63* fargang. Zondag 9 Mei 1909, No. 12994 Tweede Blad Uit de Tweede Kamer. Een ongelukkig-©. J De» courant verschijnt dagel jj k s, mot uitzondering tod Zon- en Feostdaeen Piijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 125 Franco per post fl. 1-65. Prijs per week: Voor Schiedam' en Vlaardingeu 10 cent Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Ad ver ten tien voor het eerstvolgend nummer moeten dea middags vóór oen ar aan het bureau bezorgd zijn, b Bureau: Lange naven No. 141 (hoek Korte Haven.) Het adres van hulde aan de Koningin is zonder discussie en ongewijzigd goedge keurd. De bewoordingen zijn zóó gekozen, dat iedere partij ze kan onderschrijven, en zoo hoort het, in Oranje zijn wij allen één. De sociaal democraten natuurlijk uitgezon derd, die ook bij deze gelegenheid schit terden door afwezigheid. Wij vinden dat «el een beetje vreemd van de sociaal-demo craten, al doen ze dit omdat ze republi keinen zijn. Een pleiziertje, dat wij hun wezenlijk gaarne gunnen, maar dat nu niiot direct voortspruit uit het rechte inzicht in onze vaderlandsche historie. Onze repu bliek 'toch was een zuiver aristocratische instelling, waarin de macht van de regen ten, misbruikt tot huu eigen belang, alleen dan behoorlijk gebreideld werd, als er een prins van Oranje stadhouder was. En ons constiitutioneele koningschap onder het zelfde huis stond steeds aan do zijde des volks; laat mén zich bijv. maar eens her inneren hoe onze Koningin Emma in '91 als regentes zonder aarzelen liet ontbin- dingsbesluit der Tweede Kamer teekende, toen de kieswet-Tak verworpen was. Waar lijk, wie als democraat hier liever een republiek wil dan ons constitutioneel ko ningschap ouder hel huis van Oranje, is lieelemaal de kluts kwijt. Wat een familie- rogeering zou zoo'n republiek weder om geven. Maar dit daargelaten. Een andere vraag is: Is het noodzakelijk, dat do sociaal-demo craten bij zoo'n gelegenheid wegblijven? En dan meonen wij van neem. Onze Grond wet bepaalt nu eenmaal, dat ons land oen koninkrijk is onder het huis van Oranjc- ïfassau, en ieder lid van de Kamer heeft bij de aanvaarding van het lidmaatschap den eed op de Grondwet afgelegd. Nu staat bet natuurlijk ieder Kamerlid vrij, al zijn best te doen die Grondwet gewijzigd te krijgen in den zin, dien hij nuttig en noodig acht, maar zoolang dc Grondwet er is, in welken vorm ook, hoeft ieder Kamerlid er lekening mee te houden, en geen hun ner kan beweren, dat oen huldo-adies aan de Koningin bij gelegenheid, van de geboorte van haar dochter, welke gehooide do voortzetting van hot alhier grondwet telijk regeerend vorstenhuis waarborgt, een daad zou wezen, die niet ligt op den weg van de Staten-Gcneraal. Die dan wegmoet blijven bewijst enkel, dat hij niet .volledig lid van de Kamer kan wezen En bet is ««ras, te zeggen: „Wij blijven weg, om dat wij het niet aangenaam vinden telkens legen zulke zaken te protestveren." Want dit protest is onnoodig; niemand weet in «azen niet hoe laat bat is bij do S. D. A. P., geon enkel besluit van de Kamer, zon- Een scheepsvcrhaal. Onder hot elegante reisgezelschap, dat ifu i'1 .nioo'cu Lloyd-stoomer .„Koningin 1 ehnina het moederland tegemoqt nas de beer Mulder, de meest te- ™ggetrokkene van allen. Bleek er Wal spichtig, met zijn spaarzaam vlasbond haar wït r knijpbril lotje voor do kortzichtige, Int C|U® blauwe oogen, scheen het nood- i'0,"1* antlgewezen te hebben om zijn n e mg 0p hot dek volslagen alleen le "cn alleen in een hoek van hei rook- n ,o zitten, en verlangend naar de non t'1 tc..looren' wicr vi'oolijkheid er niiL ,°C ^ijdroeg, zijn vijandelijke sloni- I egenover de wereld tc verergeren. 1 zag er zoo Weinig belangwekkend uit, aan ?°n n'°': do Jn'nste A18' voelde, hem bun, i de zekerheid dan oen aam i)''. 'atlSdurig miujo tegemoet to in'dn aan 'l00nl> zooals wel overal inct ,Wore.',d> sl,euï'cn de monschen meest tvnirV'11 Vll<' ZC'^CI' instinct naar elementen, kina men z'c'1 '?IU1 uunpasson ,om do lol P gemeen schappelijke zeereis gezellig schJ" c:"1(' te brengen. En hen, die den bei o a zoor onbeduidend te zijn in eamf20 S.chaP-slevon, laat men mei kool y me links liggen. iegenheb]1 Cr! (1,an had het toevai de 80- illiifip B°l'Odeii, dat ik aan mijnheer had °°n '{l0'no ridderdienst tc danken zaim~~rGen t'aooköpjo, dat lijj mij behulp- 4 'lanb oen zakdoek, die hij opraapte der hoofdelijke stemming aangenomen, heeft do beteekenis dat ieder lid hoofd voor hoofd er volledig mco instemt. Stel liet geval eens andersom. Stel eens, wat God verhoede, dat er, zooals eens dn o Fiansche Kamer gobcurda, er eon bom m onze Tweede Kamen- gewoipen werd. zou mcri dan van de Koningin zeg gen, van haar grondwettelijk inzicht, als zij weigerde een brief van beklag aan de Kamer to nichten, op grond dat er sociaal democraten in de Kamer zitten. Natuurlijk zou dc Koningin dat niet doen, want haar giondwettelijk inzicht staat mijlen ver bo ven dat van de sociaal-democraten. De heele zaak maakt echter duidelijk, dat in een bourgcois-staat, om in sociaal- democi'iitischen stijl te spreken, het Kamer lidmaatschap moeilijk vcrcenigbaar is met hol zijn van sociaal-democraat. Zou daarin misschien voor een deel de oplbs- sing liggen van de vraag, waarom het op treden van do sociaal-democratisohe frac tie in onze Kamer op de zuiveren in leer, de pur-sang-Mamsten, altijd den indruk maakt van halfheid? Do Tweede Kamer heeft do wijsheid ge had, zooals wij hierboven reeds zeiden, een hulde-adres te rcdigecien, waarmee alle partijen zich zonder discussie konden neerleggen. In do Eerste Kamer is men zoo gelukkig niet geweest. Daar wilde de anti-revolutionaire hom Waller in de woordenPrinses Juli a n a moge zijn de vreugde barer Konink lijk Ouders, achter het woord,T u- liana geschreven zien: wier naam zulke treffende herinuoringedi voor den go est brengt; en hij lichtte zijn voorstel toe, door te wijzen op haar Peetmoeder Juliana van Stolberg, des Zwij gers roemruchte moedor, wier godsvrucht, offervaardigheid en onverdeelde toe- w ij d L n g aan de zaak der II c r V o r- ming niet vergeten mag woijden. Dit is voor een lid van de coalitie een blunder zonder weerga. Weet de lieer Wal ler dan niet, dal sinds hij met de lloom- sehen gecoaliseerd is, hij Int over de lier- vorming alleen nog in zijn binnenkamer mag hebben? Weet hel Kamerlid Wal ler nick dat in oen hulde-adres aan de Koningin zorgvuldig alles moet woi dea ver meden, wat ook maar eenige partij aansloot kan geven? Helaas, hij was niet deeenige. die het niet wist. Prof. Wolljai kwam den heer Waller steunen. Toen werd het den heer Van den Biesen toch te machtig, en deze stolde doodleuk voor. nu er voorstel len tot wijzigingen kwamen, het hulde-adres naar de afcleelingen te, verzenden, om er eei.il binnenskamers over le praten. Nog begrepen de anti-revokitionairen niet op wat verkeerden weg zij waren, want ook do heer llovy kwam bctoogen dat zulks niet hoefde. Toon do heer Stork zich ech ter hij den heer Van den Biesen aansloot en uit het bedankje ontwikkelde zich clan oen kort gesprek. Toen gebeurde het op een avond, dat Ik mijn luierstoel op ?n afgelegen plaatsje had laten zetten om van dc wondere schoonheid van den avond (e genieten, dat Mulder op mij toetrad. Ik was niet erg in de stemming om tc pralen, allerminst met den kleinen Engelsclunan. Het was zoo'n prachtige avond, zooals die alleen do zoo te zien kan geven. Een weekc lucht, die Jiefkoozend schijnt le omvatten de oncinighcid van de zee terwijl de gol ven zacht en geheimzinnig legen do Wan den van het schip ruischon, dat langzaam en statig zijn weg baant en over alles heen do schoonheid van den tropenhemel met zijn sprookjesachtige pracht. Men moot ze beleefd bobben, zulke avon den aan boord, als de duisternis der tro pen plotseling gedaald is, deze avonden, waarin al het kleinzielige en hinderlijke van het dagelijkscli leven verdwijnt, als die dingen vaag en wezenloos vervloeid zijn en slechts do heerlijke schoonheid Wer kelijkheid is, eon werkelijkheid, waaraan men zich overgeeft in heerlijk genieten. „Een wonderschoone nacht", zei meneer Mulder met zijn bescheiden stemgeluid, „en toch een nacht, die alleen voor gelukki gen is geschapen. Anderen, die een groot verlies inel zich slepen, gaai dc inner lijke wond weer open. liet dagelijkscli go draaf en geloop, dat voor eenige oogen- blikken do smart doet vergelen, heeft plaats gemaakt voor zoo'n vrcomd-sclioone nacht, Welke ons hot leed en do eenzaamheid éubbol doet voolen." en diens voorstel steunde, gingen de oogen open cri nam de heer Waller zijn voorstel terug. Een storm in een glas water per slot van rekening, maar die niet gediend heeft om het prestige der anli-rejvohilio- naire partij in onzen senaat te verhoogen. Kan het malheur ook daaraan zijn te wij ten geweest, dat de schrandere heer 't Hooft afwezig was. Maar wij zonden over de Tweede Kamer spreken, cn niet over de Eerste. In de Tweede Kamer is de behandeling van do Schepenwet ten einde gekomen, al zal, omdat er staande de discussie wijzigin gen in het wetsontwerp zijn aangebracht, de eindstemming eerst op een nader te be palen dag kunnen plaats hebben. Nu de uitslag is niet twijfelachtig. Wij krjjgen dus, als do Eerste Kamer haar ook aan neemt, een wet, die alleen aan die sche pen het varen toestaat, die een certificaat van deugdelijkheid hebben verkregen na mens de Kroon door het hoofd van de' scheepvaartinspectie uitgereikt, telkens voor één reis. De wet is alleen toepas selijk op z e e vaartuigen. Art. 4 van do wet zorgt, dat er alles aan boord is wat men in tijden van gevaar noodig heeft, en dat alles gedaan wordt om gevaren te voorkomen. En als men vindt dat de amb tenaren van de scheepvaartinspectie (dat is de weidscho titel van hen, die belast zijn met het onderzoek of het certificaat van deugdelijkheid kan worden afgegeven) onbillijk waren in hun oordeel, dan kan men in hoogor beroep gaan bij den voor zitter van don in to stellen Randvoorde Scheepvaart. Deze voorz. is echter verplicht vóór het geven van zijn beslissing de tor zake meest bevoegde leden van cl e n R a a d te raadplegen e n z ij n uitspraak met redenen te o m- k 1 o e d en Ovei de samenstelling van dien Raad is nogal wat te doen geweest. De hoor Schaper wilde daarin mindere sclicpelingen als gewone leden zien opgenomen. Dit ging de Commissie van Rapporteurs, waar van de heer Lely voorzitter was, wat heel ver, maar zij was toch ook voor die op- opneming, zij het dan ook als hui ten- gewone leden. Minister Talma wilde daarvan echter niets weten, de voorzitter zou immers als het noodig was altijd de zulken kunnen ''aadplegen, maar nam men ze als "buitenge w one leden aan, dan moesten ze altijd opgeroepen wordendoor den voorzitter, wilde bij het verwijt van partijdigheid ontgaan. Do her Schaper trok zijn amendement in voor dat van de Commissie van Rap porteurs, maar het hielp niet; dit laatste werd met 40 tegen 2(1 stemmen verworpen. De uitbreiding -van de arbeidsinspectie, waarbij wij nu, waar de Arbeidswet enkel inspecteurs kent, een Directeur-generaal Ik draaide me Wat om. Zijn stem bad boWogen geklonken, en werkelijk, ik zag een glinsterende traan over zijn wang glijden. Mijn medegevoel werd wakker. „Spreekt u slechts in 't algemeen of is er een bijzondere reden, die u zoo treurig stemt?" Hij schoof een stoel aan mijn zijde. „Ik weet niet hoe hot komt, mevrouw, maar ik heb zoo'n groot vertrouwen in u. Reeds van het eersie oogenblik heb ik hot ge voel gehad, dat gij mij zoudt begrijpen en heb ik do behoefte gevoeld tegen u to spreken over den inhoud van mijn treu rige gedachten. Wil u mij aanhooven?" Ik knikte, weemoedig afscheid nemend, de maan toe, die juist boven de zee op ging, wendde mij tot meneer Mulder en zei zoo vriendelijk als mij dat mogelijk was, zonder een zucht geheel te kunnen onderdrukken„Graag." En terwijl de zee haar eeuwig lied zong en de sterren fonkelden, begon hij zachtjes de treurige geschiedenis te vertellen, waar- van dc slotscène in het vaderland nog zou worden afgespeeld „Ik w'as een jong student in de medi cijnen en had alleen voor mijn studie ge leefd, de vrouwen hadden toen in mijn leven nog geen rol gespeeld. In hetzelfde huis als ik, woonde ook een jonge vrouw, die mij opgevallen was door haar lieve verschijning, do gratie van haar gang, maar bovenal door idcu mckincholielccn glans van haar groolo donkerblauwe oogen. Op oen avond werd ik Hij haar geroepen. Ik vond baar in onmacht op den grond in haai' hand een verfrommelden brief. Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer 16 cents. Reclames 30 oents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen. In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon f voor de Redactie No. 123. voor de Administratie No. 103. en ook hoofd-inspecteurs krijgen, gaf aan leiding lot eenige opmerkingen van de hoe ren Treub en Blooker. De hoer Treub, de voorgestelde eenheid der inspectie toejui chende, achtte 'de regeling in strijd met de wet, die alleen zelfstandige inspecteurs kent. Hij Vreesde dat door de reorgani satie de verslagen van deze ambtenaren niet meer zelfstandig zouden worden uitgebracht en dus aan waarde zouden in boeten. Ook zouden zij, volgöis hem, niet meer zoo krachtig als vroeger tegen mis bruiken kunnen optreden, nu ze ambte- naien boven zich krijgen, die toch altijd hun uitspraken moeten goedkeuren, wil er geen onaangename wrijving ontstaan. De heer Blooker vond, dat de medische controle veel meer moest worden uitge breid. Minister Talma antwoordde den heer Treub niet ongelukkig, dat de verslagen der inspecteurs juist heel wat meerwaar de krijgen door het feit dat zo in de bu reaux van den directeur-generaal tot één verslag zullen worden saarngesmolten, en waar hun voorschriften in het vervolg ook den directeur-generaal moeten passeeren om de Regecring te hereiken, heeft deze meer waarborg dan vroeger, dat het tel kens voorgestelde rijp overwogen is. Dr, Blooker kreeg te hooren, dat zijn opmer king juist \vas, maar dat het zoo moei lijk is de geschikte mensehen te vinden. Wat waar is, een dokter met een eenigs- zins goede, practijk zou stichtelijk voor het baantje bedanken. Eindelijk kwam er nog een stukje fe minisme op 'de proppen, toen de heeren Tieub en Schaper er over klaagden, dat de adjunct-inspectri'. es bij den arbeid zooveel lager gesalarieerd worden dan de adjunct inspecteurs. Hun klacht bleek echter on gegrond, daar de eischen aan de eerste gesteld, veel lager zijn. {eclete dame, al dus Talma, kan naar welk ambt ook, bij de arbeidsinspectie solliciteeren, mits vol doende aan 'de gestelde eischen. En voegde hij er onde rgelach bij, men moest mij in deze eerder loven dan hardvallen van de zijde der 'dames. Adjunct-inspectiice van den arbeid is het eenige rijksambt, waar naar alleen vrouwen mogen dingen. Dat echter deze reorganisatie nog niet het laatste woord is in zake de arbeids inspectie, maar dat een algeheelc herzie ning van do Arbeidswet noodig mag ge acht worden is uit de discussie duidelijk gebleken. En toen kregen wij na eenig kleingoed de interpellatie van den heer Troelstra, in verhand met de 'invoering van de Wet op het Arbeidscontract, welke zooals wij weten op vei scheiden plaatsen, maar toch niet zoo heel vele in verhouding tot onze geheele arbeidswereld, tot conflicten heeft geleid. Een natuurlijk gövo'.g zijn o. i. die conflicten hiervan, dat bij het vaststellen Toen ik haar bijgemaakt had, vertelde zij mij haar geschiedenis. Zij was sedert 4 jaren de geliefde ven een man, die zich toen in Zuid-Frankrijk bevond en die ook de vader is van haar kind. In strijd met zijn belofte haar te trouwen, deelde hij haar zonder meer mode. dat hij verloofd was. Ik was dc eenig, dien zij in haar vertwijfeling zien vilde, de eenige in wien zij vertrouwen had. Ik werd haar dok ter en vriend tegelijk. Aan mij klemde ze zich in haar troostelooze eenzaamheid vast. En ik? Mijn hemel, ik verliefde evenzeer op haar. Ik kon mij een leven zonder haar niet meer voorstellen, kon niet van baai- scheiden in, ook niet van beu kind, het kind van dien andere, dat mij lief was ge worden, als ware liet mijn eigen. Tegen den wil van mijn vader huwde ik luiar. Mijn vader was zoo. woedend aver deze verbinding, dat hij, die zeer vermogend is, geheel niet mij brak.'Mijn zusters, van wie ik zeer voel hield, wendden ziek ook van mij af. Wat gaf ik er om? Ik was de ge lukkigste niensch onder de zon, want mij be hoorde do vrouw, die ik als de heerlijkste, (le „enige onder allen beschouwde. En toen ik in Engeland niet spoedig een plaats kon vinden, die genoeg opbracht om vromv en kind te onderhouden Wat zou dat? Do wereld is groot Ik gaf om haar mijn Studie op, nam een betrekking aan als leider op een plantage in Indië. ofschoon ik wist, dat do zware ar beid daar mijn niet, sterk gestel zou onder mijnen. Doch alles ging prachtig. liet eenige verdriet was, dat hot kind, dal mijn vromv mij schonk, na eenige weken stierf. Maar van het contract sommige werkgevers op eens de voorwaarden, waaronder ze jaren lang hadden laten werken, wilden ver slechteren, sommige arbeiders daarentegen de voorwaarden, Waarmee ze tijden lang tevreden waren geweest, verbeteren; ja, zijn wij juist ingelicht, soms zelfs zoo, dat ze daarin wilde opgenomen zien, wat ze zelfs langs den Weg van werkstaking niet hadden kunnen verkrijgen. Dit alles heeft den heer Troclstra aan- leiding gegeven tot zijn zoogenaamde in terpellatie, in waarheid niets anders dan 'n verkiezingsspeech, om aan te toonen, dat 'de sociaal-democraten toch maar schoon ge lijk hadden om togen de wet op het Ar beidscontract te stemmen. De heer Troelstra liet toen de revue- passeeren van Werkgevers, die zich in deze aan ongerechtigheid hadden schuldig gemaakt; wij' kunnen uit den aard der zaak die voorbeelden niet controleeren. Tweede beschuldiging Was, dat de werk gevers hun arbeiders het mes op den keel gezet hebben, met het teekenen van het contract. Andermaal kunnen wij dc firma's opgenoemd in deze als schaldis te staan niet nagaan. Vermelding verdic i echter, dat daaronder ook do drukkerij Mouten en Co., in Den Haag, is genoemd, en dat dit vierkant abuis blijkt te wezen. Het arbeidscontract, daar gesloten, blijkt van zoo uitstekenden aard te zijn, dat het in andore druk kor ij en als eisch aa n de patroons w*erd gestel d, Het zal zeker niemand verwonderen, dat wij, nu wij van dit abuis uit de „Nieuwe Cou rant' 'kennis namen, vreezen dat ook de andere opgaven door den heer Troelstra niet behoorlijk' gecontroleerd zijn. Ook een grief is, dat aan de gedivon- gen winkelnering door de 'te geringe straf er op gesteld geen einde is gemaakt, ver der dat nu de boeteheffing niet verboden is, er op veel meer fabrieken boete wordt geheven, dan vroeger en hetzelfde zou het geval Zijn met het staangeld. „En u hebt zelf vóór het artikel over 't staangeld gestemd", onderbrak de hêer Thomson, die er zelf tegen gestemd heeft, zeer van pas. De heer Troolstra, die blijk baar met deze zaak in zijn maag zat, wist het niet verder to brengen dan cle belui- ging, dat de heer Thomson wel eens een snuggerder opmerking gemaakt had. Het is mogelijk, maar zeker geen, die den heer Troelstra zoo in het nauw bracht. Eindelijk kregen wij te hooren, dat do werkgever dikwijls heele kleine vergrijpen aanpakt als „dwingende redenen" die het ontslag moeten wettigen, en als de arbeider zich dat alles laat welgevallen, doet hij dit alleen omdat hij dit uit economische zwak- In verband hiermede verwijzen wij naar de beschuldiging aan het adres der Bierbrouwerij alhier, waaromtrent .wij gis teren ee ntoelichting gaven. Red. het lieve meisje, dat zij mij in liet huwe lijk had medegebracht, troostte mij over het verlies. Zooals gezegd, alles ging goed. Daar daagde een viiend van mij op mijjn beste vriend. Dat hij bij ons in komt spreekt \an zelf. Ik heb den lieden dag volop werk, de zware arbeid veroorlooft mij niet, mij veel aan mijn vrouw te wijden. Zoo ben ik tevreden, dat mijn vriend haar vele eenzame uren helpt doorkomen. Zij musicee- ren samen, zij gaan wandelen. Wantrouwen? Geen spoor. Ik vertrouwde hen volkomen. Hoe dikwijls had zij mij onder vurige kus sen verzekerd, dat zij eerst door mij wist wat liefde is. Dat zij begon te sukkelen met de gezondheid cn bet klimaat niet kon voldra gen maakte mij bezorgd. En toon zc mij 7eidc. dat het tropische klimaat ook het kind geen goed deed, nam ik een besluit. Iloo zwaar ljel me ook viel, het» moest zijn, ik moest 1 >eiden laten gaan. Mijn eenige troost was, dat zij onder de hoede van mijn vriend konden gaan, die mij beloofde hen naar Louden te brengen en daar voor alles te zullen zorgen. Rij het afscheid viel zij onder eon sl'-nom van tra nen mij om den hals. Maandenlang spreken haar brieven van verlangende liefde, van do bitterheid der eenzaamheid, maar langzamerhand sloop cr een andere toon in. Zij had liaar leven to Londen naar haar zin ingericht, en zij sprak ervan hoeveel zij mijn vriend voor zijn groeten zorg verplicht was. Zij wist steeds nieuwe voorwendsels om, ondanks mijn drin gende bode, haar terugkomst- te verschuiven. Kn ik kon niet weg: ik moest blijven om geld to verdienen, want mijn i ader bad zijn SCH1EDAMSCHE COURANT RM

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1909 | | pagina 5