63"* Jaargang
Dit mmr totaal ait DDIS MaJaa.
Zondag 18 September 1910
No. 13409
Eerste Blad
Edela van der Eichen.
Kennisgeving.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Pnjs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post fl. 1,65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fL 0.92; iedere regel meet
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats 'die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Taneveh
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
j voor de Redactie No. 123.
I voor de Administratie No. 103.
Bericht.
Zij, dio zicli met ingang van 1 Oct.
a.s. op de „Sekiednmsche Courant" abon-
neeren, ontvangen do tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
KENNISGEVING.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Doen te weten:
Dat de Raad der gemeente in zijne open
bare vergadering vau den 12den Juli 1910
heeft vastgesteld" de volgende verordening:
VERORDENING op do heffing
van schoolgelden aan het Gymna
sium te Schiedam.
Dat in dezelfde openbare vergadering dooi
den Raad der gemeente is vastgesteld de vol
gende
VERORDENING op de invordering
van de schoolgelden die geheven
worden aan het Gymnasium te
Schiedam.
En is hiervan afkondiging geschied, waai'
het behooit, den 17den September 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. A.. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA
1459 ('2e afd.) G. S. no. 46 in afschrift
ledegedeeld.
En is hiervan afkondiging co-chied, waai'
het behoort, den 17den September 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA
Burgemeester en Wethouders van, Schie
dam;
doen tq weten, dat door den Raad dier ge
meente in zijne vergadering van den Gden
September 1910 is vastgesteld de volgende
Vf rolden in g:
VERORDENING tot wijziging dei-
verordening op het reinigen en op
de gevorderde breedte en diepte
houden van de wateringen on licin-
slooten in het Oud- en Nieuw-West-
Emnkelnnd te Schiedam, (Ge
meentebladen no. 6 van 1881 on
no. 11 van 1908).
Zijnde deze vei ordening aan de Gedejyu
teerde Staten van Zuid-IIolland volgens hun
bericht van den 13/14 September j.l. B no.
Roman naar het Duitsch van
IIEDWIG ABT.
49)'
Het was niet ongezellig op het kantoor
en vau uit het venster had men oen mooi ver
gezicht. Er strekten zich daar buiten groene
weiden uil, waardoor een rivier zich kron
kelde ecu liellijk landschap, vooral als het
door do zon werd beschenen, De rust werd
niet hindcilijk veisdoord door het gedreun
dei hamers in de fabriek? Gedempt drong
dat geluid slechts tot hier doorn Dat. stemde
Edcla vaak tot denken; het dood haar den
ken aan den polsslag des levens hot klonk
haar soms als een hoogliód voor den schep
penden arbeid.
Toon zij voor den* eersten koer mot Wal
ter Riel'onstahl in de fabriek was geweest,
had haar een "benauwd gevoel aangegrepen
Zij was niet gewend aan een aanblik als
dezo van geweldige vuren, Wentelende wielen
en stangen, blaasbalgen en daar tussohen la'
van arbeiders met zwarte gezichten en'gespier
de armen. Er* was" iets geweldigs in do
groote fabriek met nl die machinerieën, dat
godruïsch, geklop en gedreun; Er ,was iets
duivelachtigs in de vreemde belichting, dat
haar onrustig maakte! Het scheen lmnr alles
zoo ruw, zoo hard.
Waller Ricfcnstahl schudde echter hqt
hoofd.
„Gij zult,er nog wel eens anders over oor
doelen," zei hij. -1 t
En hij kreeg gelijk. Langzaam was zij
aan het geweldige in de ijzerfabriek gewend
BUITENLAND.
Schiedain, 17 Sept. 191Ö.
ENGELAND.
Ln betrekkelijk korten tijd heeft Groot-
Brittannië twee hoerschers door den, dood
verloren. Rot was der natie oen behoefte
aan haar droefenis over het heengaan van
koningin Victoria door een prachtig na
tionaal gcdenkleeken uitdiukking te geven
en een kunstenaar van naam kreeg de
gewichtige opdiaoht, voor het Bueking-
ham-paleis een waardig monument lo schep
pen, Jaren zijn' sedert den dood der ko
ningin voorbijgegaan, maat- het gedenk-
tecken is nog niet voltooid, en reeds gaan
er stemmen op, dat men misgetast heeft,
door het in marmer te laten uitvoeren.
Men wijst erop, dat het klimaat en de
Londenscho mist eu rook spoedig aan de
schoonheid van het marmer een einde zul
len maken, en dat men beter had gedaan
het voetstuk van graniet en de reliëffigu
ren m brons te laten uitvoeren. Hot go-
denkteekon is nog niet, zooals gezegd, ge
reed, en reeds wordt er, oriliek geoefend
op do uitvoering, of er wacht de .na
tie een nieuwe taak, n,.l. voor den over
leden Koning Edward een gedonkteeke'n op
te richten.
Men was het roeds direot er vrijwel
over eens, dat een groot nationaal monu
ment het minst verkieslijk was om het
aandenken van den. doode te eoren. Een
ruiterstandbeeld zou in 't gehoel niet op
zijn plaats zijn geweest on een uitbeet
ding te voet, zij het te voet of in oen bur
gerlijk costuum, zou met de wenschen dei-
kringen, van wie do plannen voor het
standbeeld uitgingen, al heel weinig in
overeenstemming zijn. Zoo verluidde reeds
kort na den dood van Edward VII, dat
men het aan de beslissing der gemeenten
zou overlaten, in welken vorm men den
overleden koning wilde herdonken. Vervol
gens echter doken er in de bladen ver
schillende plannen op, stichtingen of in
richtingen op to richten, en een der zon
derlingsto ideeen, die bij deze gelegen
heid opgeworpen weiden, is deze, dat men
het Crystal Palace to Sydenham bij Lon
den tot een soort nationale instelling zou
hervormen.
Dit voorstel heeft ccn eigenaardigen ach
tergrond. Alen zal zich herinneren, dat
het Crystal Palace, hetwelk, zooals men
weet, uit tentoonstellingsgebouwen der oer
ste Loridensche wereldtentoonstelling is
samengesteld, zich sedert jaren in zeer
bedenkelijke financieel© omstandigheden-be
vindt. Als men de groote glazen gebouwen
doorloopt, zal men nug nauwelijks sporen
van vroegere glorie ontdekken. Alles ligt
onder het stof' en is verwaarloosd, en
bovenal is reparatie dringend noodig. Door
vreemdelingen wordt het .Crystal Palace
nog hoofdzakelijk om de groote vuurwer
ken bezocht, welke daar op zdkere dagen
worden afgestoken. De Engelse hm an zoekt
er slechts de „grounds" op, welke uitslui
tend aan de sport zijn gewijd. Lord Ply
mouth heeft thans hot voorstel gedaan om
het Crystal Palace tot een nationaal in
stituut om te bouwen. Het gebou,w zelf
is van een mooie constructie, maar het
heeft geen van de eigenschappen, welke
men van een nationale stichting verwacht,
bijv, iets vaa majestueuze schoonheid, mas
sieve ^soliditeit en een centrale ligging.
Het Crystal Palace is een heel aardige
gelegenheid voor uitstapjes, maar veelte
ver van het centrum van Londen gelegen.
Zijn oude bestemming is er ook nog altijd
te duidelijk uit te herkennen Het is niet
veel meer dan do reuzenhal ~cler tentoon
stelling van 1851. Het voorstel is, bewij
zen van aandeel ter grootte van een pond
sterling in zeer grooten getale uit te geven,
om in de eerste plaats de onderneming
aan de noodige contanten te helpen, maar
het plan ontmoet zoo'n grooten tegenstand,
dat men niet op de uitvoering ervan kan,
rekenen.
Een ander plan is, een groots inzame
ling voor het King-Edward-hospitaalfonds
te houden. Dit plan heeft direct velevrien
den gevonden en het Crystal Palace zal
binnen koiten tijd voor afbraak worden
verkocht., tenzij de City van Londen zich
er over erbarmt en het de geldmiddelen
veischaft, welke het van andere zijde thans
worden geweigerd,
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
Donderdag heeft te Londen dc minis
ter van financien, Lloyd George, in een
redevoering gepleit voor de lotsverbetering
van don ondet wijzer. Hij maakte o. a. een
vergelijking tussclien de positie van den
Duilschen onderwijzer en diens Engelschen
ambtgenoot, die geheel en al ten gunste
van Duitschland uitviel. Een volk, zoo ver-
klaanle de minister verder, dat dc hooge
bcteekenis van den onderwijzer voor het
leven des volks inziet, verdient dal men
het in zijn beste instellingen ten voorbeeld
neemt. (De lieer Lloyd George zal de Duit-
sche onderwijzers ten plattenlancle onge
twijfeld buiten beschouwing hebben gela
ten.)
Nog in een ander opzicht wcnsclite de
minister het voetspoor van Duitschland te
volgen. Hij deelde n.i. mede, dat hij het
volgende jaar een groot verzekeringsont-
werp zou indienen, door hetwelk de gewone
arbeider ontlast zou worden van de druk
kende zorg voor het dagelijksch brood.
Duitschland bezit reeds ee.'n, wet in dien
geest, de minister sprak editor de hoop
uit, dat zijn ontwerp beter zou zijn dan
het Duitsche.
De te Portsmouth gearresteerde Duitsche
luitenant Heem, verdacht van spionnage,
heeft thans terechtgestaan. Het O. M. nam
aan, dat Helm niet in opdiacht van een
vreemde mogendheid had gehandeld, maar
slechts uil eigejn beweging, zoodat de aan
klacht een zuiver persoonlijke is. Bij de
behandeling bleek het, dat Helm het slacht
offer was geworden van zijn goed ver
trouwen tegenover een Engelsche dame,
Miss Woodhouse, die hem te Portsmouth
een pension bezorgd bad en die hij 's avonds
placht te ontmoeten. Bij gelegenheid van
deze bezoeken hoorde zij hem uit en toon
de hij haar, waarschijnlijk om met zijn
militaire talenten te geuren, de teekeningen
der forten. Toen Helm na eenigc dagen
wilde vertrekken, wist zij hem te overre
den nog een dag te blijven en gaf hem toen
aan zoodat hij gearresteerd kou worden.
Op het Trade Union-congres te Sheffield
is Donderdag een stemming gehouden over
het zoogenaamde Osborn-vonnis. Dit von
nis van het hoogste gerechtshof veibiedt
het gebruik van gelden der Trade Unions
ter ondersteuning van arbeidersreitegen
woordige! s in het parlement. Bij dc ©er-
gisteren gehouden stemming waren de ver
tegenwoordigers van 1.717.000 stemmen
voor en van 13.000 stemmen tegen het
protest. Een luid gejubel barstte los, toen
het resultaat bekend werd. De minderheid
had tegen het betrekken dor vakvereeni
gingen in den polilieken strijd gepro
testeerd. De arbeiderspartij rekent, er
thans op, dat de regeering reeds dezen
winter aan het Moment een wetsvoor
stel zal voorleggen, dal do consequenties
van het Osborn-vonnis torzijde stelt endc
uitbetaling van vergoedingen aan do ni-
beidcrsafgevnardigden toestaat.
geland, keizer Wilhelm en de tsaar van
Rusland op het einde dezer maand elkan
der te Wiesbaden zullen ontmoeten.
Jiij qen dezer dagen te Frankfort a. d.
Oder gehouden tusschentijdsche verkiezing
voor den Rijksdag verkreeg de candidaat
der vereenigde liberalen, dr. Winter, 7745,
Duhkel (conservatieven en Bund derLand-
ivii te) 6589 en Faber /sociaal-democraat)
14318 stemmen, zoodat er herstemming
moet plaats hebben tussohen den liberaal
eii den sociaal-democraat.
Bij de verkiezingen in 1907 had de so
ciaal-democraat 12388, de nationaal-libe-
raal 10070 stemmen verkregen.
Over deze voorloopige zegepraal der so
ciaal-democraten schrijft i-het „Berliner
Tagebl." o. a.„Men zal de plank niet ver
mis slaan, wanneer men den sterken ach
teruitgang, vooral der nationaal-liberalen,
mede op rekening der gebeurtenissen (n.I.
do Konigsbergsche Kaiserrede en de hou
ding van r. Bathmann Hollweg) schuift.
Hot verrassende en verbluffende ingrijpen
van den keizer in de politiek van den
dag, de toegevendheid van den kanselier
tegenover dit tere vallen in de usance
van de „persoonlijke regeering", de uit
buiting dezer beide feiten door de conser
vatieve en ultiamontaansclie pers, hebben
zondof twijfel verkillend en ontstemmend
gewerkt juist op die lagen van liet in
tellect", die tot dusver nog uit traditie
hy do nalionaal-libcialo paiLiJ bleven. Im
mers, juist in deze partij was het pro
test tegen deze inconstitutioneele hande
lingen meer dan zwak."
F r a n k r ij k.
De regeering heeft het congres van dc
Jong-Egyptcnaren, dat van 18 tot 21 Sep
tember t.e Parijs zou woulen gehouden, ver
boden, op grond van do zeer scherpe cri
tieken, welke de Jong-Egyptenarcn op de
Pransclie politiek in 'Marokko oefenen.
Duitschland.
De Kopenhaagsche correspondent van
de „Frankf. Ztg.", zegt uit diplomatieke
bron te vernemen, dat de koning van En
Turkse.
Tot dusverre zijn. achttien afgevaardig
den <?er door de regeering verboden na
tionale vergadering van het Oecumenische
patriarchaat te Konstantinopel in hechte
nis genomen. De minister van binnenland-
sche zaken, Talaat bey, heeft verklaard,
dat alle Turksche Grieken, die aan de
constituante deelnamen, gearresteerd zul
len worden en voor bet militaire gerechts
hof terecht zullen slaan.
Den betref lenden metropolieten staat
eventueel een ontzetting van hun ambt
te wachten, een maatregel, dien men zelfs
op don patriarch m eigen persoon zou
kunnen toepasson. De gcairesteerden zijn
in groote kiuneis in het Seraskiorat ^mi
nisterie van oorlog) .ondergebracht. Zij' rno-
gep zelf hun eten en drinken bekostigen
en zich b" 'ghouden, zooals zij verkie
zen, alleen mogen zij geen onkel dagblad
lezen,
Zij mogen wel bezoeken ontvangen, maar
dan slechts Turksch sproken.
Do gemengde raad van het patriarchaat,
dio Donderdag zitting hield, besloot, de
ceis'o zitting der nationale vergadering
mét; zooals eeist bepaald was, op Ren
en leerde er liet mooie van zien. Langzaam
weid liet haar duidelijk dat onder al dit ruwe
een kracht werkte, een gedachte was. Zij be
gon iets !e begrijpen van den adel, van den
arbeid. En al stelde zij den adel, dien de
arbeid geeft, nog niet gelijk met dien van
haar wapenschild, toch kiceg zij een achting
voor den aibeid, die zij vroeger nooit gehad
had. Zij begon veel te vermoeden wan het
\eiheffendo van arbeid, zelfs van ruwen ar
beid van den zegen, dien arbeid kan bren
gen en heeft gebracht door de eeuwen.
Op een avond, toen het kantoor gesloten
weid, vertelde Walter Ricfcnstahl aan Edela,
dat zijn oudois den volgenden dag zouden
terugkecrcn.
„U zult ze echter eerst overmorgen zien,
want zc komen morgenavond iaat," voegde
hij er bij.
„Ik moet mijn bewondering uitspieken over
de wijze, waarop u de kunst verslaat u bij
uw nieuwe positie aan te passen en verschil
lende aangelegenheden zoo bevredigend to
regelen.
Edela .kleurde bij zijn woorden als een
kincl.
„Als u mij niet, als onbruikbaar, mijn
ontslag behoeft te geven, dan is dat slechts
uw eigen verdienste, mijnheer Ricfcnstahl. U
hebt veel geduld met mij gehad, dat weet ik
zeer goed en ik dank u hartelijk daarvoor.
En
Haar stem stokte even.
„ïk zou wel willen dat uw vader mij even
•welwillend tegemoet kwam."
„Met.mijn vader zult u liet vv'el kunnen
vinden nafuuilijk bekleed ik, nu hij terug
komt, de tweede plaats. En, wat mijn moe
dor betreft, ik' heb zooveel vertrouwen in uw
goeden takt, dal hot ook met haar wel goed
zal gaan."
IIij knikte haar glimlachend toe, schoof
zijn stoel aehtciuit en zei opstaande:
„En nu nog iets. Mijn ouders zijn natuur
lijk van uw komst hier op de hoogte en we
ten ook, dat u mij bout aanbevolen door
iemand uit Berlijn. De naam van juffrouw
Schneider is daarbij echter niet genoemd en
u zult mij een groot genoegen doen, dien
ook in het vei volg aehteiwege te laten."
Ook Edela was opgestaan. Ze vond dit
ectiigszins vreemd.
„11c begrijp uw verbazing," zei Walter
Ricfcnstahl.
„Ik beschouw juffrouw Schneider als mijn
verloofde en vroeg of iaat wondt zij mijn
vrouw. Maar er zijn enkele nog niet- over
wonnen moeilijkheden en daarom vraag ik om
uv. stilzwijgendheid."
Hij knikte haar nogmaals toe, nam zijn
hoed van den kapstof, gaf Edela den hare en
zeide
„En nu is liet voor vandaag gedaan werk?'
Langzaam volgde Edela hem. Haar oogen
waren neergeslagen. Tvvèe, die trouw op el
kander wachtten. Ze wenschte hun van harte
toe, dut hun wegen zich spoedig zouden ver-
ccnigen.
Tnnoilijk bevreesd begaf Edcia zich twee
dagen latei- naar het kantoor. Wat zon de dag
van heden baar brengen? Schuw gleden haat
blikken langs het huis.
Tusschen de teruggeschoven gordijnen van
oen venster Weid ze in een witte morgenja
pon een breccle gestalte gewaar, een dik,
lood geziclil, waarin twee kleine fonkelende
oogen haar aanstaarden.
Was dat mevrouw Riefenstahl?
Edela wist met, of ze zou gioeton. Het
hoofd een weinig v ooi over buigemje, liep zo
vlug vei der.
Toen ze liet kantoor binnentrad, stond voor
haar lessenaar een lange, magere man van
ongeveei zestig jaar, met buaideloos gezicht.
Hij nam haar van top tot teen op, keek daarna
op zijn hotlogc, dat vijf minuten voer negen
wees en zei
„U ia goed op tijd. Mijn zoon heeft nüj
meegedeeld, dat u al een weinig op de hoog
te is met de kantoorzaken. U moet natuur
lijk nog veel leeren, want dit is immers uw
eerste betrekking?"
„ik z.a! mijn best doen," sprak Edela.
„Juist, uw bost doen en nooit tegenspre
ken voor alles rooit tegenspreken."
Met een uitdrukkelijke vermaning keerde
de oude Riefenstahl zich om en ging in zijn
eigen aangrenzend kantoor.
Er speelde een flauwe glimlach om Edelu's
lippen, toen ze hem aanzag. O, met den
chef van het huis zou zij 't wel kunnen vin
den. Hiervoor was ze in het geheel niet bang.
Maar ze xvas ('enigszins angstig te moede,
toen zc tegen den middag de woonkamer bin
iientrad, om met mevrouw Riefenstahl kennis
1c maken.
Deze zat op een rood pluchen stoel Ju
een viooltjeskleurigo japon.
„Zc is 'geen dame," dacht freule v, d.
Eiclien. En zonder dat ze het zelf wist of
wilde, kwam de haar aangeboren voornaam
heid sterk te voorschijn, toen ze, zich bui
gend, zeide:
„Geachte mevrouw, mag ik mijzelf aan u
4renen voorstellen?"
„Zeker, zeker," sprak mevrouw Riefen-
sialil. „Maar kom wat dichter hij. meisje! Als
men iemand in huis krijgt, wil men toch wel
eens zien met wie men te doen heeft."
En zc nam Edela eens goed op. Toen zo
dat gedaan had, begon ze met vragen- Zo
vroeg alles wat zo wilde weten en liet zich
nauwkeurig inlichten.
Edela's wangen gloeiden, maar toch beant-
vvooidde zo op cluidclijken, vasten toon alles
wat mevrouw van haar wilde weten.
„Mijn vader is reeds lang dood. Mijn moe
der is anderhalf jaai geleden gestorven. Ik
sta geheel alleen. Wij hebben b .-'en gewoond
en zijn financieel niet gelukkig geweest."
Mevrouw Riefenstahl drukte haar onder
kin zoover naar beneden dat een gaoote kn-
mcc en-broche er geheel onder verdween.
Daarmee was Edela door mevrouw Rie
fenstahl nis huisgenoot© aangenomen.
„Nu ja, armoede is geen schande, wanneer
men werkzaam en eerlijk is. En blijft, u maar
hier voor liet middageten. Uw goed zal Em
ma vanmiddag wel halen."
Met oen stille zucl t nam Edela afscheid
van haar stil kamertje in het hotel en begaf
zirli naar dc villa, het dienstmeisje volgend,
dat haar voorging met haar Ideoron en andere
zaken.
Toen Edela de trap opging naar haar
kanier, stond mevrouw Riefenstahl boven op
de gang voor de geopende liandtasch. Zo
hield een zakdoek van Edela in haar hand
en terwijl zc hef monogram bestudeerde,
zei zo:
„Wat beteckent dat?"
Edcla kreeg ceu kleur.
„Dat is ecu kroon," spi'ak zc en zag me
vrouw met vasten blik aan.
t (Wsrdt vervolgd.)
mm ju me cour ir
WW——OH—MM— T II1—MBBBWMa—PCB
~w~
L
4
