63""" Jaargang
Zondag 4 December 1910;
lo. 13475
Dit fflMsr bestaat ait DRIE Wafa.
Eerste Blad.
I
De ïïeidemolen.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
'Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 125 franco
per 'post fl. 1.65. 1
'Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent. 1
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentién voor het eerstvolgend nummer moeten .des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën; Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
16 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 3 Deo. 1910.
VEREENIGDE STATEN.
De Vereenigde Staten zijn hot land der
trusts, bijna de geheele industrie wordt
er door het trustwezen beheersoht De
regeering doet reeds pogingen om deze
opeenhooping van liet kapitaal tot en
kele reuzenvermogens, welke alle er niet
toe behoorendo burgers en arbeideis tot
een bezit- en machtelooze massa neer
drukt, aan banden te leggen, daar zij er
de gevaren 'zeer wel van inziet. Over
het afdoende van deze maatregelen krijgt
men echter weinig dunk,! gezien het nog
steeds opbloeien van nieuwe trusts. Van
deze industriemonopolies hebben verschei
dene 'n beteekenis gekregen, welke zich vei
over de grenzen der groote republiek uit
strekt. De Standard Oil Camp. heeft een. pe-
troleum-monopolie, waaraan bijna'de halve
wereld is onderworpen. Voorts verwijzen
we naar het bananenmonopolie, dat den
geheelen bananenhandel in de Vereenig
de Staten, zoomede de transooeanische
verzending in handen, hoeft; en naar de
pogingen van Pierpont Morgan, om de
Noordatlantische stoomvaart tot óén mo
nopolie te vereenigen.
Thans is er een nieuwe wereldtrust in
aantocht. In de Vereenigde Staten bestaat
reeds lang de vleeschtrust. De enorme
exportslachterijen te Chicago zijn door aan
eensluiting langzameihand erin geslaagd,
niet alleen alle veemarkten van zich af
hankelijk te maken en aan de boeren de
prijzen voor te schrijven, maar ze heb
ben het zelfs zoover gebracht, het slagers-
bedrijf geheel in hun dienst to pressen
In zooveire het der vieeschtxus tgoecklunkt,
voorziet zij de slagers van vee, anders
levert zij hun uit de groote centrale slacht
plaatsen de halve dieren, die zij in den
detailhandel verkoopen, en ook wel reeds
toebereide vleeschwaren.
Het verzenden van zulke geslachte die
ren in speciale koelwaggons heeft een bijna
ongelooflijken omvang genomen. De sla
gers zijn daarbij tot agenten, of filiaal
houders van de vleeschtrust verlaagd, aan
wie ook nog do verkoopsprijs wordt voro-
geschreven. En wee dengene, die zich
tegen de trust verzet. Hem wordt geen
vee, geen vieesch meer geleverd, en wan
neer dat niet helpt, dan wordt hij door
een in zijn onmiddellijke jnabijheid op
gerichte concurreerende zaak met spot
prijzen in korten tijd geruïneerd.
Thans is de vleeschtrust tot do uitvoe
ring van een reeds lang gekoesterd plan
overgegaan. Hij heeft met' de export-
slagerijen van Argentinië, Nieuw Zeeland
en Australië een wereldtrust voor vieesch
in speciale „koel"-sloomsehepcn opgericht
Zeer opmeikelijk is, dat zij1 deze zaak
niet in de Vereenigde Staten vestigt,
waar de actie van den door democraten
bestuurden staat, wellicht te gevaarlijk zou
kunnen worden, maar in het buitenland.
Waarheen staat nog niet vast De export
slachterijen der genoemde landen zijn uit
den aard der zaak gecentraliseerde groot
bedrijven. De kleine ondernemer kan daar
aan niet meewerken. Er zijn voor noodig
slachterijen met enorme koelkelders, koel
waggons en bovenal een groot aantal
stoomschepen met .koelimichtingcn. Wie
deze vloot in handen hoeft, beheersoht den
overzeeschen handel in versoh vieesch
(ook het bananenmonopolie is gegrond op
enkele speciale tiansportschepen). Hier
mee zijn cle grove lijnen voor een we-
lelutrust in den vleesclihandel getrokken,
maar nog lang niet de grenzen voor liet
binnendnngen van de trust in het sla-
gersbedrijf in de verschillende landen. Dit
is het, wat vooral onze oostelijke na
buren bezorgd maakt, waar het platteland
niet in de vleeschbehoefte kan voorzien
en de vleeschnood dringend invoer van
elders noodzakelijk mankt. De Duitsche
pers dringt dan ook aan op scherpe
maatregelen tegen het dreigende gevaar.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Roman naar het Duitsch van
OSWALD HERGENER.
42)
Doch lang duuide hot niet of cr gebeurde
weer wat auders dat een schaduw wierp op
haar geluk. De kerk van Espenwiese brand
de af. Bij onderzoek bleek dat de minnaar
van Pechlcna de dader was geweest. Hij was
in de kerk gedrongen om te stelen wat daar
voor hem te halen was en ten gelde gemaakt
kon worden. Daarbij was het lampje, dat hij
bij zich liad, omgevallen en in een oogenblik
stond het gebouw in lichte laaie. De man
werd gearresteerd en Peclilena, die allang
genoejr van hem had, was daardoor van zijn
gezelschap bevrijd. Het ergste voor haar
was echter dat'men-haar voor de helpster
van den brandstichter hield. Men kende di
verhoudingen die tusschen hen beiden be
stond en dus lag het voor de liand dat men
do schuld van het onheil voor een deel aan
haar gaf. Ten onrechte natuurlijk want
Peclilena had er niets van geweten.
Het was alweer de vriendelijke wijze
waarop dominee Sehnelldnhin haar -beje
gende, die Lena hielp ook dezen zwaren tijd
te boven te komen.
Altijd moest zij echter gevoelen dat men
haar voor niet, veel bijzonders hield, omdat
zij de dochter was van Knurrhahn en
zoo liepen er-, steeds' weer kwade en laster
lijke kletspraatjes van haar. Allerlei booze
Streken werden haar toegeschreven. Ei' were
Engeland.
Vandaag hebben voor een zeventigtal
parlementszetels verkiezingen plaats.
Gisteren waren zonder tegencandidaat elf
unionisten en vier liberalen gekozen.
In Zuid-Manchester meldde de union is
tische candidaat zich' juist eenige minuten
te laat aan. Hij kon niet meer op de can-
didatenlijst woidcn geplaatst en de liberale
candidaat werd daarop gekozen veiklaard
De unionistische raad in de Ierschepio
vincie Ulster heeft, naar oen telegram meldt,
besloten een aanbesteding uit te schujven
voor de onmiddellijke levering van wapens
en amumtio.
Men twijfelt echter aan den ernst van
dit besluit en ziet er slechts oen bedrei
ging tegen de tegenpartij in.
Een Engelsch conservatief, die maar met
geiooven kon, dat de Canadeesche minis
terpresident Laurier werkelijk heeft bij
dragen tot het lersclie Home-Rulcfonds,
heeft 100 pond uitgeloofd voor xederpond,
waarvan bewezen wordt, dat het door Lau
rier gestort is. De Ierschc leider O'Counel
antwoordt hierop, dat tengevolge van deze
belof ie het fonds alweer met 2000 is aan
gegroeid, aangezien de premier een bij
drage van 20 pond had gestort
Duitschland.
Bij de tusschentijdsch'e .Rijksdagvorkie-
zing in het tot dusverre conservative dis
trict Labiare-lVehlau, is het tot een her
stemming gekomen tusschen den conser
vatief en den vrijzinnige.
O o s t enrijk-H ongarij e.
In Hongaarsche oppositiekringen ver
klaart men dat het ingediende bankwets-
ontworp een smadelijke nederlaag betee-
kent voor het door Hongarije ingenomen,
standpunt en dat men met alle middelen,
moet verhoeden, dat het ontweip lot wet
wordt. Aan het hoofd dier ontevredenen
staat de Justhpartij die het ontwerp reeds
bij de behandeling in de afdeelingen wil
bestrijden. De kringen der regeeringspartij
vatten de zaak, hoewel ernstig, toch min
der tragisch op. Men is er hiei van over
tuigd, dat binnen het kader van het ont
werp de heropening der betalingen in ge
munt geld, toch zeer wel mogelijk is. Wel
geeft men toe, dat de wet bezwaarlijk nog
m deze zitting zal kunnen worden afge
handeld. i
En toch wordt jn Duitschland niet ge
klaagd. De tsaar had dan ook niets iaan
te merken op den Rijksraad.
Vervolgens sprak G. over de landsver
dediging en meer speciaal over de hervor
ming van het departement van Marine,
De tsaar zeide Lierop1
„Wacht den uitslag der enquête af."1
Toen G. enkele woorden wilde zeggen
ten gunste van de studenten, Viel de tsaar
hem in de rede met oen: s
„De onlusten blijven aanhouden.":
En toen G. eindelijk sprak over do Fin
landsche wetsontwerpen, meende ,de tsaar
„Er mag geen tijd worden veiloren.'j
Met zulk een tsaar is inderdaad met
veel te beginnen en het zou niet te verwon-
deien zijn, wanneer, aangezien de tsaar
blijft, Goetskof heen ging.
veiteld dat zij het rundvee in den stal had
behekst. Zij had de gedaante van een groote,
zwarte kat aangenomen, zoo heette het
daarna, en ze was naar de boerderijen ge
gaan en had de melk uit de emmers der
melkmeisjes opgesnoept. En een ander wist
met groote zekerheid dat zij op een bezem
steel den pnstoriesehoorsteen uitgevlogen
was om de grootmoeder van den duivel een
bezoek te brengen.
In de Keistweek, toon Hngenloli in zijn
geboorteplaats was, liep de maat voor de
aime Peclilena over.
Dominee Schnelldahin werd op een -avond
in die week door den molenaar Wolkenstein
e i Gisela met de slee afgehaald. Zij zouden
een bezoek brengen aan de familie Wilda in
Giuntanne. In Gnmtannc bestond een ke-
gclclub, waarvan zij allen lid waren, maar
do molenaar had zich teruggetrokken, na
do tragedie met Walpurg. Nu zou liij voor
het eerst weer meespelen en samenkomen met
dt heeren Wilda, Schnelldahin, dokter
Eisenbart en houtvester Ileckenrot. Do ke
gelclub had haar zetel in het logement
„De ware Waldemar". Menige bal werd er
dien avond op do gladde baan geworpen.
Eu in den nacht werd de dominee even zoo-
als liij gekomen was weer weggebracht nl. in
de slee van Wolkenstein. Hijhad zich ge
huld in den grooten mantel van Wolken
stein, die voor dezen kouden rit exnres voor
hem was meegenomen. Bij de ruine van de
verbrande kerk hield 3e slede stil en ont-'
deed cle dominee zich van 3c ias, die hem
niet* weinig,te groot was en die hij over
zijn eigen jas heen had.
Merkwaardigerwijzewas sinds dien tocht
naar Grüntahtte domineo's winterjas spoor-
Portugal.
Donderdag is de nieuwe republikeinsche
rood- eu groene vlag te Lissabon ingewijd.
Een buitengewoon talrijke stoet trok van
het raadhuis, waaromheen matrozen, sol
daten en studenten waren opgesteld, naai'
de Avenue der Vrijheid, waar de menigte
voorbij de vlag defileerde.
Er heerschte buitengewone geestdriften
der de tallooze menigte, die de straten
vulde. i
De minister van binnenlandsche zaken
heeft meegedeeld, dat de nieuwe kieswet
reeds zeer ver is gevorderd. De minister
raad heeft besloten, dat al het mogelijke
zou worden gedaan, opdat de verkiezin
gen voor de constitueerende vergadering
uiterlijk nog in den loop van Maart van
liet volgend jaar konden plaats hebben.
Rusland.
Do voorzitter der Rijksdoema, Goetskof
heeft onlangs op een audiëntie bij den,
tsaar verslag gegeven van de werkzaam
heden der Doema. Dit onderhoud moet een
wending hebben genomen, welke volgens
het gerucht Goetskof heeft doen besluiten
zijn ontslag te nemen.
Goetskof had zich o. a. beklaagd over
den Rijksraad, die stelselmatig alle her
vormingen in den weg staat en ophoudt,
met name de wet op verdraadzaam-
beid m godsdienstige aangelegenheden. De
tsaar antwoordde, dat het ei in Duitschland
met den Rijksdag niet beter voorstond,
loos verdwenen. Het was of de talrijke mui
zen van de pastorie het kleedingstuk ge.
heel hadden opgeknngd.
Dagen huig wefd de pastorie van bene
den tot bonen doorzocht. Alle kasten wer
den geopend en uitgehaald. Maar wat ge
vonden weid, domincc's beste jas niet. Er
zat niet anders op dan dat dominee Schnell
dahin er zonder ias (want hij had er maar
één) op uit moest om zijn gemeenteleden op
te zoeken. Het waren koude tochten die hij
zoo had door sneeuw en vorst naar zijn zie
ken en armen. Alles wat hij had om zich
tegen de koude te beschermen was een oude
plaid, verkleurd en dun, maar toch betor
dan niets.
Hij ging naar Gi üntanne en vroeg in het
logement waar zij gekegeld hadden of nie
mand zijn jas had gezien. De waard herin
nerde zich zeer goed dat. hij den dominee
bij liet heengaan in een jas had geholpen,
maai' of dat de gezochte was, wist hij niet
Er was geen jas blijven hangen.
Ook naar den Ïïeidemolen stuurde hij een
boodschap, maarook daar wist men geen
licht te ontsteken in zake deze zonderlinge
verdwijning. Onderzocht werd zelfs de slede,
maar eveneens zonder resultaat.
Toen gebeurde het op een middag dat er
een troep kinderen in de dorpsstraat bijeen
stond' waarvan er een, toen Pechlena voor
bij kwam, luid rïepKijk daar, kijk daar
overjasdief, overjasdief
Lena bleef ontzet staan. In haar woede
greep zij den bengel bij den kraag en gaf
hem een flink pak slaag. Buiten ziclvzelf
van smart en woede, snelde ze toen naar do
pastorie, waar zij zich het liefst in een don
kei' hoekje had teruggetrokken. Maar de
Italië.
Bij de beraadslagingen over de begrooting
heeft de minister van buitenlandsche zaken,
San Guïlano de buitenlandsche staatkunde
van Italic besproken, welke, zoo zeide hij
o a., stieeft naar het behoud van den vrede
en bovenal naar de handhaving van den
tcrritoiialen status quo. Hij sprak verder
van de hechte grondslagen van hot Drie
voudig Verbond en noemde de hartelijke
vriendschap met Frankrijk, Engeland en
Rusland in volkomen overeenstemming mot
den geest van dit vrbond.
De veihouding tot Oostenrijk besprekende,
verklaarde hij aan den gezichtseinder geen
enkele reden tot oneenigheid tusschen beide
landen te zien. De beide regeeringen hebben
de weinig beteekenende grensincidenten tot
beiderzijdseh genoegen geschikt. Geen enkele
staat mag zich mengen in de binnenlandsche
aangelegenheden van een anderen. Dat hot
iiiedentisme bestaat, valt niet weg te cijfe
ren, de groote meerderheid echter v an hot
Italiaansche volk wenscht niet alleen den vre
de, maar ook, dat er vertrouwen en harle
lijkheid heersche jegens buren en bondge
nooten. De oorlogstoerustingen van Oosten
rijk en Italië zijn geenszins togen elkander
gericht.
De betrekkingen met Turkije ziin van
zeer vriendschappelijken aard. Turkije ont
kent, dat daar te lande wantrouwen wordt
gekoesterd ten opzichte van de economische
bedrijvigheid van Italië in Tripolis, erkend
moet echter worden dat daarvan herhaalde
lijk blijkt.
De minister voegde daaraan toe, dat liet
overbodig is te veiklaren, dat Rome onaan
tastbaar blijft.
de regeeringsverklaring in de Kamer werd
voorgelezen, hetgeen deze ministers ech
ter izouden hebben geweigerd. Het kabinet
zal (daarom heden ffi zijn geheel voor de
Kamer verschijnen en wanneer liet een
votum van vertrouwen krijgt na enkele
dagen zijn ontslag nemen. Hierop zal Hakki
pasja dan, m,et weglating van de genoemde
ministers, een nieuw, kabinet vormen.
De [Kon a la n t i n op el s clie bladen melden,
dat nieuwe gevechten hebben plaats gehad
tusschen de Turksche troepen en de Droe-
zen hij ICezac. De Droezen verloren 1500
dooden en gekwetsten, de Turksche troe
pen 50 dooden en gekwetsten.
Tien Bulgaren zijn, naar uit Konstanti-
nopel wordt bericht, tot levenslange gevan
genisstraf i veroordeeld, wegens hun lid
maatschap van het Bulgaarsche comité.
Te Kruchero werden vijftien leden tot
16 jasr dwangaibeid veroordeeld.
Te Monastir zijn Donderdag twee Bul
garen i en vijf Albaneezen tei dood ge
bracht. i i
Vereenigde Staten,
De pleger van den moordaanslag op
den New-Yorkschen burgemeester Gaynor,
James Gallagher, verscheen Woensdag voor
den rechter te New-York, onder beschul
diging een gewapeaden aanslag te heb
ben gepleegd. De aanklacht betreft echter
slechts het kwetsen van den hoofdambte
naar Edwards, die op het oogenblik van
den aanslag met Gaynor stond te praten
en eerst bij bet derde schot werd gewond.
Bovendien wordt Gallagher beschuldigd
van het dragen van verboden wapens.
De aanklacht wegens een aanslag op
Gaynor zal in verband met de bepalingen
van de Amenkaansche strafwet, eerst na
veiloop van een jaar in behandel mg ko
men, daar, zoo de burgemeester binnen
dien tijd mocht sterven, de dader vervolgd
wordt wegens moord, terwijl hem later
slechts een aanval, met de bedoeling man
slag: te plegen, ten laste kan worden ge
legd.
T u r k ij e.
Donderdag £Iieeft de ministerraad over
de positie van het kabinet beraadslaagd
Naar .verluidt zou van de ministers van
landbouw en onderwijs door het Jongturk
sche teomité zijn geeischt af te treden vóór
zaak was daar niet mee uit. Nauwelijks was
het bekend in het dorp dat Lena één der
kinderen liad geslagen of eenige vrouwen
trokken naar de pastorie en maakten daar
een lielsch lawaai, Tevergeefs trachtte domi
nee Schnelldahin haar tot kalmte te bren
gen. Ilij liet ze binnen, maar toen er geen
eind kwam aan het gekijf, had liij er einde
lijk genoeg van en dieef haar de deur uit
Maar zij gingen nog niet dadelijk heen
Voor de vensters bleven ze staan m de
sneeuw en scholden op Lena, die zij op
allerlei wijze bedreigden.
De predikant was hoogst verontvvaardigc.
over het ruwe optreden van de vouwen, die
hij als zoo goed en deugdzaam meende te
kennen. Hij trachtte Lena te troosten, alles
had hij wel willen doen om het meisje haar
verdriet te vellichten.
Maar zij het zich niet troosten. In den
Kerstnacht liep zij weg uit de pastorie met
haar pakje onder den ann. In dezen kouden
nacht kwam zij uitgeput in de hut van
haar vader terug.
Hier hield, ze het vol tot Nieuwjaar
langer niet, want hij sloeg haar iederen
dag meer en ongenadiger. Op Nieuwjaars
morgen pakte zij haar bundeltje weer bij
elkaar en liep weg. Waarheen zij wilde
wist ze niet. Voort was ze gegaan, door
bosch en hei, tot ze eindelijk bij de her
berg aan den kruisweg kwam, verkleumd
en uitgehongerd. i
Hier wilde men haar wol in dienst nemen
en zij sloeg^toe en weid dus dienstbode van
den wantrouwenden, luimeurigcn en weinig
spraakzamere waard Waldtspeeht en de even
weinig spraakzame ega van don nmn. Hier
vond zij onderdak'en voedsel, hier liet men
BINNENLAND.
Yan liet Hof.
Z. K. II. de Prins, die gisteravond laat
van het Loo in de residentie is gekomen,
gebruikte hedenmiddag het noenmaal bij
H. M. de Koningin-Moeder.
Corps diplomatique.
De heer Johnstone, de nieuwe Britsche
gezant bij het Ned. hof is te 's-Gravenhage
aangekomen en heeft dadelijk intrek geno
men in de gezantschapswoning aan het
Westeinde.
Hij maakte hedenmiddag zijn opwachting
aan den Minister van Binnenlandsche Za-
haar stil haai' gang gaan en viel haar niet
noodeloos lastig.
In eenvoudige, bedachtzame woorden had
de ai beider deze meikwaardige geschiede
nis, dit brokstuk uit liet leven van Knurr-
hahn's Lena verteld. Iiagenloh wandelde
met hem, terwijl twee andere arbeiders voor
uit waren, met den meetstok. Hagenloh
bracht het gesprek op het tragische einde
van den houtvester Wiesenreiter. Hij sprak
over het geheimzinnige i.n deze zaak en
vioeg of er geen mogeüjkhoid bestond
om dat raadsel op te lossen.
„Als de rechtbank geen licht kan ontste
ken, dan zal het wel een raadsel blijven,"
zei Lehmonn ontwijkend.
„Maar er zijn toch zeker menschen in
deze streek die meer bizonderheden weten
en den dader kennen," zei Hagenloh.
„Dat kan wel zijn; maar wie het weten
bchoorcn tot die sooit mannen die zeggen:
liever laat ik mij ophangen dan dat ik mijn
kameraad voiraad. En misschien zijn er
ook nog andoren, die er wel meer van we
ten, maar zwijgen uit vrees anders bloot te
staan aan de wraak van den moordenaar
van Wiesenreiter. Het gerechtshof begint
daar niet veel tegen cn de dader lacht de
mannen van diet recht, die meenen zoo slim
te zijn, achter- hun rug uit."
„Zoo heb ik je zwager Knurrhalm ook
verdacht dat hij er meer van weet," zei
Hagenloh rustig, schijnbaar zonder bijbe
doeling, maar daarbij met scherpe oogen
kijkend in het gezicht van zijn metgezel.
Deze zag hem van ter zijde aan, begreep
terstond dat Hagenloh hem trachtte uit te
hooren en lachte oven spottend,
1 fTFordt vervolgd.)
COURANT
i i *i
