62" Jaargang,
aterdag 7 November 1908
No. 12842
Ll 's werelds stroom.
BUITENLAND.
UINNENLANÖ.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt d ag olijks met uitzondering van Zon-en Feestdagen
Prijs per kwartaaloor b c lued a m on V1 a ar di n g e n fl. 1.25.Franco
«r post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en V] aar ding en 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën toot liet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
51ir aan bet bureau bezorgd zijn. fa
Bureau: Lange Haven Ho. Ml (hoek Korte Haven.)
■^a7P»a»MW«>Jm«».%cai«n»tK4a*goiriiii>iwMiün>n»^->rvrïr.
Schiedam, G Nov. 1908.
MAROKKO.
Een F ra n s c h—D u i t s c h conflict.
25 September j.l. haddon te Casablanca
een 5-tal Duitsche deserteurs van het vreeni-
Jeslt'giocn een Fram-ch koloniaal legerkorps,
ita schuilplaats gezocht in het Duitsche lega-
«■geboinv. Toen de deserteurs heimelijk zou-
jta ingescheept- worden om naar Duitschland
iirug tc kecicn, werden zij onderweg door
Franscho soldaten aangehouden. Er ontstond
at vechtpaitij, waarbij do vice-consul van
Duitschland, die zich tegen de arrestatie
terzetto, klappen opliep. Een en ander gaf
uitleiding tot een diplomatiek incident,
jjarvan het voornaamste is de vraag of dé
consulaten in de havensteden van Marokko
liet recht hebben deserteurs uit het vreem
denlegioen te besehermen, in plaats van hen
ah deserteurs aan de Fransche overheid uit
te leveren. Ia Fransche bladen wordt bc-
Eerd dat de "Duitsche consuls het deser
teren van Duitschers uit het vreemden
legioen aanmoedigen, om 'conflicten met
Frankrijk uit te Jokken. IIet doel daarvan ia
de rechten der vreemde consuls uit te brei
den en zoodoende Krankrijk's macht in Ma-
«jfko to verkleinen.
Do diplomatieke onderhandelingen over
'tgeval waren naar 't eerst scheen, op den
ïtöfen weg. Te Berlijn hielden minister
t. Sehon en de Fransche gezant Cambon
huge conferenties en overeenstemming zou
jujn&nwhi uerdj spoedig tot stand komen.
Het luttele voorval to Casablanca wordt
echter thans in de Duitsche bladen opgoMa-
ni tot oen conflict. Eigenaardig is dat de
Wionanl-liljoralo pers zich daarmee vooral
tezig houdt. Men vil natuurlijk de opmerk-
namheid afleiden van het publiek schan-
ihal door de onthullingen do? keizers teweeg-
.Aracht.
Deze gevaarlijke iuktiek, om de aandacht
hu binnonkudsclie moeilijkheden door pa-
'riotiisch Inwaai tegen het buitenland in
een hangende netelige kwestie, af te ven-
ilfli. vimlt echter in het Berliner Taceblatt"
scherpe bestrijding.
Met bijtenden spot oefent do „Gerrmmia"
un het standpunt van hef centrum, critiek
op den huidigen toe-tand. Do aangekondigde
interpellaties in den Rijksdag over het inter
est des keizers, werden uilge-tcld om liet
ok te redden. lntu<wchcn hoopt dc rijks-
hnselier in de kwestie van Casablanca een
Hein succes te hereiken Opdat dit echtel
ied groot zal schijnen, wordt "Von Bfilow
halfambtelijk in deze voor de Duitsche diplo
matie weinig glorierijke aangelegenheid nis
dirikkeüjk ontstemd voorgesteld^ De loe-
itnd heet kritiek, de Fianrehen zeer uittar
tend, enz, Ka een paar dagen ad men fo
Hooren krijgen, dat men tot een overeenkomst
gekomen en dat de Franschon toegegeven
When. Mot nieuwe lauweren als diplom-a-
Roman naar het Duitsch van
PAUL STEINMüLLEll.
31)
;A, dat ineendo ik ook al te zion,"
ze' ze iets verlegen, „maar ik meende, daA
wel niet klaar zou zijn toen u zoo
rtocg uitging. Overigens heiit u uw bood-
«happen zeer snol afgedaan. Is alles tot
genoegen uitgevallen?"
Zo Hop Signe voorbij en wilde weggaan;
j®i glimlach lag op haar gelaat, maar haar
trekken schonen verwrongen.
Door oen vermoeden, waartegen ze z.icli
trachtte te vbrzolleii, voortgedreven,
lr»d ze op de schrijftafel loc, en daar
®g ze uit do reet van een la, waarin ze
a,Tr brieven had geborgen, een wit velletje
15 voorschijn, komen. Met een .ruk trok
f ('e Sa open en daar lagen al haar dag-
"dtbladciL los door elkaar geworpen, alsof
snel waren, weggestopt.
°P'dit oogonblik kookte Signe inweu-
'Ai bad tot nu toe altijd uit voorzong,
Js 20 u'tging, haar kamer afgesloten en
sleutel ia haar zak gestoken; vaanlang
Whfer had ze het vergeten en van deze
j'Wtlighoid was onmiddellijk misbruik gc-
rtakt, Schaamte, woede, verachting maak-
haar eca tijdlang sprakeloos, Loeit op,-
gildo ze uil: „Juffrouw Giosecke 1 Juf-
totLW Giosecke 1"
e huishoudster was reeds op de gang,
11 oogonblik stond zo besluiteloos stil,
0011 ze haar naam hoorde noemen, daarna
heken overwinnaar gekroond, zal dan Von
rUilour vr,Ar Jorj Rijksdag verschijnen er. •"'"t
lawaai over zijn groot succes tegenover
wmkrijk zal dan de bezwaren over de
andere „grosze Blamage" overstemmen.
De onderhandelingen waren op 't doode
punt gekomen. Duitschland eischte dat, al-
oiens een scheidsgerecht benoemd zou wor
den, de Fransche regeering een voldoening
zou go\ en voor den aanval van de Fransche
soldaten op de Duitsche consulaatebeambten.
Frankrijk weigerde en weigert op dit
oogenhlik die voldoening nog. Volgens Fran
sche lezing maakten de soldaten zich meester
van de deserteurs en daarop verzette een
Duitsche consukatsbeambte zich tegen de
arrestatie, 't Scheidsgerecht diende dus uit
to maken hoe 't geval zich toedroeg, vooraf
gaande voldoening zou erkenning van schuld
beteekenen. Maar Duitschland beweert dat
„de eer" op 't spel staat, want de soldaten
hebben den consulautsbcambte beleedigd'. In
Duitsche chauvinistische bladen wordt de
stelling verdedigd, dat, wanneer de Franscho
regeering, zooals de Fransche bladen thans
doen. verontschuldiging blijft weigeren, deze
houding met 'n u 11 i ma tu m gelijk staat.
M. n. w. dan zou Duitschland genoodzaakt
z.ijn Frankrijk den oorlog te verklaren. De
onmeotlijke dwaasheid van zulk 'n redenee-
ring is to begrijpen voor ieder die tegenover
de Duitsebe-eer-kwestie sceptisch staat. De
zelfde „Duitsche eer" die bij de jongste
onthulling voor de gchecle wereld in 't ge
drang kwam, is thans in Marokko zoodanig
„geschonden" dat men ultimatums gaat
stellen.
Belangrijk is in deze kwestie de houding
van Frankrijk. Een der bladen, do „Action",
wist. te vertellen dat Glémencenu en minister
Pirlion liever zouden aftreden clitn de Duit
sche eisch inwilligen. Men tracht nu een
tusschenwog te vinden, bijv. doordien beide
landen hun leedwezen zullen uitdrukken over
't gebeurde.
Een Renter-telegram uit Parijs meldt dat
in don ministerraad, gisteren gehouden, de
ministers eenstemmig varen om de onmoge
lijkheid te erkennen \oor Frankrijk, liet
Duitsche gezichtspunt aan te nemen en te
vens werd do houding van minister Pichon in
de kwestie goedgekeurd.
Men gelooft in politieke kringen tc Parijs
niet aan een verergering \an het conflict.
Men hoopt, dat, indien de houding van de
Duitsche regeering even verzoenend is als
die van dc Fransche regeering, dut cen eer
volle oplossing voor beide landen zal te
vinden zijn.
Minister Pichon heeft in verband met de
eiseli van Duitschland te Berlijn te kennen
gegeven, dat hijhoewel vasthoudende aan
de arbitrage, door Duitschland voorgesteld,
bereid was in overeenstemming met het kabi
net te Berlijn een formule te zoeken, bij
welke beide regeevingen gelijktijdig zouden
verklaren het incident van 25 September
te betreuren evenals dc feitelijkheden, die
toen hadden plaats gehad. IOj voegde daar-
verschecn ze weer in de deur. van Signc's
kamer.
„Wcnscht u iets. juffrouw Signe? Ik
heb weinig tijd."
„Komt u als 't u bliell oven binnen."
Ze deed een. slap vooruit: „Wat is er
clan, juffrouw?"
Signe trok kalm de deur dicht, waar
mee zo juffrouw Giosecke dus verzocht ver
der binnen te treden.
„Ik wilde u iels vragen," begon Signe
mol bevende stem, terwijl ze de groote
vrouwengestalte van top lot leen opnam.
„Wat is er dan toch, juffrouw?"
„U hebt don inhoud van mijn, bureau
doorzocht."
„Ik? Iloe komt u op dat idee, juffrouw
Signe? Ik heb u toch immers gezegd wat
ik hier kwam doen."
Met bijna krijschendo stem laad zo dit
uitgeroepen, maar Signe gevoelde zich veel
kalmer worden on mot haar vinger wees
zo op dc geopende la.
„Spreekt u nu toch in 's hemelsnaam
niet ook nog een onwaarheid. Zoo wan
ordelijk cn haastig heb ik toch mijn pa
pieren niet weggeborgen. Wat had u aan
do la noodig? Waarom keerde u zich niet
om, toen tx mij hoorde? Wat had u ook
in mijn kamer te maken?"
Juffrouw Giesocko zweeg en keek Signe
een oogenhlik mot verbeten woede aan;
daarop zoide zo: „Ik heb hier iets wil
len zoeken. Het. is dan toch ook een, on
gewoon verschijnsel, dat mij als huishoud
ster den toegang tot enkele kamers ,s ver
boden." l
Signe haalde slechts verachtelijk haar
Prijs der Advertentiën: Van 18 regels fl. 0.9*2; iedere regel moer
15 cqnts. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau tc voldoen.
latere. Telefoon
voor do Redactie Ko. 123.
voor de Administratie Ko.
103.
rvs&ntn rwafrgp-wanamu fmvBfxx&rtscnaza&ntol
aan toe, dat hij niet tc vinden zou zijn voor
welke formule dan ook, bii we'ko door de
Fransche regeering alleen leedwezen zou wor
den betuigd en in welke dan tevens cen be
dekte beschuldiging zou liggen van de zee
lieden en soldaten, die hun soldatenplicht
hadden vervuld.
De weigering van Pichon om den Fran
schon officier en soldaten te bestraffen moet
beschouwd worden, als definitief.
Voordat de minister Pichon het paleis
Bourbon verliet, teneinde op zijn departe
ment den Duïtschea gezant te ontvangen,
deelde hij in een gesprek met Kamer-afge
vaardigden mede, dat hij beslot ,n had aan
de Duitsche regeering het rapport mede
to dcelen, dat de commissaris van politie
te Casablanca had opgemaakt op den dag,
dat het incident met dc desertours plaats
had 'gehad. Deze moedeelihg zal moeten
dienen om bij de Duitsche regeering het
optreden der Fransche agenten, to Casa
blanca te rechtvaardigen en te bewijzen,
dat de Franscho opvatting gegrond is. De
heer Pichon gaf wijders te kennen, dat cle
onderhandelingen met Berlijn voor het vin
den van een formule, waaraan beide regee
ringen haar- goedkeuring konden hechten,
voortduren.
In officieele kringen tc Parijs twijfelt men
niet of een vreedzame oplossing van het
incident zal gevonden worden. Dc Duit
sche gezant, prins Radolin, sprak in 'ton
derhoud met minister Pichon de hoop uit
op 'u vriendschappelijke oplossing; ook
Pichon zei, dat hij de hoop op cen voor
beide rijken eervolle regeling n,og niet had
opgegeven.
In de wandelgangen van dc Kamer wordt
de toestand met kalmte cn hedaaidlioid
besproken; alle politieke partijen keuren
cle "houding dor regeering goed, de bevoegd-
ste vertegenwoordigers van alle staatkun
dige groepen verzekerden den ministers
Clémencoau en Pichon, dat zij op hunne
krachtige medewerking konden rekenen. De
twee ministers antwoordden, dat, wanneer
alle stukken, noodig tor beoordeeling van
den 'toestand, in handen van het parle
ment zouden zijn, dit de overtuiging zou
verkrijgen, dat de regeering voortdurend
groote verzoen! ijkheid had getoond, zon
der nochtans de waardigheid van het huid
uit het oog te verliezen.
Volgens de „Frankl". Ztg." heeft Oosten
rijk reeds zijn bemiddeling aangeboden in
hef Fransch-Duitsche geschil, opdat do aan
gelegenheid voor het Haagsche arbitrage
hof worde gebracht.
GEMENGDE MED EDEEL7NGEN.
Engeland.
17 dezer zullen de werklieden ir de
katoennijverheid van Lancashire een defi
nitief besluit nemen, of de staking al dan
niet zal worden voortgezet. Zooals men
weet duurt nu bijna 7 weken con groote
schouders op. „Ja, u hebt brieven willen
zoeken, en indien u nog niet voelt wat
dat zeggen wil, dan pleit dat niet voor u,
Jn onze kringen beschouwt men oen der
gelijke daad als een onbehoorlijkheid."
Juffrouw Giosecke wist niets telers te
doen dan zich maar boos tc toonen: „Hoe
durft u mij zoo te belcedigon. Daartoe hebt
u toch absoluut niet hei recht, vei staat
u? Ik heb uw brieven gelezen omdat ik
zo open vond liggen. Denkt u misschien,
dat anderen „van uw stand" dat niet zou
den hebben gedaan? Hu, (laai kont u de
wereld en de menschen toch neg wel heel
weinig 1 Ik verkies overigens den hoogen
toon niet van u te hooren alsof u hemel
hoog boven mij stond. U boni nog niet zoo
veel moer dan ik, julfrouw Signe, alleen
omdat u in dit huis bent geboren; dat zal
ik u wel spoedig duidelijk maken."
„Het zal beter zijn, dat u zich die moeite
bespaart en onder een of ander voorwend
sel zoo spoedig mogelijk ons huis verlaat,"
zei Signe.
Maar de andere moest om dezen pad
hartelijk lachen. „Keen, juffrouw Signe,
daarover denk ik in geen geval, maar
ik zon u een goeden raad willen geven
om 'die liefdesgeschiedenis met mijnheer
Göiiig of 'Göt.t.ing maar als geëindigd te
beschouwen, want aangezien hij toch in
't. geheel niet van uw stand is. zou uw
vadcr er toch niets van willen hooren, dat
kan ik u wel als zeker meededen.
„Ga hier weg!" riep Signe uil„Hoe
waagt u het, zich lo mengen iu zulk een
teere verhouding. Bovendien matigt, u zich
rechten tegenover mij aan, die absoluut niet
uitsliuting in do katoenspinnerijen, doordien
do werklieden do door de patroons voor
gestelde loonsverlaging van 5 pet. weiger
den. Do onderhandelingen zijn zoover ge
vorderd. dat do patroons toestemden in
het onlwctpen van een nieuwe loonrege
ling, in overeenstemming niet den stand
der 'katoenmarkt.
F r a n k r ij k.
In don Senaat "bracht de minister van
openbare werken, Barthou, gisteren hulde
aan de Fransche luchtschippers, aan wien
een crediet van 100,000 frs. werd ver
leend. He minister hoopte, dat de lucht
scheepvaart zal strekken ton gunste van
don socialen v,ooi uitgang, de toenadering
onder dc volkeren, do inenschlievendhcid
en den wereldvrede.
Duitschl an d.
Kot nieuwe Moltkc-FIarden-proces, dat
op 23 November was vastgesteld, is tot
ombepaalden Üijd verdaagd.
Binnen enkele dagen zal de Duitsche
voreoniging van wijnverbouwers een groote
betooging oiganisecren tegen de nieuwe
belasting op wijn. Deze bcloog'uig zal te
Mainz plaats hebben. Men wil cr de ann-
'dacht op vestigen, dat de Duitsche wijn
bouw ten wijnhandel niet in staat zijn een
belasting op te biengea.
Rusland.
Een aantal admiraals en hooge marine
officieren hebben aair/ogginsr gekregen uit
den actieven dienst ontslag te nemen, in ver
band met ontdekte knoeierijen.
Hel meerendee] dezer hoeren was door dc
onthullingen bij het Port-Arthur-nroces reeds
sterk gecompromitteerd, liet „Berliner Ta-
gelil." verneemt thans daarenboven, dat zij
in een groot oplichtingscomplot betrokken
zijn. Zoo i» op een rekening omtrent een in
den slag bij Tsushima verloren gegaan schip
360.000 roebel uitgetrokken, alleen voor het
smeeren der machines. Verscheidene van deze
zonderlinge po-ten werden door don tegon-
woordigen minister van financiën geboekt ge
vonden naar aanleiding van een onderhoud,
dat hij hieromtrent met minister Stolypin
had. is liet ontslag gevolgd.
B al k a n-S t a te n.
Volgens de „Ncuo Frei'e Presse" acht
men ï'u góed-ingelichte kringen te Weenon
de kansen op het bijeenkomen van cen
Balkauconferentie grootcr, maar de bijeen
komst is niet vóór 't volgend jaar tege
moet te zien.
Dc Porto heeft verlof gegeven tot den
doorroer van oorlogsmateriaal bestemd
voor Servië, dat te Salonika lag opgesta
peld.
to pas komen. Verlaat me als 't n blieft
onmiddellijk."
Maar juffrouw Giosecke maakte geen aan
stalten te vertrekken, hetgeen Signe na
tuurlijk hoogst prikkelbaar maakte. Meteen
tergend glimlachje begon nu juffrouw Gie
seckc te vertellen, waardoor Signe plot
seling do oogen werden geopend.
„Kijkt u reus, juffiouw Signe," begon nu
de huishoudster baar verhaal, „u zou zeer
onverstandig doen met veel drukte over
deze zaak Ie makenmij kail u toch in
geen geval daaraneo treffen, dat kan ik
u wel verzekeren, en het zal waarschijn
lijk toch ook niet in. uw eagen belang zijn.
Ik geef loe, dat het niet goed van anij
is geweest, dat ik de verzoeking niet heb
kunnen weerstaan, toen ik uw lade open
voml slaan, waarin uw brieven lagen. Maar
zoo laag als waarvoor u me schijnt te hou
den lx>n ik toch niet; ik hen niet uw
kamer binnengegaan mot het idee nu eens
alles te onderzoeken. Keen, ik heb me uw
liefdesgeschiedenis altijd als een aardige
roman voorgesteld, en aangezien ik hel
begin kende, wilde ik ook het vervolg we
ten. Hierdoor komt het geval dadelijk in
een geheel ander licht, nietwaar? En dat
ik het begin wist behoeft u niet meer wan
trouwend legen mij te maken: dal hob ik
lo danken aan bel groole vertrouwen, dal
mijnheer, uW vader, in mij steli. Hij heeft
me indertijd, voordat u naar Zwitserland
bent gegaan, verteld, waarom u het aan
zoek van mister Bob hebt afgewezen, er
stond hem namelijk een musicus in den
weg; maar ik ka.n u wel verzekeren, dat
uw vader deze zaak erg onaangenaam vond
De koning van Griekenland 'is op dit
oogenhlik dc gast van keizer Frans Jozef.
In een mededeel in van dc Servische
regeering wordt gezegd, dat Seivië hij den
huidigen moeilijken toestand alles in het
werk heeft gesteld voor de krachtdadige ver
dediging van de Servische, belangen, on
tevens, dat het zich correct zal blijven
gedragen in de vervulling van zijn inter
nationale plichten, vooral nu het blijkt,
dat do openbare meaning in Europa gun
stig gezind is ten opzichte van Servië.
Lettende op het rechtvaardigheidsgevoel der
mogendheden, is het te verwachten dat
er een billijke oplossing zal worden gevon
den van de kwesties in Servië en bet land
zal 'dan ook zonder den vrede te verbre
ken, de bijeen roeping en dc beslissingen
der conferentie afwachten.
Gistermiddag 'zijn lo Konstanfcinopel twee
bataljons van 'de Yildiz-divisie, de paleis
wacht, waaronder 'de muiterscornpagnie,
zonder incident naar Djeddah ingescheept.
Z a i d-A f r i k a.
De nationale conventie te Durban ein
digt uiterlijk a.s. Woensdatr. maar wordt in
de daarop volgende vrek te Kaapstad voort
gezet. Volgens den mail van do „Times"
geschiedt dat alleen om gezondheidsredenen.
Het wordt steeds hecter te Durban en presi
dent Stcyn, Sir II. de VïIIicrs en anderen
lijden daaronder. liet voorstel om ook Maan
dag, op den verjaardag van koning Eduard,
te vergaderen, stuitte op het verzet van gene
raal De Wet. Hij zou dan wegblijven. Men
kent het standpunt van den generaalhij
heeft zijn eed van trouw gezworen,, en dien
zal hij gestand doen. Daaruit is zijn hou
ding nu te verklaren.
Yereenigdc Staten.
Taft's toekomstig kabinet zal in hoofd
zaak dat van Roosevelt zijn. Elihu, Root
blijft staatssecretaris van buitonlandsche za
ken. De leider van den ve.rkiezingstocht
Hitchcock zal postmeester-generaal worden.
Onze Marine.
Blijkens bij liet departement van marine
ontvangen bericht is ïïr. Ms. pantserdek-
schip Gelderland, onder bevel van den kapi
tein ter zee G. P. van Flecking Colenbran-
dcr, 3 dezer to Curacao teruggekeerd.
(,,Stct.")
Raad van State.
Openbare vergadering van den Raad van
Btnte, afdeeling voor de geschillen van be
stuur. op Woensdag 11 Kov„ dos voormid
dags te elf uur. (._Bt..-Crt.")
en hij zijn hoofd dikwijls heeft vermoeid
met over dit alles tc denken. Maar toen
wij dezen zomer in Wiesbaden waren
Zc hield even op, uit vrees misschien,
te veel te hebben gezegd, maar Sicnc's
gelaat bleef onbeweeglijk.
„U weet misschien niet, 'dat mv vader,
toen hij in Wiesbaden was. van meening
was, dat ook ik wel cenige rust, en /ver
andering noodig had. Zoodoende ben ik
daar dns ook een tijdje geweest, waar het
prachtig was. En nu herinnerde ik mij, toen
ik uw kamer binnentrad de woorden van
uw vader in Wiesbaden: „Ja, Gigne houdt
zich nu wel heel st.il en kalm, maar ye
weet wat ze wil en ze zal zich waar
schijnlijk des tc meer aan haar eens ge
nomen besluit vastklemmen." Begrijpt urm
dat ik ton slotte wel wat nieuwsgierig ben
geworden, en zeer zeker zal u liet me nu
ook niet meer zoo kwalijk nemen, nietwaar
juffrouw Signe?"
Zo zweeg een oogenhlik en verwachtte
natuurlijk cen uitval van ongeduld of ver
bazing, maar Signe bleef baar onbeweeg
lijk aanstaren. Mot een ietwat vleiende stem
begon nu "juffrouw Giosecke weer: „Het
zou toch zoo goed zijn voor allo partijen,
indien u me wat vertrouwen zoudl kun
nen schenken, juffrouw. Ik zou meer voor
u kunnen, doen dan u misschien wel meent,
en indien ik dan uwr vader trachtte dui
delijk ie maken, dat u uw geluk alleen
kon vinden met hem
(Wordt vervolgd.)
