63'" laargang
Zaterdag 23 Aprii 1910.
Na 13285
LENTELIEFDE.
Iteinii ssreving.
Kennisgeving.
Kennisge vina*.
KENNISGEVING.
BUITENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt d agol ijks, met uitzondering vanZon-enFoesfdir™-
1 Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen 0.125 Snco
per post fl. 1.65.
Prijs por weck: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
'Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
'Advertentiën voor tiet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
j Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Beschrijving voor «ïe Belnsting op
Beiliijfs- en andere Inkomsten,
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gezien hot besluit van den hoor Staatsraad i b. ii.,
Commissaris (lor Koningin in tie provincie Zuid-
Holland, van don 'uien Apri! ji. A. no. ,-105 (3de A bi.)
prat. hlad no. 35, betrekkelijk de beschrijving voor de
Masting op bediijfs- on andere inkomsten voor liet
dienstjaar 1910/1911.
Doen te weten
Dat de beschrijving voor de belasting op bedrijfs-
en andere inkomsten voor liet dienstjaar 1910/1911
in deze provincie zal aanvangen op Maandag den
5lm Mei 1910, terwijl de besclmjvingsbil-
jetten, ingevolge .art. 13 1, tweede zinsnede, dor
wet vail den 2Jen October 1893 (slaakMad no. 119)
door of vanwege don ontvanger dor diiecte be
lastingen twintig dagen na de uitieiking zullen
worden opgehaald.
Voorts worden de ingezetenen herinnerd aan de
volgende bepalingen der wet op de bedrijfsbelasting:
Art. 15 2: Ieder, die optreedt als -bestuuider
of beheorend vennoot van eeno hior te lande ge
vestigde vennootschap, onderlinge veizekeringinaat-
schnppij, coöperatieve vereenigingen of van eene
veieeniging of stichting, die een bedrijf of beroep
uitoefent, of ais boekhouder cener hier te lande
gevestigde reederij, is gehouden, daarvan schriftelijk
binnen éene maand kennis te geven bij liet bestuur
der gemeente waar hij woont.
Het gemeentebestuur handelt met deze kennis
geving op de vvijze, voorgeschreven in de laatste
zinsnede der vorige paragraaf.
Ait. IG. Hier te lande wonende beboerende
vennooten van Nederiandseho vennootschappen cn
nrat'chappen ais bedoeld in art. G 2, en van
de m artike! 16 bedoelde commanditaire vennoot
schappen op aandeden, bestuurders van hiei te lande
gevestigde naatnlooze vennootschappen, coöperatieve
en andere vereenigingen en onderlinge verzekering-
niaatscliappijen, ais ook boekhoudeis van hier te
lande gevestigde reederij en mogen niet tot liet doen
van uitdeelingeii of uitkeeiingcn, waarover volgens
artike! 3 i en 2 on artikel C 2 belasting
verschuldigd is, overgaan, alvoiens daarvan aangifte
gedaan en do over vroegere uitileehng«n of tiit-
keeritigen verschuldigde belasting betaald te hebben.
Rij liquidatie mogen de hier bedoelde uiuleelingen
of uitkeeringen niet geschieden, alvorens de daai-
over verschuldigde belasting is voldaan.
Art. 45. Bestanders van do bij aitikel 16 on o
bedoelde naamlooze vennootschappen, coöperatieve
vereenigingen, audoie vereenigingen en stichtingen,
die een bedrijf of beroep uitoefenen, onderlinge
veizekeringmaatscbnppijon en sociëteiten, alsook
behoeronde vennooten van hier te lande gevestigde
commanditaire vennootschappen op aandeeien en
boekhouders van hier te lande gevestigde reoile-
njon, ïijn gehouden, binnen veeitien dagen na'de
vaststelling van balans of rekening oen zoodanig
uittreksel als noodig is tot toelichting der winst,
uitkeeringen of uitdeelingen te doen toekomen aan
uen vooiz.ittor der commissie van aanslag, bedoeld
rij artikel 19 16 of 2, die den aandag moet
regelen.
Art. 47 5. Hij, tlie daartoe gehouden, nalaat
de verplichtingen na te komen, bedoeld bij artikel
'a 1 eerste lid, en artikel 15 2 eerste lid,
wordt gestraft met eeno geldboete van ten hoogste
Gelijke straf woidt opgelegd ingeval van ovei tro-
™B van artikel 45.
Art. 47 G Overtreding van artikel 40 wordt
gestraft met eene geldboete van ten hoogste f400—
Roman uit hel Duikelt naar
MA R IE TIERS.
3)
Er waren maar weinig mensehen in het
ifho niMon wat hut wilde zeggen nis
cfionlcin op dreef kwam. Aren moest gedul-
"S wachten, men moest belangstelling too-
titn - dan ging het. Zijn goede ouders liatl-
(ut dat vroeger geweten, oen enkele vriend
ff ooit, pon enkele van zijn leeraars een
J0«w had bet nooit geweten, Afaar thans
as Kleine Evcli van den dokier gekomen.
Z|J wist liet.
*$en van de onderwijzers of onderwijzeres-
n van h.veli was liet ooit. gelukt haar lust
'rtmiwerzamelen hij 1« brengen. Hel was
oude Sehonleln, dc zonderlinge, half-ko-
"»cbe cnndidnnl die haar die lust gaf. Ja,
Jn r mc°f dan dat: hij wekte in baar
verlangen om veel te weten. D.tnr-
ton 'jTC" tKx»d stil op de crisis te waedi
a Jpanning liet oogenblik verbeidend
nj vlot zon beginnen tc spreken,
et was waarlijk een groot mmot hem zdó
t0 booren. v
Eve'i wist het cn Evcli gcnool.
o/t t i 'baar door hot uiterlijk heen was
«nu.?. diepte van gohcurlctusson en vrang-
wistWljnh dnn ging alles goed. Eveli
Vil T 7~ ïa hil was 7M tLnis in, dio oude
ÏTil 'f' l'ij 'dies had meegemaakt,
heli, l1^ ,vor'1an'' dingen 'oo goed,
rii? uitorlijko feiten. IIij overzag het
Prijs der Advertentiën: Van 1G regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reelamos 30 cent per regel. Grooto letters naar do plaats dio zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan bet Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
Ait. 34. Handelsreizigers, kramers en alle verdere
personen, dia hun bedrijf of beroep rondtrekkende
uitoefenen, voor zoover zij bobooien tot do bedoelden
bij ait. a, h en le, zijn goliotuieil, onverminderd
hunne veipliebtingen, omschreven bij artikelen 12
en_ 14, zich tor plaatse binnen hot Rijk, waar zij
zien na bot begin van bet belastingjaar bet eerst
bevinden, bij liet gemeentebestuur schriftelijk aan
te melden, met opgaaf van lmn naam, hunne woon
plaats en bun bedrijf of beroep.
Ten .blijke, dat zij hieraan voldaan hebben ontvan
gen zij kosteloos eon door of vanwege liet iioofd
van dat bestuur ondorteekond Bewijs, dat zij
gehouden zijn mede te onderteekenen en op aan
vraag aan nmbtenaicn der directe belastingen te
vertoonen.
Art. 47 7, Personen, die van een bewijs voor
zien moeten zijn als bedoeld in artikel 34 cn die in
gebreke blijven, dit bewijs op aanvrage aan bevoegde
ambtenaren te vertoonen, worden gestraft met eene
geldboete van ten hoogste f 25.
Goven zij ter bekoining van dat bewijs aan in t
bevoegd gezag een valschen naam, woonplaats, be
drijf of beroep op, of maken zij gcbiuik van bet
aan een ander afgegeven bewijs dan woiden zij
gestraft met cone geldboete van ten hoogste ƒ150.—
Urtt de ingezetenen van het rijk de bevoegdheid
bezitten om zich bij de aanstaande beschrijving, de
uitreiking van e n beschrijvingsbiljet I! te verzekeren
door voor of op 15 Mei a. s,, liet verzoek daartoe
schriftelijk te richten tot den ontvanger der directe
belastingen ovor hunne woonplaats.
En is hiervan afkondiging geschied, waar bet
behoort, den 22sten April 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
AI. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
inrichtingen welke gevaar, schade
ot hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gelet op de bepalingen dof Hinderwet,
Brengen ter algemeene kennis, dat, aan
gezien het deskundig onderzoek nog niet
geëindigd is, met betrekking tot de aanvraag
van de N. V. onder de firma »NEDER-
LANDSCI1E BRANDERIJ, GISTFABRIEK
EN DISTILLEERDERIJ, voorheen de firma's
II. JANSEN Co, II. C. JANSEN en
HERMAN JANSEN, om vergunning tot u i t-
b r o i d i n g hnrer glasfabriek aan den
Noordvestsingel, kadaster sectio II no. 638,
door het bijbouwen van een tweeden
g e n e r a t o r-o ven met w a ri en stoom
werktuig van 70 P. K. met breek- en rneng-
werktuigen enz., de beslissing op
deze aanvrage is verdaagd.
Schiedam, den 21 April 1910.
Burgemeester cn Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
L.
inrichtingen welke gevaar, schade ol
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester cn Wethouders van Schie
dam,
Gelet op do bepalingen der Hinderwet,
Brengen tor algemeene kennis, dat, aange
geheel
aan hoe liet oen voortkwam
zien het deskundig onderzoek nog niet ge
ëindigd is met betrekking tot de aanvraag van
de N. V. ^DISTILLEERDERIJ VAN J. J.
MELCHERS Wz." om vergunning tot u i t-
b r e i d i n g harer glasfabriek aan
den Noordvestsingel no. 97, kadaster sectie
II no. G82 en 683, door het bijbouwen van
een tweeden glas hut voor het ver
vaardigen van fles&chen, de beslissing
op deze aanvrage is verdaagd.
Schiedam, den 21 April 1910.
Burgemeester m Wethouders voornoemd,
AL A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Inrichtingen welke gevaar, schade
of hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
Gezien het verzoek van de Firma DUISER
DE KONING om vergnnning tot het op
richten van eene koperslager ij, 1 o o d-
e n z i n k w e r k e r ij in het panel staande
aan den Buitenhavenweg no. 134, kadaster
sectie L no. 445.
Gelet op de bepalingen der Hinderwet;
Doen te weten
dat voormeld verzoek met de bijlagen
op de secretarie der gemeente is ter visie
gelegd
dat op Vrijdag den oden Mei a.s., des
namiddags ten 2 ure, ten raadhuize gele
genheid zal worden gegeven om bezwaren
tegen liet toestaan van dat verzoek in te
brengen en die mondeling of schriftelijk toe
te lichten
dat gedurende drie dagen, vóór het tijd
stip hierboven genoemd, op de secretarie der
gemeente, van de schrifturen, die ter zake
mochten zijn ingekomen, kennis kan worden
genomenen
dat volgens de bestaande jurisprudentie
niet tot beroep op eene beslissing ingevolge
de Hinderwet gerechtigd zijn zij, die niet
overeenkomstig art. 7 dier Wet voor het
Gemeentebestuur of een of meer zijner leden
zijn verschenen, ten einde hun bezwaren
mondeling toe te lichten.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, den 22sten April 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
AL A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
hij wee
uit hel ander.
O, als hij dan in vuur kwam! Ze zag al
les wat li ij beschreef duidelijk, /e leefde
moe mot zijn verhaal.
't AVas of de dooden waren opgestaan, of
de sieenen begonnen te leven, te bewegen -
daar gingen zij samen rond in oen ouden,
verren lijd, door sleden, geheel «miersdnn die
van nu. Niet out de staatslieden van voor
heen sprak hij en ovei' lmn daden, manr owt
het leven van toon, over het geestelijke levon.
Hij vertelde van leed, dat. het volk had ge
leden, van eerzuchtig drijven cn verderfelijke
zwakte. Hij beschreef en omdat- hij zelf alles
zag wat hij beschreef, werd 't Eveli alsof
duur allerlei schoone en wondere tafreeliT.
zich voor haar blik ontvouwden. Zij zag go-
zichlen, vreemde gezichten, hartstochtelijk
cn woe»l, bleek eu bedroefd ze zag klee-
derdrachlen, die men in onze dagen niet roe-r
kenl zo hoorde stemmen. En hoe vreemd
en onbekend dat alle» <xik voor haar was, zij
gelooide '.ieb lm, i! dra mensebcn u.t hc
grijf verleden .mgi'ro rwn, door dc sympa
thieke wijze waarop hij jvor hen sprak.
Dan leefde z.ij eerst op, dan tintelden huur
oogen, dnn ontwnnkte. or iets in haar dal
anders sluimerde. Er kwamen tranen in haar
grooto, limine oogen, er kwam gloed op haar
wangen en zij staarde nam* hem
Toon hield hij plotseling op, lao.liIo weer
verlegen, koek nnnr de klok en .sloeg zijn
hoek dicht met. harden slag.
„Tot zoover loerenhooren ook de
jaartallen," zei hij weer school mees te ra hiig
Evcli knipte met de oogen cn b'oog het
Schiedam, 22 April 1910.
FRANKRIJK,
De Fransehe republiek staat aan den voor
avond der verkiezingen. Over ~t geheel giiat
het er vrij kalm toe. „Achl dagen voor do
verkiezing, en nog altijd lce.» ik niet. op do
muren, dat ik een groolc «lötnmeling ben, dat
begint, verdacht te worden," zei onlangs oen
afgevaardigde der meerderheid, die Zondag
a.s. zijn mandaat wil laten hernieuwen. Deze
zelfde opmerking hebben nog vele andere
hoofd, omdat zij niet wilde dat hij zien 7/>ti
dat er tranen in haar oogen stonden. Zij neet
op haar potlood cn maakte toen een aantec
koning,
„Nu zullen we met latijn beginnen, Eveli."
Alet het latijn was 'i. dezelfde geschiedenis,
daarvan kon hij haar ook veel te veel opge
ven. Haar papa wist het niet cn als hij het
geweten had. dan zou hij het. natuurlijk hel
ben verboden. Maar hij was weinig thuis en
zoo was het niet zoo moeilijk het voor hem
verborgen te houden. Haar mama keek er
niet zoo scherp op toe. Die vond liet zclls wel
goed dat Eveli veel moest loerenmeisjes loc-
den naar haar zin in 't algemeen veel ti
weinig. AA*at weten de mannen mi van Je
opvoeding van meisjes, vroeg zij zich d'k
wijls af. TTeelemanl niets; zo zijn reeds te
v reden als het maar goede huishoudsters rijn
dat wist z,ij uit eigen ondervinding. Neen
Eveli moest later moer kennen en weten 'dan
zij. En zij bouwde luchtkasteclen over d
toekomst van Eveli, die later zou studeeren
studente, doctores moest worden.
De goede privaat-docent had daarvAti in
het minst geen vermoeden. Hij had, toen hem
gevraagd werd Eveli Fransehe les te geven,
gezegd dat dan eerst zokcre lnlijnschc ken
nis noodig was. Dat was zijn methode, wam
de dokter Ion slotte vrede mee had genomen
hoewel hij eerst, zeer geprutteld had tegen
„die vervloekte niouwerwelschc muHnvijs-
methode".
Alet de taal had Schönlcin dezelfde moeite
als met de geschiedenis. De uitspraak, do
klinkers, daar had hij wni ineo gestreden
Eeist als hij kwam tot de kern, als hij g:n.
enndidnton kunnen maken, waaruit men zou
kunnen besluiten dat de politieke zeden ver
beteren. Tevens is het een bewijs, dat do re-
publikcinsche regeeringsvorm niet meer ern-
.tig wordt besta-eden cn dat zakelijke motieven
hooger worden geschat dan de persoonlijke.
Ann don anderen kant kan men evenwel
ook een zekere onverschilligheid dor groote
mas»a voor de politiek als reden voor deze
lauwheid aanvoeren, cn dat wekt minder
vertrouwen in de gezondheid cn den duur dor
tegenwoordige
toestanden. Een nauwkeurig
oordeel zal men eerst na do verkiezingen
auinen vollen, wanneer geconstateerd kan
worden of dc deelneming grootor of kleiner
geworden. De geringe verkiezingsijver is
onder de dorde republiek steeds een kwaal
geweest, en heeft aan de ontevredenen steeds
een gemakkelijk motief gegeven, wanneer ze
bewijzen wilden, dat de meerderheid der Ka
mer slechts een minderheid der burgers ver
tegenwoordigt. De klerikalen spiegelen zich
namelijk zeer gaarne voor, dat alle kiezers,
die niet Ier stembus gaan, van lmn inzichten
zijn, en daarom heeft ook ditmaal de aarts
bisschop Germain van Toulouse in een ver
kiezingsmanifest de onthouding bij de stem
ming in 't bijzonder afgekeurd.
Do bovengenoemde klacht, van den catidi-
daaf, dnt hij te goed werd behandeld, zullen
n elk geval de drie socialistische ministers
ilriand, Alillcrand en Viviani niet tot de
hunne kunnen maken, want do geünificeerde
socialisten laten geen gelegenheid ongebruikt,
hen bij de kiezers als verraders af te kammen
en eigen candidaten tegenover hen tc stel-
Ion. Men kent de ongunstige ervaringen van
den heer Briand op zijn vorkiezingsvekltocht
in het Loircgebied. Den heer Alillcrand ver
gaat het weinig beter, nog geen enkele kie
zersvergadering hoeft hij lot het einde kunnen
brengen. Hij beproefde eerst zijn geluk in
openbare vergaderingen, waar ook de tegen
standers aan liet woord konden komen. Deze
gaven cr echter de voorkeur aan reeds in
den beginne zooveel lawaai te schoppen, dat
niemand zich verstaanbaar kon maken. Toen
besloot de minister tenslotte over te gaan
let den voor een socialist bijzonder pijn
lijken noodmaatregel, slechts zija parlijgenoo-
tcu door uitnoodigbig bijeen te Toepen, maar
ook langs dezen weg kon .hij niet kwijt raken,
wat hij voor aijn kiezers op het. hart had. De
geunifieeordon verhonden zich met de natio
nalisten om het vergaderlokaal mot- den grond
gelijk ie maken, nadat zc de ruiten ingewor
pen en de daarvoor geplaatste ijzeren staven
weggerukt hadden. De heer Alillerand mocht
nog blij zijn, dat hij onder de bescherming
van zijn comité door een achterdeur kon ont
komen cn een rijtuig kon vinden, dat hom
heelhuids thuis bracht. Reeds vier jaar ge
loden bevond Alillcrand zich tegenover een
dergelijke oppositie, cn toch namen van de
veertien duizend kiezers er sdeelit elf duizend
nan de verkiezingen deel. Waarschijnlijk zal,
ondanks de vinnige campagne zijner tegen
standers, ook ditmaal de deelneming niet
voel grootor zijn. AVaarom overigens juist
hij zoo hevig wordt aangevallen is des te on
begrijpelijker, omdat hij, in tegenstelling mot
Briand cn de overige ministers voor de even
redige verkiezing optreedt, welke, zooals men
weet, op het programma van beide opposities,
rechts zoowel als links staat. Tot nog toe
hoeft het or echter niet veel van, dat de kics-
rochthcrvorming in den verkiezingsstrijd een
belangrijke rol zal spelen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
F r a n k r ij k.
Roosevelt is gistermorgen! to Parijs aan
gekomen. IIij werd er ontvangen door den
commandant ITellot als vertegenwoordiger van
president Fnllièrcs, Haart, die minister-pre
sident Briand veitege11woordigde en den ge
zant der Vereenigdo Staten.
Een talrijke menigte juichte op het station
Roosevelt too.
Do rechter van instructie in de zaak van
den ontrouwen liquidateur Duoz heeft
Woensdag broeder Justinus gehoord, den
secretaris-generaal van het instituut dor broe
der» van de christelijke scltolon. Justinus gaf
toe, dat hij mot Duoz, aan wien de afwik
keling van do zaken der orde was opgedra
gen. in geregelde verbinding had gestaan,
uihluitcnd echter met hot doel om dc he
iligen van de broeders en hun weldoeners te
behartigen.
Ten aanzien van de naamlooze vennoot-
schappon, opgericht bij de opheffing der
orde, verklaarde broeder Justinus, dat deze
uecls in 1S98, dn« zes jaren voordat de wet
op de congregaties in werking trad_. waren
opgericht en dat zij geen ander dool had
den dan het bijeenbrengen van de noodige
gelden tot betaling der nieuw ingevoerde
successiebelasting.
Aan handelingen in strijd met de wet of
bedriegerijen hadden de vennootschappen
z.ieh nooit schuldig gemaakt.
spreken over de regels van de taal, ovei de
litteratuur, dan was hij weer geheel op zijn
gemak. Opnieuw kwam er gloed in zijn uv.r
den en weer genoot Eveli. Dan was net niet
moor de laaie grammatica, dan sprak Hij van
liet lovende in de taal en deed al het schoone
daarin uitkomen.
Eveli luisterde, ditmaal zonder tranen in dc
oogen, maar toch met gespannen aandacht.
ITij gaf haar iels waarvan hij zelf nooit vor
moedde dnt hij in staat was dit iemand Ie
doen gevoeleneerbied voor het incnschUijk
kunnen, bewondering voor wat door en onder
menschen reeds wus ontstaan.
Toen was do mathematiek aan de beurt.
Zonder pauze ging Schüidoin van het e- nc
vak tot het andere over. En dit ging z-w
door tot Sclkmlcin wat. verlegen naar Je klok
keek, een kleur kroeg cu hol boek met een
Hinken slag dicht sloeg.
Dan was de les geëindigd.
Mathematiek! Eigenlijk was het. niet. an
ders dan rekenen. Arme Schönlein, wat een
verschrikking was het getal voor hem. liet
getal? Neen de getallen gold liet hier! Hot
kostte hem buitengewone inspanning om te
onthouden dat 7 maal 12 gelijk is aan 84.
Maar dat hot zoo was, dat, het nllijd pre
cies 84 was en dat geen mensehenmncht. in
staat was daaraan iets te veranderen, en
dat dat ook nooit, gelukken zou hoe lang de
menschheid ook nog zou bestaan, dal bracht
hem in geestdrift.
Do mathematiek schoen hem de giOotste
wetenschap. Hier kon de mcnsch niet voort
gebouwd op losse hypothesen, maar liet gold
hier dingen, die altijd roods /.oo geweest wa-
D u i t s c h 1 a n d.
Naar alle waarschijnlijkheid zal Berlijn
voor een uitsluiting in de bouwvakken
bespaard blijven. Hel scheidsgerecht van
nel „Gcvvcrhegericht" ie Berlijn, heeft
een uitspraak gedaan, waarbij partijen zich,
behoudens definitieve goedkeuring van de
voltallige vergaderingen hunner lastgevers,
neerlegden. Alle arbeiders krijgen een ze
kere loonsrcrhooging.
De kiesreelUconVmissie uit het Hoeren
huis heeft dc tweede lezing van het kies-
rcchtonhverp ten einde gebracht.
Het door de regcering bestreden voor
stel, volgens hetwelk bij de toekomstige
veranderingen in het kiesrecht een meer
derheid van tweederden in de heide Hui
zen noodzakelijk zou zijn, is verworpen.
In zake hel drieklassenstclscl zijn nieu-
wo bepalingen aangenomen, betreffende do
zoogenaamde bevoorrechting van meer
ontwikkelden. IIol xegecringsontworp is in
hoofdzaak hersteld. De overige artikelen
ren, die niet veranderen zouden ook. Hier wa
ren wetten nagespeurd, die bestonden reeds
lang voor dat de mensch was geschapen, wet
ten waarin hij eerst uitent, uiterst langzaam
meer was t.lmis geraakt. Geen willekeur hier,
geen spel van persoonlijke verbeelding, maar
onverbiddelijke noodzakelijkheid, vaste en-
omstootelijke regel.
Dat hij zelf slechts rekenen kon, och wat
deed dat er voor den privaatdocent toe.
Het cijferen leek hem op zich zelf onbelang
rijk en voor gixx>te rekenmeesters had hij
daarom niet veel respect. Zij stonden do hei
lige mathematiek met hun grootere handig
heid niet nader dan hij, dat wist hij. Snel
kunnen cijferen, snel kunnen klimmen in den
mast, was liet dat alleen? Dat zei niets, abso
luut niets. ATaar begrijpen, begrijpen hoe
schoon hot geheel was opgelxmwd, het ge
heel 1e overzien, de gevoelens hoe Gods hand
de wereld had ingnicht dat was weten, en
dat weten alleen gaf hem geluk.
Eveli kon niet heler rekenen dan haar
leermeester en zij wilde het. ook niet heter
kennen. Op rekenkundig gebied leerde zij niet
veel hij hem. De vraagstukken die hij haar
opgaf, waren wat vreemd. Zij werden steeds
zoo gekozen, dat bij de oplossing ervan iets
moest duidelijk worden van hot noodzake
lijk heidsvrungst uk, van zijn eigen theorie van
liet absolutisme. Dit had tengevolge dat zo
nu eens belachelijk gemakkelijke sommen op
kreeg, dan weer veel te ingewikkelde voor
een zoo jong vorstand.
(Wordt vervolgd.)
f
