63*" Jaargang
Vrijdag 8 October 1909
No. 13120
Wm
Als vrouwen haten.
Kennisgeving.
if
BUITENLAND.
HOOFDSTUK XIV.
BINNENLAND.
SCHIEDAMSCHE SOURliST
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, met uitzondering van Zon- cn Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam on V1 a a r d i n g o n fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Burean: Lange Ilaven No. 141 (hoek Korte Haven.)
I t
1
ÜnrleliOngcn wclUo aevaar, schade
of hinder hunnco vcroorzaicco.
Burgemeester on Wethouders
van Schiedam,
Gezien het verzoek van: lo. M. en R. DE
MONCHY te Rotterdam om vergunning tot
het bergen van 30 vaten petro
leum in het pand staande aan de Boter-
straat no. 71, kadaster Sectie B no, 604,
Gezien het verzoek van: 2o. de NED. BRAN
DERIJ, GISTFABRIEK EN DISTILL ER-
DERIJ voorheen de lirma'sH, JANSEN &Co„
II. C. JANSEN en HERMAN JANSEN om
vergunning tot het oprichten van
een glasfabriek op het perceel open
grond gelegen nabij de Noordvestsïngel, ka
daster éectie II no. 638
Gelet op de bepalingen der Hinderwet;
Doen te weten
dat voormelde verzoeken met de bijlagen
op de secretarie der gemeente zijn ter visie
dat op Donderdag den 21 October a.s., des
namiddags ten 2 ure, ten raadhuize gele
genheid zal worden gegeven om bezwaren
tegen het toestaan van die verzoeken in te
brengen en die mondeling of schriltelïjk toe
te lichten
dat gedurende drie dagenvóór het tijd
stip hierboven genoemd, op de secretarie der
gemeente, van de schrifturen, die ter zake
mochten zijn ingekomen, kennis kan worden
genomenen
dat volgens de bestaande jurisprudentie
niet tot beroep op eene beslissing ingevolge
de Hinderwet gerechtigd zijn zij, die niet
overeenkomstig art. 7 dier Wet voor het
Gemeentebestuur of een of meer zijner leden
zijn verschenen, ten einde hun bez'-aren
mondeling toe te lichten.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, den 7 October '1009.
Burgemeester cn Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
Y. SICKENGA,
Schiedam, 7 Oct. 1909.
SPANJE in MAROKKO.
Ilot militaristische deel van Spanje dringt
nam op oen bijzonder Jaachlfladig! opLre
den der Spaanschc troepen in Marokko.
De GO.OOO manschappen, die cr op 't oogen-
blik opcreercn, zijn volgons hen niet vol
doende. Zoo hebben dezer dagen twee
generaals te Madrid cn. oen politieke per
soonlijkheid in een vergadering cr op aan
gedrongen om eventjes 150.000 man, bene
vens 50.000 man rescrvolxoepen naar Ma-
Roman van LOTHAIt BRENKENDGRFF
32)
Zelfbewust, met tiolsche houding stapte
Adolf Hcinitz de werkkamer van Norhert
binnen; zelfs ontbrak do zoo inodieuso mo
nocle niet, die aan een breed zwart lint op
zijn veelkleurig zijden vest hing te slingeren.
Zonder af 'te wachten dat hem con stoel
weid aangeboden, liet hij zich neer op een
stool naast de schrijftafel.
,,Ecn onverwacht Zondagsbezoek niet
waar?"
3,Ik ben inderdaad ten '/.eerste Verbaasd,"
antwoordde Egon -op een gere-efveerden toon,
die moeilijk van zijn onvriendelijke manier
van spieken te onderscheiden was.
„Ik boh u bij mij toegelaten in dc veron
derstelling, dat u ine over zaken wonselrte
fo spreken, want zoonls u weet, ben ik voor
particuliere zaken hier niet te spreken."
„O ja, indien ,ik u niet iind aangetroffen
liter, dan zou ik nto met mijn vraag wel tot,
een anderen politie-be imhte hebben ge
richt."
„Wat is er dan van inv dienst. Ik zou u
willen verzoeken waf kort te zijn, daar ik hot
erg druk heb."
„Ik zal zoo kort mogelijk zijn. Tti de cou
rant, staat een merkwaardig verbaal over een
diefstal, die moet bobben plaats gehad in liet
hui? van mevrouw Rodnrtz; welke dame zelf
rokko to zenden, met het oog op' het feit,
dat de Sjerifiaansche troepen aan hef ge
vecht \an den 30en September hebben deel
genomen.
Het voorstel zal den koning in overwe
ging gegeven worden.
Dat zou dus met andere woorden bc-
teekencn, dat men con oorlog met den sul
tan wi'. Do mogelijkheid daartoe is verre
van uitgesloten. Wanneer n.l. de Spanjaar
den hun krijgsverrichtingen op het Marok-
kaansch grondgebied blijven voortzettenen
nog verder doordringen, zullen ze- zeker
lijk met dc Marokkaan sche regccring in
botsing komen. Bovendien zou Spanje een
met succes bekroonden oorlog in Afrika,
welke do aandacht kan afleiden van den
binnenlandschen. toestand, die in zoo me
nig opzicht tc wcnschen overlaat, zeer wen-
schclijk kunnen voorkomen. Aan een be
ëindiging der z.g. strafexpeditie, schijnt bet
echter in geen geval nog te denken. Vol
gens do laatste berichten is Scloeati be
stemd om de basis te vormen voor de aan
staande operaties der Spanjaarden. Groote
massa's levensmiddelen cn amunitie zijn
er bijecngebi'acnt. Zondagavond waren er
reeds 350.000 rantsoenen opgestapeld, twee
millioon Mauserpatronen cn 12.000 shrap-
nelbommen. Van den vijand wordt gemeld,
dat alle stammen uit den omtrok van Se-
looan zich hebben vcroenigd, n 1. de Beni
Miiaghcl, de Beni Sidol, de Beni Bui star
en de Beni-Sicar, te zamen 15,000 man,
allen vastbesloten den strijd te beginnen.
De Spaanschc ïegeering ontkent evenwol
de haar toegeschreven voornemens om
den veldtocht vorder uit te breiden,
Hot Rarijsch'c redactiebureau van dc „Dai
ly Mail" verneemt van particuliere zijde,
dat Pel te tan, de voormalige Fransche, mi
nister van marine, uit Barcelona is uit
gewezen. Pollolon had cenige dagen gele
den in de „Matin" heftige aanvallen op
dc Spaanschc geestelijkheid, en de Jezuïlcn
in het bijzonder gedaan, wicn bij de on
dergang van hot ongelukkige land weet.
„Wanneer men liet werk dor verwereldlij
king betreurt, dat wij in Frankrijk hebben
volbracht," aldus begint een dier brieven,
„dan moot men eens een kijkje nemen in
Spanje, men zal dan zien, boe de stand
van zaken is m een door en door katholie
ken staatWat dan volgt is eón groe
ten aanval op de Spaanschc geestelijkheid.
Geen wonder, dat men zijn uitwijzing met
bovenstaand dn veiband hrengl.
GEMENGDE MEDEDEELtNGEN.
Engeland.
Do bcgiooling und kein Ernlo. Om dat
einde toch zoo spoedig mogelijk to laten
komen,, lvcct't de minister van financiën,
Lloyd George gisteren in liet Lagerhuis
meegedeeld, dat het zijn plan was, dien
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92, icdoio regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per Tegel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gra'is aan het Bureau te hekomen. 1
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot dvu prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intorc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
dood op dc sofa moet zijn gevonden. Is dat
waar of slechts een praatje, dat later weer zal
uore!en tegcngesproken
„Deze geschiedenis is nog niet opgehel
derd, maar waarom interesseert het u zoo in
hooge mate?"
«Eigenlijk doel bet dat mei, maar men
lean nooit weten en men kan nooit voorzich
tig genoeg zijn."
„Tk begrijp niet, waarom u zoo wonderlijk
doet."
„Och k ,'i, laat ik liet maar ronduit zeg
gen U kan me toch eigenlijk niet kwalijk
nemen, dat cr bij liet lezen van dat be
richt allerlei vreemde gedachten door mijn
l.oofd zijn gegaan. Hebt u mo uw schuld
niet op dcnzelfdcn dag afbetaald, waarop mv
tante is gestorven, cn hebt u me ook niet,
in plaats van contant gold wat ik veel liever
zou hebben ontvangen, Pruisische papieren
gegeven, die u, volgens ,uw bewering, Van
uw tante bad gekregen?"
De assessor sloeg woedend met dc vuist
op tafel.
„Dat is oen leugen met geen enkel woord
heb ik laten voorkomen, dat hel geld van
mijn tnnie afkomstig was."
„Niet? Nu ik had het dan zoo begrepen;
maar oen monsch kan zich natuurlijk Vergis
sen. Als bot ergens anders vandaan komt
des te beter."
„Maar wat beteekent eigenlijk uw koele
redeneering?!
„Nu stel eens, dat dc effecten wel af
komstig waren van mevrouw Rodartz cn dat
zij op oen lijst de nummers had opgotockcnd
ou deze dus gepubliceerd zouden wondon,
dan zou men dus tot de ontdekking komen,
dat de cffeu *u, die ik nl verkocht heb, dc
/.elfden avond de behandeling der midde
lenwet in comité-genetaal tc beëindigen. De
artikelsgewijzo beraadslaging over het ont
werp, zcidc hij, had reeds een-en-veertig
vergaderingen in beslag genomen, cn onder
deze waren zeer langdurige geweest.
Minister Lloyd George voegde hieraan
toe, dat het Huis, na afloop van het ver
slag in de gewone vergadering en van de
derde lezing van de Ontwikkelingswet, zou
woiden verdaagd tot 18 October. De be
handeling van het verslag over do Midde
lenwet zou 19 October aanvangen. Dit sta
dium van do beraadslaging zou naar ver
wachting ton minste eon week dm en, cn
het vooruitzicht is gering dat vóór mid
den November de zitting zal worden ge
sloten.
Deze modcdeoling van den minister om
do zitting tol 18 October te verdagen, heeft
naluuilijk den indruk versterkt, dat de reis
van minister-president Asquith naar Bal
moral slechts diende om het inzicht van
den koning te vernomen over de hudget-
kweslic en de crisis van. hot Iloogcrhuis,
en hom daarin voor te lichten.
Reuter verneemt, dal liet bezoek van
den heer Asquith te Balmoral in verband
staat met hijz.onderheden omtrent de schik
king, waartoe in beginsel eenigc weken
geleden werd besloten. Verondersteld wordt,
dat die voorgenomen schikking aanleiding
hoeft gegeven lot. dc vertrouwelijke me>-
dedeeling van eenigc ministeis, dat het
Hoogcrhuis ten slotte do begrooling zal
aannemen. Algemeen echter is men van
oordeel, dat wat het Jloogorhuis ook zal
doen, een algeroecne verkiezing bijna on
vei mijd el ijk zal zijn.
nis ter raad bekrachtigd, waardoor een hoo-
gcr percentage van dc leerlingen dot mid
delbare scholen in Rusland Isiaelieten mo
gen zijn. In de residentie mag het aantal
Joousche lceilingen 5 pG't van het totaal
bedragen, in de overige doelen van het
rijk 10 pCt., terwijl het in dc streken, waar
de Joodsche bevolking een zekere grens
overschrijdt, tot 15 pCt. mag stijgen
II o n g a r ij e.
Ben Reutertolegram uit Boedapest geeft
do volgende veelzeggende karakteristiek
van den togonwoordigen toestand:
De Ilongaarsche crisis is een ernstig tijd
perk binnengetreden Een coalitie vooreen
kabinet bestaat mei moor. Do kroon staat
tegenover de onafhankclijkhcidsparlij, die
een geweldige meerderheid liet parle
ment liceft.
in de Ilongaarsche bladen staat te le
zen, dat, als twee staten, die zoo dicht
tegen elkaar aan liggen als Oostenrijk en
Hongarije, maar een duizendste deel van
de oncenighedcn hadden, die er tusschcn
do twee landen Oostenrijk en Rong-vrije be
staan, dan zouden twee zulke staten al
lang slaags geraakt zijn.
Rusland,
Een Tmkseh buitengewoon gezantschap
onder leiding van Rifaat pasja, den Turk-
schen minister van bmtenlandsche zaken,
is gisteren op do Krim aangekomen om
een bezoek te brengen aan den tsaar.
De tsaar heeft een besluit van den mi-
eBgWKOOTOaagawuBig saus ammafxsxtmuaao
bewuste papieren zijn cn dan /.ouden dc moei
lijkheden die ik daarmee kon krijgen niet 1e
overzien zijn."
Dc assessor staarde zijn bezoeker aan als
wilde hij zich elk oogonblil- met gewold op
zijn tegenstander wc.pm, totdat plotseling
hij een kalmere ingeving kreeg cn gejaagd
vroeg hij: „Kan u zich dc nummers van
die Pruisische staatspapieren nog ver
schaffen?"
„O ja, ik heb ze opgeteekend," hernam
de ander, terwijl hij zijn portefeuille tc voor
schijn haalde. Tk noteer alle papieren, die
door mijn banden gaan, men kan nooit
weten
„Wacht als 't u blieft een oogenblik hier.
Tk zal u onmiddellijk het bewijs leveren i
welke een belachelijke dwaling u ver
keert."
Egon stond op, verliet bet vertrek om een
andere kamer binnen te gaan. Van de drie
beambten, die hier anders werkzaam waren
vas er nu slechts één aanwezig tengevolge
van do Zondagsrust.
,,U hebt hier zeker de papieren, die bc-
rirèing hebben den diefstal mij mevrouw
jvudanz.?"
„Juist geef mij hot panier, waarop de
nummers der effecten vermeld staan, ik
kan dan voor hel afdrukken en dc versprei
ding zorgen."
„Hier zijn zo mijnheer; hot z,ij,n vijf vel
letjes. Tk behoef me daarmee dus niet ver
der tc bemoeien?"
„Neon. Ik zal wel zorgen, dat hot. weer
bij de overige papieren wordt gelegd."
Adolf Ilcinilz, die zijn ongencerdheid zoo
ver had laten gaan, dat bij intussclion een
cigurot luid opgestoken, nam don tcrugkco
T u r k ij e.
Do regccring beeft gisteren den Arm een -
sc.ben patriarch op zijn vo-zcri; om ont
heffing van zijn ambt in verband pret de
veroordeelipgen te Adana geantwoord, dat
zij vroor bare daden slechts verantwoording
aan het parlement schuldig is en de pa
triarch dus geen reden heeft, wegens han
delingen der regccring zijn ambt neer tc
leggen.
De regeering verzocht hem integendeel
zijn waardigheid te blijven bekleedcn en
dc pogingen der regeering, om do een
dracht tusschcn de verschillende nationa
liteiten te bevorderen, te ondersteunen. Dc
patriarch weigert echter zijn ontslag in
te trekken.
Uit Yemen wordt g. n&ld, dat in do huurt
van Aszir een zeer oinstig gevecht tus
schcn Turkscho troepen en de henden der
vercenigde sjeiks Iman Jahiha en Mahdi
Idris heeft plaats gevonden, over welks
afloop echter nog niets bekend is. Vol
gens de tot dusverre ontvangen berichten
zou inlussclien vaststaan, dat de verlie
zen aan weerszijden verscheidene duizen
den bedragen. Men spreekt zelfs van niet
minder dan 7000 doodeti en gewonnen
Behalve op hel slagveld in Vemen, waar
thans tw'ce vereenigde tegenstanders be-
strcdci\ moeten worden, voert liet benarde
Turkije op het oogoublik nog krijg in de
volgende streken van het Ottomnansche
rijk: tegen de Albanoezen in Macedonië,
tegen don stam der Haniawends bij Mos-
socl, tegen Koorden in Dersini, tegen de
Drocsen in den Libanon, tegen Perzisch-
Turksclie stammen bij Urniia cn tegen de
roovors van Foszan in Tripolis.
Van liet Hof.
H. M. do Koningin-Moeder kwam giste
ren om 10 uur aan het station te Apel
doorn aan, waar ter begroeting aanwezig
waren de burgemeester van Apeldoorn cn
oemge leden der hofhouding. II. M. reed
in een a la daumont bo .„„.„non rijtuig naar
het Loo,
De verkiezing te Gulpen.
Zateidagavond vertoefde een der afdeeling—
chefs der provinciale griffie van Limburg, m
opdracht van do God. Staten van Limburg,
te Gulpen, -cn einde de verz.egelde pakket
ten met stembiljetten en processen-verbaal
\an de jongste Tvamm voiktezing in ont-
vang=t te nomen en naar Maa-trïeht over te
brengen.
De bedoelde be«chei(ten werden reeds van
daar naar Den Tlaag verzonden.
(„Limb. Koerier'".)
Agneta Tan MarkenMatlhes. -f-
Tc Delft L Dinsdagavond op 62-jarigca
leeftijd overleden mevrouw Agncta Wilhcl-
inina Johanna Mntthes, weduwe J. C. v.
Ma (ken.
In haar is heen gegaan een vrouw aan
wie ontzaglijk veel zal verloren woiden, die op
velerlei gebied is werkzaam geweest om hulp
en steun te verkenen, om leed te verzach
ten en zwakken te sterken.
Krachtig was o.a. haar steun toen de Schie-
dnmsebe en Delftsche gezondheid «kolonie
gom een sell app dijk een huis op de Veluwo
zouden bouwen om dc zwakke kinderen
,<lnnrin de gelegenheid te geven van de ge
zonde Geldoïschc lucht te profiteerenzij
wn-, hot die bet gebouw officieel opende.
De „Delftsche Courant" schrijft omtrent
den overledene o. m.
G reuzenbos was haar liefde. Zij alleen
heeft in de laatste droevige dagen van liet
leven van Van Marken, het selder bovenmen-
■chelijke verricht door hem met plegende
zorg te omringen. En d;i;1ruit sprak haar
liefde bet mooi«t: dat zij hem de rust toch
zoo gaarne gunde. Zij bad Van Marken niet
verloren; jahet lichaam, bel biooze om
hulsel was weg, maar haar man, die met haar
één en ondeelbaar was, bezat zij nog. Nog
zien wij baar aan Van'Marken's laatste rust
plaats, nis een heldin, als een reuze-figuur,
en liooren haar gelofte: dat zij zijn Van
Marken's werk, zou voortzetten.
Zi; heeft haar gelofte gestand gedaan niet
vrouwelijke trouw.
s In 1906 werd Agncta van Marken gehul
digd door de te Parijs vergaderende vereoni-
ging tot b"-tudeering van het Participatie-
stelsel. "Besloten was aan Van Marken, wiens
veelzijdig werken op sociaal gebied een be
wonderenswaardig voorbeeld was van goed
heid en verstandig doorvoeren van een be-
gmrel. ren gouden mrdallle toe Ie kennen.
Van Marken'? dood hncln geen verandering
in het voornemen. D,. medaille werd met een
vereerend Schrijven i mevrouw Van Mar
ken aangeboden, w nloor nude haar naam
verbonden werd rum dien van haar echtge
noot, 1
Dc spreuk, kernnet k van haar woning en
«aanmal heider leven gericht was: ..Rnst
Roost", is ruim 25 jaren zijn en haar devies
geweest. Op 30 Juli 1884 werd dc woning
betrokken, gelegen temidden van de wonin
gen der arbeiders; van hen, die eenzelfde
zaak dienden.
In onvergankelijk gezegend aandenken
leeft Agncta Mntthes naast Van Marken bij
zeer velen Voort.
renden politiebeambte met half nieuwsgieri
gen, half spottenden blik op.
„Nu, welke ontdekking hebt u gedaan,
mijnbeer?"
„Zou u uw sigaiet zoolang willen neer
leggen; liet woken is hier vei boden. Waar is
Uw lijstje met de nummers?"
„Uier is het; er was dus inderdaad een
lijst aanwezig?"
„Zoonls u ziel."
„Dat dacht ik wel, oude menschjcs, zooals
zij, zijn op deigelijke muilen eig voorzich
tig. Nu kunnen wc tenminste dadelijk 1
even vergelijken. Laat maar eens z.icn." j
„Een zoo gevrehtig stuk, dat hier in bc- 1
wiping w ic< geven mag ik niet uit baden I
geven, leest u du» maar de nummers op,
dan kan ik zien of ze hier ook opffotcckend
staan."
ITeinitz,' goedkeuring droeg dit voorstel
weliswaar niet weg, maar hij oordeelde liet
toch verstandiger zijn bezwaren maar niet te
uiten. Telkens, als IIeinitz. zijn letters on cij
fers* had opgeroepen, doorliep Norhert met
zijn blikken de lijstjes en telkens herhaalde
hij op dcnzclfdcn knlmen toon„niet aan
gegeven, verder maar
„Ziezoo nu ben ik klaarik heb me
dus blijkbaar onnoodig bezorgd gemaakt."
De assessor wnst doodsbleek geworden en
keek zijn bezoeker strak in de oogon.
,,U schijnt zich niet duidelijk te hebben
gemankt welk con ongehoorde belccdiging
li mij hebt aangedaan door voor zulk oen
roden hier te komenenfin ik zal u daarvan
niet verder rekenschap vragen. Ik heb li het
bewijs voor uw vergissing geleverd, omdat
ik u iu staat achtte tot een onwelwillende
verdachtmaking vnn mijgg persoon; in elk
geval hoop ik, dat u zich nu van een derge
lijke manier van uitlaten zal onthouden."
Hemitz stond op met de woorden: „Tk
hc<n de gépeiaonifieerdo discretie, mijnheer
Nmbert, voor zoover het met mijn eigen be
langen is overeen te brengen."
„Nog een vraag; aan wie hebt u dc effec
ten verkocht?"
„Aan Neubronn oil Co., in de Marin-
«lraat. Bont u van plan zc weer terug tc
koop en?"
,,lk denk er niet aan. Bonjour, mijn
heer ITeinitz,."
„Adieu, doe de groeten aan uw broeder!"
Radeloos liep Egon zijn kamer op en
neer, 7oodra Ueinitz. was vertrokken, maar
nauwelijks hoorde hij voetstappen over dc
gang. gaan of haastig nam hij een der papie
ren van tafel op en stok liet opgevouwen in
zijn 7„ak.
Ook nadat alles deeds weer stil was op do
gang haalde hij het papier niet weer te voor
schijn. De vier overgebleven, velletjes stak
hij in een groot couvert, dat hij goed sloot
en waarop hij met duidelijke letters een adres
schreef.
Daarna ging hij naar do telefoon en liet
hij zich mot dokter Noiberf verbinden. Tlier
hoorde hij van de kosljnffrouvv. dat de dok
tor nog op ziekenbezoek was, maar dat hij
gezegd had 's avond, in elk geval thuis te
zullen komen.
„Zegt u dan als "t u blieft aan mij a
biocr, dat ik hem beslist sua vond nog moet
spieken, zoodat ik or gaarne op wil rekenen
Item thuis te trefte",'
(Wordt vervolgd