63'
Vrijdag 16 April 1909
Saris vau lintei tot Moppstra.
Openbare Verkooping.
"buitenland.
Boze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor S ch ied a m en VI aard in gen fl. 1.25. Franco
per Post *-65.
fe' Prijs por week: Voor Schiedam' en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór oen
ar aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 1:G regels fl. 0.92iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zjj
innemen,
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents pér advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Intorc. Telefoon
Burgemeester on Wethouders
tan S o li I E D a m,
zullen, ten overstaan van den Deurwaarder
G. S. M0NTF00RT, aldaar, op Vrjjdag
den 16 April 1000, des namiddags 2 uur,
publiek a contant verkoopen
nabij de Stadstimmerwerf aan de Korte
Haven
afbraak on brandhout,
en nabij het voormalig Kantongerechts
gebouw
Iepen- en essehen boomstammen.
Schiedam, 15 April 1909.
TURKIJE.
Het is we! hard voor de leiders der be
weging van het vorige jaar, die Turkije zijn
constitutie bracht, dat met óen slag aan
hun heerlijkheid een einde is gemaakt, en
nog wei met hetzelfde middel, waarvan ook
zij met zoo'n groot succes gebruik hadden
gemaakt, het leger. Het comité had, sedert
het de macht in handen had, alles gedaan
om den band tusschen de militaire macht
in de hootdstad en de aanhangers van het
oude regime te breken. Daarvoor werden de
regimenten, die de paleizen van den sultan,
het zg. Vildiz-kiosk, bewaakten, overgeplaatst
en de Albaneesche en Syrische lijfgarde-
bataljons van den sultan, tot diens groot
verdriet ontslagen.
De officieren hiervan, die zich onderscheid
den door groote aanhankelijkheid aan den
Sultan, en daarvoor rijkelijk werden beloond,
zagen zich plotseling uit hun bevoorrechte
positie gestooten en waren al spoedig te vin
den voor het omverwerpen van de ni uwe
orde van zaken, vooral wanneer daarbij de
vaan van geloof en traditie werd ontplooid.
Zij waren voor de uitvoering van deze plan
nen, die door de liberalen en den onlangs
gevormden Mohammedaanschen bond in ver-
eeniging waren opgemaakt, het meest ge-
wonschte element en bij hen als kern sloot
zich direct een heel leger van ontevredenen
met den nieuwen koers aan. Ook de paleis-
kliek moet aan de beweging niet vreemd
zijn; het wekt achterdocht dat de Sultan
onmiddellijk bereid was aan de eiscben dei-
opstandelingen toe te geven. Reeds bij de
Februaribeweging is gebleken, dat de sultan
en zijn onmiddellijke omgeving slechts uit
nood, en niet uit overtuiging trouw beloof
den aan de constitutie.
Elke anti-constitutioneele beweging kon
bij voorbaat verzekerd zijn van de medewer
king en steun van de paleiskliek. Dit is ook
duidelijk gebleken. De soldaten toch nemen
hun officieren gevangen, bedreigen het parle-
(Slot).
>,Wat beteekent dut?" riep dc commissaris,
„ik heb bevolen, dat de dief voorgebracht
zou worden."
Eén van de agenten wees zwijgend op den
baron.
„Daar begrijp ik niets van
stamelde Clement.
„Ik nog veel minder," viel de student hem
'tl de rede.
»Ik kom doodonschuldig uit de soos om
naat huis te gaan en word door uw nianne-
jes overvallen en hierheen gebracht. Ik eisch
CGn vo,tkl"ring van deze behande-
»En die dwarsligger dan?" vroeg de amb
tenaar.
"Had ik toeval tig hij mij," antwoordde
c ander, „omdat, ik niet wist, dat do
"et dragen daarvan verbood."
"En hoc kwam u er aan?"
ken' eenvoudig, ik liet den balk
"Maken? Tim! Erg zonderling. En
«elk dool?"
„Ik geloof niet, dat ik tot heb benntv'um
vnn ':''e vraag wettelijk verplicht ben
1 om] °n^ °°1.1 Ecwijs van mijn achting ei
b Ljj 'f voor u to geven, zal ik nies
wEdc den- balk als pressc-pnnier
°P mijn schrijftafel gebruiken.»
a-m-'n",0'10?''11"''" de commissaris uit,
Ik xt nushmik va» mijn geduld
ffem me niet kwalijk," anlwt
wet
ma-
met
voor-
an l.woorddc do
Hij
p*
IStH
ment, eiscben het ontslag van den grootvizier
en de ministers, zij trekken naar Yildiz' en
juichen daar den sultan toe Deze verschijnt
aan liet venster, spreekt de opstandelingen
toe met smijne kinderen 1" en willigt al hun
wenschen in. Onmiddellijk zendt hij een
iradee naar het parlement, mededeelend dat
het kabinet ontslagen is, dat aan Tewfik pasja
(niet Kiamil-pasja, zooals eerst abusievelijk
werd gemeld) de vorming van een nieuw
kabinet is opgedragen en dat aan alle deel
nemers van den opstand gratie zal worden
verleend. Uit dat alles blijkt zoo klaar mo
gelijk, dat het paleis verre van vreemd is
geweest aan dezen opstand.
Gisteren is hot nieuwe ministerie definitief
samengesteld. Tewfik pasja wordt grootvizier,
Edheia pasja minister van oorlog, Merzbey
van financien. De ministers van marine en
financiën zijn slechts interimair benoemd. In
den namiddag had de plechtige installatie
plaats van don grootvizier cn den Sjeik ul
Islam, het hoofd der geloovigen. Er was een
buitengewoon talrijke menigte op de been.
Tiet keizerlijk dekreet, waarbij Tewfik pasja
benoemd wordt tot groot-vizier en Zia-eddiu
tot Sicik ul Islam, beveelt strenge inacht
neming van de Sherint-wclten, het behoud
bevordering van de
ter
vooruitgang
van regee-
van de constitutie
veiligheid en den
ring en steurt en de welvaart van alle onder
danen des sultans. liet drekreet eindigt niet
de inroeping van Gods hulp bij den arbeid
van den groot-vizier.
Het nieuwe kabinet wordt algemeen be
schouwd als ecu ovorgangsnünislcrie, dat
den weg zal bereiden voor dc terugkeer
van Kinmil pasja en Naz.im pasja, de twee
populairste mannen, resp. tot het ambt van
grootevizier en dat van minister van oorlog.
Het Comité voor eenheid en vooruitgang,
is dus overvleugeld, maar dat Turkije tot
hel oude regime zal terugkeeron is zeer twij
felachtig. Wel schijnt'tdatdc Liberale Unie
door de reaction ml i ren, mot wier lndp zij het
comité omver heeft geworpen, zul worden
overvleugeld, maar het comité bestaat nog cn
zal naar veler meaning do slag spoedig tc
boten komen. Ze beschikt niet alleen over
het tweede en derde legercorps in Mace
donië, die doortrokken zijn van zijne ideeën,
maar hot Looft, ook overal in bet rijk zijn
sub-comité's, met hun aanhang. Er is goon
stad van den tweeden of derden rang in Tur
kije, die geen sub-comité telt, omringd door
leden, die Ium leven voor de goede zaak
overhebben.
Tiet comité te Kon slant i nope! heeft voor
do opstandelingen moeten zwichten, maar
het Comité van Eenheid en Vooruitgang
is nog niet overwonnen. De officieren te Sa-
loniki hebben al aan het comité meegedeeld,
dat zij met hun tiocpon bereid zijn naar de
hoofdstad op tc rukken. Wil het comité dus
alles op het spel zetten om zijn vorige macht
te herwinnen, dan zal de revolutie niet
zoo'n onbloedig verloop hebben, dan zich
aanvankelijk liet
binnenkort weten.
aanzien. Wc zullen het
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
student zeer koel, met een blik op de twee
agenten, die hem bewaakten, „ik geloof dat
als er van misbruik sprake is, het woord
beter in mijn mond paste."
„Er zijn in dc laatste dagen herhaaldelijk
diefstallen van dwarsliggers voorgekomen,
cn
„Daarom hooft men mij als dief gearres
teerd, viel dc student luid lachend den amb
tenaar in do rede. „Vergeef me mijn vroo-
lijkhoid op deze ernstige plaats, maar hei, is
toch al te mal."
„Toch niet zoo komiek, als u schijnt to
geloovcn, baron, als u mij niet dadelijk een
geloofwaardige opgave kan doen van de her
komst van dit corpus dilicti."
„Met hot grootste genoegen," antwoordde
de student. Hij haalde uit zijn jas een papier
en mikte het den commissaris over, hem
vergenoegd aanziende.
Deze las:
Nota voor den heer baron vnn Edcnburg
tot Mopponstein. Debet aan Jozef Dekker,
timmerihan
Een dwarsligger van eikenhout naar maat
vervaardigd 12.75.
liet bedrag in dank ontvangen,
JOZEF DEKKER.
„In dank ontvangen," antwoordde van
Edcnburg. „U ziet dus, dat het corpus
delicti, zooals u liet, gelieft te noemen, mijn
rechtmatig eigendom is. En als u zoo
vriendelijk wilt zijn onderaan den balk het
brandmerk van den wakkeren timmermans
baas ,il oogenschouw te nemen, <hm zal dit
u gauw van uw naar het schijnt nog wat
twijfelachtige stemming afhelpen!"
De commissaris was buiten zichzelf van
woede. 1 lij wns de speelbal van een studen-
O&stvnrijk (en Servië.
Do Servische minister Pasjitsj, de leider
der oud-radicale panlij cn van de meerder
heid in do Skocpsjtina heeft zich uitge
sproken over de wijze, waarop Oostenrijk
do belofte gehouden heeft om Servië com
pensaties op economisch gebied tc schen
ken.
Pasjitsj zeido geen steek om die com
pensaties to geven. Voor zoover mij be
kend is, zei hij, gaat het thans niet om
compensaties op economisch gebied, die
wij konden hopen en verwachten, maar om
gekeerd om tie eischen, die Oostenrijk ons
stelit. Oostenrijk wil ons thans niet half
zooveel toestaan, als in het vroegere han
delsverdrag. De aangeboden transito-verbin
ding door Bosnië is noch een concessie,
noch ecu compensatie. Voor ons is het nog
voordeoliger naar Egypte uit te voeren.
Dat is niet de stemming, in oud-radicale
kringen heerschcnde, die Oostenrijk moest
opwekken, nu Servië zich heeft vernederd
en daardoor den vrede in den Balkan oen
dienst bewezen. Reeds dadelijk nadat dc
vrede verzekerd was, dio-ng de „Ncue fieie
Prosse" aan op liberale uitvoering van do
'beloften aan Servië. Maar de Oostonrijk-
schc regeering zit zoo onder den pantoffel
der agrariërs, dat zij geen concessies durft
geven, die de grootgrondbezitters onaange
naam zouden kunnen zijn.
En daardoor Wekt zij in Servië een stem
ming van wrevel en ontevredenheid, die
voortzetting der onderhandelingen overhel
handelstraetaat onmogelijk maakt. Voor-
loopig zijn die onderhandelingen dan ook
gestaakt. Hot is Ie betreuren, dat een
groote mogendheid als Oostenrijk op die
wijze optreedt legen een kleinen staat als
Servië, na alles wat in dc laatste maanden
is voorgevallen.
Rusland.
Dc reis van den minister van buitcnland-
sche zaken Iswolsky, die officieel drie
waken mot verlof gaat, zal, naar stellige
geruchten vertellen, dezen verloftijd benut
ten om besprekingen te houden met enkelen
der leidende Europeesche staatslieden, o.a.
mol. den Duitschen Rijkskanselier Bulow en
mot den Pranschen minister van 'builcnland-
sohe zaken, Pichon.
Hoofddoel dier besprekingen zou zijn om
tot een gemeenschappelijke ofticieole erken
ning te komen vau Bulgarije's onafhanke
lijkheid.
Waar op het oogonblik de binncnlandsche
toestand van het Ottomaaiisehe Rijk vnn
dien aard is, dal van een voortzetten dei-
directe onderhandelingen over deze aangc-
teiteiroek, maar hij durfde hem niet te laten
merken, dat hij het, voelde. Wat te doen?
ILij kon den spotter niets maken.
„Meneer kan gaan," sprak hij met inge
houden nijd tot dc agenten. „U heeft u ech
ter de onaangenaamheid zelf Ie wijten, baron,
cn zult er goed nun doen voortaan uw zon
derlinge pressc-papier thuis te laten. Goeden
nacht 1"
„Dien wonsoh ik u i" antwoordde do ander
vol beteekonis en veidwcen met zijn „pressc-
papier."
Clement ging een krap hooger en wierp
zich op bod. IIij kon den slaap niet, vatten.
De woede over den studentenstreek de
beschaming voor zijn ondergeschikten liet
gestoorde kaartspel de nutteloozc wraak-
godalcliten, dat alles woelde wild in zijn her
sens rond.
En toen hij eindelijk insliep, grijnsde nog
altijd liet vergenoegd lachende gezicht van
den baron hem toe, terwijl Mock zijn kopcr-
roode tronie over hem hoen boog en hem oen
reusachtige dwarsligger op de borst legde
zoo zwaar zoo zwaarHij dacht te stik
ken, toen plotseling een krachtige ruk aan
do bel hem wekte, zmulnl hij verschrikt op
sprong cn naar hek venster liep.
„De commissaris heeft gelast, hem tc wek
ken," riep van onder een agente „Wij heb
ben den dief!"
„Eindelijk," zuchtte Clemente Dat was
tenminste de rehabilitatie voor zijn politic-
oei'. Rillend van de kou trok hij de nood
zakelijke kleeron aan en stormde naar bene
den naar hot wachtlokaal, toon het, juist, één
uur sloeg.
Toen hij do kamer binnentrad, dacht hij
door den grond Ie zinkeu, want tusschen
twee politic-agenten,cite in een andere wijl:
tegenheid tusschen Turkije en Bulgarije
voorshands we! niet veel komen zal, lijkt
bovenstaand gerucht geenszins onwaar
schijnlijk.
P e r z i
Mag men de I «rich ten uit Teheran aan
den „Lokal Anzeiger" geloovcn, dan is de
toestand vanTebris minder ernstig, dan de
berichten uit Russische en Engelsche bron
vertellen. De stad is, volgens liet Duitsehé
blad, kalm cn dc levensmiddelen worden
goedkooper, omdat de troepen van den sjah
zelfs proviand in de stad binnensmokkelen.
Eiken dag komen ook overioopers van de be-
legeringstiroepen in Tebris aan. Do nationa
listen hopen op een spoedig ontzet van de
stad. Er zijn al onderhandelingen tusschen
de nationalisten te Tebris en de regeering
te Teheran gaande, maar, wat de uitkomst
ervan is, is nog niet bekend. Do gevechten
zijn al sedert dagen gestaakt. Naar verluidt,
heeft Sattar Chan stellig geweigerd, de stad
over te geven. ITij heeft geantwoord, dat
zijn gewapende aanhangers nog voor weken
over schietvoorraad en levensmiddelen be
schikken en van plan zijn, zich tot het uiter
ste te verdedigen,
In het zuiden van Perzië nemen de wan
ordelijkheden hand over hand toe. Volgens te
Teheran ontvangen berichten plunderen en
vermoorden rooverbenden ten getale van ge
zamenlijk wel achthonderd man, de inwoners
van Aininabad en Ycdikhast, op ongeveer
25 kilometer ten Zuiden van Ispahan en ten
Noorden van Selliras gelegen. Dc stad Kol
man is door rooverbenden ingesloten en is
bijna geheel van de buitenwereld afgesloten.
vice-admiraal F. II. P. van. Alphen, op
Crooswijk, op uitdrukkelijk verlangen van
don overledene in den strengst mogelijkcn
eenvoud plaats gehad. Geen bloemen dok
ten do baar cn geen toespraken werden ge
houden. Aanwezig waren Kamerleden en
oud-Kamerleden, vele notabelen, eenige ma
rineofficieren en oud-militairen.
De heer II. .1. Lambert bedankte namens
de familie.
BINNENLAND.
Corps diplomatique.
De Oostenrijk-Uongaarsche gezant bij ons
hof is, na langdurige afwezigheid, in de re
sidentie teruggekeerd.
Audiënties.
De gewone audiënties van de ministers
van oorlog en van koloniën zullen resp. Don
derdag 15 en Vrijdag lfi dezer niet plaats
hebben.
Tweede Kamer verkiezing.
De vrijzinnige centrale kiesvereeniging in
liet district Franeker heeft tot candidaat ge
steld den heer A Rauwerda, landbouwleer-
aar te Leeuwarden, vrijzinnig-democraat.
(»N. O.")
In Rotterdam IV is door de liberale en
vooruitstrevend liberale kiesvereeniging tot
candidaat geproclameerd het aftredend lid,
de heer A. Plate.
Begrafenis Yieo admiraal van Alfen.
Hedenmiddag heeft de begrafenis van
dienst hadden, stond baron van Eden-
burg mot zijn dwarsligger en hij ladrtte zóó
vergenoegd, als Clement hem in zijn droom
gezien luid.
„Zooals u ziet," zoo ontving do student
den commissaris, die hem sprakeloos aanstaar
de, „ik moet vandaag niet alle geweld dief
zijn. Om van mijn eerste arrestatie te beko
men, ging ik nog wat wandelen, en werd
nogmaals ingerekend. Ik maak u overigens
mijn compliment over de waakzaamheid van
uw mannetjes. Werkelijk, goed geschoold
Jammer, dat ze den echten dief niet te pak
ken kunnen krijgen. Ze hebben zich thans
weer vergist, zooals u, dc commissaris, mijn
beschermengel, ongetwijfeld dadelijk zal er
kennen."
Do „beschermengel" was echter in een ver-
schrikkolijken toestand. Zulk een hoon had
hij nog nooit moeten verduren. Alles in zijn
hoofd draaide dooreen, maar wat zou liij
doen?
„Meneern'r!" siste hij den student, toe,
„u speelt een gevaarlijk spel maar ik
krijg u wel te pakken onthou uw dag!"
„Zooals u ziet," antwoordde de student
met zijn onverstoorbaar lachje, „hebben ze
me al vaster to pakken dan me lief is,"
„Ga Iron ga heen," riep do commis
saris, „maar wees overtuigd, dal ik mijn
beklag zal doen
„Uw beklag doen," vroeg cle student Ver
wonderd. „Dat is sterk. Ik dacht dat i k
alle reden had om me te beklagen."
„Ja, ja, 't is in orde, dat zal wol terecht
komen," antwoordde Clement, kort. „U bent
ontslagen,"
Tegelijkertijd gaf hij de anderen een wenk
en het gezelschap Verliet het bureau.
■„O, wat een ellendige kerelj" kermde de
Intern. Fotografie-! entoonstelling.
Do „Slct." no. 87 bevat een Kon. besl.
van 10 dezer, waarbij wordt ingesteld een
Neder!ands-che commissie voor de interna
tionale fotogrnfiotentoonstelling, welke in
1909 te Dresden wordt gehouden, benevens
de benoeming van leden in de verschillende
afdeelingen daarvan.
Be blijde verwachting.
De Ilaagsche corr. van de „L. C." schrijft:
In verhand mot al die wiegen, welke dei-
Koningin ten geschenke werden aangebo
den, was 't niet anders dan begrijpelijk,
dat de vrouwelijke en ook de mannelijke
nieuwsgierigheid zich met de vraag zou
bezighouden, welke wieg nu hot voorrecht
hebben zou om in de Vorstelijke kraam
kamer een plaats te verwerven.
Welnu, ik ben er in geslaagd om gege
vens te verzamelen, die mij in staat stel
len antwoord to geven o H'leze vraag.
De eigenlijke speciale Koningswieg zal
wezen do oorspronkelijke wieg van Haar,
die nu hoopt binnen enkele dagen 't Ko
ninklijk moederschap te verwerven. Iln die
zelfde wieg, waarin onze Koningin werd
neergelegd, zal ook de jongste telg van ons
Vorstenhuis rusten.
Do Koningin-Moeder, die met de moest
•moederlijke zorgen, maar ook mot de meest
■moederlijke vreugde in de voorbereidende
zorgen van de koninklijke kraamkamer haar
grootste deel heeft genomen, ja, wilde en
wensc-nie da! zij uitsluitend daarvoor zor
gen mocht, lieefi die „oude" wieg van onze
geliefde Koningin, al geruimen tijd voordat
er van eenig geschenk sprake kon wezen,
in .handen gesteld van de firma Baltus,
alhier, die opdracht kreeg voor een volko
men restauratie.
Dat aan die opdracht is voldaan, zoo
volkomen en zoo uitnemend, dat de hoog
ste verlangens van onze Landsmoeder ten
beste waren bevredigd, laat zich. begrijpen.
„En nu die andere wiegen?" hoor ik
u vragen.
Monumentaal als ze zijn, zullen ze naar
clou aard kunnen paradeeron in de speciaal-
intiemo ontvang-salons van 't Koninklijke
paleis. Maar de eigenlijke wieg... daar
voor heeft dc Koningin-Moeder gezorgd.
De politleken partijen.
Vnn de serie „Onze politieke partijen'
ont-
commissaris, terwijl hij de trap naar zijn
slaapkamer opstrompelde.
Maar helaas nog kan de schrijver den
armen commissaris niet rustig laten slapen,
als hij zijn geschiedenis naar waarheid wil
eindigen. En zelfs op gevaar af het zaoht-
gestemde hart der lezers pijn xe doen, moot
hij vermelden, dat na een paar uur opnieuw
gebeld werd cn de commissaris opnieuw aan
het venster verscheen.
„Commissaris, ik heb hem," zoo riep
Joehem met zijn grocstem omhoog. „Hij heeft
hot „korf dielikthem", zooals u het noemt,
bij zich. Het- is dezelfde van gisteren."
„Loopt allemaal naar de hel." brulde de
commissaris. „Maar neenDrup, jij gaat
met diie meneer mee en zorgt, dat hij met
dat vervloekte stuk houli niet meer gearres
teerd wordt. Denk er om, dal jo er goed
voor zorgt, anders draai je er in."
Klertcrond vloog liet. venster dicht en de
twee personen op straat verdwenen. Do stu
dent met do balk over don schouder, Joehem
Drup hoogst verwonderd over zijn ongewone
opdracht. In zijn leven had hij al heel wat
„individuen" gearresteerd, maar nog nooit
iemand voor arrestatie moeten bewaren. Zoo
ietes had hij nog nooit op dc viool hoeren
spelen.
Don volgenden dag was do heole stad vol
van dezen streek van den baron, die natuur
lijk de lachers op zijn zijde had.
En Clement deed alsof hij zich er niets
van aantrok, temeer, omdat donzolfdon dag
de dieven gesnapt werden. Mam' niet door
Joehem. Want die zat toen juist in do kroeg
en pakte een borrel, terwijl hij bronulo„Een
paar borrels zijn gezond."
i<e
I
5)
O O