63*" Jaargang
Zondag tO October 1909,
Ho. 13122
Bit iiisr bestaat lit DRIE Waden.
Eersie Blad.
Als vrouwen haten.
Kennisgeving.
BUITENLAND.
SPANJE in MAROKKO.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, mot uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25.Franco
per post fl. 1,65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertehtiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordcelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. t ,i
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-eu Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau to voldoen.
T m I voor de Redactie No. 123.
Interc. Telefoon voor de Administratie No. 103.
Inrichtingen welke gevaar, schade
of hinder kannen veroorzaken.
Burgembester en wethouders van Schiedam,
Gelet op de bepalingen der Hinderwet;
Brengen ter algemeene kennis, dat, aan
gezien het deskundig onderzoek nog niet
geëindigd is met betrekking tot de aanvraag
van ARY JORDAANS, om vergunning tot
oprichting van een fabriek tot vervaardiging
van alle soorten voertuigen en ijzerconstruc
tiën en plaatsing van 2 stoomwerktuigen,
elk van 10 paardenkracht met een stoom
ketel van 25 RP verwarmingsoppei'vlak. in
het pand staande aan de Hoofdstraat nos.
34—36, kadaster Sectie L nos. 1553 en
1554, de beslissing op deze aanvraag
Is verdaagd.
Schiedam, 8 October 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. A. BRANTS.
De. Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 9 Oct. 1909.
ZÜID-AME11ÏKA.
Paraguay lteefl op 't oogenblik een revo
lutie.Dat is overigens nicls bijzonders voor
een in Zuid-Amerika. gelegen staat, waar de
,p roiiLi nei amento's" als een noodzakelijk
kwaad worden beschouwd. Men houdt daar
van paardenmiddelen, en iemand, wien de
handelingen der icgeering niet naar den zin
zijn of die bijzonder eerzuchtige plannen
koe-Lerl en een beetje gezag in zijn omgeving
boeit, grijpt, als do kannen gunstig voor hem
slaan, de gelegenheid te baat om zoo moge
lijk de regceiing om 1e gooien en die zelf
op zich to nemen. Voor.il du generaals, die
er bijna even talrijk zijn als dc gewone sol
dalen, zijn .specialiteit in dit vak. Paraguay
dan is de/ci dagen voor de z.oovcelste man!
het fcooneel van zoo'n revolutie geweest, maar
't merkwaardigste is, dat men in de buiten
wereld momenteel niet weet of de staatkun
dige herrie r.og vooildiumt of dat er een ein
de aan gekomen is, zooais sommige tolc-
gimumen uit New-York vertelden, door dc
nederlaag dor revolutionairen. Tc Btieno»-
Ayros, de hoofdstad van hel, naburige Ar
gentinië, kun men zich echter niet begrijpen
hoe dc afzonder dier telegrammen dit be-
weerde uiteinde der beweging is te weten
gekomen, daar men in Argentinië zelfs nog
van niets weet. Een Amcrtkaanscli journalist
neemt liet overigens niet zoo nauw.
Nog sterker. Van deze revolutie, die aan de
'andere zijde van 'Aigentinië's grenzen sinds
verscheidene weken woedt, weet men daar de
redenen niet, zelfs' niet de aanstichter» 1 Alle
gemeenschap, van wolken aard ook, is plot
seling verbrokenslochts oncontroleerbare
geruchten doen. de ronde, losse praatjes,
waarvan, men dc bron niet kan uilvisschen.
Toch kunnen die zoo geheimzinnig ver
bolgen gehouden gebeur tcnissen grooto
gevolgen hebben. Er bestaat, gelijk men
wellicht weet, oen groeten naijver tusschen
Brazilië en de republiek Argentinië ten
aanzien van den invloed, welke heide sta
ten willen uitoefenen in Paraguay. Brazilië
onderhield zelfs nog niet lang geleden te
Buenos Ayres gedurende verscheidene
maanden een lreole groep agitators, welke
tenslotte door do regeoring van Paraguay
ontmaskerd werden on op haar verzoek
onmiddellijk uil, het land werden gezet.
Riet hot oog op dc voorafgaande gebeur
tenissen in Paraguay schijnt het, dat slechts
twee personen dc bewerkers van de tegen
woordige revolutie kunnen zijn, n.l. de
lieeren Cavalloro en Ferreyra. Maar wie
van do twee, dat is nog de vraag.
De eerste is een „candillo", een politi
cals van het slag van den ex-president van
Venezuela Castro, on zijn streven is bovenal
nationalistisch on egoïstisch. Hij wil
volkomen onafhankelijkheid van Paraguay
tegenover Brazilië zoowel als tegenover
Aigentinië, en liij wil, dat is logisch, pre
sident zijn. Hij is de politieke opvolger
van den vroogeren dictator Lopez, wiens
gezamenlijke partijgangers hij overigens om
zich heeft verzameld.
De hoer Ferreyra, do ook mogelijke leider
der revolutie, is niets anders dan oen Bfti-
ziliitansohe agitator, handelende met mede
weten, op kosten en ten voordeoio van zijn
regeoring. En dat is liet. juist, wat den toe
stand gevaarlijk maakt. Wordt. Ferreyra over
winnaar, dan zou dat dc meer of minder
vei holen inbeslagneming van Paraguay door
Bia/ilio ljcileekcnon, of zelfs een eenvoudige
annexatie, En dat zou onvermijdelijk hot sein
wezen tot een verkoeling tusschen Brazilië
en Argentinië, die tot een ernstig con
flict nnnlc'ding zou kunnen geven.
Maar tot nog loc weet niemand buiten Pa
raguay precies wat- daar gebeurt. Men zal
moeten afwachten.
gezegd, wat velen in Parijs zeggen en de
mooning van vele Fransche politician menig
Parijsch blad weergegeven. Zijn uitlatin
gen zijn echter geenszins naar den zin
der Fransche regeoring en rcgeoringsbla-
Z n lk een verwerping zou oon eonstitutioneeie
wandaad zijn, nccikomende op den cisch, dat
oen Kamer zonder vertegenwoordigend ka-
raater regocringert zou kunnen, maken en
breken. De regeoring zou geen wijziging in
Roman van LOTHAR BRENKENDORFF.
34)
Rtidekff deed alsof hij deze opmerking
niet hoorde.
„U licht toch niet als lieer verkleed in
het hotel gelogeerd?"
Mot een heftig gebaar protesteerde Karin
tegen zulk een veronderstelling.
„Dan hebt u ook nu weer onwaarheid go
sproken, juffrouw Brunokl, want wij weten
toevallig, dat noch Dinsdag nocli "Woensdag
oen dame ia het hotel is afgestapt."
Karla zweeg.
,,Zou u nu n.iefc beter doen volgons waar
heid to vertellen, waar u die bewuste twee
dagen bent geweest. Er zal toch wel geen
reden bestaan waarom u het. zou moeten
verzwijgen."
„Ik heb mijn reis ondernomen torwille
van particuliere zaken, die ik onmogelijk
kan bekend maken, omdat ze natuurlijk
niet alleen, mij persoonlijk betroffen. Daar ik
echter niets verkeerds of strafbaars heb go
daan, ken ik ook niemand het recht toe
rekenschap van mijn handelen .te vragen. Als
menmij van het een of ander- verdenkt doet
men heter mij hot openlijk te zeggen."
„U zelf zou niet kunnen, ontkennen mede
te hebben gewerkt zulk con vermoeden te
doen ontstaan. Natuurlijk was u vrij to zwij
geu over het doel en de bedoeling uwer
reis. Maar dat u daarentegen uw toevlucht
hebt genomen tot dergelijke onware aan wij
zingen, mankt dc zaak natuurlijk eenigszina
Gisteren bobben we melding gemaakt
van hel interview van oen redacteur van
den Pairjsclien „Matin" met den Fransehen
generaal d'Arnade, dat hoofdzakelijk over
Spanje's optreden in Marokko liep. De
commandant der Fransche expeditie in Rfa
rokko in 1907 heeft op wat beslister toon
bedenkelijk. Ik moet u dan ook zeggen,
dat u in hooge mate kunt meewerken om op
heldering in deze geheimzinnige zaak te
brengen, Stel u de zaak eens duidelijk voor,
Als vaststaand feit kan worden aangenomen,
dat uit do woning Van mevrouw Rodartz een
som van meer dan zestig duizend gulden is
gestolen. U zelf licbt reeds dadelijk liet ver
moeden uitgesproken en waarschijnlijk bent
u niet van opinie veranderd?"
,,lk ben overtuigd, dat er een diefstal
hooft plaats gehad, maar ik heb niet kun
nen nagaan wie het kim hebben gedaan."
„Dat schijnt ook niet scmakkolijk te zijn
Geeft u toe, dat de diefstal alleen kun
hebben plaats gehad in den tijd van u.w af
wezigheid?"
„Iloe kan ik dat weten? Reeds den avond
vóór miin vertrok is mevrouw Rodartz een
paar uur alleen geweest, maar ik heb niet
geboord, wat er in dien tijd is gebeurd."
„U vertelt dit voor dc corsto maal."
„Er bcslonld volstrekt gcon aanleiding
hierover eerder to spieken."
„U stond toch immers op zeer goeden
en veürouwelijken voet met mevrouw Ro
darlz, niet waar. Gelooft u ook niet, dat
zo u niet zou hobbcu verteld als or in uw
afwezigheid van oon paar uren iemand was
geweest of als or iots bijzonders was voor
gevallen?"
„Bat kan ik' moeilijk zeggen; ik Weet
wol, dat zij dien avond in oon liccl slecht
humour was."
„En u hebt niet naar de roden er van
gevraagd?"
„Tiet was hot gevolg van een verschil
van mooning tusschen' ons beiden cn dien
tengevolge spraken we "dien avond verder
gedoogen en wilde van geen vergelijk weten.
De „Daily News" verneemt uit Ottawa,
clat op do eerstvolgende Canadeesche be
grooting 20 miJliocn pond sterling zal wor
den aangevraagd voor de oprichting coner
Canadeesche vloot.
Do Bond van Britsohe mijnwerkers heeft
besloten aan de regeering te verzoeken een
mijnbouwministeric in te stellen.
den als de „Tcmps" e. a. verwijten den liet begrootingrontwerp door hot IToogerhuis
generaal over dingen te hebben gespro
ken, die hij niet kent en zonder eenig pio-
fijt de goede betrekkingen, die er tusschen
Fiankrijk en Spanje bestaan, te hebben
gccomproinitcerd. De Fransche min. van
buitonlandsche zaken, de heer Pichon, heeft
zelfs aan een vertegenwoordiger van de
New-York Ilerald" verklaard, den gene-
aal, wanneer het „R[atin"-artikel juist
blijkt, streng to zullen straffen.
liet beloog van generaal d'Amadc is
overigens, aldus veiklaardo minister Pi
chon voorts in dit interview', niet juist.
Spanje vervolgt in RIarokko een actie ge
heel op eigen risico in oen sfoer die be
grensd wordt door verdragon, die niet ge
schonden worden. De Spaanscho rogeering
heeft ons formeele verzekeringen gegeven
over haar bedoelingen on verklaard, dat
zij van plan is alle bepalingen van de
acte van Algeciras te eerbiedigen. De
Spaanscho ambassadeur heeft dat beden
nog herhaald. Wij hebben geen enkele re
den aan zijn loyaliteit te twijfelen.
Der langen Rede kurzer Sinn is, gelijk
een ieder begrijpt, dat Frankrijk Spanje
niet op zijn weg in RIarokko wil zien,
een opvatting trouwens, zoo logisch cn
eenvoudig, clat „men er moeilijk een ande
re kan hebben.
Over ten stand der zaken aan het Rif
valt overigens weinig nieuws tc vermelden.
De harka der Riftbewoners krijgt, naar uit
Oran aan de „Rfatin" wordt geseind, voort
durend versterking uit het Westen. Do RIa-
rokkanen zien in de inname van Sclocan
een schending van hun grondgebied en
vrcozen do ergste gevolgen. Hieruit blijkt
ten overvloede, hoe gevaarlijk de veel te
groot opgezette onderneming dor Spanjaar
den is.
Hot verzet der Rfarokkaanscbc bevol
king neemt steeds grooter afmetingen aan
en zal dientengevolge over steeds grooter
gebieden gebroken moeten worden, tenzij
hoe cn door wolken invloed ook, plotse
ling oen einde aan dc gcheelo expeditie
wordt gemaakt. Een dergelijke uitcist gc-
wenschtc oplossing is echter niet te ver
wachten dan na een beslist succes der
Spaanscho wapenen, en dat te meer, waar
bet laatste gevecht voor de Spanjaarden
ccn belangrijke nederlaag was.
GEM ENG DE MEDEDEELfN GEN
België.
Het internationale vredescongres, de jaar-
ijksclic algemeene vergadering van het
pcimanente internationale vredesbureau, is
gisteren te Brussel geopend. Vijftig afge
vaardigden waren aanwezig.
De voorzitter van het internationale bu
reau do heer Lafontaine, leidde de bijcenr
komst.
Dencuvillc (Duitschland) snrak den wensch
uit, dat de toenadering tusschen de landen
door internationale verdragen gemakkelijker
gemaakt mocht worden en dat de Engolschc
en Deutsche vrcdesviieu-dcn voor toenadering
tusschen die twee volken en vermindering
van de oorlogswapening zouden ijveren.
Arnaud (Frankrijk) hoopte, dat internatio
nale conflicten voortaan, door scheidsrochte-
lijke beslissing bijgelegd zouden kunnen
worden.
Alexander (Engeland) uitte de verwach
ting, dat de wapeningswedijver tusschen
Duitschland cn Engeland zou ophouden.
korten tijd te dezer zake een beslissing zou
nemen.
Dc medici van de Weonsche stedelijke
hospitalen dreigen tot staking over tc gaan
als de salarissen niet worden verhoogd. De
collega's hebben zich solidair verklaard, zoo
dat tc verwachten is, dat de hospitalen van
dc noodigc hulp verstoken zullen zijn, wan
neer do oischen der artsen niet ingewilligd
worden.
Rusland.
Velschillende panslavistische en Engelsch-
gezJnde kitinlon te Petersburg spreken, naar
aanleiding van het bezoek van het Turksche
aigez.antschap te Eivadia, de verwachting
uit, dat de goede verstandhouding tusschen.
Turkije en Rusland tot een verbond van
Balkan»taten moge leiden. Dit verbond zou,
naar de „Rirzjevvia Wcdomosti" opmerkt,
samen met de triplo entente (Engeiand-
Frankrijk-Rusland) een politieke macht vor
men. waartegen dc Alduitscbe pogingen
niets zouden vermogenHet blad prijst de
verdiensten van don Russischen gezant. Tsja-
ïikof voor de verbetering m de Rnssisch-
Turksche betrekkingen.
Duitschland.
De opbrengst der nieuwe belastingen valt
bijzonder tegen cn is, naar bet „Berk
Tagebl." meldt, de oorzaak, dat in Novem
ber de regeoring den Rijksdag zal voorstel
len een leening van 625 millioen mark te
sluiten. Dit bedrag zou noodig zijn om 250
millioen tekorten op de bcgtoofhig 1908-
1909 te dekken, tc voorzien ii 195 mil
lioen die niet door de Bondsstaten zijp ge
stort, in 175 millioen noodig voor de ver-
hoogmg der ambtenarensalarissen en 15 mil
lioen voor geelwitte tekorten op bierhclms-
ting en de inkomsten van post en telegrafie.
Engeland.
Minister Cïluirchill heeft gisteren te Lon
don op oon vergadering, waar hij het woord
voerde, verklaard, niot te gelooven, clat het
Hoogerbuis dc begrooting zou verwerpen»
fl o n g a r ij e.
Minister-president Wcckerie heeft gisteren
aan den kei/er nader uiteengezet, waarom hij
hem vraagt ontslag te vcrleenen aan hot ITon-
gaansche kabinet.
"Weekerlc betoogde, dat do toestand van.
het kabinet tegenover het land onhoudbaar
was.
De vorst antw ooi dele, dat hij binnen zeer
zoo goed als niet met elkaar. Den volgen
den morgen sMieen alles vergeten en we
zijn dan ook in do boste verstandhouding
gesehei don.'
„Om nog oven op haar alleen zijn van
dien avond terug te komen; acht u'hct
nog mogelijk, dat mevrouw Rodartz een
onbekende persoon in huis hoeft gelaten,
teivvijl ze alleen wait
„Als hij op handige manier zijn komst
heeft kunnen moliveercn och ja, waar
om niet. Ze was wantrouwend maar toch
volstrekt niet overangstig."
„Maat ze zou toch zeker wel niemand
alleen in do slaapkamer laten, waar zij
haar geld had geborgen?"
„Dat houdt ik ook bijna voor omnoge-
lijk."
,,Dnn is hot bijna zeker uitgesloten, clat
de diefstal dien avond nog heeft plaats ge
had, cn steeds weer kom in tot clc conclu
sie, dat alleen de door mij genoemde tijd in
aanmerking komt. Volgens uw zoggen ge
voelde mevrouw Rodartz zich op den morgen
van uw vertrek nog heel goed cn heeft, ze if
nog tot aan de deur vergezeld. Nog ia den
loop van deiizelfdcn. dag is /.ij gestorven en
toen mcu-don volgenden dag de woning open
de, waren de effecten, die even vóór uw ver
trek nog aanwezig wai'on geweest, verdwe
nen. Dat nicls van zijn plaats is gehaald
mag nis bewijs worden aangenomen, dat dc
dief van den beginne af nauwkeurig wist,
waar hij zijn buit kon vinden. Overigens is
liet. vreemde van het geval, clat er niemand
is, die zoo van mevrouw Rodartz's gewoonten
op de hoogte is, terwijl zo toch mot niemand
intiem verkeerde, on zo zelf zeer wantrou
wend en gereserveerd was. Zelfs haar neef,
m wien zo tocli als haar huisdokter, hot
volle vertrouwen moest stellen, wist geen i
dere bi/onderheden omtrent haar finanticölen
toestand. Behalve mevrouw Lccvethons, die
moeilijk verdacht kan worden, daar z.e we
gens rheumatiok roods weken aan haar
kamer was gebonden, bent u de cenige ver
bouwde van do overledene geweest. Natuur
lijk beschuldig ik u niet, maar u zuil moeten
toestemmen, clat het voor u een kleinigheid
ware geweest de effecten weg te nemen. Stel,
clat mevrouw Rodartz reeds den avond voor
uw vertrek of 's moigens was overleden, zou
het dan niet tamelijk begrijpelijk zijn, dat u
z.ich had laten verleiden in een zwak moment
om de effecten u,it do linnenkast tc nomen
en dat u, in de overtuiging, clat de dood
eerst den volgenden dag zou vroren ontdekt
bent wegge rei sd om de effecten te verkoopen?
Begrijpt u nu waarom het uw plicht is naar
waarheid de bedoeling uwer reis bekend to
maken?"
Mot ingehouden adem luid Karla geluis
terd naar de woorden van den inspecteur,
maar zoodra hij uitgesproken had, hernam
zij„Nu nog minder dan te voren zal ik
mij daarover uitlaten. Wanneer men mij
van zulk een vreeselijkc, ongehoorde misdaad
durft verdenken, moet men liet ook maar
zien te bewijzen, Ilct is toch al ccn licelo
zonderlinge methode iemand te dwingen zijn
intieme aangelegenheden bekend to maken
door hem maar op goed geluk af te beschul
digen en zoodoende tc spocuiccron op zijn
zucht tot zelfverdediging."
De inspecteur liet zich door haar plotse
ling heftig opüeden niet van zijn stuk breiv
gen.
„U moet toch niet vergeten, dat de waar-
Vereenigde Staten.
De a.s. verkiezingen voor het burgcmces-
teischap van Grooter New-York zullen dit
maal belangwekkend zijn, omdat er een
nieuw element is gebracht in den ver
kiezingsstrijd. Er heeft zich n.l. een „co
mité van 100" gevormd, welk comité niet
behoort tot een der bestaande partij-orga
nisaties, maar is samengesteld uit man
nen van naam, aanzien en erkende on
kreukbaarheid uit alle kringen der bevol
king. Het comité tracht tc bereiken, dat
de gekozenen voor de hoogste stedelijke
ambten fatsoenlijke, eeilijke lieden zullen
zijn. „Togen graft en corruptie" is het
wachtwoord. Het comité der honderd heeft
echter ingc ion, dat het komen met eigen
candidatcn geen kans op succes zon bie
den; daarom heeft het zich verklaard vóór
de candidr.iuur-iBannaul voor 't burgemees
terschap, Bannard is, naar men vvcct, de
candidaat der Republikeinen. De Democra
ten eu ook dc zoo machtige Tammany-
organisatie steunen de candidatuur van
rechter Gaynor. Dc z.g. Onafhankelijke
partij, d. i. de verkiezingsorganisatie van
den bekenden Ametikaansohen dagblad
koning Ilearst, komt weer met eigen can
didatcn; maar zij zal ook ditmaal wol
weer weinig succes hebben.
F r a n s c h I nd o-C h i n a.
Een telegram uit Saigocn meldt, dat de
Fransche troepen den Sen October den roo-
ver Delimit met 350 volgelingen hadden om
singeld en hem aanvielen. De vijand nam do
vlucht, mot achterlating van een doodc, acht
gewonden en veel sclrietvoorraad. 'Aan Fran-
hcid dier beschuldiging of liever dcz,cr mo-
gelijklioidsslolling niet z.oo heelemaal ondenk
baar is, tc meer daar u toch geheel zonder
vermogen is, niet waar?"
„Neen, dat hen ik niet. Ik bezit een kapi
taal van meer dan twaalf duizend gulden."
Rudeioff bladerde geratmen lijd in vóór
hem op tafel liggende papieren en bleef op
één papier aandachtig staren. Daarna vroeg
hij, „zou u dit geld of de bewijzen van liet
bezit kunnen tooncn?"
„Neen, op het oogenblik heb ik het niet
in handen."
„Hebt u het dus ergens in belegd?"
„Ja, ik heb liet uitgeleend."
„Aan wie?"
„Dat behoef ik niet te vertellen."
„Rlaar u zal toch wel willen opgeven hoe u
aan zulk een kajiitanl bont. gekomen?"
„Ik heb hot geërfd?"
„Van wie?"
„Van mijn moeder."
„Dat is totaal onverklaarbaar, juffrouw
Brunokl, daar ik hier een bewijs heb, dat uw
moeder onder zeer behoeftige omstandigheden
is gestorven en op gemeente kosten is begra
ven. U zelf bent al» koriste hij hot tooneol
geweest, sedert uw zeventiende jaar en u
beM als zoodanig een zeer zwervend leven
geleid, dat ti zelfs naar Amerika heeft ge
bracht. Is dat niet juist?"
„Ja behalve dat ik als artiste ai diert
tijd ben opgetreden, daar ik als operette-
zangeres voor solopartijen en toonecispcol-
totcr was geëngageerd."
(Wordt vervolgd.}.