IS
id.
62"° Jaargang.
Vrijdag 4 December 1908
iNo. 12865
Eersie Blad
Anna's verloving.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prjjs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen ft. 1 25 Franco
post fl. 1.65,
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor bet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór
aan het bureau bezorgd zijn.
BureauLange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
een
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen,
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In de nummers, die Dinsd a g-, D o nde r dag- en Z a ter d ag avo n d
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Eedacfie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
t Schied,am, 3 Doe. 1908.
DUITSCHLAND.
De, gro'ndiwettige waarborgen,
fa d,e wandelgangen van. den Rijksdag
ieerschte gisteren aan 't begin d,er zitting
groote opwindjng. Algemeen was men van
meening, dat het debat over de wetsvoor
stellen tot invoering van ministcrieole ver
antwoordelijkheid aanleiding zou geven tot
een feilen partijen-strijd, dio de soc.-demo-
cratcn zouden trachten uit te lokken. Om
blfbvee gistermiddag werd de jsensalio-
nede zitting geopend. Minister v. Beth-
mann-Wollweg en andpre ministers waren
aanwezig, prins Biilow was niiet verschenen.
Overvolle tribunes.
'Minister Bethmanndlolhveg verklaarde
dat de Bondsraad in zake de belangrijke
wetsvoorstellen, die den constituüonceïcn
grondslag dos rijks betreffen, geen besluit
kon nemen, voordat de Rijksdag tot een
beslissing is gekomen. 1
Bet ongewone feit, dat de regeering zich
thans bij initiatief-voorstellen deed, verte
genwoordigen, bewijst, zei de minister, dat
de Bondsstaten groote belangstelling voor
de zaai koesteren.
Ite afgev, MillksrHeiningen, hot voor
stel der vrijzinnigen toelichtend, stel
de voor, alle wetsontwerpen te verwij
zen naar een commissie. De kanselier er
kende zelf dat het rijksbestuur in al zijn
onderdeden nog niet volkomen was, een
der ontbrekende schakels was dan ook de
regeling der vcrantwomdelijkhei'd van den
rijkskanselier. Naast een verantwoordelijk
kanselier dienen verantwoordelijke minis
ters te staan. Bismarck erkendu, na zijn
val, dat er in de grondwet een te groote
absolute macht was vastgelegd.
Spahn verklaarde namens het Centrum,
dat het v/m belang is do vorantwoordo'-
lijklicid van den kanselier jegens den Rijks
dag v.ast te stellen. De ministers moeten
ook aansprakelijk worden gesteld v.oorde
daden des keizers, dio niet gecontrasigneerd
dus ook' voor de redevoeringen' en
brieven des keizers. Zoodra de kanselier
daarvan kennis krijgt, moet hij de verant
woordelijkheid ervoor aanvaarden of ont
slag nemen. De eenvoudige verklaring, dat
bij de verantwoordelijkheid op zich neemt
is niet voldoende. 1
Do soc.-democraat Ledobour had, naar
wij in een buitenlandsch blad lezen, een
lachsucces. Maar zijn critie.k op het huidige
regceringsstelsel was niet malsch.
Mielzynski' (Pool) verklaarde het voor
een leugen, dat de Polen vijanden zouden
zijn van het Duitschc, volk, zij willen in
tegendeel medewerken aar. do uitbreiding
var. zijn rechten, evenals zij hopen, dat
men hen zal heipen.
De nationaal-libcraal Junck betoogde, dat
bet de, taak vn,n hot parlement is, ervoor
Naar liet Duitsch.
8)
Natuurlijk is heb geen gemakkelijke, noch
aangename tijd voor je geweest, maar het.
was toch niet heelemaal alleen mijn schuld.
Do hoofdschuld moet worden gezocht in toe
vallige omstandigheden, in onze te vroege
verloving en jou ellendige familieaangelegen
heden, Maar dat is nu toch allemaal voorbij,
Anna, en ik ben housch met de beste voor
nemens en bedoelingen naar hier gekomen
en ik verheug me innig op ons samenzijn.
Als dit niet werkelijk waar was, geloof maar
met, dut ik dan deze drukke betrekking
'"„Berlijn zou hebben aangenomen en mijn
vrijheid zou hebben opgegeven. Jij weet
nok niet, wat .ik heb doorgemaakt en wat
ik opgeef,"' vervolgde hij verwijtend, toon
zij nog steeds bleef zwijgen.
Zij had haar hoofd van hom afgewend en
keek het raam uit.
!>Jo denkt aliccn aan je zelf, Anna, cn
hebt geen medelijden mol. mij. Mijn God, ik
heb mij toch ook een andere toekomst ge
droomd, dan als redacteur van een beperkt
inkomen te moeten leven. Misschien indien
ik nog oen paar jaar me geheel aan mijn
neigingen had kunnen overgeven /.ou er
j10g iets anders van me zijn gegroeid, maar
jullie hebt me aangezet en opgejaagd, nl die
te zorgen, dat dit zooveel invloed krijgt
dat het don ministers onmogelijk zal zijn
tegen de wenschen van het pailoment in
te gaan. 1
(Een vertegenwoordiger van de rijksparlij
(conservatief) duidde het standpunt van
zijn partij aan iiï den uitroep: „De hemel
beware ons voor een 'parlementaire jra-
gcering 1"
De algemcene indruk' der debatten js,
dat het „blok" geen. doodsteek krijgen zal.
De voorstellen worden waarschijnlijk com
missoriaal gemaakt en op do lange baan
geschoven. Het liberaal-conservatieve blok
is weer gered, maar er rest nog een andere
hinderpaalde nieuwe indirecte bel as tin-
OOSTENRIJK-HON GARD E.
Frans Jozefs jubileum.
De grijze Frans Jozef was gisteren 60
jaren keizer van den dubbelstaat. De her
denking van dit jubileum Was reeds begin
van dit jaar begonnen, omdat de keizer
als 78-jarige, een man van den dag is.
Maar hij heeft toch in goede gezondheid
zijn jubiteurnsdag mogen beloven. Wij gaven
reeds vroeger oen beschrijving van 's kei
zers veelbewogen regoeringsleven cn bij zijn
levensavond hcerscht nog allesbehalve
vrede in zijn land. Tc Praag cn omgeving
is gisteren do slaat van beleg afgekondigd,
wegens de onlusten, door de Tsjechen ver
wekt, die een beslist anti-Oostenrijkscb ka
rakter dragen. De geschillen lusschen do
overige volken van den Donaustaat laat
men voor 't oogenblik rusten, maar inder
daad hcerscht tusgchcn Hongaren, Duit-
sohers, Kroaten en Slowcnen allerminst
eensgezindheid, en naast die rasgeschillen
staat dan nog de diepgaande politieke on
min. Do buitenlandsche politiek beleeft ern
stige dagen, nog nimmer was in de laatste
jaren, als thans in het „jubeljaar", het
oorlogsgevaar zoo dreigend. De Balkan-
kwestie heeft nog steeds geen beslag ge
kregen.
Van de feestelijkheden wordt gemeld
dat de keizer gisteren uit Schónbruun naar
den Ilofburg te Wconcn reed, waar het volk
hem geestdriftig toejuichte. De oude mo
narch, die in zijn gezinskn smartelijke
perioden doormaakte, is niet 't minst '.laar-
om bij de Oostenrijkers sympathiek. De kei
zer woonde de mis bij en nam daarna de.
geUikwcnsehcn der keizerlijke familie in
ontvangst.
Dinsdagavond prijkte dc hoofdstad in
feestverlichting. Elcetrisch licht straalde van
den Stefan «storen en van dc poort van den
Ilofburg. Duizenden bij duizenden waren
op de been, men schatte de mcnschenme-
nigte zelfs op ruim een millioen.
Een betreurenswaardig incident had bij
de Burgpoort plaats, waar 't eleetrisoue licht
plots uitging en in de reusachtige menigte
een paniek losbrak. In het ontzettend <nen-
sehenkluwcn worden velen gekwetst, v i e r
hunner zijn sedert overleden, o. a. de Rijks
madafgevnardigde llölzel. 104 peisonen wer
den min of meer gekwetst in bet gedrang.
Te P r a a g.
De staat van beleg is afgekondigd m de
stad Praag cn in de omliggende districten
Karolinentlial, «Smichow, Nusle en Zizkow.
De straatbetoogingen, oorspronkelijk be
doeld tegen de Duitschc studenten, breidden
zich steeds meer uit. Dinsdag organiseerde
een menigte van 20'.000 man een aanval
op dc Duitschc hoogeschool. Politie en 3
eskadrons dragonders konden de menigte
niet baas, waarna verscheidene bataljons
voetvolk werden opgeroepen, die de oproe-
rigen uiteen dreven. Maar daarmede was liet
verzet nog niet gebroken. In de Marienga&eft
werden barrikaden opgeworpen van straat-
steenen en gaspijpen en du politie moest
deze barrikaden stormenderhand nemen. Tot
laat in den avond duurde het oproer vooit.
vooral in dc wijk_ „Weinberge", waar bij
alle Duitsche winkels de ruiten werden in
geslagen en de uithangborden vernield.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Tiet debat zal vandaag Worden voortge
zet.
zeven jaren. Hoe kan een inensch dan flink
werken en tot zijn recht komen Maar ik heb
gedaan wat ik doen kon en nu ben ik hier
gekomen en wil doen wat jij vim me ver
langt," alles wil ik doen wat van een fat
soenlijk man verwacht kan worden cn
dat is nu je dank on ontvangst!"
„Ga heen je bent geheel vrij!" fluis
terde Anna heesch, terwijl ze met opgeheven
hoofd en uitgestrekte arm voor hem stond.
En voor de eerste maal na dit weerzien
scheen ze hem weer mooi. Ilct liefst, zou hij
haar hebben omarmd om hiermede een einde
aan de onaangename scène te maken, maar
haar trofcche, vreemde houding hield hem
hiervan terug en terwijl hij zich nauwelijks
durfde bewegen zocht hij te vergeefs naar een
lief en verzoenend woord'.
Max Broken was ten slotte op Anna's
dringend verzoek heen gegaan en uitgeput
zat Anna in liet achterkamertje temeer.
Tante Lotte trachtte nu nog eens kalm
met haar te praten om te zien of ze mis
schien Anna wat teoderder kon stemmen,
maar ruw cn beslist viel deze haar in de
rede
,,Doe maar geen moetic, tante. Tk weet
rui wat ik wil, en ik schaam me, dat ik
zooveel tijd heb noodig gehad om tot dit in
zicht. te komen. Tiet is nu met mijn ge
duld gedaan; vanavond' nog zal ik hem dit
schrijven cn hom den ring terugzenden. Hij
zal zijn vrijheid behouden. T[ij mag me niet
mijn levenlang voor de Voeten kunnen gooien,
Engeland,
Bij 'dc aanvul lings verkiezing te Middlesex
voor het Lagerhuis, werd gisteren do unio
nist gekozen met 6153 stemmen tegen 3587
op den liberalen candidaat. De uitslag
brengt geen wijziging in do partij-verhou
ding, maar de unionistische meerderheid,
die bij dc algemcene verkiezingen 454 be
droeg, steeg thans op 2566.
België.
In de Kamer doelde de minister-pres.
Schollncrl gisteren ten aanzien van de mi
litaire kwestie mode, dat dc minister van
oorlog slechts zijn eigon mooning omtrent
legerreorganisatie had geuit. De minister
wilde ml. do persoonlijke dienstplicht {in
voeren, daar het aantal vrijwilligers te ge
ring was. Maar over deze kwestie heersohte
in het Kabinet en in de politieke partijen
groot verschil van meening.
De regeering nam liet voorstel-Snoy over
om een commissie te benoemen, tot on
derzoek cn rapport, inzake de legcr-her-
vorming. De minister wees ervoorts op,
dat het Belgische leger thans in oorlogs
tijd kan beschikken over 180.000 man, waar
bij na de reorganisatie van do burgenvacht
nog 44.194 man komen, die in tijd van
ooriog nuttige diensten kunnen bewijzen.
Ook bracht hij in herinnering, dat de katho
lieke regeering versterkingen aan de Maas
had laten aanleggen en de verdedigings
werken bij Antwerpen heeft doen verster
ken. De regeering zal ook, wanneer zij den
steun van de linkerzijde aanneemt inct de
rechterzijde zorgen voor een behooilijko ver
dediging van liet land.
De liberaal Hijmans meende, dat België
voor oen ernstig gevaar stond. Wanneer
er een oorlog mocht uitbreken, zal het
geen tweegevecht, zijn, zooals in 1870, maar
een algemcene oorlog, waarin Engeland,
Frankrijk en Duitschland slaags zullen ra
ken. Wij hebben een sterk on goed geor
ganiseerd leger noodig en moeten alle po
litieke kleingeestigheden, laten varen, be
toogde spreker.
Italië.
De Kamer beraadslaagde over dc buiten
landsche politiek en allereerst over de
Balkan-kwestie. De oud-minister Fusinato
diende een motie in ter goedkeuring van
de regeeringspolitiek en van de handha
ving van het drievoudig verbond. Socia
listen en republikeinen trachtten door ge
schreeuw cn lawaai dc rcgeermgsgezmda
sprekers te overstemmen.
BarziJai, lid der oppositie, keurde het
af, dat men van regeeringswege liet ver
kondigen, dat dc inlijving van Bosnië op
het schiereiland van den Balkan niets had
veranderd. De spreker geloofde niet, dat
de politiek van het drievoudig verbond
Italië nog langer ten voordeel kan wezen
en drong er bij de regeering op aan, andere
internationale verbindingen (met Frankrijk
en Engeland) voor tc bereiden.
Sonnino pleitte voor onmiddellijke over
eenstemming met Oostenrijk, Aan een oor
log met Oostenrijk is niet te denken. Spr.
zei niet te weten of de conferentie zal
bijeenkomen, maar het doet er Weinig toe,
daar Italië zich de vrijheid van handelen
kan voorbehouden.
Port-au-Princo meldt, dat de bevolking der
hoofdstad in opstand kwam. en een voor-
loopig bewind! instelde, onder leiding van
generaal Legitime. Deze staatsgreep had
zonder bloedvergieten, plaats. Nord-Alexis
beeft zijn paleis niet verlaten. Het diplo
maten-korps kwam gistermorgen bijeen om
zijn vertrek naar het buitenland te bespoe
digen. De omwenteling in de hoofdstad
was het werk van generaal Canal, die in
alle stilte zijn maatregelen trof. Het mee-
rendeel der bevolking zag dan ook met
verbazing aan, dat gistermorgen Welgewa
pende troepen burgers zonder slag of stoot
zich meester maakten van het hoofd-bureau
van politie, en de buitenwijken, het arse
naal en de haven bezetten.
dat hij gelukkiger zou zijn geworden zonder
dezen band 1"
„Maar weet je wel zeker, kind, dat liet
voor hein goed zal zijn als hij zijn vrijheid
herkrijgt. Of liet misschien niet. honderdmaal
beter zou zijn voor hem, als hij jou steun
lmd cn daardoor zijn plichten beter onder
de oogen zou zien? Ik heb het immers dade
lijk wel gezegd, dat het dwaasheid was je
zoo vroeg tc binden. Maar gedane zaken
nemen geen keer. Maar wat wil hij eigenlijk
van het leven jij bent toch werkelijk de beste
vrouw die hij kan krijgen
,,lk denk op het oogenblik niet meer
aan hem, eindelijk wil ik ook eens aan me
zelf denken. Wat heb ik dan voor leven
gehad deze zeven jaren. Dankbaar heb ik
elk bewijsje van liefde, boe klein ook, opge
nomenaltijd heb ik aan hem gedacht en
voor hem geleefd. Maar nu wil ik eens weer
me zelf zijn en een eigen loven beginnen."
„Neem geen overhaast besluit, kind.
Spreek met hem en wacht in elk geval met
een beslissing lot morgenochtend."
„Opdat moeders tranen me weer weck en
besluiteloos zullen maken cn mijn weinig
vaste wil weer op zij ge/.et kan worden. Och
neen, tante Lolte, helpt u me toch hot goede
to doenu hebt altijd oen juisl inzicht gehad
cn bent tegenover mij ook steeds eerlijk ge
weest. Zeg of het. niet het be»te is. dat ik
hem vanavond nog zijn woord teruggeef en
hem geheel vrij verklaar."
„Ja, mijn kind,
ik wil ook niet tegen
Balkan-S taten.
De Oostenrijksche regeering heeft aan dn
Porto den cisch gesteld, dat het boycot
zal ophouden in de douanekantoren, die
Turksche staatsinrichtingen zijn, en dat
ambtenaren of bladen, die van de regee
ring afhangen, het boycot niet meer steu
nen. Zij kan natuurlijk niet verlangen, dat
de Turksche regeering particulieren zal
dwingen er mee op ie houden. Maar het
Wordt tijd, zegt de „Polit-Korr."', dat de
Turksche regeering den ernst heseffe van
Oostenrijk's eisch, dat het officieele van
liet boycot ophoudt.
Turk ij e.
Volgens Turkschei bladen zal hot parlc
ment 14 dezer bijeenkomen.
Zuid-Afrika.
To Graat Rcynefc in Kaapkolonie Werd
gisteren een gedenksteen onthuld voor de
commandanten Scheepers, Lotte ren andere
martelaars uit den laatston Boerenoorlog,
die als rebellen waren doodgeschoten. Gene
raat Grobcr hield een gedachtenisrede.
Brieven van sympathie werden voorgele
zen van den heer Sauer, minister van
Kaapkolonie, cn van oud-president Steyn,
Laatstgenoemde verklaarde, dat wat Schee
pers had gedaan Was geschied op bevel
van zijn superieuren. Had hij iets gedaan,
dat in strijd was met het oorlogsrecht,
dan was hij (de heer Steyn) daarvoor ver
antwoordelijk, maar er was voor zoover
hij wist, niets geschied, dat tegen dit recht
streed.
China.
Gisteren had te Peking met groote praal do
kroning van den nieu'wen keizer Pouyi
plaats
BINNENLAND.
Consulaire dienst.
In aansluiting aan het bericht, voorko
mende in de Staatscourant van IS Aug.
j.L, brengt de Minister van Buitenlandsche
Zaken ter kermis van belanghebbenden, dat
de vici-consul te Aveiro verzoekt de brie
ven aan hem in het Fransch te stellen.
Personalfa.
De commissaris der Koningin in de pro
vincie Gelderland, mr. J. H. AL baron. AIol-
lcrus van Westerkerke, is zeer ernstig on
gesteld. („Rott."),
Eon heden door ons ontvangen telegram
meldt, dat de toestand iets gunstiger is.
Mr. U. M Ylieiander rleiu.
Mr. B. AL Ylieiander Hein, te 's-Gra-
venhagc, de bekende rechtsgeleerde, be
reikte gisteren don 70-jarigen leeftijd. Dit
feit ging niet onopgemerkt voorbij. Tal van
bloemstukken en andere huldeblijken getuig
den van Re belangstelling van vrienden en
den van de belangstelling van vrienden)
de bekenden. Onder de velen, die 's mid
dags hun opwachting bij den jubilaris kwa
men makon, behoorden ook do leden van
den Raad van Orde van advocaten. Dooi;
den deken mr. W, Thorbecke werden daar
bij in een hartelijke toespraak cfe gevoe
lens van 'hoogachting vertolkt, welke d,e
ambtgenooten ten aanzien van 'hun ond-
doken mr. ATielander, Ilein koesleren; ter
waardeering voor hetgeen mr. Ylieiander
Hein als deken der 'Orde is geweest, bood
hij namens de Orde hem een geschenk!
aan, bestaande in het portret zijner echt-
genoote, uit te voeren cloor den schilden
W. Alaris Jzn. Diep geroerd betuigde mr.
Ylieiander Hein zijn dank.
Haïti.
President Nord-Alexis, de oude neger,
heeft den slag verloren. Een telegram, uit
mijn overtuiging, jo iets raden neem deze
pon en schrijf, zooals je meent te moeten
doen. Gelukkig, dat moeder slaapt, anders
zou zo zeker dadelijk beginnen te jammeren.
Hou je goed als je het haar morgen vertelt
en ik zal je zooveel mogelijk in deze nare
omstandigheden helpen."
Anna schreef slechts een paar koite zin
nen ze gevoelde, dat ze niet teerhartig
mocht worden. Nu trok ze don gouden ver
lovingsring van den vinger cn stak hem met
den brief in het couvert. Ze adresseerde hom
naar zijn hotel en bracht hem zelf naar dc
brievenbus tegenover het gasthuis, Een oogen
blik bleef ze er voor stilstaan daarna liet
ze den brief in de opening vullen, waarna
zc hem zwaar hoorde neerkomen op den bo
dem. Dat zulk een kleine ring zooveel kon
wegen 1
Anna haastte zich nu naar baar slaapka
mertje; werktuigelijk kleedde ze zich uit,
builde en hoislelijk baarhaar cn zocht haar
smal ijzeren bed op om echter den geheelen
nacht met groote starende oogen te blijven
liggen zonder een oogenblik den slaap te
kunnen vatten. Tegen den morgen sluimerde
ze een klein uurtje in, maar dadelijk daarop
volgde al weer dat weeë ontwaken on de
vrees voor den moeilijken plicht lmar moeder
hot voorgevallene to moeten meededen.
Mevrouw Schuin au huilde als een kind,
dat men zijn liefste speelgoed heeft afgeno
men. „Maar neen, dat kan niet. waar zijn
zeide ze. „Zoo van elkaar te kunnen sehei-
Eamerverklezing' ÏOOD.
Het Bestuur der centrale R.-K. kicsvcr-
coniging in Haarlemmermeer, heeft tot lid
voor de Tweede Kamer voorgesteld het af
tredende lid, de heer F. II. van AVichen.
Arolgens do statuten art. 10 hebben ook
den, nadat je zeven jaar verloofd bent ge
weest en zooveel menschen weten het.
Papa en ik zijn toch ook zoo lang verloofd
geweest en wij zijn toch zoo gelukkig samen
geworden. Als ik gisteravond er maar bij
was geweest, maar Lotte is altijd zoo scherp
en tegen de mannen gekantzij heeft je na
tuurlijk in je dwaasheid nog gesterkt.
Maav Anna, zulk een ontstemming bctec-
kent toch niets; kom wees nu maar eens
weer recht lief tegen hem als liij straks komt
cn laat alles zijn vergeven. Denk eens aan,
wat moet jij beginnen, een meisje, dat zoo
lang is verloofd geweest, en die nu niet wil
trouwen, dal is iets verschrikkelijks! En je
bent veel tc oud om nog iets te upginuen."
Anna was onder het jammeren barer moe
der steeds kalmer geworden cn rustig spra
ken zc nu„Ivom moedertje, huiP nu maar
eens eerst goed uitlaten we samen gezellig
een kopje koffie drinken cn er verder niet
over spreken, daar er toch niets aan valt
te veranderen. Om u kan het. mij spijten,
maar ik zelf gevoel me zoo heerlijk mij en
vroolijk, zooals in deze jaren eigenlijk r.ooit
het geval is geweest. En zoo oud ben ik
nog niet moeder; ik heb nog een hcelo roe-
komst voor me. En tante Lotte mag u niets
verwijten, ze beeft me gisteren en eigenlijk
altijd goeden raad gegeven."
(Wordt vervolgd.)
i
ifj
SCHIEOAMSCHE COURANT
i"