Ut mm hestaat Bil D8IE Halm.
62^ laargang.
Zondag 21 Februari 1909
No. 12930
Eersle Blad
Geheimzinnig verleden.
Doze courant verschijnt da gelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en VI aar ding en-fl, 1.25, Franco
pgr post tl* 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Adverteniiën voor het eerstvolgend nummer moeten dea middags vóór een
uur aan het bureau bezo-rgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Pry's dor Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
j voor de Redactie No. 123.
i voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 20 Febr. 1909.
II ALK A.N-STA.TEN,
Zou werkelijk toch nog een oorlog het
gevolg z:jn van de kwestie, die sedert zoo
langen tijd de aandacht van geheel Europa
op de Balkanstaten gevestigd heeft? Wel
komt uit Londen een bericht, uit officicelo
kringen, dat die onrustbarende berichten
niet worden bevestigd, maar een bericht
uit Parijs zegt, dat de gespannen veihou-
ding tusschen Oostenrijk en Servië wel
degelijk tot groote ongerustheid aan do
verschillende gezantschappen aanleiding
geeft. Daaraan wordt dan nog toegevoegd,
dat de Europeescho mogendheden reeds
onderling druk van gedachten wisselen over
den toestand en dat in diplomatieke krin
gen het gerucht loopt, dat een vriendschap
pelijke interventie van een of meer mo
gendheden, waarbij de raad zou woiden
gegeven tot verzoening, zeer aanstaande is.
Het Itaiiaansche blad „Stampa" heeft de
wereld verrast met het waarschijnlijk niet
geheel juiste bericht, dal Oostenrijk tot
Servië een ultimatum heeft gericht, waarin
laatstgenoemd land 7 dagen tijd gegeven
werd oin zijn bewapeningen te staken en
zijn leger op vredessterkte terug te brengen.
Geschiedde dit niet, dan zou het Oosten
rijkschc leger over de grenzen trekken. De
secrptaris van de Servische legatie te Rome
verklaarde echter hieromtrent niets tc
weten. Het schijnt echter vast te staan, dat
Fovgasch, de Oostenrijsche zaakgelastigde
te Belgrado, op 23 dezer met verlof zat ver
trekken. Natuurlijk wordt onder de bestaan
de omstandigheden aan dit verlof een hrp
zondere beteekenis verleend, en vair veie
zijtien wordt beweerd, dat graaf Forgnsch
Belgrado voorloopig niet zal terugzien.
De „Times" verneemt uit Petersburg, dat
de'openbare meening in 't czarenrijk zeer
anti-Oogtenrijkschgezind is, en dat een ge
wapend optreden vyn de Donauinonarchie
voor den Europeeschcn vrede uiterst ge
vaarlijk zou kunnen worden. De Minister
raad heeft in buitengewone vergadering
beraadslaagd over den toestand op don
Balkan.
De „Neue Frcie Presse" deelt mede, dat
de Russische vertegenwoordiger te Bel
grado naar Weenen is gekomen, om daar
de aankomst van Forgasch af te wachten
De Russische diplomaat zou in opdracht
van de Servische regeering voorstellen doen
om de bestaande moeilijkheden te regelen
Bovendien heeft de gewijzigde toestand
in Turkije de oplossing van de Bulgaarscho
kwestie ook al niet vooruit geholpen. Dc
„Temps" deelt mede, dat de Bulgaarsche
regeering aan de Fransche de volgende
nota deed toekomen: „De Bulgaarsche re
Roman naar het Duitech
van
GEORG IIARTWIG.
28)
)jVoor jou misschien, voor mij niet. Do
nagen zullen voor mij wel kruipen. Tot nu
ia nog geen mijner zusters naar een
badplaats gezonden en ik geloof, dat ze ook
mot zouden zijn gegaan ik echter moet
wel gaan."
«Maar je gaat ook niet voor je plezio.,
Mijn beste Elisabeth, je gaat omdat liet noo-
'g is voor je gezondheid en hot dus een
pacht is, die je hebt te vervullen."
«Plicht? steeds plicht en nog eens
plicht» 1
««aar we zoo ver boven anderen zijn
geplaatst, belmoren we nu eenmaal voortdu-
ft. nan °"'ze plichten te denken," hernam.
Jï scherper, dan ze kon verdragen. „Ein
cijk werd het- nu toch wel eens tijd, dat
Elisah tl ("t 'C'CC 'mc' ge\vomlmijn bes
^'raneu verstilden zóódanig haar stem, dat
goon woord vermocht te spreken en di
diigen'1 onSC(Ddd van den herto;
n>>Jc hebt. er bizondcr good slag van, Elisa
CU' 'l? iow on nv'!j uit hot humeur
gen, verweet hij haar bitter.
te
gcermg, verontrust door de binnenlandsche
crisis in Turkije, heeft alle reden om te
vreezen, dat de oplossing der Bulgaarsche
quaestic, die men zeer nabij achtte, belang
rijk vertraagd zal worden, ten gevolge van
do moeilijkheden, waarin de Porte zich
bevindt. De regeeriag, die een langdurige
vertraging een voortdurend gevaar acht
voor de algemeene belangen en het behoud
van den vrede in don Balkan, wendt zich
dus andermaal tot de mogendheden inet
het verzoek, dat deze haar bemiddeling
zullen verleenen ten gunste van do erken
ning van Bulgarije, een erkenning, die wel
veidiend schijnt door de tlinke en waardige
houding van hot Bulgaarsche volk. Deze
erkenning zou dan geproclameerd kunnen
worden op 14 Februari, den nationalcn
feestdag, den geboortedag van den koning
der Bulgaren.
De regeering is men meening, dat zij
zich verdienstelijk heeft gemaakt jegens
Europa, daar zij in alle opzichten de raad
gevingen der mogendheden heeft opgevolgd
en geduldig do erkenning en de goedkeu
ring van haar optreden heeft afgewacht."
Men hoopt in Bulgarije, dat de mogend
heden spoedig zullen 'besluiten tot erken
ning van het koningschap van vorst Fer
dinand, waarmede deze kwestie zou zijn
opgelost, behoudens dan de schadeloosstel
ling aan Turkije, die op zichzelf minder
bezwaar zou opleveren en reeds werd verze
kerd dat die erkenning zou plaats hebben bij
het bezoek van vorst Ferdinand aan St.
Petersburg, waarheen hij gisteren vertrok
ken is, en waar men hem dan met konink
lijke eerbewijzen zou ontvangen, terwijl
daarna do overige mogendheden zouden
volgen. Maar reeds is een bericht uit
Londen gekomen, om die hoop te vernie
tigen: het gerucht, omtrent de erkenning
van de onafhankelijkheid van Bulgarije, al
dus dat bericht, mist allen grond, cr is
niets dat wijst op verandering van do op
vatting 'der mogendheden omtrent deze
zaak. Dc diplomatieke kringen betoonden
zich 'dan ook reeds dadelijk sceptisch ton
aanzien van het gerucht.
Bulgaarse lie bladen meldden voorts, dat
binnenkort verschillende divisies van het
Bulgaarsche leger zouden worden gemobili
seerd, on sloegen een weinig viiendschap-
pclijkcn toon tegenover 't nieuwe Turkscho
ministerie, wat den Turksehcn zaakgelastig
de aanleiding gaf, bij den Bulgaarschen
minister van buitenlandsche zaken daar
omtrent te informecren en te klagen." Hij
kreeg van het ministerie echter de meest
geruststellende inlichtingen, en de verkla
ring, dat do geruchten van allen grond
ontbloot waren.
Al worden dus van die zijde de oor
logskansen in twijfel getrokken, een strijd
tusschen Oostenrijk en Servië dreigt zeer
zeker. Eri al wordt ook van bevoegde zijde
verzekerd, dal het vertrek met verlof, van
den Oostenrijkschcn gezant uit Belgrado,
niet moet worden beschouwd als ceu ver
breking der betrekkingen, het feit, dat een
een dergelijke veronderstelling mogelijk is,
spreekt.
Toen 7.e bicef zwijgen, daar zij hem. niet
zeggen wilde, hoe hij liet zelf was, die haar
zoo maakte, nam hij haastig afscheid van
haar om zijn schreden naar hot slot, te
richten.
Zo keek hem niet na. Waarvoor ook? Hij
keek toch nooit om. Er zouden zeker weer
oen massa vreemde menschcn wachten, om
wier wcnschen hij zich meer bekommerde lan
om do lnire.
Ze kon nu haar tranen niet langer be
dwingen en nog steeds vloeiden zc toen ze
alleen in haar kamer zat. en zo als een
kind haar gelaat in het sofakussen ver
borg om haar snikken niet tc laten hooren.
Onderwijl vergat ze geheel en al, dat
legen den middag con vreemde vorstelijke
persoon in dc residentie zou verschijnen, die
door den groothertog aan liet station en door
haar in hot. salon moest worden ontvangen
dat diezelfde persoon hnnr tafelbuur aan het
diner zon zijn, zoodat liet haar dan onmoge
lijk zou zijn zich met. haar eigen gedachten
bezig tc houden. Dc kamenier had reeds
verscheiden malen op dc deur geklopt zon
der echter antwoord te ontvangen. Einde
lijk waagde zij de deur te openen.
„Het "is do allerhoogste tijd, uw hoogheid
om u te kieeden."
„Ik heb vrecselijke hoofdpijn," mompelde
de hertogin, „ik moei' vandaag wel op mijn
knnicr blijven."
„Moet. den hertog hiervan melding worden
gemankt, uw hoogheid?"
Volgons do „Zeil", woiden door de ver
tegenwoordigers der mogendheden, die het
Verdrag van Berlijn hebben ondcrteekcncl,
besprekingen gehóuden over een hernieuw
de poging, die men te Belgrado zal doen
in liet belang van don vrede. Oostenrijk
zou aan de mogendheden hebben medege
deeld, dat het zou overgaan tot eenfgedeelte
lijke mobilisatie, wanneer Servië de raad
gevingen van de mogendheden in den wind
mocht slaan.
Het concentrecren van troepen ook in
Trentc, door 'Oostenrijk, schijnt ook in Ita
lië ongerustheid te verwekken.
De Turksche ministerraad keurde den
tekst van het protocol der onderhandelingen
met Oostenrijk goed.
Bij een bezoek aan de stad Sutomore
veiklaarde de gouverneur van Dalmatië
namens den keizer, dat de geruchten om
trent het afstaan van Spizza van allen
grond ontbloot zijn.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Frankryk.
Hot amendement der oppositie op het
Adres van Antwoord, waarin tariefhervor
ming werd aanbevolen, is na een debat
van twee dagen verworpen met 276 stem
men tegen 107. De heer Balfour verklaar
de, dat in het buitenland markten voor
do Engelsche producten en in het binnen
land zekerheid van afzet voor de Engel
sche fabrikaten absoluut noodzakelijk zijn
en dat fiscale hervorming een der voor
naamste middelen is, waardoor cleze be
vorderd kunnen worden.
Minister Churchill wees op de vaagheid
van Balfour's argumenten. Hij stelde in
het licht, dat Engeland niet slechter, maar
boter prijzen maakte voor zijn uitvoer-ar-
tikclen dan landen, waar beschermende
rechten worden geheven en hij legde den
nadruk op het politiek gevaar, dat ligt in
de verbinding van liet denkbeeld van een
heid des rijks met belasting op brood en
vlcesch.
Do Kamer keurde het aangevraagde bui
tengewone crediet van een millioen francs
goed, voor de slachtoffers der aardbeving
in Italië.
over het standpunt, dat hij tegenover het
regcoringsontwerp zou innemen. De heer
Christensen verklaarde met de regeering
van meening te zijn, dat leger en vloot
uitgebreid moesten worden, dat Kopenha
gen versterkt en de kustverdediging van
Seeland verbeterd moesten worden. Maar
voor Kopenhagen achtte hij versterking
aan de zeezijde voldoende. In verbinding
met de kustforten bij Bedboek en bij de
Kögebaai maakte deze een mobilisatie mo
gelijk, zonder gevaar voor overrompeling.
En uit een economisch oogpunt achtte de
oud-minister het niet doenlijk tegelijkertijd
een sterk leger en sterke vestingwerken
voor Kopenhagen er op na te houden. Hij
verklaarde zich echter namens zijn partij
bereid tot onderhandelingen met de re
geering.
Na den oud-minister voerde de sociaal
democraat Klausen het woord. Deze hield
een pleidooi voor algemeene ontwapening
en stelde aan het slot zijner rede aan den
minister de vraag, of het voorstel tot ver
sterking van Kopenhagen aan, de land
zijde zijn ontstaan te danken had aan pres
sie van de zijde van de een of andere
groote mogendheid.
Parlof, van de rechterzijde, verklaarde
zich voor het regeeringsontwerp.
garnizoen te Kandia weder op de vroe
gere sterkte werd gebracht. Maar de ver
klaring van den Engelschen consul-gene
raal, dat dit slechts een voorloopige maat
regel was, bracht de vcrontiuste gemoe
deren weder tot kalmte. Thans is de hoop
der Kretenzers gevestigd op de a s. Bal
kan-conferentie, die zich, als zij n.l. bijeen
komt, wel met de Kretenzische kwestie
zal bezig houden en de eilandbewoners
rekenen daarbij op den steun van Enge
land, daar zij van oordeel zijn, dat het dit
land, dat met Turkije op zoo goeden voet
is, weinig moeite zal kosten de Porte over
te halen om vrijwillig afstand te doen. van
het eiland.
Italië.
De „Co'niet'G d'Itulia" deelt mede, dat
de koningin in gezegende omstandigheden
verkeert en dat dc verlossing tegen Juli
tegemoet kan worden gezien.
D enomarken.
Onder buitengewone belangstelling is
Dondeulag de Dccnsche Rijksdag begon
nen met de eerste lozing van het nieuwe
ontwerp op de landsverdediging. Eerste
spreker was de gewezen minister-presi
dent Christensen, de leider der boerenher-
vormingspaitij. Met groote spanning werd
do rede van dozen zeer invloednjken
staatsman tegemoet gezien, temeer daar
hij zich nog volstrekt niet had uitgelaten
„Ja dat vs 11 zeggen och ja, dat zal
wel noodig zijn."
Zoodrit ze alleen was gelaten snelde ze
naar den spiegel. Wat zag ze er uit; het
gelieele gezicht gezwollen, zoo kon ze on
mogelijk voor den dag komen
En aan den anderen kant ook vreesde ze
do ontevredenheid van den groothertog
Plotseling zag zo haar gemaal reeds met
ontevreden gelaat vóór zich staan.
„Ik hoor daar en zich zelf in de
rede vallend vroeg hij rechtstreeks„wat
meen je hiermee tc beseiken?"
„O, mijn hoofd doet stamelde ze ver
ward.
„Zelfs indien hot je pijn deed, waarvan je
daar straks trouwens toch nog geen last had',
dan nog zou dat geen ïcden zijn ju aan een
noodzakelijken plicht te onttrekken. Ik ver
zoek je daarom dringend den hertog te ont
vangen on aan tafel te verschijnen."
„Moe kan ik zoo
De groothertog had onderwijl reeds om
de kamenier gebold en toen deze in do
deur verscheen beval hij
„Mevrouw dc groothertogin wil zich van
daag toch maar opofferen. Wilt u zorgen,
dat alles voor haar gereed ligt en schenk
haar wat verfrisseheiul spuitwater in."
Hoe stond ze op het punt hem achterna
te hollen om hem te zeggen hoe ze le
maar ach ze moest, immers den schijn
.nog slechts bewaren.
Dus zich nu maar onderwerpen aan afwas-
Rusland.
Vijf dagen zijn in de Russische Doema
besteed aan de behandeling der interpel
laties van de uiterste rechterzijde en de
nationalisten over de voortdurende terro
ristische buitensporigheden in den Kauka-
sus. De zittingen waren buitengewoon woe
lig. De interpellanten beschuldigden den
stadhouder van den Kaukasus, ^raaf Wo-
ronzcf, van misdadige nalatigheid, waar
door de bewegingen der Kaukasische na
tionalisten werden bevorderd. De afge
vaardigden van den Kaukasus daarentegen
beweren, dat de genomen maatregelen een
verblijf daar onmogelijk maakten.
Do Armenische afgevaardigden ontkenden
pertinent, dat een separistisehe beweging
bestond.
Dc vertegenwoordigers van het gouver
nement hebben veiklaard, dat de Kaukasus
aan dezelfde regeling onderworpen is als
alle andere deelen van Rusland, waar zich
nog terroristische woelingen vertoonon.
De Doema nam ten slotte een besluit
aan, voorgesteld door dc Octobristen, waar
hij een ernstig onderzoek wordt gevraagd.
Volgens een telegram uit Petersburg aan
de „Köln. Zeit." zou Azef sinds eenige
dagen reeds gevangen zitten in het fort
St. Peter en Paul.
Kreta.
Dc hoop der Kretenzers, dat hun eiland
spoedig met Griekenland vereenigd zal
worden, kreeg dezer dagen nieuw voed
sel, toen het bekend werd, dat de Rus
sische troepen uit Rhetymo teruggeroepen
waien. Een minder prettigen indruk maak
te het echter op hen, dat het Engelsche
schingen, eompressen, massagedan zou het
resultaat zeker wel gunstig zijn en werke
lijk stond hot ongewone, roode blosje haar
zeer flaittecrcnd en met wanne hartelijkheid
drukte de hertogelijke gast haar de hand om
den groothertog een welgemeende felici
tatie aan te bieden os er zijn goede keus.
Toen 's avonds de groothertog mee naar
liet station was gereden, wachtte Elisabeth
met ongeduld en spanning de terugkomst
van haar man af. Ze wilde zoo gaarne een
vriendelijk en ssaardeorend woord uit. zijn
mond vernemen, daar ze volgens haar idee
alles had gedaan om zijn boosheid te ver
drijven. Onafgebroken hield ze haar blik
op de wijzerplaat der giootc klok gericht
eindelijk hoorde zo een rijtuig naderen
de groothertog moest, dus in het slot zijn
teruggekeërd.
Ifaar spanning vergrootte bij de minuut
en hoewel zc druk met haar hofdames con
verseerde, waren toch hniu* gedachten er niet
bij en bleef ze maar wachten op liet moment,
dut haar man zou binnentreden. Maar de
groothertog verscheen niet in plaats daar
van kwam majoor Yen Griesheim m het
salon aankondigen, dat. de groothertog zijn
wegblijven moest laten excuseeren wegens
drukke bezigheden.
Daar was al haar kracht en moed ineens
weer geweken en alleen in haar slaapkamer
zijnde snikte zc heel hnnr leed koortsachtig
opgewonden uit. Eigenlijk zou ze toch naar
hem toe kunnen gaan om zich met hem te
Amerika.
De „New-York Herald" bevat' een tele
gram uit Havana, meldende: Bij het Huis
van Afgevaardigden is een wetsontwerp
ingediend, waarin aan vreemdelingen ver
boden wordt bezittingen te hebben .op Cuba.
Indien deze wet wordt aangenomen, wor
den daardoor millioenen dollars Engelsch,
Amerikaanse!), Spaansch en Fransch bezit
getroffen. De wet bepaalt, dat alle han
gende tiansacties moeten worden geschorst
en dat alleen Cubanen, geboren of genatu
raliseerd, eigendommen kunnen verkrijgen
op het eiland.
BINNENLAND.
II. M. de Koningin-Moeder bracht heden
voormiddag in Pulchri Studio een bezoek
aan de tentoonstelling van schilderijen en
beeldhouwwerken van werkende leden van
dit schildeikundig genootschap.
V
II. M, de Koningin-Moeder heeft een gift
van f 100 doen toekomen aan de Muziek-
en Tooneelvereeniging „Reicha" van het
Staatsspoonvegpersoneel te 's-Gravenhage,
ten bate van liet Herstellingsoord van
spoorwegpersoneel, en een gift van f50
aan de Vereeniging „Hulp 'in Nood", te
's-Gravenhage, ter gelegenheid van het 50-
jaiig bestaan dier Vereeniging.
Opvoeding van kindoren.
Mevrouw Thérèse Hoven, te 's-Graven
hage is in de plaats van mej. C. Gunning
te Amsterdam opgetreden als secretaresse
van het Nederlandsch comité voor het
Internationaal congres voor „de opvoeding
van kinderen in het huisgezin", in 1910
te Brussel te houden.
Dit do S. D. A. P.
Naar men verneemt, werkt mr. P. J.
Troelstra aan een brochure over de vrij
heid van het woord, naar aanleiding van
de jongste gebeurtenissen in de S. D. A. P.
Instituut voor Land- en Volkenkunde.
Men schrijtl ons uit 's Gravenhage
Onder leiding van zijn voorzitter, Prof.
Kern, hield het Instituut voor Taal-, Land
en Volkenkunde, van Nederl.-Indic, heden-
verzoenen maar hoe kwam het, dat zijn
vertrokken haar vreemd waren gebleven,
ja, haar zelfs afschrikten?
En ze zou hem nu in zoo tangen, langen
tijd niet zien
Langzaam duaalde nu Elisabeth Christine
de wenteltrap af, en niet aarzelend en lang
zaam, zooals op den eersten avond, maar
-haastig en vastberaden, trad zo de studeer
kamer van haar man binnen. Zo aas reeds
zijn stool genaderd, nog eer hij bad kunnen
opspringen.
„Wat is ei?" vroeg hij, verschrikt van
zijn werk opkijkend. „Lk heb op het oogen-
blik hcusch geen tijd over or liggen nog
allerlei gewichtige dingen tc waentea die
onmogelijk kunnen weiden uitgesteld!"
„Ik heb ook weliswaar nooit tijd ov)c
voor jou," zei ze droevig, „maar jij schijnt
voor mij zelfs geen seconde vrij ie kunnen
maken."
„Spreek toch in 's hemelsnaam niet altijd
op dezo manier tegen me. Het is toch mijn
schuld niet, dat jij zulke dwaze meisjes
idealen hebt gehad. Ik zou je nu wol vrien
delijk willen verzoeken mijn geduld maf. lan
ger in zee hooge mate op do proef to stri.cn
„En of mijn gtnh'ld al op de proef wordt
gesteld daarom bekommer je je absoluut
niet, mij geef je ook nooit een oogeublikjo
de gelegenheid mijn hart ceys uit te storten.
Hij wierp zijn pen neer.
(Wordt vervolgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Van liet Hof.