62"" laargang.
Dinsdag 23 Februari 1909
No. 12931
Geheimzinnig' verleden.
BUITENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dag e 1 ij k s., met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Sc li ie da m en VI a ar din gen fl. 1.25. 0
per post fl. 1.65.
Prijs per week; Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen, worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten uea middags vóór «en
iiur aan het bureau bezo-rgti zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels £1.0,02; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertontiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan hot Bureau te voldoen.
Xnterc. Telefoon
voor do Hedactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Schiedam, 22 Febr. 1009.
BALK AN-ST ATEN.
Uit Sofia wordt gemeld dat Je minister
tan buitcnlundschc zaken officieel uit Pe
tersburg er van verwittigd is, dat- de ezaar
Bulgarije als koninkrijk wil erkennen.
In diplomatieke kringen verzekert men,
dat de mogendheden gezamenlijk tot die er
kenning zullen moeten overgaan.
Het „Fremdenblutt" te Weenen schrijft
Het uit Sofia afkomstige bericht, dat Rus
land, Frankrijk cn Engeland Bulgarije als
koninkrijk' hebben erkend, wordt door Keuter
tegengesproken. Het bericht kon niets ver-
lassends hebben, omdat deze erkenning reeds
gedurende langen tijd door de Mogendheden
besproken wordt.
Wat de houding van Oostenrijk-Hongarije
tegenover deze aangelegenheid betreft, is
liet voldoende om er aan te herinneren, dat
de rcgecring reeds in October van het vorige
jaar bij enkele Mogendheden nnndrong op de
erkenning van Bulgarije's onafhankelijkheid
en dat de Minister van Buitenlandsche Za
ken zich ook in dezen zin uitliet tegenover
de delegaties. Aangenomen mag worden, dat
Oostcnrijk-IIongarije, zoodra. Bulgarije en
Turkije het eens zijn geworden, niet zal aar
zelen om, in overeenstemming met zijn reeds
aangegeven standpunt, de onafhankelijkheid
van Bulgarije en de koninklijke waardigheid
van den vorst vnn Bulgarije te erkennen.
Do Wecnsche correspondent van de „Kol-
nisclie Zeitung" merkt, naar aanleiding hier
van op: De uitlating van het „Frcmdcn-
biatt" kenschetst de kern van de vraag.
Wordt Bulgarije het met de Porie eens en
wordt, bij die overeenkomst voldoende reke
ning gehouden met de geschonden belangen
van de Oriontspoorwegen, dan kan voor
Oostcnrijk-IIongarije en ook voor Duitsrh-
land geen reden bestaan de in werkelijkheid
reeds bestaande onafhankelijkheid van Bul
garije ook niet officieel te erkennen. Wordt
rotst Ferdinand op zijn reis naar Rusland,
waarheen hij zich heeft hegeven, om bij de
begrafenis van grootvorst Wladimir tegen
woordig te zijn, door het hof als koning van
Bulgarije behandeld, dan is dat een persoon
lijk eerbewijs, dat aan volkenrechtelijke ver
houdingen niets verandert. Hierdoor is het
onjuiste bericht van de erkenning van Bul
garije's onafhankelijkheid en de koninklijke
waardigheid van vorst Ferdinand in dc we
reld gekomen.
En uit Konstantinopel komt- het bericht
dat de grootvizier een bezoek heeft gehad
van den Russischen gezant die oen telegram
van Iswolski overhandigde waarin verklarin
gen stonden gelijkluidende aan die welke Tb-
wolski aan den Turkschen gezant te Peters
burg had gegeven. In dat telegram wordt
gezegd, dnt daar vorst Ferdinand telegra
fisch den wonseh te kennen gegeven had
om de begrafenis van grootvorst Wlnd-'mir
hij te wonen, het, zooals do hoffelijkheid
dit eischt, noodzakelijk was hem te onlvnn-
Roman naar liet Duitsch
van
GEORG HART WIG.
gen. Dit telegram,waarbij aan Turkije
.'riendschappelijke verzekeringen worden ge
geven schijnt de Porie gerustgesteld te
hebben.
De Wecnsche „Aligcmeinc Zeitung" weet
mede te deelcn, dat do Bulgaarsehe -ouve-
rein van zijn verblijf in Petersburg gebruik
zal maken om een andere oplossing van hot
Ïurksch-Bulganrsehe geschil voor Te stellen,
omdat de door Turkije aangegeven regeling
dreigt dc zaak nog langen tijd hangende te
houden. Frankrijk en Engeland zouden dit
allernieuwste voorstel steunen.
De toestand sn Servië schijnt ook een
keer te hebben genomen.
Een Oostenrijkseh-IIongaameh diplomaat
heeft aan het „Neuos Wiener Abendblatt"
medegedeeld, dat alle over dc houding van
Oostonrijk-IIongnrije ten opzichte van Servië
verspreide geruchten onjuist z.ijn. öoslen-
rijk-ilongarije houdt zich, evenals tevoren,
aan zijn politiek en hoopt, dat hot de Donaii-
monarehie niet onmogelijk zal worden ge
maakt die voort te zetten.
Uit Belgrado wordt aan hetzelfde blad ge
mold, dat de oorlogszuchtige kreten verstomd
zijn. Dc gezindheid wordt kalmer. Men ge
looft dat er een coalitie-kabinet gevormd zal
worden met P.asios ah president. De „Xeue
Freic Pressc" meent ook, dat Pasios als
minister-president een waarborg voor hel
behoud van den vrede zal zijn.
Er is, zoo schrijft men uit Belgrado aan
liet ,,Berl, Tagebl.", plotseling een einde ge
komen nan het krijgsgechreeuw in Servië.
Daartoe hebben verschillende omstandighe
den medegewerkt. In de cerate plaats, dnt
Oostenrijk en Turkije het thans vrijwel eens
zijn geworden. Eerstgenoemd land heeft
dus thans de handen vrij cn de verstandige
elementen in Servië zijn tot inzicht geko
men van de,n ernst van den toestand. Daar
bij komt nog, dat Montenegro, waar in
den beginne dezelfde oorlogszuchtige geest
hcerschte als in Servië, en dat gezamenlijk
met Servië ten strijde zou trekken, zich
ilmns vrii wat kalmer en bedaarder be
toont. En bovendien heeft Servië van
Frankrijk en Rutland nogmaah don raad
ontvangen don hoog niet te strak te span
nen. Nu is de mogelijkheid niet uitgeslo
ten, dat in Servië het wachtwoord is ge-
spvcn zieh niet al te luidruchtig en te oor-
logsgezind te betooncu, en intusschen in
stilte toebereidselen te treilen, maar ook
daarmede zal het vermoedelijk zoo'n vaart
niet loopen.
En ten slotte hebben de Serviërs, dte
belust zijn op politieke emoties, weder af
leiding gekregen, doordat er weder eens een
mini-stericele crisis is uitgebroken.
De oud-radicale partij heeft, de jonge radi
calen uifgenoodigd in de plaats van de drie
ministers hunner partij, die het kabinet
hebben verlaten, nieuwe candidatcn aan te
wijzen. De jonge radicalen hebben besloten
het vergelijk, mot dc mui-radicalen gesloten,
niet langer te handhaven, met het- oog op dc
oneerlijke wijze waarop dat vergelijk word
geschonden.
ITALIË.
Sonioo, oud minister-president, heeft tot
zijn kiezers een politieken brief gericht.
Betreffende do militaire kwestie zegt So-
uS§i, dat het dringend noodzakelijk is
krachtig te voorzien in do verdediging van
de gienzcn en de uitrusting van het leger
aan te vullen. Ook moeten er maatregelen
genomen worden om Fict jaarlijksche con
tingent te verhoogen en om de vrijstellingen
te beperken door dc invoering van een
verbintenis voor 2 jaar.
Ten aanzien van de buitenlandsche poli
tiek zegt Sonino: Onder de beslommeringen
van het huidige, oogenblik kunnen wij met
sympathie beschouwen de overeenstemmin
gen en overeenkomsten tusschen de staten,
strekkende om den algemeenen vrede te
verzekeren. Zonder onze belangen te scha
den, is het Drievoudig Verbond voortgegaan
gedurende de laatste jaren bij te dragen
tot het behoud vati den algemeenen vrede,
omdat het niemand bedreigt, inbreuk op
niemands rechten maakt en nimmer een
hindernis vormde voor de grootste harte
lijkheid in betrekkingen van eiken verbon
den staat afzonderlijk met andere staten,
liet is echter volstrekt wenschelijk, dat
de diplomatie een middel vindt om snel
allen twijfel en alle misverstanden, die
tusschen dc verbonden mogendheden kun
nen reizen, weg te nemen, en om het
vertrouwen cn de hartelijkheid tusschen
onze regeerders en de bestuurders van het
naburige rijk to herstellen.
De heer Barzilai, lid van de Italiaansche
Kamer van Afgevaardigden, heeft zieh door
een correspondent van de „Neuc Freic
Pressc" laten interviewen cn heeft merk
waardige verklaringen afgelegd, die van
verschillende zijdon zeer gunstig worden
beoordeeld.
In Italië, aldus de heer Barzilai, hecrscht
algemeen een verlangen naar vrede en do
Oostenrijkers, die don Italianen vijandige
bedoelingen toeschrijven, moeten wel ge
heel verblind zijn. Maar juist om deze
roden kan niemand in Italië begrijpen,
waarom Oostenrijk zijn grenzen aan Ita
liaansche zijde voortdurend versterkt en
met troepen bezet, terwijl Italië nooit
dergelijke maatregelen heeft genomen. Men
slaat in Oostenrijk de plank glad mis, als
men de nu en dan voorkomende uitbarstin
gen van bet geprikkelde nationale bewust
zijn (lor Italianen als teekenen van oorlogs
zuchtige bedoelingen opvat.
Dc aanhangers van de Driebondpolitiok,
waartoe r/g van dc Kamerleden büliooren,
beschouwen do oprichting van een Ita
liaansche universiteit te Triest als een
universeel geneesmiddel voor de anti-Oos-
tenrijksche stemming in den lande, en wat
de Balkanquaestie betreft, Italië wenscht
niets anders dan een handhaving van den
status quo en een Minister, die droomde
van gebiedswijzigingen op den Balkan, zou
onverwijld naar een gekkenhuis verwezen
worden.
Barzilai steekt het niet achter stoelen of
banken, dat hij den Driebond voor Italië
allesbehalve ideaal vindt, maar hij oordeelt
een oprechte politiek, die de geschillen tus
schen Oostenrijk en Italië uit den weg
ruimt, gewenscht, en gelooft, dat het niet
moeilijk kan zijn een bevredigende oplossing
te vinden, tenzij men de onwaarschijnlijke
bedoeling heeft een slechte verhouding tus
schen de beide landen te doen ontstaan.
Om tot een vreedzame overeenkomst van
beide landen te geraken, is de persoon
lijke vriendschap van twee Ministers niet
voldoende, maar komt het er op aan, dc
openbare meening gunstig te stemmen.
Uit Petersburg wordt gemeld, dat de
czaritsa de Koningin van Italië de cero-
tcekens van de orde van het Bofte Kruis
heeft gezonden.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
aak in onderzoek. Drie weken geleden ont
dekte de politie te Schlan, dat in een par
ticuliere woning aldaar 's avonds telkens
geheimzinnige bijeenkomsten werden gehou
den van onderofficieren, die met den
trein uit Praag kwamen. Op een avond nu
werd het buis omsingeld, gendarmen on
der bevel van een officier, drongen bin
nen, nadat zij een deur stukgetrapt luid
den, en vonden 30 onderofficieren bijeen.
Deze waren door den on verwachten over-
,-al zóó verbijsterd, dat zij zelfs geen moeite
deden om dc papieren, die op tafel lagen,
te verbergen. Deze stukken werden dus in
be-lng genomen, en liet bleek dat de onder
officieren betrokken waren bij dc anti-mi-
litari.Hische beweging der Tsjeehïseh-nalto
nale socialisten. Zij werden ontwapend en
nog denzelfden avond te Praag aan de mi
litaire rechtbank overgeleverd.
F rankrijk,
In een memorie aan den ministerraad,
neemt de minister van financiën, Gaillaux,
ongeveer de helft der voorstellen van den
minister vnn marine aanhij bestrijdt ech
ter de dringendheid van de vermeerdering
der vlootuitgaven.
liet schijnt, dat de minister van marine
niet geneigd is, zich te voegen naar het in
zicht van den minister van financiën.
Donderdag a.s. zal hij zijn definitieve be
sluiten doen kennen.
De ministers Pioard en Cailltutx zijn bet
al geruimen tijd oneens omtrent de vlootuit
gaven. Picard wenscht een algeheele reorga
nisatie der vloot, terwijl Caillaux de zeer aan
zienlijke sommen, daarvoor benoodigd, niet
wil toestaan, daar deze de begrooting der
mate zouden drukken, dat invoering van
nieuwe belastingen, of verzwaring der oude
onafwijsbaar jioodig zou worden.
Oostenrijk.
Bij dc militaire rechtbanken tc Prang is
op hot oogenblik een zeer opzienbarende
24)
"Spreek dan, maar bedenk wel, il.it alles
Wl ik bier hrb (e doen over gewichtige
taken morgen zal beslissen. Vertel me
Mitcr maar wat je op bet hart hebt, dan
n ik zien wit. daarop te antwoorden valt.
Hreek dus vrij uit, mijn beste Elisabeth."
.?.j tou> jioein me m 's hemelsnaam niet
'tijd mijn berte Elisabeth," waarvan je
tet niets meent, ik kan het werkelijk
langer aanhooren. Telkens doet het mij
"treeselijk onaangenaam min."
fl,'- -*4 mo e>'g," antwoordde hij sehou-
'•toplmlend, „heb ie anders niets te zeg-
Elisabeth?"
dit ?W°'' 'k w''d° je ook nog vragen mij
Ty\ Vfinn"'ddag te vergeven."
wci natuurlijk, je bent immers aan
''«schenen cn daarmee was dc zaak
aius uit,"
i herhaalde ze, terwijl ze haar
niet m ,0P schouders legde. „Voor mij
hi, kun niet verdragen, dat jij denkt - -
fll1 Ut meent
dc")l-C ('cnkv' viel hij haar scherp in
ce> „is, dat jij je door je dwaze 'doorn
"öt verkeerde richting laat leiden."
„Ju, doordal ik niet zeker ben," stamel
de ze blozend, „omdat ik met weer, wat ik
zoo gaarne zou weten ik geloof cn ik
weet, dat ik geen recht heb Ojï de hooge
positie, waarin je mij hebt geplaatst."
„Elisabeth laten we geen onderwerp aan
roeren, dat in hooge mate pijnlijk en boven
dien nutteloos is. Vergeet niet, dat een doch
ter uit een regcercnde familie rcelit heeft
op den troon. Jij onderschat, je eigen kun
nen en moe»t trachten dit idee eens vnn je
af te schudden. In jou positie is waardig
heid en zekerheid een eerste veieiscbte en
met al die nuttelooze overpeinzingen, en ber
inneringen schaad je. niet alleen jc zelf,
maar ook mij en hot gelieele land."
Toen zc bleef zwijgen nam bij haar han
den van zijn schouders af en hield ze
oogenblik in dc zijne.
„Indien je me bepaalde feiten hebt te ver
wijten zog het dan eerlijk en openlijk, lieb
jc niets moer te zeggen, dan kunnen wij
dit onderhoud wel als geëindigd beschou
wen» het windt jou maar "imoodig op en liet
kost. mij veel te voel tijd, nu ik nog zoo'n
massa andere dingen heb 'c doen."
Ze wist zelf niet boe 1 et kwam, dat ze
zich voorover boo? mi lirm een kils op zijn
bandon drukte
„Och hemel ik kan het niet verdra
gen
„Vat kan je niet verdragen?" vroeg hij
inecr ongeduldig dan ontroerd,
„Omdat ik jo lief heb fluisterde zc
zonder op tc kijken. „Dat weet jo immers
en daarom is hel ook toch niet verkeerd
als ik je dit wil bewijzen. Mijn zusters
houden ook allen zoo veel van haar man cn
mijn ouders waren saincn innig gelukkig.
„Jc stelt, mijn geduld wol op zware proef,
Elisabeth. Ik moet je herhalen, dat ik die
vergelijkingen met je vroegere omgeving niet
langer wil hooreu. Laat jc ouders cn zusters
doen wat hen goed*dunkt en doe jij, wat
ik gaarne wik"
Nu bij zag boe hot Elisabeth onmogelijk
was haar tranen to bedwingen vervolgde bij
op minder scherpen loon.
„Je houdt van mij, Elisabeth, en daar
voor dank ik je. Jc bent nog zoo jong eu
koestert natuurlijk fan'asjiisclie droomen,
die e iiter mm', werkelijkheid zullen wor
den."
En terwijl ze zijn hand vaster omklemde
fluisterde zo nauwelijks hoorbaar: „Maar jij
houdt niet van mij?"
De vraag overviel hem eigenlijk te, onver
wachts dan 'lat hij onmiddellijk zijn ant
woord gereed had.
„Mij niet?" herhaalde zc met trillende
stem.
Do groothertog gevoelde zich onrustig
worden en zich uit haar handen losmakend,
antwoordde hij: „Elisabeth, dit is op het
oogonldik, waar je zenuwen blijkbaar zoo
zeer zijn geschokt, geen onderwerp om verder
te redeneeren. Je held,echter de liefde en
sympathie van het volk gewonnen, fracht
daarin en in mijn achting cn dankbaarheid
een schadeloosstelling te vinden voor dat
gene, wat vorstelijke vrouwen, vergeleken bij
haar ongekroonde z.ustcren, moeten ontberen
Jk geef jc wat ik jc geven kan; verlang
niet meer van me, daarmee verricht je geen
goeds."
Wat gaf haar de sympathie van bet \olk
ze zag slechts hem, dien z.e des tc harts
tochtelijker beminde, naarmate hij zich meer
terugtrok. En zich niet langer kunnende
behecrachun snelde ze op hem toe, sloeg
de armen om zijn hals en drukte haar voor
hoofd tegen z.ijn schouder.
,,Ik gevoel me toch zoo ongelukkig -
niettegenstaande al het goede wat ik ge.
niet."
„Elisabeth," sprak hij nu iets teedorder
dan gewoonlijk. „Het kan je bedoeling niet
zijn mij het leven naast jou moeilijk en on
aangenaam te maken. Je bent hnusch op
den verkeerden weg geraakt met je dweep-
ftchtige ideeën en mcisjes-idealen. -Je ongelul-
heb je niet mij, maar je zelf te verwijten
Maar laten we. nu als twee goede vrienden
van elkaar gaan. Goeden nacht, Elisabeth
Hij drukte een kus op ncur haar en een
tweede op haar voorhoofd. „Goeden nacht!'
„Ik heb nog óón verzoek," hield zc nan
daar ze onmogelijk zoo van hein kon weg
gaan.
„Tndien 'net- in mijn macht ligl.yv .nan to
voldoen, dan zal het zeker geschieden,"'
„O, jij kan liet beslist liet hangt- alleen
maar van je wil af. Zend Ingeborg
Ilellmar weg
Ze had liet heel gewoon als bad ze Uteri
Duitschland.
De berichten over een vergelijk in de sub-
commLde voor de belastinghervorming
tusschen de conservatieven, bet centrum en
de vrijzinnigen, over welk vergelijk de „Ger-
nuuiia" bijzonderheden van den afgevaar
digde van het centrum Vordcn had, worden
bevestigd. Alleen ontkent de ,,Norddcutschc
:\llgemeinc Zeitung" dat een en ander door
den vertegenwoordiger van het rijksdeparte
ment van financiën werd goedgekeurd. De
nalatensehapbelasting, do uitbreiding van bet
successierecht tot tic kinderen en echt-genoo-
ten en liet erfrecht van den staat vervallen.
De mataculairc bijdragen worden verhoogd
tot 150 millioen mark cn de bondsstaten
zullen verplicht z.ijn die te heffen door directe
belastingen op het bezit-. Den len Februari
1912 moet de wet er z.ijn, die dit alles ie-
gelt. Tot zoover het hooger bedoelde ver
gelijk.
Dc nationnal-liberalcn gaan bier niet in
mede, daar zij niet. vertrouwen, dat dit naar
iberalen wenschen geschiedt. Hun n cstem-
ming is onmisbaar voor de totstandkoming
der directe belastingen; daarom is men
nog niet klaar.
Ook van vrijzinnigen kant komen protes
ten in.
De „Germania" beschouwd het vergelijk
blijkbaar als een succes voor liet centrum.
De „Rheinisehe Wcs-fphalische Zeitung"
deelt mede, dat de keizer buitengewoon vol
daan is over bet bezoek van koning Edward
en het beschouwt als een groot succes vnn
zijn persoonlijke politiek. Z. AL heeft zijn
zelfvertrouwen herwoimen en gevoelt een
groote behoefte aan arbeid. De terughouding,
die de keizer zieh een tijd lang oplegde, zal
niet lang meer duren. Wilhelm II is weer
geheel dezelfde nis voor de stormachtige
N ovemberdagen.
Ts het blad juist ingelicht en er bestaat
gelukkig ecnige reden om z.ulks te betwijfe
len, dm ware het per slot van z-ike wellicht
t-och maar beter, dnt dc koning van Enge
land aan gene zijde van de Noordzee was
gebleven.
mee geen bizonderc bedoeling', willen ra
gen, maar de woorden„Zo beeft, een zieke,
lijdende vader, laat haar toch weer tot bom
teruggaan," kwamen er uit al» gaf ze zelf
toe, dat deze opmerking met baar verzoek
eigenlijk niets luid te maken.
„Ik moet ie zeggen aan dit verzoek onmo
gelijk te kunnen voldoen. Als jou fijngevoe
ligheid het al niet doet, dan toch verbiedt
de mijne een dame die zooveel verdriet en
bcleedigonds heeft ondervonden, opnieuw on
gegrond een beleediging aan te doen."
„Noem je bet geen reden, als ik
„Vergeet niet dat wij zoo min mogelijk
onze hofhouding moeten veranderen, integen
deel heeft iiet alles voor, ons personeel zoo
lang mogelijk te behouden. En wat bet went
ook eigenlijk deze wensch Welke bedoeling
kan jc er mee hebben?
„Ik z,io er een verwijt in gravin TTellmar
als hofdame te hebben gekozen. Of moet ik
et- misschien vrouwelijke nijd achter zoeken
Een vrouw van jou rang en stand behoort-
nu toch werkelijk boven dergelijke /.wak
heden te z.ijn verheten en z.e tenminste in
geen geval te uiten."
„Dat niet, dal mol," fluisterde ze if-
werend.
„Dat niet? Maar op grond waarvan zou
ik baar dan kunnen wegsUuon? Zeg mij de
roden, die je je toch zelf hebt moeten dui
delijk maken."
(Wordt vervolgd.)