Zondag 1 November 1908
02"° laargang.
No. 12837
Tweede Blad.
mmm
Gemeenteraad.
STADSNIEUWS.
Db
motie voor
ICHIEDAMSCHE COURANT.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaalVoor X c. h i o d n «n - -1
per post fl. 1.85.
Prijs per kwartaal: Voor S c h icd am en V1 a ar din g on II. 1.35. Franco
am en VI aar dingen 10 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentie.* voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vó&r
nur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
een
l'rijs der A d vc r t e nti n: Van 1—8 regeds £1.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Ad verte ntiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan liet Bureau te voldoen.
ïntcrc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
J. Jonker*, -j-
Tc Arnhem overleed gisteren plotseling
in den ouderdom van ruim 54 jaar, de hoer
J. Jonker, oud-lid van, de algoiwcne re
kenkamer in Nl-I., ridder in de orde van
den Ned. Leeuw. („Centr.")
Dr. TT. J. leyds.
De „Z. Afr. Post" deelt mode, dat dr.
Leyds een bezoek gaat brengen aan Zuid-
Afrika. Gezondheidsredenen maakten het
voor hem zeer wenscliclijk, dezen winter
nog ons guur klimaat te ontvluchten e,n
in deze otnstandighoid moet de aanleiding
tot dit bezoek gezocht worden; dan ook,
in vel niet mindere mate, in den wonsch
om het oude larul en do oude vrienden
terug to zien. Het is nu omtrent 10 jaar
geleden, dat dr. Leyds zich het laatst te
Pretoria bevond.
Be landbouw-ongevallenwet.
„Het Volk" verneemt, dat in, Januari 1909
opnieuw door de commissie van, voorbe
reiding zal worden beslist of delandbouw-
ongevallenwet, die reeds lang in de sectics
der Kamer is onderzocht, verder in de
commissie behandeld en rum den minister
van landbouw zal opgezonden worden.
Nederland on Venezuela
„Be Telegraaf" heeft de correspondentie
openbaar gemaakt, gevoerd tusseben den mi
nister van Bui/enlandsche Zaken en de Vcr-
eeniging Hou' en Trouw te Amsterdam, over
het opnemen in liet vcrcenigingsorgaan van
de bekende missive-De Reus.
De eerste brief is van den minister van
Buiteniandsche Zaken, waarin deze zijn voor
nomen aankondigt om de diplomatieke en
consulaire ambtenaren aan te schrijven niet
langer gevolg te geven aan de opdracht om
aan de Vereeniging de gewensehte inlich
tingen te doen toekomen. Voorts verlangde
de Minister, dat de Vereeniging haar ver
ontschuldigingen aanbood.
De Vereeniging antwoordde hierop, dat zij
geen misbniik van vertrouwen had gemaakt,
waarop_ de Minister in oen daarop volgend
schrijven meldde, dat, hij de bekende opdracht
aan de diplomatieke ambtenaren had inge
trokken.
Hierop schreef de Vereeniging aan den
Minister, dat een der bestuursleden indertijd
met den chef der tweede afdeeling van liet
departement lmd gesproken, maar niet bad
beloofd „van de in te komen berichten met,
de grootste discretie" te zuleii gebruik ma
ken, hetgeen door don minister was beweerd.
Ten slotte antwoordde daarop de Minister,
dat genoemde afdeulingschef, jlir. mr. Van
Püiihuys, wel degelijk de grootste discretie
had geëischt, een toezegging, die in derge
lijke gevallen steeds wordt gevraagd, bin naar
'de mcening van den Minister bestond in bot
onderhavige geval alle aanleiding op die ge
woonte geen uitzondering te maken.
puawatramflxmwaannn ^ftcuMSJcaxwtmart«*pwrnraa3i ummjum tvutrtvr m-crrr-Trr» nu
Gemeenteraadsverkiezing te leiden.
Dij* de gisteren gehouden verkiezing van
,t\vee leden voor den gemeenteraad Ln het
tweede district werden 1445 geldige stem
men uitgebracht. Daarvan, verkregen in de
vacafcure-Le Poole (aftr. 1909) C. Bloot J.Hz.
(chr.-hist.) 75, J. Harte velt Azn. (lib.) 555,
J. Huurman Dz. (a.-tr. en, r.-k.) 537 en.
J. Verver (s.-d.) 231 stemmen. Herstemming
dus tusschen de hoeren, Hartovelt en Huur
man, In. Re vacaturc-Stigter (aftr. 1913)
W- C. Hemerik (s.-d.) 281, H. C. van der
%de (lib.) 497 en J. J. van Hoeken
(a-r. en r.-k.) 673 stemmen. Herstemming
dus tusschen do hoeren Van eter Hoydo en
i'an Hoeken.
Vervroegde winkelsluiting.
Het bestuur van do Vereeniging voor ver
hoogde Winkelsluiting to 's-Gravenhage
heeft o. a. aan alle patroonsvcrccnigingon
m Nederland, vele bediendenorganisatics,
de leden der Tweede Kamer, Kamers van
Arbeid on zeer vole bekende voorstanders
„Oproep inzake een nationale bcwc-
Pg" toegezonden. Daarin deelt het bestuur
mode, dat het besloten heeft, een nationale
beweging op touw te zetten tor verkrijging
van een. rijkswet, regelende de sluiiingvan
Winkels, magazijnen cn kantoren.
Na een actie van verscheidene jaren,
waarbij vererhillonn'c pogingen, om door
Particulier initiatief tot bot doel to gera
ken, mislukten, en ook de strijd, in soni-
migo gemeenten gevoerd, om een verorde
ning te verkrijgen, niet tot het gewensehte
doel leidde, acht bet bestuur thans he/
oogenblik bijzonder gunstig, om de bewe
ging voor een rijkswet met kracht aan te
vatten. Bij gehouden enquêtes is gebleken,
dat van liet personeel 100 pet. van de win
keliers pl.m. 80 pet. vóór wettelijke rege
ling is, doch het kleine getal tegenstanders^
gesteund door een deel van 'liet publiek,
dat de motieven voor ons streven slechts
begrijpt aldus zegt de circulaire voor
zoover het betreft den arbeidsduur van het
po.soneol, blijft onvermoeid in bet tegen
streven onzer pogingen.
Waar nu eerlang te verwachten is, dat
de strijd waarvan de voorpostengevechten
tot nog toe op het terrein der gemeentelijke
verordening geleverd zijn, weldra zal ont
branden op dat van de rijkswetgeving, heeft
hot bestuur gemeend niet langer tc mogen
wachten, maar besloten ten spoedigste en
inet kracht de landciijke actie in te leiden.
Teneinde hierover besprekingen te voe
ren en tegelijk tot een nationale organi
satie te komen, heeft het bestuur een ver
gadering belegd op Zaterdagavond 21 No-
vomber te 's-Gravenhage.
Dir. belInvoert*, en Acc.
Rij do directe belastingen, invoerrechten
en accijnzen zijn: inet ingang van. 1 Dec.
tijdelijk belast mot do waarneming van het
grenskantoor Postcrholt: II, N. Barnouw,
thans tijdelijk te Swalnien,
Benoemd:, met ingang van t Nov. tot
tijd. komm. te water 2e ld. bij de amb.
rech. (Ie afd.),v7. R. Colmm.
Verplaatst met ingang van 1 Dcc. do
kommies le kb H. N. R, Vcrweijdo, van
Bergen op Zoom naar Amsterdam; de kom
mies le kl. L. C. Adriaansen, van Amster
dam naar Bergen, op Zooin; de kommies
3o kb J. de Vries, van Ti.roekhoume naar
Beek (bij Nijmegen).
Ingetrokken, de verplaatsing van J.
Manuel, kommies le kb, van, Weert naar
Valkenswaard.
(„W. v. d. A. d. D. B.")
GAARDINGEN, 31 October. In de gis
termiddag gehouden raadsvergadering wer
den benoemd tot leden üer commissie van
beheer der Zcevischhal de raadsleden A.
Hoogcndijk Jzn., L. van Gelderen en "L.
Uzermans, do hoeren, Cr. van dor Burg,
P. II. van A bs hoven, en C. Nijs, buiten den
raad staande, om genoemde commissie van
advies te dienen.
Besloten werd tot het vexleenen van een
subsidie van f400 voor den cursus 1907/8
der Yisschcrijschool. Aan de gemeentewerk
lieden G. van. der Schee en J. Poot werd
conform het voorstel van B. en W. elk
m jaarlijksch pensioen uit do gemeente
kas verleend. Conform de voorstellen van
do raadscommissie voor financiën werd tot
goedkeuring van de bcgrooting der vereeni
ging voor Ziekenverpleging, dienst 1909,
sluitende in ontvang en uitgaaf op
f 11,761,97, besloten alsmede tot voorloo-
pige goedkeuring van do rekening der schut
terij over 1907.
Het voorstel van B. en W. tot vaststel
ling der begrooting voor de gemeontegas
fabriek voor 1909 in ontvang en uitgaaf
op f 151,807,69 werd goedgekeurd.
Vergadering van Vrijdag 30 Oct
's namiadags 2 uur.
(Vervolg.)
Cr e m o e n t e w e r k c n.
Voorstel van B. en W. tot vaststelling
u. Van een verordening tot regeling van de
indeeiing en bezoldiging van tic ambtena
ren bij de Gemeentewerken te Schiedam.
(Zie ons nr. van 27 Oct. j.l.)
De heer De Bruin stelt voor dit aan
te houden totdat een werkliedenregiement
zal zijn vastgesteld; dit voorstel wordt niet
voldoende ondersteund.
Do heer Gosling a stelt voor het uit
te stellen tot een volgende vergadering, doch
dit wordt verworpen, zoodat het voorstel van
B. en W. nan de orde. komt. De verorde
ning wordt mol 14 tegen 4 stemmen nange
nomen.
B. on W. stellen voor het overige vnn dit
nummer dor agenda aan te houden.
V e r h u r i n g.
Ten slotte vroegen cn verkregen B. en
W. machtiging tot openbare verhuring:
10. voor 5 jaren van 30 Nov. 908 tot
31 October 1913 van de opgespoten gron
den der gemeente, liggende in de Keilen van
Nieuw-Mathcnesse
2o. voor 6 jaar, van Kerstmis 1908 tot
Kerstmis 1914, van een perceel wei- en
hooiland der gemeente, gelegen in Oud-
Mathenessc.
b. I. Van een verordening waarbij do Raad
het benoemen en ontslaan van gemeente
ambtenaren en bedienden aan anderen op
draagt, krachtens art. 145 der Gemeentewet
en zulks tor vervanging der bestaande ver
ordening.
In verband met de aanneming dezer ver
ordening:
b. IJ. Verordening tot wijziging der ver
ordening op de Gemeente-Reiniging.
Begroot i n g.
Behandeling van do Gemeente-begrooting
voor 1909 en de daarbij belioorende begroo
tingen van
a. Gemeente-gasfabriek.
b. Gemeente-Drinkwaterleiding.
c. Pakhuis „de Nederlanden".
d. Gemeente-Reiniging.
e. Burgerlijk Armbestuur.
f. Stads-Ziekenhuis.
g. Stedelijk Museum.
11. Gezondheidscommissie,
i. St. Jacobs-Gasthuis.
Rij de betrekkelijke posten der Gemeente-
begrooting woiden aan de orde gesteld de adres
sen van de muziekvereenigingen „St. Am-
brosïua", „Oefening baart Kunst" en „Kunst
cn Strijd", om tegen vergoeding uit de ge
meentekas muziekuitvoeringen te mogen
geven.
Bij de algemeene beschouwingen voerden
het woord de heeren De Groot, GoHinga,
De Bruin.
De Raad, de noodzakelijkheid van de rege
ling der rechtspositie van 'do gemeente-amb
tenaren en -werklieden erkennende,
noodigt B. en W. uit vooretellen daartoe
bij den Gemopatoraad in te dienen,
welke met algemeene stemmen word aange
nomen.
De heer L a g c r w e y beantwoordde den
lieer De Groot, de heer v. Westendorp
den heer Goslinga.
De middagzitting eindigde te 5 uur toon
de Voorzitter die schorste tot 's avonds 7 A
uur.
In de avondzitting werd' aangevangen met
do behandeling der artikelen van de be
grooting, waarmede men te ruim 11 uur
eindigde.
Men bleef toen to midden der bespre
kingen over volgn. 135.
De Voorzitter sloot de vergadering
en zal ter verdere behandeling der begrooting
een nieuwe vergadering beleggen op a.s.
Dinsdag 3 November. Die sluiting ge
schiedde in verband mol do staking van stem
men over het maximum-salaris van den hoofd
opzichter bij de Gemeente-Reinigingsdienst,
waarvoor nu a.s Dinsdag opnieuw kan ge
stemd worden.
heer Do Bruin stelde de volgende
Uit den Gemeenteraad.
Met het oog op do vrij groote zekerheid,
dat do behandeling der agenda, waartoe
de bcgrooting behoort, meerdere zittingen
zou in beslag nemen, was vooruit bepaald
dat do middagzilting te 5 uur zou ein
digen, een regeling die ook voor ge
wone zittingen wenschelijk is.
Dit had de goede zijde, dat eniketef
leden zich zooveel mogelijk beperkten in
hun redevoeringen en de algemeene be
schouwingen over de bcgrooting, die te
4.20 u, aanving, werkelijk ook te 5 uur
waren afgeloopen. De laatste spreker daar-
bij, die te 4.53 u. het woord nog verkreeg,
werd door den voorzitter op don stand
der wijzers opmerkzaam gemaakt.
Hot overzicht over de beide zittingen
zullen we hier in, beknopten vorm laten
volgen.
Kaai an u u r.
By het voorstel over liet maken van een
kaaimuur aan de Nieuwe llaven nabij de
Mariastraat, werden inlichtingen gevraagd
o. a. door de 'heeren Goslinga, De Groot
on Gouka, die gaarne deze uitgaaf van
£8500 zouden uitgesteld zien, terwijl de
heer v. d. Drilt don tijd van hot jaar met
het oog op mogelijke vorst, ongesclukt
achtte. Hit do inodedcelingen van den lieer
v. Westendorp bleek, dat de bedoeling was
een bazaltkaai te maken, die £90.-- per
strekkende meter kost, goodkoopcr is dan
een 'andere constructie, geen nadoelen zal
ondervinden van de vorst en niet uiige-
steld kan worden, daar reeds herhaaldelijk
putten zijn gc/.akt en dc toestand daar wer
kelijk gevaarlijk is.
Dit weik zal bovendien ton goede ko
men aan de bestrijding van werkeloosheid
daar in bet bestek zal worden opgmomen
dat het werkvolk althans voor een ge
deelte uit Schiödamsche arbeiders zal moe
ten bestaan. De verplichting om enkel
Schiedammers daaraan to laten werken,
bleek niet te kunnen worden opgelegd.
Het voorstel werd hierna aangenomen.
S. B. B.
liet voorstel om den Schied. BesUmr-
dorsbond voor den door haar te organi-
seeren cursus in Nederlandsche taal en
schrijven een lokaal af te staan in school
A, en dit met verlichting en verwarming
gratis te doen, ontlokte aan den heer G os-
1 i Ti g a do klacht, dat gemeten werd met
twee maten, want - zoo zei spi. voor
liet gebruik van de oude school G werd
een behoorlijke huur gevorderd van het
Christelijk schoolbestuur,
Spr. keurt niet af (te gevorderde Luur.
maar hot gratis verstrekken van dit lokaal,
waartegen hij zich echter niet zal vereel
ten, omdat dit ook liet vorig jaar reeds
is geschied.
Ook wees spr. er op, dat het vooistel
spreekt van „1 of meer lokalen", terwijl
slechts gevraagd wordt „1 lokaal".
De heer Honncrlagc antwoordde dat
het laatste ook in lmt voorstel had moeten
staan; meer lokalen van die school beschik
baar stellen zou zelfs niet mogelijk zijn.
Het verwijt van met 2 maten meten werd
afgewezen zoowel door den voorzitter
als door den beer Gouka, die op het
groote verschil wezen tusschen een ge
wone school en ecu cursus als deze
De lieer De G r o o t, wet»* er ten over
vloede nog op dat de wet op liet Ij. O. ver
biedt uit de gemeentekas een subsidie te
verstrekken aan bijzonder onderwijs.
De lieer v. Brie] Snsse wilde den heer
Goslinga bijspringen door op te merken dat
hot niet do bedoeling nas om dat gebouw
gratis tc willen hebben maar alleen om te
klagen over te Imogen huur, maar, de heer
Goslinga ontkende dit. De huur was niet
te hoog, maar het afstaan „gratis" van een
lokaal keurde bij af.
liet gewijzigde v ooi stol van B. on IV.
werd daarna aangenomen jnet algemeene
stemmen.
IJ svorcenigi n g.
Het voorstel om een terrein aan dc West-
Frankelandschelaan in gebruik af te staan
aan de Schiedam-clie bis vereeniging, lokte
nog al'debat uit.
De V o o r z i 11 e r deelde naar aanleiding
van een vraag van den heer Wittkampf mede,
dat de retributie van 200 voor de ver
eeniging geen overwegend bezwaar was, dat
liet bedrag ook slechts een tegemoetkoming
was die gedeeltelijk moet gebruikt, worden
voor uit tc geven loon, zoodat slechts een
f 10'O resteert voor uventueelc schade die
aan dc landerijen en de grienden kunnen'
worden veroorzaakt door liet rivierwater.
Daaromtrent zijn de technici het niet met
elkaar eens.
De lieer v. d. S c h a 1 k vindt in die waar
schijnlijke schade aanleiding om Jie/.waar te
maken de/.e goede weiden voor dit doel be
schikbaar te stellen en zou daarom wcnschen
dat landerijen die ired- minderwaardig zijn
geworden door de glasindustrie, daarvoor
beschikbaar to stellen.
Maar ten slotte wordt liet voor.-tel van
B. en IV. toch mot algemeene stemmen
aangenomen.
V o e t li n 11 e r r e i n.
Bij de behandeling vnn het verzoek dei
voetbalvereeniging „Voorwaarts" om een af
gesloten tot rein oor hun sport te. hebben,
deelde do heer v. W e s t o n d o r p mode
dat Grondbedrijf geadviseerd had oen hei
ning om hel terrein te maken. liet verzoek
dateert reeds \an 14 Juli en hooft een lange
voorbereiding voroischl. Wanneer een latwerk
weid aangebracht zou dat 1 100 iï 1500
kosten, wat te duur was, maar later heeft
spr. met het bestuur con conferentie geluid
cn daarbij was hem medegedeeld dat de ver
eeniging bereid was voor ongeveer 750
de heining te zei ten, onnhd er vele loden,
in den winter zonder werk zijnde, dit werk
goedkoop zouden kunnen uitvoeren.
De vereeniging zou dan 75 >*er jaar daar
op terugbetalen, plus 5 retributie voor
het terrein.
Spr. verdedigt dit plan tegenover het af
wijzend advies van B. en W„ omdat sport
een goede zaak is die deelnemers en toe
schouwers van veel kwaad teuighoudt.
De Voorzitter deelt mede dat hij
den voorzitter der vereeniging tijden» de
ziekte van den heer v. Wc=tandoip ge-pro
ken heeft en deze heeft gewezen op een
nieuw* af»cheicïingsmatcriaal, vertind zink-
drmid. Dit is zeer sterk, wordt ook L ue
Diergaarden gebruikt cn zelfs een leeuw
staat er machteloos voor. De kosten zouden
ƒ1100 bedragen.
Met het oog op dit nieuwe idee acht spr.
het beter de zaak nog 14 dagen aan te hou
den om ook den wethouder in openbare
werken die er nog geen instemming mee kon
betuinen, gelegenheid te geven het denkbeeld
nog eens tc bezien.
G e m e e n t e r e i n i g i n g.
Bij liet voorstel om liet salaiiis van den
hoofdopzichter der Gemeentereiniging zoo tc
regelen dat het aanvangssalaris ƒ1100 en het
maximum 1500 zal zijn, ontspint zich een
uitvoerige bespreking.
De heer De Brui n wees erop dat het
boogere salaris in de stukken alleen gemo
tiveerd was door een vergelijk met andere
ambtenaren en dit achtte hij onvoldoende.
De Voorzitter eikende "dit, maar zei
dat de hoofdoverweging was geweest dat. de
diensten van dezen ambtenaar tot nog toe on
voldoende waren betaald. Het is een man
die vol ijver werkzaam is en hoogor bezoldi
ging verdient; de billijkheid dus 5n de ver
houding tot andere ambtenaren, inoc»tcn het
financieele bezwaar overwinnen.
De heer De Groot vindt het groote ver
schil tus-ehen hot minimum en maximum
ook niet gemotiveerd.
De heer G o u k a wijst erop dat het met
dezen dignitaris eigenaardig is gegaan. Deze
heeft, altijd geijverd voor verbetering der
bezoldiging van het onder hem staand perso
neel en om de kam op verbetering daar
van niet te verminderen heeft hij zijn eigen
belangen zoolang terug gehouden. De man
had eigenlijk allang verhooging moeten
hebben.
Reeds bij dc overneming van 'dezen
dienst is hij, door de oppositie tegen 'die
overneming, in de verdrukking gekomen.
c CO
ITet moest toen z,oo goedkoop mogelijk ge
beuren en daarom werd hij geen directeur
maar opzichter, omdat dia lager behandeld
kan worden, hoewel hij ue diensten moest
doen van directeur. Vindt de heer De Groot
het verschil tusschen 1 lüO en ƒ1500 dus
ie groot, hij stelle voor het aanvangssalaris
te brengen op 1200.
De heer Wittkampf vindt het maxi
mum voor die betrekking wat hoog en wil
dat stellen op 1300'. De- nood* kan aan
dezen titularis nog als persoonlijke toelage
verhangingen worden toegekend maar dat
blijft dan afgescheiden van de salarisregeling.
De heer Go-linga ondersteunt dit denk
beeld,
De heer II o n n e r 1 a g e Grote zegt
dat hij in het college ook heeft gewild liet
maximum te stellen op 1300. Hij achtte
in dezen tijd een verhooging van 100 te
veel. Hij zou zich beter kunnen voreenïgcn
niet het denkbeeld van do hoeren Goslinga
en "Wittkampf.
De heer L a g e r w e y heeft ook het maxi
mum willen beperken tot ƒ1300.
De heer v. Westendorp daarentegen
verdeditrt het voorstel van B. en W. en
geeft een overzicht van het ontetnan van liet,
tegenwoordige salaris. Ren ve» schil van ƒ400
tussohon minimum en maximum vindt hij
ook niet te groot en is do sprong te groot,
dan is dat niet te wijten aan den ambtenaar,
maar aan don Raad. maar een ambtenaar die
neen verhooging vraagt, krijgt die
ook niet.
De heer v. B ri c 1 S a s s e vraagt hoe de
verhoogingen zullen toegekend worden.
De Voorzitter verwijst naar de bijge
voegde regeling onder punt 17.
De heer m r. J a n s e n verdedigt oen sys
tematische vei bringing maar over langer tijd;
dit is ook bij de andere ambtenaren zoo en
de ouderwijzer b.v. bereikt eerst na 20 of 22
jaar zijn maximum.
Dc heer Gouka meende dat ook hier
ecu periodieke verhooging was voorgesteld,
want zoo is hot- de bedoeling der commissie
geweest. Wat de heer Jansen zegt, is in
theorie wel aardig en hel lachend vooruitzicht
van verhoogingen i» goed, maar niet als het
tegenwoordig salaris to klein is.
De heer 1) c B r u i n dringt aan op rege
ling van de rechtspositie der gemeente
ambtenaren en -werklieden.
De heer W i 11 k a rn p f wil meegaan met
een voorstel om het salaris te bepalen op
f 1 100 minimum en 1300 maximum en
is zoo noodig bereid later het voorstel te
doen voor de persoonlijke toelagen tot '200.
