63"<e Jaargang
Donderdag 30 December 1909
iHO. 13190
I
Bericht.
BUlTWLAm
Gasfabriek en Waterleiding.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
Het Schilder stuk-
SCHIEDAMSCHE COURANT.
Deze courant verschijnt dagelijks, mot uitzondering van Zon- cn Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en V] aard Inge n fl. 1.25 frakco
per post fl. 1.65.
Pvijs per week: Voor Schiedam en "Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Ad verten hön voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
BureauLange Ilavcn No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels 11. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent por regel. Groote lettors naar do plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden, tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
Evenals andere jaren zullen ook dit
jaar in do „Sckiedamscke Courant"die
Vrijdagavond 31 December verschijnt,
Nieuwjaarsgroeten kunnen ge
plaatst worden tegen don prijs van
VIJFTIG CENTS.
Leveranciers der Gemeente-Gasfabriek en
-Waterleiding worden dringend verzocht
hunne vorderingen tot het einde van het
afgeloopen jaar in te reiken vóór 9 Januari
1910.
De Directeur.
Schiedam, 29 Dec. 1909.
inrichtingen wellce gevaar, schade ol
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester sn Wethouders
tan Soiiieda M,
Gelet op de bepalingen der Hinderwet,
Brengen ter algerneene kennis, dat bij
besluit van 28 dezer aan de vergunningen
den 26 Augustus 1897, 11 Januari 1900 en
12 Juni 1902, verleend voor de drie glas
hutten aan den Buitenbavenweg, behoorende
aan de GLASFABRIEK »DE SCHIE", eenige
nieuwe voorwaarden zijn verbonden.
Schiedam, den 29n December 1909
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. LUIK, L. S.
Inrichtingen welke gevaar, schade
of hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gelet op de bepalingen der Hinderwet,
Brengen ter algerneene kennis, dat, bij
besluit van 28 dezer aan de vergunning, ver
leend d.d 18 Mei 1905 aan TIIEOD. C.
MELCHERS, firma J. J. MELCHERS Wz
(thans N. V. ^DISTILLEERDERIJ VAN
J. J. MELCHERS Wz.") voor de Glasfabriek
aan den Noordvestsingel, kadaster Sectie 11
no. 221, eenige ni euwe voorwaarden zijn
verbonden.
Schiedam, 29 December 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS,
De Secretaris,
v. LUIK, L. S.
Schiedam, 29 Dcc. 1909.
BRITSCH-INDIË.
De politieke moordon ïn Engelsch-Jndië
zijn oen zaak van groot gewicht. Bij de
welvaart en rust van dit reusachtige, door
driehonderd millioen zielen bewoonde
land, hebben allo volken belang. In de
eerste plaats natuurlijk hot Engelsche,
welks kostbaar bezit het uitgestrekte gc-
,sbicd tusschen Perziö en Si am is. Enge
land heeft daar do rol van 'den meester
en tegelijk ook die van den opvoeder op
zich genomen, en dat anderhalve eeuw
reeds volgehouden. liet lichaam van den
reus heeft zich aan de intelligentie van
den dwerg moeten onderwerpen. Zonder
herhaalde pogingen om de ketenen tc ver
broken, is hot niet gegaan. Alles bijeen
genomen is Engelands heerschappij over
Indië echter een roemrijke bladzijde inde
Engelsche geschiedenis. Ondanks alles heb
ben do weldaden evenwel de natuurlijke
zucht naar vrijheid en nationale onafhan
kelijkheid niet vermogen tc onderdrukken.
Ja, de steeds verder gaande beschaving
is juist een oorzaak dor opstandige be
weging geworden. Mocht lleze, wat ech
ter voor afzienbaron tijd nauwelijks valt
to vorwachtön, ooit haar dool bereiken,
dan zal men onder de oorzaken daarvan
do deelneming van hot geleerde Braluna-
nondoin aan do hoogste onderwijsinrich
tingen in Indië on zelfs in, Europa, in
de eerste plaats noemen.
Do Brahmanen zijn het, die algemeen
do leiding van eon revolutionairen gehei
men bond voeren, welke thans tot toe
nemende verontrusting der Engelschen
zijn invloed tot aan de westkust vanllin-
doestam uitstrekt. In do hand van een
geheim comité, te Calcutta, öf te Dakka,
ligt do onbeperkte beschikking over een
aantal fanatieke jongelieden, die zich en
hun leven voor hot grooLcc doel der bc
viijding van Indië beschikbaar stellen.
Sedert de overwinning van Japan oven-
Rusland twijfelt men niet meer aan hot
bereiken van' dit doel. Een tot de Brah-
manenkaste bohoorend student te Londen
was het. dio den afgeloopen zomer den
vroeger itot don Indisehcn dienst behoo
renden Sir Curzon Wyllie neerschoot.
Dat de Indiërs, die in November te
Ahmedabad den moordaanslag .tegen den
vice-koning lord Uirsto zelf en zijn eclit-
genoolo pleegden het gebeurde door
ccn bom, welke niet ontplofte, omdat zo
op) mul zand viel, cu door twee geluid
loos ui,t do menigte vliegende speeron
Brahmanen zijn geweest, is nergens ver
meld; maar dait ook deze schanddaad aan
genoemd centraal comité moet worden toe-
gcsclnevcn, daaraan twijfelt niemand.
Naar h'et Duitsch.
Reeds bij dozen laafsten aanslag wekte
hot oen groote beroering, dat deze in hot
wosLen plaats vond, in het land der
Mahratten, waar nog stoods do herinne
ring aan een mom-duizendjarig eigen rijk
leefde, dait eerst onder do heerschappij
der Engelsch-Oostindisclie Compagnie was
ondergegaan, nadat het in 1818 in een
opstand zich voor do laatste maal tegen
de vreemdelingen had verzet. De Manrat-
ten zijn fanatieke aanhangers van den
Brahmaansehen godsdienst. De daar leven
de Brahmanen staan in buitengewoon hoog
aanzien, llot anglo-indisch bestuur heeft
hen in sterke male aan het bestuur van
hot land doen deelnemen.
Thans is, eenige dagen vóór Kerstmis,
mr. Jackson, de hoogste ambtenaar te
Nas ik, in hot presidentschap Bombay,
door een kogol gedood, die door oen
Mahrat-Brahmaan werd afgevuurd. De
moordenaar Annante Lux man Kanare, be
hoort tot do klasse dor Chispavani-Brah-
mancn, do voornaams» ,tak van alle in
-westelijk Indië. Een Mahrat-Brahmaan was
tot verbanning 'veroordeeld, on Jackson,
een vriend van Indië, die persoonlijk door
do geloerde Hindoes .werd geacht, had dit
vonnis onderteekend. Kanare verklaarde
hij zijn arrestatie, dat hij 'door het lezen
der inlandsehc bladen zoo opgewonden
was geworden, dat hij het besluit had ge
nomen en uitgevoerd om Jackson te doo-
den.
Dar is liet juist, wat de verontrusting der
Engelschen zoo ei hoogt. Het verzet tegen
de Britschc regcering wordt meer en meer
een gemeenzame zaak der Brahmanen, üe
invloed van deze priesterkaste op de gezamen
lijke IlindoubcAolking, is steeds nog buiten
gewoon giool cn schijnt nog toe lo nemen,
sinds ze de bevrijding van het land van de
\reemdelingenhecrschappij ter band beeft
genomen. Dat ze, om niet direct van hoog
verraad (o worden aangeklaagd, vooreerst op
haar piogtamma „Indië voor de Indiërs",
ontwikkeling van hel land, onder oppertoe
zicht van Engeland, tol volledig zelfbestuur
heeft geplaatst, bedriegt niemand, ook de
Engelschen niet. De zege, door de Japan
ners behaald op de Russen, beeft den nimbus
der Europeanen verkleind, do onafhankelijk
heid bereikbaar doen schijnen en de haar
dienende Brahmanen lot nog liooger aanzien
gebracht. Aan godsdienstige preeken cn han
delingen met het wereldlijke doel, ontbreekt
bet natuurlijk niet. Wal in Calcutta de godin
Kali voor de samenzwering bcteekent, dat
beeft men in het land van Mnhratta aan don
eeiedicnsl ter gedachtenis van den grooten
volksheld Sjiwaji. Poona, do oude hoofdstad,
is daarliet centrum dor beweging en de Brah
manen zijn de leiders ervan.
tTmist eenige dagen geleden zijn de eerste
verkiezingen van Indische afgo\ aaidigden
voor den nieuwen Indisehcn Grooten Raad
gehouden. Voor de eerste maal krijgen op
deze wijze de inboorlingen deel aan de regec-
ring van het Indische rijk. Weliswaar ecu
bescheiden deel slechts, ook slechts een raad
gevend, maai het is toch het begin. Engeland
had gehoopt, daardoor een verzoenende stem
ming to bevorderen. Reeds te voren viel
uiit de houding der beschaafde kringen op te
maken, dut in elk geval de Mohammedanen
dankbaar waren, doch zeker niet de Hindoes.
Do aanslag van Ahmedabad, de vermoording
van Jackson, zijn het antwoord der Hindoes
op deze poging. Dc gedachte, dat oen Indisch
oproer, met succes of niet, met een ver
wikkeling van Engeland in Europa samen
kunnen gaan, maakt Engeland in deze din
gen bijzonder gevoelig.
GEMENGDE MEDEDEELÏNGEN.
2)
Do goede vriendinnen haalden do schou
ders op en gingen hoon. Zij hadden ge
waarschuwd, haar plicht gedaan. Miia
moest het zelve maar weten hoever zij
met haar blind vertrouwen kwam.
Op zekeren dag, in een vertrouwelijk
uurtje, roerde do jonge vrouw het tecre
onderwerp aan, niet verwijtend, niet ver
manend, maar met innige zachtheid.
„Ik gun h'et je van harte. Wolf, dat
je genoegen hebt, cn vind het ook natuur
lijk, dat je de schoonheid huldigt, waar
je die ontmoet je vrouwtje kan helaas
niet altijd bij je zijn maar je hart
dat bewaar je toch alleen voor mij, niet
waar?" 1
Hij sloeg zijn armen om haar
'Heen.
„Twijfel je daaraan, zottinnetje?"
„Neen, maar wij zijn menschon, Wolf!
Jc staat als kunstenaar1 moer dan andere
mannen aan verleiding bloot reeds
alleen door je ongedwongen verkeer met
je vrouwelijke collega's. En indien liet ooit
mocht gebeuren, dat eon hartstocht zich
van jo meester maakt, verberg het mij dan
niet, lieveling. Ik zal niet morren en niet
klagen, maar beproeven do arts te zijn,
die jo van die ziekte geneest. Beloof mij
dat, W.olf I"
Ilij scheen ontroerd.
„liet zal nooit gebeuren, want ik heb
jou alleen lief!"
„En wanneer h'et tócK mocht gebeuren?
Geel' mij je woord, dat jo mij niets zult
verzwijgen en altijd vertrouwen in mij zult
stellen," smeekte zij.
Wolf lachte, kuste haar en gaf de ver
langde belofte,
Spoedig kreeg de kleine Roland een
zusje, en ditmaal was het, zooals het oen
goede dochter betaamt, volkomen, moe-
der's evenbeeld.
Wolf was dronken van vreugde. En toon
na verloop van tijd nog oen knaapje werd
geboien, dat voor afwisseling Mila's trek
ken droeg, cn eindelijk nog een meisje,
dat den vader sprekend geleek, troonde
in dc kinderkamer van mevrouw Günthcr
oen viertal engelenkopjes, dat ieders be
wondering opwekte. Schilders verdrongen
zich oin Hen in beeld te brengen, beeld
houwers om hen in marnier .te beitelen.
Maar Mila sloeg, in overleg met Haar man,
al dio aanzoeken af. ,pZij zijn nog te klein,"
meende zij, „aan do gezichtjes ontbreekt
nog de bezieling en uitdrukking. Laat ons
nog eenige jaren wachten i"
liet Avas werkelijk een genot, ook voor
niet-kunslonaars, de in volle schoonheid
ontwikkelde moeder te midden barer
aanvallige kinderen te zien met haarzacl
to Madonna-oogen, glinsterende van moe
derweelde en moedertrots.
Ilct avas Wolf eon genot, dat Mila zoo
geheel in haai- kinderen opging, doch het
krenkte h'om tegelijk; hij gevoelde 'zich
veronachtzaamd, teruggedrongen, cn zocht
meer dan ooit verstrooiing buiton de ecli
lelijke woning. is geen kunstenaars
vrouw," morde hij in zichzelvcn; Ahaar
vader Had gelijk: ivij passen niet bij
elkaar."
België.
Do Kamer heeft beslist, dat de naam
van den koning ook in hot Vlaamseh
Albert zal Avczon, in Avelke taal hij ook
avoI Albrocht Avcrd genoemd.
De wetten, tot hiertoe verschenen, zijn
overigens geteekend 'Albert, cn alleen in
den aanhef vertaalde men in den Monitcur
Albrecht". Dit zal nu voortaan, niet meer
zijn.
't Is dus koning „Albert", zooals
overigens ile volksmond hem toch zou
genoemd Hebben.
Koning Albert behoudt geen enkelen der
titularissen van de A'rocgere Hofhouding.
Graaf John d'Oultremont, die 37 jaar
dienst aan h'et hol had, Avcrd het groot
lint der Leopoldsorde geschonken. Baron
Augustc Goffinel had 33 jaar dienst en
baron Constant, zijn broeder, 25. Ook dl',
Thiriar wordt gemachtigd den ecretitcl
van zijn ambt te dragon.
Wat de nieuwe hofhouding aangaat, is
men nog altijd in het onzekere. Dat dc
koning het ontslag van de oude hofhou
ding heeft aangenomen, bewijst dat hij
zich geheel van nieuwe elementen Avil om
ringen.
Wat mon Avcct over do „débuls" van
den koning, zoo aangaande zijn betrekkin
gen met de ministers als mot de personen
dio do nalatenschap van koning Leopold
in orde moeien brengen, bevestigt dc
hoop, aldus bot „Hbl. \r. Antw.", al de
gevreesde moeilijkheden in der minne te
zien regelen om schandaal te vermijden.
Eer liet een week vorder is zal de ko
ninklijke familie to Lackon geïnstalleerd
zijn, en men rekent dat de Averkcn in
hel paleis Aran Brussel in April zullen
voltooid Avozcn.
Wat hot militair huis dos konings aan
gaat, gelooft mon, dat generaal Jungbluth
adjudant-generaal zal Avordcn. Buiten ko
lonel baron do Moor en commandant du
Roy, van de ruiterij, zullen cr officieren
van andere Avapens benoemd worden.
En toon van lie\rerlcde de materieele
zorgen vermeerderden, en Mila tot gedu
rige imkrimping noodzaakten, zelfs zoo,
dat zij haar man de Arervulling van me
nige begeerte beslist moest ontzeggen, be
gon hij zich langzamerhand als oen zeer
ongelukkig man te beschoinven. Het erg
ste Avas, dat hij zich over zijn ingebeeld
ongeluk nimmer uitliet, zoodat zelfs zijn
vi'ouav daaromtrent in onwetendheid ver
keerde. Wel ontging het haar niet, dat
Wolf in hooge mate prikkelbaar Avcrd, wel
ondervond zij mot smart dat hij zicli on
verschillig, nu en dan zelfs koud jegens
baar gedroeg, mam zij schreef dit toe
aan een door zijn inspannend beroep ont
stane overprikkcling van zenuwen, die,
zooals de doktor verzekerde, in de aan
staande zomerrust avcI verdwijnen zou.
Voorloopig kwam echter van deze rust
niet veel.
Wolf ontving van mevrouw Cosima Wag
ner de uitnoodiging, dit jaar bij de op
voeringen to Bayreuth als medewerker op
to treden, cn, in strijd met het advies
van den doktor, werd die uitnoodiging
door hem aangenomen.
„Ik zal na bot einde der voorstellingen
aan do Noordzee herademing zoeken," zei
hij tot Mila.
Maar het trof haar, dat hij niet even
als vroeger jaren er aan toevoegde„Hoe
jammer, dat jo niet kunt meegaan, cn de
kinderen jo zoo aan huis binden." En
juist ditmaal had zij zich voorgenomen
zich los te maken de kinderen waren
nu op een leeftijd, dat zij dit voor eenige
Avckcn zonder bezwaar kon doen en
hem te vergezellen. Instinctmatig gevoelde
Dc aftredende cero-adjudantcn \ran den
overleden koning zijn in hun ambt behou
den door den nieuwen Arorsl; het zijn allen
gepensionneorde generaals en bet ambt
is louter een «eretitel.
Gistermiddag heeft de Kamer do civiele
lijst voor koning Albert, ten bedrage van
3,300,000 francs, en liet te zijner beschik
king stellen der koninklijke paleizen goed
gekeurd. De socialisten stemden tegen.
De progressist Janson A'orklaarde: On
danks mijn republikeinscho opvattingen
verlang ik noch afschaffing noch verlaging
van de civiele lijst, daar A%nj uit de troon
rede mogen afleiden, dat er een einde is
gekomen aan dc persoonlijke regeering. Met
100 tegen 28 stemmen werd de civiele lijst
goedgekeurd.
Fmnkr ij k.
Volgens nieuwe t tnfistische gcgoA'ens
beeft een wettig gezin In Frankrijk gemid
deld 2.2 kinderen.
Een medewerker Amn de „Siècle" beeft nu
een onderzoek ingesteld naar de gezinnen
van beambten die minder dan 2000 fres. in
komen hebben. De straatvegers hebben 2.22
kinderen, de houtA-eslers 1.92, praefectuur-
en gemeente-ambtenaren 1.59, belastingbe
ambten 1.52, postbeambten 1,10, do beamb
ten verbonden aan Openbare Werken 1.33
en de douaniers 0.80. Het dagloon dezer be
ambten bedraagt gemiddeld 3 fres., hetgeen
hel geringe aantal kinderen in een land Aran
O O
overwegend gebruiksbelastingen, begrijpelijk
maakt.
De schrijver van liet artikel stelt nu A-oor
naar gelang van het aantal kinderen finan
cieel ie steunen. Dit zou vele millioenen kos
ten, maar aanspraak kunnen maken op den
titel van een kraebtigen maatregel.
De „Radical" deelt in dit A'crban'd mode,
dat verschillende gemeenten reeds dergelijke
maatregelen getroffen bobben. Sommige ge
meenten geven baar werklieden A-oor elk
kind een janrlijkschc toelage van 50 fres.,
andere geven ieder kind, dait, een gemeente
werkman tot A-ader beeft, hij de geboorte een
spaarbankboekje met 100 fres. en een jaar-
!iik<-ph geschenk Aran '1 0 fres.
Wanneer de staat, meent de „Radical",
dit aoorbeeld A-olgdo, zou niet alleen de ont-
A-olklng krachtig bestreden worden, maar
zouden ook de lagere beambten tevreden#
zijn en moer toewijding A-oor hun beroep
hebben.
In don Senaat zijn gisteren do cmlieton
'Oor Marokko behandeld. Minister Tichon
'crklanrde, 'dat Frankrijk nooit naar Ma-
•okko was gegaan om A-oroveringen te maken,
maar dat hel Oedjdia niet zou opgeA'en, al
vorens de A-oldoening tc hebben gekregen, die
hel A-un Moolay TInfid elsclit.
Omtrent de financicele operatic lot beta
ling AJan de sclntldeischers A*nn Marokko,
deelde de minister mee, dal Frankrijk aan
zij, dat Wolf haar nu noodig had cn dat
het goed zou zijn, zoo zij aan zijn
zijde bleef.
Daar hij echter aan die mogelijkheid niet
scheen te denken, sloot hot snijdende ge
voel, te veel te zijn, haar don mond, en
liet zij zich niet over haar plan uit. Bo
vendien Avcrd juist haar jongste dochtertje
ziek, zoodat Wolf alleen vertrok.
Mila vergezelde hem naar het station
cn hier, in do Avcemoedige stemming van
het afscheid, brak de volle stroom barer
gevoelens los en met een in haar onge-
kenden hartstocht zoido zij
„Ik zou met je zijn meegegaan, Wolf,
als Renata niet ziek Avas geAvordcn. Zoo
dra hot echter met het kind Avat boter
gaat, reis ik je na, en zijn dc A-oorstel-
lingen dan afgeloopen, dan gaan Avesamen
naar de Noordzee."
Hij keek haar eerst verrast, daarna
eonigszins spottend aan on zeide losweg:
„Och, daartoe komt het toch nooit 1 Als
de kinderen jo hulp niet meer noodig heb
ben, zal er avcI Aveor iets anders zijndat
je aan huis A'astlegt; ik bon er tromvens
al aan gCAvend, in do achterste rij to
staan."
Al zijn Arerkrople Avrevcl klonk door
den zachton loon zijner stem hoen en
Mila huiverdo bij de ontdekking van het
geen in zijn ziel omging. Zij sloeg baar
armen om zijn lials! „Jij in de achterste
rij? Wil jo mot mij spotten of verkeer
jo Averkeiijk in dien verschrikkelijkcn
jvaan.
Voor do dour van het kleine kabinet
waarin zij zich alleen bevonden, klonk
nu do bel van don portier, die tot in
stijgen aanspoorde, on zoo bleef Mila's
vraag onbeantwoord. Nog een liefdevolle,
smeckcndo blik A*an dc jonge vtouav, een
vriendelijk knikje van Wolf, en de Ircin
snorde heen.
Mila begreep niet, waarom haar ditmaal
het afscheid zoo zwaar Avas gcArallen, haar
hart zoo angstig sloeg. Dili begreep zij
echter avcI, dat zij, zoodra Renata wat
beter Avas, Wolf moest nareizen. De ziekte
van liet kind wilde evenwel niet Avijken.
Een gcvaailijko keelontsteking volgde op
een hardnekkige longaandoening, en vele
Aveken verliepen alvorens Mila met een
gerust hart do verdere verpleging van
hot hors tellende kind aan haar o\rcrge-
komen moeder kon overlaten en dc reis
naar Bayreuth kon aanvaarden.
Do opvoeringen Avaron bijna afgeloopen.
Alleen do „Parsifal" stond nog op het
programma, cn Mila hoopte dit meester
stuk A-an den genialen toonkunstenaar nog
te kunnen genieten. Met trots cn A-reugde
had zij nu en dan in do nieuwsbladen
gelezen, Avclk schitterend succes haar echt
genoot had behaald; ook zijn brieven.
in den laats ten tijd evenwel een zcld-"
zamm verschijning behelsden daarvan
dc uitvoerigste mededeelingen.
Mila's liart klopte onstuimig A-an ver
langen naar den geliefden echtgenoot, dien
zij binnenkort hoopte te verrassen. Met
geen onkel Avoord toch' had zij OA-er haar.
komst gerept.
(Slot volgt.)
