63*" Jaargang
Vrijdag 15 October 1909.
No. 13126
i
Als vrouwen haten.
BUITENLAND.
38)
BINNENLAND.
SCflIEDAMSCHE COURANT,
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, met uitzondering van Zon- cn Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en V l'a ar din ge n £1.1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingcn 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voot het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.
Prijs dor Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën Lij abonnement op voordcelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zatcrdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents' per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Inlerc. Telefoon
voor de Bedactio No. 123.
voor de Administratie No.
103.
HSJtk'JK IWrTT»
Schiedam, 14 Oct. 1909.
SPANJE.
Telegram men uit Barcelona deelen enkele
bijzondei heden over Ferrer's dood mee. Gis
termorgen om negen uur had de Iorochistol
ling plaats. Men had hem Dinsdagavond naar
do kapel gebracht. Hij vioeg naar zijn advo-
kaat, die eenigc uren voor de leiochtsteHing
naar hem toeging. Ferrer bewaarde een vol
komen kalmte, behalve toen hij met. zijn
voidodigor sprak. Op dat oogenblik overmees
terde de aandoening hom.
Men had rondom hot fort voorzorgsmaat
regelen genomen. Ter weerszijde van den berg
aaien niet moer dan 40 of 50 num-ohen
bijeen. Er werd geen de minste betooging
gehouden. Een piket soldaten werd met dc
tnechtstelling belast. Er waren twee mon
niken bij hem. Hij weigerde do genademid
delen van de kerk.
Fencr werd staande, met «blinddoekte
oogen", doodgeschoten. De soldaten, die op
km vuurden, waren door bet lot aangewezen.
Ferrer heeft ten overstaan van den deken
dor notarissen zijn testament gemaakt. De in
houd wordt geheim gehouden.
De tijding van zijn dood liccft in heel de
beschaafde wereld een geweldigen indruk ge
maakt. fn bijna alle kringen worden de pro
cesvoering cn hoi vonnis streng veroordeeld.
In E n g e 1 a n d kwam de tijding van hot
vonnis to Iaat om dc avondbladen nog tijd
tot comment aar te geven. De socialistische
bladen' gaven extra-edities uit om tot mani-
festcorcn nan tc sporen. Voor de Spaanscbc
ttmbasaade te Londen Imd 's avonds een bij
zonder heftige manifestatie plaats. Er word
gevochten en geschoten, trams werden ver
nield, liet asfalt werd in brand gestoken. TTct
gerucht gaal, dat een agent gedood is. To
half twaalf, zegt de berichtgever, duurt do
manifestatie nogvoort. In de fantastische ver
lichting van do brandende vuren ziet men
telkens politie en nuinife-t.mlen nog slaags.
fn Frankrijk praat men natuurlijk
niet anders dan van den moord van Barce
lona" en zoo goed als alle bladen brandmer
ken in verontwaardigde termen dezen nieu
wen aanslag der kerk op de gewetensvrij
heid. Do „Siècle" zegt o. a.„We botieu-
ren deze misdaad voor Ferrer en zijn onge
lukkige dochter, maar ook voor Spanje,
waarop dit onrechtvaardig gestort!e bloed ah
een vervloeking neerkomt. Het is te laat om
de slachtoffers te redden, het is te laat om
de beulen te redden."
In een speciale editie roept do socialistische
„Ilunmnité" hel Franscho volk op om in
massa dezen (gisler)avond te mnnifesleoren
voor do Spaanscbc ambassade. „Tfot is nood
zakelijk heet liet daarin dat de o»on-
baro meening krachtdadiger zegt, dat z>j
deze misdaad en de misdaden van morgen
niet toelaat, en. ah de Spaanselie regrering
met luisteit, dan zal bot Ppnnnrahe volk
illhteien en begrijpen, dat liet oogenblik van
heldhaftig besluiten U gekomen.
lb m i nw re Sociale", bet oigaan van Gus
tavo Iforvé, gal een extra-editie uit met een
zw.uten rand en op den band de woorden:
„De zelfmoord van Alfons NI II". Tn oen
heftig artikel verklaart ITervé dat Alfons
NIH en minister Maum gistermorgen hun
doodvonnis hebben onderteekend.
Dat het te Parijs s avonds niet zonder
kloppattijen af zou ioopen, was tc voorzien.
"Verscheidene gevechten tusschen betooger»
en de politie, welke het Spaanscbc gezant
schap bewaakte, hadden plants.
Jauiv.s en Renaudcl werden door agen
ten geslagen. Dc lietoogens staken twee auto
bussen in brand, die naar het huis van bewa
ring reden.
Do republikeinsehe garde vporde een
charge uit. Er vielen tal van gekwetsten. Een
agent werd gedood.
Een officier van de republikeinsehe garde
kreeg een rcvolverkogel in liet gez.icbt, op
het oogenblik dat hij de menigte trachtte tc
verhindoier), een gasbuis in brand te steken.
Tc Marseille nam de gemeenteraad met op
twee na algemceue stemmen een motie aan,
waarin togen de executie van F en er werd
geprotesteerd. Vervolgens werd de zitting,
tor. toeken van rauV, opgeheven. Voor de
stemming protesteerde dc prefect tegen deze
motie en verliet de zaal.
Van de D u i t s c h e pers lezen wc op
't, oogenblik nog slechts alleen de opinie van
liet „Berliner Tagebinlt"
Fcrryr, zegt het blad. is vermoord onder de
oogen van geheel Europa door de ministe-
ricole werktuigen van een nieuwe inquisitie,
die niet terug zijn gedeinsd om hun wraak te
koelen, voor do schande, die zc op lnm land
werpen. Door deze mouschonteerende daad
plaatst Spanje zich in liet begin der XXstc
eeuw in de laatste rij der beschaafde volken
of juister nog, binten den kring der be
schaafde volken. Dat de partijen, die in
Spanje dezen vlek pogen uitte branden, wel
dra op succes mogen hogen.
In Italië is de terrchislolling van Fer
rer bekend gemaakt door extra-edities der
Romoinschc bladen, met de noodige protes
ten voorzien. De „Vila" stelt een inschrijving
.'orr mot't doel oen gedenksteen Ie plaatsen
tm d<wi voe van 't standbeeld vin Giordano
Bruno, kr herinnering aan hel protest van
Ro no logen de terechtstelling van Ferrer.
(G onlnno Bruno was een wij.-geer van do
oi de der Dominicanen, die (e Rome op bevel
van hel. Vaticaan verbrand werd en wiens lot
door de radicale, republikeinsehe en socialis
tische redenaars met dat van Ferrer wordt
vc rgeleken.)
Anti-clerieale pamfletten z.ijn overal togen
de kerken geplakt. Priesters zijn mishandeld.
Alle democratische vereenigingen te Rome
hebltni lnm vlaggen halFlnk (en teeken van
i nu w.
Tc Turijn hebben de nu t.inhu heidom, dc
Apografen en de metselaars het woik ge
staald om te manile-ieeien voor Fencr. Ben
meeting werd gehouden. Xu afluov) daarvan
wilden de lietoogeis liet tramverkeer doen
stilstaan, doel) ze weiden uiteengejaagd.
De kamer van arbeid te Genua beeft be-
rioten om gedurende 24 uren hut werk tc
staken om tc protestceren. Na 's morgens
g( welkt (e hebben, legden dc werklieden
's middags liet werk neer. Het traiuverkocr
stond sti'.
Te Napels hielden 500 studenten een mee
ting in de universiteit. Ze besloten een pro-
lest aan den Rpaanschen consul te zonden,
maar de autoriteiten verboden dit. Dergelijke
manifestaties hadden ook plaats Ie Genua,
Florence en Bologna.
Uit Portugal wordt gemeld, dat te
Lissabon de ontroering groot is. De Spnan-
raho legatie wordt er bewaakt dom- de politic,
Ier voorkoming van betoogingen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
De gcbecle lange vergadering weid
gepresideerd door „LiinfFshaupini'inii"
Rcbufkliil daar zijn plaatsvervanger ten
gevolge van de verpesting der lucht in
de zaal vanwege de <5trakhonnnengcccbie-
denh ziek was geworden.
Roman van LOTH AR BR EN K ËNDORFF.
E n g cl an cl.
Lord Hugh Cecil, de zoan van wijlen mar
kies Salisbury, cn de leider dor unionistische
vrijluindclaars, hoeft gisteren to Manchester
de verklaring afgelegd, dat hij nog aliijd vrij-
lianclelaar was, maar moest erkennen, dat
het in do tegenwoordige omstandigheden
plicht Inn de unionistische, vrij handelaars
was, rle Inricfhervorming to steunen, omdat
de gevaren ervan minder groot zijn dan die
vnn een ontwrichting van de grondslagen van
den eigendom en ook gemakkelijker te ver
helpen.
0 o s t o n r ij k.
Dezer dagen mankten we melding van
de bijzonder krachtdadige obstructie der
Slovvecnsehc liberalen in den Landdag van
het hertogdom Krain. Maandag is die
obstructie voortgezet, maar op oen wat
moer parlementaire wijze. Van 's morgens
S uur tot half twee in den naclfj werd
bijna uitsluitend het vooid gevoerd door
do Sloweenschc liberale afgevaardigden
Tnwcnr en Triller. Hun. psitijgenooten
brachten hun verversohingen en zorgden
(looi lang,aanhoudende bijvalsbetuigingen
voor de noodigo pauzen, zoodat de spre
kers telkens weder eenigszins op hun ver
haal konden komen. Een aantal afgevaar
digden sliepen op de banken en werden
alleen gewekt, als er gestemd moest wor
den. Tc middernacht ontstond er een lie
vig tumult, dat zoo dreigend weid, dat
do obstnicercnde liberalen het ten slotte
maar geraden achten, te verdwijnen. Toen
kon de vergadering geiogoldcn voortgang
hebben en weiden nog 49 punten van de
agenda afgedaan.
Rusland.
Volgens een mededeoling van de „Os
man. Lloyd", heeft de tsaar aan bet bui
tengewone Turkbchc gezantschap, int hom
te Livadia bezocht, een srhrijven aan den
sultan medegegeven, waarin hij verkkrait
in dit jaar niet te Konst.uitinopol te kun
nen komen, terwijl hij de hoop uitspreekt,
dat bij ill den loop van het volgende
jaar hel voorgenomen bezoek aan .lie stad
zal kunnen brengen.
To Rome is bericht ontvangen, dal de
ontmoeting tusscben den tsaar en koning
Victor Emanuel te Bar zal plaats heb-
ben en dat het niet onwaaiscbijnlijk is,
dat de tsaar direct uit do Zwarte Zee,
begeleid door oorlogschepen, te Bari ""d
aankomen.
De Ileiüge Synode Heeft aan de gees
telijke autoriteiten voorgesteld ooi de
orthodoxe bevolking uit tc noodigcn aan
den tsaar te verzoeken zijn veto uit Ie
spreken over dc wel op de vrijheid van
godsdienst, welke, volgens de Synode Rus
land met een religieusc revolutie be
dreigt.
„Ik weel Het niel, daarover Heb ik eigen
lijk nog niet gedacht. Maar men kan ze
beslist niet met elkaar vergelijken. Vindt
u eigenlijk ook niet, dat de doktor voel
meer bcteckent on veel hartelijker is, niet
tegenstaande zijn ernst?"
„Ik kan moeilijk een gegrond oordeel
over Hem vellen, daar ik hem slechts wei
nig heb gezien en na je reis naar Ham
burg heb jij hem. locli ook niet moer ont
moet dan de weinige malen, dat hij zich
bier heeft vertoond?"
„Ik heb hem vandaag toevallig bij juf
frouw Rurkel ontmoet, en o, mama, u weel
niet, wat hij voor dat arme meisje beeft
gedaan 1"
En voor een oogenblikjc baar verdriet
vergelend, vertelde zc levendijg, al wat er
daar op het dakkamertje van 't zieke naai
stertje was voorgevallen.
„Natuurlijk geloof ik jo volmaakt als je
mij zegt, dat die ontmoeting toevallig is
geweest, maar ook vertrouw ik er op, dal
jij van jou kant alles zult doen om een
herhaling van een dergelijke toevalligheid
te vermijden. .Te mag voorloopig, behalve
bier in jo ouderlijk, buis, evenmin den
dokter Norbcrl als zijn broer ontmoeten."
„Maak u daarover maar niel bezorgd,
moeder. Dokter Norbert zal zeker geen
moeite doen mij ergens aan tc treffen on
bier bij ons zullen wij bom wel nooit
meer zien."
„Heeft bij jou oen dergelijk vooi nemen
bekend gemaald?"
„Ja."
„Waarom zal bij hier voor ^good weg
blijven, ik wist absoluut niet, dat wij hem
aanleiding hadden gegeven om ons buis
opzellelijk te vermijden."
„Noen, u hebt daaraan ook geen schuld
11ij spreekt namelijk mot groolen eerbied
en veel pjiting over u ea vader. Hoogstens
kan ik hem bobben verdreven zonder
echter te weten waardoor."
„Tiet is ook niel noodig, dal je je daar
over verder nog het hoofd breekt. Als dok
ter Norbert inderdaad do hoogstaande man
is waarvoor jij hem houdt, dan zal zijn
wegblijven bier zeer zeker ook edele, no
bele redenen hebben. Bovendien is er hier
niet zoo zeer sprake van hem als van
zijn broer, cn wat de kwestie met dozen
betreft, hierin moet onmiddellijk gehan
deld worden."
„Maar wal moet er dan gebeuren. Zou
u hem misschien in verboor willen ne
men?"
„Neen, mijn kind, op jou rust dc plicht
deze zaak in Het reine to brengen. Slechts
wanneer je den moed zal bobben openlijk
voor den assessor je vergissing te beken
nen, zal je eens /onder gevoel van schaam
te of berouw kunnen terugdenken aan dezo
dwaling."
bom dus rechtuit moeten
daartoe gevoel ik
Turk ij e.
Generaal Djarid pasja is er nog altijd niet
iit geslaagd de orde in Albanië te herstel
len. Telkens weer worden de Torksche troe
pen onvcihocds overvallen door benden krijgs
haftige Arnauten en wanneer aan deze op de
eene plaats eens een kleine nederlaag wordt
toegebracht, dan wreken z.ii zieli kort daar
op bloedig op andere ohuit-en. Tot dusverre
echter traden de benden afzonderlijk op;
liet schijnt, d.it zij thans zich zullen aan
eensluiten. Het hoofd der Arnauten te Ivon-
stantinopel heeft n.l. de mededeeling ont
vangen, dat op den eersten Baiiamfee--tdag
de Albaneezen van Uoef.u Dja cowa on Ma
les'!-. een giootc vergadering zullen houden
om te proteMceion legen liet optreden van
Dj,iv id pasja.
Volgen- de Ie Koiistantinope" veischijnen-
de dagbladen hoi ft dc Turksche regoering
den door eenige Europcescho mogendheden
ingedienden eisrii tut schadeloosstelling we
gens de plunderingen on moorden Ie Allant
van do hand gewezen.
d( lievooneohle positie, die de overige prin
sen in leger en ia.iiiue innamen. Er wordt
thans uit Athene bericht, dat m Oen bij de
Kamer ingenomen wetsvoorstel wordt be
paald. dat de prinsen, die in het vervolg bij
leger ol marine in dienst treden, wat de be
vordering bot»eft aan dezelfde bepalingen on-
deiwoipen zullen zijn als andere officieren.
De thans uvds dienende prinsen echter kun
nen door den koning zonder eenigc bepeking
bevorderd volden, maar mogen geen effectiet
commando hebben.
Tevens vvoidt de beückking van opper
bevelhebber opgeheven en worden de func
ties van dien titularis opgedragen aan een
commissie, bestaande uit. generalen, 'divisie-
bevelhebbers, en den chef van den generalen
staf.
Vcreenigde Staten.
In den laatsten rijd is de Amerikaan
se he domme bijzonder waakzaam en voor
al liet frauduleus invoeren kan kant en
fijne lijnwaden wordt met kracht tegen
gegaan Dezer dagen Hoeft de douane in
de Nevv-Yorksche dounnczalen een 200-tal
koffers geopend, die daar voorloopig in
depot waren, tol ue geadresseerden ze
zonden komen opvorderen, In die koffers
was kant en fijn linnengoed, waarop in
komend recht verschuldigd was tot een
bedrag van minstens een nullioen gulden.
De regoering zal nu zorg dragen, althans
dit millioen binnen te krijgen. Maar bo
vendien zullen personen of firma's, van
wie kan worden bewezen, dat zij willens
en wetens hebben willen smokkelen, zwaar
gestraft worden. Het wetboek van straf-
rechl stelt op smokkelarij in sommige ge
vallen vrijheidsstraffen van 1 tot jaar,
Si.Ms het optreden van Loeb als hoofd-
inspeeleur der New-Ynrksclie douane wordt
er scherp gelet op smokkelaars.
Een speciaal daarmee belast corps van
geheime speurders beeft sinds maanden
te New-York uitgekeken naar smokkelaars.
Dank zij bun onderzoek beschikt dc ro-
gecring nu over voldoende aanwijzingen
tegen de directies van manufncturen-fir-
ma's, tal van witkielen in dienst van
groile stoomvaartmaatschappijen, en ook'
tegen ondergeschikte beambten in dienst
der douane.
Bij de fraudes schijnen ook" nog betrok
ken eenige wegert, rn dienst van dert
haven- ïmpc tear, vc lieden hebben zich"
laten „stoppen" om verkeerde gewichten
te notooren. Van deze categorie van frau
deurs hebben er reeds velen bekend.
Griekenland.
De jongste bevogiiiL der officieren van
leger en vlo4 was, zooals men weet, hoofd
zakelijk acncal tegen liet onpercoimnando,
waarmede de kroonprins Leiast was ca tegen
mama,
,11c zou Hot
zeggen? Neen
geen moed?"
„liet is ook niet bepaald noodzakelijk,
dat jo liet hem zogl, je kun hel hem
schrijven en ik hoop, dat jo bot geen half
uur meer zult uitstellen. Een onzer eer
ste plichten is toch wol eerlijkheid cn op
rechtheid te betrachten en hoe moeilijk
bel soms ook moge schijnen altijd in die
richting aan onzen plicht te voldoen, hon
derdmaal erger toch nog is de leugen,
die vroeg of laat niet anders dan teleur
stelling kan brengen. Geloof genist mijn
kind, dat ik je gevoelens begrijp heler
misschien nog km je op liet oogenblik je
zelf kuilt begrijpen, liet is geen blinde moe
dei liefde, die mij doel zeggen, dat je voor
hetgeen je tot tut hebt gedaan, geen ern
stige verwijten verdient, want ook oudere
en levenswijzere mensehen is hel dikwijls
overkomen, dat ze zich door fantastische
denkbeelden op een dwaalsjioor lieten bren
gen. Eerst nu, nadat jij je vergissing bent
bewust geworden, zou de leugen Beginnen
en met baar het ernstige bedrog tegen;-
over den man, die meent je liefde Ie be
zitten. Niet alleen je zelf en ons, maar
in de eerste plaats hem ben je onvoor
waardelijke openhartigheid verschuldigd,"
Irnrgard sloeg de armen om haar moe
ders hals en veiborg liet gezicht legen
baar borst. Ze beloofde niets, maar zc
bracht ook niets meer i n tegen do gemo
tiveerde eisehen barer moeder.
HOOFDSTEK XV11.
„Dokter Noibert?" zeg je. „Ja voor
hem ben ik wel te sproken; laai mijnheer
maar binnenkomen," klonk het antwoord
van den commissaris Wall mor. toen do be
diende hem oen bezoek aankondigde.
„Goeden morgen, dokter, er beslaat toch
luwp ik geen onaangename reden, dat we
u zdo plotseling bier weer zien. Ga zitten
als 't u blieft I"
„Wel is do aanleiding tot mijn bezoek
onaangenaam. Ik kom bij u klagen over
bid optreden: van een uwer beambten. Do
politic heeft een ongehoorde vergissing be
gaan."
„Ik begrijp nog maar sioeds niet, waarop
u kan doelen."
„Zoo juist las ik in liet moigenbbul, dat
een mij zeer goed bekende dame gisteren
in verhoor is genomen en daarna gear-
ïesleerd, on, naar ik hoor, is ze tot op
dit moment zelfs nog niet vrij gelaten. Ik
vei klaar
„U spreekt over juffrouw Buinold, de
gewezen gezelschapsdame van mevrouw
Rodartz?"
„Ja."
„Laat ik u dan allereerst zeggen, dat
u zich met uw klachten met tot de juiste
personen hebt gewond, daar do arrestatie
is gesctiied op bevel dor rechterlijke macht.
Ik heb daarin al even weinig te zeggen
gehad als ik in de kwestie van vrijlaten
zou hebben te beweren, maar wel wil ik
u gaarne met raad en daad ter zijdeslaan
zooveel in mijn vermogen is."
„Graag neem ik dit vriendelijk aanbod
aan, mijnheer Widlmcr, daar mij dergelijke
rechtszaken volkomen vreemd zijn. Ik her
haal, dat men een groot onrecht hoeft be
gaan door deze dame zoo te arroriowen.
Ik las dat men baar ernstig verdacht van
diefstal in mijn tantes huis, maar ik zou
durven instaan voor do onschuld, dezer
dame."
„Op grond waarvan meent u dal te kun
nen doen?"
„Ik ken het karakter van juffrouw Bru-
nolcl cn weet, dat ze niet in staat zou
zijn
„Daar dit uw persoonlijke overtuiging
Tan liet Hof.
Z. K, H. Prins Hendrik wordt na zijn
terugkeer in liet laatst dezer maand uit
Mecklenburg, den 3en November voor
korten duur in de residentie verwacht.
is, zal zij, als komende van een alleszins
betrouwbaar man, zeer zeker van belang
woulen geacht, maar waar men zulke ern
stige redenen tot vei denking heeft gevon
den, zou u ook al met feiten moeten ko
men om uw geloof hij anderen ingang te
doen vinden. Weel u naaioin men deze
jongedame van het misdrijf verdenkt?"
„Men neemt aan, dat zij, als gezelschaps
dame en vertrouwde mijner tante wist, dat
en waar de geldswaardige papieren zich
in luns bevonden, en dat daarom alleen
zij ze kon Hebben ontvreemd. Dat is toch
alles, nietwaar?"
"Wölhner schudde bet hoofd. „Als dat
alles was. zou u zeer zeker liet recht neb
ben van een onverantwoordelijke overhaas
ting der rechters te spreken. Deze gegevens
alleen zouden niet voldoende zijn juffrouw
Brtmold verdacht te maken. Dit eerst werk
te ze zelf in dc band door haar wonder
lijke houding na den dood van mevrouw
Rodartz en voorn,..nelijk wel door baar
tegenstrijdige antwoorden, waarin ze zelf
verward geraakt."
„Tegenstrijdig
„Ja, ze beeft bijvoorbeeld omtrent do
reis, die zo voor twee dagen Had onder
nomen, allerlei onware aanwijzingen ge
geven, en laier, toen ze zich' in hel nauw
voelde gedreven, heeft ze elke verdere ver
klaring geweigerd. U zou juffrouw Brunold
zelf oen groolen dienst bewijzen door aan
te geven, waarheen ze die dagen is go-
wees t."
(Wordt vervolgd.]^
