rag.
63"* Jaargang
Dinsdag 17 Augustus 1909
No. 13076
J. M, van der Schalk
J. Haima van der Wal
fè
3D© laatst© ritT
5)
Met den meesten aandrang beve
len wij den kiezers in district II aan
op a.s. Woensdag hun stem uit te
brengen op den heer
ter vervulling der vacature-van der
Meer, en op den heer
ter vervulling der vacature-van der-
Laan.
Men ga zoo mogelijk vóór 12 uur-
stemmen. Het stembureau is reeds
geopend des nror-gens te 8 uur en
wordt te 5 uur gesloten.
Wanneer een stemkaart niet ont
vangen of in het ongereede geraakt
is, kan aan het stembureau een an
dere gevraagd worden.
BUITENLAND.
Do Kreta-lnvostio.
«:i;HtHAMSCHE, IURAH f
Deze courant verschijn t d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor S chic dam en VI aar dingen £1.1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Aboiuicm, worden dagelijks aangenomen.
Advertent 'nor het eerstvolgend nummer moeten des middags vó&reen
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven ISo. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertcntiün: Van 1G regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. GTOote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op voordcelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan liet Bureau te hekomen.
In de nummers, die D i n sd a g-, D o nder d a g- en Z at er d a gavo n d
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruiibolaling aan het Bureau te voldoen.
Intcrc. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Schiedam, 1G Augusluis 1009.
ENGELAND.
Nooit is er in do binncnlandsche poli
tieke geschiedenis van Engeland zoo'n
warmen strijd gestreden om een bcgrooting
als Hums sedert vijf maanden met het
budget van den liberalen kanselier der
schatkist Lloyd-Georgc hel geval is. Sinds
eenige dagen heeft deze strijd blijkbaar
zijn hoogtepunt bereikt en staat, wanneer
niet allo voorteekenen bedriegen, heel
dicht voor een beslissende crisis.
liet is bekend, dat de begrooting door
alle conservatieve elementen in Engeland,
-M J
zoomede door enkele groepen van belang
hebbenden op de heftigste manier wordt
aangevallen cn als met do grootste belan
gen van staat in strijd zijnde, wordt ge
karakteriseerd. De vijandigheid dezer krin
gen is voornamelijk gcjicht Pp do in liet
budget cn hol daarmee samenhangende
financieele wetsontwerp opgenomen, zeer
aanzienlijke verhooging der inkomstenbe
lasting, 0(i do voorgestelde „supcrhixo",
op de bijzonder groote verhooging der kos
ten van vergunningen voor herborgen, en
op de zoozeer bestreden grondbelastingen.
Daar deze nieuwe belastingen hoofdzakelijk
don kapitalisten, grondbezitters en brou
wers ten laste zouden komen, wordt nu
in hot kamp dor conservatieven beweend,
dat bet budget als een strafmaatregel is
bedacht, waarmede de liberalen de brou
wers cn hot Hoogerhuis ervoor zouden
willen straffen, dat bet vorige jaar tie vcr-
gunmngwet der tegenwoordige liberale re
gcering met succes hadden bestreden.
Volgens de overtuiging dor conservatie
ven beteckent de bcgrooting ecïïter een
nog veel verder gaand gevaar voor de algo-
moone belangen. Ze beweren, dat de regce
ring zich door haar 'radicaalste leden, dc
ministers Lloyd George en Winston Chur
chill, heeft laten verleiden om mot behulp
van de begrooting con anti-kajiilalistische,
uitgesproken socialistische wetgeving in le
voeren. Deze opvatting van don eigenlijken
aard en de wezenlijke bedoelingen van de
tegenweerdigo bcgrooting geeft aan de dis
cussie over hot budget zijn werkelijke be-
leekeuis. Deze opvatting is het ook, welke
lot nog loc niet was waargenomen. Ter
wijl het n.l. in Ingeland.'lot nog toe als
oen onomslootelijk axioma had gegolden,
dat hc-l Hoogerhuis de financieele wets
voorstellen van hel Lagerhuis, d.w. z. de
jaarlijkschc begroeiing, zonder eenigc te
genspraak aanneemt, dreigt thans het Huis
der Peers, zooals lord Landsdowne nog
onlangs openhartig verklaarde, het budget
kortweg te verwerpen. De Verbitterde strijd,
die vooial in de laaisle maanden tusschen
de kleine conservatieve minderheid onder
leiding van Balfour cn lord Lansdown e
in liet Hoogerhuis en de sterke meerder
heid der regcering wcyxlL gevoerd, heeft
in den laatslen lijd bizondei scherpe vor
men aangenomen. Bijna dagelijks hebben
tüiclitziHingen tot in liet vroege morgenuur
plaats, en desondanks zullen du beraadsla
gingen in het Lagerhuis naar alle waar
schijnlijkheid tol ver in September vooit-
duteu.
Iil het gewichtigste stadium zal de bc
grooting omlcrtusschcn eerst komen, wan
neer zo door hot Lagerhuis is afgehandeld.
Dan zal do reeds genoemde mogelijkheid
van haar verwerpeng "door de Peers ter
beslissing komen. Mocht het Hoogerhuis
de bcgrooting inderdaad verwerpen, dan
zal zich ongetwijfeld een ernstige crisis
voordoen. Do liberale regcering zou in dit
geval een beroep op de natie kunnen doen,
en de nieuwe verkiezingen zouden onder
de leus van afschaffing van het ifooger-
buis plaats hebben. Een dergelijke ver
kiezingsleus heeft echter voor do thans
regeereudc libeiale partij een heel beden
kei ijk o zijde. Zelfs die elementen, welke
zich in Engeland liberaal noemen, zijn in
don kern, nog positief conservatief, wan
neer hel gaal om oude, ingewortelde poli
linke instellingen; cn men mag dérhalvt
aannemen, dat do leus: „Weg mei het
Hoogerhuis!" de uitwerking zou hebben,
dal de gelederen der conservatieven door
deserties op groote schaal uit het libe
rale kamp zouden \yorden, versterkt.
Te Londen, wordt vanwege het ministerie
van builenlandsche zaken weersproken, dat
sir E. Gtey cn lswolskl in, zake de Unrdn
nellen een nieuwe overeenkomst waren aan
gegaan.
Een schets uit de Vogezen.
Van JANNES.
Dc -regcering van Kreta heeft aan do
ertcgenwoordigers der mogendheden, on
der wier protectie het eiland staat, taco
edceld, dat zij geen kans heeft gezien
om dc volksvertegenwoordiging tol toegc-
joving aan de eischen der mogendheden
cn tot neerhaling der Giieksche vlag te
overreden. De regeering is toen afgetreden.
De beschermende moaeud heden, een
Tut'kscho interventie vreezend, hebben daar
op besloten, het netelige zaakje zelf op
te knappen. Zij hebben aan de Poite een
nola gezonden, waarin zo zeggen, voor de
verwijdering van dc door de Kretenzers
guhcsclicn, voor Turkije beleedigemle vlag te
zullen zorgdragen en waarin dc hoop wordt
uitgesproken, dal onder deze omstandig
heden de Tiuksehe regcering het otmoodig
zal achten een vloot te zenden naar de
wateren van Kreta.
Volgens een bericht van ifavas hebben
de beschermende mogendheden besloten
ieder een tweede oorlogsschip naar Kanea
Ic zenden en een derde gereed te houden.
Zoodra He maritieme vei sterkingen voor
lvanea zijn aangekomen, zal met gewold
tot dc verwijdering van de Grieksohe vlag
woideu overgegaan, indien, de Kretenzers
p O
voor dien niet zelf tot het nederhaien dei-
vlag mochten besluiten.
Een man van groote beleekenis in liet
Turksehe rijk, dc opperbevelhebber Mak
moed Sejfket pasja, heeft aan een bericht
gever van de „Neuc Freie Brosse' ver»
klaard, dat de oorlognog zeer wel ver
meden kan woulen. Echter niet zoolang in
Turkije de vrees blijft heslaan, dal Grie
kenland het eiland wil inlijven. Turkije is
bereid aan Kreta dc meest ruime auto
nomie te geven, zeide Sjcfket pasja, en het
hoopt, dat de inmenging der mogendheden
tol ecu goeden uitslag zal medcweiken
maar het wil zijn rechten op Kietahand
haven cn erkend zien. liet kan de Turk
sehe regeering niet voldoende zijn, dat de
Grieksche gezant komt vertellen, dat Kicta
onzijdig blijft en dal Turkije zich overigens
maar tol de mogendheden moei wenden
omdat zij zoovele aanwijzingen heeft, dat
Griekenland wel dunkt aan de inlijving. In
dien Griekenland geen plannen op Krot
heeft, laat het dit dan officieel cn ondub
belzinnig zeggen. Doet liet dit niet, zoo
besloot dc Turksehe oppei bevelhebber,
dan zal onze veilegemvoouligei' bij de
Grieksche ïegeering onmiddellijk woulen
teruggeroepen.
Als een gcw'ekligo slang kroop de land-
w'cg door bet engo dal, om dan met brcede
slingeringen den berg op le gaan. lipje
den in liet dal loopt hij langs den wilden
bergstroom, die donderend, schuimend en
springend naar beneden stort. Dan stijgt de
Weg door liopgo, donkere wouden, die slum
en onbeweeglijk staan in het piel iter wor
dende avondlicht; hij slingert zich door
kleine bergdorpjes, die voor hem uiteen
wijken cn eindigt* op het rondo plein voor
het grooto nieuwe hotel, hoog boven op
'den berg-,
Op den Weg sukkelt een postkoets moei
zaam djOii berg op. De zon Werpt roode
vlekken als vuurbloemen op het grauwe
(lek, tevergeefs probeert zij zich in liet
glanslooze, gebarsten lak to spiegelen; als
niol dichte spinueWebben is do vovf be
dekt, alleen do roode Miers van do -jia-
n-ven der dorpen, dio op blik' geverfd aan
heide kanten van den wagen slingeran), lich
ten in feller kleur.
Moedeloos beklimt de rammelkast de Lol
ling, dp oude gedachtige schim mei laat
den kop diep hangen, zijn adem perst kreu
nend uil de- benauwde borst. Soms strui
kelt hij, dan trekt de teugel strak cn vader
Anlome wordt wakker uit zijn dcunmcling
en "kijkt met doffe, oogen op den ruigen,
schonkigcn paardenrug. Dan zucht hij zWaar
en laat het h'oofd weer op de borst zinken.
Do schimmel kent. den weg al twaalf jaar
en vader Anloinc kent den weg ook zoo
precies, dat hot hem is, als zag hij door
zijn gesloten oogleden alles, wal langzaam
aan hom voorbijtrekt.
Het schuimen, ruischen, kletteren van
do ongeduldigcn heek klinkt hém als een
sluimerlied in de ooren. Het grijze hoofd
zinkt aclit,erover en bij sleept vast, zooals
eiken avond, op den terugweg van hel
spoorwegstation.
Dc oude schimmel knikt mot den zWa
ren kop .hooger en hooger hotst de wil
gen. En als het dier strompelt, Luimt do
oude op don bok wat in zijn slaap, en uit
gewoonte, trekt do magere hand de. teu
gels wat vaster.
lu liet woud is het doodstil. De liooge
dennen rijzen boog cn loodrecht. Eenzaam
gaal hot paard ia stap dpp leiiulcloozcu,
weg. lu bot voorbijgaan hapt liet ccn blad
af en maalt liet fijn tiisscheti zijn lange,
gele tanden.
Daar komt van bene don een geruisch
oen gedempt morrende to,on, als het brom
men en zoomen van een groote hommel
Het stijgt den straatweg op, steeds mute
cn sneller.
lipt geluid wordt sterker, oen knallen
en knetteren klinkt daar lussclien door
liet zWclt lol een kuilend lawaai. Dan klinkt
plotseling de helle toon van oen hoorn.
Yador Antoino is in eens klaar wakker
de schimmel is blijven slaan, sid,derend
als voorvoelde hij gevaar. De oude grijpt
dp zwoep voor dp eerstel maal na vele
jaren, hij rukt aan do leidsels en stampt
op de voclplanky maar het paard, is on
beweeglijk, als stijf van, schrik.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Duitse h'land.
Tusschen de stakende arbeiders der alunrï-
niumfabriek te Rheinfelden in Baden en
builcnUmdsehe arbcidsvilligen en de gen
darmerie kwam het Vrijdagavond tot oen
ernstige botsing, waarbij één man gedood en
dén zwaar gewond werd. Met het oog op de
tuigende houding der stakers, verzocht de
directie der fabriek Zaterdagavond militaire
hulp uit Constanz te zenden. Hierop arri
veerden Zaterdagavond vroeg een compagnie
nfnnterie en twee machine-geweer-afdeelin-
gon, die dc brug over den Riin bewaken.
Sedert is de orde niet meer verstoord.
Zwoden.
Een particulier correspondent van Reu
ter tc Stockholm seinde Zaterdag j.l. over
den toestand:
„De georganiseerde werklieden houden
de staking vol, maar toonen geen geest
drift; de ongeorganiseerden zijn wankel
moedig cn sommigen onder hen hervallen
den arbeid. De staking van de letterzetters
is geheel mislukt; de bladen verschijnen
geregeld. De stemming onder de spoorweg
beambten kon wel eens een minderheid
legen de slaking geven; over het in dienst
nemen van vreemdelingen is nooit gespro
ken, wijl zulk een maatregel niet noodig is.
„De koning en de regeering zijn volko
men eensgezindaan een bemiddelend op
tieden woidt niet gedacht, zoolang niet
een der partijen 'daarom vraagt.
„Levensmiddelen worden rijkelijk aange
voerd; de geesl onder de militairen is uit
stekend, van die zijde zijn geen bclougin-
gen gehouden, noch sympathiebetuigingen
gegeven teil gunste van de stakers."
Te Karlskanm besloten alle letterzetters
op verzoek van de werkgevers om Maan
dag bet werk te hervatten.
De gemeentewerklieden deelden mede,
dat zij Dinsdag weer aan hel werk zullen
gaan.
Spanje.
De correspondent van dc „Malin" te Cer-
bère meldt, dat Dinsdagochtend te Barce
lona tfö personen, die in lxet fort Montt
juich waren en luidden deelgenomen aan
de onlusten, zijn doodgeschoten. Intusschen
blijft de revolutionaire beweging gaande.
Dinsdagavond zijn er van de gendarmerie
te San-Martin de Provensals in ccu gevecht
met de bevolking 5 gedood. Dc kapitein-
generaal van Barcelona beeft dc twee af-
gcvaauligdon, die hem kwamen vragen, dc
oproerlingen in vrijheid te stellen, gevan
gen gezet.
Italië.
Ju Italic
ijverig den
bespreken dc bladen nu reeds
toestand tegen de heropening
van de Kamerzitting in November. Yrij al
gemeen straalt daarin dc verwachting door,
dat liet ministcrie-Giolitti liet niet lang zal
maken en zelf» de organen der Kamermeer
derheid, die tot- dusver met Giolitti door dik
<m dun gingen, toonen thans een heel bijzon
der! lust naar vrijheid en een zekere nei
ging tot verzet.
Dc grootste moeilijkheid, waarmede reeds
vele Italiaansehc regeeringen hadden te
kampen en naarvoor ook weer liet. huidige
ministerie staat, baart dc geldelijke toe
stand. De uitgaven van den stunt stijgen
voortdurend en de inkomsten toonen daar
tegenover een neiging tot vermindering
zoodat de handhaving van het evenwicht
op de komende begrooting een m.xdiijk jno-
'oleem zal zijn.
Dat erkent ook dc regeering. Zij laat
bereids in haar orgaan, de „Tribuun" mede-
deelen, dat zij tegenover het te venvach
ten tekort eiop bedacht i» aan de bcgroo
ting grootere elasticiteit te geven, echter
niet door verhooging der belastingen, maar
door instelling van een nieuw monopolie
en wel een lucifcrs-monopolD.
Deze aankondiging heeft in de democra
tische pers sterk verzet uitgelokt. Men dringt
daar aan op invoering van een progres
sieve inkomstenbelasting; naar het schijnt
wil de heer Giolitti daarvan echter niets
weten.
Marokko.
Uit do hoofdstad Fez wordt gemeld, dat
Boeehat ben Bagdad! en Ben Hoe ar Zater
dag naar Mclilhi en Tanger zijn vertrok
ken, met order van den sultan voor de Riff-
stammen, lam aanvallen op de Spanjaarden
te staken en manschappen te leveren om
een mchallah te vormen. Er is rust noodig,
aldus het bevel, om dc onderhandelingen
met Madrid tot een einde te biengen. De
sultan droeg Ben Hoear op, Spanje mede-
deeling van deze opdracht te doen en te
vragen, dat generaal Marinas zijn aanval
lende houding zou staken. De sultan voegde
daaraan toe, dat hij troepen naar liet Riff
■zou zenden, om de orde te herstellen.
Wat het. Spaansche leger betreft, is het
niet waarschijnlijk, dat dit de eerde twee
weken voorwaarts zal nikken.
De bedoeling van generaal Marinas is,
volgens den ,,Ma'tin"-coiTe»pondent, naar Ze-
loean op te trekken, dut op 30 K.M. afstand
\ou Melilla is gelegen. De eerste 10 K.M.,
d. i. het terrein tusschen Melilla en dc voor-
eeschoven posities is bezet, rest dus een
stiook, bijna niet geaccidenteerd terrein van
20' Iv.M. lengte te veroveren. Met dat al ver
wonen zich voortdurend Marokkanen in de
onmiddellijke nabijheid van Melilla, Op 10
Augustus b.v. inspecteerde generaal Marinas
en verscheid®' andere generaals de eerste
divisie jagers te voet, op een terrein in of
in de onmiddellijke nabijheid van hel stadje
„Allo duivels!" De oude vloekt met nij
dige stetn „Vooruit, vouruiU". Maar de
schimmel verroert zich niet.
En steeds nader komt het onuistbnrende
geluid, het klinkt ats de Ehön door dc
oude bosschcn. En daartussclien, steeds
weer lieL schrille trompelgcluid.
Vader Antoino haast zich van de hok. Met
bevende handen trekt hij den schimmel
van den smallen weg, tol dichl aan den
rand van den afgrond, liet angstige dier
volgt de vertrouwde band en drukt den
kop tegen den arm van den oude.
Hel proesten en snuiven klinkt reeds
van dichtbij daar komt hut om den
hgek dc zon glinstert in liet schitteren
de blauwe lak, spiegelruilcn werpen licht
flitsen, de koperen lantaarns blinken cn
voorop, dc baud aan het stuurrad, zit een
jongmenseh, met strakke oogen, die rechts
noch links zien, en geen notitie nemen
van de armzalige, rommelige reiswagen
aan den kant.
Achter hem zitten verscheiden mcnschoii,
die met gelukkige en tegelijk cDiigszins
angstige oogen van liet nieuwe heerlijke
gevoel genieten, van op zachte- kussen naar
boven te suizen.
Als een spookverschijning is alles voor
bij, uit dc dichle stofwolken wuiven nog
eenigo bonte doeken een honende groei
naar den ouden postwagen
Vader Anloinc slaat nog steeds bij den
kop van zijn paard. Zijn gestalte is nog
moedeloozcr, in de kleinen, malle- oogen
bijl het slof. Hel paard sicblerl van angst
on schrik, do oudo man beeft van kom
mer cn felle smart.
Daar is liet weer voorbij geraasd, liet
mooie, glimmende spook, dat hom dl zijn
schimmel en do bolderende wagen aan den
kant gezet heeft, dat hun voor goed over
bodig gemaakt hccfLl Die dnivelsmacliine,
die nieuwe post-automobiel, die zijn loven
vernietigen gaatl
Zijn dunne lippen beginnen le Irillen,
do oogen loopen hem vol cn met een moei,
hulploos, kinderlijk gebaar, slaat hij dc
armen om den hals van den ouden schim
mel eu woont zacht, indroef, wanhopig.
Het razen en huilen klinkt weer meer
gedempt, zacht als hel brommen van ecu
reusachtig insect.
En vader Auto ine staal eenzaam op de
straal steeds vaster drukt bij zich tegen
don stijven schimmel aan, die den gloo
ien kop dieper iaat hangen.
Het avondlicht over do bergen wordt
valer; boven den hoogen top van den berg
slaat plotseling een donkere wolk, als een
gebalde vuist. Een windstoot diijft een
stofwolk voor zich uit, een ver gerommel
van den donder klinkt als uit den diepslen
afgrond van den berg.
Vilder wordt do muggendons, zwaarder
dc drukkende zoelte.
Vader Antoino heft hel hoofd op, de
tranen schemeren nat in de diepe voren
van zijn wangen, de kleine oogen zijl on
verschillig op dc donkere wolk gericht.
Moeizaam klimt hij op den hok, geeft een
ruk aan den teugel en de reis begint weer,
langzaam, moeilijk'.
Waarom zou bij zich ook' haasten? Er
zat geen mensch in den postwagen, die
bang was voor het weer. De lui uit de
bergdorpen reisden immers allen met de
nieuwe automobiel, die bracht lion zoo vlug
en zeker naar het doel, veel vlugger en
zekerder dan de stootende wagen.
Een hitter gevoel van onmacht en haat
welt bij den ouden op.
Ja, vroeger, toen reden zc allen mot
hem, voor enkele weken nog. Hoog op
geladen was zijn wagen altijd, op marktda
gen klommen zij zelfs op het dek en op
den bok, verdrongen zich dc jonge meis
jes. Hij had er zoo vergenoegd tusschen
gezeten.
Ze hadden gezongen en gelachen. Vroe
ger zette hij dan met vroolijke soldaten
liedjes in. en ze zongen het refrein mee.
Ze mochten liem allen graag, hij was een
geacht man in liet dorp. Toon was het
ccn mooie lijd. Maar nu was er ,cen
postautomobiel.
Het was con harte strijd geweest in
den gemeenteraad, maar ze hadden het
doorgezet, do nieuwmodischonVader An
toino had gelachen, hij meende dat liet
liem onverschillig kon zijn, met dc dtii-
velsmaclrine zou toch niemand willen rij
den.
Do anderen hadden met hom gelachen,
en van dc zekere zitplaats der postkoets
uit hadden ze dat nieuwe blauwe ding
bespot. Daarna echter hadden een paar
jonge nieuwsgierige kerels hot gewaagd
- ze hadden zich op do zacblo wasdoek!
bokleedc banken gezet bet was niet
duur cn liet zou ook wel niet direct om
bet leven gaan!
£Slot mhjt.)
