeft spoediger vonnis geveld dan verwacht
wend. Graaf Hohenau werd vrijgesproken
van het hem ton laste gelegd. Graaf Lynar
werd wegens misbruik van gezag in dienst
in zes gevallen, waarvan vier juridisch ge
paard gaande met beleediging van minderen
en in vijf gevallen met vergrijpen tegen de
zedelijkheid, veroordeeld tot een gevange
nisstraf van 1 jaar en 3 maanden.
Woensdagavond hielden de sociaal-demo
craten te Brunswijk een groote betooging
voor het algemeen kiesrecht. Tegen 6 uur
trokken ongeveer GOOD arbeider» van het
vereenigingsgebouw naar het kasteel, welks
deuren onmiddellijk werden, gesloten en be
zet door manschappen van de slotwacht
Onder bet zingen der Marseillaise en het
roepon van„Geef ons algemeen kiesrecht
trok de menigte verder, tot zij door de
politie uiteen werd gedreven. Zij verza
melde zich echter weder en herhaalde de
zelfde betoogingen voor het gebouw van den
Landdag en het Raadhuis. Aan 'den Bohl-
weg ontstond een botsing -met de politie
schrik. Toen rende hij de treden op, wierp
zich tegen dc deur in zijn doodsangst, rul
te aan de knop, beukte tegen het slot. Maar
de deur ging niet open.
Maar van beneden kwam er nu een
eigenaardig geluid, een knarsen, een steunen
als van gespannen touwen van een windas.
De trap, waarop hij stond kreeg een doffen
harden stoot. Toen werd het stil, heel stil
Rob, den rug tegen den muur geleund, etaar-
do met wijd geopende oogen in de duisternis,
Nu een schrede, nauwelijks hoorbaar, maar
toch vast. Een matte straal drong door de
duisternis heen. Hij kwam niet uit de diepte
Bijna op de hoogte van Rob kwam hij te
voorschijn. Hij werd sterker, bescheen reeds
de treden der trap. En, barmhartige God
Op de laatste trede, dicht voor Rob, lag de
doode. De glazige oogen zagen hem van nabij
aan. Hij greep met de hand in het haar en
rukte eraan? Droomde hij? Werd hij gek?
Waar was de 'diepte gebleven, die den doode
verzwolgen had? die Rob zelf 'dreTgte te- ver
zwelgen?
De trap eindigde nu op vasten grond. De
veire straal speelde over een vierkante opper
vlakte, welke in een smalle gang eindigde
En nu trad er uit dien gang een zwarte ge
daante te voorschijn, een zeer kleine, won
derlijk scherpe dievenlantaarn in de bant
houdend. Ze kwam naar den doode toe, licht
te hem nu m het gezicht. Het was een man
in ren wijden manteljas. Den hoed droeg hij
diep in het. gelaat gedrukt en voor het
gelaat een zwart zijden masker.
Tegen den muur aan gedrukt, hield Rob
den vinger stevig tegen den haan der revol
ver aan. Hot ging hier om leven en dood.
Niet alleen plaats en omstandigheden brach
ten dit met zich. Hot lag ook in de houding
van den onbekende, in dc wijze waarop hij
op den vermoorden verrader neerzag, iets,
BINNENLAND.
Prins Hendrik naar Hoek van Holland.
De Prins ging hedenochtend per auto
mobiel naar den Hoek Tr Holland om
zich op de hoogte stellen var hot lot
der vonnisten.
Onze Marine.
Hr. Ms. „Gelderland" is gisteren, vertrok
ken van Curacao, tot liet maken van een reis,
via Panama en Columbia, om te dokken in
New-Orleans. Op reis zullen eenige plaatsen
in Mexico worden aangedaan. Op de terug
reis heeft de commandant kapitein ter zeo
Van Asbeck, het voornemen Haïti en Cuba
aan te doen.
Audiënties
De audiëntie van den minister van Wa
terstaat zal a.s. Zaterdag 25 dezer niet
plaats hebben.
l)o crisis.
Men meldt ons uit 's-Gravenhage
De Koningin ontving gisteren den Mi
nister van Staat Mr. Asser, in conferentie.
Rusland.
Uit Petersburg wordt aan de „Globe" ge
meld, dat de generale marine-staf een rap
port over de Russische marine heeft uit
gegeven, loopende van 1904 tot 1907. Daar
uit blijkt, dat Rusland bij den oorlog met
Japan 56 oorlogsschepen heeft verloren,
sp,men metende 249.000 tonnen, terwijl do
tonnenmaat van de vernielde hulpsehepen
21.000 tonnea bedraagt.
De derde jaardag van den bloedigcn. Zon
dag verliep te Petersburg zeer kalm. Do
politie had dan ook, voorzorgsmaatregelen
genomen. Allo fabriekswijken waren door
sterke patrouilles van bereden politic-agen
ten bezet.
In de plaatsjes Kuokalla en Terrijoki
aan den Finschen spoorweg werden met
behulp van versterkte militaire patrouilles
huiszoekingen gedaan bij leden van den
revolutionairen bond, van welke 21 in,
hechtenis werden genomen.
In beurskringen te Petersburg verneemt
men dat minister-president Stolvpin zal
aftreden. Als zijn opvolger wordt genoemd
do minister van financiën Kokofzeff.
Vereenigde Staten.
Te Portland in Oregon zijn twee Japan-
sche spionnen opgepakt, die de fortenen.
batterijen bespiedden.
hetwelk Rob de overtuiging gaf, dat deze
persoon geen groote waarde hechtte aan een
menschenleven. En nu werd hij zelf getrof
fen door het ronde, dwalende schijnsel der
lantaarn. Ilij hief vastberaden den revol
ver op.
„Als u een schrede nader komt, schiet ik."
Een pauze. Er sprak vrees, noch schrik,
noch verrassing uit de houding van den
zwarte. Uit de gaten van het masker flik
kerden Rob een paar oogen tegen, wier blik
hij nooit meende te kunnen vergeten.
„Hoe komt u hier?" Een rustige, diepe
stem.
„De politie doorzocht de kroeg. Ik wilde
niet gevangen genomen worden. Toen heb ik
me bier verstopt. Op de trap heb ik gelian-
gcn. En nu kan ik de deur niet open
krijgen."
De man hield het schijnsel der lantaarn
bestendig op Rob gericht.
„Veel op den kerfstok?"
„In 't geheel niets. Ik ben met een
vriend meegekomen. Ik ben tot heden toe
een eerlijk mensch geweest en ik wilde
hier niet opgepakt worden."
„Kom naar beneden," beval de zwarte.
Rob drukte zich vester tegen de deur.
„U wilt me ook maken, zooals die
daar!"
Er klonk eei ur.vLtelijk lachje van
onder het masker.
„Kom
De in een zwarten lifirtrteehwn verborgen
hand wenkte. En zoc e-.r-knd waren stem
en houding, daf Rob, SteftöjcnMaa.t'de zijn
angst en bijna tegen zijn i', "kb gedron
gen gevoelde, te gehoorzamen. Voorzichtig
ging hij bevend de treden af <-n hij stond op
den grond, den griezeligen grond, die uit
de diepte opgestegen was.
De zwarte hand wenkte hem gebiedend.
J G. Bunge. f
Te Amsterdam is overleden de heer J. G.
Bunge, lid der firma Bunge en Co., in han
delskringen welbekend. De heer Bunge «tond
met vele handelsvereenigingen in relatie en
was ook president der Wagner-verceniging.
Uitvaart "Wurfbaln.
Onder zeer groote belangstelling heeft
gistermiddag te Arnhem de teraardebestel
ling plaats gehad van den heer M. C. Wutf-
bain, lid der firma Van Ranzow Co.,
voorzitter der Amhemsche Kamer van Koop
handel. Op de begraafplaats Moscowa wa
ren, behalve vele vrienden, tegenwoordig B.
en Weth., leden van de Kamer van Koop
handel en van financieels instellingen.
Aan de groeve spraken de heer Van 'der
Schooren, vice-voorzitter der Kamer van
Koophandelde president-commissaris der
Vlissingscho Duinwaterleiding van welke
maatschappij de overledene 20 jaar com
missaris is geweest, cn de heer Gcsink, pro
curatiehouder van de firma Van Ranzow
Co.
De oudste zoon van den overledene dankte
voor de oer aan zijn vader bewezen. Tal van
bloemstukken dekten de baar.
Statenverkiezing
Tot lid van de Provinciale Staten vanj
Zuid-Holland voor hot district Alfen (va,
caturc-lvemipfc) werd gisteren gekozen do
heer \V. Los, chr.-hist.
Voor de verkiezing van een lid van de
vooruit te gaan, en ofschoon dat geen aan
gename positie was met den verdachten man
in den rug, durfde Rob niet te weigeren.
Nu ging inen de kronkelende gang door,
trap op, trap af. Zijn metgezel sprak geen
woord, maar zijn lantaarn wierp helder en
goedberekend, haar schijnsel op Rob's weg.
Aan den voet van een vochtige trap bleef
hij staan.
„Geef mij dat ding 'daar."
Ilij nam Rob den revolver uit de hand.
„Een doek
Rob gaf zijn zakdoek. De zwarte vouwde
hem samen, Rob met een wenk beduidend,
het hoofd laag te houden. Hij bond hem den
doek voor de oogen. Toen gevoelde Rob zich
bij de hand gevat, de trap opgeleid en ver
der trap op, trap af, rechte om, linksom
De grond onder zijn voeten werd droogcr.
Nu woei do koude nachtlucht hem in het
gezicht. Op hetzelfde oogenbiik greep er een
hand in zijn borstzak. Hij voelde een lich
ten stoot.
Rob rukte den doek voor zijn oogen weg,
wankelde, tuimelde voorwaarts zonder om te
kijken. Straatstcenen onder hem, sterren aan
den hemel boxen hem; naast hem pikdonkere
huizen. Ilij was in de open lucht!
Maar de angst zat hem nog in het bloed,
hij holde vertier, zonder ophouden. Niemand
volgde hem. Verlaten lag de breede straat
daar. In zijn borstzak voelde hij weer do
omtrekken van zijn revolver. Hij was wer
kelijk ecredToen knikten zijn knieën. Hij
moest tegen den muur leunen. In het schijn-
sel^ van een lantaarn las hij aan het hoek
huis tegenover hem: „Prenzlauer Allee".
(Wordt vervolgd,)
m
ft-
EDAMSCHE COURANT.
Miugfi
1-IMH
orgd
1, TH.
j, tejij
5". Btl.
ilofta,
ihsdm
gen!
150.
idsrgs-
anosüi
rsliV.i
U Jit-
ize-
——ft,
„Ga!"
