83"" Jaargang
Zondag 24 October 1909,
(no. 13134
Timede Blad
Uit de Tweede Kamer.
Onverklaarbaar,
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, mol uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Yoor Schiedam en Ylaaxdingon II. 1.25.Franco
per post fl. 1.(35.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingon 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen ■worden dagelijks aangenomen,
Advertentiën vooir het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Pr§9 der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Gxoote letters naar do plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan hot Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- cn Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot don prijs
van 40 cents por advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
wtrariuiauauiaagsaMaft*
Wij herinneren ons een grappenmaker,
die zoi, dat hij wel minister zou willen
worden, als daar voor hom niet cm zeer
zwarte schaduwzijde aan verbonden was,
Ziet, zoo sprak onze vriend, ik zou het
heerlijk vinden, als minister door II. M.
de Koningin boëedigd te worden. Wat zou
ik mij welbehaaglijk uitstrekken in het hof-
rijtuig, dat mij bij die gelegenheid aau het
station Apeldoorn kwam afhalen, om mij
naar hot Loo te vervoeren. Nog verruk
kelijker zou hel mij wezen, na volbrachten
vierjarigen diensttijd, in hot genot gesteld
te worden van een levenslang pensioen
van f4000 's jaars, maar do lijd,
die tusschen beide gebeurtenissen ligt,
heeft voor mij zoo weinig aanlokkelijks,
dat ik van dit begin- en eindgenot maar
zou afzien,
Daar ligt veel waars in dit grapje. Me
nigeen kijkt bij het aanvaarden van hoogo
cere-ambtcn moer naar de lusten dan naai
de5 lasten, die het meebrengt. Zou wellicht
de lieer Graaf van Bijlandt, toen hij zich
beschikbaar stelde voor president van de
Tweede Kamer, ook in die fout vervallen
zijn? Donderdagmiddag dachten wij aldus,
toen hij bleek, het s teigcrende Xamorpaaul
in het geheel niet aan te kunnende
beminnelijke man wns aan hel kloppen op
den nek van het koldcrige beestje, toen
het duchtig de zweep en den teugel had
moeten voelen.
Er was namelijk kabaal, cn ook in ons
vroedzamo parlement was do martelaar
Ferrer daarvan de oorzaak.
De sociaal-democratisclie fractie, die
geen gelegenheid laat voorbijgaan om le
nuirusfehteeren, stolde hij monde van den
heer Troelstra voor con brief van rouw
beklag te zenden aan de kinderen van
Ferrer.
Men kan de vindingrijkheid bewonderen,
die dit middel vond om de zaak in de
Kamer te brengen, maar dan heeft men er
ook altos van gezegd. Men kan met den
heer Borgosius diep vcronLvaauhgd zijn
over den gcrechtelijken moord op dezen
ontwikkelden Spanjaard gepleegd (en dat
zijn Wij zeer stellig), men zal hei zeker
mot hom eens moeten zijn, dat het niet
op don weg van do Kamer ligt, om zich
officieel tc mengen in buitcnlandsehe aan
gelegenheden. Als men eenmaal dien weg
opgaat, is het einde niet te overzien, is
het uitlokken van conflicten aan de orde
van den dag, en geeft men het buitenland
ook hot recht over ons den zodemcestor
te spelen. En toen de hoor Troelstra zich
beriep, op het precedent, dat de Kamel
eon brief van rouwbeklag gezonden had
aan de koninklijke familie in Portugal, toen
koning cn kroonprins aldaar vielen als
het slachtoffer van een anarchistischon
aanslag, verloor hij geheel uit hot oog, dat
het toen gold het hoofd van een be
vriende natie, en dat do lieer Fori er een
particulier is zonder meer.
Maar do heer Troelstra wilde dit blijk
baar uit hot oog verliezen, het was hem
om manisfectercn te doen. Hij begon dus
zijn voorstel toe te lichten on dood dit
op een wijze, die met voordracht sober
bleef. Dat ze tevens van het papier weid
afgelezen, was een nieuw bewijs, dat deze
spreker, die anders nooit loost, ieder
woord zijner toelichting vooraf ernstig ge
wogen cn gewikt had.
Maar het word in do katholieke lock
spoedig zeer onrustig, en de voorzitter
zat woldra met verhoogde kleur cn onrus
tige Mikken dan naar zijn onstgmdo bond-
genooten dan naar den spreker te kijken,
die rustig doorging, en betoogde, „dat do
Europeeschc pers haar afschuw had uitge
sproken over de terdoodbrenging van dezen
mail, wiens ernstigste misdaad is ge-
woest, dat hij niet rustig in het buitenland
is gebleven, maar het noodig heeft geacht,
werkzaam te zijn tot verheffing van zijn
volk."
Boom, daar ging de hamer van 'de voor
zitter, die opmerkte, dat het voorstel nu
genoeg toegelicht was, cn dat men thans
wel de vaag in stemming kon brengen
of het in behandeling zou komen.
Dit. nu was geheel mis. De voorzitter
had vóór do heer Troelstra mol zijn toe
lichting begon, de Ka mor hol oordeel kun
nen laten, of men diens voorslel in be
handeling zou nomen, maar nu de afge
vaardigde voor Amsterdam lil met zijn
toelichting begonnen was, kon het hom
daarin tegenhouden geen anderen indruk
wekken, dan dat er een poging gedaan
werd om de vrijheid van het woord ,tc
smoren.
In hoeverre de lieer Lohtnan debet is
aan deze onhandigheid, vermogen wij niet
le zeggen, al trok het veler aandacht,
dat de voorzitter eerst don h'nmer liet
vallen, toen de afgevaardigde voor Goes
hem iets had ingetiuislerd.
Nu ontstond cv een leven als een oor
deel. De hoer Troelsfra deed het voorstel
om de Kamer te laten beslissen, of zij
do gegeven toelichting voldoende acht
maar was nauwelijks verstaanbaar, daal
de katholieken een gejoel aanhioVon mot
hel kennelijk doel, hom onverstaanbaar te
maken, en vele anti-revolutionairen deden
dapper moe. En do heer Duys gat een eer
ste proeve van zijn krachtig orgaan dooi
de Rechterzijde maar steeds toe te roe
pon: Gij durft do toelichting niet aanhoo
ren
Even komt er stilte, cn men hoort den
lieer Do Savornin Lobman zeggen, dat de
„Dat jelui nog oen kinderjuffrouw noodig
hebt, is mij oiivoifclunrbnar," meende de on
getrouwde oudste zuster van den heer des
huizes te moeten uitroepen.
„Anna is vijf jaar en Willem 'n lieve
jongen."
„Als jij hier bent, ja onderbrak de
heer des huizes.
„En Greta, die dikzak, is in één woord
.'n snoesje van 'n kind van drie jaar. Nu de
kinderjuffrouw ontslagen is, had ik geen
nieuwe moer genomen. Je verwent je vrouw
hcolemaal. Waar is ze nu eigenlijk?''
„Marie is ...et dc kinderen gaan wande
len; de kinderjuffrouw is al een week weg,
en de andere komt pas over een, paar clagcn.
Marie heeft dus den licelen dag de handen
vol werk. Tegenwoordig heb ik eigenlijk wei
nig aan mijn vrouw, wat mij persoonlijk be
treft."
,,'t Ts nogal de moeite waard. Ze maakt
meer drukte dan noodig is. En ik vind hel
«'at prettig, de kinderen voortdurend om jo
heen te hebben."
„Zoo vindt je?"
„Denk jij er niet zoo over? Je hebt jo
vrouw verwend, het liefst voort ze niets uit."
„Zoo? En ik zeg jo, dat Mario sedert ve
rken niet zoo dikwijls cn z.oo lui in den leun
stoel heeft gelegen als jij."
„Omdat z.e niet weet, hoe zo het huis
houden moet regelen."
Tante Lena stond op.
Twee dagen later stond de broer vóór haar.
„Lena," zei hij rustig, .wil je me een
ploizier doen?"
„Natuurlijk."
„Zou jc dan morgen Marie's plaats willen
innemen bij de kinderen. Marie's moedor is
ziek, cn nu zon ze haar graag eens opzoc
keu. Moigen met den eersten trein vertrekt
ze cn komt 's avonds laat terug. Jo wilt me
dat ploizier immers wel doen, zus? 't Is
maar voor één dag; je kunt hier blijven
logeoren."
„Al ware het acht dagen, 'n hcclc maand
als jc wilt. Tk kom bepaald."
„Mama weg heel wegzoo begroette
do kieino Greta, liet «Huivende popje in den
arm, tante Lena. Treurig koken dc kleinen
de tante aan.
„Ze komt immers weer terug, deugnietjes.
Tante blijft zoolang bij jelui," troostte dez.c
„Jij? En speel je ook, „hop, hop, paardje"
met ons? Poppie in slaap zingen? Breng jc
ons ook naar bed?"
„Zeker, zeker. Nu zullen wc eerst ontbij
ten. Papa is al in dn voorkamer."
„Ja, ja ontbijten," jubelden de kindc
renhet verdriet van de scheiding was ver
dwenon.
Greta klauterde met haar popje aan don
oenen kant op den mot leder heklecdcn stoel
en gleed er sum den anderen kant weer af.
Tante Lena hield haar hart vast van
schrik.
„Au, ...au..., L.nn, pijn 'edann,'
schreeuwde liet kind.
Papa nam het kind op cn wilde poesion
(blazen).
„Papa niet poeston," riep het kind cn
Kamer moet beslissen of liet voorstel-
Troclstra aan de orde is. Stel je voor aan
de orde is, cn de lieer Troelstra had
er reeds oen stuk toelichting over ge
geven. Van allo kanten van Links hooit
men don heer Lobman toeroepen: Neen,
neen, eerst moet beslist worden of dc
hoor Troelstra niet zijn toelichting mag
doorgaan, cn de heer Goeman Borgosius
zet dit nog eens even duidelijk uiteen.
De heer Lohmnn beroept zich op het Re
glement van Oide om tc bewijzen, dat hij
gelijk heeft. Dc heer Schaper vraagt liet
woord. Do voorzitter geheel in de war,
weigert hem dit. Do hoor Schaper vraagt
verontwaardigd, of alle Kamerleden niet
dezclide rechicn hebben, on of hij het
woord niet kan krijgen, dat don heer Toll
man roods tweemaal, den heer Bor-
gesius nu eenmaal gegeven is. De voorzit
ter ziet zijn dwaling in en verleent hem
het woord. De lieer Schaper dringt er nu
op aan, dat men den lieer TioolsLrazal
laten uitspreken. De voorzitter biij, dat
hem Pmns de gelegenheid wordt gegeven
te retirccvcn, wil dit wol doen, als de
heer Troelstra slechts nog 5 minuten noo
dig hooft. De heer Lohman loopt boos de
Kamer uit. De heer Troelstra begint, weer
van voren af aan, en de voorzitter kan
overdenken, hoe bij krachtiger houding
allo deze herrie vermeden ware geweest.
Do Keer Troels tra herinnert aan de rechtsple
ging over Ferrer, welke eigenlijk dien eer-
vollen naam niet verdient, die, afgezien
van Ferrers persoon en streven, de ver
ontwaardiging van gansch Europa heeft
gaande gemaakt. Hij wijst op de 1200 man
non en vrouwen, in Spanje, wion één
zelfde 1 ot wacht. En zich in het bijzonder
tot don heer dc Savornin Lohman rich
tende, verzoekt hij deze indachtig te zijn,
dat ook liij afstamde van. voorouders, die
om geloofsvervolging hun toevlucht zoch
ten op i den gastvrijen Nedcrlandschcn
giond. Yocl voor Ferrer, wat Nederland
voor uwe voorouders voelde, riep hij dezen
toe.
„En de Gorcumsche martelaren" riep
hier de katholieke heer van Vuoren. in
uiterst ongelukkige interruptie den heer
Troclstra toe. Do heer van Vuurett erken
de toch hierdoor, dat hij deze en Fencr
op één lijn stelt, n.l. als wreedaardig en
onrechtvamdig terechtgesteld, wat op dit
oogenblik geen katholiek doet.
Het voorstel van de sociaal-democraten
kreeg ten slotte, behalve dc eigen stem
men, alleen die van den heer Thomson,
die wol eens meer zijn gevoel luider laat
spreken clan zijn verstand.
De Kamer deed wel zooals ze deed.
Do beer Borgosius zei hot terecht, dat
welke droefenis cn vcrontwaaidiging do
Kamer ook over do zaak-Fcrrer bezielt
zij niet gerechtigd is, een oordeel daar
liep naar tante. „Mama poost altijd au,
au." Gieta kroop met haar kopje op tante's
cboot. Dat gingzoo vlug, dat tante bevend
uitliep: „Moet je ei' weer afvallen?" Van
poesten had tante echter niet het minste
icgrip. Greta wist het haar evenwel aan
't, verstand te brengen.
Eindelijk /aten de kinderen. Aan eten
kon tante niet denken. De eierpannekoek op
haar bord werd koud. "Willem riep„Tante
ik lust geen pannekook, ik moet worst op
mijn brood hebben, veel, heel veel
Toen hij in zijn boterham hapte, klonk
het: „Bah, tante, je hebt de velletjes om dc
wond laten zitten, mama dool die er al
tijd af."
ilccl netjes legt hij alle velletjes op tantes
bord.
Nu wilde tante beginnen mot eten, maar
drie stemmetjes tegelijk riepen: „Melk, krij
gen we vandaag geen melk?"
„Tlicr, lieve kinderen." Tante sclionl
zenuwachtig do bekers Vol.
„Ajakkes hoe koudt, tante. Kinderen
mogen geen koude molk drinken,'- zegt Ma
ma. „We moeten wanne melk hebben."
Tante bracht, heel gehoorzaam, do melk
naar de keuken. De heer des lnii/er glim
lachte.
„Wat?" riep do keukenmeid, die dc han
den vol werk had, „moet- ik die warm m
keu? Dat doet mevrouw altijd tin de kamer
op de spiritusvlam. Alle pannen zijn nu
schoon."
Toen Kaatje later de warme molk in do
kamer bracht, sloeg ze de handen in elkaar
„Lieve deugd, de kinderen hebben geen
servetjes aan. Die mooie jurken, 't Ziet er
mooi uit."
over uit te sproken. Maar dit toegeven
de, kunnen wij niet anders zeggen, dan
dat de houding van do Rechterzijde, spe
ciaal van het protestantsche dool, al heel
dun was. Dat de katholieken hun zelfbc-
heersching verloren en den heer Tioel-
stra liet spreken onmogelijk trachtten tc
maken, wij kunnen dal tot zekere hoogte
begrijpen. Zij zijn principieelo tegenstan
ders van do vrijheid van denken, en Fer
rer is dus in hun oog even schuldig als
wie ooit voor de rechtbank der Inquisitie
terecht stond.
Maar dat do protestanten van Rechts,
voor een deel althans, met hun katholieke
coalitie-genooten in deze één lijn trokken,
doet ons vragen: Wat is er sinds het ver
bond met de katholieken van hot pioles-
tantisme van deze fiere zonen der geuzen
overgebleven? Is het niet teekenend, dat
do heer Lohman boos wegloopt, als de
heer Troclstra uiteenzet waarom het geval-
Ferrer geheel Europa geschokt heeft; is
het met bedroevend, dal protestantsche
Kamerleden hot katholicisme ten gevalle,
meedoen aan oen relletje om hem het
spreken onmogelijk te maken, die het licht
laat vallen op de gevaren, die aan den
zegepraal van het nltramontauisme ver
bonden zijn. Heel wat waardiger w,are hot
geweest, als de Rechterzijde den lieer
Troebstra zwijgend had aangeboord, wat
zo tc eerder had kunnen doen, waar
deze afgevaardigde zoo zorgvuldig ge
waakt had voor het opwekken van te
groote gevoeligheid.
Yoor den voorzitter was het een kwa
de dag. Wij zouden, als wij zulk oen Imo
gen heer raad mochten geven, hem willen
advisccren, eens privaatles te nomen bij
jfen heer Heemskerk, die weer op onna
volgbare wijze met de Kamer omspiong
bij liet ontwerp regelende dc zekerheids
stelling der ambtenaren, waarvan do -Ali-
nister Kuypor indertijd een voel te groot
opgezette regeling had gemaakt; maar
waarbij Minister Heemskerk niet anders
wilde doen, dan aan de gemeenteont
vangers hetzelfde voorrecht geven, dat de
R ij k s ontvangers hebben. En wel dit, dat
zij niet meer p e r s o o n 1 ij k een waar-
borgsom zullen hebben te storten, maar
dat zij zich tot een vcrceniging con»ti-
tueciciulo, die vcrceniging collectief voor
llon borg kon laten zijn.
Er waren eenige amendementen inge
diend door dc Commissie van Rappor
teurs. Een o. a. dat het Minimum van
Vio van do gemiddelde ontvangsten ecu te
hooge oisch was voor de door den ontvanger
te stollen zekerheid; dat dit wel tot V20
kon worden 1 erlangd, en dat men niet hooger
behoefdo te gaan dan een maximum van
125.000, dat ook voor "de Rijksontvangeis
is gesteld. Dit werd door de heeicnFeit,
Limburg met klem van redenen betoogd;
waarom zou, waar de ervaring loert, dat
ook mot deze cijfers alle risico ruim ge
dekt is, men den gemeenteambtenaicn
moor last aandoen dan hot belang der
gemeente vorciscliL?
liet iB de moeite waard don heer Heems
kerk na te gaan, juist in de bestrijding van
dergelijke steekhoudende amendementen cn
argumenten. Hij laat z.olts geen oogenblik
voelen, dat hij met zijne meerderheid van 00,
niet zijne zeer gewillige Meerderheid, die, be
houdens enkele uitzonderingen, over de/c
zui\er technische (juacslio ook de anti
these-politiek olgile, eigenlijk geer» argu
menten te bezigen had. als "hij niet wilde. I11
zulk eene fout, die dr. Kuypcr zoo dikwijls
beging, wion hel nu eenmaal eene wellust was
altijd zijn gezag te toonen, vei valt Mr.
TTtemskerk nooit. Alsof het pleit van ééne
Mem kan atlumgcn, noemt hij ieder argu
ment van de tegenpartij onder handen, doet
het alle eer aan, en als hij ziet dat de weg
der argumentatie hem uiel brengen kan waar
hij wezen wil, doet hij liet af met zoo leuken
kwinkslag, wiuunan bet guitige gezicht dub
belen indruk \eiloent, en ontwapent de luid
lachende Kamer en zijne tegenstanders. liet
is goud waard, om hem b.v. tc hoornn zeg
gen, dat vermindering van het maximum-
boigtoebt tot ƒ25.000 zou zijn gestelde
o n I e k e r h e 1 d of on g e s t c 1 d e z c-
k rrho i d.
Om kort le gaan, door de wijze waarop do
beer Heemskerk optreedt, krijgt hij in alles
I /ijn zin. Ilij herinnert, ons aan den huur
koetsier uit de Camera Obscura, die alles van
de studenten in Leidon gedaan kun krijgen,
en geen slap bulder rijdt dan hij "\erkiesl.
Do kosten der nieuwe .-oldijl egeling zijn
door de Kamer zonder hoofdelijke stemming
goedgekeurd. Dat kon niet anders nu zij
\crledcn jaar, om tijd uit tc sparen, alle
vei hoogingpu oor de onderofficieren (men
moet zich daal* niet te grootsciie voorstelling
win maken', er zijn er onder die een heel
dubbeltje 's daags meer krijgen) en bloc had
goedgekeurd, zich daarmee listiglijk den last
wm den lmls schuivende, die alle wensehen
der betrokkenen daarop luidden geladen.
Do behandeling van dit ontwerp bracht
den nieuwen Minister van Oorlog, generaal
(Jool, voor het eerst voor het voetlicht. Hij
ziet er -trnm-inilitah uit en physick, veel
krachtiger dan z.ijn voorganger Sabron. Een
redenaar is hij allerminst, maar hij weet zich
toch goed cn bondig uit te drukken, en be
hoeft. in dat opzient althans zeker allerminst
voor zijn voorganger onder to doen Bij den
lieer Duymaer van Twist, die dezen keer bij
zonder de vvooiden rakbrnakte cn niet alleen
mister v oor minister zei, maar zelfs
met- 't geheel onhcgrijpbaie a d m i s t r a k a,
a cl 111 i nistrn ti e-k ader bleek te bedoe
len, leek hij een Demosthenes. Tïij vond bij
dezen steun, zoowel als bij den beer Aseh
van Wijck, evenals bij den heer Eland, die
Ze bond don kinderen dc servetjes om.
„Jo doet me pijn!" riep Anna.
„Nou, zulke zachte vingers als mama heb
ik niet," troostte dc meid, en zich tot tante
Lena wendend: „wil do juffrouw als 't u
blieft alles voor de pudding afwogen, 't ia
hoog tijd."
„Doe dat vandaag maar alleen, Kaatje,"
antwoordde mijnheer lachend.
Kantje vertrok.
Ilol/.elfde spel werd aan liet middagmaal
herhaald. Nu luidden dc kinderen wel de ser
vetjes aan, maar Greta vond de soep te heet,
tante moest poosten. Toen tante dit gedaan
bad, wilde Greta haar een kus geven, mam*
wierp daarbij haar soep over de tafel. Wil
lem lustte geen vlccsch, omdat het niet
klein genoeg gesneden was 011 Anna
wilde jus hebben, en toon ze liet had, lustte
zo liet niet.
Na tafel rustte tante in den schommelstoel
een uurtje uit. Op eens boorden een paar
kleine vinger» in haar gesloten oogen.
„Niel slapen, tant "Wim slaat
poppie
„"Maar Greta, meidlief, laat me toch met
rust
Nu stormde "Wim naar binnen. „Tante,
vier en twee is dat zes of neht? Anna zegt
/.e» en ik zeg acht."
„lieme!, kinderen, laat me toch een kwar
tiertje uitrusten."
„Arme tante moet slapen," klonk het. in
koor, en zes kinderhanden brachten den
schommelstoel in beweging, onder het zingen
van een wiegeliedje.
Later ging men nog een eindje om, maar
Wim viel daarbij in een plas. Een kwajon
gen sloeg Greta don bal uit de handen, zoo-
dal dez.c in de gracht lolde. Natuurlijk aan
huilen geen gebick. Eindelijk kwam men
thuis cn ue kinderen gingen naar bed.
„Tante, wasebt u on» niet?" vioeg het
klaverblad, toen ze de nacht hen pjes aan
kiogen. „Mama vvasclit 011» eerst."
Willem kwam -niet de waschkom aandia-
gen, die ,.p ïtt-i-ii" op den grond viel.
Tante raapte de scherven bij elkaar; /c
visL niet wat tc zeggen van zenuwachtig
heid.
Do kinderen lagen in bed. Tante was bijna
gestikt, toon ze Baar goeden nacht zoenden.
Nu had ze rust.
Ongestoord kon zo dus een uurtje gaan
lezen, maar riep Greta daar niet, schreeuwde
Willem niet? Neen, die sliepen als rozen.
Tocli had Greta gekraaid en Willem ook.
Toen Kaatje namelijk naar de keuken
ging, werd op straat gefloten. Kaatje liet da
delijk'haar werk in den stook, en liep naar
de voordeur; eerst stak ze het hoofd nog
Jjmf even in dc kindorslanpkamer en fluis
terde lieflijk: „Jc slaapt nu toch braaf,
jongens? Kaatje heeft zoo'n kiespijn en wil
even wat druppels halen. Als ik terugkom,
zal ik jullie laarsjes eens prachtig op
poetsen."
„Anne Kaatje," klaagden de kinderen. Ze
hielden veel van haar.
Een paar minuten later wenl de deur ge
opend van de zitkamer en trad mama bin
nen. Haar moeder was voel lictor."
„E11 hoe is 't hier?" vroeg zo. „Tïob je
goed voor de kinderen gezorgd, Lena?" voeg-
J"
JÏ*
