62* Jaargang. Donderdag 20 Augustus 1908 No. 12774 In 's werelds stroom. BUITENLAND. SCHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt d a g e 1 rj k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaalVoor Schiedam en VIaardingen f 1.1.25.Franco per post fk 1.66. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentièn vootr het eerstvolgend, nummer moeten des middags vóór een uur aan hot bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.) Prijs der Advertenticn: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Crroote letters naar de plaats dio zij innemen. A d vertentiën'bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zateidagavoad verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertontiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau to voldoen. Interc. Telefoon voor de Redactie No. 124. voor de Administratie No. 103. Schiedam, 19 Aug. 1908. TURKIJE. Het jong-Turksche comité heeft het ver- kiMingsprogrumnui en het rcgeoringssysteem vastgesteld, steunende op oen parlement. Het lager onderwijs zal gegeven worden in do taal van de meerderheid der bevolking ter plaatse, liet middelbaar onderwijs zal facul tatief in het Turksch gegeven worden en het iiooger onderwijs uitsluitend in het Turksch. De geloofsvrijheid wordt afgekondigd. De militaire dienst zal voor allen verplichtend zijn. Po controle van Europa zal opge heven worden. Men acht het vrij waarschijnlijk dat gene- raal-majoor Ali Reza, onlangs benoemd tot chef van het 2e legerkorps, als minister van oorlog zal optreden. Volgens een telegram uit Priotchina te Konstautinopel ontvangen, hebben dc Alba- neezen den Ka.malam van Diatuba wegge jaagd. De berichten omtrent dc handelingen der Bulgaren in Macedonië blijven ongunstig. De comitndjis hebben zich in do vorige week meester gemaakt van dc Griekschc kerk in liet dorp Vronton, district Serres, maar uerden genoodzaakt die den volgenden dag weer terug te geven. Den 14cn Augustus hebben eenige volgelingen van Phnvnnsky en Tadca zich naar Vronton begeven, hebben daar den priester gevangen genomen en mis handeld en opnieuw de kerk in bezit geno men. Andere volgelingen van Tarka door kruisen het district Serres, dc Grieksehe bevolking bedreigende en trachtende hen te bewegen tot hot verzaken van hun geloof. Drie Buigaarsche benden, bchoorendc tot een organisatie die staak tegenover die van Panvansky, zijn eveneens in het district Serres verschenen. Naar aanleiding van krachtige protesten der Grieksehe bevolking, die verklaarde alle verantwoordelijkheid te verwerpen voor wat hieruit kan voortvloeien, hebben het Jong-Turksche comité en de plaatselijke autoriteiten strenge maatregelen genomen. Men begint te gevoelen dat de houding der Bulgaren don toestand zeer ern stig maakt en de teekenen van wantrouwen jegens hen vertooncn zich meer en meer onder dc Jong-Turken. liet is duidelijk dat de. Bui garen trachten woelingen te verwek ken en dat hun onderwerping aan den nieu wen staat van zaken slechts voorgewend is. De correspondent van de Temps" geeft belangwekkende bijzonderheden omtrent het uitbreken der Tevolutionnaire beweging Het Jong-Turksche comité, waarvan bet binnenlandseh hoofd-comité to Saloniky is gevestigd -het buitenlandsch bestuur is te Parijs gevestigd heeft geen eigenlijk hoofd of voorzitter. Alie leden zijn gelijk. Dc moe ringen, dc mededeclingen bloot gelegd zijn de, wordt daarover zonder hartstocht gospro- Roman naar lipt Duitseh van PAUL STEINMüLLER. 13) Het was hot oude liedjeschuldig zijn voor God en zich zelf in de kerk, in het scho- Bieruurtjo vóór een feestdag of 's nachts met net hoofd onder dc dekens, ja dat willen de moesten, welmaar schuldig schijnen voor hen, dk do betrokken personen zijn, neen dat wil hijna niemand Signe zocht met knikkende knieën haar Bloeder op, die zoo juist was teruggekeerd. Mevrouw Blanckcnfeld stond bij de tafel eenigo pakjes open te maken ze scheen op gewekt en vroolijk, Do bleeke kleur was ge ntel uit haar gelaat geweken, slechts om de mondhoeken vertoonden zich nog de sporen >an vrecscüjke opwindingen. „Mama, ik heb een besluit genomen, ik gn mot u mee," zei Signe, waarna ze het onderhoud, dat ze met haar vader had gehad Wm haar moeder vertelde. Mevrouw Blanckenfold weende, cn moe- <er en dochter bleven lang, met do armen °'hanr en dc hoofden togen elkaar op do 'leme halfronde sofa zitten. Signa had elk spoor van angst verloren, ze was er trotseh °P' z°i niettegenstaande dc woede cn terbittering haart vaders, toch had1 volgc- louden, bij haar moeder to willen blijven en ,';t gevoel eindelijk tenminste eens beslist te 2|jn geweest gaf haar iets voldaans. j0 luisterde kalni naar knar moeder, 'die u' pluimen voorstelde, In elk geval zouden ken, niemand tracht zijn meening door te drij ven, allen streven slechts naar één doelhet vernietigen van het despotisme en iict schrik bewind vervangen door een aigemeene vrij heid. Terwijl door geheel Europeesch Turkije het comité met succes zich aan deze taak wijdde en het gunstig oogcnblik afwachtte oin het teeken te geven tot een nlgcmeenen opstand, ontving het Paleis, dat, niettegen staande zijn vele spionnen, zeer slecht was in gelicht, oen meer positieve mededeeiing in het begin van Juli. Deze werd gegeven door Nazem boy, commandant van Salonikv. die ais spion in dienst van het Palcis was. Hot eoinitc was wel buitengewoon bekwaam en vindingrijk eenigen zijner leden ver huurden zich zelfs als bedienden bij de spionnen maar algehcele geheimhouding kon het echter niet bewaren. Den spionnen van Yildiz was noch het bestaan der <Jong-Turken, noch het werk waaraan zij zich wijdden, onbekend, maar zij wisten niet dat dc organisatie reeds zóó ver gevorderd was dat de minste vonk de Tcvolutie zou doen ontbranden. Nazem bey is gehuwd met dc zuster van majoor En ver bey, in garnizoen te Saio- niki, die nu mot Niazi bey don titel van „Bevrijder van het Vaderland" draagt. De familieband die deze beide mannen van zoo uiteenloopende denkbeelden verbond, zou de uitbarsting verhaasten. Nazem bey verkreeg de zekerheid dat zijn zwager deel uitmaakte van het comité der Jong-Turken en gaf daarvan dadelijk be richt aan het. Paleis. Men kan gelooven dat dit rapport zeer aiarmeerend was, want de sultan aarzelde niet om aan Enver bey, die hij tot zijn partij wiide overhalen, zijn eigen dochter aan te bieden. Het gevolg van deze aanbieding die onder andere omstandigheden zeer vleiend zou zijn geweest, was dat majoor Envr boy zich naar het gebergte begaf en zich aan het hoofd stelde van een aantal sol daten, waarmede hij naar Tiknick ging. roidus werd het eerste teeken voor den op stand gegeven. Het voorbeeld van Enver werd onmiddellijk gevolgd door majoor Niazi boy, commandant van Resna. Deze stelde zich aan liet hoofd van een batailion, gevormd uit burgers, en waarbij zich eenige soldaten aansloten. De beweging, die eigenlijk eerst later had moeten beginnen, was hierdoor ver wekt. Men kon echter niet meer terug en dus vereenigde het comité zicli met de beweging en verkondigde dat men een con- stitutioneeie regeering wonschte. Van dat oogcnblik af volgden de gebeurtenissen snel op elkaar. Cheinsi pacha werd gedood, eenige minuten nadat hij aan don sultan van uit Monastic had getelegrafeerd dat hij tegen Niazi zou oprukken. De sultan zond een commissie naar Saloniki om een onderzoek in te stollen, maar deze werd gesommeerd binnen 21 uren de stad weer to verlaten, wat zij ook deed. ze naar Melittcnland gaan, maar het was onmogelijk er onmiddellijk een der volgende dagen heen te reizen, aangezien er het een en ander tot opname der logees in orde dien- do tc worden gemaakt. Het huis wordt be woond door een oude huishoudster, ecu stok- dooven tuinman en een bosehopzichter; maar sinds ruim vijf jaren was niemand van dc bezitters daar geweest. Het kleine, inder tijd zoo nette huisje op den berg aan het meer was waarschijnlijk in den laatsten tijd wel nooit meer gelucht, verwarmd of schoon gemaakt. TJet telegram van gisteravond en dc brief, die mevrouw Fanni Blanckcnfeld juist had verzonden zouden wel vei hazing en ont steltenis onder de lui daar teweegbrengen, die gewend waren zicli daar in de eenzaamheid als bezitters te gevoelen. Men diende ze dus wel eenige dagen tijd te luien om zich-aan het idee te gewennen cn om de noodigste levensmiddelen aan te schaffen. Vóór nieuwjaar viel er dus aan ver trekken niet te denken. Dit vooruitzicht deed Signe zeer onannge- ziuun aan. Nu, nadat de breuk ongenees lijk bleek te zijn geworden, moest het leven immers wel ondragelijk zijn in huis; ze had het zoo van zelf sprekend cn zulk een goede oplossing gevonden oni nu maar dadelijk te gaan. Er waren immers ook nog wel ho tels, waar zij tijdelijk konden verblijven, tot dat ze bericht van den tuinman zouden heb ben gekregen, dat alles in orde was. Maar mevrouw Blanckcnfeld bleef bij lmar besluit kalm thuis to blijven, tot zo op Melittenhmd konden worden verwacht, en plotseling vielen nu Signo de woorden van haar vader in, dat haar moeder zich niet meer zoo vrij en ruim kon bewegen als tot ENGELAND, De kwestie der regeling van de vlootuit- breiding en do mogelijkheid om op dit terrein een overeenkomst tot stand te brengen tus- sehen Engeland en Duitschland, die inen be weert dat reeds ter spiake kwam tijdens de ontmoeting van Eduard VII en Wilhelm II te Kronberg, blijft onderwerp van talrijke beschouwingen. De vriendschappelijke jiouding der beide vorsten, die sterk de aandacht trekt, is nog sprekender geworden door verschillende uitin gen in Engeland te dezer uikc, bijzonder door do verklaringen van Lioyd George tegen een redacteur van de „Neue Freie Presse" te Weenen, waarbij hij aldus eindigde: „Waarom zouden wij geen entente hebben met Duitschland, waar Engeland er reeds een heeft met Frankrijk, met Rusland en met de Vereenigde Staten. Een entente met Duiteeh- land zou ten doel moeten hebben een vermin dering van vlootuitbreiding in de toekomst." Deze verklaring is met voldoening vernomen door de voorstanders eener entente tusschen Engeland en Duitschland. Hieruit werd ook afgeleid dat de reis van dezon kanselier ten doel had om vasteren vorm te geven aan dat denkbeeld. De pan- germanistcn ontvingen die uitlatingen met twijfel, omdat, zc natuurlijk weinig instem ming konden vinden bij hen die er op aan stuurden om de Duitsche vloot uit te breiden. Het „Berl. Tageblatt" ontvangt uit En- gelsche bron de verzekering dat de reis van Llovd George werkelijk ten doel heeft een entente te bewerken, die de vermindering van den viooUanbouw beoogt. Er wordt bij opge merkt dat Lloyd George op zijn reis naar Berlijn zich zal begeven naar het Zwarte- woud waar op het oogcnblik de admiraal Von Tirpitz, staatssecretaris voor de Duit sche marine, vertoeft. Het is mogelijk dat dit een louter toeval is, maar meu verget-e niet dat. de politiek dikwijls oorzaak is dat per sonen, die conige zaak hebben te regelen, elkaar toevallig op reis ontmoeten. Bovendien verklaart het „Berk Tageblatt" in aansluiting aan on op grond van de ont vangen mededeeiing, ten aanzien der reis van Lloyd George, dat de rede, door Winston Churchill te Swansea uitgesproken, waarin hetzelfde onderwerp behandeld werd, slechts een poging is geweest om tc trachten in Duitschland de openbare meening gunstig te stemmen, wat de ondeihandelingen zeer zou verge makkelijken. De „Daily Mail" juicht liet denkbeeld van zulk een entente toe en oppert het denk beeld om daarvoor in beide landen propa ganda te maken. GEMENGDE MEDEDEELINGEN. België. Onder het opschrift: De Schaerbeekscho Panama, schrijft het „Ubl. van Antwer pen" i mi toe liet geval in geldzaken was geweest. Dat was dus al het eerste offer, dat van haar werd geeischt; liet was moeilijk, maar het moest worden gebracht. In haar kamer begon ze rond tc kijken naar hetgeen ze wiide meenemen en haar blik viel het eerst op de welgevulde boekenkast Evenals de mcnsclien, die zicli tot, een plotse linge vlucht zien gedwongen, dacht zc liet eerst aan datgene, dat niet bepaald hoog noodzakelijk is. Terwijl ze in de geopende deur stond las zc de titels der boeken, die haar bijna allen op haar uitdrukkelijk ver langen waren gegeven; zc vond er nauwe lijk* eentje, dat haar niet dierbaar was ge worden, maar toch vergenoegde zij er zich mee slechts om het derde of vierde boek er een uit te houden. Toen ze eindelijk klaar was, ontdekte ze dat hot zulk een stapel was, dal ze er werkelijk van schrok. Ze begreep dat ze op die manier niet kon doorgaan, cn tocli schoen het haar op dit oogcnblik hijna onmogelijk te leven zonder datgene, waar van zc dagelijks zooveel plezier had gehad en de gewaarwording, dat haar een moeilijke taak wachtte dreef haar de tranen in de OOgOIl. Plotseling schoot haar te binnen, dat. ze haar vader had beloofd iemand om rand tc zullen vragen. Eigenlijk was hot, overbodig, want ze was immers toch vast besloten bij haar voornemen te blijven; toch wilde ze haar belofte tegenover haar -i-Vr gestand doen. En tevens gevoelde ze ook behoefte haar hart eens tegenover een onhe\ „oroordcelc persoon uit te storten. Het sprak dus we van zelf, dat zo naar de familie Kost ging. Do familie was om do groote tafel ge Het onderzoek der zaken van Schaerbeek heeft gedurende dc feestdagen niet stilge legen. De huiszoekingen duurden voortcn hebben nieuwe verpletterende beschuldi gingen tegen de thans opgesloten drie ver dachten aan het licht gebracht. Men zal weldra een vierden, en veQUckt een vijfden beschuldigde zien. De twee reeds aangehouden ingenieurs zijn gisteren den weg der bekentenissen ingeslagen en, wat schepen Van de Putte aangaat, nu zijn twee medeplichtigen be ginnen te spreken, zal hij ook zijn voort durende ontkenningen niet lang kunnen volhouden. Bij de wijnpottcrijen van Schaerbeek zou den die komen betrekkelijk den oud-sche pen van Jette. En als de helft waar is van wat men vertelt, zal het parket zijn on derzoek in verschillende gemeenten voort zetten. Gis teren werd het volgende verteld, het welk bewijst hoe nu, feiten uitkomen, die zoo schreeuwend zijn, dat men niet be grijpt, dat de steenen bet niet "uitgeroepen hebben: In een gemeente, waar groote, reusachtig groote werken worden uitgevoerd sedert verscheidene jaren, is dezelfde persoon er in geslaagd zich 3-maal te doen onteige nen, steeds het cijfer zijner gebouwen ver dubbelend en telkenmale in verhouding een hoogere schadeloosstelling trekkend. De nieuwe bouw was pas voltooid en bewoond of men zag, dat hij piet in de lijnriehting was ende toer was gespeeld. Men begrijpt, "dat zonder medewerking van hot gezag, dat de toelating tot bouwen geeft, zulk feit zich niet zou kunnen voor doen. Indien Af. Hayoit dc Thermicourt zijn opzoekingen in de omgeving der hoofdstad voortzet, zal hij dus nog wel andere ont dekkingen doen, en 't is daarom, dat te verwachten is, dat deze zaak ontzaglijke uitbreiding nemen zou. Dat moet overigens niemand verbazen als men' ziot, hoe de mauscheii piordicus willen leven op een voet, die geenszins overeenkomt met de middelen, waarover zij beschikken. Uit Brussel wordt d.d. gisteren gemeld: De schepen van Schaerbeek, Van de Putte, legde een volledige bekentenis af. Hij werd, voorwaardelijk, in vrijheid gesteld. patie en vooruitgang. Zij verzet zich met dezelfde kracht tegen dc staatkunde van reactie als tegen die van gewelddadigheid en wanorde, die noodzakelijkerwijze moet leiden tot gebeurtenissen als te DraveiÜ, Onze arbeidzame democratie wit orde en vrede en wol in de eerste plaats onder Franschcn. Zij wil den eerbied voor de wetten handhaven, gewelddaden tegen per sonen en eigendom beletten, een einde ma ken aan de voortdurende geschillen tus schen kapitaal en arbeid en dc eendracht en de goede harmonie herstellen tusschen patroons en arbeiders, die zoo noodig js voor den landbouw, den handel en dc nij verheid en die dringend noodig is om het lot der arbeiders in de werkplaats of op het veld te verbeteren. F r a n k r ij k. Maandag j.I, zijn de Augustuszittingen van dc Franscho generale raden geopend. O. m. werden weder tot presidenten ge kozen do oud-ministers Combes on Samen. Dc laatste hield bij de opening der ver gadering een redevoering, waarin hij o. a. zeido: ,.Do bevolking is mot hartstochte lijke innigheid gehecht aan de republikein- sche regeering, die zij beschouwt als den hechts ten waarborg voor baar vrijheid en als hot onmisbaar voertuig voor emanci- scbaard, waarop een groote terrine niet erw tensoep stond, waarin eenige stukjes worst dieven; daaruit bestond het gcheele middag maal vun de familie. Maar voor hen allen, die met roode wangen en vioolijke oogen om de tafel zaten, scheen cr niets heerlijker te bestaan. Elisabeth stond eenige malen op om de broodfrchaal te vullen, daarbij boog ze zich naar Signe toe mot do vraag: „Heb je iets, Signe?" Straks, straks," fluisterde Signe. En terwijl ze dit vroolijke troepje zat op te nemen, rees de gedachte bij haar welk ecu rijkdom toch zulk een genoeglijke vreed zaamheid en te\ redenheid was. Theolmld riep over zijn hord heen „Geef Signe toch ook ietszo heeft bepaald hon ger." Mevrouw Kost, dio Signe niet had durven uitnoodigen om mee te eten, vroeg nu la chend of ze Signe misschien oen bordje soep mocht geven en Signe nam het aanbod vriendelijk aan. Een bord werd gehaald, een stoei bijgeschoven cn nu zat Signe tusschen dc andoren en deed of het eten haar smaakteer was echter een bittere trek om haar mond en z<_ ,ing niet als anders op de scherts der familie in, waarom dominee Kost en Elisabeth haar verscheidene malen onder zoekend aankeken. Het verwonderde dominee Kost dau ook eigenlijk in 't geheel niet, dat Signe na af loop van den maaltijd op hem toetrad ea hem om oen kort onderhoud verzocht, „Natuurlijk heb ik daarvoor wel tijd, beste kind, wil jo mij een Kcrslfecstgohc.im toe vertrouwen?" Toen hij bemerkte hoe haar lippen boof den. werd hij ernstig. Hij verzocht lmar hem tc volgen naar boven, waar zich zijn kamer- Portugal. In een telegram uit Lissabon aan het „Berl. Tagebl." wordt medegedeeld, dat de toestand in Portugal weder zeer onrust barend wordt. De besprekingen in. de Cor tes over de zeer ingewikkelde linancieelo transacties van den overleden koning, go- ven telkens weder aanleiding tot hel uiten van zeer scherpe opmerkingen aan het adres van hot koningshuis cn het krasse optreden van het kabinet draagt hot zijne er too bij om de regeering impopulair te maken. Men acht het niet onmogelijk, dat er binnenkort weder een nieuwe oproe rige beweging zal uitbreken, die clan zeer gevaarlijk kan worden voor de dynastie, daar hot aantal ontevredenen in leger en vloot met den dag toeneemt. De geheime invoer van wapenen, onge twijfeld bestemd voor de revolutionairen, gaat geregeld door en de regeering schijnt niet den lust of do macht te hebben een einde daaraan te maken. Italië. De „Neue Freie Presse", aldus wordt uit Weenen gemeld, verneemt dat de Ita- Siaanscbe minister van buitenlandsche za ken, Tittoni, naar Oostenrijk zal komen einde Augustus of begin September, cn een ontmoeting zal hebben met baron Aeren- thal. De Russische minister van buiten landsche zaken, Iswolsky, wordt Zaterdag te Carsland verwacht. Deze komt einde September te Weenen. Marokko. De telegrafische verbinding van Ben named mot hot kamp, van Boucheron is verbroken. Deze vernieling is te wijten aan kwaadwilligheid, üe hers trifling zal 2 da gen duren. De bestuurders van de stad Marakesj houden een aantal personen aan, verdacht van over te hollen tot de partij van. Aziz; hun goederen worden in beslag genomen en ten eigen bate aangewend voor hot ge- tje bevond. Elisabeth zag hen met treurige blikken na. „Alag Elisabeth meegaan?" vroeg Signo en toen deze vraag bevestigend werd beant woord stapten ze samen naar boven in af wachting wat het gesprek zou brengen. Eindelijk hadden ze het, zolderkamertje met de brcede loeren sofa en dc vele oude hoeken bereikt, dat, Signe zoo goed kende uil. den tijd van haar voorbereiding voor haar belijdenis. Dominee Kost wees Signe de plaats op de sofa aandat was altijd de aangewezen plaats als hij meende iemand voor zich te heb ben, die hulp cn troost zocht en hij had nu wel een vermoeden van hetgeen zijn biecht kind hem had to zeggen, nadat zijn vrouw gisteravond met hom over Signe had gespro ken en nij zoo straks hot bedroefde gelaat van het meisje had gezien. Hij liep heen en weer als moest hij noodzakelijk enkele boe ken verleggen, maar de werkelijke reden van zijn bewegelijkheid was alleen daarin te zoe ken, dat hij zijn innerlijke ontroering trachtte te verborgen. Eindelijk kwam hij dicht bij Signe zitten en noodigde deze tot. spreken uit. Ach God, dat was een droevige Kerst mi sbieclitMaar terwijl zo vertelde, gevoelde ze hoe aan den penen kant de dominee, aan den andereu kant Elisabeth steeds naderbij schenen cn haar hand lieflijk streelden. Dat kalmeerde haar on gaf lmar het ge voel van een sterken steun. Kalmer dan zij was begonnen eindigdo ze haar mededee iing, terwijl ze ten slot.te dringend om rund vroeg. '(Wordt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1908 | | pagina 1