No. 12859
02"* Jaargang.
Vrijdag 27 November 1908
Anna's verloving.
KENNISGEVING.
Verkiezing van de Commissie bedoeld bij
art. 131 der Gemeentewet, ter beoordee
ling van de aanhangige grenswijzi
ging tusschen Rotterdam en
Schiedam.
Deze courant verschijnt d a ge 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaaloor S c h e d a m en V1 a ar d i n g e n fl. 125. Franco
per post ll.l.oo.
Prijs per weck: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent. 0
Abonnementen wo-rden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
mocslerd. De insurgenten maakten zich in
een oogwenk meester van de kanonneerboot,
waarop zii een welkome buit vonden in don
wm van geweren en schietvoorraad. De
tweede kanonneerboot „Ccntenaire", viel
bijna in handen van de insurgenten, maar
deze kon bijtijds ontvluchten na nog con
paar schoten met de „Croyant" te hebben
gewisseld. Eenige uren later rukten de troe
pen van Simon de stad Aquin binnen, die
zij zonder slag of stoot in bezit namen. Re
volutie» gaan snel in 't werk in een minia
tuur-republiek als Haïti.
Het hoofdkwartier van den opstand is
de havenstad Les Cayes, gelegen op 150
K.M. ten Z.-AV. van de hoofdstad Port-uu-
Prince. liet is een stadje van 25000 in
woners. Jeremié ligt noordelijker en telt
5000 zielen, Aquin ligt 20 K.M. oostelijk,
liet gebied tusschen deze plaatsen is berg
achtig en met bosschen bedekt, waar dus
de kleine oorlog met succes kan gevoerd
worden.
Dat 't ditmaal een opstand van bctee-
kenis geldt, bewijst do komst van een Aiwe-
rikaansch oorlogsschip in de wateren vim
Haïti. Ook Duitschland zal er een oorlogs
bodem heenzenden, indien de belangen der
vreemdelingen bedreigd worden. De gezan
ten te -Port-au-Prince hebben, zooals ge
mold, reeds om oorlogsschepen geseind.
Vermoedelijk zal ook Engeland, vanuit het
naburige Jamaica, een oorlogsschip naar
Haïti zonden.
De inmenging der mogendheden heeft
ten doel do consulaatsrechton te handha
ven, d. w. z. dat de vluchtelingen, door in
de consulaten ae wijk te nemen, aan een
bloedbad kunnen ontkomen. Verder dienon
do consulaten als onzijdig gebied beschermd
te worden. De nieuwe opstand is de derde
van'dit jaar in Haïti. De eerste twee had
den plaats in Januari cn Maart, maar beide
werden bloedig onderdrukt.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Schiedam, den 2Gsten November 1908.
De Burgemeester voornoemd,
M. L. IIONNERLAGE GRETE.
W. B.
BUITENLAND.
Schiedam, 2G Nov. 190'S.
HAÏTI.
Een nieuwe revolutie.
De negerrepnbiick Haïti of San Domingo
is een van do Amerikaansche staatjes waarin
samenzweiingen en oproeren tegen de regee-
ring bijna dagelijksch werk zijn. in Maart
van dit jaar is er een opstand geweest, die
tot een soort vlootbetooging van de Ëuro-
peesche mogendheden en de Vercenigde Sta
ten leidde. De revoluties vormen altijd een
welkome gelegenheid om in te grijpen en
het is te. voorzien dat de Vercenigde Staten
op 'n goeden dag Haïti zullen inpalmen,
/ooals met Cuba gebeurd is on met nndeie stre
ken nog gebeuren zal.
De thans begonnen revolutie is goed in
gezet. De insurgenten hebben het Zuiden
van het eiland in hun macht, zij versloegen
Je icgeeringstroepen cn namen den minister
van binnenlandsche zaken, Lecomle, gevan
gen, veroverden do sleden Aquin en_Jeremié
en legden beslag op de kanonneeiboot
„Croyant". Uit de berichten blijkt dat de
leider van den opstand, generaal Simon, snel
cn krachtig handelde cn zijn tegenstanders
overrompelde. De havenstad Jerenné schaar
de zich in 't geheim aan de zijde van Jen
opstand. Vijf uren later kwam minister Le
comle inet een „bataljon" so'daten aanboord
van de kanonneerboot „Croyant" u.it Port-
au-Prince te Jeremié aan. Onkundig van het
gebeurde ontscheepte hij de soldaten maar
werd weldra door de revolutionairen ovor-
Naar liet Duitsch.
2)
Mijnheer Schuman had zich in den
loop der jaren aangewend luid en
roet scherpe stent zijn ondergeschik
ten, tot wie behalve zijn leerlingen ook
zijn vrouw en kinde,ren konden worden ge
rekend, te spreken. Daar hij weinig andere
lui sprak had hij zich ee,n commando-toon
rogejn gemaakt, waarmee hij zeker verzou
kobben ingelegd, indien hij voor militaire
troepen was komcM to staan.
Zonder opzettelijke moeite ar woor tc
toen kon Anna dan ook gemakkelijk het
geheele onderhoud volgen.
Max Broken was van' het gymnasium,
zijner geboortestad weggezonden wegens
terzet tegen een Iec.raar en. ophitsen dor
andere leerlingen tot een dergelijke manier
run handelen. Maar wanneer men hem
zelf den loop van! zaken hoorde vartellen,
klonk het onmiddellijk heel anders, dan
gold het een gerechtvaardigd opkomen voor
ten vriend, dio doo,r, een. lecvaar valselre-
j'jk vas beschuldigd en de geheele klasse
had Broken gelijk gegeven en was mee
lri opstand gekomen.
Do enthousiaste ijver om te willen lijden
¥00f oen goede eerlijke zaak, was wel
eenigerniato by' Broken bekoeld, nu ile,
ervaring hem had geleerd, dat het. lang
root zoo gemakkelijk was als hij had ge-
rocond om weer tot een ander gymnasium
to Worlen. toegelaten. En eindelijk was de
Engeland.
Den 4den December zullen te Londen een
40-tal afgezanten van de mogendheden bij
eenkomen, om do vraagstukken van het
oorlogszeerecht te regelen, die op de tweede
vredesconferentie in Den Haag niet zijn
afgedaan. De beraadslaging zal met name
loopen over een overeenkomst betreffende
piijsrechtbanken.
De rede van lord Roberts, die in het
Hoogerhuis pleitte voor een sterk leger,
met het oog op een aanval van Duitsch
land, heeft, naar uit Wcencn aan het ,Rerl.
Tageblatt" woult geseind, aldaar groot op
zien gebaard. In officieuse kringen vor-
klaarf men, dat tc verwachten valt dat
het gebeurde geen gunsligen Invloed zat
hebben op do onderlinge betrekkingen tus
schen Duitschland en Engeland. Peisonen,
Prijs der Advertentiën: Van 1G regels £1. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Grooto letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, rvorden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Iuterc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 108.
die in de gelegenheid waren koning Ed
ward tc spreken, verklaren dat dezecenj
beslist aanhanger is van algemeencn dienst
plicht en dat de beweging daarvoor aan
den invloed des konings is toe te schrij
ven. Ook wordt hier do uitspraak aange
haald van een bekend Fransch diplomaal,
dat een sterk Engelsch landleger het beste
middel is om Duitschland te dwingen zijn
vloot te verminderen.
lector hier op zijn verzoek ingegaan op
voorwaarde, dat do jongeman zijn intrek
bij mijnheer Schuman zou nemen, waar
door een grooto waarborg voor een goed
gedrag zou zijn gegeven.
Zoo stond dan Max Broken tegen zijn
gewoonte in verlegen voor den strengen
conrector.
Deze wist hot geval dadelijk in diie rich
ting te drijven, dat hij van oordeel was,
dat in zulk een bizondere omstandigheid
ook bizonder hoog kostgeld rnoesl worden
betaald en voorzichtig trachtte hij daarom
eerst te infonncercn naar de familie
omstandigheden en den finaudeolen toe
stand. 1
Max Broken was wce3; zijn moeder was
a! heel vroeg-, zijn vader twee jaar geleden
gestorven. Tot dien tijd had Max onder lei
ding van een gouverneur op het landgoed
van zijn vader tc Mecklenburg geleefd.
Nu werd do bezitting bestuurd door zijn
voogd, den neef van zijn moedor.
„Waarom is uw voogd niet meegekomen
om uw zaken in orde tc brengen?"
„Omdat ik gewend ben mijn eigen zaken
alleen tc regelen. De oude neef zorgt uit
stekend voor het landgoed, maar verder v-
mocit. hij zich met niets. Ik zou u dringend
willen verzoeken mij voorloopig voor twee
jaar in uw huis te willen opnemen. Aan u
Iaat ik het bepalen vim liet kostgeld over.'
Mijnheer Schuman gevoelde niet veel
voor deze vroegrijpe, zelfstandige jonge lui,
die hun mondje zoo goed weten te roeren.
Maar hij geloofde zoo zeer aan zijn eigen
paedagogischc talenten, dat hij overtuigd Was
ook deze jonge man wel in de goede rich
ting to zullen leiden. En dan was toch itn-
Fr ankrijk.
In de Kamer heeft do nieuwe maxine-
minïster, Alfred Picard, gisteren een goede
ontvangst genoten. Verscheidene sprekers
wezen 'op de verhooging van de Duitsclie
marine-begrooting met 65 miillioon mark
en de tien slagschepen, dio jn 3 jaar tijd
voor de Duitsche vloot zullen worden ge
bouwd.
Chaumet, rapporteur der commissie voor
de marine, prees do Franscho jjemaninng
en officieren der vloot. Maar jvil de Fran-
sche vloot kunnen meedingen, dan pioct
er 2 a 300 millioen frs. .aan ten koste
worden gelegd. Dit was noodig omdat noch
Duitschland, Engeland, Japan of de Ver
eenigde Staten aan vlootvermindcring dach
ten.
Minister Picard hield daarna oen rede,
waarin hij wees op 'de noodzakelijkheid
van versterking 'dor vloot cn yan een ont
wikkeling der marine-artillerie. De vloot
moet een grooto aanvallende macht .vor
men inet groote eenheden, bijgestaan door
snelvarende schepen, zware torpedobooten
en pndcrzeesche booten. De minister zal
deze kwestie nader bestudeeren, opdat de
schepen, niet reeds weder verouderd zijn
op het oogenblik dat zij jn uienst worden
gesteld.
De geheele Kamer, met uitzondering van
de uiterste linkerzijde, juichte den minis
ter levendig toe.
Een motie tot hervorming van alle ma
ritieme instellingen werd aangenomen en
eveneens werd de marinc-begrooting goed
gekeurd.
Rusland.
Bij de begrafenis van grootvorst Alexis,
die Zondag tc Petersburg plaats had, gin
gen de c/.aar en de grootvorsten te voet lich
ter den lijkwagen, de czmine en de groot
vorstinnen volgden in gesloten rijtuigen. Er
waren buitengewone politic-maatregelen geno
men. Het geheele garnizoen was op de been
en begeleidde dep lijkstoet. Daags to voren
waren de huizen langs den weg dien de stoet
volgde, grondig doorzocht, de vensters moch
ten den heelen lijd niet geopend worden, de
zolders en toegangen tot de daken waren
verzegeld, de huiseigenaars aansprakelijk ge
steld voor alles wat er in hun huizen zou
mogen gebeuren, zij droegen de verantwoor
delijkheid voor alle menschcn, die zich dien
dag in hun huizen bevonden.
Men zegt, dat voor den tijd van 24 uren
do staat van beleg was afgekondigd, officieel
heeft daarvan echter niets in de kranten
gestaan.
De katoenspinnerij Grohmann te Lodz
w ïi\ wegens loongeschil gesloten, waar-
duo, 2000 arbeiders zonder werk zijn.
Italië.
De studenten te Rome hiel Jen gisteren
rumoerige betoogingen voor het Oostenrijk-
sche gezantschap, maar werden door de poli
tie uiteengejaagd. Er zijn vele lawaaima
kers gearresteerd. Ook to Bologna, Napels
en Turijn hield de studeerende jeugd betoo
gingen togen Oostenrijk.
Dui tschland.
In tic Rijksdagzitling van gisteren ver
klaarde de centrum-afgevaardigde Scliif-
fcr, dat do mijnramp slechts door groote
nalatigheid kan veioorzaakl zijn. De spre
ker betoogde, dat de minister indirect had
cikend, dat de waterleiding in de Radbod-
mijn niet in orde was.
mors het boven-voorknmertje leeg cn het
hooge kostgeld
Zoo nam dus Max Broken zijn intrek bij
de familie Schuman. De vrouwelijke huisge-
nootcu hadden hem van den eersten dag
af verwend; hij was een van diegenen, die
nu eenmaal zonder eenige moeite daarvoor
tc doen het hart van alle vrouwen stelen.
Zelfs hot dienstmeisje poetste zijn laarzen
glanzender dan de anderen cn bezorgde hem
in 't geheim hier op zijn kamer, waarvoor zo
altijd een vriendelijk woord en een flinke
fooi ontving.
Mijnheer Schuman kon zich er tegenover
zijn collega's weldra op beroemen, dat hij
ook dezen wilden vogel had getemd. Het was
evenwel niet zijn verdienste dat Max Broken
een aardige en bruikbare leerling en huis
genoot werd. Het was de zorg van het vrou
welijk gedeelte in huis, die den jongen man
zoo gezeggelijk en toegevend maakte, daar
de heer des huizes de ergernis en den laat,
die hem zijn kostgangers aandeden, altijd op
zijn vrouw en dochter wreekte.
Mijnheer Schumann vermoedde in de ver
ste verte niet, hoe dikwijls de dames in huis
door takt en fijngevoel goed maakten wat
hij door zijn brutaal heerschzuchtig optreden
had bedorven.
Mevrouw Schuman bezat zooveel eerlijke
en goede hartelijkheid en goedheid, dat ze
behalve haar eigen kinderen ook vreemden in
haar moederlijke zorg kon laten doelen. Deze
hadden ook steeds weldra het volste vertrou
wen in do goede vrouw en maakten haar
dcelgcnoote van at hun kleinere grooteic
zorgen. Het. was bijna een genoegen voor hen
om een beetje ziek tc zijn en door haar to
worden vertroeteld terwijl hen achter den rug
B a 1 k a n-S t a t e n.
Naar dd. 25 dezer uit Weencn wordt
gemeld, is in zake do Oricnlspoor een over
eenkomst tusschen Turkije en Bulgarije tot
stand gekomen. Bulgarije zal aan dcOnent-
maatschij. 3200 gl. per K.M. schadever
goeding betalen voor het in bezit genomen
deel van den spoorweg door Oost-Roe-
melië.
De onderhandelingen tusschen de Porte
en Bulgarije over de schadevergoeding we
gens inlijving van Oost-Roemelië en over
het aandeel van Bulgarije in de Ottomaan-
sche sehuld, duren voort. Volgens het „Berl.
Tagebl." is in beginsel reeds tot overeen
komst besloten.
De Oostenrijkscho regeering heeft haar
gezant te Konstantinopel, Pallavicini, naar
ÏVeenen ontboden, om een rapport uiit te
brengen over de boycot van Oostenrijksche
waien, die in Turkije nog steeds voortgaat.
Oostenrijk liceft in zake den boycot diplo
matieke vertoogen tot do Porte gericht.
Marokko.
Moeley Ilafid is thans ook te Casablanca,
waar de Fransche-n tot dusverre zijn er
kenning nog hadden tegengehouden, tot
sultan uitgeroepen.
BINNENLAND,
II. M. de Koningin-Moeder, vergezeld
van jonikvrouwe Van de Poll, bracht gis
termiddag om halt'twee een bezoek aan
den Grooten Koninklijken Bazar derfirma
D. Roer en Zonen in de Zeestraat tc's-Gra-
venhage.
van den huisheer allerlei lekkers werd toege
stopt.
Mevrouw Schuman wist ook altijd even
tuktvolle brieven" aan de oudelui der jongens
tc schrijvendal Karet toch zulle een goed
hartige, lieve jongen was en men het iem
eigenlijk niet kwalijk mocht nemen, dat hij
niet. kon \eihuogd worden. Hij zou wel iets
achterkomen, maar daartegenover stond toch
ook, dat de leerstof grondiger tot hem zou
doordringen. En dan wilde ze eens in over
weging geven of het niet goed was den jon
gen in plaats van een kwartje dertig oent
weekgeld te geven, daar de jongelui tegen
woordig werkelijk veel voor schriften en pot-
looden moesten gebruiken.
Anna's vriendelijkheid en goedheid was
van geheel anderen aaid, maar toch was ze
altijd een goede vriendin voor de huisgenoo-
tcn geweest en onbewust had ze menigeen
oen sombere stemming doen verdwijnen.
Mijnheer Schuman zelf behandelde do
hem toevertrouwde jeugd als zijn eigen kinde
ren, ja misschien nog iet-s beter, daar de
vreemde jongens op een goeden dag /.ouden
kunnen wegblijven en met hen ook de goede
geldelijke inkomsten. Hij was overtuigd,, dat
streng toezicht, een flinke controle cn het
ontberen van wat niet strikt noodzakelijk wa»
tot geluk van alle jonge menschcn moest
leiden; dat het inderdaad cehtcr col moor
zijn eisen egoislische behoefte was om zooveel
mogelijk zijn eigen wil te volgen, dat be
sefte hij niet.
Gelukkig was ook zijn vrouw nooit op dit
idee gekomenmet oen „papa meent het toch
zoo goed, maar hij oordeelt, dit handelen nu
eenmaal goed cn noodzakelijk", had ze zich
zelf steeds in slaap gosu.-t. Eerst in den laat-
Ilare Majesteit vertoefde ruim een uur
in de verschillende zalen.
Corps diplomatique.
In Hotel des Indes te 's-IIage is aange
komen do heer Ehrcnsvard, gezant van
Zweden bij het Nederlandschc hof en bij
dat te Brussel.
Consulaire dienst.
Bij Kon. Besl. is de hoer I. Cucalón er
kend en toegelaten als consul van Colum
bia op Curasao,
Ouze Kamerleden.
Aan de Tweede Kamer werd lieden mede
gedeeld de afwezigheid, wegens ernstige onge
steldheid, van de hoeren v. d. Zwang en
IleLdingeneerstgenoemde zou zelfs in de
eerste weken niet tegenwoordig kunnen zijn.
Nederland en Venezuela.
Volgens nadere berichten aan de Ameri
kaansche kranten uit Caracas, durfden de
Venezolaansche dokters de operatie bij
Castro niet aan. Hij was eerst van plan ge
neest, den Duitschen dokter Israel naar Ca
racas te ontbieden en wilde pas in het
uiterste geval van nood naar Europa gaan,
daar hij altijd buitengewoon veel last van
zeeziekte heeft. Maar de noodzakelijkheid
was zoo dringend, dat hij, nu de reis naar
Frankrijk heeft moeten ondernemen
De „Kólnische Zeitung" merkt op, dat
Castro niets heeft gedaan, om het geschil
met Nederland uit den weg te ruimen. Het
was anders niet de gewoonte van den roman
held op den presidentieelen zetel, om zich de
dingen van zelf te laten ontwikkelen. De
dictator verlaat zijn land in een tijd, dat de
teekenen zich vermeerderen, dat de revolu
tionaire beweging aan kracht wint. Presiden
ten van Zuidamerikannsche republieken on
dernemen zelfs in betrekkelijk riretige tijden
een waagstuk, wanneer zij zich buiten de
grenzen van hun land begeven, want zij
weten nooit, of zij niet bittere verrassingen
tijdens hun verlof beleven. Onder politieke
verwikkelingen Venezuela als president te
verlaten, staat echter gelijk met een uittar
ting van hot noodlot. Er zijn twee dingen
mogelijk, die den doorslag v oor Castro's reis
hebben gegeven: öf hij is werkelijk zoo ziek,
dat hem geen andere keus blijft, om te ster
ven, of zijn dictatuur in gevaar to brengen
of hij wil zich, onder het voorwendsel, dat.
hij ziek is, een fatsoenlijk heengaan ver
schaffen.
M. t. N. v. 't A.
liet hoofdbestuur der Maatschappij tot nut
van 't algemeen heeft, ter vervulling van
twee vacatures in zijn midden, aan de de
partementen de volgende dubbeltallen gezon
den om daaruit een kcu/c te doen voor de
ie vacature: mr. J. R. Voute te Amsterdam
en mr. Joh. M. Jolle» tc Bussumvoor de
sten tijd was zo beg urnen met haar kinde
ren en voor haar kinderen onder dozen druk
te lijden. Ilans en Thcodoor, haar beide zo
nen, wilden zich steeds minder schikken en
onderwerpen en zo bekenden hun moeder
openlijk, dat zo vurig verlangden het ouderlijk
huis over een paar jaar te kunnen verlaten,
om van de vrijheid van het studentenleven
te kunnen genieten.
En toch hadden juist zij wel eenige reden
tot dankbaarheid gehad, daar hoofdzakelijk in
hun belang, om ze een goede opvoeding te
kunnen geven, hier het systeem van zuinig
zijn heerschto en dat men ook om deze reden
de lang niet benijdenswaardige toestand in
het leven had geroepen altijd vreemden over
den vloer te hebben.
liet was voor mcviomv Schuman een -tillc
troost geweest dat Anna, die het zeker het
minst aangenaam der kinderen had, in den
lnatsten tijd vooral veel minder zich de
slechte luimen van haar vader scheen aan te
trekken. De moeder vermoedde in de verste
verte niet, dat de kracht van Anna daarin
was gelegen, dat Anna Max Broken lief had
met een sterke, gelukkige, jonge liefde.
Ook nu gaf Anna zich geheel over aan
haar heerlijk gevoel van liefhebben en aan
het bewustzijn ook door Max Broken te wor
den bemind. Hij had het haar weliswaar nog
nooit openlijk bekend, maar zij liad het in
zijn oogen gelezen, aan heel zijn wezen ge
merkt en uit de gedichten, die hij aan haar
had gewijd sprak slechts die cene gedachte
van liefde.
(Wordt vervolgd.)
SCHIEDAMSCHE COURANT.
De Bun ge meester van Sciiieoam
brengt ter openbare kennis, dat de op he
ien bij hem ingeleverde opgaven van can-
didatcn voor het lidmaatschap van de Com
missie bedoeld bij art. 131 der Gemeente
wet, ter beoordceling van de aanhangige
grenswijziging tusschen Rotterdam cn Schie
dam, op do Secretarie der gemeente voor
een ieder ter inzage zijn nedergelegd, in af
schrift aan het Raadhuis zijn aangeplakt en
dat, tegen betaling der kosten, afschriften
daarvan verkrijgbaar zijn gesteld.
Yan liet Hof.