61"' Jaargang
Woensdag 12 Februari 1908
No. 12615
3a
op het leven in
een groote stad.
ttiui
m
No,
jj aan».
ïek-
trottoirkolken, putranden, meer
palen, padpalen en balusters;
1
BUITENLAND.
BINNENLAND.
V
5.
SCHIEDAMSCHE COURANT
tveuijiV
aing
i gena)
IE,
Pczo courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en VI aardingen fl. 1.26.Franco
per post £1.1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advcrientiën voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
„nr 'aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Ilaven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prys der A d ver tentin: Van '1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote lettors naai de plaats die zü
innemen.
A d v e r t e n t i n bij abonnement, op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan rijn gratis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers, dio Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine adverteutiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbctaling aan het Bureau te voldoen.
latere. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BURGEHEESTER en WETHOUDERS van
Schiedam zijn voornemens op 24 Februari
a,s, 's middags 12 uur, ten Unadhui'/p na»
ie besteden de levering van
nader omschreven in een bestek en 5 lype-
teekeningen.
Het bestek is a f 0 30 (franco per post
f0.35) en elk der type-teekeningen k f 0.10
verkrijgbaar ter Gemeente Secretarie (afdee-
ling A)
De inschrijvingsbiljetten moeten vóór
'smorgens II «ur van dien dag ten Raad-
huize zijn ingeleverd. t.
B. en W. van Schiedam zijn voornemens
op Donderdag 13 Februari a.s., des mid
dags te 12 uur, ten Raadhuize in het
rpenbaar te verhuren: een perceeltje land
et 2 daarop staande houten schuren, aan
den Rotterdamschen Dijk.
De voorwaarden liggen op de Gemeente
secretarie ter inzage.
41.
Schiedam, 11 Febr. 1908.
FRANKRIJK.
Debat over M a r o k k o.
In de Kamer richtte gisteren de heer
Jautfs zijn, reeds gisteren vermelde, vra
gen tot de regeering, betreffende de jongste
gevechten in Marokko. „Waarom rukten de
Franschc troepen 5 en 6 dezer tot Settat
op? Om de orde te herstellen zou men moe
ten doordringen tot in 't hart van Marokko
H en daar het verdrag van Algösiras zich
I daartegen verzot, is de toestand van Frank
rijk belachelijk en gevaarlijk. Heeft Abdoel
Aziz, vroeg Jtnirès verder, gesteund door geld
en troepen van Frankrijk, een beroep gedaan
op de mogendheden van Algésiras, in 't bij
zonder Duitsehland, en wanneer heeft men
daarvan aan Frankrijk meedeeling gedaan?
Pichon, de minister van buitenlandsche
zaken antwoorddeWij hebben slechts tijde
üjk en onder bizondere omstandigheden
Casablanca bezet. Wij zullen die stad ver
iaten onder voorwaarden die voldoen aan
onze rechten, onze eer en onze verplichtin
gen, Generaal d'Amade moet er voor zor
gen, dat de onderwerping der stammen on-
vcrmijdelijk wordt. Abdoel-Aziz en Moeley
Hafitl deden heiden stappen bij de Duit-
sehe regeering, waarvan Frankrijk mededce
lag ontving door den iegatieraad te Parijs.
Duitsehland antwoordde den sultans, dat bij
aldien zij konden vaststellen, dat Frankrijk
«ie perken, bij de akte van Ai gé ai ras gesteld,
te buiten ging, zij de mogendheden, welke
Roman van
LOUISE WESTKIRCH.
die akte hadden onderteekend, daarvan in
kennis konden stellen.
liet verzoek van Abdoel-Aziz om tus-
schcnkomst, aan hetwelk veel te veel ge
wicht wordt gehecht, werd door Beu Sli-
man aan een koopman, belast met eon.-u-
laire functies, ter hand gesteld en niet aan
den Duitschen gezant. liet incident moet
worden beschouwd als een bewijs van de
hoffelijkheid en het correcte optreden van
Duitsehland.
De Marokknansche kwestie zal worden
opgelost op een wijze, die Frankrijk tot eer
zal strekken, zei de minister, en verzocht
de Kamer zich niet te verontrusten over de
voorvallen van den dag.
De andere mogendheden geven ons het
voorbeeld voor dien tact. De actie van
Frankrijk blijft binnen de perken van do
'Ugosiras-actc. De Kamer moet onze no
bele en waardige actie steunen en, zoo
besloot Pichon, laten wij een eerbiedigen
groet brengen aan de nagedachtenis van
hen, die voor het vaderland weten te
sterven.
.Taurès constateerde in zijn antwoord dat
het incident mot Duitsehland wel bestaan
heeft, gelukkig, zegt hij, had het weinig
beteekenis. Maar minister Pichon bedroog
do Kamer, toen hij verklaarde onbekend
te zijn met het verzoek om tusschenkomst
van Abdoel Aziz.
Pichon zei, dat hij een vertrouwelijke
mededeeling van de Duitsche ambassade
niet had kunnen wereldkundig maken.
Het incident was daarmee gesloten. Het
„groote debat", dat verwacht werd, is met
een sisser afgcloopen; De regeering blijft
op den eenmaal ingeslagen weg voortgaan.
i
Daar de ministers vandaag door do ont
hulling van het monument voor Scheurer-
Kestner verhinderd waren te vergaderen,
kwamen zij gisteravond bijeen. Zij hielden
zich bezig met de interpellatie van Char-
pontier over de werklieden-pensioenen, die
Vrijdag in do Kamer beanlwoord zal woi-
den.
Caillaux on Briand gaven verslag van
hun verhoor door de commissie van en
quête uit den Senaat in zake de oplossing
der kwestie betreffende do goedcien der
congregaties.
De kwestie van afschaffing van de dood
straf is weer op den voorgrond getreden
door de terdoodveroordeoling van zekeren
Ladz, te Douai, die evenals Soleilland, oen
zeer jeugdig meisje beestachtig mishandel
de en daarna worgde. Vermoedelijk zal
president Falliêrcs ook dezen moordenaar
begenadigen, omdat de vegeeiing zich in
de laatste 5 jaren tot taak stolde dc guil
lotine zoomin mogelijk te laten werken.
Dezer dagen is verschenen het rapport
van Joan Cruppi, rapporteur van do com
missie tol hervorming der rechtspraak (en
op dit oogenblik minister van handel). Dit
Wilhelm PiilJemaim schelde en begon te
N| «Mijne heeren en damesI Onze
Ir' |6 beraadslaging geldt het gewichtigste,
jrat de moderne burgerlijke maatschappij
Wt. haar basis tevens: het eigendom. Om
J bezit te vrijwaren heeft de mnatseimp-
vast aanééngesloten. Laten we het
rt k '-eggen: onze maatschappij is in den
I 1 niets anders, clan oen genootschap tor
^e^eil"8 V!,u het persoonlijk eigendom van
rt zijner medeleden. liet grootste aantal
jjnzer wetten houdt zich bezig met zijn verde-
fS;ng- Rijk s- en landdag z.ijn dagelijks
|KI£' kansen voor zijn zekerheid te ver-
j "togen. We hebben twee kunstige en wijd
ricte apparaten, welker instandhouding
de belastinghetalenden jaarlijks millioc-
en kosten, onze politie en ons rechtsgebied,
uitsluitend tot middellijk of onmiddel-
Va"zekering van ons eigendom in hot
iritoepen. Niettegenstaande dat, be-
jW'i 11011 e'nd van de negentiende
if Ij?*, suhande, dat, ten spijte van maat
sniM We* 011 politie, een handvol brutale
001611 Berlijn plunderen. Bijna alle hier
«i z'in °P het* gevoeligst getroffen
ijliet tM5R10 heeren en dames, ik aarzel
i zeggen, dat deze toestand onannge-
fj)t
O'
id
nnmer is, dan een oorlog met een buitenland
scbe mogendheid. Het is ook con oorlog,
maar een innerlijke, heimelijke, oen oorlog,
welke do beschaving tegen de ontaarding
voert, bet gezeten dcc! der mcnschheid tegen
het schuim, dat als atavistisch ontaarde roo
voi'bemle de maatschappij bedreigt. Het is
een kamp op leven en dood cn wij moeten
overwinnen! Als onze politie to kort schiet
moeten wij burgers mi tl dolen vinden, om haar
in den rug te steunen. Over deze middelen
verzoek ik uw raad."
Een levendig debat volgde. De vreesolijksto
straffen vonden aanhanger*, .stokslagen
brandijzer, galg. De professor in de muziek
wilde in zijn ontsteltenis het leger mobiel go
maakt zien. Loreiiseu. wiens hart nog bloedde
over de verloren diamanten, vroeg, of men
niet tie kleine staat van beleg zou kunnen
laten afkondigen.
IIet was de vrees van hen, die de grond
slagen van hun macht, hun have en r„oed in
hun kasten en met ijzerbeslagen kisten, ach
ter het bolwerk van wetten en waciiten niet
meer zeker weten. Dames en lieero i spraken
door elkaar, overschreeuwden elkaar en er
waren er slechts twee, die niet cmelnanien
aan het debat. Helhturth Wicelius, die zich
in een oogermpe! met DisWa Püllemann
verdiept had en de regecring-waad Spit/.ner,
die als secretaris 7'oh onledig hield met 'de
penhouder tusschen de vingers to laten
draaien en de spottende glimlach vertoonde
van hen, dio bij de stortregen droog zitten.
Want hij had geen vermogen.
Maar focn liet gezelschap in 'den eersten
ijver de onmogelijkste voorstellen gedaan had,
nam de regeeringsraad het woord.
rappoS bevat alle argumenten tol afschaf
fing der doodstraf. Met statistieken toont
Cruppi aan, dat niet het aantal moorden
toenam ased'-rt de niet-locpassing der dood
straf, wel bet aantal misdrijven, waarop
geringe stial staat. De bespreking inliet
parlement over de doodstraf-kwestie zal,
naar verwacht woidt, spoedig aan dooide
komen.
GEMENGDE MEDEDEELENDEN.
geants en een koiporaal gearresteerd, wegens
liet bijeenbrengen van wapenen voor 'n toe
komstige omwenteling.
Engeland.
Koning Edward is gisteren naar Brighton
vertrokken waar hij korten tijd zal vertoe
ven.
In het Hoogerhuis werd gisteren door
lord Landsdowne en lord Crewe de Engeisch-
Russisehe conventie genoemd een middel tot
verzekering van den vrede in Europa en in
de geheele beschaafde wereld.
Spanje.
Minister-president Maura heeft plan om af
te treden omdat de openbare meening hem
steeds vijandiger gezind wordt. Die vijandig
heid is reeds geblpken uit twee bedenkelijke
moordaanslagen. Maura, die als opvolger van
ViDaverde, sedert einde 1903, aan 't hoofd
van het ministerie staat, werd in April 1904
door een anarchist met een dolk zwaar ge
wond. Spoedig werd er, toen bjj per trein
van Alicante naar Madrid reisde, op hem
geschoten. Maura voert een reactionaire poli
tiek. Het is twijfelachtig ot de mislukte aan
slagen op Maura, die van 1904 dateeven, hem
thans in 1908 zouden nopen tot altreden.
Eerder is 'tte denken dat de jongste gebeur
tenissen in Portugal niet vreemd zijn aan
Mauia's besluit.
Portugal.
Parijsche bladen melden dat er voor de
gezinnen dor koningsmoordenaars reeds meer
dan 25.000 francs is ingeschreven.
Franu» is met vrouw en zoon gistermorgen
uit Bordeaux naar Marseille vertrokken.
Menschen die den voormaligen dictator van
nabij gezien hebben meenen dat de man door
de ontroeringen van den moord en zijn val
krankzinnig is geworden.
Volgens de „Frankf. Ztg." zal te Lissa
bon een republikein&eh directoire worden ge
sticht bestaande uit 5 loden, onder wie 2
uit Oporto, Voorzitter is pi of- Bernardo
Maelmdo. De taak van dit directoire is ont
werpen van een repuhlikcinsche grondwet
voor de uitroeping van de republiek, die
spoedig verwacht wordt.
Er zijn echter geen teekenen die zouden
wijzen op een gioote overwinning v:m de
republikeinen, Voorloopig schijnt in Portu
gal de monarchie nog zeer vast te staan.
Volgens Lissabonsehe hinden zijn 4 ser-
Wat de diefstallen dor laatste jaren \an
andere onderscheid, ze in zekere mate grie
zelig maakt, zijn ten eerste de verrassende
nauwkeurigheid, ik zou bijna zeggen
ólégance, waarmede gewerkt wordt eu lep
tweede het hooge bedrag der gestolen voor
weipen en <le maatschappelijke positie dei
personen, legen wie deze aanvallen gericht
zijn. Ik heb hier een juiste statistiek der
misdaden tegen bet eigendom, gedurende de
laatste twintig jaar, meegebracht. De heeren
kunnen er zieli \an overtuigen, dat het aan
tal misdrijven, in verhouding (ot bet be
volkingscijfer in deze laatste jaren, volstrek
niet gestegen is, terwijl de waaide der groto
Icn voorwerpen bijna honderd procent ver
tnerrdml is. Uit dit feit maak ik de eon
clusie. dat vre niet mei een jaar arme (lui
vel° gelegenheid «dieven te maken heb
hen, maar met een goed geordende en gedis
ciplincerde bende, onder leiding van een ener
gieken en bekwamen chef
Hier kon PiiÜemnnn zich niet langer in
houden.
„Mijn waarde regeeringsraad, ik vraag u
Een rooverbende een rooverhoofdman in het
hartje van BerlijnOnder dc oogen van onze
politic
„Zeer romantisch1" stemde Wicelius toe.
Maar de regeeringsraad hield vol. „Het is
oen veronderstelling, waarop mijn uitspraak
berust. De tijd zal loeren, of mijn vermoe
den juist was. Een dcrgolijken, modernen too
verhoofdman ik neem dit woord nu aan
die z.ijn speurders in ieder geval in alle
kringen heeft, is met geweld niet. te ver
ovcren. Laat dus geld het geld beschermen
Dat wil zeggenloof een prijs uit voor dien
Italië.
Zaterdag zal de laatste zitting in bet pro
ces-Nasi plaat* hebben. 11 punten van be
schuliligingen worden tegen den oüd-minis-to'"
an onderwijs ingebracht. Het hof zal
vragen bobben te beantwoorden.
O o s t e n r ij k-H o n g a r ij e.
En gel seli e bladen meldden dat er tusschen
Oostenrijk en Rusland opnieuw kwestie was
gerezen ten aanzien van de Balkanpolitiek
en het vertrek van den Russischen gezant,
prins Oeroesoiï uit Weenen word beschouwd
als 't begin van hooggaande verwikkelingen.
Rusland zou opnieuw pogingen hebben ge
daan om KonstantinopeS voor zijn handel in
te palmen, terwijl Oostenrijk met behulp
van den nieuwen spoorweg in Bosnië zich
een weg wil banen naar Saloniki. Rusland
zou 'n oorlog met Turkije willen beginnen,
dat op de hand is van Oostenrijk. 100,000
man Turksche troepen zouden reds in Ma
cedonië zijn gemobiliseerd. Men beschouwt»
deze geruchten voor wat zij zijn.
Het Petersb. Telegraafagentschap spreekt
bet vertrek of terugroeping van den Russi
schen gezant uit Weenen beslist tegen. In
diplomatieke kringen te Weenen is men
verbaasd over de in het buitenland verspreide
geruchten, dat de betrekkingen tusschen
Oostenrijk en Rusland plotseling zeer gespan
nen zouden zjjn geworden naar aanleiding
van den spoorweg in Bosnië De overeen
komst tusschen de ministers Iswolsky en
Aehrenthal omtrent Macedonië werd 4 maart
den geleden gepubliceerd. Minister Aehren
thal stelde zeer zeker den heer I.swolksy met
de spoorwegkwestie in kennis, maar moest
de bijeenkomst van de delegaties afwachten
alvorens hij er officieel mededeeling van kon
doen,
Rusland.
Bij een huiszoeking in c!e polytechnische
school te Petersburg, vond de nolitie in den
kelder 13 bommen.
Marokko.
Volgens bericht uit Mazagan heerscht
twist in het kamp van Moeley Hafid te
Oemnr Rebia, El Glaoci en z.ijn aanhang
willen do Fransehen bestrijden, maar de
overigen weigeren dit.
Te Fez was 4 dezer nog geen afgezant
van den nieuwen sultan Moeley Hafid aan
gekomen. De zaak van Moeley Hafid wint
onder de Noordelijke stammen weinig aan
bangere.
E g y p t e.
Te Kaïro wordt den dood gemeld van
Muslapha Khamel-pasja, den leider van dc na
tionale Egyptische beweging. De partij die
in Egypte zelfbestuur en een parlement
gene der spitsboeven, die z.ijn chef uitlevert
De prijs moet hoog genoeg zijn, dat is te
begrijpen! een vermogen. Stilzwijgendheid en
vrijwaring van straf daarbij en ik sta er
voor inbinnen drie weken hebt u rast."
Levendige tegenspraak volgde. Püllemann
verzette er zich mot afgrijzen tegen, met
spitsboeven gomeone zaken te maken. lüen
prijs, ja Maar men moest den prijs ter be
«chikking van de justitie stellen als beloo
ning voor dien beambte, die den schuldige
pakt.
Eindelijk weiden de partijen het in zoo
verre eens, dat men twee prijzen uitloven
wilde, één voor den aangevenden medeplieh
tige en een voor den ontdekkenden beambte.
Er zaten groote vermogens om Püllemann'
achthoekige canapee-tufel en de regeerings
raad kon groote sommen boeken. Toch ver
baasde Wicelius alle aanwezigen door, zonder
zich te bedenken, vijfduizend mark van z.ijn
privaat-vermogen te teekenen. Over bet be
drag van de Bank kon hij zonder o\erle
inct don directeur en 'dc aandeelhouders nie
beschikken. Alles te zamen werd het bedrag
twee on vijftig duizend mark, zes-en-twintig
duizend voor icderen prijs.
En niet een zucht van verlichting In-groet
ten de genoodigden nu mevrouw Püllemann'
aanmaning, om te gaan koffie drinken.
Wicelius bood Lisbeth den arm aan,
„Wenscht mejuffrouw Püllemann een ge
reserveerde plaats, als de fa mouse «rover
hoofdman van den regeeringsraad opgehan
gen wordt?"
„Men zal hem niet ophangen voor zijn
schanddaad, en ik zou het ook niet graag
zien. Maar verdiend zou hij het hebben. Die
wenscht, heeft daarmee een groot verlies ge
leden. Mustapha Kimme] pasje was twee, drie
jaren lang de bezielende leider der onafhan
kelijk hridsparlij, Hij wist door zijn woLpre-
ceinlbeid en energie voel voor die partij tol
and Ie brenaen. richtte inlimtlH'ne bladen
op en verdedigde in de Franschc en Engel-
sehe bladen niet gezag de belangen \ari zijn
volk. Zijn dood komt plotseling, wum hij
was in de krocht van zijn leven.
Vereenigde Staten.
De minister van buitenl. zaken Root en
de Franschc gezant .7us=erand hebben een
verdrag geteekeinl voor arbitrage voor elk ge
schil, dat mocht ontstaan tusschen Frankrijk
en de Vereenigde Staten,
De „Matin" weet uit New-York te berich
ten, dat er alweer een presidentieele Bood
schap op komst is. Dezen keer zijn het nieuwe
wetten, in het belang der arbeiderssyndica
ten, waarmee Roosevelt zicli denkt bezig
te houden. De Rood«chai> zal de stemming
over arbeidswetten en een amendement op
de wet tegen de trusts, die het toepassen
der arbeidswet inzake boycot belet, aanraden.
Ook is zij voor een stemming over het zoo
genaamde wetsontwerp-Towsend op verplich
te arbitrage, dat in de plaats van vrijwil
lige arbitrage zon komen, hetgeen door het
opperste gerechtshof als ongeschikt wordt
beschouwd
Te Washington is men over het algemeen
niet voor deze nieuwe wetten te vinden.
Van liet hof.
II. M. de Koningin-Moeder bezocht- gis
teren de Soph ia-stichting te Sehcveningen,
in verband met de bestemming als winter
verblijf, welke aan deze inrichting' is gegeven.
Ilare Majesteit was veigezeld van Haar
hofdame, freule van IKerstmi, en werd bij
aankomst ontvangen door de regentes mevr.
de baronesse Van Hogendorp-'s-Jacob, den
regent nu\ F. A. P. baron Witters van
Hoogland, den geneesheer van het geslicht,
dr. C. M. Mol en de directrice, mcj. J,
II. II. Wagner.
Vergezeld van deze dames en heeren heeft
II. M. alle zalen bezocht, zich met ecnigo
van de zestig kinderen onderhouden, en de
nieuwe operatiekamer en badzaal bezichtigd,
waarbij dr. Mol de noodige inlichtingen gaf.
Het bezoek duurde ongeveer mi nur.
Namens de vorstin werden aan alle kinde
ren gescficnken (prentenboeken en prenten)
uitgereikt.
Bij IIaar vertrek betuigde II. M. Ilaar
bijzondere ingenomenheid met de inrichting
der stichting-.
B. M. de Koningin-Moeder zal Vrijdag
avond a.s. liet populaire concert van het
Residentie-orkest met Hare tegenwoordigheid
vereeren.
arme Habelschwerdts 1 liet is afschuwelijk
een menscli, het cenige, wat hij bezit te ont
nemen 1"
„Vindt u?"
niet?"
„Het ligt eraan." Hij zag haar ra de
oogen.
„Een mooie vrouw, bij \oorbctdd, dio een
ander toebehoort -"
„Iloe u dat nu weer draait?"
„Naar de zijde, die mij het gemakkelijkst
is, natuurlijk 1 Dat doet iedereen."
„Weet u wel. ik geloof, dat u een heel
slecht mensoh zijt,"
Hij knikte. „Een rooverhoofdman."
„Neen, maar iemand, die met alles den
spot drijft 1 over onze braven regeeringsraad
hebt u zich vandaag ook vroolijk gemaakt.
Ontken het maar niet-1 Ik heb zelf gezien,
hoe uw* mondhoeken trilde bij zijn voorslag,
als moest u zich met alle geweld inhouden,
om Item niet vierkant uit te lachen."
Wicelius hief mot een vlugge beweging
bet hoofd op en zag haar aan. Toen bracht
hij haar hand aan zijn lippen.
Ik dank u, dat u zooveel belangstelling
voor me gehad hebt."
Ze ontrukte hem Kaar hand. „En nu
drijft u den spot met mij."
„Maar wat wilt u dan?" verdedigde hij
zich.
„Ik hD» rock door daden bewezen, hoe
veel mij aan de inhechtenisneming van dien
interesaanten hoofdman gelegen is."
(Wordt vervolpd,)