h 02"6 laargang. Donderdag 8 October 1908 I No. 12816 In 's werelds stroom, sa «'as en est ite rn- et p; en an n- Deze courant verschijnt <1 a g o 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs p« kwartaal: Voor Schiedam en VI aar ding en XL 1.25. Franco pa post fl-1.05. Prijs per week: Voor Schiedam en VI a ar dingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Ad verten tien voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan liet bureau bezorgd zijn. Bureau: Laugo Ilavon No. 141 (hoek Korte Traven.) Prijs der Advertontiën: Van 1—G regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel, Groote letters naar do plaats die zij innemen. Advertcntiën bij abonnement op voordeclige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen. In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertcntiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. latere. Telefoon voor do Redactie No. 123. voor do Administratie No. 103, Aan de Openbare School G, te Schiedam (Hoofd de heer J. v. d. Hout) wordt g e- vraagd: een ONDERWIJZER met akte vrije- en ordeocfenlngen. Deaanvangsjaanvedde van f550. —wordt verhoogd voor de akte vrije- en ordeoefeningen met 125,— voor de akte handteekenen met f 50 voor de hoofdakte met f200, en voor 2, 4, 6, 8, 40, 43 en 16 jarigen dienst bij het lager onderwijs met f50. voor ieder tijdvak en voor het bezit der hoofd akte bovendien na 19 en 22-jarigen dienst bij het lager onderwijs mede met f50. voor ieder tijdvak. Sollicitaiiën in te zenden aan het adres van den Burgemeester van Schiedam, vóór 19 October a s. BUITENLAND. Schiedam, 7 Oct. 1908. R A LK A N -ST AT EN. Do oorlogsgoruchten. Do allenvege opgedoken geruchten van oorlog, 't zij tusschen Turkije en Bulgarije of mogelijk een Europcosche oorlog, zulten hoogstwaarschijnlijk niet bewaarheid worden. De vredesvrienden zullen zich niet bezorgd behoeven te maken want er zijn te voel redenen die een oorlog in Europa, op groote of kleine schaal in den weg staan. Wat do onafhankelijkheidsverklaring van Bulgarije betreft, zijn, naar den soberen inhoud der jongste telegrammen te oordeeicn, de oorlogs kansen tot nul gereduceerd. De Bulgaarsclie gezant te Londen ging gisteren op het fo reign Office verzekeren dat Bulgarije vol strekt geen oorlog verlangt, maar integen deel zijn bedoelingen bij uitstek vredelievend zijn. De Bulgaarsche gezant te Parijs gaf 't zelfde bescheid aan den Fransdien minis ter PichonBulgarije is niet oorlogszuchtig. Behalve die ol'ficieele uiting va,, vredelie vende gevoelens, komen nog de officialise: De ,,Neue Freio Prosse" te Weenen meldt uit Sofia dat daar niemand den oorlog wil. De ministers zeggen: Wij hebben niets an ders genomen dan wat wij reeth bezaten. Wij waren reeds onafhankelijk en wilden ook als zoodanig behandeld worden. Dat de vorst een anderen Litcl aanneemt., is een zuiver binnenland'sche zaak. De geruchten van fcroepenmol.nl isatios wor den gelogenstraft. Wij wezen cr reeds op dat de eventucelc oorlogsverklaring uit Ivau&tantinopel zou ko- nwn, maar ook daar zijn nog geen ernstige oorlogsklanken te hooren. Alvast hebben Fm geland en Frankrijk door hun gezanten al daar, de Poite to verstaan gegeven zich ge matigd te houden. Overigens zullen do jong- Turken hun zoo lang begeerd constitutio neel bewind niet in gevaar willen brongen door een oorlog, waarvan de afloop zeer twij felachtig zou zijn en zelfs de reactie weer aan !t roer zou kunnen brengen. De minister raad gaf, zooals gemeld, de dagbladen den raad de bevolking niet op te hitsen. Over de stemming te Konstantmopel wordt nog 't volgende gemeldHet blad „Yeni üazeta" oordeelt dat de Porte zich oum.O'- gelijk bij het gebeurde kun r.ederleggcn, daar dit in strijd is met do verdragen. De minis terraad besloot formeel te protestoercn cn een nota aan de mogendheden te richten, in welke de noodzakelijkheid wordt betoogd van maatregelen tot eerbiediging van het verdrag van Berlijn, tot wijl or tevens nog wordt ver- Haard, dat Turkije, zoo noodig, zijn rechten op Bulgarije met geweld zal verdedigen. De bladen doelen verschillende lezingen mede van het telegram van koning Ferdinand aan den sultan, die daarop onmiddellijk een protcslnota aan de mogendheden zond. Bijna de gehcclo Turksche pers wekt op tot kalmte en stelt voltrouwen In het kabinet. Hel blad ,,Turquie" deelt een onderhoud mede met den minister van buitenlandscho zaken. Towfik pasja ziet de zaken niet duis ter in, volgens hem is de oorlog niet o n v e r m ij d o 1 ij k. T u r k ij e ivonscht den vrede. De Porto wacht de nota af, die de mogendheden naar Sofia zullen zen den; intussehen neemt zij de grootste reserve in acht. Do minister sprak hot gerucht tegen, dut de Bulgaren over de Turksche jrens zouden zijn getrokken. Buig a r ij o's o n a f h a n kol ij k h e i d. Het manifest van koning Ferdinand I luidt nis volgt: „Door den wil van den onvergetelijken bevrijder, liet Russische volk, geholpen door on/.e Roemeonsche vi iendon, werd de keten van ons juk verbrijzeld in 1878. Sedert werkten de Bulgaren onvermoeid aan do ontwikkeling van het land, om het waar dig te maken in don kring der bescluiafdo volkeren te treden, met gelijke rechten. Niets kan Bulgarije op dien neg tegen houden. Het Bulgaarsche volk en zijn chef mogen slechts eenzelfde gedachte hebben. De ontwikkeling van het land weid echter belommerd door illusies, waarvan het ver laten verkoeling teweegbracht tusschen Bul garije m Turkije. Wij verheugen ons in de politieke verjonging van Turkije. Turkije en Bulgarije, vrij ea onafhankelijk, zullen in staat zijn 0111 de oude vriendschaps banden te versterken en nieuwe to doen ontstaan. In did gedachte ptroclame-cr ik het so dent 1885 vereentgde Bulgarije tot onafhan kelijk koninkrijk, met d.e overtuiging, dat deze daad de goedkeuring zal verkrijgen ddr groote mogendheden. Leve het volk. cin hol onafhankelijke Bulgarije." De president der Kamer, de president van ddn .ministerraad, cn de regeering Roman naar het Duitsch van PAUL STEINMüLLER. 55) ,,Er mag dan'van komen wat wil," sprak Ihiiaz, „ik heb haar nu eenmaal beloofd to komen en een man een man, een woord oen woord." Hij stond op en was de deur reeds gena derd, toen plotseling zijn oude vader voor "Cm trad. „Het is een schurk, die lichtzinnig zijn j3°ord geeft, een nog grooter schurk is hij die w ajn domheid volhardt." „Laat mij gaan, vader!" riep Ileinz, maar ringers van don ouden man hadden zijn P°ken omklemd. Het werd nu een strijd onevenredige krachten en weldra had Heinz zijn vader in ecu stoel neergeduwd, de oude man liet zijn handen zakken, de uit- Sjtog was nu vrij, hij kon gaan, maar hij S'flg niethij bleef plotseling doodrti! staan "Uiteren dat was geen gewoon ademen, W hij hoorde, dat was snikken. „Vader!" zcide hij maar hij kreeg geen antwoord. „Vader!" en dun steeds inniger: Ander! vader!" maar 'nog geen antwoord. ;'i keet zich de lippen tot bloedens, een c u 'tsp rekel ij ke angst snoerde zijn keel toe, nog °°o0ahlik aarzelde hij toen knielde 1 roor den ouden man op den grond nocr. Wat 's avonds tusechon hem en zijn va- •r wos gesproken wist hij absoluut niet meer kien hij don volgenden morgen verschrikt ontwaakte. De gebeurtenissen van dien nacht boden den (ifce! van eerste koning van Bulgarije den vorst' aan, die dezen ti|tol, naar hij zeide, met fcrots en dankbaarheid aannam. De minister van bumenlandscbc zaken seinde aan alle prefecten een circulaire, waarin gezegd wordt, dat ten gevolge van het gebeurde met Geschol en de zaak van den Oaientspoorweg 'de afkondiging der on afhankelijkheid noodzakelijk geworden is en dat de koning daarom zijn proclamatie heeft uitgevaardigd. Een dichte menigte hield een geestdriftige betooging voor het paleis. 'j De algomeene indruk is, dat Tuikije geen aanvallende houding zal aannemen, maar libit voldongen feit zal erkennen. Toch zijn omvangrijke! militaire maatregelen geno men, ter voorziening van de mogelijkheid van een verdedigingsoorlog tegen Turkije. Koning Ferdinand zal eerst a.s. Zondag zijn plechtiger: intocht in de hoofdstad Sofia' houden. To Sofia is gisteren een Te Deiun gevierd. De koning cn do minis ters zijn gisteren uit Tixnowo naar Ga- browo voltrokken. Overal blijft groote geest drift heerschcn. O o s ite-nr ij k's staatsgreep. Bij h'et meergenoemde Borlijnsche con gres kroeg Oostenrijk-IIongarije het zeggen schap over Bosnië en Ilerzegowina. en la- tra- over de provincie Novi Bazar. In naam bleven deze voor handel en landbouw be langrijke streken onder opperheerschappij van 'Dirkijo. Het Oostenrijksche bestuur in de bezette provincies was allesbehalve malscli en do bevolking greep dan ook do omwenteling m Turkije aart om ook een grondwettig bestuur te vestigen om te ont komen aan de knevelarijen. De bewoging groeide, de Bosmiers schenen zelfs van plan zich volkomen van 'Oostenrijk los te rukken. Zoover kon Oostenrijk 't niet laten komen, want 't verlies van twee belangrijke provincies beleekende tevens het inboeten van zijn invloed op den Balkan. "De re geering van de Don au monarchie Ixisloot de oproerige bewoners van Bosnië en Ilerze gowina hun zin to geven, n.l. een grond wet in te steliep, maai- daarvoor moest annexatie bij Oostenrijk voorafgaan. Dit is thans geschied, lle'dep zullende staatscouranten te Ve'epcn en to Boeda pest vijf belangrijke' stukken hekend maken: lo. een proclamatie van keizer Frans Jo zef aan de bevotsxng van Bosnië c,n Hexze gowina, in welke hij mededeelt, dat hij do souraeinjtcifcsicchten van liet huis ïlabs- burg uitbreidt ook over deze, provincies; 2o. den tekst van VIen brief van den kei zer aan de staatshoofden 'dor mogendhe den, dio hot traktaat van Berlijn hebben ondiea'tieekcndvoorts drie brieven van den keizer aan baron Ton A'ehrenfhat, den mi,- uister van buitenlandsche zaken.aan de presidenten van den Oo&tenrijksciheu en van dan Hongaaraclicn ministerraad v. Beek en Vfekerje. kwamen hem als een akelige droom voor. Ileinz vermeed zijn vader recht in do oogen tc zien en kort en schuw beantwoordde hij alle vragen. Toen hij ongeveer een uur later naar bui ten wilde gaan, zag hij Signc naar hun huis toekomen. Niet in staat een stap te doen bleef hij ais vastgenageld op zijn plaats staan, bozig het een en ander aan zijn ge weer en riemen in orde te maken. Onbevangen trad ze op hem toe en wenschte hem goeden, morgen. „Kan 11 een eindje mti me mee gaan, mijnheer Wille?" vroeg zo. ,,Ik zal u niet lang ophouden." llij knikte zwijgend, haar volmaakte kalm te bracht hem geheel in de war. Zwijgend liepen ze oen eindje naast elkander voort, totdat- een kwellende onrast in zijn hart hein de stilte deed verbroken. „Ik had beloofd gisteravond tc komen," begon hij, maar hot is anders geloopem, dan ik had kunnen verwachten, liet is echter niet mijn schuld „Waarom wil u zich verontschuldigen? Ik heb u in gezelschap van 'de huishoudster opgewacht om u niet al te zeer teleur to steiler., maar ton slotte is hefc eigenlijk ook maar goed geweest, dat u niet zijt gekomen. Tk kan immers ook nu nog zeggen, wat ik gisteren van plan was u te /eggen." Hij keek haar met groote oogen aan, maar zij liet hem niet aan het woord komen. „U za! zelf zeker ook wel al hebben Inge zien, mijnheer Wille, nat wij ons beide als groote kinderen hebben gedragen," vervolg de zc. „Wij hebben gespeeld omdat wij ons eenzaam gevoelden in zulke omstandigheden liet Wecnsche dagblad „Zeit" schrijft, dat dit manifest van buitengewoon histo risch gieiwicht is voor do Oostieurijksch- ïlQWga&iÜaCfip monarchie. Bij deze bood schap mee int de vorst formeel bezit van Bosnië cn Ilerzegowina. Een defini tieve regeling van de betrekkingen tus schen de twee provincies cm do monarchie zal later worden getroffen door do parle menten van Weenen en Boedapest. In den cigenhandigen brief van keizer Frans Jozef aan baron Aehrentha.1 zegt de keizer „Doordrongen van het vaste besef, dat hot hooge beschavingsdoel, waartoe de Oos- tenrijksch-llongaarschc monarchie de be zetting van Bosnië en Ilerzegowina heeft aanvaard, en het wolslagen van, het bo stuur, mot groote opofferingen verkregen, op don duuir niet verzekerd kunnen wor den dan door 'de invoering van grondwet telijke instellingen, aan hun behoefte vol doende, strek ik de rechten van mijn sou- vöreiuiteit uit over 'Bosnië en Ilerzegowina en stel do erfopvolging van mijn huis voor die landen in 'werking. O111 te toonen, dat vredelievende bedoelingen mij ex toe heb ben gebracht dat besluit te nemen, gelast ik dat do troepen van mijn leger Novibazar ontruimen. In den bi'ief aan Wekerle is er voorna melijk sprake van den koninklijken eed, afgelegd toen Frtans Jozef tot koning van Homgarijo werd gekroond. Oostenrijk logt dus kort en goed geheel beslag op Bosnië en Ilerzegowina, alleen de phovinoie Novibazar wordt aan Turkije teruggegeven als 'n pleister op do wond. Oostenrijk-IIongarije laat nu zijn plannen wat den aanleg van den spoorweg betreft, varten en trekt zijn troepen uit het sandjak tertug, zoodat de territoriale- eenheid van het Osmaansche rijk 'hersteld schijnt. In hoervertre er nog iets za,I overblijven van het bezettingsrecht, zal door diplomatieke onderhandelingen tusschen Oostenrijk en Turtkjje worden uitgemaakt. In de internationale pers is men 't vrij wel eens, dat de heide staatsgrepen van Bulgarije en Oostenrijk samenhangen. Toch zal de tweede nog heel wat stof opwaaien, omdat een mogendheid, die zelf aan 't trac- tant van Boriijn meewerkte, in 'n benauwd oogenblik datzelfde trtachiat schendt en zijn bevoorrechte positie op den Balkan ver sterkt Ministers on diplomaten, jaar in, 'jaar uit steeds 'druk aan 't conforecrm cn beraadslagen, verzuimen d'o verouderde tractatem bijtijds- te herzien en in overeen stemming te brengen 'met veranderde om standigheden totdat de volken _zclf in, op- ktand kome(n cn 'dan worden de „onaan tastbare, tractaten" eenvoudig, opzij gezet. Een bewijs wat voor waarde aan die trac tate® gehecht wordt. In Seu'vië maakt men heel wat be weging over de staatsgreep van Oosten rijk, maar dit lijkt vepl op 't geblaf „van bpn keffertje tegen oen grooten. bulhond. De reserves zijn opgeroepen, maar de ma- Inoeiuvres worden, volgens een later be richt, nie,t geschorst. In e;en onderhoud' met ecu vertegenwoor diger van Reuter verklaarde de Servische 'zaakgelastigde te Londen, dat Oosloniujk 'op cynische, manier een bom Heft gewor pen in het kruitmagazijn van Europa cn, dat onmogelijk valt te voorspellen waartoe 'dei verontwaardiging Servië kan leiden. Voor Servië is het hier een zaak van loven of dood. Met de uiterste vrees ziet Servië, dat Oostenrijk hoe langer hoe meer de zed nadert, waardoor Servië geheel wordt inge sloten on zijn handel verlamd. Seivië zal zich tot de, mogendheden wen,den om steun. Wat de kwestie van een ooi log met „Oos tenrijk betreft, in deze zal veel afhangen van den druk, dien, de volkswil zal „uit oefenen op de Servische regeering. De „Yoss. Ztg." schrijft: Aan do Donau houdt men rekening; met de mogelijkheid Van een Seawischen, opstand cn zijn er 'derhalve voorzorgsmaatregelen getroffen; 'de korpsen aan de Domui-barrière zijn ge reed oin in den kortst mogelijken tijd op te rukken, de Donaufloliüe as dit jaar bij eengebleven en kan onmiddellijk 111 actie 'treden, van do ondersteuning van Roeme nië en Bulgarije heeft men zich verzekerd. Heit bericht, dat in het Sandjak Xov.ibazar 'door de Oostenrijksche troepen bijzondere maalnegclen voor de verdediging zijn ge nomen, berust! in zooverre op waarheid, 'dat dei door do Oostenrijksche troepen be zette sterkten mot hefc oog op de,aanstaande overgave aan Turkije in behoorlijken staat, zijn gebracht. Oostenrijk-IIongarije slaat aan Tuikijo meer toe dan dat land mocht verwachten, van do zijde van Turkije zijn, dus geen moeilijkheden te vreezen, Tan de mogend heden, die het tractaat van Beriiju hebben ondertockend, houdt alleen Rusland zich nog achterbaks, Engdands goedkeuring was ireeds sinds lang verkregen en Lfali,ü schijnt door een of andere compensatie- gelijmd te zijn en beeft bovendien geen direct be lang bij de zaak. In tern at i 0 aal d co 11 for o at i e. De nieuwe gebeurtenissen hebben de kwes tie van eon conferentie der Mogendheden urgent gemaakt. Vooral te Darijs doet men het uiterste om zulk een conferentie bijeen te doen komen, hetgeen zeer zeker een niet to onderschatten poging in 't belang van den algemcenen vrede is. Minister Pichon hoeft in zijn besprekin gen met de gezanten te Parijs ernstig de bij eenroeping van een internationale conferentie in het oog gevat. liet meerendeel der regee ringen is geneigd in beginsel dit voor-stel to steunen en het initiatief tot de bijcenroe)- ping zal binnen zeer korten tijd worden ge nomen door een of meer der mogendheden, die het verdrag van Berlijn hebben ondcr- fceekend. wordt men dikwijls het slachtoffer van dwaze gedachten. Maar het woidl tijdv dat dit spel een einde neemt en wij bedenken, dat liet leren plichten heeften eischen aan ons stelt. Ik wilde u echter nog gaarne even eenmaal spreken om u dit te zeggen en tegelijkertijd afscheid van 11 te nemen. Binnen enkele da gen vertrek ik van hier." Hij begreep nog steeds niet, dat er og, heit oogenblik oen geheel ander tot hem sprak dan die welke in het bosch zoo onstuimig had gezoendhij knielde in het natte gras neer er niet over denkond of iemand hem mis schien ook zou kunnen zien. „Signe!" riep hij wanhopig uit. „Neem niet zulk een houding aan," her nam zij, „zooals gezogd, hefc spel tusschen ons moet uit zijnik moet bekennen, dat ik do meeste schuld hebik had voorzichtiger moeten zijn, maar ik was te jong en oner varen om mij beter te beheersehen. Ver geef het mij Zij stond hoog opgericht voor hem en aan haai- geheele houding e® toon gevoelde Wille, dat hij haar voor altijd had verloren. „Waarom noemt ge een spe.1, wat ik ais heilige ernst heb beschouwd?" vroeg hij. „Sta opantwoordde zse, „Zoo kan ik niet verder met u redeneoron." Ilij gehoorzaamde, ,,11'et. kan u ook geen ernst z.ijn geweest, mijnheer Wille, het kan geen ernst zijn, u bent ouder dan ik, cn zou moeten weten wat het eigenlijke leven wil zoggen. En indien u misschien op dit moment nog niet inziet, dat ik gelijk heb, u zal dit over een tijdje wol doem Als u weer kalmer kunt. denken zal u kunnen begrijpen, dat ik in een uur van wanhopige verlatenheid wei een steun heb aangegrepen, die oji den duur toch niet voldoende voor mij z.ou zijn." Ilij kreunde als iemand, die-onder een zwa- ren last bijna bezwijkt. „Houd u goed en wees sterk; en nu wensch ik u het beste voor 'do toekomst," Ze stak hem do hand toeeen tijd lang aarzelde hij, daarna nam hij haar lumdje in de zijne en bedekte het met kussen, tot dat zo haar lumd terugtrok. „liet kan niet waar zijn!" mompelde hij. „Het moet zijn," zeide ze „slechts zwakke lafhartige menschen gaan ten onder als hun wenschen niet worden vervuld. Maar nu moet ik gaan." „Geef me dan tenminste een aandenken aan je," ver/ocht hij, maar zij schudde haar hoofd. „Waarom zou ik u dit uur nog moei lijker maken? als u eens een goede vrouw za! hebben gevonden, zal u zelf om die jeugddwansheid op Melittcnland moeten lachen. Vaarwel, mijnheer Wille!" Een oogenblik nog dacht hij er over haar 11a 1c itopen, haar nog eenmaal aan te kij ken cn nog eens haar woorden te hooren, doch hij bedwong zich, want het was hem nu duidelijk geworden, dat het een andere was, die daar heen ging, dan dio hij had verwacht. Verloren was voor hem het een zame kind in het woud, dat Signc heette en voor hem zou voortaan alleen maar meer juffrouw Blanckcufeld bestaan. mevrouw Fanni terug. Ze was in de opge- woktste stemming en had oen nieuwe japon aan.' De hoed met den grooten veer deed haar er nog jeugdiger uitzien dan gewoonlijkook droeg zc het haar zóó opgemaakt, als Signe zich van een jeugdportret barer moeder kon herinneren. „Ga hier bij mij zitten kind, terwijl ik me wasch," zcide ze tot Signc, „ik zal je ver tollen, wat ik zoo al heb beleefd." En op een vroolijken toon vertelde ze wat ze die laatste dagen had gezien, terwijl Signe, ineengedoken in eon stoeltje zat te luisteren en af en toe een uitroep van verbazing liet hooren. „Mama, do thee zal al lang klaar staan," waarschuwde ze, toen het gebabbel Van haar moeder maar niet ophield. Zo gingen naar beneden, waar mevrouw Fanni met de huishoudster gekheid begon tc maken, terwijl ze haar een cadeautje over handigde. „Voor jou hel) ik nog iets in den koffer, Signe." Mevrouw Fanni had opmerkelijk veel haar linkerhand trachten te verbergen en nauwelijks nog had Signe dit feit ontdekt of ook de reilen was haar duidelijk. Haar moe der droeg con verlovingsring cn trachtte dezen telkens te verstoppen. Deze kleine zwakheid van haar moeder gaf Signo plotse ling weer moed 011 vastbesloten vroeg ze „Mama kan ik eens rustig met u praten?" En nu vertelde ze alios wat ze wist en welke plannen zc voor de toekomst had ge maakt. (Wordt vervolgd Den avond van den volgenden dag kwam j 336 SCHIEIIAMSCHE COURANT 'O Ti t 5«S5KS man r< HiaqaftiuatftfltKKfrHttjcaa MautjaMwasuurcKnUBa MntnuaaBVarauuuftanaB juramuuuiffsz A

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1908 | | pagina 1