62** Jaargang.
Woensdag 9 December 1908
No. 12869
Anna's verloving.
binnenlanb,
3SSSIBÏ
BUITENLAND.
Naar tot Duitech,
FRANKRIJK.
Haïti.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt d a ge lijk s met uitzonde™ g van Zon- en Feestdagen.
rf 1 al "aa 1 c 1 a m en Gaardingen II. 1.25. Franco
pjtf post fl. 1.05.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cenl
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange naven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Schiedam, S Dec. 1008.
BALKAN STATEN.
Italiaansche politiek.
Fortis, de oud-president van de Italiaan
sche Kamer, die door zijn heftige rede
tegen Oostenrijk de regeering dwong een
krachtiger houding aan te nemen jegens
den bondgenoot, heeft de volgende verkla
ringen afgelegd aan den „Petit Bleu"-be-
riehtgever te Rome
„Voor alles dient Italië zijn landgrenzen
versterken, zei Fortis. De Kamer heeft
er de noodzakelijkheid van erkend en zal
het kabinet de noodige crcdioten toestaan.
Hoe hoog de gevraagde sommen daarvoor
mogen zijn, het patriottisme van de Ka
mér zal gaarne dat offer brengen. Onze Ooste
lijke grens (aan do Oostonrijksohe zijde) is
feitelijk onbeschermd. Dezen zomer heb ik
de grens langs gereisd en verscheidene we
ken een onderzoek ter plaatse ingesteld,
maar ik moet erkennen dat wij daar geen
Versterkingen bezitten. Oostenrijk daaren
tegen heeft talrijke, moderne verdedigings
werken aan die zijde doen bouwen. In de
laatste jaren heeft Oostenrijk bovendien dc
grensgarnizoenen krachtig versterkt, waar
door 't mogelijk zal zijn dat in weinige uren
het Italiaansche grensgebied door Oostonrijk-
sche troepen bezet is en tevens zal een
groot contingent Oostenrijkschc troepen do
Alpen zijn gepasseerd, zonder dat Italië,
tijd vond om een aanzienlijke troepenmacht
er tegenover te stellen. Aan Oostenrijkschc
zijde is alles in gereedheid gebracht voor
een onrniddellijken oorlog. Zelfs de hotels,
die in die streek zeer talrijk zijn, kunnen
zonder veel omslag tot kazernes oj opslag
plaatsen van proviand voor het leger wor
den ingericht.
Zoolang het Italiaansche leger op die wijze
bij hot Oostenrijkschc achterstaat, ging
Fortis voort, kunnen wij in geen opzicht
onze politiek wijzigen. Maar ik heb reden
om aan te nemen dat in korten tijd onzeu
toestand aanmerkelijk zal verbeteren en
vanaf dien tijd zullen de betrekkingen tus-
schen Rome en Wecncn vruchtdragender
voor onzen handel en onze nijverheid kun
nen zijn.
Italië moet in staat zijn zich op een oor
log voor te bereiden. Ilot zal daardoor ge
makkelijker den 'vrede kunnen verzekeren.
De vriendschap met Rusland cn de goede
betrekkingen met Servië en Montenegro stel
len het in staat om een actieve rol te gaan
spelen op het oogenblik dat Oostonrijk-
Hongarijc ten prooi is aan binncnlandsche
troebelen, die de eenheid des rijks in ge
vaar brengen. Maar dat alles is slechts bij
zaak, hoofddoel isonze grenzen in staat
van Verdediging tc brengen.
KMdBnHBBttSBSfllSCMBSC39BHU3SCSBBlB2BSVBS
12)
Terwijl de bolde vrouwen samen vertrou
welijk allerlei uit den ouden tijd hadden op
gehaald was de avond omgevlogen cn was
het tijd geworden, dat Anna haar dakkamer
tje opzocht, waar tante Lotte alles- netjes
voor Anna in orde. had gemaakt. liet idee
alleen al deed Anna goed zich eens rustig
aan haar gedachten te kunnen overgeven en
zich zelf rekenschap van haar voelen en
denken te kunnen geven, want in het zie
kenhuis was ze 's avonds na haar dagtaak
zoo moe altijd geweest, dat ze het tot haar
plicht rekende onmiddellijk zoodra zc vrij
was to gaan slapen om op die manier te
zorgen, dat zc het vermoeiende werk zou
kunnen blijven volhouden.
Vredig en kalm lichtte daar dc vijver op
ut den tuin cn Anna moest onwillekeurig
weer donken aan dc drie nonnen, die het
met luidden kunnen uithouden in do een
zaamheid van het klooster en die tor wille
v«n de liefde, kwaadwillige vijanden in
handen waren gevallen. Of dc drie jonge
maagden haar eenzaamheid gemakkelijker
zouden hebben kunnen dragen, indien zc
werk en verstrooiing in hot klooster zou
den hebben gevonden? Of bleef het, niet
tegenstaande alles het lot dor vrouw om,
terwillc van de liefde te lijden door verlan-
8en en ontberen?
En zou ook haar dit lot weer overvallen?
Anna schudde hot hoofd, terwijl zc met hel
dere oogen naar buiten staarde. Hoezeer
70 het altijd als een weldaad had gevoeld
voor andere menschen te mogen leven cn
anderen geheel in beslag te worden
Militaire maatregelen.
Volgens berichten uit Triest duren de
troepenbewegingen van Oostenrijk voort.
Er zijn stoomschepen gereed gemaakt, om
troepen naar Cattaro te voeren. Elke soldaat
heeft een dikke wollen deken gekregen en
is in een nieuwe grijze uniform gestoken.
Het Oostenriikseli-Ilongaarseho legerbestuur
heeft ontzaglijke voorraden levens- en ge
neesmiddelen opgekocht.
Op de spoorlijnen in Kroatië cn Dal-
rriatië worden de reizigers goed opgenomen.
Lr zijn Zaterdag vijf verdachte mannen
aangehouden. De admiraliteit te Pola rust
oorlogsschepen uit. Dc schepen van dc eerste
en tweede reserve zijn bijna klaar.
De militaire weg van Lovtehen naar Cet-
tinjc (Montenegro) waaraan in den laatsten
tijd hard gewerkt wordt, is voltooid. Voor
dat de sneeuwtijd begint zal men op den
Lovtchen-berg grootc kanonnen in stelling
brengen. Met deze batterij kunnen de Moutc-
negrijnen de Oostenrijksche vestingen Go-
ranck en Oernatz in Herzegovina he
li eerschen.
Te Belgrado ontkent men dat er op de
rivier Drina geweerseholen zijn gewisseld.
Als er Servische benden optreden zal het
zijn in den sandsjak. Te Weenen meent
men dat een Serviseh-Oostcnrijksche over
eenkomst mogelijk is op den grondslag van
geldelijke schadevergoeding aan Turkije.
Uit do Kamer.
GisloroTi hield de Kamer een belangrijke
zitting, die vim 's middags 2 tot 's avonds
II uur duurde. Dc nationalist Gauthicr de
Clagny lichtte een door hom ingediend voor
stel toe op 'do organisatie van do openbare
macht in tijd van oorlog. „"Wat zal cr gc-
Ixmren met de parlementsleden, die dc wa
penen kmuion dragen," vroeg Gaulhior. liet
volk zal niet begrijpen, dat de afgevaar
digden, die voor een oorlog stemden, zelf
niet naar de grenzen gaan. De Kanneis
mocden dus gesckoret worden. De Kamer
zal oen delegatie van 30 leden, de Senaat
een van 20 leden kiezen, die de wetgevende
macht zullen vormen, terwijl het kabinet
en de president der republiek de uil voe
rende macht voeren. Het ontwerp word
daarna in handen van een commissie van
onderzoek gesteld.
De rechterzijde deed con. vergoefsche po
ging om de zaa,k'—Sleinhail in bespreking
te brengen, maar dc meerderheid vc-rdaagdc,
op verzoek van minister Bria.nd, de be
handeling van oen interpellatie tor zake van
de instructie over den moord in dc impasse
llonsin. De Kamer zotte daarop de beraad
slaging voort over hot regearingsvoorstól
tot afschaffing van de doodstraf.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar do plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kloino advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
onasaN«jn3U4Efir
flwatrosweszzmmosimscttsioitttai
genomen, toch deed het. baar innig goed
eens weer een oogcnblikje aan zich zelf te
kunnen denkon eu aan hem, die haar hart
toch weer geluk, maar tevens ook onrust
had gegeven.
Ze had Max Broken slechts tweemaal ge
durende dezen laatsten winter bij tante
Lotte aangetroffen, of het. toevallig was ge
weest of door tante Lotte opzettelijk zoo
geschikt, had Anna nooit kunnen te weten
komen. Zc hadden gezellig, ongedwongen
altijd zitten tc praten en al heel gauw had
den zo van elkaar de overtuiging gekregen,
dat naast zulk een oppervlakkig onderhoud
een warme belangstelling bestond voor
eikaars werk en wedervaren. En Anna had
wol al gemerkt, hoewel ze hel nog voor zich
zelf niet duidelijk had gemaakt, dat die
jonge man haar liefhad en dat zijn liefde
voor en verlangen naar haar bij hem steeds
grooter werd. Èn ook wel had ze een vaag
gevoel gehad, dat het zoo niet zou kunnen
blijven, maar dat een verandering reeds
zoo gauw zou komen had ze niet kunnen
vermoeden.
Op het kleine ronde tafeltje voor het raam
vond ze een brief, in welks adres ze on
middellijk Max Brokon's hand herkende. Nu
begreep ze waarom tante zoo op lmar naar
boven gaan had aangedrongen; ze zou nu
in haar eenzaamheid kalm den brief kunnen
lezen en haar antwoord zou niet door allerlei
bijomstandigheden beinvlocd worden.
Anna stak snel een kaars aan en begon
haastig te lezen.
Anna verslond den inhoud mot de oogen
en liet steeds sneller en sneller haar blik
ken over het geschrevene vliegen.
„Lieve Anna, ik kan je niet, zooals alle
vrienden „zuster Anna" noemen. Laat ik je
onmiddellijk beginnen te zeggen, dat dc be
doeling van dit schrijven is je to vragen
Brian,d, dc minister Vap. justitie, herin
nerde eraan dat enkele jaren geleden een
wet tot afschaffing van de doodstraf zeker
zou zijn aangenomen. Dc Kamer verwierp
bij de bogrooling het crcdiet voor beuls-
trakfcmenlon. Behalve de voorstellen tot
afschaffing en lot behoud van de doodstraf
is er een bemiddelingsvoorstel van den
rapporteur der commissie, Puech, waarin
de vervanging van do doodstraf door een
zame opsluiting wordt gevraagd. Inzake de
opsluiting meen do Briand, dat alle partijen
eensgezind konden zijn, want opsluiting was
een govreesder straf dan dwangarbeid. Op
sluiting komt voor in het regceringsvoorstel,
in dat der Kamer-commiissio cn ook in
het tegen-ontwerp, ingediend door Renard
Varet. De minister aanvaardde dit gedeelte
vaar 'het tegen-ontwerp.
Renard—Varet, van de rechterzijde, ver
dedigde zijn voorstel. De stemming werd
tot heden (Dinsdag) uitgesteld. Dc doodstraf
is echter geen kabinets-kwestic, maar bij
het lieden ook in bespreking komende ont
slag van admiraal Gcrminet zal de minister
van marine do vertrouwenskwestie stollen.
GEMENGDE MEDEBEEL1NGEN.
Engeland.
Het nieuwe slagschip van het type
„Dreadnought", dat in Januari te Ports
mouth op stapel gezet zal worden, zal groo
ter worden gebouwd Ilan oen van zijn
voorgangers, lfot schip zal 20,000 tons
walorverplaatsing hebben, terwijl de „Col-
linigwood", thans de grootste Dreadnought
19.250 ton water verplaatst. Het nieuwe
schip krijgt den naam. „Neptune".
In het Lagerhuis werd de onderwijswet
gisteren formeel ingetrokken. Eerste minis
ter Asquith sprak zijn leedwezen er over
uit, dat de hoop dor xegeering dat zij dc
onderwijskwestie zou kunnen regelen, niet
vervuld was, maar voegde daaraan toe, dat
het der regeering toch genoegen deed, dat
zij een poging had gedaan tot, oplossing van
hot vraagstuk.
In do tweede voltallige zitting van dc in
ternationale conferentie voor ztv-oorlogs-
rccht werd do heer Norman gekozen tot secr.-
gon. Een der Nedorlandsche ledon besprak
daarna do grondslagen voor dc beraadsla
ging, voorgesteld door de Britscbc rcgec
ring.
Duitschland.
Bij do gisteren in don Rijksdag voortge
zette eerste lezing van do begrooting, hield
prins Bülow een redevoering over de bui-
terdandsche politiek, waarin hij er don na-
of je me niet het recht zou willen toeken
nen jou bij je waren naam te noemen cn je
zelf de mijne te mogen noemen. En zoo je
mc niet kunt geven waarnaar ik zoo hartstoch
telijk verlang dan toch moet ik je nog
eens Anna lieve, lieve Anna noemen en
al mijn onrust cn hartstochtelijk verlangen
voor je uitstorten. Want ik ben hevig naar
jc gaan verlangen van den tijd af, dat ik
je heb weergezien en langzamerhand is mijn
groote genegenheid overgegaan in een liefde,
waartegen niet te strijden valt. En het is
deze groote liefde, die mij den moed geeft
je dezen brie! tc schrijven. Want het overige
wat ik jc kan aanbieden is zoo gering, dat
ik me bijna schaam met zulke leoge handen
aan te komen. Nog altijd voel ik maar al tc
zeer hoeveel schuld ik aan je nare jeugd
heb gehad maar God weet, dat ook ik
mijn deel aan ellende heb gekregen. Er is
veel van mijn moed en zelfvertrouwen ver
loren gegaan. Hoewel mijn uiterlijke omstan
digheden niet zeer gunstig zijn, tooli zijn
de schulden gedekt en nog zou ik niet tot
jc zijn gekomen, indien er geen vooruitzich
ten op een zeker bestaan zouden zijn, het
geen niet wegneemt, dat er altijd hard ge
werkt zal moeten worden en een massa zor
gen ons deel zal blijven. En alleen zou ik
dat leven vol kunnen houden, indien ik
weet voor wie ik werk het cenige wat
mij nog de moeite waard schijnt, Anna, is
met jou, voor jou, ja voor ons hier te mo
gen werken.
En als ik me verwijt, dat ik zoo zelf
zuchtig kan zijn je uit jo werk cn je om
geving te willen weglokken, dan troost ik
mc met de gedachte, dat ook hier werk,
veel work voor jon is to doen. Jc hebt mij
de oogen geopend om te raden on to helpen,
maar alleen kan ik het niet. Kom toch
eens kijken hoo zeer hier behoefte is aan op
duik op legde, dat de Duitsche diplomaten
te Kon&tantinopel steeds do hervormingen
in Turkije hadden voorgestaan, üe leiders
van den Turkschen opstand waren geen
minderwaardige personen, maai' uitsteken
de, in Duitschland opgeleide officieren. De
vrijheidsbeweging werd ook door Duilsch-
land met sympathie begroet. De Balkan-toe
stand bracht diplomatieke verwikkelingen,
maar Duitscldand zal don bondgenoot Oos
tenrijk ü'ouw blijven. Ook in de conferentie-
kwestie gaat Duitschland met Oostenrijk
samen. Minister Iswolskx betuigde dat tus-
schcn Rusland en Engeland gconerlei over
eenkomst was gesloten gericht tegen Duitsch-
lanid. De rijkskanselier hoopte, dat de on-
oenigheid tusschen Italië cn Oostenrijk uit
den weg geruimd zal kunnen worden. In
zake het Marokkaansche probleem, zei v.
Bülow, dat do Duitsche politiek geen neder
laag leed. De oplossing van het Ca&aldanca-
gesehil was 'n overwinning van tot gezond
verstand.
Wat de betreurenswaardige buitensporig
heden te Praag betreft, kon de rijkskanse
lier mededeelen, dat dc Duitsche vertegen
woordigers tor plaatse zelf onmiddellijk de
noodige slappen hebben gedaan om uil te
maken, of Duitsche onderdanen daarvan
nadeel hadden ondervonden en om zieh
te verzekeren, dat deze onderdanen do be
scherming genieten, op welke zij recht heb
ben, "Verder kan dc DuiLsche regeering niet
gaan; zij kan zich niet mengen in do ge
schillen in een vreemd land, evenmin als
zij wonscht of kim toestaan, dat buitenlan
ders zich bemoeien mot de binncmlaridschc
toestanden van Duitschland.
De „Kreuzzcitung" meldt, dat een com
missie van doktere van het gerecht dezer
dagen, naar men verzekert geheel onver
wachts, oen bezoek op hot kasteel Liebcn-
berg heeft gebracht, om prins Eulenburg
te onderzoeken. Do doktere moeten tot de
slotsom zijn gekomen, dat het voor Eulen-
burff vooreerst onmogelijk was, in de recht
zaal te verschijnen,.
Graaf Kanitz heeft in den loop der de
batten in den Rijksdag, gevezen op '>t be
lang van dc luchtscheepvaart in den toe-
komstigen oorlog. Het voordeel zou, vol
gons hem, zijn aan de zijde van dat leger,
hetwelk de beste luchtschepen heeft. Daar
om moest op de oorlogsbegrooting een cre-
diet worden opengesteld voor de lucht
scheepvaart. De bouw van luchtschepen in
Duitschland, voegde hij erbij, is tot nog toe
niet genoeg geheim gehouden.
Turk ij e.
De minister van bui tenia,ndsehe zaken
vorHanrdc gisteren dat de betrekkingen van
zicht cn leiding. Ik weet wel, dat je kunt
zeggen, dat de zieken en ongelukkigen je
daar ook zoo noodig hebben, maar er zullen
wel moer vrouwen zijn, die jou plaats kun
nen innemen cn voor mij - voor ons hier
is er niemand anders. Jij bent dc eenige, die
wij hier noodig hebben.
O, ik gevoel maar ai te zeer hoe heel
anders cn veel intenser ik je nu lief heb,
dan toen ik eigenlijk geen waarde hechtte
aan mijn te vroeg geluk. Er was toen zeer
veel, dat ik naast jou, ja zelfs soms boven
jou do moeite waard vond. En nu strek ik
smeekemi mijn banden uit, Anna, cn indien
ik je weer in mijn armen zou mogen sluiten,
dan zou je mijn eenige schat, mijn alles,
mijn loven, mijn toekomst zijn.
Ik heb gehoord, dat je vacantie hebt; kom
met tante Lotte naar hier om de aanstaande
Paaschdagon tot wnrc feestdagen voor mij en
voor Kruxow te doen zijn. Tante Lotte weet
mijn plannen, maar ze heeft beloofd jo in
geen richting te zullen da-ijvcn, Anna. In
elk geval echter kun je hier een paar dagen
komen, zonder dat je behoeft te vrcczen, dat
ik dit als een gunstige beslissing opvat; je
blijft, ook dan natuurlijk geheel vrij. Zoodra
je weg wilt, zullen wij je laten gaan en jc
dankbaar zijn, dut je toch een paar dagen
hebt willen komen. Ik zou niet willen dat
je overhaast, misschien door eeri gevoel
van modelijden gedrongen,- een besluit, zou
nemenje moet mij en mijn omstandigheden
eerst met eigen oogen hebben gezien om te
kunnen besluiten. Maar dit is ook volmaakt
overbodig je nog to zoggen, daar ik weet
dat je vrij on zelfstandig bont geworden
en heel goed zelf weot, wat je al of niet
kan doen. O, dat jc spoedig moge komen
mij tc zeggen, dat
Nadat Anna den brief had gelezen bleef
ze nog wel con uur lang stil peinzend in
Turkije met de vreemde mogendheden, van
uitstekenden aard zijn. De bladen te Ivon-
stantinopel dringen, aan op em. verbond
met Rusland, Oostenrijk en Bulgarije.
De Fransche kolonie te Konstantinopel
koos tot afgevaardigden voor het parlement
de hoeren Defies, directeur van de Otto
man,nsche bank en Weyl, directeur van de
tabaksregie.
Marokko.
Do Fransch-Spaansche nota, waarbij Moe-
ley Uafid als sultan van Marokko wordt
erkend is dezer dagen te Fez aangekomen.
Hot antwoord van Ilaiid bevat goedkeuring
van alle punten, behalve dat betreffende de
schulden van den maghzen, die Moeley 11a-
fid alvorens ze te hetalen, wil doen onder
zoeken.
Vercenig'do Staton.
Het slagschepen-eskader is gisteren te
Singapore aangekomen.
Generaal Simon heeft de leiding van het
uitvoerend bewind te Port-au-Prince in han
den genomen en daarmee zichzelf tot tijde
lijk president verheven. Hij heeft zich ver
zekerd van de sympathie der hoofdstad en
rekent erop dat de nationale vergadering
uit 34 senatoren en 67 afgevaardigden be
staande, die dezer dagen bijeenkomt, hem tot
definitief president zal kiezen.
Maar volgens de „Herald" ondervindt
Simon groote moeilijkheden. De oorlogssche
pen "Nord-Alexis",
„Vermières" en
„Croynnt", die ter reede van Port-au-
Princc liggen, weigerden de revolutionaire
regeering der hoofdstad tc erkennen. De
commandant van deze „vloot", admiraal
Lcbon, is een aanhanger van generaal Jean
Gille, gouverneur van de Noordelijke pro
vincie, en vriend van Xord Alexis. Vermoe
delijk zal Gille partij kiezen tegen Simon en
dezen den presidentszetel betwisten. Men
vreest dat het weer tot vijandelijkheden, mis
schien tot een burgeroorlog komen zal. De
aankomst van de andere candidaten voor
het presidentschap Fouchard en Firmin,
inaajet den toestand nog ingewikkelder.
AndïSntles.
De Minister van Marine verteent Vrijdag
11 December geen audiëntie.
Personalia.
Bij Kon. besl. van 5 dezer is, m'et in
gang van 1 Februari, aan den ingenieur
van don rijkswaterstaat 1ste klasse, met
den, titel van hoofdingenieur, J. A. E, Mus-
het dakkamertje zitten. Daarna ging ze naar
beneden naar tante Lotte, die haar elk
oogenblik natuurlijk al met ongeduld had
verwacht.
„Zoo Anna, was alles in orde?" zei ze
quasi onverschillig, hoewel haar reod gelaat
maar al te duidelijk groote opgewondenheid
verried,
„Neen tante, lang niet; die brief heeft
zelfs een vreeselijke onrust in mijn bin
nenste verwekt."
„Maar wil je naar Kruxow, Anna? Het
zou ons beiden zoo goed doen eens flink
van de frissche buitenlucht te profiteeren.
En je kunt precies weer weggaan, wanneer
je wilt!"
Anna wilde hier iets tegen in brengen,
maar toen ze den liefdenvollen blik zag,
waarmee tante haar aankeek, boog ze zich
over dit goede oude mensehje heen en
drukte een kus op haar voorhoofd.
„Ik zal u morgenochtend mijn antwoord
zoggen, ik moet me daarop nog eens besla
pen, tante. En veel or over redeneeren wil
ik liever niet, nu niet en ook later niet.
Ik zal eerlijk den goeden weg trachten te
vinden voor mij en hem. En zeker zal
het dan wel goed worden, tante Lotte."
's Nachts droomde Anna, dat ze samen
door korenvelden wandelden steeds ver
der langs een smal pad, hnryl in hand tus
schen hoog geel koren door. Ze waren beiden
moe, maar zc- hadden het heerlijke bewustzijn
naar huis te gaan.
En voor het huis bij het witte tuinhek
stond een kind, een klein lief kind, dat zijn
armpjes uitstrekte en zachtjes „moeder"
riep.
EINDE.
