m f Jaargang. Zondag 20 December 1908 (Mo. 12S79 Tweede Blad Oranje-'Vereeniging. i üit de Tweede Kamer. N i W J 'd rl De voorgestelde wijzigingen zijn de vol gende SCHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dage I ij k 9, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25.Franco >st fl-1-6°- Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een a aan het bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.) Aj Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl, 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen, In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen. Interc. Telefoon voor do Redactie No. 123. voor de Administratie No. 103. h Wijziging van Statuten en Ruiste R eglcmcnt. In een vergadering van hoofd- en wijk- 4iiwen, gehouden op 9 September j.l„ 4 de weusehelijkhcid uitgesproken om de statuten der Oranjevereeniging wij- fe te brengen. ■jpoewel de vergadering slechts noode .ertoe overging, bleek haar dit dringend odzakelijkj en wel op de navolgende aden Toen de Oranjevereeniging werd opge- :kten de statuten vastgesteld, word aan komen dat het meerendeel van Schic- ?|®'s burgerij lid zou worden, zij liet ook ya zeer lage contiibutie in verband met jj draagkracht, om aldus door ecu- rachtig samenwerken de uitvoering mo- -üjk te maken van liet vooropgestelde tl: de burgerij op waardige wijze den -jjaardag van II. M. de Koningin, als- ïde andere dagen, die voor het Vors ten ds, het Nedcrlandschc volk ol de ge rente Schiedam van groote beteekenns |orden geacht, to doen vieren. Alzoo zou feestgevierd worden door de jpfccele burgerij en 'de kosten daarvan zou |J?n bestreden worden uit do contribution 'Ik leden. Daarbij werd cr op vertrouwd, dat het irmecntcbestuur •avonturele onvermijdc- 'pe tekorten zou dekken. 3 bet bestuur is helaas zoowel in zijn rutrouwen op het gemeenst hapsgevoel <k>r ma als in dat op de offervaardigheid fan het Gemeentebestuur telen mes leid. 1 ra ws, vele leden zegden na hot eerste ver- eiijingsjanx hun lidmaalschap op, aanga- sta zij bijdragende of niet bijdragende - in gelijke mate konden profileeren van 'i feesten, door de Oranjevei eeniging ge- %rganiseord. Bovendien word door den Gem, enterand J de verzoeken om subsidie het eerste ar slechts de helft toegestaan on het reede jaar het verzoek g"hee! afgewezen. Het was dus noodzakelijk dut het Le tuur naar middelen en wogen omzag om "alios van leden te voorkomen en de geiil- nddelen te versterken. Het bestuur meende dien weg to hebben wonden wanneer op eon anderen jaar- dan op den Koninginnedag een feest ïerd georganiseerd uitsluitend voor de den, met beperkte toelating op de led.cn- bail, benevens introductie tegen een laag ■utree en toelating van niet leden tegen hot iibbele bedrag van, dat entree. De ervaring bij het feest in de Officieren- 'ffieen.. ter gelegenheid van den verjaardag 11. M. de Koningin-Moedor opgedaan, seft bewezen, dat hot hesl r juist had yzicn. Er meldden zich een. groot aantal -wnve leden aan; van liet recht van ini- ïoductie werd door leden en niet leder» som gebruik gemaakt en de gegronde ver achting bestaat, thtt het ledental zicli ook 3 de toekomst zal uitbreiden, warneer fp dien weg wordt voortgegaan. Aan een d te groote uitbreiding is echter een he- "raar verbonden, dat niet over het hoofd jcncn mag warden. Het aantal gelegenheden hier tersLcdet so eon feest aan de leden te geven, is beperkt en bepaalt zich voor een 'MuchiLfeesL zooals dit in de zomer landen moot zijn enkel tot do Üflï- ïren-Verceniging, Wordt nu geon minimum contributie ge- «l, dan zal het. aantal leden dut een oon- 'outie van 5 of 10 cent betaalt, ovor- atig groot worden on hot resultaat zal zijn j' do Tuin der S. O. V. te klein zal blij- d® orn allen tc bevatten. liet middel dat f-dig js om het ledental to bohoudon zou niet mcor toe te passen zijn. Men zou ®s goed-bijdragende con tri buanlen vcrlie- ®.n eu daarvoor in ruil krijgen zeer-gering- 'idragende contribuanten. "in dit gevaar te ontgaan meende het ;lStuur de bepaling tc moeten opnemen ij ""een minimum contributie. floor zoo'n leden-feest werd noch wordt papdeld in strijd met art. 2 der statuten, «at het, loogt voor ai|e burgers tocgau- Djk is, mits zij slechts betalen een lel- vooraf vast te stellen entree, terwijl op ®n,nginnedag do feesten, voor zoover ze "I niet op begrensde terreinen plaats «sten hebben, gratis voor allen gelijkelijk ^nieten is, t. Een tweede wijziging 'm de statuten, vam- vau do wenschelijkheid in die zelfde ver gadering is ter sprake gebracht, betreft de bestuursverkiezingen. Ook die wensch berust op de opgedane ervaring: Deze tocli heeft geleerd dat bet zeer moei lijk is 35 geschikte personen bereid te vinden het bestuurslidmaatschap zich te la ten welgevallen, zoodat liet reeds in de eerste algemeenc vergadering onmogelijk bleek de bestaande vacatures in bet hoofdbestuur cn in de wijkbesturen te vervullen. Met de voorgestelde wijziging to dezen aanzien blijft echter de algemeenc vergade ring de eindbeslissing behouden, zoowel bij de periodieke als bij de lusschentijdseho vacatures, llaar souvereiniteit blijft dus on verkort. Ontwerp Statuten-wijziging. Art. 3. 2e alinea. Laatste zinsnede: „Het lidmaatschap brengt mede de ver plichting om oen jaarlijkscbe contributie te „betalen, waarvan de hoegrootheid bij de „aanmelding tot lid wordt opgegeven."' Hieraan toe te voegen: doch niet lager mag zijn dan het bc- „drag, in bet Huishoudelijk reglement daar- „voor bepaald." „Art. 5, Het bestuur der Vcreeniging be- „staat uit 7 leden, die bij meerderheid van „stemmen door de algemeenc vergadering worden gekozen, benovens uit de voorzit sters van de wijkvereenigingen, die als „zoodanig van rechtswege zitting in het be- stuur hebben." Hierna in te voegen een nieuwe, tweede alinea, luidende:, „De algemeenc vergadering kan in bizon- „dero gevallen de vervulling van bestaande „vacatures in het bestuur opdragen aan een „vereonigdc vergadering van hoofd- cn „wijkbesturen. fn tusschentijds ontstane „vacatures kan, indien dit noodig- geacht „wordt, door oen vereonigdc vergadering van „hoofd- en wijkbesturen voorloopig worden „voorzien- Tn de eerstvolgende algemeenc ver- „gadrring zal die voorloopige benneming ter „bekrachtiging worden voorgedragen." Ontwerp wijziging Iluish. Reglement. „Art 2. liet vcreenigingsjaar loopt van 1 „Januari tot 31 December. De contributie „moet vóór of op 1 Februari van elk jaar „voldaan worden, op verwon van een kwi tantie, door een bestuurslid geteckend. „enz." Hier achter als 3eztnsnede te laten vol gen„Het bedrag der contributie wordt „door het lid bij zijn inschrijving bepaald, „doch mag niet lager zijn dan 50 cent „per jaar." Abt slotalinea aan dit artikel toevoegen: „Zij, die reeds in 190S lid waren, en „een contributie, betaalden lager dan bet „bedrag van 0.50, kunnen met betaling dier „jaarcontrlbutic lid blijven." „Art. 3. De leden van het bestuur worden „gekozen in de algemeenc vergadering." Ilierna als 2c alinea laten volgen de in- lassclting, voorgesteld bij art. 5 der sta tuten. De Kamer schijnt allen tijd tc hebben, en beeft t.wee volle dagen mm de algemeenc beschouwingen over de Oorlogsbegrooting (Tcwijil. Men zou anders hebben kunnen verwachten, dat, waar de Kamer in de spanne tijds van nog geen jaar zoo herhaal delijk mot dezen minister van gedachten hoeft gewisseld, 6n bij de begrooting voor 1908, ht bij bet herstel van bet blijvend ge deelte op de volle getalssterke, èn bij de Miiitiowct, n 1 g o m e e n e beschouwingen, bij de begrooting voor 190*9 gevoegelijk achterwege hadden kunnen blijven. Wij moeten eerlijk zeggen, dut de Minis ter in deze niet zonder schuld is. Hij heelt in zijne Memorie van Antwoord, die zeer kort vóór de algemeenc beraadslagingen het licht zag, zijne toekomstplannen ontvouwd, en daardoor een vruchtbaar punt van discus sie aan dc Kamer verstrekt. Dat do Minister aldus handelde is een bewijs tc meer, dat, hij geen politiek man is. liet. is niet verstandig, ook dc heer Staal beeft zulks ondervonden, totokomstpiannen aan dc Kamer te ontvouwen; men mort, geen vat. op zich given vóór bet tijd is, en eens Minister» lijd is in deze slechte dan aangebroken, als bij zoover is, dat, bij zijne hervormingsplannen in concrete wetsontwer pen belichaamd mm de Tweede Kamer kan aahbieden. Die plannen van den Mini-ter komen in 't kort hierop neer. Hij wil de viertnaandeis afschaffen op grond dat bet voorbereidend militair onderwijs dat on» merischen moest geven, waarvan in dien korten oefeuings- «tïjd goed geoefende soldaten kunnen ge maakt worden, totaal fiasco heeft geleden; bij wil dc müiticliebting vergrooten, zoodat hot contingent van 17500 op 22000 man zal komen, en tegelijk den gebeelen diensttijd van 15 op 10 jaren brengen. De kostwin nors voor bet gezin zullen vrij van lienst zijn, waardoor zes ton voor de schatkist zul len worden bespaard. En orn tc voorzien in het gebrek aan kader wil hij kader p_ 1 i e h t, d. vv, z. bevoegdheid der legerautoriteitcn' om de jongelui, die ze daarvoor geschikt achten, aan le wijzen tot milicien-korporaal, milicien-sergeant, enz. De Minister vond voor die plannen steun bij de hoeren Eland, Tyde in an en Ynn Karnebeek, maar natuurlijk niet bij de hoeren Thomson cn Marehant, die met het instituut der viermaanders de groote kans op een zeer korten oefeningstijd zien verdwijnen. liet wil ons voorkomen, dat ze gelijk hebben; liet gaat niet aan te zeg gen dit instituut heeft niet voldaan, waar de opeenvolgende ministers van Oorlog wei nig of niets bobben gedaan, om dat. voorbe reidend militair onderwijs tot zijn recht te doen komen. Men bad cr nu eenmaal aio's mee op, en zoodoende is er weinig of niets van terecht gekomen. En dat, de plannen van den minister n'et in den smaak vielen van den heer Ter Laan zij bier slechts ter loops opgemerkt. Of zijne schatting juist is, dat dc verboo ging van het contingent, oonc meerdere uit gaaf van twee inillioen gulden zal veroor zaken, zal do toekomst leeren. In allen geval le komen de zes ton nart de kortwinncs in mindering van deze uitgaaf, en men moet niet vergelen, dat die port steeds zwelt, net als eene spons, die in bet water ligt. Maar, zooals wij zeiden, groote belangstel ling was er voor al die toekomstplannen niet. De Kamer vindt bet tijd genoeg, om daarvan te doen blijken, zoodra" de desbe treffende ontwerpen vóór haar liggen. Eu toch is er bij deze algemeenc beschouwin gen óón punt op den \oorgrond getreden, dat gioote belangstelling wekte, de vraag door den heer Idainga ingeleid, of de rechts positie van den officier in ons leger behoor lijk is verzekerd, vastgeknoopt aan het geval van den overste Römer. Deze overste valt niet in den smaak der legerautoritoiten. AVel verre van hein go gehikt to achten voor bevordering tot den hoogeren rang, vond men bet eerder wen- sehclijk da.t hij het leger verliet, on er is zelfs eene commissie benoemd om te onder zoekon of deze boofd-officier nog bekwaam is liet. leger in cenige betroking in zijn rang le dienen. Deze Commissie verklaart na c?n zeer uitgebreid cn zorgvuldig onderzoek, deze o\ersk' diiarlnc noch onbekwaam noch enge schikt, en kort daarop benoemt de Minister hem (tot. provinciaal adjudant in Friesland, waardoor hij wel in zijn rang blijft., maar toch eigenlijk eene clcgnulntito heeft gekre gen- Xu wns bef. groote bezwaar van den heer Idsingn, dat deze verplaatsing van den over ste was geschied vóór dat bet vei zoek dut de beer Römer bij de Kamer bad ingediend, was behandeld dat de Minister naar aanlei ding van deze zaak den officieren had vi r- boflen van bun recht van petitie bij de Tweede Kamer gebruik te maken, en dat, de be klaagde niet in kennis is gesteld met den inhoud van brt rapport van de Commissie, alles oni te demonstrecrcn, dat er aan de rechtspositie van den Ncderlandschen officier nog beo! wat ontbreekt, en dat al was bet honderdmaal waar dat Overste Römer geen.i bevordering verdient, wat, do afgevaardigde voor Bodegraven in het midden liet, dat do w ij 7, c waarop deze zaak was behandeld de toets van billijke critielc niet kon door staan. De Minister heeft deze zaak zeer hoog opgenomen, en uitvoerig het. geval-Röttior bclmndcld, hoewel hij erkende slechts met leedwezen zulks te doen, en wij begrijpen dat; do betrokken overste is cr zeer sieeht afgekomen. Wij bobben van dezen mijiuieor, die volgens den Minister van Oorlog reeds als cadet, bedenkelijke eigenschappen ver toonde, die hij zijn geboete leven trouw is gebleven, al heel weinig goeds gehoord. Eer lijk gezegd moeten wij ons verbazen Jat zoo iemand bot nog tot overste gebracht heeft. En als wij nagaan welke sclioone eigen schappen er volgens den minister t-cudlg zijn óm een goed provinciaal adjudant te wezen, clan vragen wij ons zelf af of de Mi nister mot zijne opinie over den beer Römer wel gerechtigd was dezen daartoe te benoe men. De Minister nam die benoeming dan ook als bewij» dat hij de maat van goedheid tegen dezen o\cr»to had voigemeten, en teert hij aan het eind van zijne rede met veront waardiging tegen de beschuldiging opkwam, dat bij niet zou weten wat een officier tee kwam, cn de stem in ingehouden tranen stokte en het woord in dc onwillige keel bleef steken, was de Kamer onder groeien indruk, en gevoelde alweder wat een eerlijk en fatsoenlijk man onze minister van Oor log is. Maar daarom gaat bet niet, liet gaat niet om de vraag of de lieer Römer Joor den beer Sabron goed is behandeld, het gaat orn de vraag, of de wijze waarop dergelijke zaken bij Oorlog plegen behandeld !e wor den, de ware is, en dat zelfs een :oo be kwaam man als den beer Sabron, het juDte punt in kwestie in deze ontgaat, teekent het hopclooze van bet geval. Als wij b.v. op den alleieersten cisch van recht, n.l. dat den beklaagde inzage zal go geven worden van liet voor hem bezwarend dossier, den minister hooien antwoorden: „Ik heb bot overste Römer niet in handen gegeven omdat daar dingen in staan wvir- over hij heeft te blozen", dan kunnen wij niet anders dan glimlachen over zooveel naïviteitgeen enkel beklaagde leest zijne bci-chuldigingsaeto voor zijn plezier. En als wij den minister zijn verbod aan de officie ren om aan de Kamer te requestrceren hoo- ren verdedigen met de bewering, dat de Ka mer met, die zaken niets te maken beeft, d m kunnen wij den Minister niet anders dan toeroepen: Zorg dat de rechtspleging tn het leger van dien aard wordt, dat de Kamer goene klachten meer krijgt te hooren ze ver langt niets liever dan dit. Op bén punt waren wij hot met den minis ter eens. Het gaat niet aan, zooals dc hoer Idsinga wilde, te eisehen dat elke ver plaatsing van ecu officier, die in het geval Römer verkeert, zal uitgesteld woiden tot dat qyer het verzoekschrift aan de Kamer van den belanghebbende uitspraak zl zijn gedaan. Daardoor zou hel legerbelang kun nen worden geschaad. Het is noodig, dat dc voor bevordering gepasseerde, die met het brandmerk van ongeschiktheid op den rug loopt, uit zijn omgeving Wegkomt; hij moet dat niet door een request aan de Kamer kunnen tegenhouden. Maar dc licelc historie Römer leert, dat het militaire rechtsbegrip hemelsbreed van het burger lijke verschilt, en wel hierin, dat men in hot burgerlijke alleen oordeelt op be wijzen, en de beschuldigde altijd precies weet wr a a r v a n en door wie n hij be schuldigd wordt, terwijl men in hot mili- lnire, als men maar eenmaal de innige overtuiging hoeft, dat iemand schuldig is, zich minder bekreunt over dc wijze waarop de schuld kan worden aange toond. De heer Idsinga hoeft ook de groote vraag ter sprake gebracht, of het nietwen- sclielijk zou wezen, dat in Nederland een burger al» minister van oorlog optrad. Wij voelen daar alles voor. Ons dunkt dal het slechts een burger, d. i. iemand geheel vrij van alle militaire connecties, geluk ken zal den gewetischten rechtstoestand in het leger tc scheppen, cn onze defensie uiigaicn in -overeenstemming te brengen mot onze diaagkrachl. De minister betwist te de mogelijkheid van een burger minis ter van oorlog, tenzij hij een verantwoor delijk (dit zou in trijd met de grondwet zijn, want de minister eu niemand an ders is verantwoordelijk) directeur-generaal, die een opper-officier zou moeten wezen, naast zich had. Wij kunnen deze uiting van generaal Sabron begrijpen. Maar wij willen er op wijzen, dat in hot buitenland, zoowel in Frankrijk als in Engeland herhaaldelijk een burger als zoodanig optreed, en dat een minister als de heer Sabron die in een kabinet zit, waarin dominee Tnlnia mi nister is van Landbouw. Handel en Nijverheid deze uiting wol had kun nen binnenhouden. Een ni'et onbelangrijke discussie is er gehouden over het wapen dor marechaus see, dat voor 2/3 van oorlog naar justitie is overgebracht, door welke overbrenging het oorlogsilvudgeL met zeven ton i's verlaagd. De hecrcti van hlsinga, eu Thomson luidden hol wapen hier Liever geheel onder jus titie zien gebracht, dc eerste op grond dat politie en leger twee streng gescheiden za ken moeten blijven, al vond hij strenge tucht, militaire tucht voor dat korps onontbeerlijk, dc laatste juist, omdat hij niets voelde voor die tucht die o. a. den brigadecommandanten dc bevoegdheid, geeft ten allen tijde de vertrekken, die de mare chaussees in de kazerne bewonen, binnen te treden. Wij voor ons kunnen mot de beide hoe ren meegaan. Waaraan dankt de marechaus see haar uitstekende resultaten? Waardoor is het haar in menige streek, waar zoo- we! Rijles- als Gemeentepolitie onmachtig bleken tjo orde te handhaven of te lier- stellen, gelukt zulks te doen? Door het groote prestige, dat ze bezit, ook al daar uit voorkomende, dat ze in de kazerne buiten de bevolking leeft. De gemeente en de Rijkspolitieman is eigenlijk niet meer dan een burger in uniform, en zoodra hij die uitgetrokken heeft, neemt hij doel aan het leven en de genoegens der burgeis, cn wordt een der hunnen. Zulks is vooral ten platte lande het ge val, cn daarom is do marechausse daar wel onbekend en niet bemind, maar sc Is gevreesd, en ze treft daardoor doel. In een uiterst vermakelijke speech kwam de heer Stuers or tegen op, dat m?n tegen woordig terecht of te onrecht, aan alles zijn militaire karakter wil ontnemen. Do brigadecommandanten hadden net zoo goed recht de kamers der gehuwde marechaus sees in do kazerne binnen te treden, als liij, de heer Suiers ,hot recht had, de ka mer van zijn keukenmeid te inspoeteexen. Wij hebben niet de oer, de keukenprinses van den afgevaardigde voor Weert te ken nen, maar veroorloven ons do opmerking, dal de Haagsehe keukenmeiden 1111 juist niet voor bijzonder gemakkelijk dotug lan. En toen de heer Thomson den hoer de. Stueïs verweel, dat hij in deze een militaris tisch standpunt innam, beklaagde deze zich dat de afgevaardigde \oor Le-euwatd, 11 hem het grievendste had aangedaan, dat een kamerlid kort vóór zijn herkiezing kan ge beuren. n.l. hem in den reuk van „militaris tisch" te brengen. Daverend gelach, maar ernstig geineend was het verwijt niet; da heer de Stuers, die hij enkele cnndidnatstel- ling pleegt gekozen te worden, zal denke lijk niet eens weten wat liet „wufte" kie zersvolk is, dat genoten dienst vaak zoo gauw vergeet. Do heer Idsinga plaatste do zeer juiste opmerking, dat de lieer de Stuers, die het altijd over de Aljeh-grmvckm heeft, nu niet direct aangewezen is om het milita risme ie verdedigen, en vergedeek hem on der groot gelach mot Molière, die ook op zoo'n goeden voet met zijn keukenmeid stond. Tot ernstiger zaken tcrugkeerende, nop- men wij eerst het jaarlijks teutekeerende amendement van den heer Terlaan, tot schrapping v'an de dorde herhalingsoefe ning, Hot kroeg slechts 23 van de 81 stem men, van rechts alleen vóór de heer Pas- stoors. Een amendement van de sociaal democraten, 0111 niet tot don bouw van een kazerne in Brabant over te gaan, haakte slechts de stommen van de voorstellers cn vim de hecron Reijne en Thomson. De wetenschap, dat de bestaande kazernes to Vonlo en Roermond geheel onvoldoends zijn voor de manschappen, heeft hier zeker den doorslag gegeven. Een amendement van de sociaal-democraten om do aangeviaagde gelden voor het houwen van forten te Edam cn Durmerond niet toe te staan, werd ver worpen met 41 tegen 21 stemmen. De tegen stemmers waren allen van links. Bij deze discussie wekte 'do hoer van Kol in groote mate liet ongeduld dcrKanvr door in uitvoerige beschouwingen tc treden over ons vestingstelscl; hot was laat in den mid dag, de heer van Kol vertelde niets nieuws, en liceft reeds op schromelijke wijze mis bruik gemankt van dc onbeperkte vrijheid 0111 het woord te voeren. Maar met echt sociaal-domocratischc onafhankelijkheid ver klaarde hij zich niet aan het ongeduld der Kamer te zullen storen. Wij zullen cr niet anders van zeggen, dan dat, als ieder in do Kamer zooveel sprak als de heer van Kol, cr geen enkele zaak zou afgedaan wor den, en men ouzo Tweede Kamer gerust naar huis zou kunnen zenden. Do Oorlogsbegrooting is met 48 tegen 17 stemmen aangenomen, en dc Minister 'had de gebruikelijke gelukwcnschen in cmh ang-l to nemen. Voor zoover de tegenstemmus geen sociaal-democraten waxen, wier be-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1908 | | pagina 5