BLOOKER'S
- CAÜAO
63"" Jaargang
Zaterdag 3 December 1910.
DAAL IERS
No. 13474
De ïïeidemolen.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen 11.1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week': Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven),
Prjjs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel, Groote letters naar de plaats die zij
innemen,
Advertentiën bij abonnement op voordeeligó voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
yan 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen,
Intere. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Kennisgeving.
Inrichtingen «relke gevaar, schade
of hinder hunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders vak
Schiedam,
Gelet op de bepalingen der Hinderwet;
Brengen ter algemeene kennis, dat op
heden aan C. C. VAN DER HEIJDEN en
zijne rechtverkrijgenden vergunning is ver
icend tot oprichting eener z i n k- en 1 o o d-
g i eters wer k p 1 a ats, in hot pand,
staande aan de Schie no. 7, kadasier Sec
tie B No. 1315 (ged.).
Schiedam, den len December 1910.
Burgemeetter en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
BUITENLAND.
Schiedam, 2 Dec. 1910.
FRANKRIJK,
De enquête-commissie in de zaak-Ro-
chetto, ingesteld naar aanleiding van de be
schuldigingen als zou van overheidswege de
bankier Rochette onrechtmatig zijn gear
resteerd, zulks met speculatieve bijoogmer
ken, is gisteren met haar arbeid gereed ge
komen. Het voile gewicht van deze beschul
diging heeft de commissie na haar onder
zoek niet kunnen aanvaarden. Ilaar onver
deelde goedkeuring kan zij aan de ge
wraakte gebeurtenissen echter evenmin ge
ven, zooals blijkt uit de volgende conclu
sies, door haar met algemeenc stemmen aan
genomen, en die in den vorm van een motie
aan de Kamer zullen worden voorgelegd.
In deze motie wordt o. a. gezegd, dat do
Kamer besluit met alle wettige middelen liet
sparend publiek te z.ulien beschermen en
voorts de waarborgen te zullen scheppen,
die tegenover bediicgelijke emissies nood
z,nkelijk zijn en die de justitie behoeden \oor
onregelmatig ingrijpen en willekeurig op-
tieden der administratie. Verder wordt ge
constateerd, dat in Maart 1908 do minister
van binncnlandsche z.aken, de heer Clémen-
coau, zich in een justitieele zaak mengde
zonder met den minister van. justitie over
leg gepleegd te hebbenvoorts dat de pre
fect van politie, do heer Lépine, bij het
parket een schijnklager heeft geïntrodu
ceerd, die door een financier, tegenstander
van Rochette, werd betaald.
De Kamer erkent in _de motie, dat de ver
antwoordelijkheid voor deze feilen voor een
groot deel komt op rekening van de fou
tieve instellingendat'het dringend nood
zakelijk is aan deze onregelmatige praetij-
ken eon eind te maken en dat zij overtuigd
is, dat de verdeeling der justitieele politie
tusschen de uitvoerende en rechterlijke
macht een betreurenswaardige naijver tus
schen deze beide machten schept, waardoor
de justitie belemmerd wordt en een wille
keur mogelijk wordt gemaakt, die alle ver
antwoordelijkheid, door haar te verdoelen,
opheft.
De Kamer is besloten zoo gaat de
motie Verder om artikel*50 van het "Wet
boek van Strafvordering te laten vallen on
de geheele justitieele politie te concentrce-
ren on te organisecrcn onder directie en uit
sluitende controle der partijen, die vroeger
werkelijk aansprakelijk waren en verzoekt
den minister van justitie onmiddellijk ern
stige hervormingen voor te stellen om een
eind te maken aan het misbruik der proces
kosten en emolumenten aan deskundigen.
Voorts verzoekt zij den minister van finan
cien een lijst op te stellen en onder de afge
vaardigden te doen uitdeelen, van alle in
do laatste 20 jaar in Frankri|k geëmitteer
de waarden, waarop de loop der koersen is
aangegeven, en welke lijst ieder jaar zal wor
den bijgehouden.
Dat er in de Kamer, wanneer deze motie
in behandeling komt, nog menig hartig
woordje zal vallen, daarvan kan men zich
verzekerd houden.
GEMENGDE MEDEDEEHNGEN.
Roman naar het Duitsch van
OSWALD BERGENER.
Bissolati verklaarde Van meerling te
zijn, dat een dergelijk voorstel tot een
gunstig resultaat zou kunnen leiden èn
omdat Oostenrijk gebukt gaat onder Re
drukkende militaire uitgaven, èn omdat
m!en daardoor de bijzondere redenen zou,
wegnemen, die een hinderpaal kunnen vor
men voor een goede Verstandhouding.
Spreker wees op het groote belang voor
den vrede van zulk oen voorstel, gedaan
door mogendheden, behoorende tot het
Drievoudig Verbond, en hij verzekerde dat
een eventueclo weigering van Oostenrijk
niet als een daad van openlijke vij'and-
schap beschouwd zou kunnen worden,
maar dat Italië dan toch in allen gevalle
door het doen van het voorstel ten volle
zijn plicht zou hebben betracht.
O os tenrijk-Hongarij'e.
Bij doOosfcennjkscbe en de Hongaar -
sche Kamer is ingediend een wetsontwerp
tot verlenging van het privilege der Oos-
ten rijksc h-H ongaars oho Bank tot einde
1917. Er wordt geen datuml vastgesteld
voor de hervatting der betalingen in ge
munt geld, maar aan de Bank wordt het
recht toegekend zelf die hervatting aan
do beide regceringen voor te stellen op
oen oogenblik dat haar hiervoor het meest
geschikt voorkomt. Wanneer de beide Ka
mers do gelijkluidende ontwerpen hebben
aangenomen, woulen de betalingen in ge
munt geld verplichtend. Niet aanneming
door een der Kamers heeft dc verwer
ping der wet tengovolge. Het ontwerp voor
ziet een stijging dor aan belasting on
derworpen biljetten m'et 400 600 milhoen
kronen, liet winstaandeel voor ieder der
beide staten, wanneer het dividend hoo-
ger is dan 7 pGL, is van op 3/s ge
bracht
Turk ij e.
Dinsdag hebben, naar uit Saloniki wordt
bericht, een troep Monfenegrijnen vercenigd
met overgeloopen Albaneezcn, acht Turksohe
blokhuizen te Gusinje overvallen. Vier
Turksche soldaten werden gedood, drie ern
stig gewond, terwijl ook twee Muzelman-
sche boeren gedood werden en een groot
aantal gewond.
De Porte heeft te Cettioje een protest we
gens het gebeurde ingediend.
Verder wordt gemeld, dat uit het district
Dsjakowo 300 gewapende Albaueezen naar
Montenegro zijn gevlucht. Deze vluchte
lingen behooren tot die Albaneezcn, die,
omdat ze Mohamedanen waren, niet ont
wapend zijn.
De regeeringstroepen hebben, Volgens de
„Times", verleden Maandag in een gevecht
tegen de Droezen te Keiek 4 officieren en
77 man verloren.
Dinsdag worden twee Turksche compag
nieën uit hun stellingen verjaagd met verlies
van twee kanonnen.
heeft de nieuwe regeering gekozen, waartoe
ook Scoulas, Kunduros en Milonojanniz be
hooren. De mohammedaansche afgevaardig
den namen aan de stemming geen deel. De
nieuwe ministers hebben den eed afgelegd
op den naam van den koning van Grie
kenland.
Monaco.
De beweging, door de inwoners van Mo
naco op touw gezet, zal thans binnenkort
met succes worden bekroond.
De grondwet, die de vorst aan zijn „ge
trouwe" Monegassen geeft, bepaalt, dat geen
buitenlanders dat wil hier zeggen: geen
Franschen benoembaar zullen zijn tot
voorname staatsambten, en temt daarmede
aan de voornaamste grief der bevolking te
gemoet.
C a n a d aj
Uit Winnipeg wordt geseind, dat 700
afgevaardigden', Vertegenwoordigend 30.000
Canadeesche pachters naar Ottawa zullen
komen om aan het gouvernement voor
stellen te doen, teneinde geleidelijk te
komen tot instelling van Volledigen vrij
handel met het moederland.
De pachters vragen' ook algemeene ver
mindering van alle tolrechten, onder an
dere op wol, katoen, ijzer en huiden.'
E de Haan, 1 dezer te Port Said aange
komen.
Het lag in het voornemen van den com
mandant 2 dezer van daar te vertrekken
ter voortzetting van de reis naar Oost-Indiê.
(„St.-Ct")
Blijkens een bij het departement van ma
rine ontvangen bericht is Hr. Ms. pantser-
dekschip Friesland, onder bevel van den ka
pitein ter zee S. Woldringh, 1 dezer te
Tunis aangekomen. („St-.-Ct.")
Klas.
Blijkens een uit NederlancLsch-Indie ontvan
gen telegram is in hot Zuiden van de onder-
afdeeling Oost-Nias (residentie Tapanoeli)
door patrouilles verzet ondervonden te Hi-
lianaa (Boven-Gomo) en te Ewo (Boven-
Idane Tai). Aan onze zijde werden onbedui
dend gewond een Europeesch en licht ge
wond een inlandseh militair beneden den
rang van officier. De Niassers leden te Ewo
een verlies van 30 dooden; hun verlies te
Hilianaa is onbekend, („St.-Ct.")
Tweede Kamer.
De minister van binnen!andsche zaken,
de heer Heemskerk, beantwoordt in twee
den termijn de algemeene beschouwingen
over do begrooting.
Spr. belooft overleg over de Zondags
wet met de Vereeniging ter bevordering
van de Zondagsrust. In zake de Bakkers-
Ton liet Kofi I wet is do Minister voor gemteensehappe-
H. M. de Koningin heeft 100 gesehon- overleg; doch hij heeft voor de sociale
BINNENLAND.
Kreta.
De Kretenzische nationale vergadering
Italië.
In de Kamer heeft gisteren de socia
listische afgevaaidigde Bissolati oen motie
ingeleid, waarin de regeering wordt uit-
gonoodigd te trachten met Oostiennjk-IIon-
gaiije tot overeenstemming te geraken
over de bijeenroeping van een internar
tionale conferentie ter beperking der oor-
logs toerus tingen.
KOFFIE is duurder geworden, doch
kost nog steeds 1,50 per bus
van 1 Kilo (2 pond).
Kleinere bussen naar verhouding.
ken voor den arbeid op Koekoe (Midden-
Celebes), uitgaande van de Classicale Zen-
dingscommissie binnen de classis Arnhem.
H. M. de Koningin-Moeder heeft gister
namiddag te halftwee, met gevolg, een be
zoek .gebracht aan den Grooten Koninklijken
Bazar der fnma D. Boer Zonen in Den
Haag. Hare Majesteit vertoefde er ruim
een uur.
2 K. II. de Prins komt hedenavond
to 11 uur van het Loo in de residentiol
en zal dart morgenavond te 6 uur weer
vertrekken.
Er is morgen vergadering van 't hoofd
bestuur der Kon. Ned. Landbouwvereeni-
ging, waarvan Z. K. H. voorzitter
Consulaire dienst.
Bij Kon. besluit is aan don heer C. R. T.
Cauoé, op zijn verzoek, eervol ontslag ver
leend uit zijn betrekking van consul der
Nederlanden te Tamataie (Madagascar).
Do waarneming vail het consulaat is op
gedragen aan den lieer E. Ju de, aan wien
in het Fransch geschreven moet worden.
Onze Marine.
Blijkens bij het departement van marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. pantsersehip
Tromp, onder bevel van den kapitein ter zee
verzekering niet den indruk, dat de goede
wil tot overleg, overal aanwezig is. Spr.
komt dan terug op de Rotterdamsche de
coratie, het kerkgeschil in Dordrecht en
de Heldersche kwestie: de Regeering ver
scherpt geen verschillen onder het volk,
en men verwijt haar kleinigheden.
Grondwetsherziening en kiesrecht moe
ten wachten op de sociale hervormingen.
Voor deze laatsten is tariefverhooging on
misbaar, al verwijst de heer De Meester
ook naar Engeland.
Behalve tariefsverhooging is verbetering
der kustverdediging dringend noodig. D'eze
belangen en de sociale hervormingen vor
men het duidelijk omschreven zakelijk pro
gram der regeering, met welks uitvoering
thans hoog noodig moet worden aange
vangen in de Kamer.
Dan de minister van financiën, de heer,
Kolkman. Deze verklaart niet buiten do
ontwerpen, van wet te worden gehouden,
die groote kosten meebrengen. Spr. ver
dedigt het verzekeringsfonds en debatteert
met den heer Roodhuyzen ovex' hetgeen
onder volksmisleiding is te verstaan, wat
nog een incident oplevert tot slot dei!
algemeene beschouwingen.
Het begrootingshoofdstuk I, 5,Huis der
Koningin", lokt eenige oppositie uit en
wordt ten slotte aangenomen. De heer Ke
telaar stemt met do socialisten tegen.
41)
En toch hoe vredig steeg de blauwe
look op uit den nederigen schoorsteen, die
zich tusschen de boomou verhief. Hoe
poëtisch lag daar het huisje met de roode
muren en hot kleine tuintje, geheel omge
ven door statige, hooge boomani, die bescher
mend neerzagen op fiet oude dale. En hoe
mooi was dikwijls de belichting van de oude
herberg als de zon door dc boomen heen
door de vensters trachtte te gluren Voor
al ids avondrood alles in fantast,ischen gloed
zette. Maar ook in den morgen was hot
hier een heerlijk plekje. Ilagenloh althans
was geheel in verrukking toen hij voor het
eerst onder den grooten eik zich aan de tafel
zette om zijn koffie to drinken.
Aan een boomtak in den tuin was een
windharp opgehangen cn het morgenkoeltje
dat spelend over de snaren gleed ontlokte
daaraan een melancholiek accoord.
De knappe meid van den herbergier stond
voor hem en zette 'een grooten kop koffie,
brood, ham en zout voor hem neer.
„Kijk daar!" riep hij verbaasd. „Dat is
dan toch merkwaardig bent u niet het
zelfde meisje dat mij in Espenwiese eens de
deur opendeed Van do pastorie. Vergis ik mij
of bent ge werkelijk dc dochter van Knurr
Jinhn uit het heidedal?"
„Sinds wanneer bent u hier?" vroeg hij,
daar hij geen antwoord kioeg.
„Sinds Nieuwjaar.
„En waarom bent ge niet in dc pastorie
van Espenwiese gebleven?"
In plaats van antwoord te geven, zette
zij een boos gezicht. Verdriet en Wantrou
wen sprak er uit haai' mooi gezicht.
Daarop veranderde haar gelaatsuitdruk
king weer. Met groote zorg begon zij het
ontbijt op de tafel to rangschikken alsof zij
blij was iemand te kunnen bedienen die haar
niets kwaads deed of onhebbelijks zei.
Het gelukte hem niet haar aan hot praten
te brengen. Even later ging zij zwijgend dc
heiberg weer binnen.
Onder de arbeiders die onder Hagenloh's
leiding 'hier in het bosch werkten was er
oen, al oud, mager en wat gebogen van ge
stalte, die zich onderscheidde van de ande
ren. Ilij had in zijn jeugd op zee gevaren
en was dus voider geweest dan de meeste
bewoners van deze streek, die nooit ergeps
anders dan in dit bosch- en heideland ver
toeft hadden. liet was oen man van naden
kend (karakter. Ilagcnloh sprak graag met
hem. Ilij was een ver familielid van Knurr-
halin cn zoo lag het voor de liand dat zij
spoedig over dezen en zijn dochter Pechlena
aan 't praten geraakten.
Do man vertelde eerst een en ander van
Knurrhnhn's viouw. Zij was al spoedig
na,hun huwelijk ziek geworden. Toen zo,
na een langem tijd bedlegerig to zijn ge
weest, eindelijk weer op do been was, zag
ze er akelig uit en was zoo krom als een
door don storm gebogen boom. kwaadden
kende mcnschen zeiden dat Peter Knurr
hahn het gezegdewie zijn vrouw lief heeft,
die kastijdt liaar, in praktijk had gebracht.
Ilij zou haar op een Zondag de ruggegraat
stuk geslagen hebben.
Dat was de droevige inleiding van de ge
schiedenis van de familifc Knurrhahn die de
oude werkman Lehman aan Hagenloh in
bedachtzame woorden vertelde.
De arme vrouw had het niet lang meer
uitgehouden en toen zij Lena het leven had
geschonken, stierf zij. In haar graf te AJt-
lieido lag zij rustiger dan ze hot ooit in de
hut van Knurrhahn had gelial. En zeker
was de viouw, een zuster van den verteller,
naar zijn meening, naar den hemel gegaan,
want zij had verschrikkelijk geleden en was
onder dat alles toch deugdzaam gebleven.
De kleine Pechlena was opgegroeid onder
do zorg van dc grootmoeder. En hoe groe
ier zij werd, des te meer slaag kreeg zij
van haar1 vader.
„Wat een verbeeldingskracht heeft dat
kind," zei dei schoolmeester eens, „zij is
vol van nnievc gedachten. Zij gaat voort als
in een sprookjeswereld en in niets heeft zij
zooveel pleizier als in bloemen, kleuren en
mooie platen. Ik heb haar eens tegen een
vrouw hooren zoggen, dat als zij thuis kwam
de liaan door den mist haar toeriepKuke
leku kleine Pechlena, waar bon je nu?
Toen zij nog ouder was cn haar vader
haar steeds erger begon te mishandelen, zoo
als hij het ook haar moeder gedaan had,
verhuurde ze zich stilletjes als dienstbode
in de pastorie van Espenwiese. Op een
nacht liep ze bij haar vader weg en trok
door duisternis en nevel naar Espenwiese.
Hier vond zij wat haar naar •vriendelijk
heid en zachtheid verlangend hart verlang
de. liet wa3 hier vroolijk in huis en voor
slaag behoefde ze niet langer bevreesd te
zijn. Wat nog nooit gebeurd was, dat ge
beurde hier: Pechlena begon te zingen. Tal
van oude liederen kende ze, die zong ze nu.
Ze leerde ze aan de kinderen in de pasto
rie, aan Frits die op de latij nsche school
ging in Gruntanne, en ze leerde ze aan de
stille, altijd in gedachten verzonken Lize en
ook aan de vroolijke, altijd neuriéeaide Greta
zong zij ze voor.
Maar zo was nog nauwelijks ccnige weken
in de pastorie of daar kwam aan het licht
dat er eenige boeken van Frits gestolen
waren. Toen iets later de predikantsvrouw
met den inleg voor den winter bezig was
en ettelijke potten van zuur en zoet tijde
lijk neergezet waren in, een kast in het tuin
huisje, drong daar iemand binnen en stal
eenige potten van de smakelijke provisie.
Vóór dat Lena in de pastorie in dienst
kwam, was zoo iets nooit gebeurd.
Nu was het niet onbekeifd en op zich
zelf was daar ook niets tegen dat een
knecht van het landgoed in Espenwiese een
beetje het hof maakte aan de dienstmeid in
de pastorie, die zeer gevoelig was voor ieder
vriendelijk woord. Het was werkelijk zeer
te begrijpen dat hij haar gezelschap zocht
cn dat zij het hare deed om waar zij kon
hem tc ontmoetten.
Wat gebeurde er nu echter? Op oen
avond dat hij bij haar gekomen was en zij
in de keuken gezeten had, kwam liij bij het
weggaan langs de 'plaats waar de boeken
van Frits lagen. Hij pakte er eenige, zon
der dat Pechlena iets vermoedde. En hij
verkocht ze in Grüntanne. Wat kon zij
daar aan doen? Maar het kwam den domi
nee ter oore.
Deze man was het ook die op listige wijze
Lena uithoorde en van haar, zonder dat
zij er bij dacht, vernam welke heerlijkhe
den er in de kast van het tuinhuisje gebor
gen waren. En het gebeurde, weer op een
avond dat hij bij haar vandaan kwam, dat
hij in het huisje binnendrong en met potten
beladen er van door ging. Hij verkocht ook
dit in Grüntanne. Wat zou Pechlena daar
aan doen, kon zij het helpen? Maar het
duurde alweer niet lang of dominee Schnell-
dahin hoorde het. Hij kwam namelijk toe
vallig in den winkel waar do winterpro
visie van zijn vrouw verkocht was en deed
de ontdekking, toen hij, druk pratend, een
doosje lucifers van den koopman in zijn zak
stak. Dat was iets dat dommee vaak in ge
dachten deed als hij op huisbezoek was
een lastige, maar niet te overwinnen ge
woonte.
De dominee was echter veel te goedhar
tig om er iets van tegen Lena te zeggen.
Toen volgde de tijd van het. onderzoek
naar den dader van het geval met houtves
ter Wiesenreiter. Haar vader werd verdacht
en dit bezwaarde Pechlena zeer daar zij heel
wat schampere opmerkingen over haar vader
van de dorpers moest hooren. Zij dacht er
onder haar werk onophoudelijk aan. Ze kon
niet gelooven dat haar vader werkelijk de da
der was.
Maar toen hij spoedig daarop weer werd
vrijgelaten uit de voorloopige hechtenis,
leerde zij spoedig weer lachen en zingen.
(Wordt vervolgd.)
HIEDAMSCHE
is.
