63"" laargang
Dinsdag 6 September 1910
No. 13398
Edela van der Eiehen.
Deze courant verschijnt dage] ijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentièn voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentien: Van 1—6 regels 11.0.92; iedere regel moet
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats 'die eij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
lu de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavon(1
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot Óen prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Kennisgeving.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
brengen ter algemeene kennis, dat van
Dinsdag 6 September a. s. tot nadere aan
kondiging, de Noordvest, vanat de Kethfil-
straat tot de St.-Anna Zusterstraat, voor het
verkeer met rij- en voertuigen real aiyn
afgesloten.
Schiedam, 5 September '1910.
Burgemeester en Weihouders van Schiedam,
M. A. BRANTS.
i De Secretaris,
V. SICKRNGA.
Levering Kachel kolen.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
zijn voornemens op Donderdag; 8 Sep
tember a.m, 's namiddags 2 uur, ten Raad-
huize aan te besteden:
de levering van 125 ton steenkolen
voor de kachels in de verschil
lende gemeentegebouwen.
De inschrijvingsbiljeiten moeten in geslo
ten enveloppe, waarop een aanduiding dat
'zij een inschrijvingsbiljet bevat, vrachtvrij
worden ingeleverd in de ten Raadhuize aan
wezige bus vóór des middags 12 uur van den
dag van aanbesteding.
De inschrijving geschiedt franco wal of
franco op de plaats in de verschillende
gemeentegebouwen
BUITENLÉlJSTÏ7~~~~
Schiedam, 5 Sopt. 1910.
h ENGELAND.
Zaterdagmiddag zijn 54 h 60.000 leden,
van den Ketelmakcrsbond, werkzaam op
Engelsche en Sohotschc werven, uitgeslo
ten. Doze plotselinge uitsluiting hoeft in
geheel Groot-Brittannië ernstige bezorgd
heid voor den vrede in do ind ustrieclü
wereld wakker geroepen. Men mag veilig
aannemen, dat, do mijnwerkers van Wales
inbegrepen, meer dan 100.000 Britsehe
werklieden, mccrendeels huisvaders, daar
door werkeloos zijn geworden, 't Is maar
al te good mogelijk, dat deze uitsluiting der
ketelsmederr verdere gevolgen zal hebben,
ja, dat do machtige Engelscihe stihoops-
bouwindustric voor eonigen, tijd geheel tot
werkeloosheid zal worden gedoomd. De be
zorgdheid neemt nog moer toe, omdat de
admiraliteit dezer dagen aan elf schoeps-
bomvwerven den houw van, twintig nieuwe
'torpedojagers heeft opgedragen. Verschil
den© van deze werven, zijn echter in 't
zuiden van Engeland gelegen, en Fot nog
toe van arbeidsgeschillen gevrijwaard ge-
Roman naar het Duitsch van
HEDWIG ABT.
bleven. Maar een Engelsch blad, dat den
toestand nauwkeurig heeft onderzocht, is
tot de overtuiging gekomen, dat, wanneer
er niek spoedig eon overeenkomst tusschen
werknemers en werkgevers tot stand komt,
ook het zuiden in den strijd zal worden
betrokken, en dat dan alleen moer dan.
100.000 werklieden in de scheepsbouw-
industrie broodeloos zullen worden.
De oorzaak van. deze door de „Shipbuil
ding Employers Federation" afgekondigde
uitsluiting is, dat de werklieden al te dik
wijls op de afzonderlijke werven stankten en
meestal dan, wanneer deze juist met werk
waren overstelpt, zoodat de firma's groote ver
liezen leden. De uitsluiting zal nu zoolang
duren totdat de werklieden bereid zijn aan
den scheepslxruwersbond voldoende waarbor
gen to bieden, dat dergelijke plotselinge sta
kingen in 't vervolg niet meer zullen voor
komen.
Do Sehcepsbouwersbond rechtvaardigt haar
handelwijze op grond van een verdrag, dat
in 1909 na langen strijd tusschen de onder
nemers en ongeveer een twee dozijn groote
vakorganisaties weid gesloten.
In dit verdrag verplichten zich de werk
lieden deir arbeid niet neer te leggen, wanneer
zich geschillen, van welken aard ook, moch
ten voordoenmaar deze aan een scheidsge
recht te onderwerpen. De leden van den Ke
telmakcrsbond, die vroeger zeer goed georga
niseerd waren, maar onder wie in den laatst en
tijd groote verdeeldheid hceischte, hebben
de overeenkomst verbroken. Alleen in de
vorige maand moeten niet minder dan dertig
lokale storingen zijn voorgekomen, waarbij de
arbeiders, ondanks de protesten hunner eigen
vakbondsbeslurcn, collega's uitwierpen.
Inderdaad beleekent de uitsluiting een
vooruitgang der werkgever^, die vroeger zwak
ker stonden dan de vakverenigingen, thans
echter het voordeel hebben van een betere or
ganisatie. Daarentegen is onder de georgani
seerde Engelsche werklieden reeds sedert
eonigen tijd een achteruitgang in discipline
merkbaar en valt er een zekere anarchistische
strooming onder de jongere elementen te con-
stn toeren.
De openbare mecning is, volgens een be
richt uit Londen, op de hand der werkgevers.
De verkliedenleideis doen van hun leant ern
stige pogingen om aan de eischen der werk
gevers tegemoet te komen, zoodat men hoop
hoeft, dat de crisis van korten duur zal zijn.
GEMENGDE MEDEDEELTNGEN.
Door deze schikking wordt definitief een
einde gemaakt aan het financieele geschil
tusschen den prins en de prinses en wordt
onnoodig gemaakt het proces, dat eenige
maanden geloden door den prins tegen prinses
Louise aanhangig werd gemaakt.
D u i t s c h 1 a n d.
De tsaar is op 't oogenblik de gast van zijn
schoonouders op het slot te Friedberg in
Hessen. Zoo heel erg schijnen de bewoners
van het groothertogdom niet op zijn tegen
woordigheid gesteld te zijn. In een geheime
zitting van den gemeenteraad van Darmstad
i-r zijn bezoek ter sprake gebracht. Een vrij
zinnig raadslid vroeg, waarom voortdurend
nieuwe politic-agenten benoemd werden ter
wijl er nu toch zooveel over zijn, dat men ze
naar Friedberg Icon sturen, om den tsaar' te
bewaken.
De voorzitter merkte op, dat de me rise hen,
die voor dit dool gcbiuikt werden, heel goed
gedurende korten tijd gemist konden worden.
Alle kosten, benevens een bijzondere verze
kering, voot de/c beambten gesloten, worden
uit particuliere kas van den Russischen kei
zer betaald.
Op een sociaal-democratische meeting te
Offenbach werd luide tegen het bezoek van
den tsaar geprotesteerd. Een motie werd aan
genomen, waai in vol verontwaardiging gespro
ken wordt over den man, die 't geluk en de
welvaart van miUioencn menschen vernietigt
en ontelbaar veel personen liet slachten. Men
noemt hem den gekroonden irtcnschcuslachter
cn geeft in gloeiende bewoordingen-zijn ver
ontwaardiging te kennen over het feit, dat de
regeering en de stad Friedberg het geld, door
de burgerij opgebr acht, .besteden voor den
bloed-tsaar.
nrutiiquó is gebleken, de Balkan-politiek der
mogendheden gegolden. Door het communi
qué van Ischl is nl. duidelijk te verstaan ge
geven, dat de triplo alliantie den status quo
op den Balkan gehandhaafd wen&cht te zien,
wat beteekent, dat men het jonge Turkije, in
dien noodig, zijn steun niet zal onthouden.
Dit is zoowel van groot belang voor de Kre
tenzer als voor de Macedorrisch-Bulgaarsche
kwestie, vooral daar men Italië er ernstig
,vm verdacht heeft., eenige sympathie te koes
telen voor Rushind's Balkanplanncn. In zoo
verre is de entrevue te Tschl een tegenslag
op de resultaten van het Tsarenbezook van
erleden jaar in Italic. Do manifestatie van de
solidariteit van den Driebond is vooral be-
angrijk met het oog op het Balkanprobleem,
gegeven daarbij de Turcophilil van Oostcn-
ijk-Duit-schland.
Spanje.
Te Sarngossa is de algemeene staking op
geheven en zou heden den arbeid worden
hervat,
Te BiLhao bleken bij bet houden van een
stemming onder do afgevaardigden der wetk-
hcdenvcieerngingcn, 18 afgevaardigden voor
het aanhouden der algemeene staking, 13
waren er tegen, terwijl 10 zich van stem
ming onthielden.
De minister
België.
Eonigen tijd
geleden berichtte een En
gelach blad, dal er een schikking was getrof
fen tusschen de gevolmachtigden van prinses
Louise van België en haar voormaligon echt
enoot, prins Philips van Saksen—Cobiu'g
en Gotha.'
De „Petit Bleu" deelt thans den volledigen
tekst van
welke derr
gesloten.
38)
Af-en-toe keek zij hem van terzijde nan
zonder dat hij dat bemerkte. Hij kon zeer
innemend doen als hij dat wilde. Edela vroeg
zich af hoe toch wel zijn eigenlijk karakter
was, hoogmoedig en koud, zooals zij altijd
had gedacht, of innemend, vriendelijk, zoo
als dezen middag?
Nu, als graaf Tnrrem steeds zoo voorko
mend tegen zijn gemalin was, dan zou
Edeln zeker tevreden kunnen zijn. Wanneer
hij haar wilde houwen? dacht. Edela. Daar
over had hij nog mot geen enkel woord ge
sproken.
Ilij deed dat ook niet toen Edela eenige
dagen latei- een briefje van hem ontving,
waarin hij ham- mededeelde dat hij voor en
kele dagen de stad uitging.
„Tot dan kus ik je de hand," zoo schreef hij.
Een andere liefkozing dan die, had Edela
tot op dien dag nog niet van hom ontvan
gen. Het gaf haar een gevoel van verlich
ting, dat Tauern eenige dagen wegging.
Als hij maar weg bleef zoolang tot zij haar
financiën geregeld had on zij geen "cent meer
schuldig was aan den zoon van Christ-iann
Ilavestrnnd, don gehaten Bernard.
Twee dagen later kreeg zij bericht van
haar notaris uit Rotlionock. Deze schreef haar
dat hij do verschillende geldswaardige papie
ren, die nog onder zijn berusting waren; voor
haar verkocht had. 'De opbrengst daarvan
Denemarken.
In de derde zitting van het internationale
socialisteneongres te Kopenhagen, werden
moties, over de eenheid der partijen en de
toestanden in verschillende landen, aangeno
men. Yoontl de „Eenheidsmotie" en de motie
over de onderdrukking van Finland gaven
aanleiding lot bijzonder geesldriftitgc demon
straties
Door VaiUant en Koir flardy werd op
de motie over het Militarisme het volgende
amendement ingediend
beschouwt als middel tot
den oorlog de algemeene
„Het congres
verhindering van
werkstaking, in het bijzonder de staking in
die bedrijven, die bij de productie cn het
transport, van wapenen en ammunitie zijn
betrokken."
Na een verdediging door Lcdebour cn een
langdurig debat weiden ten slotte motie en
amendement met algemeene stemming aan
genomen.
van buitenlandsche zaken,
heeft aan den ministerraad de jongste nota
van het Vaticaan medegedeeld. De premier
Canalejas besprak daarna de te volgen ge-
diagslijn, welke in overeenstemming is met
het reeds ontwikkelde en vastgestelde pro
gramma. De ministerraad schonk hem hot vo
tum van zijn geheele vertrouwen inzake het
opmaken van het antwoord aan het Vaticaan,
dat eerstdaags, in overleg met den minister
van buitenlandsche zaken, zal geschieden. De
ministerraad behandelde vervolgens de nota
welke onlangs aan den sultan van Marokko
gezonden werd.
Portugal.
Volgens een te Madrid uit Lissabon ont
vangen bericht dd. 1 September, bedraagt na
nietigverklaring van eenige verkiezingen de
meerderheid der niinisteiicele afgevaardigden
ongeveer dertig mandaten.
doende dat de gekozenen verklaren hot
mandaat niet te zullen aanvaarden, maar
ehchen zij, dat de Nationale Vergadering
bij het onderzoek der geloofsbrieven uit
drukkelijk, de verkiezing van Kretcnscra
ongeldig verklaart. Zoodoende zou officieel
uitgemaakt worden, dat Kreta door geenerlei
band met Griekenland verbonden is.
Naar het heet, hebben de mogendheden
bij de Grïéksche regeering reeds geïnfor
meerd of de Nationale Vergadering zulk
een verklaring zou kunnen afleggen en te
vens, boe zulks vermoedelijk in Grieken
land zou worden opgenomen.
Dit antwoord aan de Porie schijnt op de
stemming te Konstantinopel van zeer kalmee-
ïerrden invloed te zijn geweest. Dc geheele
per* noemt den toestand inderdaad verbeterd.
Dc „Tanin" verklaart, dat aan een oorlog
met Griekenland voor den eersten tijd in 't
geheel niet gedacht hoeft te worden.
De „Ikdanr" zegt uit uitnemende bron te
vernomen, dat de Porto ernstige verzekeringen
heeft ontvangen op het punt van het hand
haven van dc rechten en de souvereiniteit van
Turkije in de Kretenzer kwestie. De moge
lijkheid van oen breuk tusschen Turkije en
Griekenland is dus opgeheven.
Ook in de diplomatieke kringen te Wce-
nei wordt, volgens de „N. Eieie Presse" de
Kretenzische kwestie heel kalm beoordeeld.
Men acht daar de verontrustende berichten
dei laatste dagen geheel ongegrond en ge
looft niet aan een ernstigen tegenstand van
Griekenland in dc toelatingskwestie voor de
Nationale Vergadering.
de gesloten overeenkomst mee,
2en Augustus to Brussel is
Oostenrijk en Italië.
De hoofdzaak van de besprekingen tus
schen de Italiaansclic en Oostenrijksche mi
nisters van buitenlandsche zaken te Ischl
gevoerd, heeft, gelijk uit het officieele com-
wns zoo zeer meegevallen, dat het bedrag, dat
Edela te kort kwam, uiïm kon worden aan
gevuld.
Do notaris zei ham-, dat hij de zaak nu
er-der wol zou regelen en het geld zoo spoe
dig mogelijk naar Bernard Ilavestrnnd zou
terugsturen.
.Edela had dus haar schuld voldaan. Maar
nu was zij ook arm, doodarm was zij. Zij
had een maand pensiongeld vooruit betaald
en kon hier dus nog zoo lang blijven dan
had zij nog een paar gulden over, doch dan
bezat zij ook niets meer.
Morgen was het haar verjaardag, maar nie
mand wist dat zij dan drie-en-twintig jam-
werd. Dun zou een nieuw leven voor haar
beginnen.
Een. nieuw leven, maar wat een leven!
Edela van der Eiehen was gestorven en
wat voortaan nog van haar leefde zou gravin
Tauern heeten.
's Middags van den volgenden dag werd
er aan haar deur geklopt en toon zij „bin
nen" riep, trad Tauern over haar drempel.
Een gevoel van beklemming greep haar
terstond aan omdat hij in haat- eigen kamer
binnen kwam. En daarnaast kwam een ge
voel van spijt, dat hij nu reeds terug kwam
juist op een dag dat zij zoo graag alleen
was geweest om in de stilte alles nog eens
to overdenken.
Haastig liep hij op haar toe. Hij scheen
den ontevreden trek op haar gelaat niet to
bemerken. Snol sloeg hij zijn arm om haar
schouder en kuste ham- op don mond. En toon
hij gevoelde dal zij trilde, kuste hij haar nog
maals hartstochtelijk.
„Hartelijk geluk gewenscht met den dag
van heden! Hartelijk geluk gewenscht!"
liet was haar ais hoorde zij niet wat hij
zei. Zij had willen huilen. Zij had hem van
zich willen stooten. Maar zij vond geen
kracht om hot te doen en ook kon zij geen
woord uitbrengen.
Zijn arm lag om haar als een ijzeren band
ou zijn stem had iets gebiedends, toen hij
vervolgde
„Kom aan, Edela, wij willen nu je ver
jaardag vieren
Nu kwam er weer beweging in Edeln en
zij vond kracht om te zeggen
„Verjaardag ja, ja ik ben van
daag jarig cn Edela van der Eiehen is
vandaag gestorven 1"
„Dan moet zij gekist worden en naast de
andere doodon gelegd worden," zei Tauern
err zag haar mot een hartstochtelijken blik
aan.
„Ik ben op Eichcnkamp geweest."
Edela ontstelde.. Ilij wist nu dus alles
alles. Ilij die gedachten scheen te kunnen
k-zou, waar-van anderen" niets vermoedden, hij
had zich van alles op de hoogte gesteld.
„Ik had er over gedacht Eichcnkamp te
konpen en je te geven op je verjaardag.
Maar hei is niet de moeite waard. liet
landgoed is zeer in verval."
Dat was tc veel voot* Edela. Hij had dit
willen doen. Tauern had haar geboortegrond
voor- haat- willen tcrugkoopen. Daaraan hat
hij gedacht iets dat. zij wek dikwijls in
stilte had gehoopt, maar nooit had durven
uitspreken! En al zou zij ook nooit meer
daar heen gaan, dan was hij het toch geweest
Griekenland en Tu rkij e.
Naar uit Athene wordt gemeld, hebben de
beschermende mogendheden uur Kreta op de
nota van. Turkije over de verkiezing van
Ivreteusiseho staatslieden geantwoord, dat het
re-zwaar togen Veni/elos en Pologeorgis onge
grond is, daar beide het Giieksche burger
recht bezittendat zij echter den eisch tot
niet-toeJüting van de drie andere gekozen
Kretenseis gerechtvaardigd achten en bij
gevolg maatregelen zullen nemen wanneer
die verkiezing bekrachtigd wordt.
De vertegenwoordigers der mogendheden
zijn in besprekingen getreden over de wijze,
waarop deze uitsluiting moet geschieden cu
naar het schijnt achten zij liet niet vol-
Vereenigde Staten.
Steeds meer vestigt zich den indruk,
dat Roosevelt's rede tc Osawatomie, waar
hij zijn radicale gevoelens openbaarde en
sprak van maatregelen ter beteugeling van
den te grooten rijkdom, een politieke ge
beurtenis is. „liet nieuwe nationalisme is
geboren," zegt dc „Sun". „Ook menschen,
die met dergelijke mecningen vroeger heb
ben gespot, zijn het er thans mee eens.
Volgens de algemeene opinie heeft Roo
sevelt zich thans onder de „insurgenteu"
geschaard. De verwarring in de republi-
keinsche partij wordt met den dag groo-
ter. Het schijnt, dat deze slechts door
splitsing en nederlaag datgene kan. worden,
wat Roosevelt van haar wil maken: een
steunpilaar voor een eerlijk staatsbestuur,
voor eerlijkheid in het zakenleven."
Vrijdag heeft Roosevelt te Siouz City-
in een rede Taft's plannen voor do vor
ming van een tariefcommissie goedgekeurd
en prees hij Taft's onderhandelingen met
het buitenland voor het sluiten van een
tariefverdrag. Dit is de eerste maal, dat
Roosevelt over het bewind van president
Taft heeft gesproken.
Een van de vermakelijkste episodes van
Roosevelt's reis door de westelijke staten
zal, naar de „Matin" vertelt, ongetwijfeld
zijn Teddy's benoeming tot ridder van de
die het zijne gedaan had om haar het land
goed terug te ge\en. En zij zij was be
vreesd voor hem geweest, zij had zijn hel
pende hand willen afwijzen
En snikkend sloeg zij haar armen om zijn
hals en haar gezicht tegen zijn schouder
drukkend, zei ze zacht:
„Wat ben ie goed Adriatur toe, heb
nog wat geduld met mij?"
XV.
De trouwdag werd bepaald op zes woken,
n-i Edela's gc-boor tedng. Het zou een cen-
rouclige trouwdag zijn, zonder eenig ver
toon. En dan zouden zij de wintermaanden
op reis gaan.
Edela vond alles goed. Ook dat Vogeltje
haar haar diensten steeds opdrong, dat Vo
geltje zelf allerlei dingen kocht en dat dit
alles van Tattends geld ging. Veel inkoopon
behoefden overigens niet gedaan te worden.
Edela had alleen enkele veiscostmne-s noodig.
Edela bad het ook goed gevonden, dat
Tuiiorn na een paar'dagen kwam om afscheid
tan haar te nemen.
Ilij wilde naar zijn laudgocdeten gaan, om
te zien of daar alles in orde was. En dat zou
zeker eenige dagen vragen, want de bezittin
gen ven graaf Tauern waren zeer uitgestrekt.
„Eeist wil ik naar Ttuternbutg gaan,"
had hij gezegd. En Edela wist dal hij daar,
zijn geliefd verblijf, alles in orde wilde,
laten brengen voor haar ontvangst. Want als
zij in hol volgende voorjaar uit het Zuiden
zouden terugkeeren, zouden zij voorloopig op
Tauernbur-g blijven.
Edela had het echter ook goed gevonden
al? hij nog langer bij haar gebleven was. Hot
was haar -alles hetzelfde het was haar zoo
vreemd te moede, nu zij weldra gravin
Tauern zou zijn. Zij wist niet precies meer
wat zij zelf wilde graaf Tauern was het
thans, die haar leven zou leiden.
Er was iets dat Edela zeer graag had ge
daan. Zij had nl. zoo graag haar oude
vrienin Mali nog eens willen bezoeken. Nog
eenmaal had zij met Mali willen praten, hand
in hand, zoonis zij dat vroeger als kinderen
gedaan hadden. Mali zou zich zeker met haar
erloting verheugen. Mali zou zeker denken
dat zij nu overgelukkig was. "Want een
vtouw die trouwde, die wachtte geluk, zoo
wasMali haar opvatting.
„Al had ik alle dagen dioog brood," had
zij eens gezegd, „dan nog zou ik gelukkig
zijn als ik mijn Frits cn kleine Fritsje
it nar had.
Ja, Mali had Edela willen spreken, aan
haar had z.ii alles willen vertellen. Maar een
zekete schuwheid hield haat- ervan terug dit
plan uit te toeren.
Maar het toeval bracht haar toch op een
middag te zanten.
Edela was met Vogeltje de stad ingegaan
om inkoopon te doen in eon modemagazijn.
Terwijl zij nu uit haar rijtuig stapte, zag zij
plotseling Mali staan op den stoep, to kijken
naar do etalage. In hot volgend oogenblik
was zij reeds naast haar jeugdvriendin.
(Wordt vervolgd.)
:CH EDAMSCI E COURANi
«SSSjCTsre
f
O
