Ulifsl
s^ljf Jaargang
Dinsdag 18 Februari 191)8
ffc, 12620
"^buitenland!
s op het leven in
een groote stad.
Kennisge vi« g.
g°-
eh,
°g
cn
o-
o-
"■2-te
68)
GEMENGDE MEDEDEEL!SLEE
«t den
'I It
diUs
zachi,
derije
d van
elucli
is
s hat.
on j>
reeds
onier,
idoeh-
i
zicli
oenen
FA";
aan
'ecni-
a de
en
dal
?orie
Hens
autv-
voot
gr
een
Hie
van
De
die
toor-
gen-
be-
oda-
ioei-
He!
;enc
sge-
van
)oor
met
rij-
ordt
;ave
'to
ol
2.
ere.
ov
en
de
vor*
op
sa-
oor
.en-
vijs
tan
iel,
en,
nis
en.
oor
ld:
iro-
te
en,
in
;a-
;e-
ir;
As
fc!
jol
i
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deste courant verschijnt d a ge lp"s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
pj-ija per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25.Franco
--per post- A-1.65.
- prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertent!tin voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur'aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
NSTS)
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Taiieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aam het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Eedactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
brengen ter kennis van de ingezetenen, dat
bet kohier No. 5 der plaatselijke directe be
lasting naar het inkomen, dienst 1907/1908,
F door den gemeenteraad vastgesteld in zijne
vergadering van den dden Februari 1908
en don lOden Februari daaraanvolgende,
ioorheeren Gedeputeerde Staten dezer pro
vincie goedgekeurd, aan den ontvanger der
- gemeente ter, invordering is uitgereikt cn
in 'afschrift gedurende vijf maanden, te
rekenen van heden, op de secretarie der
gemeente voor, een ieder tor lezing is nc-
j Üergelegd.
Wordende voorts een iedor aangemaand
rijnen aanslag op de bepaalde termijnen
le voldoen, op straffe van vervolging vol
gens de wet.
En is hiervan afkon-liging geschied, waar
bet behoort, den I7den Februari 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 17 Fehr. 1908.
RUSLAND.
Teg e n F i n 1 a n d.
Gerhard, de gouverneur-generaal van Fin
land, die, zooals gemeld, ontslag had aange
vraagd, heeft dit ontslag verkregen en tot
zijn opvolger is benoemd de generaal der
cavalerie Beckmann, commandant van het
22e legerkotps.
De officieele campagne togen het democra
tische Finland werd oenigc maanden geleden
ingezet met de benoeming van den reactio
nairen generaal Seyn, tot adjunct van Gerhard.
Diens vervanging door een bevelvoerend ge
neraal zegt duidelijk duf de regeering- zich
tras sterk genoeg gevoelt om do eertijds
aan Finland verleende vrijzinnige grondwet
neer in te trekken, het autocratisch bewind
«eer te herstellen on Finland opnieuw tot
een wingewest te maken. Evenals ia Polen
d® Baltisehe provincies, staat in Fin
land 'ti tijd van vervolging van do vrij
heidsmannen voor de deur.
Toen de eerste stormloop der revolutie in
1905 de autocratie dreigde omver te stooten
overal in den lande do troepen noodig
«aren om oproeren en muiterijen te dempen,
aan Finland, dat in vollen opstand was,
grondwet geschonken, waardoor een
go«l deel der binnen weer vertrouwen ging
•|klen in den czaar en zijn oppermacht er-
i 'utile. Een zeer uitgebreid kiesrecht word
Roman van
LOUISE WESTKIRCu.
Achter de dubbele deur van matglas, con-
ereerde de directeur mot een paar geldman-
'm dr. Wicelius liep vlug heen en weer,
an met den directeur overleggend, dan in
J i wls®°"inntoor de enktdo menschcn hel-
j les op zijn eigen levendige manier,
-7 door lijn geruststellende zekerheid,
ziel van 'dP zaak.
egenovcr do beide halfwassen schrijvers,
m de Juni-hitte de hoofden vermoeid lic-
hangen, werkte Fritz Asroth. Maar steeds
fc gedacH^00 VatK'aa° mc' c'e pon e" niet
Gisteren was het weer Lisbcth's muziekdag
m s0 geheelo weck had hij daar liei-
onJ i S°wacht. En toon hij van-tafel
4«rs°n Va^° z'in nioeder bij de schou-
lif.v' rtf,!7tle' zot ('p koffie vandaag cons
boo e r' O kunt gerust oen paar
teer nTP°0r nemwi* FVo sparen dnt wol
iMct- u 'eN vandaag dat oude da-
«aar?" ccc' "lot c'e drakon erin, niet
i ,Asro,h 'ia(dde mot- «en bekom-
in-en 1,7 Kc'lollflors op. Een zorgvol
tRkt a 111 Maar cou soort zesde zintuig ge-
zo° zeggen geestelijke voelhoren?,
verleendalle mannen en vrouwen boven 23
jaren werden kiesgerechtigd en een libe
raal man, Gerhard, werd tot gouverneur van
I' inland bi.-vioeind. 't Schijnbaar onmogelijke
was geschiedin een deel van liet meest reac
tionaire land van Europa, heerschte 'n vrij
zinnig bewind als in geen ander land in
't oude werelddeel.
De autocratie is in al baar voegen her
steld in Rusland, van een stelselmatig verzet
van liberale of revolutionaire zijde hoort men
zoo goed als niets, alle afgedwongen vrijhe
den zijn weer ingetrokken en nu moet Ein-
land eraan geloovcn en zal opnieuw in de
kluisters der reactie worden geslagen. De
komst van sterke at'deelingen Russische troe
pen in Finland laat daarvoor geen twijfel
over. Dezer dagen nog liet de cznar den Fin-
schcn Landdag weten dat 't met de macht
van dien Landdag spoedig uit zou zijn en de
czaar het alleen te zoggen had.
De voorgenomen russificatie van Finland
zal ook in de Doemu ter sprake komen. Het
is bijna zeker dat de rechterzijde de ontbin
ding van den Finsehen Landdag zal eisehen.
Evenals andere gewesten, zal Finland in
't vervolg enkele afgevaardigden naar de
Doema mogen zeilden.
Het is te verwachten dat de Finnen ver
woeden tegenstand zullen bieden tegen hun
nieuwe knechtschap.
In de Doema werd door G3 leden, groo-
tendeels Octobrislen, een interpellatie in
gediend omtrent de Finschc aangelegenhe
den. In deze interpellatie wordt gevraagd:
lo. Of het waar is, dat de Finschc gou
verneur-generaal en de staatssecretaris in
zooverre handelen in strijd met de wetten,
dat zij rapporten van algemeen belang
direct aan eïen czaar zenden, zonder deze
eerst aan don minister-president ter inzage
voor te loggen2o. Waarom er geen ge
volg wordt gegeven aan den duor don czaar
in 1899 uitgesproken wensch omtrent aan
sluiting der Finschc spoorwegen aan liet
net vaa staatsspoorwegen, terwijl de Fin
schc en de /Lveedschc lijnen reeds ver-
honden 'zijn3o. "óf de minisler-president
geen maatregelen heeft genomen tegen der
gelijke onwettige maatregelen der Finschc
autoriteiten.
De Doeina-afgevnardigde Koljoeliakin (ca
det) is tot G maanden gevangenisstraf ver
oordeeld, omdat hij in 1900 te Sutatelf de
kiezers aanspoorde gevolg te geven aan
het manifest van Wiborg, n.l. om te wei
geren belasting te betalen.
De nlgemeene raad van den adel te Mos
kou heeft met 188 tegen 122 stemmen een
adres aan den czaar gericht, waarin aange
drongen wordt op herstel van het onbe
perkte autocratische stelsel cn nietigverkla
ring van het beroemde October-manifest
wordt gecischt.
De vorige week ziin in de citadel van
Warschau 11 terroristen wegens moorden en
diefstallen terechtgesteld.
'wonderbaar fijn tot liet waarnemen van alles,
wat baar en de haren bedreigde.
„Mijn arme jongen, ze komt. toe'u niet.'
,,lloe kunt u dat weten?'' vroeg hij heftig
„De weg van de Fffileiuanii's tol de As-
rot.h's is lang. Zo komt niet meer naar
ons toe."
„Dwaasheid Waarom zou ze dan die
eene keer gekomen zijn?"
De moeder zag haar zoon aan. Hot ont
brak er. nog aan, dat haar jongen zich dwaze
verwachtingen in het hoofd stolde, verwach
tingen, die hem tegen hielden, nadeelig werf
ton op zijn zoo pas begonnen loopbaan. De
vrees maakte haar meodoogenloos. Ze zei de
gewoon weg, wat zo dacht.
„Ze" komt niet meer, omdat zo zich ver
loven wil. Met dr. Wicelius wil ze zicli ver
loven."
„Verloven?! Met Wicelius? Moe
der, wie heeft' u dat gezegd?"
Ze schudde het hoofd. „Zooiets zegt nooit
iemand. Wie daar oog voor heeft» leest, dat
in de oogen, maakt dat. op uit de omstan
digheden. Ik heb die twee samen gezien
onlangs ze zagen mij niet! Ze pas
sen bij elkaar, huil geldbuidels ook Daarom
zul het gebeuren. En mijn bewijs, zie je, is
dat. ze niet komt."
[Lij bad zich zwijgend op de lippen ge
boten. Maar snel hief hij weer het. hoofd op
„Nog is het niet. bewezen. Dek u liet fijne
tafelkleed maar, moedertje."
Toon hij terugkwam, lag liet tafellaken
met de draken op tafel, maar geen Liabeth
Piillotiiann zat ervoor.
Zwijgend dronken moeder en zoon hun
koffie. Daarna wilde Fritz werken. Maar hij
F r a n k r ij k.
Het ministerie van oorlog laat een nieuw
bestuurbaar luchtschip bouwen, greater dan
de verongelukte »Patrie". De ballon zal '100 M
lang zjjn en 7 8000 kub. M volume hebben.
Er zal plaats zijn voor 2 motors ieder van
120 paardenkracht en de snelheid van den
ballon moet 60 K M. per uur bedragen.
bokkingen bevatte, die men don vorst ten
geschenke wilde aanbieden. De vorst er
kende zijn dwaling en stelde den pseudo-
anarchist ruimschoots schadeloos.
Spanje.
Een Duitsch eskader uit
staande is gisteren' te Yigo
S kruisers be-
aangekomon.
Portugal.
Volgens den Lissabonsehen berichtgever
van de „Lokal xYnzeiger" is er sedert den
koningsmoord een kalme omwenteling aan
den gang, de verandering van monarchie
in republiek. De aanhangers van het ko
ningschap zijn onder het volk gering.
Koningin Amelie is nog altijd bevreesd
voor de veiligheid van haar en haar zoon.
In de onmiddellijke nabijheid van het pa
leis liggen EngelschC kruisers, waaropzij
in tijd van nood vermoedelijk vluchten zal.
Van het nieuwe ministerie verwacht de
berichtgever weinig goeds: door toegeven
en beloften trachtJ men het volk gunstig
te stemmen, maar men versterkt daar
door de ropublikeinsche gezindheid. De
schrijver hekelt de overhaaste amnestie aan
de muitende matrozen van de „Vnsco de
Gama". In het leger maken de ropublikein
sche denkbeelden groote' vorderingen.
Italië.
Te Rome werd gisteren bij gelegenheid
van de herdenking van de terechtstelling van
Giordano Druno een betooging gehouden ten
gunste van het neutiale onderwijs In de
Kamer zal dezer dagen een wetsvoorstel in
behandeling komen tot afschaffing van liet
godsdienstonderwijs in de scholen. E^n 3000-
tal personen betoogden gisteren op liet plein
Cumpo Fiori voor het monument van Gior
dano Bruno. 4 socialistische redenaars hiel
den toespraken om de afschaffing van het
godsdienstonderwijs op de lagere scholen te
verdedigen en een moti" in dien zin weid
aangenomen.
Na afloop hadden een paar botsingen met
de politie plaats. 5 agenten en een betooger
werden gewond.
O o s t e n r ij k-H o n g a r ij e.
Voisl Ferdinand van Bulgarije, die aan
anarcliistenvrees lijdt, was le Uuodapest
op zijn doorreis naar Duitschland do held
van een komisch avontuur. Op liet peiron
wandelend, meende de vorst dat een man,
die 'n bizoader groote blikken doosdioea,
hem trachtte te naderen. Vroezende met
een bommenwerper te doen te hébben, gaf
de vorst bevel het individu te arresteeren.
Op het politiebureau bleek dat de doos...
Duitschland.
De nieuwe hertog-regent van Brunswijk.
Johann Albr.eclit van Mecklenburg en zijn
gemalin hebben enkele verouderde forma
liteiten weer ingesteld. Zij vonden de hof
etiquette te weinig omslachtig en stelden
een nieuwe regeling in, volgens welke
de burgers, die aan het hof worden ont
vangen, gekleed moeten zijn in zijden knie
broeken, gespsclioencn en degen. De dames
moeten satijnen schoentjes dragen. De gees
telijkheid moet den Luthcrrok dragen. Een
en ander veroorzaakt opschudding in 't
hertogdom.
De raad van eer, waarvoor generaal graaf
IJohenau zdl moeten verschijnen wegens
oneerbare handelingen en in verband met
hol vrijsprekend vonnis van den krijgsraad,
is door den keizer samengesteld en zal
spoedig bijeenkomen.
De ,,Ostmarken"-commissie uit het Prui
sische Hoerenhuis, nam 'Zaterdag de Po-
lenwet in tweede lezing aan met 14 tegen
11 stemmen.
Honderd zeven tig Duitsche landeigenaars
uit Posen hebben aan het Pruisische Hoe
renhuis een protest gezonden tegen do Pool-
scho onteigeningswet. Zij vorklaren daarin,
dat zij tegen elk voorstel tot onteigening
zijn, onverschillig van wolkje zijde, omdat
een dergelijke maatregel den solieden grond
slag van den huidigen maatschappelijke»
vorm en derhalve ook van 'den Staat on
dermijnt en omdat zij vast overtuigd zijn,
dat het ontwerp het beoogde doel, om n.l.
de positie der Duitscheis in de Oostmar
ken te versterken, niet zal bereiken, maar
dat 'integendeel de Duitsche belangen, er
zeer door zullen worden geschaad. Zij
verzoeken daarom het Hoerenhuis tiet ont
werp niet aan te nemen in liet belang
van de Oostmark en van 'den geheclen
Staat. i
Rusland.
ltet Oetobrisïonblad „Golos Moskwy
het orgaan van Alexander Goetschkof, bevat
een artikel over de mogelijkheid van een
conflict met Turkije; het blad noemt dit
een gevaar, dat niet ontkend kan v. orden.
Uit Eriwa.ii ontving het blad het bericht,
d;U de bezetting van Perzische plaatsen,
die in Ruslands sfeer van invloed liggen,
door Turksehe troepen op de Moliamme
daansehe bevolking grootx.ni indruk heeft
gemaakt, en een uitdagende houding tegen
do Russen oti voornamelijk tegen de troe
pen tengevolge heeft gehad. Botsingen zijn
daar niet onmogelijk.
Fit Kars komt eveneens het bericht, dat
kon liet niet. Tlij nam zijn hoed en stormde
naar buiten.
Wicelius! Juist Wicelius zijne Lisbetli
Mocht hij dat toelaten? Hij sliep dien
nacht niet. Hij kon de pijnigende verden
king tegen de/en man niet van zich zetten,
welke op dien avond in Wicelius' huis in
hem opgekomen was en welke, sedert dien,
door verschillende toevalligheden versterkt
was. Met brandende oogen zat hij op liet
kantoor en beschouwde zijn chef. Wat allen
ontging untn zijn door ijverzucht gescherpte
blik waar: de plotselinge verandering in He
stemming van Wicelius. Ilij was niet onhof
felijk, het viel niet op. Fritz echter betrapte
hem, bij een samentrekken der wenkbrau
wen, op een onbewusten glimlach, zag hem
eon seconde droomen, onder het gladde mas
ker van zich steeds gelijkblijvende hoffelijk
heid. De dagenlang ingehouden toom, de
zenuwachtige prikkelbaarheid, was sedert
hedenmorgen veranderd in stralende zeker
heid in iets weeks, iets nienscblievoiuls, het
welk hij niet scheen te kunnen verbergen,
doch uiten moest in vriendelijkheden, die bij
op zijn omgeving uitstrooide. Den'jongston
bediende, een slecht uitziende, b!eckc jongen,
beloofde hij ecnige dagen vrijaf, don eeuwig
in geldverlegenheid zieli bevindenden Na-
tlmnnel bood hij, heel heimelijk in een hoekje
een som golds te leen aan. Aan de opmerk
zaamheid van den jongen Asroth ontging dit-
niet. Itij kwam ook naar dezen toe, legde
hem de hand op den schouder en zeido, dnt
hij tevreden over bom was, dat, wanneer bij
zoo voortging, bij een vaste, aanstelling bij de
Bank, en een aanzienlijke traklcmentsvcrhoo-
ging te wachten had.
En verkeerd uitleggend, wat hij goed zag
schreef Fritz do stralende vreugde, die Aetv>-
lithu's brief op Wicelius uitgewerkt had, op
Lisbeth's rekening, een vreugde, over welker
macht Wicelius zelf zich verwonderde. Ja,
hij had haar hartstochtelijk lief, onbegrijpe
lijk, tot gekvordons to;En terwijl hij met
de klanten over waarde en procenten debat
teerde. gingen zijn gedachten naar haar,
de dappere, de reine, die even zeker op liet
wankelende kwoiissehip stond, als op het vlie
gend rek. Nu ging de deur weer open. Piil-
lemaun kwam binnen nut zijn jongste dochter.
Daar Wicelius bezig was, stuurde Natha
nnol, die nu ijverig, in een omslag vol oude
brieven, naar zijn wissel zocht, den jongen
Asroth naar voren.
„Wat is er van uw dienst?" Tn overdre
ven correcte houding stond Fritz daar voor
den verbluften Fülleniann. Deze was sedert
vier weken niet in de „Znid-Duitsclie Bank'
geweest en wist daarom nog niets van de aan
stelling van Fritz. Toen hij hom 'daar zoo
plotseling in ambt en waardigheid voor zich
zag, bleven de woorden hem in don mond
steken, zijn oogen werden niettegenstaande
de hen omringende vctlaagjes, bijna groot
Hij liet een soort gebrom hoornn.
„Neon, dank u wel. Ik heb een zaak van
belang te bespreken, ik wacht liever." En
hij trok Lishetll met zich mede, naar dc
plek, waar Wicelius een heer Ohineosehe
papieren verkocht. Zij bad nauwelijks tijt
Eritz vluchtig toe te knikken. Wonderlijk
bedremmeld gevoelde ze zich tegenover hem.
Des te levendiger vond de begroeting niet
'dr. Wicelius plaats, toen do oude heer ein
delijk vertrok.
oen strijd met Turkije onvermijdelijk is. En
uit Tiflis wordt gemeld, dat die strijd in
het voorjaar, in April ot Mei. zal uitbre
ken. De „Listok", die te Tiflis verschijnt,
spreekt van koortsachtige oorlogstoebereid-
selcn, tot welke Duitschland Turkije aanzet.
Naar aanleiding dezer berichten wenschl
P e
liet artikel in „Golos Moskwy", dat krach
tige maatregelen worden genomen, om de
uitbarsting, die in den Kankasus te wach
ten is, in de kiem te onderdrukken. Een
wankelende politiek zou door de vijandige
elementen als zwakheid worden beschouwd.
Het is noo'clzakelijk niet alleen de plaat
selijke bevolking, maar ook Turkije "dui
delijk te maken, dat Rusland aan elke po
ging om dc rust te verstoren of Ruslands
rechten aan te tasten, beslisten tegenstand
zal bieden.
In hoeverre de berichten van de „Golos
Moskwy" en de daaraan verbonden "be
schouwingen juist zijn is moeilijk te be-
oordeelen.
Pe r z i
Drie Russische officieren en 27 Kozak
ken met mitrailleuses zijn de Perzische
grens tusschen Astara en Ardebd overge
trokken, ondanks het protest der douane
beambten.
Marokko.
Uit Tanger ontvangen Engelsehe bladen
et bericht dat Moe ley Hafid aan het diplo
matieke korps aldaar een protest heeft
gezonden tegen de jongste slachting onder
den M'zatnbas-stam door de Franscfn troepen
le Settat aangericht Men ueet datdelban-
sche kanonnen den 2en Februari te Settat
een zeer bloedig werk verrichtten en uit
inlandsehe bron werd gemeld dat 600 Ma
rokkanen werden gedood.
De ïKölix. Ztg," en de »Berl Lokal Anz."
drukken ook Moeley Hafid's protest af tegen,
den massa moord te Settat. Het laatstge
noemde blad schi'jjft: Moeley Hafid beklaagt
zich in een brief aan de consuls ie Safi over
de barbaaractie slachting door de Franschen
zonder reden aangericht onder onschuldigen,
op het gebied der Sjaoi-ja's Een nota van
Moeley Hafid aan de legaties te Tangpr pro
testeert tegen de tu-schenkum«t van Frank
rijk ten gunste *an Abdoel Aziz en wijst
aan de bami van feiten op den goeden wil
van Moeley Hafid. De nota verziekt aan de
mogendheden een actie tegen Fi ankrijk te
beginnen ten gunste van Marokko.
El Mokri, de afgezant van sultan Abdoel
Aziz to Parijs, is er in geslaagd van de
Fianscli-Marokknaiische staat-bank 21/j mtl-
lioen frs. los te krijgen, die uitriuitend be
stemd zullen worden 'tot betaling van de
soldij der Marokknansche garnizoenen in de
havensteden Men hoopt dat de sultan nu de
wanordelijkheden, die gevaarlijk voor Euro
peanen kunnen worden in 't vervolg zal
kunnen beletten.
Koning Alfons besloot na een confcren-
„Ik kom vandaag voor Lishetll, dr. AYi-
celius," reide PüUemann. „Ze beheert haar
eigen vermogen reeds, daarmede kan men
niet te vroeg beginnen. Wilt u uw vernuft
nu eens hijzonder scherp laten werken, zoo
dat u een heel voordeelige belegging voor
haar vindt?"
En daarop boog hij zich voorover, sprak
zachtjes, verbaasd, met een zijwaartsehen
blik op Asroth: „Beste dr. Wicelius. hoe
komt u er toe dien groenen jongen hier aan
te stellen?"
Wicelius antwoordde met vriendelijke
onbevangenheid„De zoon van uw vioege-
ron compagnon, mijnheer Püllemann. Dat
heeft ons daartoe verleid. Wij weten, dat u
nienschenkennis bezit. En wetkelijk, de jon
ge man doet tt alle eer aan."
Piillemann trok een gezicht, maar hij
antwoordde niets. Verschil van opinie te
krijgen niet den man, dien hij tot schoonzoon
begeerde, om zoo'n brutalen jongen, noen
Lishetll hield een groen zijden beursje,
vol goudstukken in de hoogte.
„Dat is mijn mammon."
„Besparing van hel huishoudgeld? Daar
heb ik respect voor!"
Boleedig me niet dr. Wicelius! Besparing
van mijn kleedgeld. Ik ben daar zeer
trotscli op."
„Dat kunt u ook zijn Des to meer omdat
men de spaarzaamheid in liet geheel niet
bemerkt.'" verklaarde bij, haar toilet mon
sterend. „Maar toch! Iets ontbreekt er
nog."
(Wordt vervolgd.)