i
Mm laargang»
Zaterdag 1 Augustus 1908
No. 12758
ver
Ie.
ifi
•neu
ia.
rps
rer
.25.
KENNISGEVING-.
m
Kennisgeving.
Jew Leeraar in vakteeKenen
cen Leeraar in vakteelten on
Ing*e Sondegg.
'53)
linnet f ,nog co" mKlorc st0,n in iinfu'
0 I hooren die vroeg„Hoe zou
BUITENLANÏL
is l
lend», t
iTCkï
«ii, i,
ccki
nl
er«.
ui.
I Deze courant verschijnt dagol ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
i»- Prijs per kwartaalVoor Schiedam en VIaardingenü, 1.25.Franco
W post II. 1.65.
Pi ijs per weck: Voor Schiedam en irl aard in gen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Burr -
•~p,
te;
en
5LB,
(ijn t-
;Def
IEL.
en I
13 w
SCHIEDAMSCHE COURANT
1»»-u
Abonnementen worden dagclijh
Advcrlentiën vooir het e
aan hot bureau bc
moeten des middags vóór een
No. 141 (hoek Korte Haven.)
t'
s il
.<e op reis gaan, kan do
hc S jisclie Courant" legen vergoe-
der porlkosten toegezonden wor
den.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
brengen ter openbare kennis, dat van
aterdag 1 Augustus a.s., hetNoor-
:Iijk gedeelte van het Wilhelminaplein,
lusschen de Dwarsstraat en de Groenelaan,
Voor liet verkeer met rij- en voertuigen we-
r ral zijn opengesteld.
Burgcmecstei en Wethouders van Schiedam
M. IJ. IIONNERLAfSE OBBTE,
IV'. B
De Secretaris,
V. LUIK,
L. S.
Prijs der Advortentiën: Van 1—G regels £1, 0.92; iedere regel meer
15 cenis. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advortentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te heKomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine a-dvertentiëu opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan. het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor
j voor
de Redactie No. 123.
do Administratie No. 103.
Inrichtingen welke gevaar, sclmde
ol hinder kunnen veroorzaken.
BüEflEMCCSTCU EN WETHOUDERS VA.N
iOHIEDAM,
Gelet op ile bepalingen der Hinderwet,
Geven kennis nan de ingezetenen, dat, ver
hits het deskundig onderzoek met betrekking
de aanvraag van de DIRECTIE van de
GLASFABRIEK »DE SCHIE", een defi
nitieve vergunniug tot uitbreiding
ier fabriek, staande aan den JBuitenha-
tenweg no. 14G, kadaster sectie L no. 1872,
iter bijplaatsing eener nieuwe flesschen-
ttriek, ter vervanging van de haar voor een
1 't proef lijd tot 1 Juli '1808 verleende
J I rerunning, nog niet geëindigd is, hun College
besloten heeft de beslissing over ge
teemde aanvraag te verdagen.
Schiedam, 31 Juli 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. IIONNERLAGE CRETE,
W.-J3.
De Secretaris,
v. LUIK, L. S.
Aan de BURGER-AVONDSCHOOL te
jdiiedam worden gevraagd, voor den cursus
r 1508,9, om met begin September in functie
enb|!e treden
timmerlieden
voor
en
voor bankwerkers.
Aantal wekelijksche lesuren vermoedelijk 7.
Roman naar het D u i t s c h van
1IEDWTG ERLIN,
- 011 bad ze geslapen, loon ze
potaeung ontwaakte als werd zo wakker ge
schud,
Fat is or? Wie is daar?
J° 'f rec',t °P 111 balt bed en nu kwam
de scriie met Inge weer in al zijn bij-
«jerheden voor den geest,
i.1 wgon zou Inge dus weggaan, voor altijd
mj haar den brief niet gaf. Maar neen,
B1'(lc hom niet gcvcn. Kv mochL van
gillen wat wilde, ze zou hem niet geven
'Sn TllP '"'"k 'tWllm tegen haar dochter
ij 110 lam' l'ct geloof in haar onthield,
\.- reeds lang haar de kinderlijke lief
st© I onthouden. Maar al zou ze ook op
jXl- k.mciin or om bedelen, al hing haar
Fut' Ikon8clu'c 0l* van af, ze zou den brief
*fmlr?Cn' liever 7,011 'M bem nog op dit
ftmbhk vernietigen.
-<iÉJ&Wna t0Ch ')Dlloald W(;1 lomand TTeel
k.'ir ttttonnclc ze achter zich een stem te
irsi leid 1' <?0K'e,b die telkens in dc eenzaam»
II |j,n.„Mr 'budelijk in lumr ooren klonken en
lltfi lü z'c'' Illi,!U' "lot kon losrukken:
u p 1 goede moedor voor mij geweest!"
lok] 'f C h"(' "1 dien tijd hanv vcr-
|(pen. aartegen lnul zo zich trachten te
"T Wnief mCt W?C<'° cn boftighcid, maar het
tfrliirX baten on zo had niet. kunnen
Jaarwedde f50.per wekelijksch lesuur.
Sollicitatiestukken vóór 10 Augustus a.s.
te zenden aan den Burgemeester.
Schiedam, 31 Juli 1908.
FRANKRIJK.
Een revolutionair drama,
Te Dravoil-Vigneux, niet ver van Parijs,
is het gisteren bloedig toegegaan tusschen
enkele regimenten voet- en 'paardenvolk en
een opgewonden arbeidersbevolking. Sedert
2 maanden heersehte er te Draveil staking
Door een ontactvol optreden van do gendar
men, enkele maanden geleden, ontstond een
bloedige botsing, waarbij een staker en een
jongen werden doodgeschoten. Gisteren zijn
bij een sterk georganiseerd verzet tegen de
openbare macht 6 d o o d e n en 20 zwaar
gewonden gevallen. De regeering had 'n
ernstig verzet voorzien on een aanzienlijke
troepenmacht naar Draveil gezonden. Giste
ren z.ou ais protest tegen het willekeurig op
treden van de gendarmen, ook te Parijs een
algemeene staking in hot bouwvak plaats
hebben. De onmiddellijke aanleiding daaitoe
was het arresteeren van een G-tal stakende
grondwerkers te Draveil,
Het is gisteren in 't ongelukkige stakings-
gebied warm toegegaan, 's Morgens waren
enkele leiders van de anarchistische nrbeids-
bond uit Parijs overgekomen die in opge
wonden taal de arbeiders toespraken en hen
de «directe actie" aanbevalen. Om 3 uur
te middags steeg de opwinding ten top. Na
het voorbijtrekken der troepen wierpen de
beloogers ban icadon op van zware eiken
planken en balken Generaal Virvairo die
over de troepen bevel voerde gaf de gen
darmen order de barricaden op te ruimen,
terwijl de diagonders een naburig veld be
zetten. Intusschen trok een deel der stakers
door de velden naar Villeneuve,
Aanstonds werd deze troep stakers door de
dragonders achternagezet. Bij de nadering van
de brug van den spoorwegnaarMelun, trachtte
een escadron dragonders zich voor den stoet
op te stellen. Èr klonken revolverschoten.
Men geloott dat tot dusver met losse patro
nen is gevuurd. De botoogers beklommen den
spoordijk en namen steenen op om deze naai
de troep >n te werpen.
Er werd nog onderhandeld, maar de be
sprekingen leidden tot geen resultaat. Daarop
voerden do dragonders en de kurassiers een
charge uit met de blanke sabel en werden
de botoogers uiteengejaagd. Kort d.uirna liet
de commissaris van politie Vidal door zijn
gendarmes de barricades opruimen, die de
betoogers hadden opgeworpen.
Generaal Virvnire verzekerde den prefect
van het ilepmtemenl, Beino-et-Oise, dat op de
dragonders en de kurassiers, die de betoogers
volgden, een dertigtal scheten werden gelost
en hij voegde erbij, dat hij zou doen chargce-
ron.
Een andore groep lictoouvr.s, gevolgd door
de troepen, kwamen aan den overweg bij het
wel in deze omstandigheden een moeder, een
goede moeder bobben moeten handelen?"
Ze wist echter geen antwoord er op te
geven cn liever wilde ze het antwoord ook
niet, dat een veroordeelim; van haar levens
beschouwing zou zijn geweest. Zij had toch
altijd liet beste voor gehad en ze hall zich
niets, te verwijten!
Met een wip was ze plotseling uit haar bed
gespiongen, trok een rok aan, stak het licht
op cn ging lenig naar de huiskamer. Voor
haar schrijftafel bleef ze staan om het mid
denvakje open tc sluiten. Zc wist precies
het plaatsje waar achter oude rekeningen ver
borgen de brief lag, die de gloeiende kolen-
rest daar in de kachel z.ou verteren. Haar
vingers hadden liet, bewuste papier reeds ge
grepen maar duwden het haastig weer op zijn
plaats terug.
Plotseling overviel haar zulk een vreemd
angstig gevoel. Reeds sedeit een paar dagen
had ze zich onwel gevoeld en nu die buiten
gewone opwinding! Als ze eens ziek werd;
indien het dan in 's hemelsnaam maar niet
was in den tijd, dat Inge er nog was. Zij
wilde alleen zijn geheel alleen. Ook als ze
ziek werd zelfs als ze zou sterven 1
'Mot oeu zeker soort van genoegdoening
begon ze zich voor te stellen hoe het zou zijn
als zij eenzaam en verlaten zou sterven en
Tnge dit zou vernemen. Dan zou zeker het
geweten van de onhartelijke dochter wc!
wakker worden en haar geen rit-i meer laten.
En dat was de verdiende straf, die haar toe
kwam, en die haar moeder haar van harte
toevvenschte.
Weer stak zc haar hand naar den brief uit
om haar evenals dc eerste ninal weer onver
richter zake terug tc trekken. Ze duizelde
wat luid ze dan tochze gevoelde z.ich plot-
nrri t
station Villeneuve en beklommen daar don
spoordijk, de dragonders en de kurassier* uit
jouwende, die het talud niet konden Inklim
men. Tevens wierpen zij met steenen. Her
haaldelijk stond generaal Virvairo op het punt
te doen aanleggen op de stakers. Hij gaf zijn
manschappen ten slotte bevel af te stijgen en
den spoordijk te beklimmen. Er ontstond toen
een gevecht tusschen do soldaten en dc be
toogers, van wie velen werden gewond en
overgebracht moesten worden naar Villeneu
ve. J)e helmen cn kurassen der soldaten wer
den door steenworpen getroffen.
Daar de betoogers in hun vijandige hou
ding volhardden, gaf de generaal bevel tot
chargeeren, waarna do betoogers werden te
ruggedreven en terugtrokken op Villeneuve.
Omstreeks vijl' uur begonnen zij barricaden
O]) te werpen. De prefect vroeg dringend om
x erstorkingen.
Dit waien slechts de voorpostengevechten.
De van den spoordijk verjaagde betoogers
richtten z.ich naar VilleneuveSaint-Georges,
waar de meeste winkels gesloten werden. De
dragonders voerden vanaf 4 uur herhaaldelijk
charges uit, waarop dc betoogers met revol
verschoten antwoorden. Omstreeks uur wa
ren de betoogers A'olkomen meester van het
centrum van Villeneuve, waar zij in do rue
de Paris, vanaf bet stadhuis naar 't station,
barricades opv ierpen. De prefect van Seine-
el-Oise op 't stadhuis geblokkeerd, seinde
dringend om troepen. Deze kwamen spoedig,
aan 't hoofd generaal Virvaire. Twee uur
lang hielden de betoogers den ongelijken strijd
vol. Atenaf een in aanbouw- zijnd huis werden
de troepen, voornamelijk dragonders, met
groote steenen gebombardeerd. Do soldaten
schoten eerst in dc lucht en daarna op de be
toogers. Onophoudelijk werden salvo's gelost,
Tntusschen ruimden de gendarmen de barri-
kades op. Te 7 uur was generaal Virvairo
meester a an het terrein. Aan dc zijde van do
betoogers vielen volgons do officieele berich
ten 0 dooden cn 20 zwaargewonden. Gene
raal Virvaire, een kolonel en een kapitein,
benevens de onderprefekt, werden licht ge
wond. Ook oen journalist werd gekwetst. Pa-
rijsche bladen melden dat de beloogers 400
revolverschoten losten, hoeveel salvo's do
troepen gaven, wordt echter niet gemeld'. In
de apolhekcn had men 't druk mot het ver
binden der gekwetsten.
Do „Prcsse" verhaall dal een troep stakers,
die een lijk droegen, op generaal Virvairo toe
liep. Zij wierpen hem 'l lijk voor de -voeten,
mot do woorden„Ziehier, hondsvot, dat is
mv werk 1" Deze troep word onmiddellijk uit
eengejaagd.
's Avonds te S uur was 't schijnbaar kalm
te Arilleneuve, maar men vreesde voor nieuwe
onlusten des nachts. Detachementen dragon
ders doorkruisten de straten.
te Avonds elf uur werd te Parijs de vol
gende officieele bekendmaking aangeplakt:
Tengevolge van do gebeurtenissen te üra-
soling zoo v reeselijk naar. Ze wilde naar het
buffet om liet flescbje met dc Hoffmann's
druppels te halen, maar ze kou geen voet
verzeilen. Alles begon om haar heen te
draaien. Vele stemmen riepen tegen haar,
waarvan alleen dit oenc weer duidelijk in haar
oor naklonk: ,,U is geen goede moeder
voor mij geweest!"
„Inge Inge!" lmd' ze uit willen uil
hm, maar /o was niet in staat een enkel ge
luid voort te brengen.
Bewusteloos zakte mevrouw Sondegg op
don grond in elkaar.
De lange winternacht had nog niet ge
heel en al plaats gemaakt, voor den komen
den morgen, toen de deur van de huiskamer
werd geopend en Tnge binnentrad. In het
achterkamertje had zc al die uren uoorge-
linieht met die eene bijna waanzinnig ma
kende gedachte: wat hoeft Jeliinghaus in
dien brief geschreven? AVelke schuld wit mijn
moeder voor mij geheim houden?
In de kamer hing een benauwde lucht; de
olio iu de lamp scheen bijna uitgebrand en
do tocht had waarschijnlijk in het begin dc
lamp laten stoomon. Ze wilde do lamp even
uitblazen, maar deinsde plotseling ontsteld
terug.
Daar voor de stoel ontwaarde ze de ineen
gezonken go.-tnlte met groote haar angstig
aanstarende oogon.
„Mijn hemel wat is er gebeurd?" Inge
was naast haar moedor neergeknield en had
den arm om linar heen geslagen. „"Bent u
ziek geworden? Toe zeg toch, wat n scheelt?"
„Ik weet het. niet oen flauwte of
ik dacht, dat ik het einde al nabij was."
Alle kleur was uit Inge's gelaat geweken.
„AVnarom hebt u mij niet geroepen?"
veil heeft de minister-president met spoed don
procureur-generaal van liet Ilof te Parijs op
geroepen en hem uilgenoodigd zich naar Dra
veil en Villeneuvc- te begeven, om daar on
verwijld een onderzoek in te stellen. Hij zal
vergezeld worden door den directeur van den
nlgemecnen veiligheidsdienst. Een gerechtelij
ke instructie wordt geopend tegen do bedrij
vers van den opstand tegen do openbare macht.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
De wijziging in de pensioenwet door het
iHoogerhuis aangebracht, om n.l. deze tot
1915 van kracht te doen zijn; heeft in 't
(Lagerhuis represailles uitgelokt. Dc afgev.
Crooks deed onder luide toejuichingen van
do radicalen, het volgende voorstelHet
(Lagerhuis, overwegende, dat het kort ge-
ilcden 50.000 aan lord Cromer heelt
toegekend, is van mecmng, dat hij het pen
sioen van 900 in het jaar niet noodig
beeft en het zal eindigen na 1 Januari
1915, den dag, waarop, naar lord Cromer's
voorstel, het pensioen voor den ouden
dag zal eindigen.
„Dajly News" zegt, dat de unionisten
lord Hajlsbury cn lord Ahsboumo, die bei
den in 't Hoogerhuis heftig tegen do pen
sioenwet te velde trokken, ia hun jaren
lang ministerschap aan traktementen ge
noten: IJalsbury 170.000 en Ahsbourne
136.000. Bovendien trekken, zij levens
lang pensioen,, Ilalsbury 5000 in het jaar,
Ahsbourne 4000 in het jaar.
Anderen, ajs de hertogen van Marlbo
rough on Wellington kregen Landgoederen
rpn pensioenen vaji 5000 pondsterling, en be-
Juiibbeklcn eveneens op het pensioen va,n
enkele shillingen, 's weeks arm den ouden
jwerkmari.
België.
Bij de beha,ndeling van de koloniale wet
werd bij a,rt. 2 een amendement van so
cialistische zijde betreffende 'de persvrij-
Jicid verworpen, evcnajs de vrijheid van
vorconiging cn vergadering. Voorts werd
verworpen hel amcndemont-Lorand 1
strekte tot hot verkenen vn,n grondwettige
rechten aan vreemdelingen die in den Kon-
goslaat gevestigd zijn.
eieren zouden hchooren. Verscheidene hun
ner zijn in hechtenis genomen.
Rusland.
Do gepensioneerde kapitein Glinski, die
dn den oorlog met Japan! vocht en later aan
dc revolutionaire bewegingen der solda
ten 'te Sebastopol en Kroonstadt deelnam,
js door den krijgsraad te Odessa terdood-
voroordeeld cn reeds terechtgesteld. Een
yerzoek om gratie door zijn vader aan den
pzaar ingediend, had geen resultaat.
Frankrijk.
Berton, een voormalig officier, clio be
klaagd was van spionage is door Act bof
.van assisen te Parijs, tot deportatie ver
oordeeld.
Portugal.
Volgons het „Peiit Journal" is er te Lis
sabon een bergplaats van, wapens en bom
men ontdekt, eigendom van een rcvolu-
(tiohaire yereeniging, waartoe tal van offi-
„Dal kan ik niet meer."
Een koude rilling doorvoer Inge's leden.
Mot allo krachtsinspanning trachtte ze haar
moeder op te richten. ,,U moet naai' uw bed
Kom, ik zal u helpen 1"
Zwijgend liet mevrouw Sondegg zicJi hel
pen, maar telkens dwaalde haar blik schuw
naar Inge al', die ook hier weer haar groote
handigheid vertoonde.
Nauwelijks lag mevrouw Sondegg rustig op
haar lied of haar oogen vielen dicht cn ze
was kalm ingeslapen.
Hot was reeds laat in don namiddag toen
ze weer in de tuinkamer binnentrad, waar
Inge zat, die bij het zien van liaar moeder
van schrik opsprong.
„Bent tl nu reeds weer opgestaan, moe
der?"
„Ja, ik gevoel me nl weer veel beter."
„Goddank 1"
AAreer richtte mevrouw Sondegg een schu
wen blik op baar dochter. „Heb je je dan be
zorgd over me gemaakt?"
„Hoe zou ik me niet bezorgd hebben kun
nen maken. U is toch mijn moedor 1"
Het klonk zoo eenvoudig en oprecht, dat
mevrouw Sondegg. die nog zwak was van den
doorgestanen aanval, over al haar leden begon
te beven.
„Ik geloof, dat u niet voldoende voor uw
gezondheid hebt gezorgd," vervolgde Inge.
„Ik heb al bij mezelf gedacht, dat het het
beste zal zijn, dat u, om weer wat op krachten
te komen, een paar weken van liter weggaat.
Ik weet wel een plaats, waar u goed onder
dak kan komen, daar zal ik u dan heen bren
gen. Dat zal boter voor u zijn dan dat ik
hier nu bij u zou blijven."
Aarzelend, doch met een zekere instemming
nam mevrouw Sondegg het voorstel aan,
T u r k ij o.
De Grioksehe en Bulgaarsche henden
die tot in den laatsten tijd in Macedonië
gruwelijke misdaden uit rassenhaat cn
bloedwraak bedreven, onderwerpen zich
aan do jong-Turken.
Nu do eerste vreugde over hot verleet-
nen van de grondwet wat bedaaid is,
gaat men aan de gevolgen van (fes Sul-
jtans irade denken. En daarbij komen merk-
jvaardige dingen aan het licht. Zoo zal
bot nog vrij lang duren, voordat Turkije
werkelijk een parlement hoeft, lang genoeg
.voor de regeerders om nog van meemng
te veranderen. Met de wederinvoering der
grondwet ïs we] tevens de kieswet van
J877 in eere hersteld, maar in geen
gnlceJ provinciaal of gemeentelijk archief,
izelfs in geen enkel ministerie, is een exem-
.plaar van deze ,wet voorradig. Het bezit
wan zulk een compromitteerend stuk zou
tot voor enkele dagen een onderdaan van
den Sultan ten minste op een jaar ge
vangenisstraf zijn komen te slaan. Kiezers
lijsten zijn or evenmin, en de samenstel-
fing daarvan zal ook heel wat tijd kosten,
daar do registers van den burgerlijken
stand, vooral bij de Christenen, niet al
te nauwkeurig cn zonder ecrüg stelsel zijn
.bijgehouden.
Voor het eerst werden gisteren te Kon-
■stantinopcl openlijk portretten van den sul-
ban te koop aangeboden, hetgeen tot nog toe
werboden was. Tc Serres werd tijdens eeU
feest ter eerc van/do grondwet du naam
wan den sultan' uitgejouwd.
Vereenigde Staten.
Toen do ropublikoinschc cr.ndiilaat voor
den presidentszetel Tnjtt, rich met een
stoomboot na,ar Cincinnati bogaf, werden
ya,n een dor oevers van de Ohio geweer
schoten op het voorbijvarende schip gelost.
(Men weet niet, of hier a^n een weikolijkon
aanslag moet worden gedacht of dat het
'n Amcrikarmscho reclame joor 'den enndi-
da,at geldt.
„Misschien heb je gelijk, dat
Ze brak plotseling haar zin af en ook Ingo
bleef zwijgen.
Zoo zaten zc een tijdlang tegenover elkaar,
terwijl de schemering meer en meer begon to
vallen.
Plotseling stond mevrouw Sondegg op, liep
naar de schrijftafel, zocht 'daar iets in en trad
toon op haar dochter toe. Ze bleef echter iets
achter haar staan, opdat ze haar niet in de
oogen behoefde te zien, terwijl zo zei de„Tngo
hier geef ik jo don brief. Ik had liet inder
tijd toch zoo goed gemeend ook met dat
gene, wat ik met Alice
De woorden bestierven haar op de lippen,
zc ging met haar stoel voor het raam zitten
en wachtte totdat Ingo iets van zich zou laten
hooren.
liet bleef lang stil. Alleen was het klette
ren van de brieven in Inge's handen hoor
baar. Eerst las ze den ellen met bot stempel
van bet informatiebureau en daarna den an
deren, dien Jeliinghaus had geschreven en
die denzelfden eerlijken indruk maakte nis
zijn gehoelc wezen.
Eindelijk liep Inge naar haar moeder too
on bleef voor haar staan. „AVaarom hebt u dat
alles tot nu too verzwegen? AVaarom hebt u
mij niet dadelijk zijn brief laten lezen, alles,
alles zou dan anders zijn geloopen
Er klonk geen verwijt in haar woorden,
maar linar stem was bijna klankloos. Mevrouw
Sondeee strekte linar hand uit. ..Tngo." begon
zc met bevende stem. Doch Inge hoorde haar
niet meerzo was op een stoel neergezonken
en weende luid cn bitter.
('Wordt vervolgd,}
