1910; deze wijs! do volgende eindcijfers
aan: uitgaven in Nederland 147,156,174^
idem in Indië 1 171,178,888, totaal
1218,335,062; middelen in Nedciiiuirl
121,960,040, idem in Indië f 172,353,281,
totaal 1194,318,330, zoodat zij sluit met
een nadrolig saldo van i' 24,016,732. Voor
gesteld wordt het Koloniaal Etablissement
van Amsterdam naar Utrecht te verplaatsen.
Het voornemen bestaat, van het Koningin
Wilholminagasthuis voor ooglijders to Ban
doeng een gouvcrneincnlsinrtehting te ma
ken. Gelden worden gevraagd hoofdzake
lijk voor lotsverbetering van het personeel
bij den post-, telegraaf- en telefoondienst,
voor den aanleg en uitbreiding van Staats
spoorwegen wordt aangevraagd 18,605,000.
Het nieuwe pantsorsrihip ,,D© Zeven Pio-
vinciën" zal in 1911 deel1 uitmaken van
het Oost-Iudiscb' eskader. De hoeveelheid
koffie, in 1910 hier te lande te verknopen,
wordt geraamd op 29,000 pikok Het beeld
van de begrooting voor 1910 komt over
een met dat dor loopende bcgrooting. In
verband mot den aankoop Batavia Buiten
zorg" is een suppletoirc bcgrooting voor 1910
ingediend.
Personalia.
Gevolg gevende aan zijn voornemen om
vóór de aanvaarding van zijn hooge functie
ocnigen tijd in het buitenland door te bren
gen, heeft de nieuwbenoemde gouvemeur-
gonornal van Ncd.-ïndië, de heer Idenburg,
zich heden naar Parijs begeven.
Huldiging Prof. Dr. Jnan luzac.
Aan het huis, Rapenburg no, 113, to
Geiden, thans bewoond door pten lieer ,T.
P. J. Driosson, lid yan den gemeenteraad,
had gistermiddag de plechtige onthulling
plaats van eon aldaar in den gevel ge-
plaatsen zilver-bronzen gedenkplaat, ter na
gedachtenis van pi of. dr. Jean Luzac, in
leven hoogleoraar in do Grioksciho 'taal
en Letterkunde en do Vadcrlandsche Ge
schiedenis te Leiden, geboren 5 Augustus
1746 en op tragische wijze om hel. leven
gekomen op 12 Januari 1807, bij het sprin
gen van bet kruitschip.
Tic! gedenkteeken is vereerd door „The
Netherlands Society" te Philadelphia
TJ. S. A. als dankbare erkenning voor den
krachtigon steun door Luzac verleend als
redacteur van do „Leijdsche Courant" („Ga
zette do Ley de") tijdens <len onafhanee-
lijkheidsooriog van de Verconigdo Staten
van Noorri-Amerika. De desbetreffende ar
tikelen van Luzac, welke indertijd een
groote vermaardheid verwierven, deden
hom de warme genegenheid en vriendschap
veroveren van mapnnen als o. a. Washing
ton, Adams en Jefferson.
Bij en na de plechtigheid der onthulling,
wtelke werd bijgewoond door vele ^plaatse
lijke en academische autoriteiten ein vele
belangstellenden, werd liet woord gevoerd
door do boeien: prof., dr. P. J. Blok, a's
voorzitter van het cornitó, dat zich met de
leiding dei zaak in Nederland had belast;
ptof. dr. ,1. Vonloeven, rector-magnificus
der Loidsebo Universiteit; dr. "Wm. Eiliol-
Gril'fis, uit Philadelphia, als voorzitter van
het comité voor Huldebetuiging aldaar, en
door prof. dr. L. Knappert, als waarnemend
■voorzitter van do Maatschappij van Ne-
dicrlandschc Letterkunde, van welke ver-
ecniging Luzac gedurende vele jaren een
verdienstelijk lid is geweest.
Ten slotte werd door do aanwezigen ge
zamenlijk een bezoek gebracht aan do graf
tombe van Luzac, in do Pieterskerk aldaar.
Bestrijding van den woeker.
De uitslag van de prijsvraag, uitgeschre
ven, door de Nat. Ver. tot bestrijding van
den Woeker is, dat "de eerste prijs voor
prentbriefkaarten is toegekend aan den beer
Ton van Tast, te Scheveningen, en voor het
etiket aan den heer A. J. vaYi der Laag, te
Amsterdam.
Nod. Bond van Gemeente-ambtenaren.
In de op 4 dozer to Gorinchem gehou
den vergadering van de afd. Zuid-Holland
ran den Ned. Bond van Gemeente-ambte
naren, werd besloten, het voorstel te doen
om do jaarwedde van den al genteen en se
cretaris met 1150 te verhoogen, uit over-
jwOging van de vele werkzaamheden, dic
tie nu reeds moor dan 4000 letten tellende
veroeniging van hem vordert. De afdeding
meende voorts, dat een reservefonds lang
zamerhand voor de groote organisatie oisch
Wordt en bracht daarom oen memorie post
voor gromlkapitaal op de begrooting.
liet voorstel tot instelling van een honds-
insigne vond een gunstig onthaal. Even
eens dat tot instelling eoner commissie,
die tot taak zal hebben een. onderzoek
in te stellen en rapport uil te brengen
omtrent het lcorlmgwezem. De nfdeeling vor-
eenigdo zich met het voorstel om in be
ginsel te besluiten tot stichting van een
museum op gemeenschappelijk administra
tief gebied, waarvan de kosten van op
richting op f5000, on het jaarlijksch on
derhoud op f8000 worden geraamd. Uier-
hij wordt gerekend op steun van Rijk, Pro
vinciën en Gemeenten.
Het voorstel om de algomecne vergaderin
gen niet meer op Zondag te houden, vond
instemming bij de overgroot» meerderheid.
Itet bezwaar van de minderheid, dat met
dit besluit voor vete leden bijwoning der
vergaderingen niet meer mogelijk zou blij
ken, kon hot vertrouwen dor meerderheid
op de medewerking van de gemeentebe
sturen niet schokken. Door de ontworpen
wijziging der staluten wordt invoering be
oogd van het r derendum voor belangrijke
zaken.
Met ingenomenheid vernam do afdeeling
de medetlecling van het Bestuur, dat op
de rogeerings-bureaux hard gewenkt wordt
aan do wettelijke regeling van do pension-
neering der gomeenle-ambtonaren, hun we
duwen en woezen.
Christelijk Nationaal Werkmansbond.
Te Middelburg heeft Woensdag en Don
derdag de veertiende jaarvergadering plaats
van den Christelijk Nutionalen Werkmans
bond. Woensdagmiddag werd zij geopend
door den voorzitter, den lieer P. J. Nahuy-
acn, \an Utrecht.
Deze heette de aanwezigen welkom, her
dacht de overledenen en gedacht hot heuge
lijk tcit dat ons Vorstenhuis heeft verblijd.
Hij stelde voor nan If. M. telegrafisch de
liefde en verknochtheid van den Bond te
betuigen.
Hij decide mede dat de bond weer is
gegroeid en de toestand der geldmiddelen
gunstig is.
Veitegcuwoordigd waren 40 afdcolingen,
waaronder 17 uit Zeeland. Ook do eere
voorzitter, de heer dr. J. Th. de Visser, uit
Amsterdam, was legon woon lig.
Woensdag werd o. a. behandeld liet con
cept-reglement van het fonds ,,flulp in
Nood". liet doel ervan, is: leden van aidcc-
Iingen die door bijzondere omstandigheden
niet meer in staat ziin bun gewonen arbeid
te vcii'ichlen en daardoor in oogenblikke-
lijken nood verkoeren, te steunen. Het fonds
wordt gevormd door vrijw.Ilige hijdiagen en
afdcelingen die voor hun lcdon aanspraak op
eventueelen steun willen maken, geven jaar
lijks hun bijdragen.
Op de vvonsebclijklieid werd gewezen om
een minimum-contributie vast tc stellen ooi-
de toetredende afdcelingen.
Besloten werd, indien tot de oprichting
van liet fonds werd overgegaan, in een ver
gadering van toegetreden afdeelingen liet
huishoudelijk reglement vast te stellen en de
minimum-contributie te bepalen.
Met algomecne stemmen werd' tot do op
richting van het fonds besloten.
Het piovineinal comité voor Zuid-TTol-
Innd lmd voorgesteld om te besluiten dat de
Bond dc onkosten dragc van de provinciale
eomlié's.
Om aan den vvensch van dit comité tege
moet te komen, stelde het hoofdbestuur voor
om oen p i opa ga nda fonds tc vormen, door
alle leden van den Bond eens per jaar 5 cent
te laten betalen. Uit dit fonds kunnen dc
provinciale cornité's een subsidie ontvangen
in verband mot hun werkzaamheid.
Het hoofdbestuur nam na discussie zijn
voordel terug en wil rnet de provinciale
cornité's oen regeling ontwerpen, die aan do
bezwaren tegemoet kom't.
Het Congres over Hnlsinilnsh-io.
Aan hel w'oord van welkom, allereerst
door rit». W. II. Notens, als voorzitter van
het Congres, gesproken, onllooncn We het
volgende:
Spr. beetle den minister van arbeid, mi
nister Talma, wolkom, daarna de verschil
lende vertegenwoordigers der ministers en
de overige aanwezige autoriteiten. Brieven
van verhindering zijn o. a. ingekomen van.
den commissaris dor Koningin in N.-IL,
den burgemeester van Amsterdam, enz. In
zijn openingsrede, noemde dr. Notens, dit
congres de derde stap in de richting van
verbetering der huisindustrie-toestanden.
Dit congres in wel de derde stap, doch
mag niet dc laatste zijn. Ook Wat de huis
industrie betreft, die niet geheel afkeu
renswaardig is, zijn talrijke idea,'en te be
reiken. Vóór alios in kennis van de feitein
noodig. Deze zijn neergelegd in de ver
slagen en andere bescheiden der enquête
commissie voor huisindustrie en ook in
do rapporten der arbeidsinspectie. Iedere
groepeering, het werken met gemiddelden,
enz. is in deze zeer gevaarlijk. Daarom
wil spr. niet met zulke voorbeelden aan
komen.
Behalve de bekende ellenden der huis
industrie, wijst spr. nog op do zeer groote
afhankelijkheid der arbeider» van de werk
gevers. Doch gegevens beslaan er op dit
gebied nog lange niet genoog; het is dan
ook zeer moeilijk, een volledige statistiek
op te maken. De grootste nauwkeurigheid
is alleen noodig voor Wetenschappelijke on
derzoekingen. Daarop behoeven we niet te
wachten. Men heeft de tentoonstelling van
huisindustrie, do enquête-resultaten ver
weten, o vei dreven te zijn. Men heeft ver
geten, dat hetgeen uit z',11 verhand gelicht
wordt, veel beter uitkomt. Een patrijs hij
den poelier schijnt grauwer dan een wikte
in de natuur. Daarom is do tentoonstelling
hoogst nuttig: alios komt goed omlijnd
uit. Spr, hoopt, dat de debatten meer Jicht
op dc verschil lende toestanden mogen wer
pen. Vervolgens wordt het con gres geopend
verklaard.
Daarna is aan de orde hot referaat van
mr. II, J. Tasman (Zie ons vorig num
mer.) De lieer P. J. Zaalberg, uit Arnhem,
bestrijdt, dat de huisindustrie een uit
komst is voor velen, die zich willen ont
trekken arm do verplichtingen, hen opge
legd door een sociale bedrijüsivotgeving. Be
wijzen daarvoor heeft spr. niet.
Voorts bestrijdt spr. het middel om de
huisindustrie-ellende te vermindoren door
beperking van het kindertal. De huisarbei
ders exploitooren hun kinderen, die ze heb
ben toch, dus moeten niet de kinderen <k>
cholera krijgen, doen de huisindustrie moot
de cholera krijgen (Applaus der Mei-talrijke
aanwezigen, r rim 100)).
De hoer J, 11. Ho ha por, kamerlid, zegt,
dat do huisindustrie in het referaat las
man nog te voel verdedigd Wordt. Haar
bestaan is niet noodzakelijk.
Dc hoor Tasman dient van repliek.
Spr. lichtte uitvoerig oenige pU,ntoin van zijn
referaat nog toe.
Tegen de rcclencering van den heer Scha
per, o. a. voorde spr. aan, dat deze hem
niet begrepen had. In hel referaat van den
heer Tasman is geen sprake van vergoe
lijking der huisindustrie. Er slaat o. a., dat
de huisindustrie hier en daar terrein kan
behouden: niet moet of mag behouden.
Aan do orde is thans punt III, beschou
wingen over het referaat van J. J. Cam-
minga (zie b'ovcn). De heer A. v. Reien,
verhinderd zijnde, w'ordien de beschouwin
gen over „de oorzaken der huisindustrie
van do zijde der arbeiders", ingeleid door
deal heer L. Po elk Spr. vraagt: waarom
zijn er nog arbeiders, die ia de oude huis
industrie werken en waarom gaan er wear
arbeiders in do (nieuw'e) huisindustrie wer
ken? Vroeger Wanen de toeslanden in do
huisindustrie lang zoo slecht niet als thans.
Vroeger w'ns er ook geregelder wrik. Daar
om zijn er zoo velen inde oude InrisLnduisitne
blijven hangen. Velen ook, geloofden niet
in het succes der fabrieksnijverheid en
waren bovenal gesteld op hun onafhanke
lijke vrijheid. Een slecht begrepen eigen
belang, liet familieleven in volteri vrijheid,
drijft nu nog velen, de huisinduMiie op ie
nemen. Een soott ijvcrzwht, om 't geboete
vak machtig tc zijn, noemt spr. eveneens
een belangrijken factor, Loont*,uit n dienen
thans uit te maken, hoeveel de huisarbei
ders verdienen moeten, opdat or verbetering
Ironie, Geregeld moet dit Worden bij de
wek
Mevr. W. Drukk'or vindt, dat de man
nen veelal beslag gelegd hebben op kleo-
dingindusitrie, vroeger uitsluitend door vrou
wen vcrrichk Voorts pleit spreekster- voor
den aibeid der vrouwen, in dc huisindus
trieën, als de industrie dan, toch besLaail.
Spr. wijst nog op den arbeid dor armen-
kiiutercn: het sjouwen met kokend water,
olie, enz. Die kindcr-expioitatte vindt zij
de ergste huisindustrie.
Vervolgens wordt gepauzeerd.
Af i dd a gzi ttin g.
Na de pauze beantwoordt de heer J. J.
Camming* a met enkele Woorden de de
baters van voor de pauze. Over het refe
raat van G. L. Domhofi' zal thans niet
gesproken woiden. Wegens afwezigheid
van mr. II. Smeonge, lid van de Tweede
Kamer, w'ordt diens verhandeling over: „Do
huisindustrie en het Icirad, in verband met
het vakonderwijs", uitgesteld.
Do heer I. P. de Vooijs licht daarna,
reeds heden, zijn referaat oven*: „De na-
dcelige gevolgen der Huisindustrie ojr stof
felijk en zedelijk gebied", toe.
Spr. zegt, dat zijn referaat cr vooral op
doelt, te doen uitkomen, hoe de verschik
tenrte vormen van huisindustrie geheel' ver-
sebiltendo misstanden haren. liet bestaan
van de huisindustrie, oordeelt spr. belem
mert de arbeidswetgeving to prestoeren,
hetgeen zc proleMeomr kan. Enkele ver
schijnselen, vooial bij de sigarenfabricage,
wijzen er op, dal de arbeidswetgeving wél
de huisindustrie in dc hand gewerkt heeft.
Toch dient men niet do arbeidswetgeving
te staken, in de meening; dat do huis
industrie daardoor ontwikkeld zou. worden.
De heer Van Dein se, hoofdinspecteur
van den arbeid, voert daarna het Woord
over het referaat van G. L. Domhoff.
Itet oplichten van algemcone werkplaat
sen, door den heer DomhoQ' aanbevolen,
alliums het nemen van een proef op dit
gebied (zie boven), onderwerpt spr. aan
critiek, medccteidcndo, dat oen dergelijke
proef in 1905 bij de fa. Holtenkamp, alhier,
mislukt is. Een andere, dergelijke proef,
mislukte oveneens, terwijl nog een andere,
in liet schijvenscluumlorsbedrijf, schitterend
gel nkte.
Nieman'd verlangt hierna meer hetWoord.
De voorzitter Constateert eenstem
migheid der ideeën over do referaten on
stelt voortzolting eter debatten over punt 7
op morgen voor.
De hoor J. Ik A. Schapet* wil ver
volgens een 12-tal stellingen voorlezen.
Dc voorzitter vindt het niet aanbe
velenswaardig thans daarover te discus
sieoren, doch geeft don heer Scha por hel
Woord ter voorlezing van zijn stellingen
inzake de huisindustrie en haar wetgeving.
Do zin van de meeste dezer punten sluit
zich aan bij den inhoud dor referaten.
iDo heer I. P. do Vooijs, spreekt dan
over de toepassing van dc arbeidswet op
de Huisindustrie; echter buiten het pro
gramma der congrcswerkzaamhedon om.
Op deze redo volgt oenigo discussie, ook
naar aanleiding van het referaat van jkr.
mr. Cli. Ruijs do Beerenhrouck, Welk re
feraat morgen in behandeling komt.
.Die inspecteur van don arbeid, do lieer
Van Thitenon, acht het hoogst moeilijk,
wollig on overtuigend bewijs te leveren
voor den rechter van overtreding van do
arbeidswet in de huisindustrie. Dii kan
slechts als do financioolo positie. der ar
beiders afhankelijk gemaakt wordt van de
contrölo.
(Wordt vervólgd.),
Dir. bel., Invoorr. on Ace.
Kon. Besl.
Benoemdtot ontvanger der dir. belastin
gen, invoerrechten en accijnzen te Muiden,
H, H. Mulder, id. te Stadskanaaltot ontv.
dei dir. bel. en accijnzen te Venray, C, M.
L. de Haan, id. te Colqnsplaattot ontv.
der dir. bel., invoerr. en acc. te Doesburg,
F. Fokma, ontv. der dir. bel. en acc. te
Gorred\jktot ontv. der dir. bek en acc. te
IJselstein, II. J. Koning, id te Dalfsentot
id. te Boxmeer. F. J. de Ilaime, id. te Nij-
kerk tot ontv. der dir. bek, invoerr en acc.
te Tiel, M. J de Willigen, out. der dir bek
en acc. te Beek tot ontv. der dir. bel te
Dordrecht, E. Smilde, ontv, der dir. bek en
acc. Ie Baarn tot ontv der dir. bek en
acc. te ITallum, D. W. O. Slothouwer, snr-
nummerair der dir. bel. invoerr. en accijnzen
uit de directie Utrecht.
STADSNIEUWS.
Ter aanvulling van ons bericht van gis
teren, omtrent de mishandeling van don
voerman, van een vuilniswagen, kunnen
wij nog mededeelen, dat do verwonding aan
diens hoofd van vrij ernstigen aard was,
zoodat dc man zich eerst hij een apotheker,
on later door oen doktor moest laten. ver
binden.
Do hoofdschuldige, degene, die mot den
ratel geworpen had, is nog dsnzoJfden mid
dag aangehouden en evenals zijn kame
raad in arrest gestold, Waaruit, zij heden
morgen na verhoor werden ontslagen.
Een zWorver, wien hedennacht op 'L po-
litio-burcau nachtverblijf was verleend,
klaagde vanmorgen over pijn doo-r het ge-
hcclo lichaam en vooial in oen dor armen.
In een der handen bleek hij een groote
blaar te- hebben, die door den politic-dokter
werd doorgestoken, zoodat de pijn belangrijk
vermiiideidc. De zwerver is toon maar weer
de straat opgegaan.
Uit (len gemeenteraad.
(Vervolg.)
IJ s v e r e e n i g i n g.
Door den Voorzitter werd medege
deeld dat was ingekomen oen verzoek van
dc blsverccniging alhier, om weder de be
schikking te krijgen over het Zuidergors, om
daarop nu inundatie, haar banen aan te
loggen.
De iiecr Dc Bruin wenschto hierbij
reeds dadelijk een vraag to doen. Spr. zou
gaarne zien dat de JJsveiccniging weer dc
beschikking over het Zuidergor» kreeg, maar
raagt of daarbij door B. en W. niet de
\oonvaardc kan worden gesteld dat de en
tree'» «al matiger worden gesteld dan in
den afgeloopen winter het geval is geweest,
/oodnt liet publiek daardoor in wat ruimer
getale zal kunnen profitcercn van wat daar
te genieten valt, dan dit het vorig jaar het
geval is geweest.
Spr. wil deze kwestie in de aandacht van
B. on W. aanbevelen.
De V o o r z i 11 e r antwoord t dat B .en W.
gaarne bereid zijn met liet bestuur deze kwes
tie te bespreken.
Raadscommissie n.
Door B. en W. was voorgesteld de benoe
ming van leden in de vaste rnadscommis-
riën uit (e stellen, totdat dc- Raad weer com
pleet zal zijn.
Dc heer De Groot heeft daartegen be
zwaren. Ten eerste een formeel bezwaar. Het
gaat niet aan om een verordening zoo maar
even 1o wijzigen zonder afdoende redenon, te
meer waar het hier geldt een verordening
het Reglement van Orde aan welker
totstandkoming Gedeputeerde Stalen huil me
dewerking moeten verkenen. Wel behoeft
deze niet de goedkeuring van dat College,
maar zij moet toch ter kennisneming aan
Gedep. Staten worden toegezonden cn spr,
zou dit willen noemen oen goedkeuring van
zwakkeren aard.
In de tweede plaats is do termijn voor
het onderzoek der begrooting waarlijk wol
noodig on met hot. oog daarop is elk uitstel
in de behandeling ongcwcnsclvt.
De commission moeten zoo spoedig moge
lijk samengesteld worden cn waar de leden
\oor dc vervulling der bestaande vacatures
reeds benoemd en tot hun toelating besloten
is, kunnen ze immers toch wel reeds be
noemd worden: Wol zijn ze nog niet gerech
tigd tot medestemmen, maat* al moeten ze
nog acht dagen wachten om aan do werk
zaamheden te kunnen deelnemen, dan is dat
geen overwegend bezwaar. De eigenlijke
kwestie lijkt spr. dan ook slechts, chit cr in
de/e vergadering twee leden ontbreken, maar
het is mogelijk dat dit in de voteende ver
gadering ook het geval is; zoo zelden komt
dat niet voor.
Spr. heeft met groot genoegen gehoord
dat de Voorzitter het Rcgl. van Orde stipt
zal toepassen, maar betreurt het dat zoo spoe
dig na deze verklaring roods, zonder afdoende
roden, tot afwijking daarvan zou besloten
worden.
Do Voorzitter merkt op dat terecht
door den lieer De Groot is gezegd „zonder
afdoende redenen", en B. on W. monaden
nt die hier aanwezig zijn. Er is nog een tijd
nmblelijko bezwaren kunnen gemaakt
worden tegen het zitting nemen der nieuwe
eden en dus zou spr. niet weten hoc de
icide Iteercn, indien zij in raadscom missiën
benoemd werden, zouden moeten worden aan
geduid.
Het College heeft gedachtLaat ons Voor
zichtig zijn. Door een beetje te veel vertrou
wen te betoonon, is men al eons vastgcloo-
pen. Laat men daaraan gedachtig zijn,
'-)f! ]lccr D e G r oot meent dat het ergste
wat kan gebeuren is, dat do benoemingen
te niet gedaan worden cn dat lijkt hem niet
zoo heel erg.
De heer Wittknmpf is hot niet met
dc beschouwingen van den lieer De Groot
eens. Door nu tot benoeming over te gaan,
belet men dc nieuwe leden aan de verkie
zing doel te nemen. Wanneer in do volgende
zitting wanneer de Raad wettelijk com
pleet zal zijn leden afwezig zijn, dan is
dat de vrije wil dier leden. Nu is dal niet
het gevalde Raad zou oorzaak zijn dat beide
nieuwe leden daaraan geen deel kunnen
nemen.
ITet voorstel van B. en W. wordt daarna
aangenomen zonder hoofdelijke stemming.
De heer Do Groot verzoekt aanteeke-
ning dat hij or tegen is.
Rooien Van b o o m e n.
Het verzoek van bewoners van den Sin»el
om terug te komen op het besluit van den
Rand om de hoornen aan den Singel tc
rooien, lokt ook nog cenigc discussie uit.
Dc heer W i 11 kiimpf wijst er op dat
in het adres wordt gesproken van het plan
om één trottoir te verbroeden. Wordt dat
plan, vraagt spr., nog in overweging geno
men of wordt het weer losgelaten.
De heer G o s 1 i n g a heeft met bloedend
hart gestemd voor hel voorstel tot wegneming
der boomenrijen en deed dit omdat hij ge
zwicht was voor hot argument, door den
Wethouder van Gemeentewerken aangevoerd,
dal de daar staande kranen ongewenseht wa
ren voor stratenbepianting. Ilij heeft toen
echter in de mcening verkeerd dat er andere
hoornen voor in de plaats zouden komen. Nu
echter vreest spr. dat daarvoor niets in dc
plaats zal komen en dan zouden wij krij
gen een Singel zonder groen. In. 'dat geval
zou eigenlijk de naam moeten veranderen.
Beter zou spr. het echter achten, wanneer
andere hoornen werden geplant en dan in
den rand van liet trottoir, Vat voor het ver
keer niet zooveel hinder zal opleveren.
De heer v. Westend'orp constateert
dat heide sprekers ongevper dc zelfde materie
behandelden.
Er wordt door B. cnW. in hun advies ge
sproken van 't. planten van boomen, om tc laten
zien dal ernstig over deze zaak is gedacht.
B. en W. voelden ook. veel voor boomen
daar, en bestond het vermoeden dat de pas
sage aan ééne zijde der straat zou komen,
dan kon de breedte van een dor trottoirs
worden opgeofferd aan die van de andere.
Maar dat is niet te verwachten. Men weet
nu dat iedereen tusschcn Ï2 en 2 uur aan
dc andere zijde loopt dan in den ochtend.
Aan beide zijde is dus afwisselend het
drukke verkeer en daarom kan niet een der
trottoirs versmald worden. Do rijweg moet 7
meter zijn en de trambaan komt in bet mid
den van de straat. Daarover behoeft men niet
meer te vechten, die strijd is uitgestreden
bij de verandering van bet profiel der Lange
Nicuwslraat, cn de ervaring heeft geleerd
dat dit profiel goed is.
De heer G o s 1 i n g a acht het duidelijk
dat de tegenwoordige boomen weg moeten,
maar zou het jammer vinden als er geen
andore voor in de plaats kwamen. Zouden
die, vraagt spr., niet latei' kunnen worden
geplant, als het blijkt dat het alsnog moge
lijk zal zijn.
De heer V. Westendorp zegt, dat als
er boomen moeten komen, 'dat nu beslist
moet worden, vóór tot uitvoering van liet
werk wordt overgegaan. Als de^Rand aan
één zijde boomen wil hebben, dan zou dat
moeten zijn aan de zijde van de villa èn dan
zouden cr boomen moeten genomen worden,
zooals nu ann dc Broersvest. zijn geplant.
Tiet advies van B. en W. is echter om
dat n i c t to doen, want liet verkeer is daar
zeer druk en een rijweg van 7 meter is niet
te breed.
Do heer G o s 1 i n g a hoort nu tot zijn
spijt, dat er van beplanting in 't. geheel geen
sprake meer is. In April is beslist dat de
lindeboomen weg moesten, maar loon heeft
spri godachL dat cr andere in de trottoir
zouden worden geplaatst. liet schijnt nu dat
spr. daarmede een verkeerden indruk heeft
gekregen.
Het is te verwachten dat, als dc ontpolde-
ring haai' beslag hoeft gekregen, het uitbrei
dingsplan ann die zijde der gemeente tot uit
voering zal komen cn dan zal liet verkeer
langs den Singel aanmerkelijk worden ontlast
omdat dan een belangrijk deel van het ver
keer zal worden verplaatst naar den nieuwen
verkeersweg die hot station rechtstreeks met
de rivier zal verbinden. Als nu nieuwe boo
men worden geplant, zullen die dc eerste
jaren klein cn dus weinig hinderlijk zijn en
eerst tot ontwikkeling en omvang geraken
als dc Singel ontlast is Van een deel van
het verkeer.
De lieer W i 11 k a m p f heeft nog niet
begrepen waarom het plan om een smal en
breed trottoir te leggen is losgelaten. Ilct
staat toch vrijwel vast dat, waar boomen
staan, de trottoir beschaduwd zal zijn en
daar liet verkeer zal komen.
De heer G o li k a heeft ook het idee ge
had, dat althans op één trottoir boomen zou
den worden geplant cn wel van een andere
soort dan die er nu staan. Waar ook spr.
liever op den Singel hoornen behoudt, vraagt
hij of het niet mogelijk is tiy'Jijk een rij
boomen te sparen.
Er gaan over clc Schicdnmschc tram
praatjes cn zoo heeft spr. gehoord, dat be
trekkelijk spoedig zal beslist worden of deze
zal gehandhaafd blijven. Dat is een kwestie
van sloehts enkele, lultele jaren. Spr. voegt
daaraan toe dat, wat hij hier zegt, niet an
ders is dan wat hij als losse praatjes ge
hoord heeft.
Als nu de Singel ontdaan wordt van alle
boomen en binnen enkele jaren de tram ver
dwijnt, 'dan zal het weer lange jaren duren,
alvorens de boomenaanplnnt voldoende ont
wikkeld zal zijn.
Spil wil -vragenis deze mogelijkheid voor;
zien en heeft die overweging gegolden bij
het nemen ooi4 beslissing?
De heer v. W c s t e n d o r p leest een doel
uit de missive vail B. on W. aan den Raad
voor, om te doen verstaan dat ernstig is na-
O o
