63** Jaargang
Zondag 14 Augustus 1910.
Dit rauw Maat Bit DBIE Mi
No. 13380
Eerste Blad.
Edela van der Eichen.
Reis-Afooim ementen.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
°r Sclllcdam en Vlaardingen fl.1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en VIaardin.gen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
"Abonnementen worden dagelijks aangenomen. j ij
'Adverientiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór
uur aan het bureau bezorgd zijn.
i s Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
een
Prijs der Advertentiën: Van »16 regels fl. 0.92; iedere regel meel
15 cents. Reclames 30 cent per regeL Groote letters naar de plaats 'die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordcelige voorwaarden. Tarieven
biervan zijn gratis aan bet Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 1*3.
voor de Administratie No. 103.
De administratie van de „Schiedamsche
Courant" is gaarne bereid om tegen ver
goeding van porto's aan haar abonnó's
die voor korten of langen tijd op reis gaan,
de Courant aan hun tijdelijk adres to zen
den.
Ook abonnementen voor den tijd van
-een halve of heele maand worden gedu
rende het reisseizoen gesloten.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
geven kennis, dat bij de op den llden
dezer plaats gehad hebbende UITLOTING
van Aandeelen, ieder groot f 1000 in de
31/2 pCt. Geldieening ten laste der Gemeente
groot f 600.000, ter aflossing zjjn aangewezen
Aandeelen
186, 2AT, 342 cn 472
welke allen 1 October as. aflosbaar,
betaalbaar zijn gestel i ten Kantore van
den GEMEENTEONTVANGER, alsmede bij
de KASVEREENIGING te Amsterdam en
bij de firma OPPENHEIM VAN TILL te
's-Gravenhage.
Schiedam, 13 Augustus 1910.
M. A. BRANTS.
Da Secretaris,
v. LUIK, L. S.
Schiedam, 13 Aug. 1910.
VEREENIGDE STATEN.
Kolonel Goethals, de leider dor werk
zaamheden aan hot Pannmaalkanaal, doet
al zijn best en leeft in de vaste overtui
ging, dat reeds in 1913 hot reuzenwerk
geieed zal zijn, terwijl destijds in hot Con
gres eerst legen 1915 het einde werd vast
gesteld. De kosten, waarop de vorige on
dernemingen voornamelijk- schipbreuk heb
ben geleden, spelen thans absoluut geen
rol. Voor het waarschijnlijk 900 milliocn
gulden bedragende totaal der kosten maakt
men zich niet ongerust, hoewel daarin nog
niet is opgenomen het bedrag voor do
voorgenomen versterking van do haven
van Colon.
De doorgraving der waterscheiding van
Culobra vormt een wigvormige, honderd
meter diepe insnijding, boven tor breedte
Roman naar het Duitsfih van
IIEDW1G ABT.
20)
Eenzaam was hel hier, eenzaam en ver
laten. En het was Edóla eerst of zij hier
in do gevangenis zal. Zij kiocg oen gevoel
alsof zij in den ban gedaan was, en dat
zij bij de geringste póging om tc ontvluch
ten door oen ijzerqn vuist zou worden aan
gegrepen en "pcedoogenloos geworgd.
En in do eenzaamheid was bet haar soms
als zij ronddoolde of er stemmen klonken
van hoven. Geen menschelijke stem was
liet noen, een vreemd, zwaar geluid,
een toornig gebrom, een rommelen en grom
melen als woedende reuzen in hun baard
of was het een juichen, een lachen,
een spotten met haar?
Dan stond Edela stil, keek naar hoven,
stak baar armen in de lucht. Het was baai-
of een kracht, sterker dan zijzelf, haar
aanvatte en trachtte op te trekken lotbo
ven op de witte toppen.
Eens, terwijl Edela weer zoo rondliep
door de hergen, zag zij iemand to, paard
den bergweg langs komen. De miter had
de vrouwengestalte -daar vóór hem reeds
gerui men tijd gadegeslagen vóór zij hem
bemerkte. Door don hevigon wind bad zij
niets gehoord van don hoefslag van het
paard, vóór hij lot op gcringon afstand "ge
naderd was.
i Edela, stond midden op den smnllenkron
keiweg. Ilaar slanke gestalte in helzwarte
van duizend meter. Machines met 300 tot-
400 boren dringen in den aardkorst door,
75 tol 100 stoomschepen werpen het steen
gruis uit. Ieder van deze machines ver
werkt dagelijks 1300 tot 1400 kubiolcen
meter en wordt slechts door twee of drie
man bediend. De uitgeworpen rots wordt
óf naar Panama gezonden voor het maken
van een golfbreker, óf naar Gatoen, voor
den aanleg van een dijk.
Is men mot de doorgraving klaar, dan
wordt de Chagresrivier naar de dieper ge
legen vlakte, die zich uitstiekt van Pedro
Miguel tut Gatoen, geleid, om het tot nog
toe drooggelegen land te overs Iroomen,
waarbij het kanaal zelf bij 300 meter breedte
een waterstand van ruim l2 meter zal
krijgen. Men verwacht dat binnen twee jaren
deze 48 kilometers diepe binnenzee aan
gestuwd zal zijn. In het zuiden wordt de
Rio Grande voor de vorming vail een twee
de binnenzee gebruikt. Daar het voor den
aanlog van dijken bestemde land door
landbouwers wordt bewoond, zullen deze
lj/i mitliocn gulden schadevergoeding krij
gen.
Om verzekerd te zijn van het goede
functionneeron der sluizen voor alle denk
bare govallen, heeft men een model daar
van en een model van het grootste Oceaan
stoomschip „Olympis", dat tegenwoordig
te Belfast wordt gebouwd, laten makenen
daar allerlei proefnemingen mee gedaan.
Door een vernuftig systeem van buizen bin-
zen binnen de sluizen denkt men de water
massa's slechts langzaam te doen stijgen.
De sluizen zijn 33 meter breed, 304 meter
lang en hebben een waterstand van 12i/i-
meter. Tusschen Colon en Panama worden
zes paar naast elkaar liggende sluizen ge
bouwd, zoodat tegelijkertijd schepen in
tegenovergestelde richtingen kunnen wor
den gezonden. Veertig stoomschepen zullen
eenmaal den 80 kilometer langen afstand
van hot kanaal dagelijks in tien uren af
leggen. Op 't oogenblik is men met do
uitgravingen dor sluizen gereed, en het
muurwerk is ook zoo goed als af.
44.000 werklieden zijn bij de kanaahver-
ken werkzaam. Een bonte menigte van
Engelsohen, Amerikanen, Italianen, en
Spanjaarden, Chinoezen en Japanneezew.
Tot het bewaren der orde zijn er 500 ma
riniers en 245 politiebeambten. Ze hebben
weinig to doen, want de regoering der
Verccnigde Staten, die, zooals men weet,
hot Work op zich hooft genomen, zorgt
uitstekend voor de verpleging der aibeiders
cn voor hun verblijf in blokhuizen, welker
vcusteis met kloingemaasde muskietennet
ten tegen de muskieten zijn boscheund.
Voor do beambten en hoogere ambtenaren,
meerendecls Amerikanen, zijn er niet al
leen hygiënisch en gemakkelijk ingelichte
woningen, maar ook hotels, clubgebouwen
en sportterreinen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEW.
Engeland.
Door de Engelsch'e Nationale Vereeniging
van zeelieden en stokers wordt in den
laatslen Lijd in strooibiljetten aangedron
gen op een nationale staking. In eendier
biljetten wordt gezegd: „In meer dan 40
vergaderingen, gehouden in verschillende
havensleden hebben reeds ongeveer 40.000
zeelieden zich uitgesproken ten gunste van
een veertiendaagsche vacant ie. Waar het
echter vooral op aankomt, is,dat gij al
len die vacantie tegelijkertijd neemt.
De zeelieden op de geboete wereld zijn
slechts slaven. Zij zijn de eenige arbei
ders, die gevangen kunnen worden gezet,
wanneer zij hun werk in den steek laten."
België.
Het officieel program van het bezoek
van den Duitschen keizer aan Brussel is
thans vastgesteld. De keizer en de keizerin
komen den 17en October te Brussel aan
het noorderstation aan, waar een groote,
feestelijke ontvangst plaats heeft. Verge
zeld van het Belgische koningspaar zullen
zij clan naar het koninklijk paleis rijden.
Des avonds heeft een galadiner plaats. Op
18 October wordt de wereldtentoonstelling
bezocht. Den volgenden dag zal hel kei
zerlijk echtpaar de bezienswaardigheden
der stad bezichtigen, terwijl de avond wordt
gevuld met een galadiner in hot paleis
te Laeken en een voorstelling in de Ko
ninklijke Opera. Op 20^ October heeft het
vertrek der hooge gasten plaats.
F r a n k r ij k.
Te Montauban is in een dezer dagen ge
houden veigndering van het personeel der
zuideispoorwegen een motie ten gunste van de
algomeene staking aangenomen en voorts
werd er besloten op het eerste sein het werk
neer to leggen.
In een te Nimes gehouden vergadering
van spoorwegpersoneel ried een spreker den
aanwezigen aan, niet onmiddellijk onder do
wapenen te komen na ontvangst van een ino
bilisatlebevcl, maar eerst drie of vier dagen
later. Daardoor zou de spoorwegdienst, in de
war worden gestuurd en toch zouden de weg-
blijvonden niet wegen-, desertie gestraft kim
nen worden.
fabriek aldaar hebben 600 arbeiders uit
gesloten.
|Donderdag werd te Geestemündc een
deel der werfarbeiders medegedeeld, dat
van hun diensten voorloopig geen verder
gebruik zon worden gemaakt en daarop
legden do houtwerkers op de werven even
eens den arbeid neder, zoodat alleen nog
de metaalbewerkers doorwerken.
JDe „Neptunuswerf" te Rostock heeft
60 proc. der arbeiders (800 man) uitgeslo
ten. De anderen zijn nan den arbeid ge
bleven.
Te Karlsbad is Donderdag een gedenk
steen onhuld voor wijlen prins Albert van
Saksen-Koburg en Gotha, gemaal van ko
ningin Victoria van Engeland. Oorspron
kelijk was bepaald, dat de plechtigheid
in den aanstaanden herfst zou plaats
hebben. Zij zou dan tevens een hulde zijn
voor koning Edward, den zoon van den
prins-gemaal en de familie van het huis
Koburg. De dood des konings echter bracht
wijziging in het plan.
Van het nieuwtebureau „.Press Tele
graph" te Berlijn is het volgende bericht
afkomstig
„De Rijnsche Luchtvaartvereeniging heeft
een haven voor luchtschepen gebouwd te
Crafrath hij Krefeld. Het is een loods van
150 M. lengte piet twee ingangen; een
gasfabriek is er hij. De loods is voor
namelijk bestemd Voor nieuwe hallons, die
de heer Zoni gaat maken. Grafrath werd
gekozen om strategische redenen, omdat
het n.l. dicht bij do Noderiandsche grens
ligt. Die keuze is gedaan op verzoek van
het ministerie van oorlog, dat zich ver
bonden heeft 'de voieeniging jaarlijks een
groote subsidie tc betalen."
kleed kwam wonder-mooi uit tegen de witte
berghellingen. Haar hoed had zij achter
op hel hoofd cn haar blonde krullen woeien
om haar edel voorhoofd.
Nu was de ruiter vlak bij gekomen en
Fdcla trok zich terug op zij van den weg
achter do rotsen. Zij keek niet naar hem,
maar hield do oogen op den grond gericht.
Plotseling echter keek zij op. Zij werd
daartoe gedwongen doordat hij haar een
beleefden groet toeriep. Hun oogen ont
moetten elkaar voor éón oogenbliktoen
was hij reeds om een hoek en haar voorhij.
„Dat is iemand van onzen stand," dacht
zij dadelijk. Want het is een eigenaardigheid
van ons allen, dat wij ons bij een vluch
tige ontmoeting met iemand, die ons in-
teiessecrl, reeds een oordeel trachten te
vormen over de vraag: wie is hij, vanwaar
komt hij? En deze persoon had zeer Edela's
aandacht getrokken. Zijn koude, vorscheii-
de blik had haar bijzonder getroffen.
Zij trad weer op den weg, waar dc
Julizon haar brandende stralen op deed
schijnen. Maar Edela voelde niets van do
warmte zij huiverde en trok haar man-
tol, waarop stukjes van ijskegeltjes van de
rotsen 'waren govallen, vaster om haar
schouders. Zij was nog niet gewend aan
de lucht hier, en het was haar of dc .strenge
blik van don ruiter haar nog kouder had
gemaakt "dan zij straks was.
Zeldzaam beklemd kwam zij to rag in
haar hotel. Hot was een echt loeristen-
holol. Er kwamen veel toeristen, die ech
ter slechts een dag on nacht bleven cn
don volgenden morgen reeds weer verder
reisden. Slechts enkele hoeren en dames
hadden evenals Edela voor gerui men tijd
Duitsch land.
De werfoigenaren hebben aan hun be-
diciging met uitsluiting, naar aanleiding
van de staking aan de Hanibm-gsche wer
ven, uitvoering gegeven. Te Stc-ttin zijn
op drie werven 3765 man uitgesloten,
waarop ook de andere arbeiders het werk
neerlegden; Aan de Odcrweikcn hebben alle
atbciders, behalve de scheepstimmerlieden
don arbeid gestaakt.
Een weif te Lüb'eck 'cn een machino-
lum intrek in liet hotel genomen. Edela
ontweck hun gezelschap en had neg steeds
geen poging gedaan om met hen in kennis
te komen. Het was of een groote menschen-
vrcos over haar was gekomen.
De angst voor het eenzame had zij och
tor spoedig overwonnen, lederen dag strekte
zij haar wandelingen verder uit, iedeien
dag werd - zij meer vertrouwd met de
schoono omstreken. Vermoeidheid kende zij
al spoedig niet meer, uren lang liep zij
voort langs de bergpaden.
Menig bergbewoner zag met vetbazing
naar de jonge vreemdelinge in haar zwarte
kleed, die daar iedeion dag voorbij hun
hutten kwam, steeds geheet alleen. En an
dere wandelaars, die haar tegenkwamen,
keken schuw en nieuwsgierig naar haar,
zonder den moed lo hebben om haar aan
te spreken.
Edela lette nooit op die verwonderde
en die vaak bewonderende blikken. Zij
lotte ook niet op den vreemdeling inde
berghut, die daar op zekeren dag op de
waranda zat, waar zij gewoonlijk alleen
een ontbijt gebruikte als zij 's morgens op
do wandeling was.
Zij zat bij een klein tafeltje, Jicht bij
den uitgang en hij zat daar ook op een
houten bank cn verborg zich achter een
groote courant, waarin hij mot buitengewo
nen ijver las cn geheel verdiept scheen
Edela zat te eten, maar plotseling schoot
zij het gevecht van zich. Zij had een go
■voel of er iets naar haar tookroop, alsof
er iets was dat al haar bewegingen be
mocilijkte.
Zij keek op cn zag meteen in 'do oogen
van den vreemdeling, Ilij had al dien tijd
Spanje. f
De Madrileenschc correspondent van do
„Temps" heeft een onderhoud gehad met
minister-president Canalejas, waarin deze
verklaarde, dat hij met beleid en stand
vastigheid liet overwicht van het burger
lijk bestuur zou vestigen.
Omtrent het geschil met het Vatikaan
zeido Canalejas, dat hij niets onbeproefd
zou laten om tot verzoening te geraken,
maar dat hij het wetsontwerp op de be
perking der geestelijke orden zou hand
haven, en tevens kwam hij op tegen de
bewering, dat door het buitenland op de
Spaansche politiek invloed zou worden uit
geoefend.
In het onderhavige geval wordt de ko
ning uitsluitend geleid zijn door eigen over
tuiging.
De minister verklaarde wijders, dat hij
zijn program ten uitvoer zou leggen en
niet zou wijken voor bedreigingen.
B u 1 g a r ij e on T u r k ij e.
In buitenlandache bladen verschijnen thans
berichten, welke verklaren «lat 3e spanning
tusschen Bulgarije en Turkije niet al te
zwaar moet worden opgevat. "Weliswaar iieeft
aanvankelijk de tijding der voorgenomen
ontwapening van Macedonië in hooge mate
de gemoederen verontrust, maar thans is de
openbare mccning in Bulgarije weer gekal
meerd. Dit is in de eerste plaats er gevolg
van de in alle opzichten bezadigde houding
der Bulgaarsche regeering, die alles ver
meden heeft wat ook maar eenigszins al3
inmenging in de binnenlandsche aangele
genheden van Turkije zou kunnen worden
uitgelegd en zich er slechts toe beperkt heeft,
mishandelingen en daden van geweld op dc
Bulgaarsche bevolking van Macedonië ge
pleegd, als in een cultuurstaat niet toelaat
bare middelen te kwalificeeren. Daarbij heeft
zich de overtuiging gevestigd dat de voor
gekomen mishandelingen bijna uitsluitend
aan overtredingen van ondergeschikte perso
nen zijn toe te schrijven, waarvoor de cen-
tinle regecring te Konstantinopel niet aan
sprakelijk kan worden gesteld. Een overtui
ging, die nog versterkt wordt door de reis
van den minister Talat hey naar Macedonië
en de maatregelen die hiervan het gevolg
waren, waaruit blijkt, dat de regecring be
sloten is de schuldigen naar behooren te
straffen.
Marokko.
Volgens mededeelingen uit betrouwbare
bron zijn, naar de „Matin" uit Tanger
verneemt, El Mokri en Ben Ghabrit Don
derdag uit Fez naar Tanger vertrokken om
zich van daar naar Parijs te begeven.
Aan El Mokri zou door den sultan zijn
opgedragen direct met de Fransche regee
ring te onderhandelen over een verdrag,
dat voor Frankrijk van het hoogste belang
zou zijn.
Wanneer dit verdrag gesloten mocht
worden, zou sultan Moeley Hafid zich on
middellijk daarna naar Rabat hegeven en
daar binnen eenige maanden een samen
komst hebben met den Fransehen gezant,
bij welke gelegenheid dit "belangrijk ver
drag bekrachtigd zou worden.
BINNENLAND.
gelezen, of had hij haar steeds scherp
gadegeslagen over ziju courant heen, zoo
als nu?
Haastig stond zij op, betaalde wat zij
gehmikt had en had daarbij het onaange
name gevoel dat dc spiedende oogen nog
steeds op haar rustten.
Snel ging zij heen en eerst toen zij dc
berghut ver achter zich had, begon zij weer
rustiger voort te gaan. Voortgedreven door
den wensch om ver weg te zijn van allen
die haar met haar nieuwsgierigheid lastig
violen, had zij er niet op gelet, dat zij een
der meest gevaarlijke hellingen had geko
zen voor haar wandeling. Was zij kalm
geweest, dan zeker had zij dezen weg met
genomen, want zij wist er zeer goed de
gevaren van, waarvoor men haar in de
berghut in den beginne had gewaar
schuwd. Maar nu ging zij voort als een
slaapwandelaarster, vorder, steeds verder
op den weg waar zij ieder oogenblik weg
kon zakken in onder de sneeuw verborgen
kloven. En zij had or geen vermoeden van
dat iemand haar volgde en met optnerk-
zaniem blik gadesloeg.
Hij, die haar volgde, vroeg zich af wat
deze jonge vrouw wilde. Had zij waarlijk
het plan dezen weg af to loopon en dan
do .gindscho steile rotsen te beklimmen,
waar nooit een vreemdeling ziel waagde
omdat geen gids hem daar voor wilde ;uan.
Zelfs geoefende klimmers kwamen Hier
zelden en zou dan doze jonge vrouw, die
do klnnkunst geheel niet verstond, haar
leven daar wilton wagon. Eu waarom? Zou
zij zich' w'el van het gevaar, dat dreigde,
bewust zijn?
Alsof hij een stuk wild achtervolgde,
Bekroning quarantaine-Inrichting aan den
Mnasmond.
Naar ons wordt medegedeeld, is aan den
centraion gezondheidsraad op de tentoon
stelling te Brussel de grand prix toege
kend wegens de quarantaine inrichting aan
den Maasmond, cn aan den bouwmeester
dezer inrichting, den architect W. van Bo
ven, de gouden medaille.
(,,N. R. CL")
De kwestie Belshuizen.
In de Dondcidag gehouden vergadering
van den raad der gemeente Stedum isbe-
zoo liep do vreemdeling haar na. Geen
oogenblik verloor hij haar uit het oog.
Plotseling zag hij, dat zij vlak bij een kloof
was en luid en gebiedend klonk zijn stem:
„Pas opDenk om den weg I"
Die scherpe commandotoou drong door
tot Edela's oor cn deed haar wakker schrik
ken. En meteen bleef zij staan on keerde
zich' om. Hij stond een stuk boven haai
en zij kon Hem niet duidelijk zien. Maar
wat zij wel zag was, dal zij hier op een
zeer gevaarlijk pad was, waarvoor zij zoo
herhaald gewaarschuwd was. Een zenuw
achtigheid maakte zich van haar meester,
die zij anders nooit had. Hot was haar
een oogenblik alsof alles met haar in het
rond draaide en alsof zij niet do kracht had
om nog een voet te verzetten.
Hij, die haar zoo scherp had gadege
slagen, zag tei stond haar plotselinge on
zekerheid. Hij vreesde een oogenblik dat
zij zicli op do steilte niet staande zou
houden. Een droevige trek kwam er om
zijn mond. Daar had hij met zijn waar
schuwende woorden juist hot omgekeerde
bereikt van wat hij bedoelde. Hij had haar
onvast gemaakt en het gevaar dat zi; naar
beueden zou storten, vergroot.
Uet was zijn bedoeling geenszins geweest,
haar lastig te vallen, maar nu scheen hij
liet toch voor plicht to houden naar haar
toe te gaan en liaar uit haar gevaarlijke
positie te redden.
Snel daalde hij nu af met dc zekerheid
en vastheid van een geoefend hoogklim
mer, i i
SCHIEDAMSCHE COURAi T
Burgemeester en Wethouder.is voornoemd
(Wordt vervolgd.)