gr jaargang.
It mier bestaat ail BUI Wei
Zóndag 15 Maart 19U8
No. 12643
Eerste Blad.
op liet leven in
een groote stad.
Bericht.
Waal straatklinkers on Cementtegels,
in 4 perceolon.
i
RT
°1>
SCHIEDAMSCHE COURANT
T; 20 courant verschijnt d a g o 1 rj k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs per kwartaalVoor Schiedam en Vla ar dingen fl. 1.25. Franco
p°jg week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Idvertcntiën voor het eerstvolgend nummer mooten des middags vóór een
hm aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 111 (hoek Korte Haven.)
Hf-arÉriwirniWHi
rarawttip-wm
Prijs der Ad verte ntiën: Van 1-6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote lettere naar de plaats die zn
innemen. ,n
Adverts ntiën bij abonnement op voordeehge voorwaarden, larie yen
hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers, 'die Din#dag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiön opgenomen totdenprgs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor do Itedactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
iMa£^aaummeua^tsaijaaDmeiueims»attiaieamnmt*a»'KSfea3esxiasii^^^S!smM^M^B^
Zij, die zich met ingang van i April
a.s. op de „Schiedamsche Courant" abon-
neereH) ontvangen de tot dien datum
verschijnende nnminers gratis.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam
zjjn voornemens op Itonderdng 19
Maart a.s., des middags te 12 uur, aan te
besteden du levering van
Het bestek is tegen betaling van f 0.30
ter Gemeente-Secretarie verkrijgbaar.
Insclirjjvingsbiljetten in te leveren éen uur
voor de aanbesteding ten Raadhuize.
Schiedam, 14 blaart 1908.
FRANKRIJK.
In de Kamer werd gisteren een inter
pellatie gehouden door Raiherti, overdo
verslapping van de militaire organi
satie, door de vermindering van hel contin
gent, ten dcele als gevolg van den ver-
torten militairen diensttijd van 2 jaren,
„üuitschland, zei Raibcrti, heeft een leger
dat in vredestijd 600.000 man telt, het
elffcctief van het Fnuischo leger is 512.000.
Het Duitsche leger zal weldra 6-18 batal
jons tellen, tegen het Fransche 554. Bij
een plotselingen ooidog zonden de Fran-
schen, vooral wal het paardenvolk be
treft, bij de eerste ontmoeting door de
overmacht der Duitschors worden verplet
terd.
Generaal Picquart antwoordde, dat 't
kwaad gedeeltelijk voortkomt uit de ter-
mindering der geboorten, maar er is geen
onmiddellijk gevaar te duchten, liet komt
cr op aan, handig gebruik te maken van
de ons beschikbare krachten. Üuitschland
en Frankrijk staan gelijk wat betreft de
Wckkingstroepen. Een kaderwet bij de
kgercommissio in studie zal onzen toestand
verbeteren. De artillerie wordt langzaam
aan versterkt, de 2-jarige diensttijd zal de
Mganisatie der reserves vergemakkelijken
1 an een kweekschool voor reserve-officie-
ren in 't leven roepen met gelijkolijko vor
ming van reservisten. Bovendien heeft
Frankrijk bondgenooten en vrienden. „Als
onverbeterlijk .optimist," zei Picquart, ten
slotte, vind ik onzen militairen 'toestand
goed. Zie naar Marokko, waar onze troe
pen een bewonderenswaardigen ijver loo
nei).(Toejuichingen.)
Een motie van orde word aangenomen,
nadat Raiberti's voorstel tot onderzoek van
de reorganisatie van het leger was ver
worpen.
Daarop kwam een voor het kabinet-Cle-
menceau teere kwestie weer ter sj ake.
In ecT) van do vorige zittingen nam de
Kamer ecu voorstel aan tot herstel van
ambtenaren en officieren in hun ambt,
waarvan zij tijdens de Dreyfuszaak waren
ontzet. Van socialistische zijde wist men
een amendement door te drijven, waardoor
ambtenaren, door dit kabinet ontslagen op
grond van anti-militar.stische propaganda,
weder in hun functies werden hersteld.
Daartoe besloot de Kamer, ondanks het
verzet der regeoring, met vrij groote meer
derheid.
Deze vrij gevoelige nederlaag noopte
Clemenccau niet tot aftreden. Een nader
debat over deze zaak licefl Clemenccau
weer in 't gelijk gesteld.
B e r tpa u x, de oud-minister van oor
log, stelde gisteren in de Kamer do vraag,
in hoeverre de regeering gevolg zal geven
aan het besluit der Kan,er omtrent herstel
in hunne function van de ontslagen ambte
naren. Hij wenschte te weten, of de regee
ring' zich zal verzetten tegen den wil der
Kamer door in deu Senaat hel door de
Kamer met groote meerderheid genomen
besluit te bestrijden.
Minister-president Clemenccau zeide on
der bijval der radicalen, dat de regeering
auncstie zal verleencn aan de personen,
die betrokken waren 'bij de ongeregeldhe
den in het Zuiden, en de ambtenaren, die
wegens een verschil van inzichten zijn
ontslagen, maar niet aan degenen, die be
wijzen van gebrek mm vaderlandsliefde
hebben gegeven (Ilervé cn consorten). Hij
zal niet dulden, dat een anonieme ambte-
naarsvereeniging (onderwijzersbond) ge
leid door nict-verantwoordelijke personen,
voet krijgt en hij eindigde met de opmer
king, dat men niet kan toestaan, dat ill
de republiek de ambtenaren zich in de
plaats stellen van het algemeen kies
recht.
Bertcaux verklaarde niet te begrij
pen, dat men van de Kamer ver
langt, dal ze op een, vier dagen geleden
genomen beslissing zal terugkomen en liet
doorschemeren, dat de bladen geïnspireerd
waren door de ministers of hun mede
werkers. (Een heftige woordenwisseling
ontstond hierop tusschcn Bertcaux enLe
llerissé, die beloofden elkaar hun getuigen
te ziftten zenden. Weer 'n „duel" dus.)
Minister Barthou zei dat, als de stem
ming over de amnestie definitief was ge
weest, hij ontslag zou hebben ingediend.
De regeering stelde hierop de vertrou
wenskwestie: hot kabinet zal' aftreden, in
dien de Kamer wenscht de wegens anti-
militarisme ontslagen ambtenaren weer toe
te laten. De minister-pres. was van mec-
ning dat de stemming van Dinsdag on
regelmatig was en zette de Kamer voor
de keus tusschen de ministers en 'de ont
slagen ambtenaren.
Met 311160 stemmen wordt 'n motie-
Bertoaux tot handhaving der amnestie ver
worpen en met 352—130 stemmen een mo
tie van vertrouwen in het kabinet aan
genomen.
De 4 dagen geleden gevoteerde amnestie
is hiermee definitief verworpen en. Clemen-
ceau en de zijnen kunnen blijven zitten.
GEMENGDS MEBÏÏDESLINGEN.
Engeland.
Een wetsontwerp tot bestrijding van werk
loosheid, erkennend bet recht van ieder
werklooze op arbeid en waarbij gemeentelijke
steun aan werkloozen wordt veizekutd, is
gisleten door het Lagerhuis niet 265 legen
116 stemmen verwoi-pen. Het loomte! was
door de arbeiderspartij en enkele radicalen
ingediend.
üuitschland.
Te Cuxhaven is gisternacht de toqieclo-
boot S 12 op SOO M. lanaf de baren door
een uitgaand stoomschip overvaren en gezon
ken. Ecu man der equipage \erdiouk. üe
toipedobool ligt 14 M. diep.
Graaf Götzen, voormalig gouverneur van
Duitsch Oost-Ah'iktt is gisteren tot gezant
van Pruisen bij de Hanzesteden benoemd.
Is graai' Wilhelm v. ïlohemiu op we;
naar het krankzinnigengesticht'? Ouder dit
opschrift verneemt de „Rhein-Weslf, Ztg."
uit Berlijn: JLet bericht van de „KorJd.
Allg. Ztg." dat in zake llohemui nog geen
uitspraak door den eeroraad is gedaan, heelt,
in onderrichte kringen te Bei lijn ergernis
verwekt. Liet is immers bekend dat liet
proces van dien raad van oer geëindigd is,
wat natuurlijk slechts door ecu \onuL tuin
geschieden en het daaromtrent ei melde is
gebleken in alle opzichten juist te zijn. I let
gekit dus nog slechts de ten uiuoevlegg'mg
van dat vonnis, n.l. de vei wijderrng van ilo-
hennu uil liet leger en de schrapping van
de lijst der ridders.
Bij het getuigenverhoor zijn dingen be
kend geworden die iemand de hm in te
berge zouden doen rijzen.
Bijv. dingen die in lijnrechten strijd zijn
met de algemeen erkende begrippen ran mo
raliteit. En deze getuigenverklaringen zijn
bij den keizer nauwkeurig bekend, omdat
verklaren om hem zoodoende de schande te
besparen als eomniandeerend generaal uit
liet Duitsdie leger te worden weggejaagd.
De „Rhcin. Westf. Ztg." zegt dat liet
'u slag in 't gezicht zou zijn voor het .cchts-
grvoel van het golieelc Duitsche \o)k, wan
neer hier weder een hooggeplaatste langs den
eemakkelijken weg door het krankzinnigenge
sticht aan den arm der gerechtigheid zou
•int glippen.
De „Lok. Anz." komt verklaren dat van
dit alles niets aan is. Niet alleen heeft de
oeremad nog geen uitspraak gedaan, maar
zelfs zijn de leden nog niet eens bijeengeko
men. Daar door den krijgsraad de vraag van
de toerekenbaarheid van graaf Hohenatt in
't geheel niet is aangeroerd, kan deze kwes
tie ook niet ter sprake komen voor den eere-
rtiad. Deze raad heeft n.l. 'n beslissing te
nemen alleen op grond van de acten van 't
proces voor den krijgsraad.
pleegd in dc uitoefening van zijn ambt, is
ondanks het verzet van rechter Dunn, te
gen een borgstelling van 250,000 dollar
voorloopig op vrije voeten gesteld.
B r i t s c h-I n d i
lil Engelsdi-Indië
heeft de hongersnood
zich over 1/ millioen menselieu uilgebre.d.
Rusland.
De krijgsraad te Petersburg veroordeel
de gisteren 22 revolutionaire soldaten, die
propaganda hadden gemaakt onder de
garde-artillerie. 7 beklaagden, onder wie
een jong meisje, kregen ieder 8 jaren
dwangarbeid. De overigen werden tot
dwangarbeid of deportatie veroordeeld. Tij
dens de uitspraak riep het jonge meisje:
„Kameraden, rukt uw epauletten af." De
soldaten trokken do epauletten van hun
jassen en wierpen ze op den grond. On
der de veroordeelden was ook een doch
ter van. een kolonel. Zij kreeg 2 jaren op
sluiting in een fortcres.
Volgens een gerucht hebben Russische
oorlogsschepen in de Zwarte Zee twee
Turksche schapen aangehouden, die wa
pens en munitie naar Trapezunt vervoer
den. De smokkelschepen waren in Russi
sche wateren.
Minister Stolypiu is in zijn eigen huis
niet meer veilig. Een verhaal doet de
rondte, dat de kinderjuffrouw, die jaren
in dienst was, in briefwisseling stond met
de terroristen, die dezer dagen terecht
gesteld werden wegens den aanslag op
grootvorst Nicolaas. De juffrouw is gear
resteerd.
A e h t e r-1 n d i
Siüm heeft in ruil voor ecu wijziging der
Britsche exieaitoiiale rechten de schatplich
tige piovincies I\i Ionian cn Tiingano uan
de Oostkust van bet Maleischo schiereiland
aan Engeland afge-dimn. Deze provincies,
met een oppervlakte tan 20.00023,000
vierkante K.M., behoorden volgens het
Fransch-Siameesch verdrag van 190G tot de
Engolsche sfeer van invloed. De Engelsche
Buff development Companv bezit op Kclan-
lan een rone®-ic van G500 TLA., haar ver
leend door den radja van Kelanlnn en be
krachtigd door de Pbmiee.-eho regeering.
Het land is weinig bekend, men houdt het
er cellier voor, dat het rijk is aan goud en
tin. terwijl de eaoiudioue-teeit bier en 'lanr
reeds goede resultaten heeft opgeleverd. Van
Triiigano is in Europa weinig meer be
kend dan dut de hoofdrivier de Tringano
wegens haar groot verval niet bevaarbaar
is en dat er in het Zuiden lin voorkomt.
China.
De New-York Herald" verneemt uit
Sjanghai, dat de Chinee.-clie regeering Tsnng-
jen-tsjoeün, den onderkoning van Kanton
heeft gelast, de Tatsoe Marot1 los te laten,
maar de onderkoning zijn ontslag heeft geno
men om dat bevel niet uit te voeren. Tsjing-
pme-lsji 'zou hem opvolgen.
Een telegram uit Hongkong zegt, dut de
regeering te Peking den onderkoning int-
slagen heeft.
Hofberichten.
II. M. dc Koningin heeft heden ten diner
genoodigd Jhr. P. O. II. Gevaorts van Si-
monshaven on mevrouw E. ;R. baron van
Weideren Rengers cn mevrouw; J. W. J„
baron Taets van Amerongen en mevrouw,
uit Monster; jhr. mi*. "SchuurbeqtteBoeije,
president van de arrondissements-rechtbank
jBcaggggiEsaagnHasgae
Roman van.
LOUISE WESTKIRCH.
81).
Uisbeth keek haar vader aan en zeide
»lk .'met heel goed, papa, dal u hem
Hd lijden rnag. Hij meent liet echter goed
wet mij, met ons heler dan iemand an
te, jaWant /iet u, papa, hij is de eenige
geweest, Je eenige op do werelddie mij
T«>t' dr. Wicehus gewaarschuwd heeft."
«Heeft hij je gewaarschuwd? Hij?"
A,. papa, voor den man, dictt u mij go-
wilde. En omdat ik in u meer vertrou-
"en Hnil> dan in hem ben ik heel I wlijk
Waltent geweest. Daar moet ik hem vergif-
'cn|s voor vragen. Toe, laat hem roepen,
papa?"
"Nri" Nu barstte Pi'tllcmanu werkelijk uil.
At valt me niet in. Zeg jij me Inner,
JjJ6 hengel iets van Wieelius wist, wat
jl Weten kon? Dat is toch heel merkwaar
Üat geeft te denken."
Lisbeth schudde liet hoofd„Toe, p ipn,
'lem roepen." En terwijl mevrouw Püiio-
i Jann haar man met veel woorden lot be-
zocht te brengen, zeide Lisbeth heel
Jam en duidelijk: „Dat bent u nic
papa, weet u?"
wlemnnn sloot den mond, dien hij re ids
een'heftige reden geopend had, get mi-
lol
fen door de eenvoudige waarheid zijner woor
den. Groeiden kinderen zoo vlug tot eigenzin
nige groote lieden op onder de inwerking
van het verdriet? Waarlijk, hij wa» deze
dochter iets schuldig geworden.
En omdat hij dal niet toegeven kon, ging
hij zonder een woord 1c zeggen de .ramer
uit. de deur achter zich toegooiend.
Lisbeth bleef bij haar wettsch, rustig en
in tranen: „I.iuit Fritz Asrolh roepen! Als
u hem niet roept, ga ik naar hom toe, zoo
gauw mijn voeten me dragen kunnen.
Dus stuurde mevrouw Piillemann den vol
genden dag, zonder voorkennis van haar
man, haar vergenoegden dienaar met ten
sierlijk briefje naar Asroth.
„En voor alle dingen, Joliann, lach niet,
als je den brief afgeeft. Dat past volsimkl
niet voor een bediende vim een voornaam
huis."
Maar toen Joliann de deur achter zich
gesloten h:vd, lachte hij werkelijk, terwijl hij
filosofische beschouwingen hield over de
wisseling van al iuil aarjsehe.
Fritz Asroth kwam nog dienzelfden dag,
•zoo van het kerkhof, een van de weinigen,
die den schitterenden dr. Wieelius uitge-
leide deed. naar zijn laatste nmtpiaals in ln-t
hoekje der zelfmoordenaars.
Wat de heide jonge nienschen met e...»nr
gesproken hebben en hoe de oorvijg geboet
is, Jat hobbel ze niemand verteld. Hel
zeker, dat Lisbeth's eerste bezoek nn haar
ziekte mevrouw Asroth gold. en dat mevrouw
Piillemann in korreet visiie-costttum haar
begeleidde, evenals dit bezoek den daarop
hem een stenografisch versla» der leicchtz.it-
ting is voorgelegd. Do meening des keizers
over moraal is bekend genoeg, hij heeft dan
ook den raad vim oer in *t gelijk gesteld.
Het bericht van liet logoeriiigsblad „N.
Ail. Ztg." wijst op tic mogelijkheid gn
Hohemut door tussebenkonist van een zeer
bekend deskundige voor krankzinnig te laten
T u rk ij e.
De „Neue Ereie Presoe" verneemt, dat in
April dc opmeting voor den spoorweg Uvao
Miltovitza, den veelbesproken spoorweg
door den sandsjak Novi Bazar, zul beginnen
uien hoopt er in acht of tien maanden mee
klaar te komen. Zoo noodig zullen afdeelin-
gen Turksohe soldaten de Oostenrijksclm in
dent's beschermen. De kosten van aanleg
van den spoorweg worden op een 25 millioen
gulden geschat.
te 's-Gravenhage; baron Sweerts
das Wyborgh, kamerheer i. b. d.
te t dam.
de Lan-
tc Rot-
A.s. Maandagavond is er thé dansant
ten Ilove.
Ynn liet Hof
H. At. do Koningin on II. M.
ningin-Mocdcr hebben ieder een
föO geschonken aan de vereenigi
ralia" te 's-Gravenhage.
de Ko-
gift van
tig „Flo-
Vereenigde Staten.
Sehmitz, dc gewezen burgemeester van
Sail Francisco, die gevangen genomen waa
wegens een groot aantal wandaden, ge
volgenden Zondag cloor mevrouw Asroth
en Fritz op plechtige wijze beantwoord werd,
en dat commissaris Piillemann bij dit be
zoek tegenwoordig was, een eenigs/.itii zwij
ztiiiio en verlegen, maar geen onheleeide
gastheer. Hij had den ganseden mmgen hom
bardons Aria voor zich heen geneuried:
„Je mm, man triigt, was man nicht andern
kann." En toen de .Woth's naar builen
gingen, door de groote deur. welke de grijn
zetide Joliann met een bijzonder hoffelijke
buiging icior hun opende, vloog hij naar liet
buffel om den bitteren nasmaak van Jcze
ontmoeting met een paar glazen bourgogne
weg te spoelen.
Hij was in dt'/.e dagen ingespannen bezig
met de belegging van bet kapitaal \an me
vrouw vori Róssing, een werk. hetwelk hem
tot een samenwerken dwong met den /u»i
van zijn mitigeren compagnon, waarbij Fritz
Asrath's groote zakelijke flinkheid en vin
dingrijkheid Piillenintm'a oordeel omtrent hem
zeer wijzigde. Toch stond zijn huis, zooals
bij brommend zijn zorgbvoedura toevertrouw
de, op het oogenblik op zijn kop. Boven een
gewonde, benoden een gewonde, de mooiste
kamers in bezit genomen door de oude dame,
die hel zich druk maakte met do verploging,
on gangen en trappen bezwangerd door Jo
dofom on earholluclitjiv
De verwondingen, die Kol) on Aoroiitiia
dig
genezen, maar de door "Weiszliideheii's
mes doorgesneden spier kou nooit meer zijn
vroegere kracht en elasticiteit herkrijgen.
Aerolitha, de koningin der lucht, zou geen
vliegend rek meer bestijgen, nooit meer als
een zwaluw door de ruimte vliegen.
Ze weende, toon Franz Piillemann haar
haar dringend verlangen de waarheid be-
voa Róssing vcr-
kende, ntaar mevrouw
dannle, baar in de armen sluitend, dat ze
toch nooit gewild zou hebben, dat haar jonge
vriendin liet podium van hot theater ooit
weer bestijgen zou. Voor haar bad Aerolitha
gebloed. Zij zou voortaan baar dochter zijn.
Als voor haat' docluer, zou ze voor haar
zorgen en ook huar jongen vriend de mid
delen verschaffen tot een opleiding \ol-
gons zijn aanleg.
Tot dit besluit dreef haar nog oen andere
reden, dien ze niemand verried. Ze had
uit Aerolitba's verhalen begrepen, wat dit
meisje voor den zoon, van lmar zoon ge
woest was. Zij, die Wieelius' afkomst ken
de, hot ongeluk zijner ouders, dat zijn leven
vergiftigd bad, doorgrondde ook allen de
werkelijke oorzaken van de gebeuriunissen
van dien sehriknnclit, de poging tot moord
uit baal tegen haar zelf op touw gezet en
verhinderd, verraden uit een niet te bedwin
gen, hartstochtelijke liefde voor het mooie
meisje, dut ook zijn hart veroverd had door
bij den nachtelijken overval opgeloopcn had- j lmar lrotsc.be. reine eerlijkheid. Om dit meisje
den, waren niet levensgevaarlijk. Maar bij te vedden. was -Ie man gestorven, die, niet-
Onze Kamerleden.
De toestand van air. v. Zinnieq Berg-
matin.. lid der Eerste Kamer, blijft onver
anderd. Er is weinig beterschap te bespeu-
raWMflfWilTW
zucht van Adelaide ion Róssing te bevie-
digen. En ze haatte hem niet, ofschoon ze
wist, dat bij haar naar liet leien gedaan
had. Een harde leer was het, die het devies
voert: „Oog om oog, tand om tand!" Ze
had hem de mogelijkheid afgesneden een
voorganger van vreedzame mensehetikudden
te «ijn nu was hij een voorganger "an
dieven en schelmen geworden toch altijd
en overal ..heer" Wijtend, en ook daarin,
dat hij de zijnen zonder erbarmen aan zijn
wil opoffeide. Deze kleinzoon, tegen wien za
zwaar gezondigd had, behoorde bij haar, niet
tegenstaande alles! was bloed van haat* Idled,
geest van haar geest. En wat ze Item niet
meer aan kon doen, wilde zo lmar geven,
die hij meer had lief gehad, dan zijn leven.
fn de lijsten der politie, in de verhalen
dor spifeboovon, is ito. 1 een onopueiost
raadsel gebleven nu bijna reeds een
logende. Alleen soms op de banken der bah-
drivers, op woeste bouwplaatsen, achter
planken, praten verlorenen van den gulden
tijd van het diovenhamlwerk onder don groo-
ten hoofdman, den alwetende, overal tegen
woordige, onder wiens leiding iedere slag ge
lukte, die den weg vond naar iedere geldki-t.
voor wien de bezitlenden, beschut door hun
politie, sidderden. En achter de' tralies van
de cellulaire gevangenissen droomt rten var
een terugkeer van zijn succes en geluk.
den jongen man vertraagde lijn door zinkit
opwinding en ontbering verzwakt lichaam de
genezing') En Aerolitba's arm wond was spoe-
legenstanmle zijn burgerlijke moeder, onder j
gelukkigere omstandigheden wel een Ros-
ring "geworden zou iriju, instaat iwlfs ia »»r-
EINDE.
