62"" Jaargang,
Woensdag 19 Augustus 1908
No. 12773
In 's werelds stroom.
Deze courant verschijnt 'd a g e I ij k s, mot uitzondering van Zon- cn Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Scliiedam en VIaardlagen tl. 1.25.Franco
iper pos' ft- 1.G5.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertenti&n vootr het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
'aui aan het bureau bezorgd ?ijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der AdvcrtentiSn: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertcntiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiön opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intere. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Bericht.
Aan lien, die op reis gaan, kan do
,.ScliiedamscIie Courant" tegen vergoe
ding der portkoston toegezonden wor
den.
BUITENLAND.
Schiedam, 18 Aug. 1908.
TURKIJE.
Do nieuAvo minister van oorlog, Redjeb
pacta, nauwelijks van Tripoli te Constim-
tinopel aangekomen, is, zooals wij giste
ren meldden, mm ecu slagaderbroub over
leden. Do sultan, de ministers en anderen
hebben hun defcl nooning aan de familie
betuigd. Het dagblad „Jkdarn" acht don
dood van den maarschalk een groot verlies
voor het leger en voor het land. De begra
fenis heeft mot groote plechtigheid plaats
gehad.
Het is nog niet zeker of generaal Osmnn-
Xizami, die voodoopig ad-d'nterim de porte
feuille heeft aanvaard, als zoodanig defi
nitief zaïl optreden.
De konze zou, zoo wor<lt gemold, een
gelukkigo zijn. Hert Tuiksche ministerie is
op hot oogonhlik uitstekend saiman gestold
en men kaai voel verwachten van de taak
1 die het zich heeft voorgesteld. Het pro
gram boVat zeer veel goeds, het m.iHistoric,
dat de taak van het parlement moet voor
bereiden, heeft zeer goed heigmpen, dat hei.
mast noodzakelijke is de algphccite herzie
ning van do administratie, waarbij de fou
ten en misbruiken een, volkomen verwar
ring in hot rijk hebben veroorzaakt. Hoewel
hot parlement daarbij jnoel vooraan in
deze hervorming, heeft het kabinet, ge
meend dadelijk tot, de meest noodzakelijke
wijzigingen te moeten overgaan en alle
wetten en regl omen tien to moeien introk
ken, die in strijd zijn niet de grondwet,
opdat de weg voor do toekomstige afgc-
vaardigden geëffend zij. Aanmerkelijke ver
lagingen zullen in de uitgaven worden gc-
bra|cht in afwachting dat de nationale
vergadering zelve deze cijfers zal herzien.
Het beheer der financiën heeft een totale
omkeering noodig en de ernstige wil van
het ministerie, om daaraan do noodigo
aandacht to wijden, bewijst, dat thans het
tijdperk van schandelijke vrijbuiterij is af
gesloten. Het ministcricele program beoogt
eveneens het nomen van maartregeïeai, noo
dig om in do praktijk to verzekeren do
gelijkheid der rassen, die volgens de grond
wet worden erkend, evenals om te voorzien
in dc- behoefte om de verhouding tusscheu
Turkije en 'de a,nde(ro staten lo verbeteren.
Een dor meest Loeiro pu.nlen van dat
program is de afschaffing der overeepikom-
sten, dio aan andere mogendheden het,
Roman naarhe t D u i t s c h van
PAUL STEINAIüLLER.
12)
recht verleenen in Turkije hun eigenland-
genooten te lrcvcehben. lfet is to voor/ien
dat de mogendheden niet zoo heel licht
van deze rechten afstand zullen doen en
men begrijpt dat zij voopa.f van de Porto
ecnige waarborgen zullen eischen. Afaar,
beginsel hebben deze voorrechten geen
•echt van bestaan meer, en hot zal zonder
ij fel voldoende zijn om deze zaak tot
n goed einde te brongen als hert. Tu.rkscho
gouvernement hot vertrouwen der mogend
heden zal weten te vinnen.
0 Rustig uitgesproken woord tin' van
Signe brachten Bliincketrfeild in 'de war
"0 streek met zijn hand over Siguo's kopje.
W® op, mijn liove kind, je moet
'e"')cR„ Mot zoo huilen, ik kan! oir toch
werkelijk nide; aan doen."
«nodn, neen," zei zo, vmnalr u kan wel
elpdn om heit ongeluk te voorkomen. Ik
geloof vel, dat mama 'bereid is toe to
g®Hn al's u naar li,aar toe gaat. lik heb
s rtr mij laten beloven uietb te doen nll-
j )k met u, had gesproken."
at leek er dus veel op of Siglie )iel
mat haar mobder edris was; mis
se ion was zo gekomen alleen! om luim
een® to polsen. In zijn binnenste was zoo-
I ""^trouwen en verin tiering, dat hij
o stom de,r angsl, geheel miskende1 en,
tberadenw 'dan ooit besloot hij nil' in
geen gertü toe te geven.
«Sta hi elk gerial van den! grand op,
v t 0003 r u s Li g zitten, ajuin.t we
mei' elkaar kunnen mloneteren
a jij vtórla'ngl kan beslist niet gebeuren
aar zooala ik jo roods heb gezegd, hot
(H ,waas'l^(l zÜh; om' to (.mekten jou
a- alles duidelijk to make'n', jo l>ent wer-
'c 'Jk hog to veel kind om mij te kuiincn,
'*fnjpen."
Y' hield nog steeds zijn Ini'nd v'ast „Papa
moet ku'nncm, liet móet."
ttoï Hardnekkig volhouden wo'nd hem
tw
MAROKKO.
De laatste berichten uit Alarokko mel
den, dat AhrloeJ Aziz bij Razelam. drie
dagreizen van Alarrakcsj verwijderd, v«r-
hlijf houdt, en door do volksstammen a)L-
daar goed ontvangen Ls.
Het bcgiint er, naar de laatste berichten
te oordeelcn, mi/ider gunsLig voor den
preteriden t-sultan AfoeJey I laJ'kl uit to zien.
Nog is de indruk, door de overwinning,
door de troepen Van AlxlocJ Aziz op die
van Moeley llafid bij Sidi d Yamani be
haald, niet uitgenvischt, of er komt uit
Tangcr bericht van een. nieuwe nederlaag
door do Hafidische troeipon gelede.il. De
mehallah's (legerafdedlingen) van sultan
AMocl Aziz hebben, in vereoiniging met de
.strijdmacht van den kaïd Aftoegi, oen be
langrijke overwinning bij Ohichaoca be
haald. Do troepen van Moeley Haf Ld moe
ten verstrooid zijn en velen van hen zouden
gevangen genomen zijn. Ook moeten de
troepen van Abdoe'l Aziz zooveel vee heb
ben buitgemaakt, dat een groote menigte
ossen en paarden den volgenden dag op
do naburige markten voor minder dan het
vierde deel va,n. de werkelijke waarde ver
kocht werden.
Ten gevolge van deze ovenvinningkon
de krijgsmacht va,n Abdocl Aziz ongehin
derd naar Afaiakesj voortrokken, waarvan
zij op doti avond van den 12den Augus
tus niet meer dan twee uur verwijderd,
was. Te .Mogador, aldus luidt het bericht,
verder, werd naar aanleiding van de zege,
door do troope'n vari den sultan behaald,
feest gevierd.
Dat ziet er dus voor Alxloe) Aziz zeer
guUstig uit. Hot moet alleen! ecnige ver-
wonderinjg baren, dat er, indien hij op den
avond van! 12 Augustus nog slechts twee
uur gaans van. Mat'ahjesj verwijderd was,
jiog gjeeni bericht van zijn aankomst njdaar
is ontvangen.
De bovenvermelde overwinning bijClii-
chao.ea werd behaald, nadat aldaar demc-
h all ah van den» kaïd Mtoog?' zich met do
troepien van don sujt.m vorcciniigid had.
Vóór die vcremiiginig plaats had, had de
kaïd a.l twteo legjerafdecffingon, tot de partij
van Aloejey llafid bohoorende, verslagen,
waarbij hij verschctdene kanon non enten-
ten buitanaakte.
Over den strijd van den kaïd, Aftoegi tegen
de Ilaüdjschc 'troepen wendt van andere
zijde nog gemejd, dart Alito-egi den vijand lot
op tiori kijometer van Atarakc-sj vervolgde,
en daarbij paarden, ggschut, wapenen en
munitie buitrrmakte. De troepen van Afoe-
Jey Hafid hadden 300 dooderi en 500 g,e-
wonden en hun aanvoerder, E) Glani,
vjuchtto in hot gpbergte. Al de stammen
uirt de buurt ondersteunden Mtocgj met
manschappen. Van Afarakesj uit rukten 300
man met zes stukken geschut, onder aan
voering van een zoon van El Glani, togen.
Aftoegi op. Wij hebben dus waarschijnlijk
een bericht over een nieuw gevecht in
de huurt van Afarakesj te wachten.
Uit Casablanca meldt men aan rle „Frkf.
Zlg.", da.to 16 Aug., dat, volgens de laat
ste berichten, Abdoel Aziz zich te Rase-
litm bevindt, op drie dagreizen van Afara
kesj, en door de stammen aldaar vriend
schappelijk ontvangen Ls.
Al deze berichten lezende, vraagt men
zich onwillekeurig af wat er geworden is
van do schoone verwachtingen van dclus-
schonkornst der Fransehen gekoesterd. Do
binnonlandsche krijg woedt erger dan ooit
to Voren, en dat duurt nu al een paar
jaar. Doze gang van zaken wekt, vooral
in Frankrijk, ontevredenheid en o. a. hert
groote blad „Lc .Tournal des Débats" mankt
zich daarvan. tot tolk, wanneer "I schrijft:
„Hot is tijd, dat er aan dezen Verwarden
toestand een einde komt, en nergens wordt
daarnaar meer verlangd, dan in dit land.
Niemand in Europa verdenkt ons langer,
dat wij ons voordeel doen met de anarchie
in Afarokko. Als do naaste buren, onder
vinden wij er al de nadoelen van, zonder
er ecnig Voordeel van te hebben. Het is
waar, dat wij nog eeniige moeite in zui
delijk Oran zullen hebban, als de sultan
ovter zijn b'roedar zegeviert. Afaar dit be
hoeft ons niet de minste zorg te baron
deze moeilijkheden zullen beschouwd moe-
Ion worden 'als incidenten, onvermijdelijk
bij do bewaking van een niet zeker vast
gestelde grens en geen mcnsch zal spreken
van een heiligen oorlog, waar er slechts
sprake is van Afarokkaansche strooptochten.
GEMENGDE MEDEDEF.LINGEN
op. „AVat moot nu eigenlijk gebauton,kind?
Jo praai dunkt n;o maar wat. Waarom
zouden wij elkaar wederkoerig hot leven
ondragelijk maken, dat is toch immers non
sens. Waarom verlang je dat dan eigen
lijk?"
„AVaaïom Zo zag hem met moede, be
weende oogen aa'n. „Ja, begrijpt u dat dan
niet?" vroeg ze.
„Ilclaas, absoluut niet," zei liij,
Sdgno lxx«t nu haar lipj>o'n stijf op elkaar
en in haar gdhurt kwam, een trok Vmr on-
vorzettdijken trots. Langzaam, maakten haar
vingers zich los uit baars vadem hand.
Plotseling had ze eeri besluit geïiomcn' en
nu was ze berejid Van alles afstand lo
doen'.
„Hebt u mij nog iets te, zoggen,papa?"
Stom en strak voor zich uitstarend, zat
ze op haar stoel; zq gevoelde zjch oirge-
lukkic, verslagen nils oen koningin, die men
do kroon van het hoofd hoeilt genikt c'n
die zich eerder den tong zou afbijten dan
nog om iets verzoeken. Ze zou nu, als
het moest zijn, lieVc,r met liaiar moeder
zijn g.aan hodble'n'.
„Alles waf er n,u nog blijft, te bespre-
kteh, betreft jou, mijn kind;" zei hij. „Afis
schibn heeft 'je moetfor roods' getracht jo
te böwegeii, mat liaan- mee te gaan. Ik houd
het ca- voor prij.a plicht je; te wijzen op
d'atgcïie, wart jq dan staat te wachten. Je
moeder is niet rijk en jo zou bij haar al
spoedig ondervinden wall, licit wil zeggen'
gebrek te lijdbn. Daajrcntageh zou jb, in
dien jo bij mij blijft, alls, dochter desdiuit
res. een eerste plaints innemenik geloof
d'an ook, dart 'de keu'zo je nfiot nioeilijk
z(al vhiUen,."
de door de ouderdomspensioenen zeer be
zwaarde begroot ine slechts door bekrim
ping op de Oorlogsbegrooting was te verkrij
gen, daar alle andere financieole maatrege
len, als b.v. belastingverhooging, niet in
aanmerking kunnen komen.
Lloyd George geldt in liet Engelsclie ka
binet als dc man, die het best in staat ts,
de stemming in Duitschbmd eens te peilen,
en, wanneer in Berlijn geen principeel be
zwaar bestaat, tegen de vlootplanncn van het
Engelsche ministerie, eventueel toezeggingen
te verkrijgen.
De redevoering, die de Engelsche minister
van handel, AVinston Churchill, eergisteren
voor een vergadering van mijnwerkers heeft
gehouden, wordt, met 't oog op haar slot,
waarin hij het gepraat van een mogelijk con
flict met Duitschland als zinloos kenschetste,
als een middel beschouwd, om Llovd George,
den weg in Duitschland te effenen.
Do „Evening Standard" Bericht, Hat Lord
Rothschild den vertegenwoordiger van het
blad heeft medegedeeld, dal hem hoegenaamd
niets bekend is omtrent het aan de regee
ring toegeschreven plan om een groote leo-
ning te sluiten ten behoeve van uitbreiding
der zeemacht.
Engeland.
De reis van den Engelschen minister van
financiën, Lloyd George, naar Duitschland,
heeft, zooals een lid van het Engelsclie kabinet
op een desbetreffende vraag van den ,,Ber]
Tageblntt"-corrcspondcnt antwoordde, minder
ton doel, de instellingen voor ouderdomsver-
pleging te bestudeeren, dan wel den grond te
leggen voor een schikking, die een verminde
ring der vlooUocrustingen beoogt.
Lloyd George hooft overigens zelf meerma
len te kennen gegeven, dat een evenwicht in
Spanje.
Een telegram aan de ..Afatin" uit San
Sebastian meldt., dat stappen gedaan worden
ter voorbereiding van een bezoek, dat het
Spaansche koningspaar in begin October
aan AVecnen zou brengen.
Finland.
De bedreigingen, door de Russische reac-
tionnaire pers, met de „Rossija" aan het
hoofd, tegen Finland geuit, omdat de voor
zitter van den Landdag, Svinhoefvoed, de
troonrede met ecnige waarschuwende uitla
tingen had beantwoord, hebben in Finland
geen diepen indruk gemaakt, hoewel alge
meen de waarschijnlijkheid erkend wordt,
dat de troonrede een begin is van verdere
renctionnaire maatregelen.
Servië.
Een Serviër, met mime Ranko Afilite. die
van moord op koning Alexander en koningin
Draga van Servië getuige is geweest en nu
te Budapest woont, heeft, volgens een bericht
van daar, aan het Ilongaarsche nationale
museum eoi' verzegeld pak met 45 beschei
den geschonken, onder verbod het voor ko
ning Peter's dood te openen. De stukken
hebben betrekking, zegt men, op den strijd
van koning Peter om den. troon van Servië.
weggemaaid. liet scheelde maar weinig of do
stad werd geplunderd.
Vereenigde Staten.
Een officieus artikel van de New-York
Times" verklaart, dat de gebeurtenissen van
dc laatste weken het wantrouwen van Ame
rika tegen het optreden van Japan in China
en Mantsjoerijc bedenkelijk versierkt heb
ben.
Dc handel zou krachtiger bescherming ver
langen.
Engeland, Rusland en Frankrijk zouden
aan Japan gebonden zijn, zoodat Duitsch
land de eenig mogelijke bondgenoot zou zijn.
Slechts een. officieel verzoek van China
ontbrak nog om het ingrijpen van de Xr. S.
ton gevolge te hebben. Hot artikel heeft
blijkbaar ten doel, het publiek voor te be
reiden op een actief optreden van de Ameri-
kaansche vloot, terstond na aankomst in de
Aziatische wateren.
liet ministerie van justitie te Washington
heeft bericht ontvangen, dat twee Jupansche
vaartuigen, de „Hinsemaroe" cn de „Par-
imaroc" m het gezicht van het eiland Sint
Paul, in de Behringzee, door een Ameri-
kaansch schip in beslag zijn «nomen; de
bemanning der beide Japansche booten telde
50" koppen.
Kapitein Boar, die dit bericht overseint,
meldt, dat de Japanners naar Unga, in
Alaska, zullen worden gebracht. Hij ver
klaart dat er, om hen te doen veroordeelen,
voldoende bewijzen zijn, daar zij op onwet
tige wijze de zeehondenvangst uitoefenden.
Haïti.
De Amerikuansche regeering, die van nabij
de minste gebeurtenissen in de binnenland-
sehe politiek op Haïti volgt, bereidt zich
voor op een militaire bezetting van het
eiland, voor het geval de zaken een ernstigen
keer nemen.
De Amerikuansche officieren houden zich
thans bezig met 't maken van kaarten van die
terteinen, welke zij geschikt achten voor
de vestiging van kampementen, en van stra
tegische punten. Zij konden bij die bezig
heden niet gestoord worden, dank zij het
daadwerkelijke protectoraat dat de Vereenig-
do Staten voeren over de republiek Sint Do
mingo, dat een derde van het eiland Haïti
omvat.
Marokko.
Uit Tanger wordt gemeld dat een twist
ontstond op het marktplein in die stad ius-
schen partijgangers van Abdoel-Axiz en de
hnfidistische onderhoorigen. Een dertigtal
van dezen werden gedoodde troepen werden
Signe's gelaat was vuurrood' geworden.
„Dank u, jxapa," zei ze haastig, met sid
derende stem. „Ik heb reeds mijn besluit
genomen; ik ga met mama."
Hij keek zijn dLcJrier man als begreep
hij nfat wart ze zoidb, ma3" plotseling was
Sign'e's vrees voor liaar vad.br verdwenen
on ha,air woedb gaf haar kracht, tot spre
ken. „Ik ben naar u toegekomen, omdat
ik meend|e, dart ik als', uw kimt" nog alles
wel kon goedmaken, maar aJs u dal, be
slist niet wil, dan kam ik ook ruiiel. langer
hier blijven. Ik zou al de comfort van dit
ruime leven niet kunnen verdragen nis ik
daarbij moest denken, dat mama gebtvk leed.
Neon, neen, ik blijf bij haar."
Een oogenblik scheen liet of de man moest
bezwijken voor de woorden van zijn kind
toen in eens nam hij Signe's hand. „Kind,
je weet in 't geheel niet wat jo doet. Ver
geet niet, dat je gewend bent iti alles te
worden bediendje zou immers niet voor jc
zelf kunnen zorgen, laat staan clan voor een
nader."
„Dnn is liet noodig lijd, dat ik leer dat
wel te kunnen."
..En je zou jo kunnen behelpen met geld
en kleeding en misschien zelfs met liet eten,
jij, die zooveel van goed en lekker eten
houdt?"
„Ja, dat zou ik kuuiicu."
Haar hardnekkigheid ontstelde lmm.
„Signe, en indien ie dat alles ook zou
kunnen, toch kan ik je niet lalen gaan; je
weet niet wal je gnat verlaten. liet is mijn
plicht je voor een dwaling te behoeden. Jo
behoeft jc niet bezorgd te maken over jo
moeder; ik beioof je, dat zij geen gebrek
zal lijden als jij bij mij blijft."
„Papa," riep Signe uit, „indien u liaan
ook de helft van uw rijkdom zou geven,
dan nog zou zc toch immers alleen zijnze
zou zich onuitsprekelijk eenzaam gevoelen
als ik niet bij haar zou zijn.
„Zoo?" M-oeg hij, terwijl hij Signe onder
zoekend aankeek. „AVeel je dat zoo zeker?"
„Dat geloof ik stellig," antwoordde Signe.
,,ln elk geval verlaat zij alles, wat u be
houdt en daarom neem het mij niet
kwalijk papa is mijn plaats bij haar."
Aan den ernst hurer wooiden viel niet te
twijfelen, mot zijn vrouw zou hij dus ook
vïjti kind moeten verliezen. En plotseling
gevoelde hij zich weer door een vreeselijko
woede overvallen cn terwijl hij zijn hand
mei geweld terugtrok riep hij uit: „Nu ga
dan, ga heen maar, ga!'
Dat was' dezelfde toon, waarvoor Signe
gisterenavond was wcggeloopen. Ze beefde
over heel haar lichaamde strakke oogon
hield ze angstig op haar vader gericht, ter
wijl zo nchtcruitloopemle de deur trachtte te
boaeiken. 7.e meende in haar verwarring elk
oogenblik te kunnen verwachten, dat. hij op
haai' zou aanstormen om haar met de ge
balde vuist neer te slaan.
„Ja, ja ik ga al," stamelde ze.
Toen zij naar de deurkruk greep, drong
eerst tot. hem door wat. hij had gedaan.
Signe
papa
Rij haalde diep adem. „Tiet .was eigen
lijk heel onverstandig van mij, dat ik een
besluit van jou heb uitgelokt. Zoo iels moet
mon kalm overleggen, nietwaar? Ik zal je
woorden dus als niet gesproken beschouwen
Overleg alles nog eens goed bij je zelf, leg
iemand, die je volkomen vertrouwt, deenoods
BINNENLAND.
Hofberichten.
II. Af. de Koningin-Moeder is gisteren
ongeveer 12 uur in een salonrijtuig op Het
Loo aangekomen. Op het perron word Zij
ontvangen door II. AI. de Koningin, die
daarheen gewandeld was. Na de begroeting
wandelden de beide Vorstinnen naar het
paleis.
De burgemeester was op het perron aan
wezig.
de zaak voor de geheimhouding is nu
toch niet meer noodig en win zoo raad in.
AVil je me tenminste beloven te doen, wat
ik je hier heb geraden?"
„Jawel, zeker."
„En je zult verstandig zijn?"
„Ja, maar ik geloof, dat ik niet anders
kan."
„Dat geloof je op het oogenblik, maar als
je ooit eens tot een ander inzicht, mocht
komen, altijd staat mijn huis, neen ons huis,
voor jc open. Zal jc daarom denken?"
Ze knikte tweemaal zeer ernstig. Ze wilde
hem behalve op dat eene punt, alles wel
toegeven als ze maar Van dit vreeselijk
samenzijn met haar vader werd bevrijd
„Dus ga nu heen, Signe, maar, nietwaar,
tusschcn ons is niets?"
„Neen. neon," klonk het haastig terug,
terwijl ze hansrtig grootte en do kamer verliet.
Bkmekonfeld viel vermoeid on met een
zwaar gevoel in al zijn leden op een stoel
neer. TIoo kwam hot toch, dat hij, tot wicn
zich honderden menschcn dikwijls wendden,
juist hen afstiet, die hem het naast stonden?
liet was de eerste maal, dat hij niet alleen
over zijn vrouw en zijn ongelukkig huwelijk
dacht, maar ook over zich zelf. En ja, hij
moest, zeer veel dwalingen erkennen ovenals
vele booze woorden op ongelogen oogonblik-
ken uitgesprokenmaar hij behoorde tot die
soort van menschen, 'die hun zoogenaamde
natuur als ecu niet te veranderen erfdeel
beschouwden, en hoe ongelukkig hem ook het
gevoel van medeschuldig aan het ongeluk
mankte, toch vond hij niet. den moed afdoend
in te grijpen door zich zelf geheel op te
offeren.
N ^Worvtt vervolgd.J
SCHIEDAMSCHE COURANT.
„Ja
1
