De Staat en de Pers, 1 Nieuws. 1 "ft rf-i'r+tt Heh ate ifeaaa »a^y-w«wfta*»j\^gawxg«j»ai<r "'jsaji dan mot don naam van don grooten Alpi nist aangeduid. 1 lij was langzaam, zeer (wellevend, uiterst bedaaul en bovendien zéér zwijgzaam. J lij had reeds cenigo toch ten gezamenlijk mot don heer Trapp onder nomen, niettegenstaande de hoor Trapp nauwelijks Engelsch keiulo en do hcerStagg in de Fransehc taal bintengewonc moeilijk heden ontdekt schoen to hebben. Toen wij den volgenden dag terugkwa men van ons Ecrins-bivouac, was het klei ne gezelschap venneerdeul met twee Duit- schei s, de hoeren Kinschcrl en Wennet', gidslooze bergbestijgers, die hun lunchten in den D au plu tui kwamen bcpiocven. Dit internationale clubje van zes portonen, ge voelde zich in dit eenzame plaatsje dade-, lijk tot elkaar aangelrokkon en zoodoende werden verscheidene tochten gezamenlijk ondernomen. We klauterden gezamenlijk op de rotsblokken hij La Dérarde, we rooiden gezamenlijk ons pijpje in het gras voor het hotel en we vormden gezamenlijk de gasten van 's hoeren Tairraz' talde d'hote, waar onze Whymper de hoofdplaats innam en stilzwijgend tot tafelpresident was ver kozen. Het was voor ons inderdaad een aangenaam gevoel, dat wij in dit kleine clubje een weikolijk onmisbaar bestanddeel vormden, want wij waren ais het ware de traits d'union tusschen het Engelsehe, Franscho en Duitsche element. Ik noemde zoooven ons clubje: „de gas ten van 's hoeren Tairraz' table d'hote" on dat was inderdaad de volkomen waar heid. Slechts een of tweemaal kwamen er- een paar verdwaalde reizigers aanzetten, die echter doorgaans reeds deuzelfdon dag terugkeerden naar St.-Christophe, van waar zij gekomen waren, teleurgesteld over het weinig aantrekkelijke van La Bérarde. Alleen liet kleine kerkje, dat daar gebouwd is door de kloosterlingen van La Grande- Chartreuse, verraadt oenige woelde; woed de althans volgons de begrippen, die deze bergbewoners daarvan moeten hebben. De strijd om Het bestaan is groot in hot hartje van den Dauphinó on zelfs de eenvoudige vraag, hoe men daar vuur moet maken om het eten te bereiden, hoe zich le verwarmen tegen de koude van den langen winter, is minder gemakkelijk te beantwoorden dan menig reiziger zou vermoeden. Steenkool is een rijkdom, die men daar niet kent, en liout hoe zou men er aan moeben komen, want sinds ontelbare jaren zijn in deze hoogdalen do bosschen verdwenen. Waar het weinige struikgewas dan ook niet voldoende brand bare stoE oplevert, daar stookt men die- renmest, die tot dat doel eerst gedroogd wordt In de omstreken van La Bérarde komt nog wel eenige geiten- en schapenteelt voor, zij het dan ook in geringe mate, want zelfs het dorre gras is er schaars aanwezig. Des winters is liet hier nog droeviger gesteld, want door do enorme sneeuwmassa's is men vrijwel van do ove rige bewoonde wcrehl afgesloten. Zieken kunnen door geen dokter bezocht worden en zelfs een priester ontbreekt er, die, zooals vaak in Zwitserland geschiedt,zijn dorpsgenootcn eenige geneeskundige hulp on bijstand kan verlecnen. Sterft er iemand, dan laat men het lijk in de sneeuw lig gen, want de strenge koude gaat de ont binding wel tegen. De tocht naar de la gere gedeelten is onmogelijk en hier in den bevroren grond kan geen graf worden ge- dol ven In het voorjaar is een tocht door deze y j Chalet-hotel to La Bérarde, (van de Soc. d. Touristes du Dauphinó). Ik vestig op dit feit de aandacht, omdat La Bérarde in oen der reisgidsen is aan geduid ais liet Zcrmalt vau don Dauphinó. Maar denk niet cr grootc Seiler-hotels tu vinden en prachtige wandelingen in de omgeving. De vergelijking gaat uitsluitend op voor den Koogtoerist, die er komt om er moeilijke, meest verafgelegen beigbe- klimmingen te ondernemen. Ik wed, dat lief den iicer Tairraz een slapeloozcn nacht zou bezorgen, wanneer hij zou vernomen, dat in één jaar hetzelfde aantal toeris ten La Bérarde zouden bezoeken, als er op één Audustusdng Zermalt binnentrekken. Evenals Les Etages bestaat La Bérarde uit een verzameling van kleine woningen en schuurtjes, geheel in overeenstemming met dit armzalige, onvruchtbare land. Het uiterst eenvoudige Chalet-hotel, daar gebouwd door de Société des Touristos du Dauphinó, is het eenige huis, waar door de aanwezigheid van enkele reizigers .wordt verraden, want in tegenstelling an Zwitserland, waar men in de allerkleinste toeristen-centra winkeltjes of stalletjes ziet verrijzen, waar men prcntbrielkaarten, klei ne souvenirs of conserven kan koopen, is hier in La Bérarde huilen de armoedige jvoning van don arbeider niets te vinden. zit nadenkend, met verwarde haren aan de schrijftafel. In zijn hart woedt dc wraak. Irma huppelt zoo als gewoonlijk zorgeloos naar binnen on vliegt in zijn armen. Hij richt zich op, omarmt haar hartstochtelijk, sleept haar naar de ca napé, en in een oogenblik van liefdes- waanzin wonlt zo gewurgd... Dat is de eenvoudigste geschiedenis van de we reld „Dank je, Koert! Zoo gaat liet. zoo is liet wel aannemelijk. Maar dezen nacht mag Irma nog blijven leven. .Morgen vroeg zal de moord met frissche krachten be gonnen worden, lk ben weikolijk moe." De pijpen waren uitgegaan, de jook- wolkjes dunner geworden. De vrienden begaven zich ter ruste. Buiten schitterde do sterrenkroon van don plechtigen nacht. Irma had in de grootste opwinding alles mee aangehoord, aiie phases van den schrik doorloopen. Ze dacht zich iecds door Arthur aangevallen, hoorde zichzelf smeeken, vleien, steunen, snikken, zag zich als lijk op de rootl-fiuweelen canapé liggen, terwijl Arthur naar do gevange nis gebracht werd, zag hem zelfs naar het schavot sleepen, door een groote massa menschen aangegaapt. Zo dacht on dacht, hoe ze dat alles voorkomen kon, en sliep eindelijk in. Goeden nacht, lief kind dalen gevaarlijker dan ergens anders, want geen bosschen zijn er, die de groote mas sa's sneeuw tegenhouden, totdat deze langzaam zijn weggedooid, maar zij vor men hier lawine op lawine, die langs do steile wanden omlaag storten en vaak dc weinige Alpenweiden door Kaar niets ont ziende kracht venvocsten en deze in steert- veldcn veranderen Zoo armzalig het land is voor zijn be woners, zoo onvergelijkelijk schoon is liet voor den lioogtoerist. die zich' over de on eindige moraincn en gletschers naar lioo- gere regionen een weg baant. Wanneer ik aan den Dauphinó terugdenk, dan komt mij een beeld van troostelooze somberheid en diepe armoede voor den geesl, maar gelijktijdig een hoogalpen-landschap van on gekende woestheid en grootsche pracht, zooals ik zelden in de Alpen zag. Hoogo ernst is hot karakter van dit bergland. Ik kon mij maar al te goed vooistcüon, hoe mijn vriend, Mr. II. J. Knottenbelt, die hier alleen toefde, deze omgeving t o eenzaam, te machtig was geworden. De Dauphinó is prachtig, maar trok er hoen met een reisgenoot, die evenmin als gij zelf er tegen opziet, eenige weken in dit onvervalschte stuk natuur door te brengen, waar men vaak Koel wat moet ontheien, maar waar men ook buitenge woon veel kan genieten. Uit het voorgaande en uit hetgeen Mr. Knottenbelt zoo duidelijk in zijn opstel beschreef blijkt voldoende, dat de Dau phinó voor den go.vonen reiziger onge schikt is. Een bezoek aan La Bérarde zou voor hem slechts één groote deceptie zijn en dit kleine plaatsje zal dan ook uit sluitend bestemd blijven om de hoogtoe- riston te herbergen, die van daaruit prach tige bestijgingen kunnen ondernemen, vaar- ovor ik in het volgende liet cea en ander zal mcdedeclcn. Ui. Den volgenden morgor. zat Arthur reeds vroeg aan de schrijftafel. Wat lus tig danste de pen over h'ct papier! Hoe .yroolijk vertelde hij van golvendans, storm- nacht, vernielde zeilen, angstgeschreeuw en dolle rooverliedjcs, en bereidde hij het moord-hoofdstnk voor. IIoo dikwijls zag hij daar tusschen in, eensklaps dc aan kondiging ,van zijn uitgever: Zoo juist verscheen de zeer spannende roman „Memoires van een zeeroover." Ook Irma was vroeg opgestaan. Ze was bang, trok een gezicht, als kon ze nooit meer blij worden, liet haar hartje onuxstig kloppen en het hoofdje hangen... Het is toch zoo droevig, wanneer* iemand die lief heeft, zich bedrogen waant I Klingelingelingl Arthur belde om een kopje thee. Ku lieve hemel help Lachend werd ze door Arthur ontvau gen. „Mijn schat," zei hij, na Kaar tecder begroet te hebben, „de techniek van mijn roman maakt het noodzakelijk, dat mijn romanheldin Irma tegen het slot ren rol moet spelen, die je waarschijnlijk niet zeer zal aanstaan. Ik wil hot anno meisje laten sterven, on werk reeds aan het moordhoofdstuk." Waarom Irma in eens zoo vroolijk op koek, waarom zij een oogenblik verlegen werd, waarom ze toen eindelijk zoo in erns in z'n armen viel en hom zoo on stuimig kusto de thans zoo beroemde Arthur weet liet nog niet. Irma wil hem niet dc gelegenheid geven tot con onuit puttelijke reeks van grappen, ofschoon zo thans zijn gelukkig vrouwtje is. Wij zijn den lezer nog lint bewijs schuldig, dat het inotiei, waarom dc regeering van, onzen staat zich onthoudt vim alle bevorde ring van algomecnc persbelangen, niet uitslui tend is vrees \oor corruptie, maar dat wel degelijk ook gemis aan inzicht in de bctee- kenis der pers mede de reden is van de op dit gebied tot nu toe getoonde laksheid. Wij vinden dit gemis aan inzicht in twee richtingen: de regeciing tiaclit niet gebruik te maken van de hulp van de pers om voor den eigen staat reclame tc maken en de rc- gceiing neemt niet voldoende mualregelcu tot afweer Legen eveutueclo berichten en lcugen- cnmpagnes in den vreemde. De verklaring van deze nader te omschrij ven nalatigheid vinden wij in iict onvol doende besef van dc beteekonis der pers, dit ivofiid genomen in zijn uiimslen zin. Een groot staatsman heeft niet lang gele den ge/egd, dat een land goodkooper en meer afdoende te veroveren ware met de pers dan met een leger. En wij herinneren ons eens een uitvoerig betoog gelezen te hebben van iemand, die, dit woord uitwer kend, aannemelijk trachtte te maken dat een groote staat een nnburigen kleinen staat veel gemakkelijker met de pers dan met oen leger kon inpalmen. Zijn redeneoring was aldus: „Stol de militaire expeditie kost een mil li «ld. Verwaarloos daarbij de kans, dat uit een „kleinen" oorlog een groote wordt gebo ren, zie over het hoofd de enorme handels- nadeelen, die uit ccn oorlog ook voor den overwinnaar voortvloeien. Kan men nu met die lOG'O millioen niet veel gemakkelijker en goedkooper het land veroveren, indien men in stilte een paar bladen koopt, een nieuw, buitengewoon goedkoop en goed ingericht blad opricht? Natuurlijk moet dit alles met de grootst, mogelijke voorzichtigheid gelmu ren. Natuurlijk moet men er vooral op let ten, dat men goede stroomarmen kiest en dat, men niet te gauw met zijn richting riooi- dcn dag komt, natuurlijk ook moet men het geld niet direct, op de eigen begrooting bren gen, doch langs de vele, bekende zijkanalen via particulieren, naar zijn doel dirigeeren. „Tn den beginne zal de leider van het icusachtig groote, goed geoutilleerde blad na tuurlijk wel oppassen met zijn eigenlijke pro paganda te beginnen. Doch indien hij er langzaam in geslaagd is de concurrentie dood te drukken wat hij met-zijn groot, stil kapitaal achter de hand zal kunnen doen, ook zonder zooveel uit te geven wanneer hij zoover is, dat hij dc nieuws- markt behcerscht (en dan, dit vergeto men niet, zal hij zijn lastgever niet veel meer kosten), dan kan hij zonder dit no«" expres- sis verbis te doen, langzamerhand zijn lezers eraan wennen bet grootc land als huil twee- do vaderland te beschouwen. Er is daar voor ongetwijfeld een massa tact, geduld noodig, men moot niet forceeren, oppassen voor eenzijdigheid, doch ten slotte kan men er op deze wijze komen." Tot zoover de redeneering van onzen ho ven geciteerden zegsman. Dc proef is, voor zoover wij weten, nooit, genomen. Bizonder eenvoudig is deze methode niet en wij zou den dan ook de mogelijkheid van zoo'n suc ces te hebben niet zonder meer willen aan vaarden, al erkennen wij dat met veel geld en veel tact hier veel tc doen zou zijn. Maar toch Ligt hier zeer zeker een gevaar. dat niet geheel denkbeeldig is. Men weel, dat er indertijd met grootc stelligheid beweerd is. dat een der grootste en meest typisch- Frausehc couranten, in het bezit van Duit- cchers was overgegaan. Of het zoo is, kun nen wij niet zoggen. Fm of men daarmee gesteld bet is zmo -- eenjg succes heeft go had, evenmin. Doch herhaald zijer is een gevaar. En al kan zoo'n courant niet. onmid dellijk Franschcn tot Duitsehcrs „schrijven", zij zou toch veel slecht werk kunnen doen. Gestold b.v. land A heeft invloed gekre gen in een gegeven gezaghebbende courant in land B, waarbij men natuurlijk aan een zeer zijdclingschcn, nauwelijks zeli's voor in gevijden naspeurbaren invloed hebbc te den ken. Nu wil A zijn vloot versterken. Niets eenvoudiger thans dan in liet bewuste blad in B oen campagne to openen voor de vloot- versterking in B. Heeft die campagne succes cn als het bedoelde blad groot en populair genoeg is, moet dat welhaast vroeg of laai. gebeuren dan heeft de regcering van A een bolar rijke troef ia handen tegenover zijn volks vertegenwoordiging jn de concui'rentie tus schen de. beide marines. Een ander gevaler is een politieke partij in G die veel voeling heeft met een gelijk soortige politieke partij in D. Kan nu niet dc regcering van O via dio partijen en vin haar orgaan in D invloed iri toef enen op don gang van zaken in D? Een minder ingewikkeld geval: Do staat K is, politiek en militair gesproken de con current van L. In L is een sterke anti militaristische strooming, dio cle militaire macht van L invreet. liet centrum tlior be weging is de courant M. Is het nu ondenk baar, dat K dit blad M stcunl, alleen om zoodoende den tegenstander te vezrwakken. En steunen gaat zoo eenvoudig. Men kan do cdactie direct trachten te koopen, gelijk dat helaas hier en daar in het buitenland tot een soort gewoonte schijnt te worden. Doch men kan ook door veel exemplaren te koepen, dobr het blad advertenties te bezorgen, i n~ direct steunen. Deze methode is immoreel. Toigegescn. Staar cle spionnage, de contra- spionnagc, alle andere middelen dio de groote, internationale politiek te baat. neemt, zijn dio zooveel minder immoreel, dat men mag erwaehten, dat die politiek geen gebruik zal maken van zulke immoreels middelen, ten aanzien van de pers? Geloove wie het kan. En gestold nu nog, dat dit alles pure fan tasie is, gesteld, dat het niet waar is, omdat zoo iets slechts zelden bekend is geworden (wal in den aard der zaak ligt), is het dan nog niet een openhaar belang dat in ons land in cle toekomst niet zal gebeuren, wat in het buitenland wel is gebeurd en nog ge beurt, wat ons eens door een zeer hoogen buitenlandsclien ambtenaar word te kennen geven door dit korte, \celzeggende zin netje „De Pers. Die is hier immers te koop (verkocht) 1" Genoeg intusschen om iiaii te toonen, dat hier een belang oil een gevaar groot is, zóó gioot, dat men niet ais de Nederlandsclio Staat tot nu too, kan volstaan met een an dere richting uit te kijken, alléén omdat in.cn voor corruptie vreest, indien men in de juiste richting kijkt. De staat doet dus niets voor het bevorde ren van onze dagbladpers in het algemeen, voor hot handhaven en het vei hoogen van haar zedelijk peil, omdat men over liet ge heel nog niet voldoende doordrongen is van baar grootc beteekonis. Een enkele maal hoeft- de Noderlandsehe regcering belangstelling getoond in de pers er begrip van haar beteckcnis. liet was bij de iuhuldigingsfcesten en bij de laatste Ilaagsclie conferentie. Toen heeft men de buitenlandsche journalisten mot onderschei ding ontvangen en een paar duizend gulden daarvoor uitgegeven, die duizendvoudige rente hebben gedragen. Doch verder is men niet gegaan. Dag aan dag klaagt men over het gemis aan belangstelling van Nederland voor zijn koloniën. Er zijn vele middelen om daarin verbetering te brengen. Een van de meest voor de hand liggende zou zijn, dat de re gcering, reizen Van b. f. journalisten naar Indiu bevorderde, hetzij door eens een rond reis van buiten- en binnenlandsche journal is ten te organisceren, hetzij door het reizen naar en in Indië van ïlollandsche journalis ten te vergemakkelijken, waarvan dc noodza kelijkheid in het Ncdcrlandsehe geval des te meer klemt, omdat in ons kleine land niet veel bladen zijn die dergelijke reizen gemak kelijk zouden kunnen bekostigen. Toch wordt hierover blijkbaar niet gedacht. Nu is het mogelijk, dat men hier vreo»t voor een systeem van begunstiging van bepaalde bladen, dat misschien tot onorewenschte toe standen zou leiden. Docli moet men ddiirom allceen een zoo belangrijke verbetering tegen houden, oen verbetering, dio dit vergete men niet, ook, ton gevolge zou hebben dat de Indische ambfenaarsregeering eenige meerdere voorzichtigheid zou betrachten, om dat zij zou weten dat er dwarskijkers kunn- non komen. Doch dit geschiedt niet. De regcering re kent niet met' de binnenlandsche pers. En -- wat erger is zij rekent ook niet met do buitenlandsche. Zij heeft geen organen, die in die pers de aandacht trachten te ves tigen op den Ncdcrlandsehen handel, op het Ktderlandbch vreemdelingenverkeer, op Ne dcrlandscho materieelc en immaterieelc goe deren, zij heeft ook niet de organen, die op schildwacht- staan ora wanneer cr iets teil nadeele van Nederland geschreven wordt, of een campagne Logen Nederland of Neder landsche belangen wordt op bet getouw ge zet, direct in te grijpen en met tact tegen die bcnadeeling op te komen. Wil dat zoggen, dat do Nedorlandsche tcgcering de buitenlandsche pers nu hoele- rmml negeert? Allerminst. Do minister van buitenhuinscbe zaken ontvangt ook de bui tenlandsche journalisten met zijn gewone hof felijkheid cn ook aan de kanselarijen der ge zantschappen en der consulaten zal men wel eens een krantje le/.en. Doch waf oen ver schil tusschen zulke intcrmittecrende eoui'an- tonlccfuur en het werk van deskundigen, dio de couranten en do tijdschriften syste matisch nakijken, die hier een geval aanlee- kenen, dat ze nog eons zullen volgen, elders direct ingrijpen, weer elders langs een om we, in een andere krant tegenspraak weten te krijgen enz. enz. Natuurlijk is voor dit werk een goede cn uitgebreide kennis van de pers on veel ijver noodig. Maar nis hot goed gedaan wordt, wat kim daardoor dan eenorzijds oen massa posi tiof nut \oor onzen handel en onze industrie, voor ons vreemdelingenverkeer en onze schil derkunst komen cn wat kan anderzijds een massa kwaads vermeden worden. Men denkc zich zoo iemand aan liet werk: Hier leest hij van een beweging om de En- gelscho post over Ostendo te brengendirect verzendt hij uitknipsels aan de Zeeland, aan Buitenlandsche Zaken, nan do S.S. Ginds komt een artikel tegen ons Indisch leger. Gesteund op door „Koloniën" ver schaft feiten-materiaal, spreekt hij het artikel tegen. Elders begint een beweging tegen voederen uit. land A. Hij weet dat aardappelmeel cn gist er bij betrokken zijn. Uitknipsels aan liet ministerie van handel en aan de ïlolland sche couranten der betrokken streken. Weer elders staat een onzinnige beschou wing over ïlollandsche gewoonten. Met een vroolijk stukje krijgt hij in hetzelfde hLnd dc lachers op de hand. Een Hollandsch zanggczelschap wil in Pa rijs zingen. Onze man kan de courant aan wijzen, die het. concert wil aankondigen. Een Engelsehe review bevat een ongunstig artikel over den Hollandsehen vcestanel. Twee dagen later heeft onze man een artikel van hem bekende deskundigen in de door hom aangewezcn couranten. Hier kan hij attent maken op het speci fiek ITolhindsehc nntuurschijn cn op ïlol landsche rasgelegenheden, elders cons her inneren aan een tentoonstelling. Hier stuurt hij een bevriend historicus uit om tegou een aanval in de buitcnladsohe pers ons verlo- lon te verdedigen, ginds bestrijdt hij dc mee ning, dat het hotelwezen i Nederland te pri mitief /.ou zijn ertz. Maar het allerbelangrijkste van zijn werk vinden wij in dit geval ,,ln de „Globe" verschijnt, een artikel over het Ïlollandsche wanbestuur in Tndië. Do Sun commonlariccert hot, de „Daily Tele graph" doet er en woordje bij, cea „ver- eoniging tot bescherming van inboorlingen" in Ixmden kondigt een veigadering aan Dit kén het begin sdjn van een campagne, die kan uitloopen op liet verlies onzer kolo niën, ja van onze zelfstandigheid. In zoo'n geval is de uiterste waakzaamheid niets te veel, in zoo'n geval kan men met geringe uitgaven, diiect een storm voorkomen die, eenmaal uitgebroken, niet of uiterst moeilijk meer zal zijn tegen te houden. Welnu in zoo'n geval zou de Nulcr- hmdscho pen-schildwacht de wacht in liet ge weer moeten roepen, deskundigen moeten hebben die hem privntim meehielpen nïotes- tocren, in zoo'n geval moest hij zich dade lijk naar hot bedreigde punt kunnen bege ven en doen wat tc doen is om cle agitatie bij het begin reeds te doen eindigen. Op deze wijze zijn dc geschiedenis heeft dat zoo vaak geleerd oorlogen te voorkomen. Voor de nationale defensie zoude één zoo'n perssehildvvacht. wellicht meer goeds kunnen doen dan de vele schildwachten van 't gohcele Nederlandsche leger te samen. Oor logvoeren tegen den volkswil in gaat tegen woordig zoo gemakkelijk niet. En evenmin n het zoo gemakkelijk een volk in een oor logsstemming te praten. Als er maar dadelijk voldoende en krachtige protesten z,ijn. Hei zou dus van eminent belang zijn, dat wij een of meer zulke porsscliildwachten hadden. Ja, het belang van de zaak schijnt ons zóó groot, dat wij niet begrijpen, dat er in de kamer niet veel vaker cn krachtiger op is aangedrongen dan tot nu toe is ge schied. Maar het is waar: politick-spannend of pikant is dc kwestie niet. Zij is slechte laag- bij-de-grondsch practisch. En dus haalt dit groote al a cm cc ne belang niet bij dc vele particuliere en politieke belangetjes, die bin nenkort in den Haag weder zullen.worden besproken en waarbij de groote alaemceno belangen wel eens wat worden ten achter gesteld. Nieuwe uitvindingen. De firma Krupp is er, naar 't schijn!, in geslaagd een geweldig wapen togen do bestuurbare ballons to vervaardigen. Do manoeuvre-rapporten zijn eenstemmig in de verzekering, Hat die ballons zeer ge vaarlijke vexkenmngsvijanden zijn, en dat dc artillerie absoluut machteloos tegen hen is. Om een ballon to kunnen beschieten, moet een kanon aan twee voorwaarden voldoen: lo. moet het affuit zoo gemaakt worden, dat hot kanon in bijna loodrechte richting lean worden geheven; 2o. moet hot kanon even snel als do ballon zich' kunnen bewogen. De jongste Illustration geeft oen afbeelding van zoo'n wonderkn- non en eenige interessante mededeelingon over z'n prestaties. Het kanon, aange bracht op con automobiel chassis, kan in den horizont een volmaakten cirkel beschrijven en in een hoek van 75 gra den schieten. Het heeft eori maximum- draagkracht van 9000 meter, doch GOOO meter in vertikale richting. Hot allermerk waardigste van het schiettuig is zijn pro jectiel, dat behalve zijn lading ontplof bare stoffen, een stof bevat, welke op haar tocht een spoor van ontbrandbaar gas achterlaat. Men kan daaruit precies het traject van den kogel lecrcn kennen cn cle richting van het kanon wijzigen, liet projectiel ontspringt dadelijk, zoodra het 't ballonomhulsel raakt. Do in Wostfa- len gedane proeven moeten tuiglekend ge slaagd zijn. De sto'tn op Cuba 'De Engelsehe blailen bevatten nog na dere bijzonderheden over den wervelstorm, die heeft gewoed over Westelijk Cuba en do kust van Florida. Key West is feitelijk tot oen puinhoop teruggebracht. De stad is nu onder ,do krijgswet geplaatst. De menigte heeft ge tracht do winkels mot eetwaren to plun deren; on er hebben verscheiden diefstal- En cn aanrandingen plaats gevonden, zonder dat cle politie daartegen iels doen kon, Niot minder clan 95 vaartuigen, van welke cle meeste voor do kustvaart wor den gebruikt, worden vermist. Het aan tal slachtoffers moet omstreeks 1200 be dragen, volgens berichten por draadloozc telegraaf, 1 Do lijn van do' Florida East Coast Ilail- k PV z?>,V - i •jg

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1909 | | pagina 10