63"* Jaargang
No. 13490
Donderdag 22 December 1910
Eers Ie Blad.
De ïïeidemolen.
Deze courant verschijnt d ag e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £1.1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
- Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Ilaven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fL 0.92; ieder© regel meer
15 cents. Reclames 30 cent por regel, Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden, larie ven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Bericht.
Zij, die zich met ingang van '1 Jan.
a.s. op de'„Schiedainsche Courant" nbou-
ueeren, ontvangen de tot dien datnin
verschijnende nummers gratis.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam
brengen ter algemeone kennis, dat met
ingang van Donderdag 22 December a.s.
de Oranjebrug weder voor bet verkeer
met rij- en voertuigen zat worden open
gesteld.
Schiedam, 21 December 1910.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
De Commissie voor Gemeentewerken te
Schiedam, is voornemens op Dinsdag 27 De
cember a.s. des Voorrniddags ten il uur, op
het Bureau van Gemeentewerken aan de
Korte Haven aldaar aan tebesteden
de levering van
ijzerwaren, gereedschappen, horstels,
doeken, drogistartikelen en ver
dere materialen
ten behoeve van den dienst der gemeente
werken. geduiende het jaar 1914.
tm bestek ligt ter inzage op het Bureau
van Gemeentewei ken en is ter Gemeente
secretarie (aldeeling A) tegen betaling van
25 cents verkrijgbaar
De gezegelde inschrijvingsbiljetten moeten
in eeo sesloten enveloppe, waarop een aan
duiding, ds't zij een inschrijvingsbiljet bevat
vracht\>q wolden ingeleverd in de op liet
Bureau van Gemeentewerken aanwezige ge
sloten bus, vóór das voormiddags 10 uur
van den dag van aanbesteding.
BUITENLAND.
Schiedam, 21 Dcc. 1910',
FRANKRIJK.
In de Fuuische Kamer is gisteren de
spoorwegstaking weder aan de orde geweest,
.meer speciaal de kwestie, wat er mot de
ontslagen spoorwegbeambten zal gebeuren,
zulks naar aanleiding eener van socialistische
zijde ingediende motie, waarin hun onmid
dellijke indienstneming werd geëischt. De af-
gevaauligde Pecluidie verklaarde namens de
commissie voor openbare wei kon, dat deze,
ondanks 'den wensoli om haar sympathie aan
de spooi wegmannen tc beluigen, met eenpa
righeid van stemmen heeft beslist, dat de
kwestie van hun wederindienststelling een
politieke kwestie is, welke slechts de regeer
ring aangaat, en buiten dö bevoegdheid ir
commissie ligt. Persoonlijk echter, verklaar
de de/c spr., was hij eiover verwonderd, <1. it
de vegecring niet gemeend heeft ecu man1-
icgei te moeten nomen om de gemooderci
wat tot bedaring te bron genu
Een motie van don afgevaardigde Brousse
tot opschorting dor discussie totdat de spoor
wegdienst wecler noimaal zal zijn, werd ver
worpen met 454 tegen 78 stemmen.
De afgevaardigde Ceccakli lichtte vervol
gens een motie toe, waarbij de regeering
wordt uitgenoodigd onmiddellijk alle ontsla
gen spoorwegarbeiders, die zich niet schul
dig hebben gemaakt aan daden van geweld
of sabotage, weder in dienst te stellen en de
maatschappijen te gelasten, ook harerzijds de
ontslagenen weder aan te nemen met voor
behoud echter van het recht om de dossiers
dor beambten, die onder1 de categorie sabo-
toure gerangschikt rijn, te onderzoeken.
De heer Berteaux verweet minister-presi
dent Briand, dat deze zijn invloed bij de
maatschappijen niet naar behooren had doen
gelden, ter voorkoming van de staking, waar
op Briand verklaarde, dat de regeering
niet werkeloos is gebleven. De belangheb
benden hadden reeds do voorgestelde maat
regelen goedgekeurd en daarna een begin
van uilvoering gegeven, maar het succes en
de resultaten s van die maatregelen hadden
de leiders van de stakingsbeweging veront
rust, weshalve zij snel tot de staking waren
overgegaan.
Toen de afgevaardigde Berteaux verzocht
om terugneming der beambten, die z,ich niet
aan ernstige feiten hebben schuldig gemaakt,
verklaarde do minister-president, dat geen
enkel ontslag, uitsluitend wegens de staking,
gehandhaafd zal worden, maar dat er
geen sprake kan ziin van een algemeenc
amnestie. De regeering wil socialen vooruit
gang, maar tevens orde. Alleen wanneer
daaraan de hand wordt gehouden, zal hij
aan het bewind blijven.
Jaurës vor/oclit de Kantor te eischen, dat
alle spoorwegbeambten weder in dienrt zul
len worden gesteld.
De regeering stelde de kwestie vim ver
trouwen en aanvaardde, de volgende moiio
van Itabier: „De Ivamcr, acte nemend van
de verklaringen der regeoring, spreekt bet
vei trouwen uit, dat de regcering de herzie
ning van de gevallen van ontslag ter hand
zal nemen met een brcede opvatting van
welwillendheid en menschlicvondheid en in
dien geest ook invloed zal oefenen op dc
maatschappijen. Deze motie werd aangeno
men met 405 tegen, 90 stemmen.
GEMENGDE MEDEDEEL1NGEN.
De eindcijfers zijn als volgt: liberalen
271, unionisten 272, leden van dc arbei
derspartij 43, Redmondisten 74, Obrie-
nisten 10.
De unionisten winnen 28 zetels en ver
liezen er 29, de-liberalen winnen 23 en
verliezen 26, de arbeiderspartij wint 4 ze
tels van de unionisten en één van de libe
ralen, en verliest er 3, de Redmondisten
winnen 2 zetels van de unionisten en 3
van de Obrienisten en verliezen er 2 aan
de Obrienisten.
Het parlement zal op 31 Januari bijeen
komen, de plechtige opening door den
Koning -zal echter eerst op 6 Februari
plaats hebben.
Roman naar het Lhiitsch van
OSWALD BERGEN ER.
F r a n k r ij k.
Maandag is in do Kamer een motie van
den afgevaaidigde Lcboucq rondgedeeld,
welke motie door 227 afgevaardigden was
onderteekend en waarin het reeds een twin
tigtal jaren telkens weer bespreken plan
van Bouquet do la Grye om een Kanaal
tusschen Parijs en Rouaan te graven, tot
een zaak van openbaar belang wordt ver
klaard. Na deze voorgeschreven formali
teit kan het plan door de Kamer in be
handeling worden genomen. De kosten van
uitvoering ervan worden op 300 millioen
fres. geschat.
Dc burgemeester van Duinkerken h'eeft
aan een journalist verklaard, dat de stad
wegens het gebrek aan goederenwagens
tenorme schade lijdt. Op de havenkaden
liggen thans 25.000 ton goederen opge
stapeld en er is zeer gegronde vrees, dat
de vreemde schepen, die hun lading niet
kunnen lossen, ten slotte het wachten
moede zullen worden en naar Belgische ha
vens zullen vertrekken. Reeds is een schip,
dat vijf dagen vergeefs had gewacht, naar
Gent vertrokken. De secretaris van de Ka
mer van Koophandel vei zekerde dien zelf
den journalist, dat do door dozen mis
stand aan den Duinkerkschen handel toege
brachte schade dagelijks 100.000 fraens
bedroeg.
©enemarke n.
Minister-piesident Berlsen heeft bij het
Folkelhmg een voorstel tot _grondwets\vij
ziging ingediend, volgens hetwelk aan
vrouwen en dienstboden kiesrecht veileend
wordt en waarbij de kiezeislceftijd van
30 op 25 jaar gebracht wordt. Tevens
wordt voorgesteld, liet aantal der algevaar
digden te brengen vim 114 op 132, ter
wijl een nieuwe indeeling van het land
in kiesdistricten zal plaats hebben.
Engeland.
Gisteren zijn de laatste drie uitslagen be
kend geworden. Gekozen weiden nog een
libexaal, een Redmondist en een Obrienist.
Sp anj e.
De Cortes houden zich op 't oogcnblik
met een kwestie bezig, welke in een schan
daal dieigt te ontaarden. De republikein-
sche afgevaardigde Lerroux wordt beschul
digd, dat hij den gemeenteraad van Bar
celona heeft weten te bewegen tot oen
willekeurige vergeving van publieke le
veranties en daardoor de stad een schade
van millioenen te bobben berokkend. In
do Cortez kwam het tot een "heftigen twist
tusschen Lemmx's aanklager Ven tos a en
zijn vriend Iglesias, waarhij handtastelijk
heden slechts met moeite konden worden
oorkomen. Een ander aanvaller van Ler
roux, Miro, werd door den beschuldigde
zelf en door Iglesias tot een duel uitge
daagd. Alle pogingen van den voorzitter
om te bemiddelen, leden schipbreuk. Dc
Indus triooien van Barcelona hebben een
campagne tegen Lerroux en den van hem
afhankelijken radicalen gemeenteraad be
gonnen. Er hadden reeds groote straatbe-
toogingen plaats en men vreest voor op
roer.
Ita lië.
Een medewerker van de Milaneesche
Perseveranza" heeft te Freiburg in Zwit
serland een langdurig onderhoud gehad
met prins Max van Saksen, waarin dezo
hem mododeeling deed van zijn ideale po
gingen tot verecniging der Grieksch- en
Roomsch-Katholieke kerk, en de bewccgie-
denen, waarvan hij uitging.
Do prins verklaarde, dat hij niets anders
had gewild dan tot de oplossing van een
probleem, dat zjjns inziens het belangrijkste
vraagstuk voor do katholieke kerk is, een
steentje bij te dragen. Met het oog op de
omstandigheid, dat do katholieke volkeren
zich van de kerk afwenden, moesten deze
door de Griekscli-orthodoxe naties worden
vergangen.
In het tijdschrift „Rome en het Oosten"
had hij geen aggressievcn toon tegen de
dwalende broederen aangeslagen, maai' ge
meend tegemoetkoming en onpartijdigheid
te moeten toonen. De katholieke kerk was
immers ook bereid geweest aan de Oös-
tersclie katholieken volkomen vrijheid der
riten toe te staan. De moeilijkheid ligt
z. i. nog in ecnige dogmatische en disci
plinaire punten. De prins meende, dat,
ook met het oog op het gevaarlijke door
dringen van het protestantisme en den in-
wendigen strijd in de Oosterscho keiken,
dat het juiste oogcnblik is gekomen om
aan te stevenen op de vcreeniging.
Do prins verklaarde verder, clat hij ge-
jneend had in volle overeenstemming met
de kerk te handelen, toen hij zich in liet
artikel tegemoetkomend had betoond. Hij
zag in, dat hij zich vergist had on als pries
ter zou hij weten zijn plicht te doen. Maar
op dat oogenblik had hij van Rome nog
geen verzoek gekregen om zijn opvattin
gen to herroepen, of ook slechts een vcr-
oordeeling van zijn artikel ontvangen, uit
gezonderd dan de mcdedoeling der „Os-
servatore Romano".
De Roeinsehe bladen melden, dat de mi
nisterraad met oen wetsontwerp tol Mesiccht-
herzicning is gereed gekomen. Het bevat
57)
Die vogels daar in de kruinen der beo-
men, wat doden ze anders dan hem roepen,
dan hom lokken om bet boschpad op te
gunn, vooit onder, eiken en beuken, in do
richting van den molen? En toen hij wer
kelijk onder de boomon trad, was het hem of
de vogels nog luider jubelden, hem begroe
tend vol geestdrift.
Ilij begon zich beter te gevoelen. De be-
nveging in de lucht werkte genezend on heil-
izuam op hem. Het was hem of een wonder
lijke kracht plotseling door zijn adelen
stroomde, of hij aangeraakt werd met een
tooverstnf, die uouderkiacht bezat.
Verder ging hij. Bij de bloeiende boomon
bleef hij staan, keek naar groen en bloe
sems. 'Alles leek hem zeldzaam mooi, alles
nieuw, iets dat hij heden voor het eerst zag.
Met iedeien stap kwamen nieuwe verrassin
gen, wondeien van kleur en van schoonheid,
en een 'zalig gevoel kwam cn bleef in hem.
Langs een zacht glooiend' pad kwam hij,
voorbij bloemen en heesters, na een lange
wandeling op een heuvel, clie alè con hoog
duin; midden in het eenzame bosch lag.
Toen het hem gelukt was boven tc komen,
voelde hij zich zoo vermoeid, dat hij,op don
broeden tronk van een eikeboom moest gaan
zitten om uit te blazen. Zoo groot was do
tronk dat Hagenloh tot de conclusie kwam
dat do eik in zijn goeden tijd een geweldige
reus moert zijn geweest, die ver boven de
boomon daar omheen uitstak en hoogmoedig
in de \eite keek. De tijd had hom echter
ten slotte neergehaald, voorbijgegaan was
zijn trosoh beslaan, zooals alles" -dat op nar
de zich trots verhief eens moet vergaan
tot slof.
Ilagonloh keek van de hoogte over het
bosch? dat hem met zijn golvende lijnen deed
denkon aan een groen meer, dat zich uitstrek
te zoo ver als ziin blik mikte, llcol in de
verte zag hij onduidelijk den toren van
Eulenhorst oprijzen, veider links den molen
van Altheido, waarvan de wieken vroolijk
rondgingen, de zeilen schitterend in het zon
licht. Het was hom een zeldzaam .genot den
horizont to verkennen. Hij zocht naar nog
meerdere punten, die bijzonder hoog waren
en daardoor dc aandacht trokken. Zoo ge
lukte liet hem weldra de hoogo populier tc
ontdekken die in de buurt van -den heidemo-
len stond. Daarop bleef zijn blik lang ge
vestigd, Want daar was het dat hij wist dat
Gi-solu zich bevond, verlangend naar hem,
ongerust over hem na de boodschap van dok
tor Eisenlinrt. Allerlei drooraen ontwaakten
in hora, terwijl hij naar de slanke populier
tuurde.
Doch naast de blijde herinneringen, die de
boom in hem wakker riep, herinneringen
uit den eersten tijd, door hem vlak bij die
populier doorgebracht in het kleine huisje van
Lehnmnn, kwamen weldra ernstiger gedach
ten. Ilij dacht aan het avontuur dat hij met
den arbeider, Kooroek op 't landgoed Eulen
horst had gehad.
Hij had den vorigen dag hot plan opge
vat om heden in de vroegte al naar de hout-
\esteiij tc gaan om daar maatregelen te be
ramen tegen Peter Knurrhohn. Maar hoe
hij dat in de gegeven omstandigheden kun
nen doen?
I Lij voelde zich zeer vermoeid en door de
wandeling had hij hier en daar pijn gekre
gen. Misschien was het toch wat gewaagd
van hem geweest om zoo zonder iemands ge
leide het bosch in te gaan. Als nu die wagen
van den molen maar kwam die moest
toch eindelijk komen, zoo dacht hij. Hij re
kende daar zoo vast op alsof hij een geheim
zinnige iKXxlsehap had gekregen, die hem
hieromtrent do grootste zekerheid had ge
bracht.
In droomerig wachten bleef hij zitten
steeds verlangend starend in de richting van
den molen, vanwaar hij redding verwachtte
Hij kon een groot- gedeelte van den weg naar
het heidedal zien, maar daarop bewoog zich
nog steeds niemand.
Terwijl hij daar zat tooverde zijn fantasie
hem een droombeeld voor
Ilij zag zieh-zelf voortgaan door hot bosch
tot aan den kruisweg. Van den anderen kant
kwam een weg, die door groene en zonnige
volden op den kruisweg toekronkekle. Daar
langs kwatn een slanke meisjes-ge talie aan
smaakvol gekleed maar toeh zcor eenvoudig
en huiselijk. Erisch waren dc kleuren van
haar schort, frisch was haar lief gelaat, dat
hem steeds bekender toescheen, hoe dichter
zij bij hem kwam. Recht en flink was haar
houding, vlug en zwevend echter haar gang
Hij kende maar één meisje dat zoo liep, dat
hij nooit zou kunnen vergeten,
Hij zag haar lachen, terwijl zij nader
o. a. een uibreiding van het kiesrecht, ver
plichte stemming en verandering der bepa
ling over de onvereenigbaarheid van het Ka-
moilidmaatschap met andere ambten.
Het ontwerp zou dezer dagen aan de Ka
mer worden voorgelegd.
Pcrzië.
Britsch-Indische bladen melden, dat de
stad Sjiras in Zuid-Perziè, geheel van het
verkeer met de buitenwereld is afgesneden.
Do postdienst is gestoord, zoodat brieven
van Ispahan 26 dagen over de reis doen.
Het heet, dat het Jodenkwartier der stad
geheel verwoest is, waardoor dc handel
belangrijke schade lijdt.
'1 urkije.
De minister van de evkais, d, z. de
vrome stichtingen, heeft zijn ontslag geno
men. De sultan heeft dit aangenomen en
tot zijn opvolger benoemd den vice-voorzit-
ter der Kamer, Cheiri.
Volgens de laatste berichten uit de be
trokken streken is de toestand in Albanië
zoowel als in Yemen hoogst Bedenkelijk.
De Turksche bladen schrijven dit toe aan
vreemde invloeden, ofschoon hoogstwaar
schijnlijk, ten minste wat Albanië betreft,
ook het terugtrekken van do troepen tot
een hernieuwd opleven der onlusten geleid
zal hebben.
Kreta.
De Kretenzische Nationale Vergadering
heeft op de laatste nota der beschermende
mogendheden -een adres van antwoord op
gesteld, waarin zij met smartelijke teleur
stelling protesteert tegen de door de mo
gendheden gebezigde uitdrukking: „Turk-
sclie souvereiniteit", welke uitdrukkingen
in vroegere nota's nooit zijn voorgekomen.
Veider spreekt het adres den wensch uit,
dai de mogendheden een annexatie van
liet eiland door Griekenland zullen goed
keuren.
kwam. En wachtend bleef hij staan bij den
handwijzer op het kuiLpunt Nu was
zij vlak bij hem, ging op hom toe, knikte
hem vriendelijk toe maar ging hem
daarop voorbij, den weg op waarlangs hij
gekomen was, steeds verder voort door de
gioene velden en het bosch in. Vol gratie
hield zij haar blauwe japon op en sierlijk
was ieder van haai bewegingen. Zij keek
echter niet éénmaal om en scheen alleen oog
oog te hebben voor do korenvelden links en
rechts on voor de groene boonien vódr haar,..
Nog even en zij was zoo ver weg, dat hij
haar gestalte nog slechts vaag kan onder
scheiden.
Ilij legde de liand boven dc oogen om
haar beter te kunnen zien. Nog steeds zag
hij haar frisch blauw kleed en haar bewegin
gen kon hij nog volgen. Hij ging wat liooger
den weg op om lmar nog langer te kunnen,
volgen nu verdween haar gestalte half
achter een korenveld Hij zag nu in de
verte een Huisje, dat achter boonien, groen
en bloemen half verscholen stond blauwe
rook kringelde vredig uit den schoorsteen
op. Het zag er vriendelijk uit en noodigdo
tot binnentreden Op dit huisje 'ging zij
toe en verdween daarin
Door angst en verlangen aangegrepen,
deed Ilagenloh een poging om zich met ge
weld van rijn boomslronk op te richten om
daarna den heuvel nog iets verder te be
klimmen. 4
Op dit oogcnblik klonk er op geringen
afstand achter hein een schot uit Jiet bosch.
Hij sloeg mot do armen in do lucht on
trachtte op te'staan. Maar na een korte wor
steling en vergeefsche inspanning zonk hij
Mexico.
De berichten over een nederlaag dep
regeeringstroepen hij Chihuahua worden,
van verschillende zijden bevestigd. Tc Was
hington is o. a. uit Chihuahua bericht ont
vangen, dat daar een trein vol gewonde
soldaten van de regeeringstroepen is aan
gekomen.
Het bericht, dat een trein met 500 man
versterkingen, die Zaterdag van Chihuahua
naar Navarro was vertrokken, bij Pader-
nales door do opstandelingen aan stuk
ken is geschoten in den bergpas, die be
kend staat als de Mal Paso, wordt be
vestigd.
Officieel wordt medegedeeld, dat eï 21
dooden, 10 vermisten en 42 gewonden zijn,
waaronder kolonel Guzman, de comman
dant. De verliezen der opstandelingen zijn,
onbekend.
rochelend achterover en gleed van zijn boom
stronk af. Hier bleef hij bewusteloos liggen,
terwijl het roodo bloed uit een wonde in zijn
mg langzaam begon tc vloeien. Hij lag daar
op het gras en de bloemen en de kinde
ren dei lente werden langzaam met zijn bloed
rood gekleurd
Een half uur later ongeveer kwam do
wagen van den molen langs den bosch weg
voorbij den heuvel. De koetsier Erïedrich
zag Hagenloh liggen, zonder hem eerst te
hei kennen. Hij maakte er den molenaar
Wolkcnstein, die achter in den wagen zat,
op attdnt. Die steeg uit en kwam op den
persoon af, die schijnbaar naast der. boom
dronken lag te slapen. Zoo vond hij Hagen
loh met doodsbleek gelaat in het gras ge
drukt, zijn kleeren van achteren doordrenkt
met. bloed, naast zich zijn muts en stok.
Den volgenden middag kwam dominee
Sehnelldahin mot snelle schreden langs den
Irndweg, die van Espenwieso over llimdc-
fleck naar het heidedal en de bosschen loopt.
Zijn voeten konden lang niet zoo snel als hij
hij wilde, hij rende voort om het in één
(voord uit te drukken on nog meende hij
maar langzaam vooruit wam. Zijn jaspanden
fladderden hem achterna, rijn dasslippen
fladderden ter zijde en rijn brilleglazen glom
men en schitterden door de zon als waren
het glooiende oogen. Maar achter de glazen
stonden dc oogen droef en het gehcole gelaat
van den grijzen predikant met rijn witten
baard toekende verslagenheid, angst cn on
gerustheid.
(Wordt vervolgd.
MSCHE COURANT