63'" Jaargang,
Woensdag 17 Augustus 1910.
Ho. 13382
Edela van der Eiehen.
Reis- ATbonn ementen.
Deze courant verschijnt dag ol Ijle s, met uitzondering van Zon-en Feestdagen-
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en V] aard in gen fi. 1.25 fnmco
per post fl. l.oo.
Prijs per weet: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijk'o nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen, j
'Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
unr aan het bureau bezorgd zijn.
i Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer.
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Grooto letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeeligo voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de liedactie No. 123.
voor de Administratie No. 108.
De administratie van de „Schiedamsche
Courant" is gaarne bereid om tegen ver.
goeding van porto's aan baar abonné's
dio voor korten of langen tijd op rois gaan,
'de Courant aan bun tijdelijk adres te zen
den.
Ook abonnementen voor den tijd van
een halve of heele maand worden gedu
rende het reisseizoen gesloten.
JACHT.
DE STAATSRAAD I. B. D., COM
MISSARIS DER KONINGIN IN DE
PROVINCIE ZUID-HOLLAND,
De Staatsraad i. b, d,, Commissaris
der Koningin voornoemd,
PATIJN.
BUITENLAND.
Schiedam, 16 Aug. 1910.
PORTUGAL.
In Portugal staan nieuwe Kamerverkiezin
gen voor de deur. Ze zullen binnen veertien
dagen plaats hebben. Bij de in het Land
heeischcnde toestanden is het onmogelijk een
wetkolijk juist beeld van deri verkiezingsstrijd
to geven, want in 't algemeen speelt de/e
zich voor de groene tafels van het ministerie
van binnenlandsehe zaken af, waar de afge
vaardigden woidcn afgewxv.cn wien de dis-
tiictsgouverneur aan hun verkiezing moet
helpen. De voorbereidselen voor een verkie
zing hebben ziedt dei halve to£ nog toe altijd
bopeikt tot een reeks van verkiezingsover-
conkomsien tusschen de regeering en de op-
Roman naar hot Duitsch van
IIEDWIG ABT.
22)
Langzaam, voet voor voet, kwam zij op
hem toe, tot zij vlak bij hom stond.
„Geef mij uw hand," riep hij gebiedend
meteen slak hij haar do zijne toe, oen
aristocratische, slanke, smalle, maar bui-
tengewoon gespierde hand.
Edela weifelde. Er was iets, dat haat-
zoo dringend gebood do hand niet te grij
pen, dat zij de hare in de plooien van haar
jurk verborg.
„Geef me uw hand," zei hij nogmaals
op scherpen toon. En nu gaf zij hem ter
stond de hand en klom, door hem onder
steund, schrede voor schrede naar hene
den. Ilij hield zijn arm vóór haar, om te
beletten, dat zij op con onverwacht oogen
blik van zwakte in dc diepte zou vallen,
En Edela voelde zich daarachter volkomen
veilig. Er was iets ridderlijks in de wijze
waarop hij haar schreden leidde, maar
tegelijk iets onvcrbiddelijk-strengs. II'oovol
konten zeker Edela zich ook gevoelde on
der zijn leiding, toch kwam het haar voor,
dat hij zoo snel mogelijk wilde afdalen
om haar zoo spoedig het kon weer alleen
te laten.
Zoodra dan ook de rotsen wat minder
steil werden, trachtte zij haar hand uit de
zijne los te trekken. Dadelijk liet hij haar
hand vrij, deed nog snel eenige passen
positie gesloten. Men deelde daarin broeder
lijk de voorhanden zijnde stemmen, terwijl
men daarbuiten en vooral in de pers, een vin-
nigen strijd predikte.
Sceptici Itcvveren, dat ook ditmaal van deze
loffelijke gewoonte niet zal worden afgeweken,
daar dit corrupte systeem zoodanig in hart
en nieren der partijen is doorgedrongen, dat
ze er niet meer buiten kunnen. Hoezeer het
ook voor de hand ligt in Portugal tegenover
alle partii-aangclegcnheden een groot
scepticisme te bewaren, bestaat er thans re
den van deze gewoonte eens nfto wijken.
De toestand is, naar dagbladcorrespondenten
uil Lissabon melden, te ernstig, dan dat de
heer Texcira de Sou/.a, de minister-president,
zich met den afgcvaardigdenhandol zal hi
aten. Het oppositieblok, bestaande uit pro
gressisten, henriquisten, franquisten en na<-
nationalisten, komt te sterk met reaclionnaire
gevoelens op den voorgrond, dan dat een
verdrag tusschen dit blok en regecring moge
lijk is. Een heel klein beetje moet de regec
ring toch ook met de volksstemming reke
ning houden, en dit is, vooral onder den in-
dtuk van den toestand in Spanje, afkccrig
van reaclionnaire proefnemingen.
De tuuhtie van Portugal is anti-klei ikaal,
niet anti-religieus. Reeds de stichter der Por-
tugeoscbe monarchie heeft don nuntius do
deur gewezen, en uit de lateie lijden hoeft
men slechte den naam ran den maikies van
Pombal te noemen om de los-van-Rome-be
weging te karakteri.-ecren. Eerst in de laatste
paai jaren is dc klerikale kwestie in Portu-
ga' opgekomen en wel door de monarchis
tische partijen kunstmatig aangekweekt als
tegenwicht tegen de democratiseering van het
\ollc, het werk dor republikeinen. Men zou
zich echter vergissen, wanneer men den pries
ter van uitzonderingen in enkele kiesdis-
tiicten der prorincieTras-os-Montes afgezien
giooten invloed op dc verkiezingen wilde toc-
ehrijvcn. Daar de nationalisten, het Portu-
geesche centrum, zich echter bij het oppositie-
blok hebben aangesloten, moet er mot hen
rekening worden gehouden.
Verrassend, maar niet geheel onverwacht,
komt dc tijding, dat er een nieuwe partij
wordt gevormd, welke den naam „socialisten-
refoimisten" zal dragen. Ze zal zich over
't geheel bij liet program der republikeinen
aansluiten, wier Candida luren ze voorloopig
zal ondoisleunen, doch ze wijkt in een der
■voornaamste punten van haar piogramma van
liet partijprogramma der republikeinen af.
De republikeinen prediken r e v o 1 u t i e, de
iefoimisten evolutie. Voor de ingewijden
bleef het niet verborgen, dat in de rcpubli-
keinscho partij oen splitsing word voorbe
reid, welke ten doei luid de beide kleren
ievolutie en evolutie van elkaar to schei
den. In monarchistische kringen zag men met
zorg deze splitsing tegemoet, want men kon
niet verhelen, dat de evolutiegroep vele
elementen der monarchistische partijen, die
liet wanbestuur en de corruptie niet langer
willen aanzien, tot zich zou trekken.
GEMENGDE MED EDEELINGEN.
E r a n k r ij k en Marokk o.
Een draadloos telegram uit Casablanca
meldt, dat de stam. der Tadla's in open
lijke vijandschap zou zijn met dien der Berei-
Meskins, welke door ccrstgcnoemden worden,
beschuldigd van medeplichtigheid met de
Eranschen, daar zij dezen niet hebben be
streden tijdens de laatste expeditie der troepen
van generaal Mornier.
De Beni-Meskins riepen de hulp der Fran-
sche troepen in, die echter door generaal
Mornier is geweigerd, ten einde te voorko
men, dat dc agitatie zich in do streek van
Siaoeia uitbreidt. Trouwens veroorlooft het
beperkte aantal der Eransche troepen niet,
dat de bezettingspasten worden verzwakt.
Toch zijn er versterkingen naar Darould-
C'lmfaï gezonden, een post aan de uiterste
grens van Sjaoeia. Deze colonne voert voor
'1 eerst een snelvnurkanon van 65 m.M. me
de, dat misschien, aldus dc Matin", spoe
dig geroepen zal worden om tegen de Marok
kanen dienst te doen.
Spanje en het V aticaan.
Over de staatkunde van kardinaal Merry
del Val meldt een lleutcrberieht, dat zijn
mededeelingen van welingelichte zijde te
Madrid heet to hebben ontvangen.
Minister-president Canalejas, zegt hel be
richt, is volkomen op do hoogte van al
wat er op liet Vaticaan voorvalt, zelfs
van hetgeen er achter de schermen go-
beurt. Ilij weet. dat, in strijd met de traditie
der Katholieke Kerk en de steeds door
Leo XIII gevolgde gewoonte, de congre
gatie voor buitengewone kereelijke zaken
oen der gewichtigste afdeelingen der
Kurie, die behoorde geraadpleegd te wor
den in allo ernstige geschillen met de
verschillende Staten' nimmer bijeenge
roepen is om haar mccning te zeggen
in do handelingen welke maanden lang
gaande waren tusschen hot Vaticaan on
do Spaanscho rcgcoring. Dio handelwijze,
welke ook gevolgd is jn even ernstige
kwesties met andere Staten, heeft eenige
der meest op den voorgrond tredende kar-
plinalen, die tot genoemde congregatie be
lmoren, sterk geschokt. Sommige van die
kardinalen, die het ambt van nuntius te
Madrid hebben bekleed, zijn meer dan ver
rast over het feit, dat hun mecning niet
gevraagd is. Canalejas weet met zekerheid
dat elk besluit, hoo belangrijk ook, in'de
tegenwoordige kwestie mot Spanje, enkel
en alleen genomen is door kardinaal Mer
ry del Val, slechts in overleg met den
Spaansehcn kardinaal Vivos y Tuto, den
eenigen niot-ltahaanschen kardinaal die te
Home verblijf houdt. Vivos y Tuto is ze
ker oen geleerd en wel meen end man, maar
hy heeft bijna zijn gansche leren door
gebracht in kloosters en is daarom niet
bekend mot do denkbeelden welke de massa
tegenwoordig beroeren. f
In hetzelfde bericht wordt voorts mel
ding gemaakt van het denkbeeld door
eenige gezaghebbende kardinalen opgevat,
om een gemeenschappelijk vertoog tot den
paus te richten, waarin zij als hun oor
deel uitspreken, dat 3e vorm van Merry
del Val's optreden in zijn besprekingen
mot het buitenland blijkbaar foutief was
en dat hij, bij voortgaan op den tcgen-
woordigen weg, zou eindigen piet dc ver
nietiging van het moeilijke werk, in een
kwarteeuw volbracht door Jeo XIII, die
er in slaagde diplomatieke betrekkingen
te vestigen met alle grooto mogendheden,
behalve met Engeland en Amerika. Daar
entegen zijn zeven jaren van het huidige
Pontificaat voldoende geweest om een vol
komen breuk met Frankrijk teweeg te bren
gen, do Voreenigde Staten bij gelegenheid
van het incident-Roosevoft te mishagen,
Duitschland te prikkelen door de befaam
de Borromaeo-oncycliek en Spanje en Por
tugal te vervreemden. Na ernstige beraad
slaging hebben de kardinalen, die een
dergelijk protest hadden ontworpen, liet
denkbeeld laten varen, in de overtuiging
van de nutteloosheid er van, daar het _pro-
test geenerlei invloed zou oefenen op den
paus die in elke buitenlandsche aangele
genheid enkel door de pogen v,an zijn
Staatssecretaris ziet.
bied bewaart, terwijl h'et lpj Noorwegen
erop aankomt, invloed op Spitsbergen te
verkrijgen, welke het reeds Lang uitoefent,
vooral ook omdat Noren sinds tientallen
van jaren op het eiland komen jagen, en
door de kolenmijnen in hun jaehtrechten
ongetwijfeld belemmerd zouden worden.
Zwitserland.
De president der Eransche republiek doet
op 't oogenblik een reisje door Zwitserland
Gisteimiddag kwam hij te Bern aan. Aan hot
stetion werd hij ontvangen door den Bonds
president, den vice-president van den Bonds
raad, den president van het Bondsgerecht en
den burgemeester der stad Bern.
Spitsbergen. 1
Sneller dan men verwacht heeft is de
Spitsbergen-conferentie met haar werk ge
reed gekomen. In tegenstelling met do oor
spronkelijke bedoeling van Noorwegen be
stond ze slechts uit yertegenwoordigeis
van Rusland, Zweden en Noorwegen, daar
de door de Noorsc.ho regeeruig uitgenoo-
'digde mogendheden, Duitschland, Engeland
enz. er do voorkeur aan hadden gegeven
eerst aan do drie genoemde staten de uit
werking van een voorstel tot een confe
rentie over de inrichting van een rechts
orde voor Spitsbergen over te laten.
Dit is thans gebeurd, en het voorstel
wordt nu aan de overige belanghebbende
mogendheden toegezonden. Om deze reden
woult ook over het resultaat het zwijgen
bewaard, maar uit do afscheidsredovoerin-
gen dor Russische en Zwcedsche afgevaar
digden is op te maken, dat men lot een
gunstig resultaat is gekomen tenminste
van het standpunt van Zweden on Rusland
gezien. Dit stemt echter geenszins overeen
mot dat van Noorwegen, daar Rusland en
bovenal Zweden er belang bij hebben, dat
Spitsbergen zijn eigenschap als onzijdig ge-
Marokko.
Uit Turijn komt het bericht, dat Raisoeli
aan sultan Moelay Ilafid twee honderddui
zend gulden heeft betaald en daarvoor tot
gouverneur van het Alkazardistrict is be
noemd. Van deze functie maakte hij direct
misbruik, door het houden van een expedi
tie om belasting te innen, d. w. z. van een
rooftocht tegen de bewoners van het district.
Woensdag, zoo wordt gemeld, overvielen
Raisoeli's soldaten een aantal onder Italiaan-
sche bescherming staande handelaars te
Wadras bij Tetoean, roofden 7200 gulden aan
geld, en tapijten, wapens en vee, en mishan-
"lelden de vrouwen op een schandelijke ma
nier. De uitgeplunderde kooplieden slaagden
erin naar Tanger te vluchten, waar ze bij
het Tlnliaansche gezantschap hun klachten
indienden.
Egypte.
De khedive van Egypte vertoeft den laat
stee tijd te Kon«tantinopel. Zijn langdurig
verblijf aldaar heeft de aandacht getrokken.
En de eenige redenc'est 1'amour, aldus een
Engelsch berichtgever, die zegt zijn informa
ties van een hoogstaand Mohanicdaan.tc heb
ben. Anders zou hij ze niet bekend hebben,
gemaakt, verklaart hij.
Zooals men weet huwde Abbas II onlangs
een Oostenrijksche gravin, die sinds jaren in
nauwe betrekking stond tot het Oostenrijk
sche hof. Dat huwelijk was niet naar den
zm der khediva, d. i. de viouw van den khe
dive, .die hem zijn eerste mannelijke kind
heeft geschonken. Ze werd woedend en be-
\indt zich sedert dien in vollen opstand tegen
over haar gemaal. De khedive, zoo bericht de
correspondent, is echter hartstochtelijk op
de Oostonrijkache verliefd, en om de khediva
voor haar insubordinatie te straffen, alsook
om de dame zijns harten te bevredigen, heet
het, dat Abba.-, II hemel en aarde in bewe
ging brengt om van de Turksche regeering
vi rendering der troonopvolging te verkrijgen,
zoodat de gravin, indien zij een zoon mocht
ter wereld brengen, als khediva zal worden
erkend en haar zoon de opvolger van Abbas
zal worden.
De tegenwoordige troonopvolger is prins
Mohammed Alxloel Monéim, die in 1899
werd geboren.
zonder meer op haar te letton, en kwam
even eerder dan zij op den gewonen wan
delweg aan.
Toen ook zij daar gekomen was, ston
den zo even zwijgend naast elkaar.
„Ik ben u zeer dankbaar voor uw hulp,"
zei Edela toen.
Zij keek hem daaibij niet aan, maar hc-
mcikte tot haar ergernis, dat hij haar
kleeding on dunne schoenen, die op enkele
plaatsen gescheurd waren, scherp hekeek.
„Gij zijt slecht uitgerust voor zulke klim
partijen als deze," zei hij, na eenige oogen-
blikken van zwijgen. „Ik geloof, dat gij
goed zult doen, in het vervolg inv nei
gingen tot klimmen wat meer te beheer-
schcn.,Er is niet altijd iemand bij do hand,
die u voor vallen kan behoeden."
Weer klonk er dat hoogmoedige in zijn
stem, dat haar daar boven zoo geërgerd
had, dat bevelende, dat zij niet goed kon
verdragen.
Bedoelde hij misschien om haar te laten
gevoelen, dat hij"1 haar dank nietwrenschte?
Dan wilde, zij heni toch ,ook laten gevoelen,
dat zij zijn hulp niet zoozeer op prijs
stolde,
„Ik denk niet dat ik gevallen zpu zijn,"
zei zo en haar toon was niet minder
hoogmoedig dan de zijno.
„Bij zulke dingen," zei hij1 iéts minder
koel, ,,kan men moeilijk vooruit zeggen,
wat er gebeuren kan en wat niet. Men
meent soms dat men niet anders dan ge
luk kan hebben en komt dan bedrogen
uit."
„Dacht u dat?" zei Edela uitdagend.
(Hij kook naar do zon, (lie al' dicht bij
den horizont stond, en zag toen het pad
af dat langzaam naar bonedon voerde. Toen
vroeg hij
„Uw weg naar uw hotel' gaat langs don
kruisweg?"
Edela schrok. Zij begreep, dat, als hij
do bedoeling had haar nog verder te be
geleiden, zij na don dienst, dien hij haar
bewezen had, niet het recht had hem dit
te weigeren.
(Hij echter scheen geen antwoord to ver
wachten.
„Gij zult u moeten haasten als gij nog
vóói do duisternis in uw, hotel terug wilt
zijn," zei hij kortaf.
Zooals een koning een leenman van zich
heen laat gaan, zoo klonken deze woor
den. Edela's oogen schitterden van drift
Wat verbeeldde deze man zich! wel?
Er lag iets spotlcnds om den mond
van den veertigjarigen man, toen hij den
toorn in de blauwe moisjesoogen zag. Ilij
ging rechtop staan, nam zijn berghoedje
in de hand on zei vroolijk:
„Nu, goede rois dan verder 1" En daarna
voegde hij er aan toe, zijn hoed weer
opzettend, met een korte buiging:
„Tauoml"
Edela begreep dat dit zijn naani' was.
.Hij wilde misschien dat ook zij haar naam
zou noemen. Plotseling viel het haar in
dat zij dezen naam Tauern al derder ge
hoord moest hebben. En inderdaad, zij her
innerde zich nu, dat haar moedor hom
wel eens genoemd had als behoorendo aan
een dor oudste grafelijke geslachten.
Zij dacht er echter terstond niet verder
ov'er door. Do herinnoring aan haar moe
der had allo andere gedachten terstond
weer verdreven.
"Doodmoe kwam zij na oen lange wan
deling eindelijk weer in haar hotel terug.
De gasten zaten in de eetzaal aan don
go'meenschappelijken maaltijd. Slechts twee
dames, oen doktorsvrouw met haar doch
ter, met wie Edola gewoonlijk korte groe
ten wisselde, zaten onder do waranda.
Zwijgend zaten de vrouwen naast elkan
der. Op het oogenblik dat de Alpenzon
achter do toppen der bergen verdween,
wat een heerlijk schoon schouwspel, op
leverde, namen zij eikaars handen en
staarden zoo, sprakeloos in het verschiet.
Het was of Edela een steek in het
hart kreeg toen zij dat zag. Moedor en
dochter twee die gelukkig waren door
eikaars liefde, twee die rijk waren, rijk
aan geld, rijk aan geluk
Haastig ging Edola do waranda met een
vluchtig knikje voorbij.
Op haar kamer gekomen liet zij zich op
een stool vallen, drukte 'h'et hoofd in de
handen en bleef zoo zitten in droevige
en pijnlijke gedachten verzonken.
Daar word geklopt.
„Binnen," riep Edola terstond, niet an
ders denkend dat het het kamermeisje zou
zijn en het gelaat afwendend voor liet ven
ster.
Daar vroeg oen zachte stem:
„Mag ik wol een oogonblikje hij u binnen
komen?"
Do deur weer achter zich sluitend, kwam
do jongsto der twee dames, die daar juist
in do waranda haddon gezeten, op Edela
J a p a n.
Evenals in China wekt ook '111 Japan het
aanstaande bezoek van den Duitschen kroon
prins levendige vreugde. De offieieele „Japan
Times" zegt, dat thans Japan in de gelegen
heid zal zijn, zijn dankbaarheid tegenover
Duitschland en zijn eerbied voor den Duil-
Edela was opgestaan om do vriendelijke
bezoekster tegemoet te gaan, maar deze
liet haar niet ver komen. Zij sloeg haar
arm om Edela's schouders en trok haar
voor den spiegel.
„Als je daar oven inkijkt zult go be
grijpen, waarom ik tot u kom. "Wij
maakten ons een beetje ongerust over u."
Edela keek in den spiegel en zag hoe
haar gelaat doodsbleek was en hoe er
diepe, blauwe kringen onder haar oogen
lagen. Edela staarde op dat beeld alsof
het niet haar eigen gezicht maar dat van
een vreemde was.
Elsbeth' Wiontrag vervolgde:
„Dat hadt je niet gedacht, niet waar?
Wij zijn er ook van schrokken. Gij hebt
vandaag te veel van uw krachten gevergd,
zijt oververmoeid en moet u daarom da
delijk ter ruste begeven. Ik zal dan zoo
vrij zijn beneden even last te geven dat
men u thee en wat brood hier brengt
dan moet ge gaan slapen en na een lan
gen slaap zult go dan weer verfrischt
ontwaken,"
„"Verfrischt ontwaken?" zoi Edela op
verbitterden toon. Wanneer ontwaakte zij
nog vroolijk en verfrischt, blij dat er weer
een heldere morgen was aangebroken? Zij
kende dat immers niet meer sinds haar
moeders^ dood. Bij het ontwaken waren er
steeds droeve gedachten, droef bleef zij
dan den geheclen dag door. Doch haar
droefheid had zij nog steeds voor vreem
de oogen weten te verbergen en zoo wil
de zij ook nu doen.
(Wordt vervolgd
SCHIEDAMSCHE
Gezien het besluit van He Gedeputeerde Staten
dier Provincie van 9 Augustus 1910, no. 6:
Gelet op art. 11 der wel van den 13den
Juni 1857 Staatsblad no. 87)
Brengt ter konnis van belanghebbenden, dat,
ingevolge bovengenoemd besluit
1°, de opening der jacht op klein wild,
vermeld in art. 17 der wet van 13 Juni 1857
{Staatsblad no. 87), voor dit jaann de piovincie
Zuid-Holland is vastgesteld op Zaterdag 27
Augustus aanstaande mei zonsopgangmet uit
zondering van de jacht op fazanten en lmzen,
waarvan de opening is vastgesteld op Zaterdag
1 October aanstaandemede met zonsopgang
2°. van die opening vooitt is uitgezonden! de uit
oefening van hot jaclitbediijf, vermeld in art.
15, lctt. e, der aangehaalde wet;
3°. de korte jacht dagelijks en de lange jacht slechts
driemalen 's nseeks, en wei des WoensdagsVrij
dags en Zaterdags mag worden uitgeoefend.
Deze kennisgeving zal, in plano gedrukt,
worden afgekondigd en aangeplakt waar zulks
te doen gebruikelijk is, alsmede in het Provin
ciaal blad en in de Nederlandsche Staatscourant
worden geplaatst.
's-Gravenhage, 11 Augustus 1910.
t00« 1 1 i
