LOOKER'S
QZ"* Jaargang
Woensdag 15 September 1909
Ho. 13100
Als vrouwen haten.
MULDERS
CACAO
BUITENLAND.
AANGIFTE
BEY0LKINGSREGISTE1I.
Openbare Herhalingsschool;
Openhare IIerha lingss chohl
saw
MEN MOCE NAMAAK
OPDRINGEN,
HOUDT VAST AAN
CE WEET BAT DIE
UITSTEKEND IS.
SGHIEDIMSCHE COURANT.
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en VI aard innen u 1 w
per post fl. 1.65. laaramgen £1.1.2o. F<ranc<
Prijs por mek: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Ad verte nticrj voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór
uur aan het bureau bezorgd zijn. voor
Bureau: Lange naven No. 141 (hoek Korte IJaven.l
VOOR IIET
Het GEMEENTEBESTUUR -au Scihie-
'dam herinnert de ingezetenen, aan hunne
verplichting om steeds t ij dig aangifte
tc doen voor het bevolkingsregister.
Bcdoeldo aangifte moet worden gedaan:
lo. wanneer men do Gemeente
gaat verlaten;
alsdan moet een getuigschrift van woon-
plaatsverandcring (vorlraisbiljet) woulcn
gevraagd en meegenomen naar de Gemeente
waar men zich gaat vestigen, ten einde
aldaar uiterlijk binnen éön maand te wor
den ingeleverd;
2o. Wanneer men zich in de Ge
meente vestigt;
alsdan moet men overleggen een getuig
schrift van Woonplaatsvenmdcring (vcr-
huishiljot), afgegeven in de vorige woon
plaats;
3o. Wanneer men h'inncn de Ge
meente van w'oning verandert;
alsdan is het hoofd van een huisgezin
verplicht aangifte to doen, doch tevens
Wanneer in dat gezin ecnigo verandering
plaats grijpt, bijv. wanneer iemand komt
inwonen on ook wanneer dienst- en werk-
boden komen of vertrekken.
Yerzuim van aangifte kan w!or-
ilon gestraft mot HECHTENIS of
GELDBOETE.
Voor zooveel noodig wordt medegedeeld
dat het Bureau, van het Bevolkingsregister
gevestigd is Schoolstraat 12 (voorma
lig Kantongerechlsgebouw).
voor JONGENS. re--^
Aanmelding van leerlingen, die gewoon-
lager onderwijs genoten hebben, voorden
a.s. cursus, waarop land- en tuinbouwkundig
onderwijs kan verkregen worden, moet ge
schieden op werkdagen, behalve.des Zater
dags, vóór den S<» September a.s. bij het
hoofd dier school aan de Brocrsvest, /ifs
avonds tussehen 7 en 9 uur.
B, VAN BOCIIOVE.
voor MEISJES.
Aanmelding van leerlingen, die gewoon
lager onderwijs genoten hebben, voor den
a.s. cursus moet geschieden op werkdagen,
behalve des Zaterdags, voor den 145 Sep
tember n.s. bij het hoofd der herhalings
school, des avonds tussehen 61/2 en 8 uur,
aan de school Lange Nieuwstraat,
J'. A. VAN DER POEL.
Roman van LOTHAR BRENKËNDORFF.
5-SJÏ
Prijs der Advertcntiën: Van 16 rogels fl. 0.92; iedere rege! meer
15 ccnls. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats..die zij
innemen.
Advertcntiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan 2ijn gratis aan het Bureau tc hekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertcntiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intoi'c. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No.
103.
12)
„Daaraan dacht ik ook niet. ATaai' ik
meende, dat u het wel kou weten van uw
broer.-"
„Van mijn broer?" herbaalde bij verwon
derd. „Van don assessor Norbert. U kent
hem dus?"
Terwijl ze hom tot nu toe bij ieder ant
woord open in bet gezicht had gezien, sloeg
ze thans de oogen neer. „O, ja, uw broer
komt wel bij ons aan huis."
„Hoe vreemd, dat hij mij daarvan nooit
gesproken hoe ft. Maar ik ben ook nog niet
zoo lang hier 011ik spreek hem niet dikwijls."
„Dus heeft bij u ook mijn groeten niet
overgebracht, zooals ik hem heb opgedragen,
V°n j'r hoorde, dat u hier was aangekomen?
Dat is eigenlijk niet aardig van hem."
i,U kunt or vast op aan, dat ik hem we
gens dit verzuim do ernstigste verwijten zal
doen. Voor den vriendelijke!! groet echter,
waarvan ik thans op zooveel te aangenamer
wijs konnis genomen heb, dank ik u harte
lijk. Dus ik kon toch met recht de hoop kocè-
toren, dat u zich mij, na on korte kennis
making, nog zoudt herinnen
„Ook wanneer mijn gciutigon werkelijk
zoo slecht was, zou ik door tie verhalen van
uw broer mij 11 wel weer herinnerd hebben.
l-'J spreekt zoo graag over 11 7.00 graag
dat mijn vader hem al een paar weken gc-
leden verzocht heeft, u eens mee to bren
gen."
Do jonge dokter kon zich lioo langer lioo
Schiedam, 14 September 1909.
SPANJE EN FRANKRIJK.
Spanje hoeft, behalve zooveel misères,
tegenwoordig bet ongeluk in Frankrijk zoo
wel de vrienden van den vooruitgang als de
conservatieven tegen zich tc hebben; De
socialisten en velo radicalen zijn woedend
over de gerechtelijke vervolgingen, die het
oproer van Baicelona na zich heeft aesleept,
en de Fransche patriotten slaan met argwaan
de onverwachte uitbreiding gade, welke de
Spaansche expeditie van Melilla heeft aan
genomen De betrekkingen tussehen de beide
regeeringen zijn weliswaar nog altijd uitste
kend, zooals de officieele berichten van dezen
en genen kant der Pyreneeën verzekeren,
maar wanneer de spanning in de openbare
meening aanhoudt, kan het toch niet uit
blijven, dat de onaangename nota's, die men
thans nog kan ontkennen, toch gewisseld
moeten worden.
Een veeg teeken al is, dat de Spaansche
minister van buiteniandsche zaken, Allan de
Salazar zich gehaast heeft om zich te San
Sebastiaan door een correspondent van den
»Matin" te laten interviewen om de leelijke
indrukken, die men te, Parijs heeft gekregen,
uit te wisschen. Hij verzekerde 0. a. dat
Spanje, zoodra het do„r een grooten slag de
rust in en om Mehilla had hersteld, zijn
troepen onmiddellijk^ terug zal trekken, en
dat dit nog voor einde September zal ge
schieden.
Wat hij echter ook mag zeggen, het is
maar al te goed te voelen, dat de Spanjaar
den na zoo'n enorm kostbaren veldtocht, die
voor een arm land bijna niet te doen is, er
zich niet mee zal vergenoegen, dat Melilla
en de overige kleine presidio's aan de Noord-
Marokkaarische kust, zooals totnogtoe van
het achterland afgesneden blijven en het
moederland slechts kosten en geen voordeel
brengen. Maar in datzelfde achterland ligt
het nog steeds door de Franschen bezette
Oedsjda en vandaar het wantiouwen, waar
mee Frankrijk de Spaansche krijgsoperaties
gadeslaat.
Minder gevaarlijk is op zichzelf de agitatie
'•(Ier Fransche socialisten voor de door de
Spaansche regeeïing op Montjuich gevangen
gezette revolutionnairen en die daarvoor wor
den aangezien in Spanje kijkt men niet
zoo nauw. Vooral de gevangenneming van
Francisco Ferrer heeft kwaad bloed gezet.
Doch reeds heeft dozo bewoging een zokoio
overeenkomst gekregen met die der Dreyfus-
affaire, welke, zooals bekend, destijds de
Fransche regeering in het buitenland zeer
heeft geschaad De groote zaal der Sociétcs
.gavantes te Parijs kon Zondagavond lang
riièt alle deelnemers uan de meeting bevat
ten, welke tegen het optreden der Spaansche
regeering te Barcelona protesteerde.
Anatole France was weliswaar niet in
persoon verschenen, zooals hij bad beloofd,
maar hij liet door den ouden heer Naquet,
den vader der echtscheiding, een brief voor
lezen, die door de bladen bijna een copie van
minder begrijpen, waarom zijn bioer hom
dat. alles zou hebben verzwegen, en hij hield
deze verwondering niet voor zich. ,>Egon
veitelt mij altijd, dat zijn drukke bezighe
den als po]i!ie-as«essor hom verhinderen veel
visites to maken, en dat hij eigenlijk ner
gens komt, dan in het huis van zijn chef,
den directeur Wöllmcr."
Toen ze hem nu aanzag, speelde het lachje
van zoo juist weer op haar gez-ieht. „Nu,
ja directeur Wöllmer is juist mijn vader."
„Uw vader?"
,,U verwondert zich misschien, dal ik een
anderen naam draag dan hij. Hij is natuur
lijk mijn stiefvader. Maar ik verbaas me er
altijd zelf over, wanneer ik dat aan iemand
vertellen moet, want ik bob het al gedurende
vijftien jaren geheel vergoten. E11 daar
wat. treft dat mooi - komt hij juist van
zijn bureau, waar ik hem had willen halen.
Nu moet u mij toestaan, mijnheer Noihcrt,
u aan hem voor tc stellen."
Norbert kcclc op en zag een ouden heer,
die juist, met snelle schreden de stoepen der
buitentrap van het hein wolbekende gebouw
afijlde. Ilij had hem nooit van te voren ge
zien en hij moest zich zelf bekennen, dut hij
zich van een chef van politic tot nu toe
een geheel andere voorstelling had gemankt.
Deze eerder elegante dan imponceronde man
met liet fijne smalle, banrdelooze gezicht,
zou hij stellig veel eerder voor een geleerde
of oen kunstenaar hebben gehouden en de
opvallende tegenstelling tussehen de betrek
king en liet uiterlijk van den ongeveer zes
tigjarige 11 man wend nog versterkt,'toen hij
nu voor hem stond, en zijn groote merk
waardig heldere oogen uit.vorschend op zich
gericht voelde. Hij kon zich niet herintre
den beroemden brief van Zola sj'accuse"
wordt genoemd. Zooals eens Zola den Parij-
schon krijgsraad aanklaagde, den verrader
Esteihazy sop bevel" te hebben vrijgespro
ken, zoo dreigt thans Anatole France met
de woordens"Wanneer Francisco Ferrer
door een rechtbank veroordeeld zou worden,
dan zou men in de heele wereld zeggen, dat
de rechters niet vrij waren en op bevel den
onschuldige aan den haat eener partij te
hebben overgeleverd."
Nog veel scherper drukten zich natuurlijk
de eigenlijke socialisten en anarchisten der
vergadering uit, van wie den reéds naar
Jongturksch voorbeeld den boycott van Spaan
sche goederen aanbeval.
Ferrer verheugt zich te Parijs in een
groote sympathie, vooral omdat hij daar zeer
bekend is en vele persoonlijke vrienden telt.
De socialisten vergeven hem zelfs gaarne zijn
grooten rijkdom, dien hij niet verdiend, maar
op romantische wijze geërfd heeft. Toen Fer
rer in zi;n jonge jaren den uit Spanje uitge
wezen republikein Zorilla als secretaris naar
Parijs volgde, bezat hij in 't geheel niets en
zag na den dood van zijn broodgever zich
reeds gebrek lijden, toen een rijke oude dame
voor zijn hoogvliegende plannen van volks
verheffing in vuur geraakte en hem tot eenig
erfgenaam benoemde.
Als zoodanig bezit Ferrer nog thans ver
scheidene groote huurhuizen te Parijs, hoewel
hij het grootste deel van het vermogen zijner
oude vrienden voor de stichting van zijn be
roemde Escuela Moderna te Barcelona en zijn
andere onderwijsinrichtingen heeft gebruikt.
De menschen, die hem goed kennen, ver
zekeren overigens, dat Ferrer weliswaar vrij
denker, maar geen anti religieus dweeper is
en dat hij zekerlijk niets te maken heeft
met den aanslag van Morral op koning Alfons
en met de revolutie te Barcelona. Eenigen
geven slechts toe, dat hij onvrijwillig aan
leiding gaf tot de misdaad van Mortal.
Deze' jonge man was hopeloos verliefd op
de mooie Soledad Villafranca, de gezellin van
Ferrer. Slechts om deze te imponeeren, zou
Moiral den aanslag hebben gepleegd, die
hem liet leven en zijn leermeester Ferrer
achttien maanden preventieve hechtenis zou
kosten. Hoe het ook zij, Ferrer is in elk
geval een der weinige Parijsche huiseigenaars,
ja misschien de eenige, dien de Parijsche
socialisten niet als een ellendigen bourgeois
beschouwen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
Te Londen is dezer dagen de 22-jarige
Guv Alfred Aldred, uitgever van de „In
dian Sociologist", tot twaalf' maanden gevan
genisstraf veroordeeld, wegens de opneming
in dit blad van oen opruiend artikel. Aldred
was niet dc schrijver van dit stuk. Dit was
zekere Krisjuavarma, die tegenwoordig ver
blijf houdt in Frankrijk, omdat de grond in
Engeland hem wat te warm werd, en die de
eigenaar is van do „Indian Sociologist".
Het vervolgde artikel bevatte een verheer
lijking van Dhingra, den moordenaar van
Sir Clinton Wylio, en in het algemeen van
den politieleen moord.
Aldred droog zelf zijn verdediging voor
en verklaarde daarin o. a., dat hij als volge
ling van Tol-toi persoonlijk den moord van
Dhingra niet kon goedkeuren. De jury
spiak echter het schuldig over hom uit.
Het geschil tussehen de werklieden in de
haven van Londen en de werkgevers is bij
gelegd.
liet geschil was ontstaan naar aanleiding
van dc uitlegging, gegeven aan dc in 1SS9
genomen beslissing omtrent de workmen
van leerlingen. Beide partijen zijn nu over
eengekomen deze beslissing te onderwerpen
aan liet oordeel van oen „crown lawyer",
die benoemd zal worden door het ministerie
van handel en zich bij de uitspraak vin
dien rechtsgeleerde neder te leggen.
De opinie der Engelsche bladen is 1 ban's
vrij algemeen, dat het Fngelsclio floogeriiiii',
de begroeting waarschijnlijk, niet zal verwer
pen, maar de beraadslaging /.al schorsen
om de regeering gelegenheid tc geven do
kiezers hun oordeel te laten zoggen. Vol
gens de liberale ..Nation" zou, indien de
verkiezing aldus in November valt, de
nieuwe kiezerslijst, die anders eerst in Ja
nuari van kraeht wordt, ivod« voor November
gelden. Verwerpt liet Iloogerhtiis de begroo-
litig, dan gaat ze terug naar het Lagerhuis,
wordt er snel door heen gedreven en komt
bij liet Tloogorluiis terug. Verwerpt dit op
nieuw,
of Februari.
dan volgt de verkiezing in Januari
zitting van den
Duitschland.
De gisteren gehouden
SociuuI-Demoerati-e1 en Partijdag te Loip/.i
werd begonnen met een bespreking van de
agitatie onder de jonge arbeiders; terwijl
ren ooit zulke rustige, klare oogen mot. zoo'n
goeiige uitdutkking erin, in,een mannengc-
zielrt te hebben gezien.
Met eenige woorden had liet jonge meisje
hem voorgesteld, en do wij/e waarop Wöll
mer hem de hand gaf 0111 hom te begroeten,
was Norhert bewijs genoeg, dat hij voor den
chef van politic geen vreemdeling meer was.
„ITet doet 111c plezier u persoonlijk tc
loeren kennen, mijnheer NorhertUw broer
is reeds gedurende langen tijd hij mij werk
zaam, ctt ik acht zijn bekwaamheden zeer
hoog. Buitendien hen ik nog uw schulde
naar voor de vriendelijkheden, die 11 mijn
dochter hebt bewezen gedurende uw verblijf
te Hamburg, Ik hoop, dat het 11 in onze
stad bevalt. Wanneer ik er cenigsz.ins toe
mcc kan werken het u hier aangenaam te
maken, verzoek ik u over mij te be
schikken."
Terwijl ze nog een cindvveegs samen ver
der liepen, spraken ze zoo levendig en vrien
delijk met elkaar, alsof ze elkaar niet slechts
sinds minuten, maar sinds maanden reeds
kenden. Slechts omdat hij niet voor indrin
gerig gehouden wilde worden, bleef Norhert
hij oen der eerste zijstraten staan 0111 af
scheid to nemen.
ZESDE HOOFDSTUK.
„Bede WalterDaar morgen mijn verlof
van veertien dagen begint en ik voor dien
lijd graag liet. oen en ander met je bespre
ken wil, verzoek ik je me vanavond om ne
gen uur te verwachten.
Met broederlijken groet
Egon."
Deze op de achterzijde van een visite
kaartje gekrabbelde regels had Walter bij
7.ij 11 terugkomst op zijn schrijftafel vinden
liggen en hij had daarna alle \ooizorg-maat-
regelen getroffen voor de ontvangst van rijp
broer. Do hospita luid op zijn verzoek de
rondo tafel in do spreekkamer voor twee per
sonen gedekt. Een schaaltje met verschillen
de soorten worst 011 luim zag er zeer verlei
delijk uit en in den hoek naast de sopha
stond ecu klein regiment l>Lri'lcssclu.n te
wachten op haar bestemming.
Maar de assessor liet op zich .vachten, en
het was o\er lialfiicn, toor hij ein lelijk haas
tig do kamer binnentrad. Hij mo.'st ongeveer
twee of drie jaar jonger zijn dan de dokter,
en hij was .door dc natuur zonder twijfel
royaler bedeeld dan de/c. Ilij had een aristo
cratische slanke gestalte en zag er uit als
iemand wie geen ecu ridderlijke deugd vreemd
kan zijn. Zijn smal gezicht met het liooge,
edelgevormdc voorhoofd, dc rechte neus en
de volle roode lippen onder de zachte bruine
snor was van de schoonheid, die vrouwen
zoowel als mannen gewoonlijk graag zien cn
een onberispelijk elegante kleeding droeg er
het linrc toe hij, om alle uiterlijke aantrekke
lijkheden van den drager in het gunstigste
licht tc plaatsen.
Met groote hartelijkheid schudde hij zijn
broer do hand. „Ik heb mij eens weer ver
laat, wees niet boos! Maar die vei wen sell te
dienst. Men kan nooit over zijn tijd beschik
ken. Wanneer ik lmd" kunnen vermoeden wat
voor een work ik 1110 daarmee op den hals
haalde, zou ik er zeker nooit mee begon
nen zijn."
„Nu, het zal wel tc dragen zijn," troostte
Walter. „Wil je je 1111 niet vóór alles een
beetje Versterken? Wat ik jo uan kan bie-
\oorts met algerneone stemmen een motie
werd aangenomen, waarin de arbeiden- wor
den aangespoord zich te onthouden an het
gebruik van brandewijn. Daarna werd beslo
ten gedelegeerden tc zenden naar bet inter
nationale .-ociuli-teneongres, dut in 1910 to
Kopenhagen zal worden gehouden en er werd
ten slotte een voordel aangenomen om aali
liet internationaal bureau te Brussel op tc
dragen oen lijd -.amen tc stellen van de leden
der .-ocinal-deinocraliselie organisaties en van
do sociaal democratische kiezers in alle be
schaafde landen.
De voorzitter, Paul Singer, deelde mede,
dat het partijbestuur besloten had, bohahe
de reeds gezonden 20,000 M. nog 30.000
Mark uit de partijkas aan dc Zwecdsche sta
kers te zenden.
De part ij-secretaris Molkenhuhr deelde
mede. dat ook dc Spaansche opstandelin
gen door de partij financieel ondersteund
werden. De partij telt thans 033,000 leden.
De afgevaardigde in den Pruisische»
Landdag, Liehkneeht, sprak vervolgens
o\er de noodzakelijkheid om de agitatie
onder de jeugd krachtiger \oorl te zetten.
Zweden.
De regeering heeft besloten hare bemid
deling te verleunen tot beëindiging der staking
en als bemiddelaar aangewezen den heer
Cederborg. Tevens is de vroeger door de
regeering ingestelde commissie, die voorstel
len voor wettelijke bepalingen omtrent ar
beidscontracten zou uitwerken, ontbonden en
aan het ministerie van justitie ojigedragen
op den grondslag van den arbeid der com
missie een des-betreflenend wetsontwerp op
te stellen, dat in den loop van het volgend
jaar bij den Rijksdag zal worden ingediend.
Oostenrij k-II o n g a r ij e.
liet is nog altijd de strijd tussehen Oos
tenrijk dat aan den nauwen band tussehen
de beide monarchic!! vasthoudt en Honga
rije. dat dien hand allengs losser wil maken,
zooals thans met de splitsing van de ge
meenschappelijke rijksbank. Deze kwestie
duurt nu al verscheidene maanden, maar
dat men iet» is opgeschoten, kan niet wor
den gezegd. De Ilongaarsclie minister-presi
dent Wckerlo i» gisteren voor de zooveelste
maal naar Wecnen vertrekken ter verkrij
ging van oen onderhoud met den keizer, ton
einde vootstellen tc doen tol zuivering van
den toestand.
Volgen- dc -.Pesther Lloyd" wenseht het
1 longaarsche ministerie de regeling der
lunkkwestie vast te stellen tot 1917. op
voorwaarde, dat de Oo»tenrijksch-IIongaar-
sclio bank de betalingen in specie zal her
vatten.
Ten aanzien van de militaire kwesties
is het kabinet van meening, dat liet aan
de Kamer geen voorstellen kan doen tot
het verkenen van belangrijke kredieten
voor leger en vloot, ten/ij de militaire
BKSX CSQfiQKICSShU
MgTTiwroaaBinsa
den is wol m waar slechts de zeer beschei
den gastvrijheid van een armen jonggezel."
Egon had reeds de aangeboden plaats op
de sofa ingenomen, nmar toen dc dokte1- hom
de schotel met worst aan wikte ïoiken, hief
liij afwerend de hand op. „liet spijt me,
dat. je voor mij moeite licht gedaan. Ik „reet
li.l, bedanken voor alles een sigaret uit
gezonderd. Maar ik hoop, dat jij je gang
zult gaan."
„Ja. dat 7al ik roker, want ik heb name
lijk oen reusachtige!! honger. Daar op het
tafeltje aan jc rechterhand staat het rook
stel. Je kunt je zelf wol redden, hé? Maar
wat is dat voor een nieuwtje, waarmee je
me vandaag verrast. Ik dacht, dat jo verlof
eerst over vier weken begon."
..Zoo was ook eerst de afspraak. Maar de
oude regeeert met de willekeur van een wa
ren despoot. Omdat het hom -waarschijn
lijk in 't belang der dienst zóó doelmati
ger voorkwam, vertelde hij 111e gisteren, dat.
ik nu reeds verlof moest nemen."
„Zog eens, Egon, is het de directeur
Wolhtier, van wie je daar spreekt?"
„Natuurlijk nn,-hef. Buiten hein,
heeft mij hier gelukkig niemand iets te be
telen. Maar waarom zet je daarover zoo'n
verwonderd gezicht
„Omdat de man er mij naar niets min
der dan naar een tyran schijnt uit te zien."
Verrast keek de assessor op. „Hoe weet
je dat dan? Heb jo soms onderwijl kennis
met hein-gemaakt?"
„Ja, ik had dat genoegen."
„Zonder dal mii daan an rociledeeling
werd gedaan? Dat vind ik eigenlijk een
beetje wonderlijk."
(Wordt vrrvolgd.)
