fl
2W Jaargang.
No. 12756
Donderdag 30 Juli 1908
Inge Sondegg.
Deze coux'mit verschijnt d. a g o i ij k s, 'met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Brijs per kwartaal: Voor Scliiedamen Vlaardingen fl. 1.25.Franco
post fl. 1.65.
Prjjs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertenliën voor het eerstvolgend, nummer moeten des middags vóór een
p aan het bureau bezorgd ?ijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven/)
Prijs der Ad verte nti ën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Grootc letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertcntiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiexvan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertcntiën opgenomen, tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan liet Bureau te voldoen.
latere. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Bericht.
Aan ben, die op reis gaan, kan do
Schiedamsche Courant" tegen vergoe-
fler portkosten toegezonden wor-
KENNISGEVING.
Schietoefeningen.
Irengt, op verzoek van den lieer Staats-
iJ i, b. 'd. Commissaris der Koningin in
provincie Zuid-Holland, het navolgend be
lt ter kennis van belanghebbenden bij de
itepvaart,
th ietoefeningen van het fort
„Pampus" Zuiderzee,
3de District.
Volgens mededecling van den Minister van
zal op 5 cn zoo noodig ook op
jgustus ecne schietoefening worden geliou-
j van het fort „Pampus". Er zal gevuurd
den met kanonnen van zwaar kaliber
c.M.), waarbij onveilig wordt ge
lakt «en sector begrensd door de richtingen
geveer N.O. tot ongeveer Oost (45 gr.) lot
00 DL van liet fort.
Op do dagen, waarop gevuurd wordit, zal
a het fort „Pampus" een roode vlag
alen, van minstens een uur voor den aan
eg dor sdiictoefeningen tot aan hot einde
arvanbovendien zullen tegelijkertijd roode
iggen waaien van de batterijen Diemerdam
Burgerdam, de Westbatterij nabij Muiden
'den, kerktoren te Muiderberg.
(Zie „Ned. Kit." No. 212.)
Schiedam, 29 Juli 1908.
De Burgemeester van Schiedam,
M. L. HONNERLAGE GRETE, W. B.
JU,
BUITENLAND.
Schiedam, 29 Juli 1908.
TURKIJE.
De vreedzame omwenteling, do afkondiging
;r amnestie en de ministenmrwisseling,
oeft een gehecle ommekeer in 'de Turksche
tmenleving gebracht, die als 't ware eon ver
ging heeft ondergaan. De straatbetoogin-
n, de toespraken in de moskeeën en op de
'einen lubben een verbroedering van Mo-
«nmedanen, Joden cn Christenen tc Kon-
intinopel tot stand gebracht, zooals men
'éts in revolutie-tijden verschillen van
fpgaanden aard met één slag ziet verdwij
nt Vrijheid, gelijkheid en broederschap, de
«fc leuze der groote Fransche omwenteling,
■het wachtwoord thans bij 'de Turken, die
'hun geestdri"''»e stemming, na de ver-
m
Op zekeren: dagj werd do deur Valn de
amet» waar Inge met Uljlft zaït, langzaam
plechtig geopend eu vier armen worden
"w den, yrooliik; juichend,eni 'knaap uib-
fstreld.
iiülli papa cn, mama zijn ex om jou
halen,?"
)18.
den
Roman naar het Duitsch van
IIEDWIG ERLIN.
«Papa en.
fere i<
leendo concessies, eischen dat de paleiskliek
zal worden verwijderd. Uit con telegram fan
de „Köln. Ztg." zou blijken dat, evenals in
Rusland, naast de vrijheidsbeweging de
uiterste reactie in den vorm van het ver
sufte gepeupel den kop opsteekt. Er zouden
zich onder de softa's en andere lage volks-
klassen „patriottische
groepen" tegen de
jong-Turken hebben gevormd. Zou het verder
met het Turksche Parlement op de Doema
gaan lijken? Maar er is een groot verschil
ten gunste van Turkije: het leger is in Tur
kije met de mannen van den nieuwen tijd.
Een ander telegram van 'de „Kölnïsehe"
zegt, dat er onder de liberalen vrees ontstaat,
dat de vrijheid, die er nu allerwege heersoht,
tot bandeloosheid zal leiden.
Aan de „Fr. Ztg." "wordt geseind, dat 'de
door den sultan verleende amnestie overal
vvordi beschouwd als alleen betrekking te
bobben op de jong-Turken. Maandagavond
had weder een betooging voor Yildiz plaats.
Een deputatie werd bij den grootvizier toe
gelaten en verlangde dealgcmceno am
nestie. De grootvizier maakte daarop oen
irade bekend, waarbij aan alle politieke ver
oordeelden, bannelingen en gevangenen, am
nestie wor'dt verleend.
De Turksche bladen maken nu co ret mel
ding van een toespraak die de sultan Zondag
vanuit een venster van zijn paleis tot een
volksmenigte zou hebben gehouden. Tegen
middernacht vertoonde de sultan zich aan
een groote menigte, "die voor Yildiz was ver
zameld, Zelf opende Abdoel Hamid het ven
ster. Toen riep iemand uit den volkshoop
Wij willen niemand anders zien 'dan uwe
majesteit. Sedert 32 jaren hebben eenigc ver
raders den sultan voor ons verborgen gehou
den. Thans zien wij u, en danken u ervoor.
Lang love onze PadisjahDe sultan moet
geantwoord hebbenMijne kinderen, wees
kalm. S»dert mijn troonsbestijging werk ik
voor de welvaart en het heil des lands. liet
welzijn van mijn onderdanen, diie mij zoo
dierbaar zijn als mijn eigen kinderen, is
mijn levendigste wensch. Uw toekomst, God
is mijn getuige, is voortaan verzekerdIk zal
met u werken. Leeft nis broeders en gentel
van uw vrijheid. Ik ben voldaan over uw
trouw en aanhankelijkheid 'die gij mij be
toont. Keer rustig naar huis terug.
Na luide toejuichingen op den sultan ging
de menigte uiteen.
De betoogingen te Konstantinopel duurden
gisteren voort. Na een bijeenkomst, van offi
cieren, waarin besloten werd tot de afzetting
den marine-minister, en verscheidene
ambtenaren, ging een deputatie naar rlsu
grootvizier om het besluit van de vergade
ring over tc brengen. Snïd-pasjn zei dat die
ambtenaren door de grondwet beschermd
werden. Maar 't eb* de niet lang of er
kwam bericht dat de marine-minister Rami-
pnsja was ontslagen en vervangen door Halil-
pasja.
Op 't gerucht dat Nazir Soerocri, die als
'n spion wordt beschouwd tot gouverneur
van Pera was benoemd trok 'n volksmenigte
naar zijn woning en wierp cr de ruiten in.
De sultan heeft gunstig beschikt op liet
verzoek van den commandant van het derde
legercorps om amnestie voor do opstandelin
gen in drie vilayets, op voorwaarde dat zij
hun wapens zouden inleveren. De sultan
nam deze beschikking met het oog op de
eensgezindheid tusschen 'de nationaliteiten,
tot stand gekomen ingevolge do samenroe
ping der Kamers.
Uit Saloniki wordt aan Weensche bladen
gemeld dat twee burger-ambtenaren, een Rus
cn een Oostenrijker, van liet jong-Turkscho
comitó bevel kregen Macedonië to verlaten.
Te Dsjocmaja op de Bulgaarsche grens,
heeft de bevolking een Fransch officier, be
last met de hervorming der gendarmerie
aldaar, weggejaagd.
A.s. Vrijdag zal te Parijs door de jong-
Tuxken een groote betooging voor 'de Turk
sche ambassade worden gehouden ter cere
van het herstel van de grondwet.
GEMENGDE MED EDEELINGEN.
Engel and.
Te Londen is gisteren het internationale
vredescongres geopend, bijeengeroepen door
de Britsche regeering als vervolg op de
tweede iïaagsehe vredesconferentie.
mama evenals 'die van ain-
jongens?" sprak Ulli twijfelend.
«hüst mo,'" bevestigde 'Kasimir Duhring.
tef 15 bent onze liovte jongen
wie jo 'eigenlijk niets te maken
Btl Voegde nievxoupv Dulirinjg er pn-
:U|0!i(l glimlachend aan hoe.
»™j "zou, met! ons' op; reis, gaan," vcr-
Duhring'daarop aan Inge, omspoe-
"^bcicl. to' kunnen nemen/ om zoo
j 20 möij hun, drieën' vroolijk cn, te-
muien vetdcr.
kgo stond bovou voor liet raam om keek
tijtuig na, dat daar hconroldo. Uili's
„;Wend handje was helt laatste, dat zo
aS- toen boog hot rijtuig een hoek
m u'^ hot gezicht Verdwenen, En
;:s het,stil rondom Inge .hoctlemaal
jL«r roodmofd Het ze tegen hot raam
en, vermoeid' vielen haar oogleden
HOOFDSTUK XXV.
Eindelijk was. 'de dag aangebroken, waar
op Inge haar reis zou ondernomen!, opdat
ze van haar moeder opheldering zou krij
gen over den man', die voor haar loven
zoo noodlottig was geworden. Haar koffer
stond ireeds gepakt en vol omgeduid wadliLto
ze nu liet uur af, waarop dn train moest
vertrekken, waarmee zij zou gaan.
Maar nog een, ander ook dacht aan' ver
trekken. Sedert die laatste ontmoeting met
Inge lioordo Mtlnghaus voortdurend con
stein in zijn, binnenste zeggenlaat tocih
vóór aHps do mogelijkheid van zulk een
tweede ontmoeting worden vermeden'. En
als ze dak jou niet uit den! weg gaat, idoc
jij hot dam. zooals je het eigenlijk van dem
beginne af had moeten' doom
Het was niet slechts een, pliotsclinge op-
wclling van hem geweest, maar do gedachte
om, zoodra hij zijn examen, achter den mg
zon hebben, de stad, ie verlaten, waar Inge
Sondegg vertoefde, kwam hem steeds nood
zakelijker voor. Ten slotte scheen, hij bijna
to wonden vervolgd door dezen drang om
weg te w,Uilen,, zoo dat hij zich mot dub
belen ijver op zijn, werk todlegde. Dikwijls
zat hij 'Lot het aanbreken van een nieuwen
dag bij bet lamplicht over zijn boeken ge
bogen en ook nu weer was hel reeds zooi-
laat geworden, eer hij zich ter ruste licgaf.
Doch nauwelijks bad hij bot hoofd op
het kussen gelegd of hij vflioog weer om
hoog. Een langgerekt schril geluid was tot
hern doorgedrongen, en n,u hoorde hij een
Denemarken aan de zeezijdehet tweede
wil zich voornamelijk bepalen lot de verde
diging van Seeland en de hoofdstad, het derde
acht de verdediging aan de landzijde van het
hoogste belang. Bij alle drie voorstellen ech
ter wordt een min ot meer belangrijke ver
meerdering van de strijdkrachten ie land en
ter zee verlangd. In het vierde voorstel, dat
der sociaaldemocraten, wordt gezegd dat de
verdediging van Denenrw ken tegen een groote
mogendheid onmogelijk :s. Bovendien bieden
het internationale karakter en de «terka groei
van de sociaal-democraten den besten waar
borg voor het behoud van den vrede. Daarom
moesten leger en vloot worden afgeschaft en
de vestingwerken en forten worden gesloopt,
nomen om de stad van levensmiddelen te
voorzien.
Vereenigde Staten.
Tf ft, de republikeinsche candidaat voor bet
presidentschap, hield te Cincinnati een rede
waarin hij zijn economische politiek uiteen
zette. Deze omvat een voorziening in de rege
ling der spoonveztrusts door een wet en be
straffing van de wetsovertreders, met inacht
neming evenwel van billijke bepalingen voor
het verkeer tusschen de staten onderling.
Hij verwierp het voorstel van democratische
zijde om het tarief te wijzigen (d. w. s, de
invoerrechten verlagen) omdat er een ramp
voor den handel uit zou voortvloeien.
Duitsch J and.
Het luchtschip van Zeppelin heeft velen
rnenschen ïvollstiindig den Kopf verdrehf'.
De woordspeling - van de Frank t. Ztg." is
moeilijk te vertalen, En zoo kan het niet
verwonderen, dat er nu ook reeds eenDuit-
sche luchtvlootvereeniging is opgericht. Deze
vereeniging is te Mannheim gezeteld en heeft
hare statuten reeds gepubliceerd. Het ziet
nde taak van de Buitsehe luchtvloot hierin,
de eer n de positie als wereldmogendheid
van liet Duitsche rijk te handhaven" en laat
tegen een minimum-bijdrage van 2 mark lid
worden salie Duitsche rijksburgers, die trouw
zijn aan keizer en rijk".
Een vlootvereeniging te water en een in
de lucht, meer kan men wel niet verlangen,
meent de sFrankf. Ztg."
Het proces-Eulenhurg moet den staat niet
minder dan 18.500 gulden gekost hebben.
Op de scheepswerf ïVulcan" te Stettin,
waar 8000 werklieden waren uitgesloten,
wegens de weigering van de klinkers om 4
avonden in de week 11/uur overwerk te
verrichten, zal het werk weer worden hervat.
Tot 2 Oct. zal het overwerk verricht worden,
tot het van stapelloopen van het s.s. George
Washington"'.
Denemarken.
E»n commissie voor de landsverdediging,
uit leden van onderscheidene partijen saam-
gesteld heeft een rapport uitgebracht, waarin
4 adviezen worden gegeven. Het eerste voor
stel acht de hoofdzaak de verdediging van
Rusland.
Aan den galamaaltijd aanboord van de
„Standard" brachten de czaar en president
Falliëres dc gebruikelijke toosten, uit op "de
versterking van de vriendschap tusschen
Rusland en Frankrijk, Te Reval merkt men
weinig van de samenkomst. De Fransche en
de Russische schepen zijn niet alleen voor
't publiek, maar ook voor verslaggevers niet
toegankelijk.
Volgens de „Voos. Ztg." heeft de makke
toon. van de toosten op de Fransche corres
pondenten geen gunstigen indruk gemaakt.
ITavas' nieuwsbureau meldt dat bij de ge
sprekken tusschen den czaar en den president
cn tusschen de vvederzijdsclie ministers van
buitcnlandsehe zaken, bleek een volkomen
overeenstemming van zienswijze in alle vra
gen van internationale staatkunde.
De „Slovro", een liberaal blad te Peters-
burg, zegt dat de tweebond aan beteekonis
won door de ommekeer in het Russische be
wind. De beste waarborg voor den vrede
met de bescliaafde staten is het vasthouden
aan het manifest van 17 October. Bondge
nootschappen met volken zijn vruchtbaarder
dan familiebetrekkingen tusschen dynastieën.
Een verbond met Frankrijk, alsmede goede
betrekkingen met dc Vereen. Staton, zouden
nooit schaden, maar wel heft de heilige al
liantie met. nabuumtuter. steeds dc reactie
tengevolge gehad. Er is geen reden om mot
Duitschland te twisten, maar het \crlxmd
met Frankrijk waarborgt een in ons belang
gunstige politiek en den vrede, die bijzonder
noodig is voor Rusland.
Argentinië.
In een geheime zitting van het congres
heeft de regeering een crediet gevraagd van
5 millioen pond sterling voor militaire doel
einden.
PorziÖ.
De nationalisten te Tiibriz die den strijd
tegen de troepen van den sjali volhielden
zijn meester van het terrein gebleven.
Invloedrijke kooplieden hebben der» sjah ge
smeekt de troepen van Rakhim Khmi terug
te trekken, ten einde een verzoening tus
schen de beide politieke partijen mogelijk
te maken.
De sjah heeft Rakhim Khan bevolen Ta
briz onmiddellijk te verlaten.
Prins Aine ed Dowleh heeft den onder
gouverneur van Tabriz by telegram bevolen
den watertoevoer voor de stad onmiddellijk
te herstellen en bovendien maatregelen ge-
dof kloppen., daarna een geroep, dat v»ui
de straat scheen tc komen. t
In een. wip was Gun tea* naar liet raam
gesneld, otuleirwip denkende aan oen ander
geroep, dat hom ook eens uit de pacific-
lijke sti'lito had opgeschrikt, aan de brand-
kreet, toen zijn huis, de Weihorburg, in
vlammen, opging.
Nadat hij hol. venster had geopend, hoog
hij zich zoo ver mogelijk voorover.
iWoer klonk nu vati beneden dat roepen
naar omhoog. „Een. telegram voor .Jcüing-
haus 1"
Hij wist later nauwelijks meer, hoe hij
do trap was afgekomen en de voordeur
had bfercdkl.
Toon zijn vingers hot opgevouwen! pa
pier omvat hielden, ging een womderiijk
vreemd go»we] door zijn aderen; geen vrees,
doch oen zokci voorgevoel, dat nu zijn
lot zou worden bepaald.
Eerst in zijn1 eigen kamer scheurde Rij
Langzaam hot telegram open.
„Door auioroobictlongeiluk majoraat Ba-
goherl en zijn cenige zoom IlorsL Jelling-
liaus gedood Kom onmiddellijk naai* Ro-
tonfels."
Vader cn zoon! De Lrolschc man in do
volle kracht van zijn leven cn de bloeiende
jongoliirtg nooit hadden dcw. twee hem,
Gunter Jcllmghaus, heel na gestaan inliet
leven en hun plotselinge dood zou ook nau
welijks meel* Indruk op hom hebben ge
maakt als heil lot der mwnsdicn. in liet
algemeen. Maar wat het gevolg van dezen
dood voor hem1 beLeekoncle, wat voor hom
be toekende, dat hij naar RoLenfels werd ge
roepen, waar hij' do toekomstige liccrscher
zou zijn, dat deed hem wel ontsteld op
het telegram staren.
Nu stond hij dus weer daar, waar hij
van geboortevvege recht op had, nu was
hij weer zoo hoog cm. voornaam, dat don
heer van RotenJels elk huwelijk met oen
niet-adellijk meisje, verboden was. Roe
p.'-od toch zijn lot rekening mot de loekomst
had gehouden door hem te behoeden, voor
een huwelijk met Inge Sondegg!
Zijn lianu greep naar zijn hoofd, waar
zijn ged weten hein deden dui/eleim Was
het vreugde over liet nieuws? En hoe zou
hij zich ook niet op zijn geluk hebben
kunnen verheugen,? Nu was immers alle
zorg voor een toekomst voorbij alles,
wal to.t nu toe nog onzeker voor hem had
gelegen zijn levenslot was beslist, maar
rijker on schitterender dan hij het ooit had
gedacht.
Een oogenhlik bleet hij voor zijn werk
tafel staan en keek naar do opengeslagen
schriften en hoeken, die stomme geluijymi
dor laatste jaren van zijn leven waren ge
weest en plolselliing licL hij zijn hoofd zak
kon als drukte het zoo plotseling gekomen
geluk als een zware km! op hom.
Hel rijtuig, hetwelk Inge naar het station
zon brengen, was voorgoircden en mevrouw
Lolinnwu deed dc vertrekkende uitgeleide
tot aan de voordeur. Van den overkan
dor straat kwam Lehriiian aangesneld
„Aha, dus ik zie u nog weer. Ik heb het
druk mol liet vaarwel zeggen vandaag. De
eenc trekt naar liet noorden, de ander naar
hel zuiden. Zoo juist is Jolliughaus mot
den sneltrein vertrokken
Inge antwoordde in 't geheel nielj on
BINNENLAND.
Hofbericht.
Z. K. H. Prins Hendntc komt Donderdag
morgen te 's-Gravenhage, teneinde te kunnen
bijwonen de begrafenis van den grootmeester
honorair van H. M, de Koningin, baron du
Tour van Beltinchave. Z K. II. keert 's mid
dags weder naar liet Loo terug.
II. M. de Koningin Moeder zal zich bij de
teraardebestelling doen vertegenwoordigen
door j hi*, nn*. Schim meipen ninek, Dr. Ms.
kamerheer.
Yan het Hof.
Ilaro Koninklijke Hoogheid de prinses van
Rudolstadt bracht gistermorgen een bezoek
aan het Rijksmuseum te Amsterdam voorts
aan het Panorame, de diamantslijperij der
firma Asscher en de Nieuwe Kerk aldaar.
Des namiddags steld men zich voor het orgel
concert in de St. JBavo te Haarlem bij te
wonen en hedenavond heeft er bij den heer
von Hoogerwoord, generaal gevolmachtigde
der Norddeutsche Lloyd een afsheids-diner
plaats.
Consulaire berichten.
Bij Kon besl. is de heer G. P. C. Man-
gey benoemd tot consul der Nederlanden te
Dijon. De post te Dijon heett als ressort de
departementen Yonne, Cóte d'Or, Haute
aöne, Nièvre. Saöne et Loire, Jura en Doubs.
De heer Mangey verzoekt de brieven aan hem
in het Fransch te schrijven.
Bij Kon. besl. is aan den lieer C. B. Even-
sen, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend
uit zijne betrekking van vice-consul der Ne
derlanden te Arendal, en is als zoodanig
benoemd de beer C. S. Eyde. De post te
Arendal beeft als ressort het ambt Nedenfis,
met uitzondering van de stad Risöer. De
heer Eyde verzoekt de brieven aan hem in
het Engelseh te schrijven.
Bij Kon. besl is de lieerE G. M. Fleural,
op zijn \erzoek, eervol ontslagen uit zijne
betrekking van vice-consul der Nederlanden
te Rhodus, Het vice-consulaat is opgeheven.
beweeglijk stond ze daar met de cone hand
om hot handvat van het portier geslagen.
„Zijn plotseling vertrek beteekent tege
lijkertijd het neerleggen, van zijn beroep als
arts. Jellinghaus is door een automobiel-
ongeluk met doodelijkon afloop voor twee
personen hecrschcrvan Rotenfels geworden.
Men zal liet een groot geluk noemen, maar
mij spijt het vreesdijk, hem te moeten
missen."
Dit zeggende had hij zijn blik onder
zoekend naar Inge laten afdwalen.
Itaar gelaat bleef doodkalm. Een lichte
blos, die het geluk, dat .lellinglnius was
overgekomen, in haar gezicht had te voor
schijn geroepen, was reeds weer ini-bleekl
en buitengewoon rirelig kwam van haar
lippen de woorden: „Het windt mijn tijd
om te gaan."
Ze drukten ham nogmaals warm de hmul.
„Tot weerziens, boe eerder hoe lwter!"
Zwijgend knikte ze hen toe, toen het
rijtuig voortrolde.
Haar reisdoel was zeer ver. Uren en
uren moest ze In den trein zitten, liet
gelijkmatig geratel der wielen begön in
ham* hoofd te dreunen, terwijl zeookvoorl-
d ure lid den klank der woouhn hoorde, die
Lnlmnnn liet laatst luid gesprok™„Mij
spijl hel echter roeselijk, hem te moeten
missen."
Missen I
Zo trok haar mantel dichter om zich
heen, daar do Nowmberluchl koud dooi
de reien van het ruumnj* hbos.
(Wordt vwvolgd.)
s'tft
I
SCHIEDAMSCHE COURANT
SI,
8s B U R O E MEESTER VAN SCHIEDAM,
roekt
iitrek
isaeaaw*3ikiocj