0 k 82"* Jaargang. Zondag 2! 12723 y\ Derde Blad 1 Suggestieve Rechtzaken. Onverwacht geluk. De justitieele noodwetten. '4 tui cl- en: tant. -? ihouden: PRINS, t MtiM ij honden; it- elsrecht.1 CHIEDAMSCH - Dczo courant verschijnt d a g e 1 ij fc s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en VI aard in gen fl, 1.25. Franeo p post fl. 1.65. Prijs per weck: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën. voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een aar aan het bureau bezorgd zijn. Bureau: Bange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.) Prjjs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meef 15 cents. Reclames 30 cents per regel, Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordcelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, "die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon voor do Redactie No. 123. voor de Administratie No. 103. Terwijl op zoo velerlei gebied in Neder land een neiging bestaat om buitenlandsche I instellingen over le nemen, terwijl in zoo reel gevallen buitenlandsche toestanden "als voorbeeld genoemd worden voor ons 'land, is er een belangrijk gebied, waarop 'die lust tot nadoen nagenoeg geheel ont- Jsreekt althans al. heel weinig van zich •iaat merken. Wij bedoelen liet gebied van de strafrechtspraak, en met name clckwes- "tie van de invoering der jury. liet is op- i|merkelijk, hoe weinig er wordt aangedron- II jen op die invoering, het is te ppmer- M keiijker, omdat toch ook bij ons óp dit ■if gebied niet alles pais en Vree en ieder met de beslaande toestanden tevreden is. En al kan men veel critiek op de rechterlijke macht lerzijdè leggen, als gedachtelooze na- piaat van buitenlandsche voorbeelden, het is niet te ontkennen, dat er ook hier vrij rat te verbeteren valt en dat hel wen- sclelijk is, dat men zijn best doet om rechterlijke macht te doen behouden. Zeer stellig is het dus wenschelijk om tó groote publiek bet vertrouwen in die maatregelen te nemen, opdat de keuze voor dc leden van do rechterlijke macht ge schieden kan uit zooveel mogelijk candi- daten en dat hij de benoembaarheid argu menten, aan geldbezit en familierelaties ontleend, zoo weinig mogelijk gewicht in 'J 'h schaal leggen. En wij zouden het ne- f| men van die maatregelen to wcnschelijker Ifl 1 sclltei1' omt^at WÜ jui'Y zeer beslist bc- schouwen als een „ongowcnschten vreem- l;f deling", als een democratisch kindcrspeel- ?oed, dat meer in schijn dan in wezen een goede instelling is. Hoe langer men Jus den wenscli naar een jury er uitkan i nvJ<a hmden door er naar te stroven de recht- j| sPraak, speciaal de strafrechtspraak, zoo goed mogelijk te maken, en dus aan dc groote menigte de overtuiging te schen ken dat het vertrouwen in de rechterlijke nacht gemotiveerd is, hoe beter. Gelukkig komt ons in dit streven do cr- yaring, in het buitenland opgedaan, te hulp. name heeft men onlangs naar aanlei- Yi XX 70; m i. ding van het fameuze proccs-llau, in Duitschland weer met do jury dingen be leefd, die door den president van het ge rechtshof te Karlsruhe buitengemeen scherp zijn veroordeeld. En deze nieuwe gebeur tenissen vesligea weer de aandacht opeen schaduwzijde van de instelling der jury, wike eerst in den laats Ion tijd meer al- 's opgemerkt. Wij zouden die be waren willen samenvatten in deze stel ling, dat een behandeling voor een jury van een gegeven geval in hooge mate de 4 Ik was elf jaar en op het college tc Arras, inca ik op zekeren dag, gedurende het speel- ®Jj in twist geraakte met een mijner tnak- «K. Hij beetle Isidore, maar wij noemden altijd „Biet" omdat hij zulk donkerrood naar had. ^Ofschoon ik klein was, had ik voor mijn W'ijd bizonder veel kracht, zoodat ik na korte worsteling mijn tegenpartij onder had, >A je hebt me geslagenriep hij, pijn- "jk opstaande. „Maar onthoud het maar, gij °°k geslagen worden." Mn alle geval niet door jon, lafaard!" antwoordde ik. jiNcen, maar wel ïloor je stiefmoeder, want inkrijgt een stiefmoeder!" ik een stiefmoederdut scheen me zóó .«'aas toe, dat ik begon te lachen, »Ja! lacli maar," hernam hij, „je zult het ondervinden, je vader gaat weer trouwen, ik het, „Ja, ja," vervolgde hij sarrend, «je krijgt een stiefmoeder cn die zal, evenals uujiie, je meer slang ÏÏen goede woorden ;|Hen, daar kan ik je voor instaan. En dat M net g0ed zijn.» h 'k wilde of niet, telkens clacht ik uan k. w°orden yan „Biet". Gedurende het op- i®ggea der lessen danste mij voortdurend één |°ord voor oogen "Stiefmoeder, stiefmoeder het was zoo erg, dal ik hot onwillekeurig 2?mijn schrift begon te schrijven, Het werd ware kwelling. dramatisporing en de jacht op sensatie in de hand werkt. Men mag wel aannemen, dat naarmate do studie der psyche zich in den laatston tijd uitbreidt, men meer en meer gaat voe len het nadeel van dc openbaai beid der strafzittingen. Men ergert zich over de stu denten in crimineelo zaken, over het ge regeld bezoek van een publiek van lanter fanters en dagdieven, welke de zittingen bijwoont cn daar gratis theorie krijgt over de meest verschillende misdrijven. Alen vreest, dat deze gcdeclasseerdcn onder de suggestie zullen komen van de voorbeel den, ,welke zij gedemonstreerd krijgen, en dat zij hun voordeel zullen doen met de daar bestudeerde middelen om de justitie om den tuin te leiden. Grooter wellicht nog is intusschen het nadeel, dat ontstaat doordüat de dagbla den groote verslagen van de terechtzittin gen opnemen en speciaal bij geruchtmaken- do zaken kolommen druks verspreiden over een gegeven geval, dat zeer pikant, raad selachtig of sensatiewekkend is. Onze Nederlandsche bladen zijn op dit gebied zeer bescheiden. Doch ziet men wat hier in liet buitenland geleverd wordt, hoe 'daar de bladen legen elkaar opbieden in „pit tigheid van opschriften", uitvoerigheid van verslagen en veelheid van „beschouwin gen", dan kan men zich inderdaad niet verheden, dat zulke verslagen onnoeme lijk veel kwaad moeten doen. Nu is dit kwaad bizonder lastig te be strijden. Of een of moor redacties zich al onthouden van een dergelijke sensatie jacht, maakt heel weinig uit, daar het publiek dan de andere bladen koopt, en dat voor al in landen, waar de verkoop per nummer regel is. Den bladen verslaggeven verbie den of onmogelijk maken, gaat al evenmin, zoolang de zitting publiek is. Zal men dus het kwaad afdoende bestrijden, dan zal dat alleen gaan door opheffing van het pu blieke karakter der zittingen, Waaraan na tuurlijk enorme bezwaren verbonden zijn. Om die bezwaren weer op te heffen, heeft men voorgesteld een jury 1" benoemen, die niets te doen zou hebben dan het pu bliek bij de terechtzittingen te vertegen woordigen, die dus geen actief aandeel meer zou hebben in de strafrechterlijke behandeling der zaak, doch tot taak zou hebben om de waarborgen voor cle onpar tijdigheid der rechtsbedoeling, gelegen in de openbaarheid der zittingen, te doen be houden. Of dit middel het geweusehto resultaat zou opleveren, of de jury in deze, heel origineclen vorm, acceptabel zou zijn, is zeker oen vraag, die een mooi onderwerp voor ceu wetenschappelijke verhandeling zou zijn, doch die thans geen groot prac- tisch gewicht heeft, omdat zij niet aan de orde is. Men mag wel aannemen, dat men niet Toen kwamen er allerlei dingen in mijn gedachten, die de bedreiging van mijn vijand schenen te bevestigen, en die ik tot nu toe niet had kunnen verklaren. De laatste week was ons huishouden geheel overhoop. Overal werd schoongemaaktsom mige kamers, sinds lang gesloten, werden nu weer geopend. Grodel, onze oude trouwe Gredel, was als buiten ziehzelve: met haar Elzasser muts, scheef op 't hoofd, haalde zij de latafels en kasten uit, nam gordijnen af, draafde van den zolder naar den kelder, en bromde tegen ieder, die haar in den weg kwam. Ik herinnerde mij nu zelfs dat onze leer ling in de apotheek tot haar gezegd had „Gelukkig, dat het verandert, en jij geen baas meer zult zijn." Al die dingen boezemden mij een onbe stemde vrees in Als het eens waar wasAls vader eens ging hertrouwen Ik luul zooveel kwaal buuieii spreken van stiefmoeders en bovendien had ik op het ge zicht van „Biet" dikwijls blauwe plekken «'o/ion, the ik nu aan zijn stiefmoeder toe schreef. Ik ridderde dat ook zoo'n lot mijn deel zou zijl Ik vas zoo onoplettend, dat ik wel tien maal verboden moest worden, en 'fc eind was, dat ikeci uur school moest blijven." In gedachten verdiept verliet ik dien avond de school en stapte langzaam voort., wat ik anders niet gewoon was. De gedachte aan een stiefmoeder folterde mij geweldig. Voor 'de twintigste maal her haalde ik, dat het dwaas was aan zooiets te denken. „Biet" had het zeker verzonnen. Daar hoorde ik vaders naam noemen, licht zal overgaan tot de afschaffing der openbaarheid, en dat deze nieuwe taak van de jury dus niet spoedig een onderwerp van debat zal zijn. Voorloopig zal men wel moeten blijven rekenen mot de openbaar heid en zich dus moeten beperken tot liet streven om dc nadeeligo gevolgen daarvan zooveel mogelijk to ontgaan. Welnu niets wat in die richting zoo nadcelig werkt als de jury. De advocaten moeten het er al dadelijk op aanleggen het geval zooveel mogelijk te 'dramatiseeren, de jury to overbluffen met allerlei bizon- derheden, de aandacht van de hoofdzaak afleiden. Zij moeten met grove middelen werken, huismiddeltjes aanwenden, op ef fecten uit zijn cn met allerlei handigheidjes de jury voor zich innemen. Zij moeten het gewicht der zaak breed uitmeten, groot doen, van een kwestie zoo mogelijk een cause eétèbro maken. Vanzelf volgen de verslagen al deze. omwegen, vanzelf wordt dus een verslag over een jury-zaak tien maal zoo interessant en pikant als van een gewone zaak, waarbij men den erva ren rechter met zulke foefjes niet om den tuin leidt en waar dus het onderzoek so berder, is, meer recht op hot doel afgaat, veel mipder sensatiewekkends heeft. Doch nu gaat men als men met een jury te doen heeft, veelal nóg verder. Alen tracht de publieke opinie le bewerken bui ten de zdting om, zoodoende de juryle den ook onder zijn macht te krijgen. In het beclpelde proces-Hau is gebleken, dat niet alleen de advocaten, maar zelfs het openbaar ministerie een dergelijke metho de toepasten en stukken in do bladen de den publiceeren, met de bedoeling het pu bliek en daardoor de jury de een of an dere opvatting te suggereeren. Hoort men nu bovenbedoelden president van het ge rechtshof, die gewoonweg in openbare zit ting verklaarde, dat het publiek dol was, hoort men bovendien de niel-weersproken verzekering, dat het besluit van de jury (om Hau te veroordeelen), al vast stond lang voordat men aan liet einde der behande ling was gekomen, op grond mede van de bovenbedoelde bewerking van de pers, dan moet men wel tot de eonclus.ic ko men, niet alleen dat dc openbaarheid bij een jury behandeling tienmaal erger is voor het publiek dan die hij de waarborgen voor een goede en objectieve rechtspraak in zulk een geval juist door die openbaar heid en door den invloed van do algc- meene opwinding en „dolheid" op de jury vrijwel verdwijnen. Dat er in Nederland geen jury is, schijnt ons de voornaamste verklaring van het feit, dat wij die extra-sensatiewekkende mis- drijfverslagen niet krijgen en dat er in ons laud dus weinig kans is op de dolheid, welke door zoo'n onvordachlen getuige in de Badensche hoofdstad (en vermoedelijk ook wel in het grootste deel van het Ba densche land) is opgemerkt. Alogc dat zoo blijven. Alogen wij voor die allerergste uit spattingen, bewaard blijven, o.a. daardoor, dat men ten 'aanzien van de .jury blijft bij de koele afwijzende beschikking, welke deze instelling merkwaardigerwijze tot nu toe in Nedeiland gevonden heeft. Gcruimen tijd ul zien wij onze rechters zwoegen onder den last der rechtsbedoeling en dc ju.'"iciabelon, aan den anderen kant der toonbank, trappelend van ongeduld, omdat zij niet sneller recht kunnen krijgen. Het lijkt de drukte uan een Nederlandseh station, wanneer pas de vacantiekaarten wor den uitgegeven. Alleen niet aan alle loket ten is het oven druk. Bij sommige kleinere loketten ziet men de rechtsbedeelers met de gewenschte kalmte en regelmatigheid de za ken afdoen, terwijl dc file rechlzoekeudcn niet zoo groot is. Doch bij andere loketten is er zenuwachtige haast. Dag en nacht wer ken do rechters, zij vonnissen almaar door, geregeld verdwijnen er bevredigde rechtzoc- kers van voor de loketten, doch helaas, do file wordt achteraan al maar langer en degeen die achteraan staat heeft niet de minste kans meer, dat hij in den eersten tijd geholpen zal kunnen worden. De toestand wordt steeds erger, steeds dringender de vertoogen in den Haag om assistentie hij cle drukke loketten. Aanvankelijk was men in den Haag van meening, dat hulp niet mogelijk zou zijn zonder nlgchoele reorganisatie in verband met de invoering der administratieve rechtspraak. Doch langzamerhand bleek, dat deze weg wat al te lang was en zoo sloeg men dus ecu kortcren weg in, dien van een meer particeic erbetering. Edoch men wilde niet zonder meer nieuwe rechtsbedeelers uan de drukste lokottenplaatsen, men wilde cle gelegenheid hebben personeel van do kalmere plaatsen te verplaatsen naar de drukke. Op deze wijze hoop'te men het met minder ambtenaren te kunnen stellen, zoodoende geld vrij te krij gen en met dal geld de salarissen der ambte naren te kunnen verbeteren. Doch ziet ook deze korte weg bleek nog te lang. De nieuwe niinhter vim justitie had uitgerekend, dat het bcloonon van dien weg nog cenige maanden zou kosten „eeitige maanden" was te lang. In hoe kor ten tijd de minister dan den nieuwsteii, ullerkortsten weg denkt te kunnen begaan» zegt hij niet. Minder dan „eenige maanden"? Eenigo weken? Muur het ontwerp was eerst 2S April zoover, dat het de Tweede Kamer bereikte. En nu is het, naar wij mcenen te weten, nog niet veel verder. "Wij vreczen, dat ook deze kortste weg clus wel „eenigo maanden" zal duren. Jntusschen een nog kortere weg is niet voorgesteld en dus zullen wij ons bezighou- Ik herkende de stem van den notaris, die aan een ander vroeg: „Zoo gaat de apotheker weer trouwen? En met wie?" Ik hoorde niets meer. Isidori luid dus ge lijk. Ik kreeg een stiefmoeder. Ik wilde er alles van weten. Ik maakte een omweg en ging op een drafje naar mijn peet. Bij wie kon ik beter mijn hart uitstorten dan bij mijn goede peet, die zooveel van mij hield'? Zij was altijd de beste vriendin mijner moeder geweest, bij wier dood, zij al haar liefde op mij had overgedragen. Zij was steeds zeer inschikkelijk voor mijn groote en kleine gebreken, dat wist ik maar al te goed. Iloe dikwijls was ik niet, uit school komende, bij haar aangegaan om een of andere vlek of scheur, waarvoor Gredel zoo nil verbid dellijk was, te doen verdwijnen. Mijn peet bewoonde een lief huisje hij de poortik was er de geliefkoosde gast, en het scheen me mooier toe dan eenig paleis Ier wereld. Geheel buiten adem bereikte ik dc gastvrije woning en opende zoo wild de deur dat mijn peet, die hij het venster zat, van schrik haar werk liet vallen. „Wel Henri, wat doe je mij schrikken sprak ze. „Wat scheelt er aan? Ileb jc weer straf gehad, ondeugende jongen?" „O," riep ik in óén adem uit, ,,u weet liet nog nbt. Papa gunt weer trouwen en ik zal een stiefmoeder hebben, net als „Biet" een stiefmoeder, die niets van me houdt, die me slaan zal, de Ik barstte in tra nen uit. De jonge vrouw trok mij zachtjes naar zich toe, streelde mij 't hoofd alsof ik een klein kind was cn vroeg toen op kalmen loon den met den weg, die op dit oogmiblik de kortste is, en die al een vei korting op een verkorting is. Amsterdam en Don Haag moeten o. a. meer personeel hebben - men schept (hm de mogelijkheid om die rechtbanken grooter te maken dan zij nu zijn, men vermeerdert voor deze rechtbanken de speciale maxima van personeel. Dus men gaat recht tegen liet vorige ontweip in, dat er op uit vva< het per soneel te verminderen? Neen men vermeerdert slecht- de maxima, doch niet (wee woorden neemt men ook de minima-bepaling voor alle rechtban ken weg. Het lijkt op een legislatief toover- stukje. En toch bestaat minister Neli-sen het feit. Waar vroeger -loud ,,üe kla-scn en de samenstelling der arromlisseineiil.-i eehtban- ken zijn enz." Zal voortaan staan: „De klas sen en cle li o o g a t e g e o o r loof cl e sa menstelling der arrondissement.- rechtbanken zijn enz." Eenvoudig als „goeden morgen!" Tengevolge van de ruimere maxima zul len er dan benoemd worden aan vice-presi- lenten hl Amsterdam 1. in Botterdam 1, n in 's-Gravonhage 1, aan rechter.-, 2, 2 en 1 voor dezelfde steden en min Mib-titiuitgrif- fiers 2 a 3 in Amsterdam en 1 in VGia- venhage. Curieus is, dut bij deze opnoeming illeen bij Botterdam gesproken wordt van een „overdruk" college. Gezamenlijk zal cle vermeerdering vermoedelijk /38.<!00 per jaar kosten, al zal liet wellicht na den mi- nhtorieelen goocheltoer mogelijk zijn meu- ehen van cle „kalme loketten"' over te plaatsen. Tntusscdien cle kortste weg is nmt het ovenstaande nog nief aangeduid. De minister wil ook de taak van het openhaar ministerie, in civiele zaken beperken en de al leenrecht- pronk uitbreiden. Doch als voorzichtig nood- wetgever gaat hij daarbij niet te ver. Buiten zaken, betreffende beroep in ca—at ie, wordt de conclusie van bet Openhaar Ministerie afgeschaft, indien in d<» daarvoor bestemde gevallen noch de rechter nra-h de partijen den won.-ch uit-preken zulk een conclusie te lino- ren. En als hij in de nrrnndi— aiuen!-recht banken naast de gewone civiele kamers van drie leden kamers van één lid vil inrichten, schrijft hij uitdrukkelijk vcior, dat cle kroon vergunning moot geven, dal de drie-leden- kamers moeten beoordeelen cd' de zaak rooi de één-lid-knmer go.-eliikt is en dat de par tijen zich hij deze verwijzing win de clrie- leden-kamers moeten neerleggen. Bij cle aanbeveling van dezen laatston maatregel vinden wij in de Memorie win Toelichting oen uitlating, die de unml.n'! trekt, omdat zij doet zien. dat deze minister eenigs/.ins sceptisch gestemd is ten aanzien van de mogelijkheid om onze rechtsbedoeling: te verbeteren zonder nieuwe nan/icnlijke offers „Zoodra de giooTe reorganisatie tot afdoe- „ning komt, zou liet namelijk wel eens kun- „Wie heeft dat gezegd?" „Isidore; en ik hoorde den notaris er ook over spreken." „Vertrouw je mij, Henri?" vroeg ze nu. „O, zeker peet 1" „Welnu, droog dan je tranen; luister niet naar die praatjes." „Jc zult nooit, hoor je, nooit een stiefmoe der hebben." Ze sprak zoo zeker en beslist, dat al mijn ongerustheid verdween. Ik verliet haar getroost en gelukkig, cn dank zij cle zorgeloosheid van mijn leeftijd, was ik den volgenden dag het heelo voorval vergeten. Een paar dagen later was er prijsuitdee- ling, cn aan den avond van dienzelfden da zei jrudor mij, dat ik als belooning voor dc prijzen, die ik behaald had, de geheele va cantia hij mijn vroegere min, die op een plaatsje bij Boulogne woonde, mocht gaan doorbrengen. Ik ontving die goede tijding met vreugde kreten cn ltoera's; in cle volheid van mijn geluk had ik de geheele stad, ja zelfs mijn bizonderen vijand „Biel", wel willen om helzen. Twee maanden in volle vrijheid aan zee Was er iets prettigere denkbaar? i Wat een heerlijke tijd bracht ik door bij die bravo visschers. Bij het aanbreken van deri dag stond ik op en liep lieclc dagen langs het strand, mosselen cn kreeften zoekend. En wat smaakte daar de koolsoep 1 erlijk, die ldj mijn thuiskomst in een reusachtige soepter rine stond to dampen. Maar vacuntietijd gaat snel voorbij't is of hij wel tienmaal vlugger gaat dan liet overige gedeelte van liet jaar. September liep ten einde tuig enkele dagen en dan stonden cle deuren van 'I college weer wijd open. Ilct was niet zonder spijt, dat ik afscheid nam van Lucette cn de zee, en dat ik den terugtocht aanvaardde. Bij mijn aankomst herkende ik ons huis haast niet; het was geheel geseliikleul en als nieuw opgeknapt. Hel zag er zoo vmedijk en coquet uit als een jong meisje in een nieuw japonnetje. Binnenshuis was cle verandering nog- veel grooter; het mcerendecl der oude meubels was door nieuwe vervangen; nieuwe behangsels prijkten aan de muren, en wat zeker een zeldzaam iets hij ons was, overal zag ik bloemen. Maar ik was nog niet nun het eind der verrassingen; toen ik in mijn kamertje kwam, dat anders tamelijk somber was, ml tc- ik een kreet van vreugde. Het donkere behangsel was door een licht vervangen, en Dij den schoorsteen stond een mooie boekenkast, (het voorwerp mijner droomen), geheel gevuld met mijn gelief koosde boeken. „Ileusch, mijn zou zeggen, dat een goede fee hier in mijn afwezigheid alles met huur looveretaf herschapen heeft," riep ik uit. Nauwelijks was ik eenigszins van mijn ver bazing bekomen toen Gredel mij, op plech- tigen toon, dien ik nog nooit van haar ge hoord luid, kwam zeggen, dut vader mij wilde spreken, en mij in zijn kamer wachtte. Tiet geheim?,innige en -zonderlinge in hel gedrag van de oude meid verbaasde mij nog meer, en ik begaf mij met eenige ongerust heid naar mijn vader. Hij zag er ook al zeer

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1908 | | pagina 9