63?* Jaargang.
Donderdag 8 Juli 1909.
No. 13042
OM DEN NAAM.
Deze courant verschijnt dage] ij k s, met ui'lzondcriing van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaaidingcn fl. 1.25.Franco
per post II. 1.G5.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. i
Advcrtcntiën. voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan hot bureau bezorgd zijn.
j BureauLange Haven No, 141 (hoek Korte Ilaven.) j
Prijs der Ad ver ten tien: Van 1—6 regels 11.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar dc plaats die zij
innemen» _v, f
Ad verten tiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In do nummers, die D iinsdag-, Donderdag- en. Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiön opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Tolefoou
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
1 Schiedam, 7 Juli 4909.
TURKIJE.
Men weet, dat generaal Djavid pasja op
'toogenblik bezig is de vrijheidsgezinde Alba-
neezen meer eerbied in te boezemen voor de
Turksche wetten, waarvoor zij niet veel
schijnen te voelen. Hij doet dat naar het
schijnt vrij hardhandig, zoodat zijn optreden
door de Albaneesche beschaafde kringen ten
sterkste wordt afgekeurd en men vreest, dat
daardoor gevolgen kunnen ontstaan, die heel
onaangenaam voor het Turksche rijk zouden
kunnen worden. De Servische bladen maken
reeds melding van een samenzwering onder
de talrijke officieren van Albaneesche afkomst,
die in het Turksche leger dienen. Deze zou
den hebben besloten een ultimatum aan de
Turksche regeering te zenden, waarin zij aan
de Jong-Turken den eisch stellen, dat deze
ophouden met hun dwangmaatregelen tegen
de bewoners van Opper-Albanië en op andere
wijze pogingen in het werk stellen om dezen
tot onderwerping te brengen. Mocht de Jorig-
Turksche regeering daartoe niet willen over
gaan, dan zouden de Albaneesche officieren
zich genoodzaakt zien, zich bij hun volk aan
te sluiten in den strijd tegen de onderdruk
kers.
Een aantal Albaneesche officieren heeft
zells het nntwoord der regeering niet eens
afgewacht, maar zich reeds naar Albanië be
geven om hun stamgenooten te steunen.
Door velen, bekend met de Albaneesche
toestanden, wordt dan ook bet optreden van
Djavid pasja in Opper-Albanië afgekeurd. Dat
bet gedrag der bevolking aldaar tegenover
de nieuwe regeering niet goed was, staat
buiten twijfel Het volk meent nog zooals
voorheen in zijn eigenaardigheden en gebrui
ken te kunnen voortleven en toont weinig
lust zich naar de algemeene landswetten te
willen schikken. Bedenkt men echter dat dit
volk sedert zijn optreden in de geschiedenis
tot op heden vrijheden genoot, welke aan
een volkomen onafhankelijkheid grensden,
dat in zijn midden gebruiken heerschten, die
van geslacht op geslacht overgingen en waar
aan een ieder met de sterkste banden is ge
hecht, dan moet men toch lot de overtuiging
komen dat de tegenwoordige regeering een
optreden in practijk heeft gebracht, dat niet
goed genoemd kan worden. Dergelijke g-.-
bruiken, zooals de handhaving van de oude
Doekaginiwet met zich brengt, welke daar
sinds eeuwen van kracht is, zijn evenmin in
een enkelen dag uit te roeien als het gebruik
van het algemeene dragen van wapens
"Wanneer men meent, dat daar de kanon
nen en geweren het laatste woord moeten
spreken, dat het volk het mes op de keel
moet worden gezet, dan zal men wel tot
veel bloedvergieten, maar nooit tot een ver
zoeningsgezindheid met de nieuwe toestanden
komen.
De regeering heeft reeds lang ingezien,
dat al te groote strengheid hier niet op zijn
plaats is, meermalen reeds ontving Djavid
pasja insti acties om niet te bruusk op te
ired 1, het schijnt echter alsot deze man
algeheele vrijheid van handelen heeft weten
Roman naar het Duitsch van
II. YON MEERIIEIMB.
te krijgen, toen hij het zg. pacificatiewerk
in Opper-Albanië op zich nam. Van den
anderen kant zou aan de regeering niet zoo
gemakkelijk een tweede generaal ter beschik
king staan, die bij een eventueele terugroe
ping van Djavid in diens plaats zou kunnen
optreden. Djavid beweert, de Albaneezen door
en door te kennen.
De Albaneesche volksleiders hadden tot
nog toe over zijn optreden gezwegen evenals
de Albaneesche afgevaardigden te Konstanti-
nopel, daar men van de noodzakelijkheid over
tuigd was in Opper-Albanië andere toestanden
te scheppen. Thans evenwel treden ze beslis
ter op en eischen van de regeering, met de
militaire geweldmaatregelen op te houden
en in de plaats daarvan verzachtender op te
treden.
ITot Albaneesche volk is, zeggen zij, niet
rcactionnair gezind, het is tegen dc grond
wet, men moet hcL cchler eerst gelegenheid
geven om de nieuwe toestanden te begrij
pen, z.ieh er in te leven. Dit kan door bet
oprichten van scholen het beste bereikt wor
den gaat men eohter op de tegenwoordige
wijze voort en vergiet men onnoodig het-
blood a van getrouwe onderdanen, dan z.ullcn
de noodlottige gevolgen niet uitblijven.
De regeering zal dus hebben te kiezen
Af haar generaal gelijk geven, die de Alba
neezen zoo goed zegt dc kennen, of geloof
daan aan de beweringen dor Albaneesche
afgevaardigden, die juist een tegenoverge
stelde meening dan de generaal zijn toege
daan. Het is reeds meer gezegd, Turkije
is een bijzonder lastig land om te regeeren.
GEMENGDE MEDEDEELJNGEN.
beid om Kongo oen gedeelte te zien be
talen van do door België bewezen diensten.
Do Kamer heeft de door de regcering
aanvaarde motie van Hij mans (liberaal) met
algemeene stemmen op de tien stemmen
der socialisten na aangenomen. Deze motie
luidde: Do Kamer vaststellende dat, vol
gens do medt-deelingcn van den minister,
do door den koning uitgesproken redevoe
ring, waarvoor dc regeering do verantwoor
delijkheid aanvaardt, zich er loc bepaalt
om de aandacht fe vestigen op mogelijk
heden, en <1 at de regecring niets zal in
dienen om deze mogelijkheden voor te be
reiden, uit overweging dat do koloniale
wet do tussehenkomst en medewerking der
Kamers in deze zaak waarborgt, gaat over
tot dc orde van den dag.
29)
Eva scheen de laatste woorden nauwe
lijks te verstaaninet groote oogen Van ver
bazing on ontzetting staarde ze haar moe
der aan.
„ik zou met Cliimbowsky, den dikken,
pi'oz.aischeu Cliimbowsky trouwen?"
,/Uij is een goedhartige man, Eva, en bij
beeft mij niet alleen met raad en daad tor
zijde gestaan, hij heeft mc ook financieel
gesteund, zelfs meer dan men van iemand
zou kunnen verlangen. Je zal stellig wel ge
lukkig met hem worden."
„U bedoelt, dat hij dan zal voortgaan
mot u te helpen en de broeis te steunen
en van mij bent u oji die manier dan
gelukkig af."
„Eva hoe kun je zoo iets zeggen.
Ik zou je zoo gaarne de verhuizing van het
groote slot naar die kleine woning, besna
ren, Je zou het waarschijnlijk toch erg naar
vinden, vreemde lui den baas in het pink
1o zien spelen."
„Kunnen ze dan ook gebruik maken
van liet oude jachtslot?"
„Slot en park z.ijn In hun geheel ver
huurd."
„Dat z.al ik nooit kunnen dulden. Nie-
jnand mag het jachtslot betreden, de prin-
België.
In de Kamer heeft gisteren de socialis
tische afgevaardigde Fumemont de regec
ring goïntcrpclleenl over de onlangs dooi
den koning in Antwerpen gehouden rede
voering. Do intorpelianl vroeg, of de re
devoering het werk van den koning was
of een nTinistericolc verklaring.
De minister-president anhvorddc, dat or
nimmer sprake van is geweest voor de
regcering om de geheole verantwoordelijk
heid van die redevoering in Antwerpen niel
te aanvaarden. Dc koloniale wet verkondigt
volslrckto scheiding van bet Belgische en
hot Kongolccsche gezag, hengeen. niet me
debrengt, dat hot verboden zou zijn een
gedeelte van liet Kongoleescbe erfdeel over
te dragen aan maatschappijen. Wel verre
van concessies te hébben willen verbie
den, omschrijft de koloniale wet de voor
waarden, waaronder die kunnen worden
verleend. De wet bepaalt wat moet wor
den behouden, de rest kan dus worden,
uitgegeven. De koning heeft niet bedoeld
een andere betcokcnis aan zijn woorden te
geven; bij hcelit slechts gesproken van be
schikbare gronden, Ilij heeft een persoon
lijken wonsch uitgedrukt en heeft niet ge
zegd, wat men moet doen, maar wat men
zou kunnen doon. Het gaat er ,iu werkelijk
F r a n k r ij k.
Eenige dagen geleden deelde de bekende
Russische re volui ionuait Boerzef aan den
Fraiischen minister van justitie Briand
mede, dat de in liet jaar 1S90 door de
icehtbank te Parijs wegens een dynamiet-
uurslag veroordeelde Landescr, die eigeiï-
lijk neckelmann beet, thans onder den
naam Uniting de leider is van de Russische
geheime politie aldaar en als zoodanig ver
bindingen onderhoudt met den directeur
der Fransclie geheime politic Ilamard. Hij
lelde den minister dus \oor dezen Ilarting
gevangen te doen nomen. Ook Jaurcs, die
door Boerzef was ingelicht, heeft een. schrij
ven gericht aan den minister van justitie.
Maar deze berichtte den socialistische» lei
der, dat de Fran«clie regeering tegen Ilar
ting niets kan ondernemen, daar het over
hem uitgesproken vonnis verjaard is.
Jaurès deelt nu in de „Humanité" mede,
dat hij deze kwestie in de Kamer ter sprake
zal brengen en daar den minister zal vra
gen, hoe lang liet Ilarting, wien door de
Franscho regcering dc ridderorde van het
Legioen van Eer is geschonken, nog ver
gund 7,al zijn, de versierselen dezer orde te
dra een.
Italië.
De te Rome verschijnende „Messagen
nieldf dat oen Volksmenigte te Palermo zicli
aan vandalisme heeft schuldig gemaakt, waar
bij winkelruiten verden vernield en straat
lantaren'. omver werden gehaald
Do troepen overmeesterden de opgewoipen
barrikaden onder oen regen van keien. Ver
sterkingen rukten de stad binnen. De poli
tie-prefect is afgetreden en vervangen door
een bijzoiuloron commissaris.
Er zijn talrijke gekwetsten.
Duitschland.
De Rijksdag heeft de door de commissie
voorgestelde kleuring van de gerst, die
met het lagere invoerrecht van 1 mark 30
per centenaar wordt belast (art. 1 van de
wet op de voorkoming van een ongeoor
loofd gebruik van gerst) in tweede lozing
met 255 tegen 85 stemmen en 1 onthouding
aangenomen.
Zonder debat beeft de Rijksdag met al-
gomeene stemmen verworpen do belasting
op gas en alectriciteit en eveneens na een
kort debat de ad vertent'iebolas ti ng.
Do belasting op lucifers werd in tweede
lezing met 179 tegen 165 stemmen en 1
onthouding aangenomen.
Ten aanzien, van dc gerst was door de
regeering verklaard, dat eon kleuring van
gerst voor do regeering onaannemelijk zou
zijn, omdat dit in strijd is met de handels
verdragen.
Gisteren is te Sassnitz in tegenwoordig
heid van don Duitschen keizer en don
koning van Zweden de nieuwe stoomvaart
verbinding tusschen Duitschland en Zwe
den, n.l. tusschen dc havens Sassnitz en
Trollöbq^g geopend.
Om elf uur kwamen de genoodigden op
do veerpont „Deutschland" bijeen; minis
ter Breiteiibach hield een toespraak, waar
in hij er op wees, dat door deze nieuwe
verbinding het persoonlijke- en zakenver
keer en de handelsbetrekkingen grootelijks
zullen worden bevorderd.
Aan het daaropvolgende ontbijt aan boord
van de „Hohcnzollcm" bedankte keizer
Wilhelm den Zweedschen vorst voor zijn
aanwezigheid, en sprak den wensch uit,
dat langs dezen nieuwen weg over do Oost
zee een krachtig handelsverkeer tusschen
beide landen moge ontstaan, .dat de twee
stamverwante volkeren nader tot elkaar
zal brengen.
De koning van Zweden dankte den kei
zer voor zijn vriendelijke woorden en sprak
de hoop uit, dat da nieuwe verbinding
zou bijdragen tot versterking en ontwik
keling dor hartelijke betrekkingen tusschen
de van oudsher bevriende naties.
ernstige slaking. Het mijnwerkerssyndi
caat aldaar, heeft n.l. te kennen gegeven,
alle arbeiders van de Dominion Coal Com
pany tot staking te zullen bewegen, wan
neer de mijndirecties geen gedelegeerden
zullen afvaardigen tot het houden van be
sprekingen met bet syndicaat.
De maatschappij is daarop overgegaan
tot zeer krasse maatregelen. Zij heeft n.l.
al haar gebouwen doen omgeven door tra
liewerk, waardoor een electrische stroom
van 6000 volt loopt. Iedere staker, die over
die tralies heen zou willen klimmen, om
zich met het Werkvolk in verbinding te stel
len, loopt gevaar geëlertrocutecrd te wor
den.
Het arbeirlerssyndicaat, heeft de regec
ring verzocht den door de maatschappij
genomen maatregel, die terecht als bar-
baarsch gekarakteriseerd wordt, te ver
bieden.
P e r z i S.
Het wordt al benauwder in het land van
den sjah. Zondag jl werd een detachement
van de kezakkenbrigade, dat op weg was
naar Chahabud, in het kampement aange'
vallen door F;dais. Na een gevecht van 7
uien, waarin 12 man gedood en 29gekwetst
werden, namen de aanvallers de vlucht. Zij
trekken zich thans samen te Karydah,
Er begint zich een vijandige beweging te
gen de Armeniërs te cpenbaren onder het
gepeupel van Teheran de postdienst is ge
staakt. De Armenische aartsbisschop heeft
de bescherming van het Russische gezant
schap ingeroepen. De paniek in de hoofdstad
blijft aanhouden, de bazars zijn nog steeds
gesloten.
De minister van financiën Kavvman Ed-
dauleh en de oud-president van den minis
terraad Muscher Essultaneh hebben zich tot
Ottomaansche onderdanen verklaard.
BINNENLAND.
Consulaire dienst.
Bij Kon. besl. van 1 dezer is de lieer
Erneslo F. Garjao erkend en toegelaten als
consul van Uruguay, te Rotterdam.
Het Ministerie.
Men schrijft uit Den Haag aan »Be Tijd"
Naar met stelligheid wordt verzekerd, zal
behalve minister Sabron, die zooals
sDe Tijd" gisteren meldde om gezond
heidsredenen zal aftreden, ook minister Iden-
burg heengaan. Deze zou namelijk den heer
Van Heutsz opvolgen als gouverneur-gene
raal van Ned.-Indië. Omtrent minister Nelis-
sen, wiens gezondheidstoestand eveneens te
wenschen overlaat, schijnt tot dusverre nog
niets met zekerheid bekend te zijn.
Mr. Th. II. de Meester.
Mr. Th. H. de Meester heeft de verklaring,
dat hij voor Den Helder opteert kunnen tee
kenen.
Zijn toestand blijft zorgelijkde longen
zijn nog aangetastgisteren was er weer
eenige temperatuursverhoogingmaar men
slaagt er in de verzwakking met versterkende
middelen te beteugelen.
sessckamet' wanr ik zoo gelukkig ben ge
weest. Dat zal ik nooit kunnen toestaan."
„De Tlcdcrichs zullen niet zoo/eer ge
stold z.ijn op het jachtslot en in elk geval
zou ik zo kunnen verzoeken niet het kamer
tje to gebruiken, dat \oor jou zoovee! her
inneringen blijkbaar opwekt."
Eva bleef een oogenblik zwijgen, waar
na ze plotseling op' wantrouwenden toon
vroeg, „mama, waarom komt Virginie niet
terug?"
„Zo heeft, je toch geschreven, dat haar
zustor nog steeds z.iclc was," antwoordde
mevrouw von Thun ontwijkend.
Overigens zou ik op liet oogenblik ook
absoluut niel weten waarvan ik haar salaris
zou kunnen betalen. In Lausanne verdient
ze geld meit les geven."
„Twintig jaar is Virginie bij ons ge
weest en mi, terwijl ze oud en zieke
lijk is, kunnen wij niets meer voor haar
doen?"
,,Eva, je hebt) nog zoo weinig verstand
van goldaangelegcnhoden, maar ik kan je
toch bij de nagedachtenis van je vader
zweren, dat ik je gaarne met den man zou
laten trouwen van wien je hield, indien wij
ons niet in zulk een angstig, slechten finan-
cicelen toestand bevonden. Ook Virginie
zou ik dan het. liefst, een goed salaris uitbe
talen, omdat jij zoo mot hart en ziel aan
haar bent gehecht."
Eva liet haar hoofdje zinkenze Icon met
ontkennen, dat er een zweem van waar-
heid uit deze woorden sprak, Een oogenblik
bleef hot pijnlijk stil tusschen moeder en
dochter.
Canada.
De mijnnijverheid te Halifax (Nieuw
Schotland), wordt bedreigd mot een zeer
Kamerverkiezing ia Amsterdam IT.
Officieel zijn gisteren tea stadhuizecandidaat
gesteld voor het lidmaatschap der Tweede
Kamer in het district Amsterdam IV prof.
mr. G. A. van Hamel (U. L.) en D. J.
Wijnkoop (S. D. P.)
Kamervoorzitters.
De ITaagscho briefschrijver van „De
Tijd" beeft verromen, Jat het lang niet on
waarschijnlijk is, dat dr. Dc Visser voorzit
ter der Tweede Kamer zal worden, en dat
in ieder geval de Christelijk-historische partij
don candidnat zou aanwijzen. Dc andere
partijen van rechts hebben geen man, die
zou willen en tevens geschikt is. De nnti-
revolutionnniren hebben niemand dan dr.
Kuyper en deze is te doof. Vau de Katlio-
„Mamn, als dc Cliimbowsky trouw, kun
Wichard dan cavalerie officier worden, zoo-
ds hij zoo innig \von«chl en zou ik Virginie
dan liij me kunnen laten inwonen?"
„Dat zou jc zeer zeker kunnen doen,
va."
„En u laai die Bcrlijncrs dus niet op
hef jachtslol toe?"
„Dat znil ik hun vast laten beloven. Bo
vendien blijf ik hier immers toch wonen en
z.al ik zo den sleutel zelfs niet behoeven te
geven."
„Geef mij hom nu even mama."
„De sleutel hangt aan mijn schrijftafel,
Eva. Maar blijf niet. 1e lang, in do kille
vertrekken."
„Noen, ik zal er niet lang blijven.
Komt Cliimbowsky vanavond nog?"
„.Ta, mag ik hem zeggen, dat jij
„Dat ik hem wil trouwen? Misschien.
Als hij mij belooft Wichard in staat tc
stellen eavaloric-offieier te worden en als hij
Virginie nooit zal wegzenden, dan
„0 Eva."
Mevrouw- von Tliun wilde haar dochter
omhelzen, maar Eva week achteruit.
„Mama, ik wil niet, dat hij me ooit een
leus zoil geven dat zou ik niet kunnen
uitstaan."
„Dat komt alles wed terecht, Eva."
Mevrouw von Tlnm glimlachte, terwijl ze
deze woorden sprak, maar haar hart kromp
ineen bij de gedachte dit onschuldige kind,
dat zoo mot heel haar liarl aan haar eerste
liefde hing, tc hebben gedwongen een ande
ren man te trouwen.
HOOFDSTUK NIL
Eva liep met gebogen hoofd het park in
de richting van bet. oude jachtslot. Was zij
het werkelijk geweest, die tot nu toe de ont
wakende lente met vreugde had begroet, die
mee jubelde met de vogels, kortom zich
vroolijk maakte en gelukkig gevoelde?
Zo opende de deur van het jachtslot cn
liep regelrecht door naar de prinsossekamor
Uzig koud en nil was het hier en zacht
ritselden muizen, die verschrikt door het on
gewone leven in hun holen terugkropen.
Niettegenstaande dc stof en het vuil kniel
de Eva toch neer op de plaats, waar ze liet
laatst, met Hans von Ivonigsbruck had ge
zeten. Zo dacht terug aan die zalige oogen-
bliklceu cn verwonderde zich er zelf over,
dat. ze haar verdriet betrekkelijk nog z.oö
gelaten kon dragen.
Nadat ze lang nog was blijven zitten,
maar niet meer in staat tot kalm denken
was, nam ze verkleumd den terugtocht aan.
„Wat ben jc lang weggebleven, Eva,"
riep baar moeder haar toe. „Je z.a! Zeker
wel natte voeten hebben. Eu je japon ziet. er
uit alsof je er den grond mee luidt, opge
dweild. Ga je vlug vorklccden, mijnheer
Cliimbowsky wacht op jc."
Eva klom met knikkende knieën de trap
op en in gedachten betrad ze haar kamer
tje met de woorden„Virginie, help me even
vlug."
Maar Virginie was immers ver weg, die
kon haar niet helpen.
„Allen hebben mij verlaten," zuchtte ze,
„ik sta geheel alleen
Het kamermeisje klopte aan de deur.
„Mevrouw zendt mij om u bij het verklee-
den behulpzaam te zijn."
Eva liet gevilig het. meisje begaan,
keek zelfs niet in den spiegel, toen deze
haar werk voor geëindigd en heel goed ge
lukt verklaarde.
Zeer kalm, bijna zonder te denken, ging
ze naar beneden in dc mooie rokoko-zaal,
waar mevrouw Von Thun voor de extra ge
legenheid had laten stoken.
Cliimbowsky's gezicht straalde bij Eva's
binnentreden.
„Juffrouw juffrouw Eva begon hij
aarzelend, terwijl hij hulpbehoevend naar
mevrouw von Thun opzag. Maar deze was
ongemerkt, clc deur uitgeslopen.
TTij was dus geheel alleen met Eva
IIoc wonderlijk kalm schoen ze te zijn
Haar moeder zou haar zeker al lang op zijn
aanzoek hebben voorbereid cn misschien
hield zo hem wel voor een verlegen lafaard,
zoodat ze hem al in stilte uitlachte.
Ilij bedekte het kleine handje, dat in zijn
reuzenvuist geheel verdween met. innige
kussen.
„Uw moeder heeft me gezegd, dat ik op
een gunstig antwoord mocht hopen," stamel
de liij eindelijk.
„Mama heeft me verteld, dat u gaarne mot
mo 7ou willen trouwen, mijnheer von Cliim
bowsky," hernam Eva kalm.
„Dat is sedert lang mijn vurigste
wensch."
(Wordt vervolgd.)
SCHIEDAMSCHE COURANT
cwrtw
