Dit mm bestaat uit DRIE Haten.
Eerste Blad.
63"'* Jaargang
zondag 12 December 1909
-O ',3176
j a c n T.
Om het kind.
BUITENBAND.
Italië.
iriNNëbNLAm
SCHIEDAMSCHE COURANT
Doze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor S ch icd am cn VIa ard i ngon II. 1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en VIaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Advertentiön voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
i Bureau: Lange naven No. 141 (hoek' Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Grootc letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën* bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis arn het Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
ïntorc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
DE STAATSRAAD I. B. D., COM
MISSARIS DER KONINGIN IN DE
PROVINCIE ZUID-HOLLAND,
Gezien liet besluit van de Gedeputeerde
Staten dier provincie, dd. 30 November
1009.no. 31:
Gelet op art. 11 der Wet van 13 Juni
J'35? (Staatsblad no. 87)
Brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat bij bovengenoemd besluit van Gedepu
teerde Staten de iachl op klein wild, met
uitzondering van die op houtsnippen, in
deze provincie wordt gesloten op Vrijdag
3 1 December 1 9 0 0, met zonson
dergang, blijvende het schieten van hout
snippen en het in art. 15, sub bit. g dier
wet bedoeld jachtbedrijf, van het vangen van
houtsnippen mot laat-, war- of valllouven,
toegelaten tot en met 2S Februari 1910.
Deze kennisgeving zal, in plano gedrukt,
worden afgekondigd cn aangeplakt waar zulks
te doen gebruikelijk is, alsmede in het „Pro
vinciaal blad" en in de „Nederhindsche
Staatscourant" worden geplaatst.
's-Gravonluigc, 2 December 1909.
Do Staatsraad i. b. d., Commissaris
der Koningin voornoemd,
PATIJN.
Schiedam, 11 Dee. 1909.
DUITSCItLAND.
Tn den Rijksdag is gisteren over de bui-
tcnlandsche politiek gesproken. De rijkskan
selier, de heer 'Von Rol.hnmmfTïollweg,
sprak het eerst. Hij deelde mede, dat sedert
liet verdrag inzake Marokko is afgesloten, er
voortdurend met Frankrijk van gedachten
wordt gewisseld. Dank «ij den aan beide zij
den heorsohen goeden wil is men op belang
rijke punten het eens geworden. Een in over
eenstemming met de economische belangen
van Duilsohland bevredigende oplossing van
de nog hangende kwesties is te verwachten.
De Engelsche staatslieden, mei name As-
quitli, noemden in den laakten lijd het her
stel der goede betrekkingen met Duitisohland
een taak van wijze staatsmanskunst Hier
mede betuigde de rijkskanselier oprecht, en
ten volle zijn instemming.
De aan het Drievoudig Verbond vijandige
stemmen in Italië, die zich naar aanleiding
van de ontmoeting te Rnceontgi lieten hoo-
ren, vertegenwoordigen inderdaad de mce-
ning van de minderheid en niet de wenschen
van tijet llnlinansche volk. Er is geen reden
opfC aan te nemen, dat de verantwoordelijke
sjfciders der Jtaliaansche politiek de waarde
van liet Drievoudig Verbond anders schat
ten dan tot dusver. In overeenstemming mot
den heersehenden geest van de grootste eer
lijkheid heeft Tittoni ons onderricht omtrent
de ontiiioetine te Racconigi.
De rijkskanselier eindigde aldus: Derhalve
zijn de oogmerken van Italic in de Balkan-
politiek niet in strijd met onze verdragen.
Ter bekrachtiging van de goede betrekkin
gen lusscben de regceringoii en de staats
hoofden, deed ook do Russische regcoring
ons medodeelingcn toekomen omtrent inhoud
en resultaat van de besprekingen te Racco
nigi. Ais een deel der Russische pers Duitsch-
land avontuurlijke, den wereldvrede bedrei
gende bedoelingen toedicht, dan moet de
Duitschc politiek, welke dergelijke oogmerken
niet koestert, met, des te grootore rust en be
stendigheid, vrij van alle zenuwachigheid,
geleid worden. Moge ook de pers bij de be
spreking van buiteiilandsclie aangelegenhe
den dezen grondregel in acht nomen.
Na den rijkskanselier sprak de staatsse
cretaris van buitenlandschc zaken, v.
Schoen. Hij gaf een biccdvoerig overzicht
van den loop dor onderhandelingen over
Marokko, waarbij hij constateerde, dat door
het samengaan met Frankrijk do volgen
de resultaten zijn bereikt: Vaststelling van
de vergoeding voor schade, geleden tenge
volge van do ongeregeldheden te Casablan
ca, merkbare vooruitgang in zake de liqni-
datielconing, het opmaken van een program
voor een groot aantal openbare werken,
waaraan deelneming door Duitschors is
verzekerd, de oprichting van een Duitschc
Bank. Verder is in voorbereiding een bil
lijke regeling van de ingewikkelde mijnanu-
n.regenheid en zijn de Duitschc handel en
de Duitsche scheepvaart vooruitgegaan.
Omtrent de grensregeling ija het Noord
westen van Duilsch-Oost-Afrika, deelde de
staatssecretaris mede, dat lusschen Duitsch-
land, België en Engeland overeenstemming
is verkregen over de benoeming van spe
ciale commissarissen voorde grensregeling
van hel nog weinig onderzochte gebied.
De onderhandelingen beginnen binnen ceni-
ge weken. De grenzen zullen zooveel mo
gelijk worden vastgespeld in overeenstem
ming met den natuuilijkcn toestand van
het terrein.
In zake de handelsvrijheid van het Kon-
gogobicd verklaarde de minisler zich in
genomen met hot hervormingsprogram van
de Belgische regeering voor de exploratie
van een gedeelte van dat gebied door par
ticuliere maatschappijen en do toelating
van buitenlandschc kooplieden.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Roman naar hot Duifsch van
PAUL GRABETN.
Engeland.
Door tienduizend personen is gisteren
de groole liberale betooging in de Albert
Hall te Londen, waar o. a. minister-presi
dent Asquith hot woord .voerde, bijgewoond.
Overdag waren verschillende suffraget
tes die de suffragettes moeting hadden bij
gewoond, in hetzelfde gebouw gehouden,
en die zh I, des nachts in .verschillende
hoeken hadden verborgen, reeds verwij
derd.
De meeting eindigde zonder ecnig inci
dent. Alleen interrumpeerden drie man
nen met do kreten: Kiesrecht voor vrou
wen.
Op het platform zaten naast de heer
Asquith, de hoeren Lloyrl George, Chur-
chil en andere ministers en vele parle
mentsleden, De premier werd geestdriftig
door het gehoor ontvangen. Hij Schetste hot
liberale program voor de toekomst, en be
toogde voorts inzake de lloogerhuis-kwestic
dat hij vast besloten was, niet weder op te
treden, tenzij de uitspraak van T volk in Ja
nuari mi werkelijke representatieve regee-
ringsvorm vaststelt op een vaste basis.
Het belangrijkste en nieuwste in de ver
klaring van Asquith gold Ierland. Nu Bir-
rel gehuldigd te hebben, zeide de eerste
minister, da! het Ierseho vraagstuk slechts
op te lossen is door Ierland een afzon
derlijk parlement te schenken voor de be
handeling van zuivere Iersche kwesties,
echter behoudens het oppergezag van een
rijksparlement in Westminster. Asquith zei-
de vooits, dat een afscheiding van Ier
land ondenkbaar is.
Een motie van vertrouwen in Asquithh
verwekte geweldige geestdrift.
Na Asquith voorden nog eenige minis
ters en andere personen het woord.
rig mogelijk uitgevoerd. Ook hij stelde de
kwestie van vertrouwen.
De motie, voorstellende de overeenkomst
terug te zenden, en die door de regeering
was afgewezen, werd met 396 tegen 93
stemmen verworpen. Het geh'eele wetsont
werp werd daarop aangenomen met 389
tegen 106 stemmen.
net nieuw ministerie is definitief samen
gesteld, en welminister-president en bin-
nenlandsehe zaken Sonnino; buitenlandschc
zaken Guicciardinimarine Betoio; oorlog
Spingardilandbouw Luzzalischatkist Sa-
lnntlrafinanciën Arlottaopenbare werken
Ruhini; justitie Seia'ajaonderwijs Doneo;
posterijen Sanoneario.
Do politieke combinatie van het nieuwe
kabinet is als volgt
Rcclitschc liberalen Luzzatti en Rubini
rechtscii centrumSalandra en Ariotta
inksch centrum: Sonnino cn Guicciardini
links: Betoio, Doneo en dj San Ono-riode
mocratische linkerzijdeScialoja.
De Her Spingardi behoort bij geen enkele
partij. Sonnino heeft dus een liberale concen
tratie verwezenlijkt.
Gisteravond zou do koning de samenstel
ling officieel goedkeuren.
Du i tsch 1 and.
De icgeering van het groothertogdom
Mecklonlmrg-Schwerin weigert liet antwoord
der Stenden in ontvangst te nemen. Na de
verwerping van het grondwetsontwerp, voor
ziet zij geen resultaat van voortgezette onder
handelingen zij laadt de verantwoordelijk
heid op de Ridderschap en zal op zijn laatst
in den eerstvolgenden Landdag de grond
wetskwestie onvoorwaardelijk regelen.
Tiet antwoord der regeering van Mccklcn-
burg-Strelitz is van gelijkluidenden inhoud,
maar nog scherper van toon.
37)
„Maar natuurlijk niet, dokter. Ik zou ooi-
graag gewacht hebben, hoewel eigenlijk.'
Nu het oogonblik van spreken gekomen
was,' word zij weer angstig en Klopte haar
hart onrustig. Wallroth merkte wel dat-zij
niét op haar gemak was en hoewel hij eerst
wat tegenzin had in dit be/oek, werd hij nu
zacht gestemd, llij stok haar de hand toe.
„Nu, wat liadt u voor een boodschap,
mevrouw Lisbeth?"
Iïij zei dit zooals men een schuchloren pa
tiënt wat moed in spreekt. Toen kreeg zij
weer hetzelfde gevoel als straks in de wacht
kamer en zei, terwijl de tranen haar in de
cogen kwamen
„Dokter helpt u mij h jlpfc u mij zoo
als u aan do armen hulp gec't. Ik ben mis
schien ongelukkiger dan zdi «Hm."
„Maar bcslc mevrouw F" ei hij wat ont
steld over dien plotsolingcn .va! „wat
is er dan gebeurd? Kom, wees ecits Kalm,
kom eerst wat op uw gemaken dit zeg
gende, wilde liij haar naar de chaisclonguc
leiden. Maar zij bleef staan terwijl zij nog
slccds zijn hand in de hare drukte.
„Neen, neen eerst moet u alles weten.
Ik kom daar net van Ilerla." Zij voelde
zijn hand schokken, als wilde hij die terug
trekken.
„Vergeef mij dat ik die wondeplck aan
roer, maar liet kan niet anders. Horta beeft
mij alles verteld, want zij *zng mijn verdriet
daar ik mij zelf de schuld gaf van Herberts
F r a n k r ij k.
Do Kamer behandelde gisteren de over
eenkomst met den Westerspoorwog. De
leider der socialisten, Jaurös, eischte, dat
er nieuwe onderhandelingen zouden wor
den aangeknoopt. Dit werd door den mi
nister van openbare werken bestreden. De
minister verwierp liet denkbeeld, dat in
do betrekkingen mot de aandeelhouders
do Staat de maatschappij zou vervangen.
De socialisten willen een confiscatie. De
teiugzcnding der overeenkomst zou ech
ter niets anders zijn*" dan een indirecte
licdpL ïg van do kleine aandeelhouders.
Do minister noodigdc de Kamer uit, do
overeenkomst goed te keuren, en stelde
uit naam van de gcheele gcrcgccring de
kwestie van verti ouwen.
Briand zeide, dat het hier een kwes
tie van goed vertrouwen en eerlijkheid
betrof. De besprekingen zijn zoo uitroe-
Oostenrijk.
Te Ween en is Donderdag oen aanvang
gemankt met een groot politiek proces,
dat door veertig Servische en Kroatische
leden van den Kroatischen Landdag te
gen de beide Oostenrijksche bladen de
„Ncue Freie Presso" en de „Reichspost"
aanhangig werd gemaakt. Aanleiding tot
dit proces is de beschuldiging, verleden
winter door genoemde blader geuit, dat
de Kroatisch-Servische coalitie, deelgeno
men zou hebben aan 'n samenzwering legen
de Oostenrijksche souvereiniteit. De samen
zweerders zouden belangrijke geldsommen
van de Servische regeering ontvangen heb
ben.
De advocaten, die het goed recht der Oos
tenrijksche dagbladen verdedigen, maken
zich sterk, de tegen de Kroaton uitgespro
ken beschuldiging afdoende te bewijzen.
Niet alleen willen zij aanloonen, dat de
beschuldigde afgevaardigden geld ontvan
gen hebben door middel van de Servische
regeering, maar zelfs willen zij aantoo-
nen, dat dit geld afkomstig was van groo
tc mogendheden, rul. Rusland en Engeland.
Verwacht wordt, dat ook Naslitsj, de
„agent provocateur", die in hot proces te
Agram eea zoo weinig nobele rol speelde,
ook nu weder geruchtmakende verklarin
gen zal afleggen. Nastitsj was gedurende
verscheidene jaren in dienst van het Oos-
tcnrijk-Hongaarsche ministerie van bin ">n-
landschc zaken, en zijn werkzaamheid be
stond in het en-scène-zettcn van gefingeerde
aanslagen en samenzweringen.
plotseling vertrok. Beste dokter, wordt niet
boos dat ik dien naam hier durf noemen
ik weet zoo slecht, hoe ik het zoggen moet,
Als u eens wist, wat ik al heb geleden na
hel afscheid van mijn man to Hamburg Och
heb "g even een oogenblik geduld met mij
hoor mij nog even aanEn in groote
zenuwachtigheid begon ze nu te spreken over
hetgeen Ilerta haar verteld had. Wallroth
werd zeer geroerd door hot verhaal en toen
Litsbelh uitgesproken had, drukte hij haar
deelnemend de hand en zei
„Arme, arme vrouw!"
Ilij keek haar diep in de oogen, waarin
nu weer het leed zoo duidelijk sprak. Toen
zij dal zag kwam er weer hoop bij Lisbeth
en nederig zei ze
„Beste doktor nu ligt mijn lot in uw
handen mijn lot en zijn lot. Gij kunt
hem veer levensmoed geven en daardoor mij
mijn geluk éón woord van u is daarvoor
voldoende. Maar ik weet dat dat woord u
een groole opoffering moet. kosten, een offer
zooals maar zelden gevraagd wordtdat gij
vergeving zult schenken aan hem dien gij
jvoht hebt te linten als uw doodsvijand
„Ja waarachtig dat recht heb ik!" zei
liij mot trillende slem. „En ik lmaltc hem
ook. Als hij de eerste dagen toen nog hier
geweest was, Weet ik waarlijk niet wat er
gebeurd zou zijn
Angstig koek Lisbeth naar zijn van smart
vertrokken gelaat, Zij durfde niets antwoor
den. Maar bij hot gezicht van haar angst
was zijn toom plotseling weer verdwenen.
Deze arme vrouw was immers geheel schul
deloos. Zou liij aan haar vergelden wat een
ander aan hom had misdaan? Zij was immers
ook een slachtoffer van dit onheil geworden,
ja leed er misschien nog zwaarder door
dan hij. En haastig zei hij, nu weer in den
ouden, goeihgen toon J
„Vergeef mij, mevrouw Lisbjth, maar liet
is alles uog zoo gevoelig in mij. Het is al
weer voorbij en zeg mij nu eens hoe ik u
zou kunnen 'helpen? Indien het in mijn
macht ligt zal ik doen wat gij vraagt. Wat
verlangt u van mij?"
„Och, ik duif het u niet weer vragen,"
zei ze, moedeloos het hoofd latend hangen.
Zacht klagend vervolgde zij
„Toen ik kwam ja lelfs in de wacht
kamer waar ik de mcnscm.i hoorde zoggen
dat gij niemand ongetroost wegzond toen
lmd ik nog steeds hoop. Nu zie ik dat het
iets onmogelijks is wat ik van u verlang.
Er .is voor mij geen hoop meer
Wallroth kcolc naar de vrouw, die daar
zat, gebogen door verdriet cn het was hem
of er plotseling iets in hem ontwaakte, of er
handen braken, die zijn gevoelens in bedwang
hadden gehouden. Neen, ilczc vrouw zou niet
tevergeefs gehoopt en vertrouwd hebben. Ge
ven is zaliger dsn nemen en vergeven geeft
meer geluk dan baat, die onzen innorlijken
vrede verwoest. Mot. zachte stem zei hij:
„Beste mevrouw, ik zal u helpen. Wat het
ook is dat gij verlangt, ik zsil het doen."
Toen richtte zij zich op on in haar be
traande oogen schitterde een licht als een ster.
„Zou dut inderdaad mogelijk zijn?"
Zij stak haar gevouwen handen tot hem
op, cn hij vatte ze en drukte zc.
„Ja, mijn woord erop."
Een zucht van verlichting ontsnapte aan
haar haar borst en zij zei
„Dan zal ik liet wagen om mijn verzoek
uit te spreken. Schrijf een paar woorden aan
1 mijn man cn zog hem dat je hem vergeeft,
dat zijn wanhopige daad, zijn besluit oni zijn
Kreta.
De Russische minister van buitenland
schc zaken heeft gisteren aan den Tuik-
schen gezant to Fetor sburg het schriftelijk
antwoord overhandigd op hot rondschrij
ven der Porto aan de Kreta beschermen
de mogendheden, fn dit antwoord geeft
do minister, na verWt,en overeenstem
ming met de kabinetten te Parijs, Iron-
den en Rome, "te kennen, dat de bescher
mende mogendheden tot hun leedwezen
do meening der Porto niet doelen, dat
thans c(e tijd gekomen is om een begin
te maken met de diplomatieke onderhan
delingen te'- definitieve regeling der Kre
tenzer kwestie. De toestanden op het
eiland zijn, sedert de vreemde troepen
werden teruggeroepen, niet veranderd; de
veiligheid der Mohammedanen werd door
niets bedreigd; tegen dreigende nieuwe in
breuken op den status quo zullen de be
schermende mogendheden krachtig optre
den. De mogendheden nemen met betrek
king tot de opperste rechten van den
sultan hun vroeger nauwkeurig aangege
ven standpunt in. Zij vinden geen reden
aanwezig om onderhandelingen te begin
nen, welke in de gemoederen in Turkije
en in de andere Oostelijke staten opwin
ding zouden kunnen doen ontstaan, en
daar, waar thans rust luerseht. vei wik
kelingen zouden kunnen veroorzaken, die
den vrede in gevaar zouden brengen.
Verkiezing Wijk bij Dnnrsti'le
In een Woensdag te Utrecht gehouden
vergadering van de centrale kicsvoreeni-
ging der vrijzinnigen in hot district Wijk
bij-Duurstede is, naar de ,.N. Cf." meldt,
met algemeenc stemmen candidaat gesteld
nir. II. C. Drcsselhuijs, directeur-generaal
van hot gevangenis-, rijkstucht- en opvoe
dingswezen.
Do heer Drcsselhuijs heeft de candidatuur
aanvaard.
schuld met den dood te boeten n voldoende
is dat liij moet blijven leven tor wille van
mij, zijn vrouw."
Er was een oogonblik van doodsche stilte.
In grootc spanning keek Lisbeth naar den
dokter, die daar stond met een zeer ernstig
gelant. Toen zei hij, toestemmend met het
hoofd knikkend
„Jk zal dat opschrijven."
Geen woorden kunnende vindon, wilde zij
zijn hand weer grijpen, maar hij weerde haar
af, ging na.'r zijn schrijftafel en terwijl hij
schreef, vroeg hij liaar nog naar haar ver
dere plannen.
Zij vei telde daarop dat zij zelf Herbert
deze boodschap brengen wilde.
llij was toon 11 gereed met schrijven, keek
liet nog eenmaal in met gefronst voorhoofd
on gaf het briefje met don zoo belangrijken
inhoud aan Lisbeth.
„Hier cn zeg hem. erbij, dat ik het in
hoofdzaak voor u gedaan heb. Dat moet hij
nooit vergeten en hij moet nu toonon, dat
hij waard is een zoo dappere en lieve vrouw
als u te bezitten. En nu vaarwel mevrouw.
Dal God u behoede op uw reis ik hoop
dat u alles zal gelukken. Ja, van ganschor
harte hoop ik dat."
„Heb dank, innigen dank voor wat u
daar juist voor mij gedaan hebtzei Lisbeth
met tranen in de oogen. „En sta mij dan
nog toe, dokter, dat ik een gocdon wenseh
uit voor uw verder lovenik hoop dat u nog
eens beloond zult worden voor wat u
„Rest, best, mevrouw 1" Droevig knikte
A. allroth haar toe en onderbrak haar dank
betuiging.
„Wat de goede wenschen betreft laten wij
die alleen voor u uiten. Ik heb weinig meer
te wachten van het leven. Zal ik nog vreug-
Yroawcn in de commissie tot grondwets
herziening.
Bestuurderessen dor „Vrije Yrouwenver-
eeniging" hebben, in opdracht van de le
de genieten, dan is hot door mijn kind en
mijn arbeid."
En moteen stond hij op, zich zijn plichten
herinnerend voor de patiënten die wachtten,
lu zijn oogen was een stille glans toen hij
naar de wachtkamer ging en zei„Daar
wacht m ij n geluk, mevrouw. En nu nog
maals Vaarwel, goede reis
„Je wilt dus in Berlijn blijven?" vroeg
Ilechvig Rath nadat Ilerta haar alles wat er
gebeurd was verteld hrd.
Horta knikte toestemmend.
„Ik heb er eerst met het oog op mijn man
aan gedacht om uit dc stad to gaan. Maar
ik kan er mij zelf niet toe krijgen om zoo
ver weg te gaan van mijn kind. Al kan ik
dan ook niet meer bij Ürsultjc zijn, bet be
wustzijn dat ik tenminste in haar nabij
heid blijf, geeft mij al veel troost. En daar
om blijf ik hier begrijp je wel, Iledwig?
De anderen mogen er van denken vrat zij
willen ik vraag.niemand naar zijn mee
ning. Ik ga nu door hei leven zooals ik het
goed vind en wat andoren daarvan denken
gaat mij niets aan."
Tiaar vriendin stemde daarmee in. Zij
keek vol medegevoel naar het vastberaden ge
laat van Ilerta. Haar vriendin had haar oude
schuld met zeer zwaar lijden willen boeten
ja, iledwig twijfelde of Ilerta niot een te
zwaren last op zich genomen had. Lag daar
uog niet een lang leven voor baar cn zou
zij dat door kunnen komen zoo, met deze
pijnlijke gedachten, eenzaam en verlaten?
Deelnemend vroeg zij: „En wat donk je nu
in dc toekomst te doen? jc moet toch wat
beginnen, iets doen om je leven opnieuw in
houd te geven
Wordt vervolgd.)