§2* Jaargang.
Zondag 10 Mei 1908
No. 12689
f v
Voor hel Iron, niet voor ie School.
Berde Blad,
1
engelsche brieven.
7
>5
1
-3
'J.
l v
vil
7'
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt d a g c 1 ij k s, inct uitzondering van Zon- cn Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingea !1.1.25.Firanco
ojr post fl. 1.65.
Prijs per weckVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Advertcntiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
na aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lungo Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentien: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Grooto letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige roorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, "die Dinsdag-, Donderdag-en Z ate rd a ga vond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advei'tontiën opgenomen tol. den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intere. Tolofoon
voor de Redactie No. 128.
oor do Administratie No. 103.
(Van onzen Londenschcu medewerker.)
CXXXIi.
fljjl, 't WAS IN DB HEI, ZOÜ BLIJ".
London, 4 Mei, J 90S.
Als niet dag op dag Je couranten jn»
tanig stemden niet de verhalen van du
«zettende ongelukken, die Ier zee en te land
«durende de laatste dagen zooveel mun-
jchnlevens kostten, zouden we onh-v.orgder
wielen van liet lieetlijku lenteweer, dal, uk
oei een loowrstae, nlle luu-imiontig uaa del
tidier beeft uitgewischl. Zondag voor acht
dagen nog zag ik een kennis, dicht bij het
vuur gekropen, bitter klagend over de pijn
irelke hom zijn wintervoeten deden en giste
ren liep dezelfde man als oen kieviet zoo vlug
lings London's straten. Overal scliiiterl liet
feche jonge groen u tegendo grasperken
m Ilvde Park bij den Temple, in Kew (Jar-
li®, overal in één woord zijn zon prachtig,
ésis ooit gevveet-t zijn en toen de eeistu
ilpioigen aanbrak, badend in zonneschijn,
makten de bloemen en kransen, waarmee
«lergevvöonte onze karrevoerder» op dien
dag bun paarden opsieren, een volkomen pas-
saden indruk. Bij zulk schitterend warm
«eer behoorden de vroulijkc, bonte kleinen,
ïatirarlijk miste Londen zijn Moi-beloog ing
ltd, docli de kindertjes van de Soe.-dem.
Zondagsscholen, die in groot» dun-plunder»
in den stoet meereden, gaven ook aan den
eind van dien optocht, door hun glundere
gezichtjes, een opgewekter toon en toen ze
mi hua vaandels en muziek tanga de kaden
k slad in en naar Hyde l'ark trokken,
falit elk veel minder aan den tookomst-
daatdan aan bet oude volksfeest, dat in En-
tèmi ui sedert eeuwen op dun een-ton Mui
is gevierd. Het dan»en om den Meiboom,
ik Jhiypole", geschiedt nog in tal van
pliüélamlsgemeenten, door moiskens in- liet
ut gekleedcn het wat seiitimenteelu gedicht
van Tennyson, ,,the May Queen", i» ook nog
Ueud, behalve op Ncdedundscho II. B. S.
v»r meisjes enz. De lijden, dat zoo'n Mav-
fè werd oindanst op de plaats, waar nu
kt drukke Strand doorloopt, zijn natuurlijk
lang voothij. Dueli vvid is du lieriniK-riiig aan 't
llei-feest in Londen mede bewaard door don
win van „Mayfair", vroeger gegeven aan
kt ruims veld, waar destijds do Meifeesten
(h Meikerniis wei-den gevierd, vlak ten oosten
w. Ilvde Park en nu do wijk waar do lijk-
-•ten en voornaamsten hun paleizen uti woon-
«Mn hebben.
»'ic, evenals do socialisten, verleden
djdag, llyde Park aan de zuid-oostzijde,
tub bij Hytle PnrkConier, biunciigaat, ïuerkl
Uicltt aan zijn rechterhand oen gioot, grijs,
ut somber gebouw op. liet is het gioute
-'mt George's Hospitaal. Dit en het hu
wde Charing Cross Hospitaal zijn ile twee
fluge in het zuidwestelijk doel van .Londen
ffl daar ze beiden in do huurt van zeer
punten liggen, is dat we! geriefelijk
ongelukken. Nu wordt Si. George's llosp.
'-"'•vei (e klein en, daar alle hospitalen
zoo niet guhoul dan toch gi'ooloii-
•e» van ^giften leven, is het niet al Ie rijk
?ii z'c'1 lt'ult altijd do nieuwste loc-
kn en inrichtingen aanschaffen.
is het plan m voorliereiding, om dit
^pitaal daar vveg te nemen en op een vrij
®NSti in het hnitengcdeeUe van Londen "en
,Br te houwen. Men kan er op rekenen
j°r net terrein bij llyde Park bijna B mïl-
-rt gulden to krijgen. Het nieuwe gebouw,
("met Btruin en al zoovvat 4 n -11 millioen
ui™ rcoeitlen houden dus bijna -l
,'|loe".kas voor verdere uitbreiding en
boring. Het grootc bezwaar is, zooals
wen reeds liet doorscliumercn, dat men
"W huurt geen hospitaal hoeft, doch
7ilL dat de Graafsclmpsraad of cenig
j" ov®rheidslieluiam daarin wel zal voor-
°01' ecv! gelegenheid Ie stichten waar
jyle hulp" kan verleend worden.
srajjj op deze wijze de buurt van lij de
Corner belooft er fraaier en vriende-
'r,...u ëAan uitzien het, hospitaal is
T zeor ieelijk is de toegang aan de
*ij van het park, bij Marble Arch, roods
cr gekomen. Zooals men weet is liet. punt
«rok Arch het allerdrukste van Lon-
drukker dan Pieadilly Circus of liet
'Jle hij de Bank. Het lijkt op die twee
'S®R alleen drukker, omdat het, er "door
'nopen ruimte altijd veel voller is, doch
»fMtsto verkeer heeft plaats bij Marble
Z'ju de rijwegen er omheen ge-
tloor een stuk van het park heen, de
Boog staat vnj te midden van een plein,
dal door verkeerswegen wordt gevormd, die
elk wel 400 voet breed zijn en liet gevaar
en tijdverlies zijn nu veel minder. Ik hel)
een berekening gezien, dut het den Lande
naars per jaar 2| ton gouds bespaart, nu de
kin ren, wagens, omnibussen en dergeiijkon
u". meur telkens door du politie behoeven te
worden ,,slop gezet", om elkaar voorbij to
laten. „Time is money" is wel een Ameri
kaanse)! en zeker geen Londensch luuulelsbe-
ginsoljdoch heelumaal onverschillig is men toch
ook hier niet voor tijdverlies. Daar do weg
des Konings van zijn paleis naar Pa'dding-
ton Station vanwaar hij naar Windsor
reist door dit deel van Hyde Park ligt,
heeft men natuurlijk een mooi hek gezet, waar
ito koninklijke familie dan hut Park kan in-
ul uitrijden. liet is lü voet bleed, IS voet
hoog en versierd met hel koninklijk wapen,
de insignes van du Kousuband-onlu, met de
lieinemde Tabor-rose, de witte, die zoolang als
uorlogs.-ymbool gold tegen de ronde van hut
Huis van Lancaster, zooflal dit hek op zich
zelf niet van belang ontbloot is.
Toen ik dezer dagen daar Lij Marble Arch
stond te kijken, kwam liet me voor, dat ik
meer equipages met paarden bespannen zag,
dan men sedert oen paar jaar gewoon was.
Dl paarden waren wel niet verdwenen, vune
vim dai, doch men kon een duidelijke voor-
hefde voor auto's waarnemen. Ik deed, wat
ieder doel, die in Londen twijfelt en \ioeg
een wachthebbend diender, Wal die er van
vond. Deze verzekerde mij, dat ik goed luid
gezien, er worden veel meer paarden ge-
In nikt dan het geval is geweest en deze goede
mau wist zelfs families tc noemen, welke hun
equipages al afgeschaft hadden cn ze nu
weer aanschaften. Do auto-manie schijnt urn
hel verdwijnen te zijn. In Londen kan men
er niet Veel vlugger uit den voet, dan mol
paarden, alleen zeer groote auto's zijn bruik
baar voor gala- en avondtoiletten en alleen
voor uitstapjes naar buiten bieden zij een
groot voordeel, daar men dan zeur vlug kan
rijden. Goedkooper dan paard en rijtuig zijn
zc ook al niet en men voelt zich veel eerder
genoopt een nieuw en verbeterd systeem aan
te schaffen, nu du uitvinders op hel punt
van auto's wol heel veel woorden, doch nog
lang niet het laatste woord hebben gesproken.
Alen vertelt hier, dat voorname jongelui,
die wei wat geld konden gebruiken, als
auto agenten, krachtig hebben geholpen
hel debiel, onder hun rijke kennissen en
vrienden te bevorderen. Een dezer heertjes
moei zich zelfs op oen fraaien morgen
door een tinna lot agent kobben laten aac
stellen, om 's middags met zijn eigen ma
ma oen auto Ie komen koopen.
ftlen moet maar durven!
(lok voor het jagen blijft men natuur
lijk paarden houden, want de groote wereld
geeft dien vorm van sport evenmin op
als eenigo andere. De leden onzer ko
nmklijko familie gaan trouwens daarin
voor en leven zooveel mogelijk buiten. De
Prins van Wales is al niet voel meer in
Londen dan de Koning, die er haast nooit
is en nn wel voor den „season" komt,
doch alweer met hot plan ook in die we
ken de „week ends" van Vrijdagmiddag
tot Dinsdagmorgen buiten le zijn. De prins
is nog zoekende naar een buitenverblijf.
Sandnngham is in 's konings bezit ge
bleven en wordt later eigendom van de
Koningin, als deze hem overleef!. De Prins
heeft dus niets, dat grool genoog voor hem
en zijn gezin is. Hij is er bovendien op
gesleid een landgoed te hebben, waarvan
hij 'bijzonder veel houdt. En zoo hoort
men van tijd tot tijd, dat het piinsclijk
eehipaar nog steeds aan het buizen-
zien is.
Ik zei, dal de auto-manie wat verdwijnt,
doch de luc lil Schipperij schijnt aan liet
toenemen te zijn. Tegen hol laatst van
Mei zullen we hier een ballon-wedstrijd
te zien krijgen. Die gaat uit van du Sport
club in liurlingliam, in Z.W. Londen, aan
de Theems, de voornaamste buitenclubs.
De International Aeronautical Federation
heelt de leiding. De heer C. S. Rolls zal
met een klein bestuurbaar ballonnetje voor
uitgaan en de anderen zullen moeien
trachten hem te pakken. Hoe dit zal ge
schieden. weet ik niet. Moet hij op één
hoogte blijven, of mag hij naar verkiezing
rijzen cu dalenJu elk geval zal bet een
merkwaardig gezicht zijn, want niet min
der dan 35" luchtschepen zijn reeds inge
schreven.
Hinder smaakvol komt het mij voor
dat de Engelsche meisjes gaan wedstrij
den in schoonheid. Een blad heeft zich
fotografieën laten sturen en de mooiste
juffrouw is nn uitgeschilderd en hangt op
de pas geopende voorjaarslciiloonslcJliim
de Royal Academy. Niet tevreden met
een dergelijke advertentie barer bekoor
lijkheden heeft zc nu ook een artikel ge
schreven om tc vertellen wat een meiwcli
al zoo kan doen om mooi te woulen cn
te blijven. Zij eikent gelukkig te zijn ge
weest in de keus barer oudere. Verder
geeft ze allerlei raad, dien men ook zoo
wel weet: niet in ruw weer, ol' feilen
zonneschijn uitgaan, zich niet te veel
vermoeien en ook niet te weinig bewe
ging nemen, enz. Haar is liet niet een
ziekelijk, wansmakelijk gedoe van zoo'n
nd?
„Niet voor de school, \oor liet leven leu
ren wij."
Een mooie Lutijiische spreuk, zoo mooi als
het „Het is zout en vuiheven voor het vader
land In sterven". Maar een spreuk, die even
zeer realiteit mist. L)e jongens vertalen de
Anabasis, maken vvurkniigkunde, sommen,
beoefenen hooge en Uoogure wiskunde bene
vens Perzische en oitd-üriek»olie geschiede
nis. Zij doen liet omdat hul nu eenmaal zoo
behoort. Doch in welk opzicht dit alles voor
liet leven vonrbeieidt, zal huil en niet
weinig anderen ook ontgaan.
Niet anders gaat hut met du hovenbe-
loeide hooggestemde v.idei knidslivklo. De
mooie spreuk staal er wei. Maar tien tegen
een, dal do jongelui dit een eenigszins ouder-
wetsclie overspannen opvatting vinden, die
thuis behoort in den voor heil duisteren lijd
van een Ilovalius Codes. Zij begrijpen, dat
liet zoet en verbeven is voor „Achillas" of
„Quick" of „He! Leur" of hoe anders de
naam van hun voetbalclub moge luiden, te
trappen. Zij hebben voor Achilles. Quick,
enz, ettelijke verkoudheden, builen, zvveut-
Iruppels enz. over.
Doch liet is sterk de vraag of do/.u Mucins
Mcaevolu's, die mof. de boenen werken hu zij
hun armen zij het alleen om de tegels
van het spel niet kunnen gebruiken, bet
is zeer de vraag of zij begrijpen welk ver
band er is tusschen hun urm-vei lichtenden
Romein en liet doelpunten van Achilles.
En loch ware hel zeker uiterst geWenselit,
dai men hun de overtuiging kon schenken,
dat zij voor het leven leeren gelijk liet niet
minder geweiischt was dal men hen inleidde
in het wezen en de lietookunis van vader
landsliefde, waarin hun liefde voor hun
„Achilles" uit zijn groen-blauwe vlag een
uitstekend uitgangspunt zou kunnen zijn.
Doch du school leert niet voor liet leven,
kan niet voor hut leven leeren. In de »chool
is een rooster en een directeur of rector. Du
directeur of rector zorgt, dat volgen» dien
rooster de leeraren les geven. En <lc leeraren,
die lus geven, hebben in opdracht niet dn
jongens op Ie voeden, maar don leerlingen
een zeker vak te toeren. Voor dat vak heb
ben zij oen beperkt aantal lesuren. Dat vak
lijkl bun in den regel buitengewoon gewich
tig omdat het nu hun vak is. Bovendien
cr zijn de examina. Doen de leerlingen niet
een goed examen in dat vak, dan kunnen zij
niet worden, w-at zij worden willen en dan
wordt de 1 eeraar een slecht Icurnar ge
noemd. De leeraar moet. dus in zijn uren du
kinderen zooveel mogelijk „vak" geven. Gaat
hij zich met opvoeding van gemoed of karak
ter bezighouden, dan komt hij misschien do
onregelmatige werkwoorden niet door. En
in die werkwoorden zit het hem, niet in ge
moed, karakter of meer andere kleinigheden,
waarmee de middelbare scholen en gymnasia
niet zoozeer te maken hebben. De gedelegeer
de van de ïloogescliool of de examen
commissie zal stupéfait zijn, als 'du jongen
niet weet wat 't perfectum van del'etiseor is ol'
als hij in hei theorema van Plolemaeus blijft
.-teken. Doch zij zuilen het, heel natuurlijk
vinden als de jongen niet begrijpt wal zijn
voetbalclub „Achilles" te maken heelt met
den ïegul, „dat hei zoet cn verheven is voor
het vaderland te sterven". Waagde een exa
minator trouwens zoo iet» te vragen, hij zou
waarschijnlijk direct bij zijn collega's voor
ontoerekenbaar doorgaan.
De school leert dus niet voor het. leven.
Om daarvoor klaar tc maken heeft zij, heb
ben de leeraren niet den tijd. De school leert
voor den rooster. Is men dus nitt tevreden
met de resultaten, men valle dun rooster aan.
En men valt dun roostor mm in Duitsch-
Innd, Want het is niet op Nederland dat
het bovenstaande betrekking heeft, liet is in
Duitschland, dat bovenbedoelde bezwaren ge
voeld worden. Evenals cider» in bet buiten
land (cn ook in ons land) neemt de onte
vredenheid met de resultaten van bel mid
delbaar en gymnasiaal onderwijs daar steeds
toe. En evenals elders zoekt men naar mid
delen om die scholen beter aan lmar doe! te
doen beantwoorden.
Speciaal in een levendige discussie over
dit onderwerp in den laatsten tijd dringen
zich (wee momenten naar voren: „Dc school
voedt niet op, leert slechts vakken." En de
vakken, die de schooi leert, leiden naar oen
schijn-algemcene ontwikkeling, die eenheid
mist, zich aan het practische leven niet aan-
pasi cn beantwoordt aan een ideaal van op
voeding, Mat een twintigtal eeuwen geledon
bestond. Zoo komt het aldus vinden wij
in een artikel vim den bekenden Paul Ernst
neergeschreven dut de school niet toekom
stige officieren, postambtenaren, kunstenaars,
vorsten, griffiei's, groot-industrieelen, rechters,
handelaars, dokters enz. enz. aflevert, maar
uitsluitend „Ohorlehrer".
Deze schrijver wi! verbeteri"g zoeken
door een groot verschil te maken" tusschen
scholen, die voor verschillende beroepen op
leiden, of door in één sehool verschillende
parallelkla.-seii (voor verschillende beroepsin-
liehiingeii) in te richten. En om zoo spoedig
mogelijk een eind te maken aan het tekort, in
opvoeding op de school wh hij aan elke
klasse een aparten opvoeder geven gelijk die
op de kiulotfeusrdiolen in Duitschland be
staan. De leeraars hebben dan te zorgen voor
dc verstandsvorming. En do opvoeder moet,
zoo goed en zoo kwaad dal zal gaan, zorgen
\oor de ontwikkeling van den geest (wat
iets anders is dan verstandsontwikkeling)
en voor al het andere wat opvoeding cu
niet zuiver verstandsontwikkeling is.
Deze opvoeders zouden moeten worden ge-
recrutoerd uit den stand der gepensioneerde
oflicieren. Zij zouden moeten zorgen voor
liet onderwijs in bot turnen, dat hoewel liet
in du gubeele school drie uur per weck kost
(hoort Nederlanders) loeli zeer voor heivor
ming en ontwikkeling in aanmerking komt.
En wijders zonden zij moeten toezien op de
lichamelijke, maatschappelijke en zedelijke
ontwikkeling en vooral ook op 'de karakter
ontwikkeling van het kind.
Aldus de heer Paul Ernst, wiens ideeën
wij. minder omdat zij zon voorbeeldig zijn
dan wel omdat zij een goed inzicht geven in
de ontevredenheid over dit onderwijs aan
gene zijde van de grenzen, hier hebben weer
gegeven.
Het »preekt vanzelf, dat men tegen de
uitlatingen van een gezaghebbend man als
dezen schrijver, onmiddellijk le velde is ge
komen. De Oberlebrer hebben zich geweerd
en zijn niet ten onrechte opgekomen tegen
iie overdrijvingen, waaraan Ernst zich schul
dig maakt. Doch ook anderen zijn in het
»ltijdperk getreden, wien het niet zoozeer tc
doen was om strijd en verdediging als wel
mil verbetering van do opvoeding. En van die
anderen hebben wit ideeën gehoord die, zoo
ze al niet nieuw zijn, toch nog wel eens ver
dienen te woiden overwogen.
Een schrijver, die zichzelf niet noemt,
komt nu met kracht op tegen het ook
voor Holland uil. den aard onaannemelijke
idee om naast de leeraars op de gym
nasia eu burgerscholen een gepensioneerd
officier als opvoeder te doen optreden.
Hij zegt, dal niet de „Obeilehrer" zichzel-
ve, docli dat de wet de „Oberlebrer"
dwingt tot eenzijdig onderwijs in bepaalde
vakken'.
In twee opzichten.
Omdat de leeraar gemaakt wordt tot
specialist in één vak, en omdat de roos
ter deti leeraar dwingt uitsluitend verstands
ontwikkeling in dat ééne vak te geven,
niet ook op te voeden.
Het eerste bezwaar dat een leeraar
specialiteit moet zijn weegt zwaar. Hij
leorl veel meer van het vak dan noodig
is voor het onderwijs en hij leert zijn vak
beschouwen als van grooter gewicht dan
alle, andere vakken. Ja men gaat zoo
ver i.i de bewondering voor die vakgeleerd
held, dat men de examens voor de leeraars
boe langer hou moeilijker maakt, hoe lan
ger hoe meer voor eu neven vakken uit
denkt en hoo langer hoe minder hecht
aan een grondige elementaire kennis en
aan kennis van opvoeding.
Een voorbeeld. Leeraar A. moet Engelsch
doeeeren. Daarvoor is noodig, dat hij
vloeiend Engclseh spreekt en uitstekend
Jicen en weer kan vei talen. Hij moet ook
litteratuur doeeeren. Goed. hij, teeec dus
uitstekend dat weinigje litteratuur, dat
voor kinderen geschikt, is. Al het andere
is bijzaak. Ook Engelsch, de talen waar
uit het Engelse!) ontslaan is, zeer eigen
aardige dialecten enz., enz., enz., het is
alles heel mooi voor geleerden, phiicdogen
enz., maar niet voor don leeraar, die al
leen ruim en grondig behoort te kennen,
.wat hij zijn leerlingen moet leeren. Leert
hij \eel meer van die taal, dan zal hij,
mciiisch zijnde, te groot gewield aan die
taal gaan hechten, neerzien op vakkeu,
die hij minder goed kent, en zijn teveel
ran geleerdheid willen luchten, alle» scha-
lijke .neigingen, die ten nadeel van den
leerling komen. Maar bovendien zal zijn
groote geleerdheid in één richting hem ver
hinderen zich ook harmonisch in andere
richtingen le ontwikkelen. Ilij zal altijd
maar op één punt de jongens de baas
zijn; in andere vakken zal hij niet zelden
vair hen kunuen leeren. Hij zal over dc
algcnieene ontwikkeling van den jongen
niet kunnen oordeelen on op de vergadering
dev leeraren zal hij erop uit zijn liet eigen
vak tot zijn rcclil te, doen komen.
De wet heeft dtMX leeraar dus gemaakt
tut verdediger van de belangen van één
vak. En hoezeei or m den leeiaarssluml
veel voortreffelijke mannen zijn, die zich
hoven deze opvatting welen te verhullen,
do tegel 's toch on moet volgens de
wet zijn, dal iedere leeiaar voor zijn vak
zorgt.
•Wa.nl niet alleen zijn opvoeding eu aan
stelling, ook do rooster dwingt tot con
centratie op één vak. De rooster wil niet
alleen uitsluitend verstandsontwikkeling, hij
wil ook in een vak vrij wat verstands
ontwikkeling. De leeraar heeft dus zijn
tijd noodig. Dok al is hij nog zoo'n be
kwaam, algemeen ontwikkeld man, den tijd
om dc jongens ruim van al die beschaving
te doen genieten, geeft dc rooster niet. De
leeraar moet klaarmaken, klaai maken
voor overgang, klaar maken voor liet
eindexamen.
Indien men zich dns ten aanval gordt
op de tegenwoordige middelbare scholen
en gymnasia, vuile men niet de „Ober
lebrer" aan, doch het systeem, dat ook
don uitstekendsten, besclmafdslen, minst
conzijdigen, schoolmeesterachtige» Ohor
lehrer dwingt lot haast maken in één
vak.
iDut systeem moet veranderd. Eischl
men van deze scholen geestesontwikkeling
en, karaktervorming, wil men ze van „ge-
leerden-scholen" tol opvoedings-imdituleii
vervormenvraagt men van de school be
halve ontwikkeling van bei versland, ont
wikkeling van ncherpte van oog, vastheid
van hand, systematische, ontwikkeling van
het geheugen, van hel gevoel, van het
lichaam, van de bekwaamheid in spro
ken, van het ethisch denken, in één woord
opvoeding, dan zoekt1 men in den Ober
lebrer in plaats van een aeleerdc. een
opvoeder, dan ruime men dien dwinge
land van een roosier zooveel mogelijk op.
Men geve, aan de verschillende klassen óón
leeraar, die alles onderwijst en daarvoor
zóó ruim den tijd krijgt, dat hij niet uit
sluitend aan verstandsontwikkeling be
hoeft te donken. Deze leeraar zij de op
voeder. Of hij met de klasse op moet
gaan, dan wei in een bepaalde klasse
moet blijven, is een vraag van nader or
der, gelijk van nader order de kwestie
is of enkele speciale vakken ioch nog niet
door zeer enkele speciale vakleeraars zui
len moeten worden gedoceerd dan of liet
b.v. noodig zal blijken dat twee (diie)
klassen b.v. twee. (drie) leeraars krijgen,
een voor alle meer philologische, een voor
alle meer exte vakken, enz.
Er zijn nan deze methode schaduwzij
den. Men zal hooge eischen aan deze
leeraars moeten stellen en tien. goed be
talen als een corps van zelfstandige, ambte
naren. Het zal voor hen, zoo betrekkelijk
gemakkelijk niet meer zijn om hoogleeraar
te worden, gelijk het de vraag is of
leeraren als de hier bedoelde aan de
tegenwoordige universiteiten zulten kunnen
worden gevormd. Doch (leze bezwaren
gestold hel blijken bezwaren te zijn, zul
len niet opwegen tegen dc groote voor
dooien van een systeem, dat ons in staat
zal stellen de middelbare scholen en dc
gymnasia van geleerdenscholun te maken
tol opvoedingsinstituten.
tn het bovenstaande geven wij met ons
eigen woorden weer, wat wij hier en daar
in do DuitseJie bladen gelezen hebben. Wij
willen gaarne loegeven, dal. dit alles noch
nieuw voor Nederland is, noch direct op
Kederlandsche toestanden toepasselijk.Maar
dat daarin wel veel waars is, dat cr bij
ons gelijksoortig ondenvijskwalen zijn, die
wel wat lijken op de boven beschreven
Duitsche tekortkomingen, wie zal het ont
kennen. En wie zal niet toegeven, dat deze
kwestie ook in ons land nauwkeurige over
weging en ernstig debat, ook binten de
kringen der vakmannen, alleszins waard
is?
