if
I
2*» laargang.
Zondag 23 Augustus 1908
No. 12777
Tweede Blad.
Een model-tentoonstelling'.
I3e Voorpost.
Deze courant verschijnt d a g e I ij k a„, met uitzondering van Zon- cn Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25.Franco
post fl, 1.6Ö,
Prijs per weck: Voor Schiedam en VIaardingen ÏO cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen wordon dagelijks aangenomen.
Advertentiën vootr het eerstvolgend nummer moeien des middags vóöreen
aan het bureau bezorgd rijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (heek Korte Haven.) 1 i
Prijs der Ad ver tentiën.: Van 1regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Grooto letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën. bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. i
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advemteiiüe, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor do Eedactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
S, Pre-
am (Di-
mkèl
rijding
VRIES
d, iniei
ILIES
ag-w.
oelang-
inttoi).
391?.
r's
sten
an.
poren
iame,
lag-
6 30,
FRANSCHE BRIEVEN.
Parijs, 15 Augustus 1908.
Dat bovenstaande datum, Waarop een der
'belangrijkste katholieke feestdagen valt, en
Frankrijk, waar, gelijk ieder weet, de Kerk
ran den Staat gescheiden is, een algemeeno
'lacantiedag gebleven is, moet voorzeker
geweten, worden aan do kracht van twee
namen, welke een buitengewone beteekenis
hadden en gedeeltelijk nog hebben, te we
len Napoleon en Marie. De laatste Keier
der Franschen, wiens voornaam niet in
den kalender voorkwam, had namelijk 15
'Augustus als naamdag uitgekozen. Zoo werd
de„Assomption" tevens tot nationalen feest
dag, Omdat voor het minst een derde dor
Kouwelijke bevolking in Frankrijk den
naam van Marie draagt Was die datum,
[bij het bekende systeem niet den geboor
tedag maar den naamdag to vieren) trou-
aens reeds van ouds een feest, dat haast
algemeen mocht heoten. Daar nu een ster-
Kling zich aan niets zoo gemakkelijk ge
went als aan een periodieke vacantie, al
beslaat die ook maar uit een enkelen dag,
is het natuurlijk! dat de jongste anli-cleri-
cale besluiten der Fransclie Regoeiing niet
den minsten invloed gehad hebben op de
gewoonte van het volk 15 Augustus als een
feest en vrijen dag hij uitnemendheid te
beschouwen. Thans is bij verreweg het
grootste gedeelte van het publiek Napoleon
als binr.en.gesmokkeld.en kalendernaam ze
ker vergeten, maar de talrijke Marie's en
Marietjes hebben het toch wellicht in zeke
ren zin aan dien keizer te danken, dat zij
op hear naamdag niet werken, maar zich
onverdeeld kunnen wijden aan de genoe
gens, welke vrienden en magen haar dan
plegen te bereiden.
Er kan derhalve, gelijk men ziet, in den
eenen of anderen naam een voordeel liggen.
Dit zou men trouwens reeds mogen opma
ken uit het feit, dat menigeen er op gesteld
is een schoon klinkenden naam te dragon,
ook al is deze niet authentiek of al heeft
bij niet het minste verband met andere
gelijkluidende vokabels. Voor een deel is
haraau zeker ook toe te schrijven do manie
Ier Fransche artisten om pseudoniemen te
kiezen. Vooral de auteurs hebben het daarin,
va gebracht. Voor velen van hen heeft
de aangenomen naam den familienaam zelfs
geheel vervangen. Ik wijs slechts op de
beioemde Anatole France en Pierre Loti,
wier ware namen bij het grooto publiek,
die hun werken leest, bijna onbekend zijn.
Van den anderen kant is het duidelijk dat
een beroemd geworden artiestennaam even
veel, zoo niet meer, waard is als een han
delsmerk van Lekende beschuitjes of eau
de Cologne. Onlangs kwam dit nog op over-
4e
De sergeant van de wacht verwijderde zich
ei liet Claude Latapie achter als voorpost,
°t> een verhevenheid door do muren van een
Verwoeste hut beschut.
De nacht brak aan, cn de jonge soldaat,
zich zoo eenzaam gevoelende to midden van
dat winterachtige landschap, waar alle voor
open in hot schemerduister zulke zonder-
'igö schaduwen afwierpen, werd droevig te
moede.
rijn eenigszins bijgeloovige geest schiep
|'c 111 die vormen, de gedaanten van spo-
'oi en tooverachtige wezens, zooals ze voor
namen in do verhalen die men elkander
winters vertelde, als men rond den haard
6 zei en was en do wind in den schoonsteen
AR- werd meer en meer door
'"e. wolken verduisterd en do wind gierde
1 "akelig geluid door de bladcrlooze takken.
nmi.°r'\C<m 'H-s'mctmatige vrees bevangen,
,-«J° rT.^c sclrildwackt krampachtig ziju
j 'Ai was als verstijfd1 van kou; zijn
- s zweefde zelfs niet meer in de licrinnc-
"iT''1 \an 'le'; 200 vcr verwijderde tehuis.
ac' geen begrip moer van zijn
P®ht als voorpost.
n de stilte van den nacht klonk nu plot-
«p n n Ogende kreet, dóór 'dicht bij I
CLu ..S^'md uit zijn verstrooiing hielt,
den i' m S°wecr gereed, den vinger aan
'doorzoek'e d met t'° ^baduwen
Kij herinnerd'© zich nu dat de kameraden
tuigende wij zo aan' het licht, De ontelbare
Fransche zeebadplaatsjes, waar in' deze da
gen de helft van Frankrijk's bevolking zich
aan do rust tracht, te wijden, hebben na
tuurlijk allo een theater of caféconeert. Om
het publiek te lokken kondigt menig on
dernemer van publieke vermakelijkheden
daar Parijsche sterren aan, die niets dan
valsche sterren zijn. Zoo in een plaatsje,
waar de beroemde Parijsche komiek Dranem
op het aanplakbiljet stond. De collega, die
zou optreden, was namelijk eenvoudig een
zwakke nabootser. Ongelukkig kwam de ech
te Dranem een avond in het plaatsje door
brengen. Zijn naam op het affiche van het
casino ziende, krijgt laatstbedoelde een aar
dig idee. In plaats van zich boos te maken,
sluipt hij eenvoudig 's avonds ia de coulis
sen en treedt, als de beurt aan zijn naam-
overvveldiger gekomen is, in diens plaats
op. Het publiek, kon natuurlijk niets merken,
al verloor het geenszins bij do ruil, yiaar
de Directeur van het casino dacht een geest
verschijning te zien, toen hij achter de
coulissen twee Dranom's waaronder de
echte, inplaats van één gewaar werd.
Eigennamen, hoo onschuldig en op zich
zelf weinig beteekenisvol ook, kunnen in
derdaad soms tot vreemde gevolgen en ge
volgtrekkingen aanleiding geven. In Frank
rijk gebeurt het bijvoorbeeld niet zelden
dat zij die denzclfdcn naam dragen als een
tot de dood- of andere zw'are straf veroor
deeld misdadiger, aan de Rechtbank ver
zoeken van naam te verwisselen. Indien
ik mij niet vergis, is zulks nog onlangs ge
schied door de homoniemen van den ver
rader Ullmo. Hiertegen kan men geen be
zwaar hebben, maar wat te zegen van een
zekeren heer Roy, die tijdens de grooto Re
volutie tot de volksvertegenwoordiging een
verzoekschrift richtte om een anderen naam
aan te nemen, omdat die van Roy hem
hatelijk Was geworden en hij, wanneer
iemand hem aansprak, altijd dacht dat hij
uitgescholden werd. Natuurlijk werd ook
dit verzoek ingewilligd en, indien de eerste
Fransche Republiek over ridderordes had
beschikt, zou men den requestrant daaren
boven zeker gedecoreerd hebben, wegens
zijn klaarblijkelijken atkeer van het koning
schap. liet is alleen jammer dat de Historie
niet vermeldt of de heer Roy, na de Res
tauratie van do Bourbons, soms verzocht
heeft zijn ouden naam. weer te mogen aan
nemen. Hierin zou hij de bekende begin
selvastheid van die dagen piets .vreemds
geweest zijn.
.Wanneer evenwel tegenwoordig, ieder 'die
een naam heeft welke op een gegeven oogen-
blik gerecht maakte, een anderen, zou
wenschon aan te nemen zou het halve
Frankrijk van naam te wisselen hebben. Men
denko slechts aan Boulangcr. Voorwaar be
staan er weinig familienamen, zoo alge
meen als 'die van den armen generaal, eens
zoo befaamd door zijn zwart strijdros, ziju
ministerschap pn zijn liefdesavonturen.
Geen anti-boulangist vau een jaar of twin
tig geledon heeft echter, naar ik meen,
gevraagd zich te mogen herdoopen. En om
tot onze dagen te komen, hebben de tal
rijke Combes, Waaronder waarschijnlijk wel
eenige conservatieven waren, zonder tegen
hun naam bezwaar te maken, aangezien
dat de groote minister, hun naamgenoot,
de nonnetjes uit het land verdreef en de
Kerk van den Staat liet scheiden.
Hoe algemeener van den anderen kant
een naam is, hoe minder gevaar er bestaat
voor een nabestaande aangezien te worden
van een berucht misdadiger, 'die Hen zelf
den naam heeft, In Frankrijk zijn in dit
opzicht de drie namen Dupont, Durand en
Dubois zoozeer verbreid, dat geen der dra
gers vrees behoeft te koesteren voor een
al te compromitteerenden naamgenoot. Al
leen te Parijs bestaan er van elk zeker een
paar duizend. Het denkbeeld een dergelijk
enorm aantal homoniemen tot een of finder
doel to vercenigen is waarschijnlijk nog
nooit bij iemand opgekomen. In onzen tijd,
waarin de groepceringen van allerhande
soort individuen, ter bevordering of berei
king van het een of ander, zoozeer in zwang
zijn, zou het bijvoorbeeld zijn nut kunnen
hebben allo Durands te vcreenigen, laten
we zeggen, om een oplossing te verkiij-
gen 'der sociale quaestic, In Nederland zou
den, indien een dergelijke actie goed bleek
te Werken, de Bakkers, Smits of de De
longen zich eveneens onder een zelfde ba
nier kunnen scharen. Overigens zou, wan
neer het tot vergaderingen van zulke genoot
schappen of vcrcenigingcn kwam, het go-
vaar voor verwarring of vergissing niet
uitgesloten zijn. Een paar weken geleden
hebben twee bekende humoristische schrij
vers, Max en Alex Fischer, op dat gegeven
een verhaaltje gebouwd, dat vrij grappig
mag heeten. Eï was eens, vertellen ze, een
jong schrijver, die bekend wilde worden
en daarvoor als middel had uitgekozen het
houden van lozingen. Daar hij voorzag dat
de tegen entree opengestelde zaal natuurlijk
lang niet vol zou Worden, had hij, bijgestaan
door een vriend, tal van invitaliën gezon
den aan allerlei lieden van naain cn aan
al hun kennissen, Dat ging goed voor de
eerste drie, vier avonden, maar weldra was
hun lijst uitgeput. Toen kwam de vriend,
op het lumineuze denkbeeld alle Durands
te inviteeren, die hij in het groote adresboek
van Parijs vond. Reeds voor den aanvang
dor lezing gaf dat eenige moeilijkheden,
daar er genoodigden, die een logebillet ont
vangen hadden, (de lezing had plaats in een
theater) en die na hen aankomende vrin
den bij zich geplaatst wenschten to zien,
als herkenningsmiddel den naam van
Durand opgaven. Gelukkig wist de vriend
van den lezer, die als suppoost dienst deed,
zich door nadere aanwijzing van uiterlijke
teekenen uit die moeilijkheid tc redden.
aan zijn zorg waren toevertrouwd, dat hun
veiligheid van hem afhing, en hij verweet
zich zijn bezwijming.
liet klagende geluid hield aan, een akelig,
maar hoorbaar gereutel was hetdaarop klonk
een angstig geroep van uit de bouwvallen.
Claude waagde zich door de half open
staande deur/ ontstak een lucifer en zag in
den hoek, onder een verwarden hoop balken
en planken van liet ingestorte dak, een men-
bchclijke gedaante. Hij ontstak eon kaars
die daar op den grond iag, cn trad naderbij.
Bij liet flikkerende licht der kaars ontdekte
hij een vijandelijke soldaat, die door een
balk ter aarde geworpen was. Met een blik
Vol haat greep Claude zijn wapen met do
dreigende bajonet.
De ander zag hem verwilderd aan
Maar de schildwacht schaamde zich,
't was een vijand, ja, maar een gewonde
Hij trok zijn geweer terug cn mompelde:
„Laat hem zijn eigen dood sterven
„Drinken," klonk liet nu met reutelen
de stem.
„Drinken? Ja, dat kunt ge gijpen," cn
de soldaat, greep zijn veldflesch, nog warm
was Van de dubbele portie war a -fie, die
hij er in had gedaan voor hij post ging
Koffie mot een flinken scheut brandewijn
er in.
„Ja, dat moest er nog bijkomen, liet
lichaam van een vijand te goed doen ten
koste van een Franschman."
Hij grinnikte, cn als om den gewonde to
tarten ontkrukte hij zijn veldflesch cn bracht
haar aan rde lippen.
't Was toch in alle geval een menscli,
die Duitse her. Claude zette zijn geweer tegen
den muur, knielde bij den gewonde neder cn
Bjj het begin 'der lezing was de zaal goed
gevuld er waren misschien zeshonderd
Durands opgekomen en do lezer scheen
met aandacht door de heterogene, maar
toch homonyme, schare gevolgd te worden.
Op eens komt iemand hijgend aan het lo
ketje kloppen, in heftige gemoedsbeweging
naar mijnheer Dureard vragen. Groote ont
sta 'tenis van 'den vriend-suppoost. Geen 'dui-
di i ijk antwoord op zijn vraag ontvangend
dringt 'de onbekende daarop naar binnen.
Blijkbaar vindt hij in de verte hem, 'dien hij
zocht, want, tegen iemand in een logoge-
stieuleerend, roept hij met een stentorstem,
die de gansche zaal 'door klonk: Durand,
Durand, er is brand bij je thuis. Als door
een veer bewogen, stond plotseling 'drie
kwarts van het publiek op, om de zaal te
ontruimen en zich naar buiten te spoe
den.
Binnen vijf minuten Was alleen 'de lezer
overgebleven mot twee personen, die hun
plaatsen betaald hadden. De gezamenlijke
Durands minus een die bij zich thuis alles
in orde gevonden hadden, zijn waarschijnlijk
niet teruggekeerd om het vervolg der lezing
te hooren. Zie hier het gevaar, dat or in
gelegen kan ziju een te groot aantal naam-
genooton in oen lokaal to vercenigen. Zeker
heeft do naar bekendheid dorstende „le
zer" het middel nooit meer te baat ge
nomen, Wanneer het gold een talrijk, luiste
rend publiek bijeen te krijgen.
JUVENIS.
V. (Slot.)
München, Augustus 1908.
Alvorens wat nadere aandacht te wij
den aan de zeer merkwaardige inzending
der stad Munchen in de 2e en 3e tentoon
stellingshal1, zij met versnelden pas oen
wandeling gemaakt door enkele andeie dee-
len dezer hallen en door heit 4e, 5e on
6e paviljoen. Hier constateert men met
vreugde dat de „patentmeubels", die voor
do talloos Vole éénkamqrbewoners in
Duitschland welhaast onmisbaar zijn,
mooier vormen krijgen. De leuningstoel of
de sofa, welke met enkele handgrepen een
bed wojrdt, hot kastje, dat de waschtafel
maskeert, die nu aan zoovele jonggezelen-
kameirs een zoo cliché-acMig uiterlijk geeft,
zo staan vervangen te worden door mooier
en logischer meubels. Juicht in Duitsch
land wonende Ilagestolze, die u met één
kamer behelpen moeten, 'dankzij do tot in!
het waanzinnige gestegen grondprijzen in
do groote steden I Het kost groote moeite, te
blijven doarioopen als gij in de zalen komt
waar do metaalindustrie exposeert. De lam
pen en haarden, ijzer, koper cn brons, de
duizenden metalen voorwerpen bij den
bouw van hef huis en de inrichting dor
kamer noodig, ze hebben zoozeer de aan-
ontlastto diens borst van den balk die hem
benauwde.
Nu hield hij de veldflesch boven de lip
pen van den gekwetste, deze strekte do han
den uit om de fleseh to grijpen en zelfs te
drinken
„IIo? dat gaat zóu niet," zeidc Claude.
„Ilandcn thuis, of je krijgt niets!"
„Zoo'n kerelIk zou moeten 'drinken
op de plaats waar hij met zijn biermuil ge
weest is."
De gewonde verstond hot; hij had vóór
tien oorlog in Frankrijk gewoond, zooals
zooveel andoren van zijn huidgenootcn, die
den ondergang beraamden van het land
waar ze hun brood verdienen.
Bij de uitdrukking van afschuw die kracht
gaf aan 'de woorden van Claude, wendde hij
het hoofd af.
Doch de onuitstaanbare dorst lnül do over
hand1. Hij opende den inond waarin Claude
nu een straaltje warme koffie goot.
Toon stond Claude op, nam zelf een lange
teug, cn ging heen om zijn post te her
vatten.
„Duivels," zeidc hij, „'dat smaakte!"
II.
't Zij om eens te zien hoe de gekwetste
liet maakte, of om zich een oogenblik tc be
schutten voor den huvigen wind, ging
Claude, na verloop van een half uur, de
hut nog eens binnen.
Door een hevige koorts gemarteld, strekte
de Duitsche soldaat 'de handen tvmr de veld
flesch uit.
Claude had medelijden met hem.
Zijn eerste tegenzin vergetende en zich
dacht der kuustnijveraars getrokken, dat
men deze eigenlijk onrecht doet, door voor
bij te loopen de producten van hun kunst
zin en huu vaardigheid, en wat erger is,
men berooft zichzelf van een verfijnd ge
not. En datzelfde geldt in bijna nog hoogere
mate van de zalen, waag goudsmid en
tinnegieter, koperdrijver en -slager en
hronsb-ewerker hun producten te kijk heb
ben gesteld. En wie zou niet gaarne wat
langer verwijlen in de zalen, waar dein
München gebouwde muziekinstrumenten, de
voortbrengselen der textiel-industrie en van
de machine-nijverheid, de optische werk
tuigen, uurwerken en andere fijne mecha
nismen zijn geëxposeerd, al ware het al
leen om er te constateeren, dat ook hier
het beginsel van zuiver logisch tentoon
stellen en aanpassen der omgeving bij het
geëxposeerde zoo verrassend mooi is door
gevoerd.
Eén blik willen wij nog slaan in het ge
deelte van de derde hal, waar het grafisch
bedrijf en de boekhandel hun zotels op
sloegen. Een langwerpige zaal mot eenton-
vormig gewelf bergt in de kasten aan de
wanden een groot aantal in München go-
drukte en uitgegeven hoeken, en een aan
tal stoelen nooden den bezoeker zich even
neer te zetten en gebruik le maken van
do vrijheid om een boek uit de kast te
nemen, dat hem hijzonder interesseert en
het hier eens door te bladeren. De vier
bekende Müncherische weekbladen, „Fhe-
gende-" en „Meggendorfer Blatter", ,,.!u-
gend" en „Simplicissimus", hebben elk
'n kabinet ingericht dat van de „Jugerid",
in Biedermeier stijl gehouden, is \nu een
zeer intieme bekoring waar men den
hoogen stand der grafische kunst m Mun
chen kan bewonderen door een vergelijking
van de origineele werken der voor deze
bladen arbeidende kunstenaars met de re
productie. Gravures, kooUlrukken, gekleur
de reclameplaten, drie- en viei-kleurendruk
en vooral de toonhoutsneden. een repro-
ducftie-proeedê, dat door middel van do
houtsnede-techniek schilderijen weergeeft
zoo, dat hel oorspronkelijke verrassend
dicht genaderd wordt, zouden hier aan
leiding kunnen geven tot kolommenilango
uitweidingen, en nu gewaagde ik nog niet
eens van de zinco's, de boekdrukcliché's,
enz., enz., die hier te bewonderen vallen.
MaaT nu de inzending der stad! Het,be
langrijkste is ook hier het architecturale
deel. De gebouwen, die in de laatste jaren
onder de aegide van het stadsbestuur zijn
verrezen, het nieuwe raadhuis en tal van
scholen, voorts ziekenhuizen en weeshui
zen, ze zijn hier afgebeeld cn geven een
hoog denkbeeld van de zorg der vroede
vaderen voor het aesthctisch welzijn der
bewoners van München. Alen zou gelooven
e'csit prêcher les convertis, dit deel der
expositie, immers een wandeling door de
niet te lang willende ophouden, maakte hij
den riem. los on gaf de veldflesch aan den
gekwetste.
Ilierop wilde hij heengaan, toen vier ge
wapende mannen zich voor hem plaateten,
en hein, voor hij in staat was alarm te ma
ken, ontwapenden.
Verscheidene voetstappen, waarvan het ge
luid door dc sneeuw verdoofd weril, kwamen
naderbij. Een troep hield halt.
Het hoofd ervan, een Beiei'schc kapitein,
liet den gevangene ,in de hut brengen. Hij
ondervroeg hein. in het Fransck. Claude
antwoordde niet.
„Ik zal je mond met de bajonet doen
openbreken, als je niet antwoordt," riep de
kapitein. „Waar is je post, de hoofdwacht?"
De soldaat zweeg.
„Komaan," zeide do kapitein, „nagelt
dien stijfkop aam den muur."
„Houdt opklonk nu oen smcekea-
de stem.
De verwonderde officier zag den gekwetste
hij herkende hem als een van zijn compagnie,
die als dood was achtergelaten, on hoorde
nu hoe goed do gevangene voor hem was
geweest.
„ITet zij zooik schonk hem gratie, maar
bij liet. minste toeken dat hij geeft wordt hij
gedood. Wij nemen hem mcê. Muller en
Hermann, houdt hem tussehun je in, met
gebonden handen. En hij hot eerste geluid
smoor je hem de stem in dc keel."
„Voorwaartswij zullen de hoofdwacht
toch wel vinden."
Claude was wanhopend.
Hij had zijn post verlaten, geen alarm ge
mankt, cn zijn kameraden zouden overrom
peld en vermoord wordeu
Hoe ze te waarschuwente redden
Hij liep gedwee mede, en verheugde zich
reeds toen hij zag dat men een verkeerden
weg insloeg; maar de kapitein bemerkte bet
en nam een anderen.
Nu was hij op den goeden weg, men zou
den voorpost nu in de flank en eenigszins
van achteren kunnen aanvallen, alles was
verloren
Eensklaps cleod Claude een misstap en
viel, en terwijl zijn bewakers zich bukten
om hem op te helpen, klemden zijn vingers
zich om den beugel van Mullere geweer.
Deze trachtte zijn geweer terug te trekken,
maar Claude hield vastondanks den hinder
van den band om zijn handen had hij den
liaan reeds gespannen, en zocht nu den
trekker.
Hermann bracht hem een hevigen bajonet
steek toe, en Claude, doodelijk gewond,
vreesde reeds te moeten loslaten, toen het
schot eindelijk overging.
„Te wapen te wapenriep hij met al
de kracht, die hem restte.
liet volgende oogenklik kromde hij zich
onder dc bajonetten, die heni doorboorden,
en zonk ter aarde. Doch het. schot cn zijn
kreet waren gehoord. Do wacht, liep te wa
pen, do hoofdwacht kwam to hulp, cn 'do
vijand was genoodzaakt de wapens neer te
leggen.
III.
In do ambulance, waar Claude lag te ziel
togen, verscheen de chef der legenifdeeling.
Alen had hem ingelicht omtrent de toewij
ding door den stervende beloond, en hij wilde
hem zelf dc belooning der dapperen over
handigen.
SCHIEDAMSCHE COURANT.
IA
!l i
