I
I
63"* laargang
Vrijdag 23 December 1910.
Wo. 13491
De ïïeidemolen,
1
Kennisgeving.
1§<
>4
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-cn Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen. fl. 1.25 fcmco
per post fl. 1.65.
Rrijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
ant aan het Bureau bezorgd zijn.
BureauLange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën; Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel, Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abennement op voordeelige voorwaarden, tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Bericht.
Zij, die zich met ingang van lJan.
a.s. op do „Schiedamsehe Courant" abon-
neeren, ontvangen do tot dien datum
verschijnendo numxuors gratis.
Brengt bij deze ter kennis van de inge
zetenen
Dat liet kohier van de belasting op
bedrijf»- en* andere inkomsten No. G dezer
gemeente, over hot dienstjaar 1910/11,
door den heer directeur der directe belastin
gen te Rotterdam op den SOsteu December
1910 executoir verklaard, op heden aan, don
ontvanger der directe belastingen alhier, ter
invordering is overgemaakt.
Voorts wordt bij deze herinnerd, dat een
ieder verplicht is, zijnen aanslag op don bij
de wet bepaalden voet te voldoen, alsmede
dat heden de termijn van zes weken ingaat,
binnen welke bezwaarschriften tegen oenen
aanslag, op genoemd kohier voorkomende,
behooren te worden ingediend.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort den 22sten December 1910.
De Burgemeester voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE.
BUITENLAND.
Schiedam, 22 Doe. 1910.
CHINA.
liet ontwakend volksbewustzijn in het IIc-
mclsche Rijk doet in den laatsten tijd veel
\an zich spreken. De groote meerderheid des
volks gevoelt zich, mede door de voorbeel
den in het naburige Japan, mondig genoeg
om zelf een woordje in de regeeringszaken
te mogen meesproken en de jongste betoogin
gen voor con. volksvertegenwoordiging zijn,
zoo zet de Porijsche „Tenips" in een belang
wekkend- hoofdartikel uiteen, derhalve van
een niet te onderschatten betcekcnis. Moge
lijk is, dat zij op niets uitloopen, maar dan
blijven toch -altijd de verschijnselen, en deze
zijn kcnteckoncnd.
Het volk kan de provinciale vergaderingen
niet meer vergeten, die door haar indruk
wekkend gezag gouverneurs oil mandarijnen
het zwijgen hebben opgelegd, noch den raad-
gevenden senaat, die op voet van een gelijk
waardige macht met de regoering onderhan
delde. In tijden van i,n het binnenland of
uit het buitenland dreigend gevaar, of van
rampen ids hongersnood, enz., zal het Chi-
ncesehe volk als vanzelf weer denken aan liet
middel, dat eenmaal reeds zoo krachtig hielp
en zooveel beloofde: een verandering van re
geer ing&stcl»el. liet is daarom dan ook niet
waarschijnlijk, dat de oogenblikkelijko agita
tie verstikt wordt, Eerder mag men liet le
gended aannemen en de veronderstelling is
niet gewaagd, dat de Chinccsche hervormers,
aangemoedigd door hot reeds door hen be
reikt succes, vol ijver hun taak zullen voort
zotten en steeds meer invloed zuilen ver
werven.
De groote stoot tot dc tegenwoordige be
weging, dien néch de Christelijke zending,
nöch de prediking van sommige Chincc
sche dweepers heeft kunnen geven, was de
ïtussisch-Japansche oorlog. Dc overwinning,
door hot gele ras behaald op een Wcstcr-
schen staat, heeft de zonen van liet Plemel-
schc rijk wakker geschud en het nationali
teitsgevoel in hen doen ontwaken. Op dit
feit hebben in den laatsten tijd tal van,
in binnen- en buitenlandsche tijdschriften
verschenen artikelen, en aan deze kwestie
gewijddo boeken, waarvan do schrijvers al
len een zekeren angst verrieden voor 'het
„gele gevaar", de aandacht gevestigd.
Japan heeft ook indirect invloed geoefend
op het onlangs genomen besluit, in 1913 een
parlement bijeen te roepen. Zooals men zich
herinnert, was de bijeenrooping daarvan
eerst voor 1917 bepaald, doch tot tweemaal
toe richtten de afgevaardigden der provin
ciale raden een ver-zoek tot de rcgeering, om
zoo spoedig mogelijk over te gaan tot de in
stelling varn het pailonientairc régime. Ter
wijl zij een derde rekwest voorbereidden,
vernam men dc sluiting van het Russisch-
Japanseh vredesverdrag en de annexatie van
Korea door Japan. Een gevolg hiervan was
een groote gisting onder de bevolking, die
zich met de studenten te Peking in verbin
ding stelde. Tal van studenten-vergaderingen
hadden plants, waarop de wellicht toekom
stige regeerders van het Riik zichzelf bloe
dige verwondingen toebrachten, als teeken
van rouw. Een met hun bloed bevlekte peti
tie, waarin den leden van den raadgevenden
Senaat hun laksheid verweten werd, maakte
op deze veel indruk, en zij besloten onmid
dellijk zich ernstig met de hervormingsplan
nen bezig te houden. De Senaat interpel
leerde de regeering achtereenvolgens over
verschillende belangrijke kwesties, vooral
over die, welke de builenhmdsche politiek
betroffen.
In den laatsten tijd zijn ook tal van poli
tieke volksorganen opgericht, die krachtig
propaganda maken voor een regeering.Jier-
vorming. Waar deze laatste zoowel door de
mtcllediUeele élite, als door de lagere volks
klassen gewonscht wordt, is het met waar
schijnlijk, dat enkele reactionnaire mandarij
nen haar uilen kunnen tegenhouden.
GEMENGDE MEDEÜEEL1NGEN.
Roman naar het Duitsch van
OSWALD BERGEN ER.
58)
Zoo kwam hij door Ilundcfleok en zocht
zijn weg door snaterende ganzen dier overal
op de straat waggelden en geen begrip hadl
den dat zij verplicht waren uit te wijken
voor den zoo haastigen wandelaar. Ilij haalde
den politic-agent in die langzaam voortging
iii de richting van het hcidedal, statig van
houding, bewust van zijn waardigheid, z<
als meerdere vertegenwoordigers in uniform
van het heilige staatsgezag.
Een vluchtig „goeden dag" werd tussehen
kerk en staat gewisseld en dit was de inlei
ding voor oenigc gejaagde vragen, die domi
nee Sohnellduhm op het hart brandden. Wat
hij vroeg betrof de verschrikkelijke gebeur
tenis In de herberg aan den kruisweg cm wat
daarna gebomd was op do eenzame heide
hij het bosch.
Na eenig heen en weer praten wist do do
minee dat dc diomuir van Hermandad en
met hem velen uit den omtrek op weg waren
om Peter Knurrhahn te zoeken en te arres
teren en dat natuurlijk omdat men einde
lijk bewijsmateriaal genoog had om de hand
te leggen op dezen deugniet. Dc gendarme»
- rie had het er druk mee, want de wilddief
zou niet gemakkelijk te pakken zijn en
- den mannen handen vol werk geven, zoo
nis dat een oude, geslepen slrooper betaamt,
J5i' waren op hot laatst, zoo vertelde do
gendarme, nog zeer verzwarende mededeelin-
gen gedaan voor Peter Knurrhnltit. Er wn
ron feiten genoemd, dio geen twijfel lieten
Frankrijk, t
Uit het rapport van, (ton inspecteur van
financiën, Sorbier, over de liquidaties der
congregatiegoederen aan do Senaatscom
missie blijkt, dat het Cródit Foncier bij
het verkenen van hypothecaire joeningen
ten bedrage van 23 niillioen francs, zich
niet altijd aan de voorschriften heeft ge
houden.
Zoo moet bijv. deze onder staatscontrole
staande instelling gelden hebben verstrekt
op goederen der niet-toegelaten orden, kor
ten tijd voor de ontbinding, zonder er no
titie van te nemen, dat degenen, die lee-
ningon wilden sluiten, niet anders dan
stroomannen waren.
Ook worden aanmerkingen gemaakt pp
eenige overeenkomsten, (foor het Crédit
Foncier met de liquidateuren gesloten,
waaibij deze zich verbinden do vorderin
gen van bet Crédit Foncier, niet te be
twisten.
Een hooggeplaatst ambtenaar van jict
Crédit Foncier heeft echter pan een jour
nalist verklaard, dat da opgewondenheid,
veroorzaakt door het rapport van Sorbier,
ten eenenmale ongerechtvaardigd is. Do
som van 23 millioen omvat alle koningen,
die het Crédit Foncier aan oenigc maat
schappijen, wier vertegenwoordigers eerst
later zijn gebleken stroomannen iter orden
te zijn, heeft toegestaan. Feitelijke con
tracten mot do liquidateuren ,zijn niet ge
sloten, er zijn alleen mondelinge afspra
ken gemaakt, door welke /de afwikkeling
dor zaken, overeenkomstig de belangen
van het Crédit Foncier, jonden worden
vergemakkelijkt. En - ten overvloede werd
do rogeering steeds in kennis gesteld van
deze leeningen.
len, hetgeen natuurlijk Hoor de conservatie
ven met enthousiasme woidt toegejuicht, ter
wijl ook de liberalen hun voldoening betui
gen, Reeds wordt uit Madrid geseind, dat
Leroux een nieuwe „socialist isch-republi-
keinsche groep" gevormd heeft -uit zeven af
gevaardigden bestaande.
De scheuring wordt in de Spaansche bla
den druk besproken.
In dc Kamerzitting van gisteren deed de
CarUstische afgevaardigde Mella mededeeling
van een plan tot dynastieke fusie cn orga
nisatie van een groote katholieke partij, die
door minister-president Canaleias gesteund
zou worden.
Canalejas wees in heftige, verontwaardig
de bewoordingen Mei la's beschuldigingen
van de hand, die misdadig ziin. Een derge
lijk vergrijp wordt gestraft door het Wetboek
van Strafrecht en Mella zou, zeide hij, door
den procureur des konïngs voor de rechtbank
gedaagd kunnen worden.
Duitschland.
Volgens het „Bcrl. Tngcbl." begint de
stemming in parlementaire kringen voor de
nviortollen aanmerkelijk te verflauwen, met
name hij dc nationaal-hberalen. Was vroeger
twee derde dezer partij voor do scheepvaart
rechten, thans is dit aantel op tenia uner-
nood de helft geslonken.
ever de vraag in hoever hij de hand had in
de gebeurtenis dor laatste dagen. Gister
avond was de oude arbeider Lehmunn nog
laat in do houtvesterij geweest en had daar
dingen veiteld, die een nieuw licht wierpen
op den duivel van het hcidedal. Het was
zier waarschijnlijk dat de opzichter llagen-
loh een bloedig slachtoffer was geworden
van de wiuakzucht van Knurrhulm. En ook
wat de kolendampvergiftiging betrof, meen
de men vrij zeker te kunnen zeggen, dat dit
het gevolg was van een handeling van Lena,
de dienstmeid, maar vooral haar vader
scheen de uitdenker te zijn van het -kn
om den opzichter door verstikking te dooden.
De dominee was onder nl deze mededeel in-
gon, zoo mogelijk nog blocker geworden dan
hij al was. Zijn ontsteltenis nam nog toe
toen do politic-agent ook nog de mededee
ling deed, dut .na de geeburtenisscn Lu de
herberg, het meisje Fechlcna weggcloopen
was en tot nog toe door niemand meer wua
gezien.
Ilier nam dc man afscheid van dominee
Sehmdldahin en ging het bosch in, terwijl
de predikant lungs den hoofdweg haastig
zijn tooht vervolgde. Zijn angst en vrees
nam steeds toe en hij transpireerde heftig
door het ongewoon sneüo bewogen en loopen.
Ondcrlusschen zag hij hoe hem uit de
richting van den heideniolen een mail tege
moet kwam, Hij schreed kalm voorwaarts,
zonder r,ich blijkbaar te haasten en droeg
een pak onder den arm. Tom hij den domi
nee herkende verhaastte hij ziju schreden,
nam zijn pet of en riep iceds op een af
stand
„Gooien dag, dominee! Ik was juist op-
weg naar u, en had een boodschap van
meneer* Wolkenstein voor u."
Spanje.
Het debat in de Kamer, waarin dc regu
blikeinsche afgevaardigde I-cremx, die we
gen» zijn glooien invloed den bijnaam draagt
van „Koning van Calalonio", beticht werd
van oneerlijkheden, heelt ten gevolge gehad,
dat zijn positie Ln het republikoinsch-socia-
listisch blok ernstig geschokt is.
Een ander gcwolg der beraadslagingen is
eon scheuring in de republikeinsche partij.
De invloedrijke socialist Tglesias noemde Le-
roux's optreden een politieke immoraliteit.
Door deze houding van. zijn vroegere vrien
den is het republikeinsche blok uiteengeval-
„Zoo! Wat is dat dan."
liet was de nachtwacht, schoenpoetser cn
klccderborstelaur, Nimmerdn, van don heide
niolen, een bleeke man, langzaam in bewe
gingen en zeer zwaarmoedig.
Uit zijn Zondagschc jas haalde hij een
brief te voorschijn.
Dominee Schnclldahin greep hem den
luief uit de hand en scheurde met bevende
hand de enveloppe open. Maar voor dat hij
nog begon te lezen, zei bij gejaagr:
„Zog iriii om 's hemelsnaam, hoc is liet
met den jachtopziener."
„Dank voor die belangstelling," zei de
eigenaardige oude. „Wie zal zeggen of hij
den avond nog haalt."
„Groote hemel, dat zou ontzettend zijn!"
Do man knikte.
„Ja zeker ik kan begrijpen dat domi
nee daar zoo van schrikt, 't Was een goede
man. Dat zeggen allen die hem kennen."
De predikant bekeek diep ontroerd en vol
van .smart den brief, tot hij zich eindelijk
bedacht en met een kloek besluit den brief
uit de enveloppe nam.
Hij las, nadenkend, de volgonde woorden
„Toon ik gisternamiddng naar de herberg
aan den kruisweg reed, om onzen gemcon-
schnppelijkon vriend na zijn gelukkige red
ding te luilen, besloot ik den groeten winter
jas mee te nemen, die gij dezen winter ook
eens hebt aan geluid op onzen sledqlocht
naar Grüntnnno. Zooals hot wel eens meer
gaat, wat men niet zoekt dat vindt menstel
u mijn verbazing voor toen ik in de jas uw
langgozochtc vermiste overjas terugvond. Hij
zat er geheel in, de mouwen in de mouwen
van mijn jas, zoodat het geen zaak was die
dadelijk opviel maar ik verwijt mij zelf
toch indertijd, toen u het mij vroeg, niet
Kreta.
De politieke toestand op het eiland, na
de jongste vermanende nota dor bescher
mende mogendheden, is er niet op ver
beterd. Integendeel, Do Nationale Verga
dering heeft deze nota beantwoord met
een protestaota, welke zij dezer dagen aim
de betrokken consuls ter hand heeft ge
steld. Dit belangrijke document verklaart,
dat de Kretenzers, door alle mogendheden
verlaten, tot het uiterste zjjn besloten. liet
protesteert tegen de erkenning dor Turk-
sche souvereiaiteit en spreekt ten slotte
de hoop uit, dat do mogendheden de Kre
tenzers niet tot oen krachtdadige verdedi
ging van hun recht en van hun wensch
om met Griekenland vercenigd te wor
den, zullen dwingen.
Er hoerscht op het geheele eiland een
groote opwinding. Uit verschillende plaat
sen komen berichten van pon reeks ver
gadoringen, waarin moties tegen de nota
der beschermende mogendheden en ten
gunste van de vereeniging met Griekenland
worden aangenomen. Al deze moties wor
den aan de consuls toegezonden. Aan de
andere zijde zullen thans ook, naar men
zegt, protostvergaderingen togen de annexa
tie gehouden worden door jdc Mohamme-
daansche Kretenzers. Algemeen ziet men
daarom do toekomst met Bezorgdheid te
gemoet en vreest men. pie uwe verwikke
lingen, niet alleen in Kreta, maar zelfs
in Griekenland.
Volgens een bericht nl. van den Ameri-
lanschen gezant te Tegucigalpa aan zijn
regen ring, heeft een Ilondureccch overste,
Albarado, een poging gedaan om president
Davila ten val te brengen. De oproerlingen
weiden evenwel bij de grens van San Salva
dor door regeringstroepen uiteengedreven-
Een aantal van hen, waaronder de aanvoerder
Albarado, wist over de grens te ontkomen.
De president \aa San Salvador eischt ech
ter, dat hij zich zal overgeven en stuurde
ook, ingevolge een verzoek van Davila, troe
pen om de grenzen te bewaken.
BINNENLAND.
Hofbericht.
II. M. de Koningin-Moeder ontving gis
teravond in audiëntie de Ministers van Ju
stitie. van Waterstaat, van Koloniën en van
Landbouw, Nijverheid cn Handel.
Yau liet hof.
H. M de Koningin-Moeder en Z. K. H. de
Prins hebben gisteravond in het gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen te 's Gravenhage
het ToonUunstconcert bijgewoond.
Corps diplomatique.
De gezant der Amerikanmehe Unie bij
llr. AL. Hof. de heer Beaupré, die sedert
September deze stad had verlaten en met
verlof in zijn vaderland aanwezig was, is
gisteren hier ter slede op ziin post terugge-
kecid.
'V
Honduras.
De Zuid-Amerikoansche republieken, die
dit iaar geen revolutie hebben gekend, zijn
maar weinige. Gisteren pas werd gewag ge
maakt van een, die in Peru was uitgebroken,
thans is het Honduras, dat niet wil achter
blijven.
goed gezocht te hebben. Zoo heeft uw jas,
die u zooveel nut had kunnen bewijzen, den
gcheelen winter ongebruikt bij ons in de
kast gehangen. Mijn geweten spreekt luid.
Daarom zend ik de jas hierbij ten spoedig
ste terug, in de hoop, dat ie er hoewel
het weer al weer zoeter wordt nog gebruik
van zult kunnen maken-"
üc dominee stond eerst geheel verslagen
door die geheel omcrwachtte mededeeling.
Ilij kon, ondanks zijn zorgen cn angst, niet
nalaten e\cn genoeglijk te lachen, iets kost
baars als zijn beste jas die hij reeds als ver
loren beschouwd had, plotseling terug te
vinden, was ook zeker wel een vreugdevol
lachje waard.
Maar toen kwamen hem weer herinneringen
voor den geest, die diocvig stemden. Im
mers hot was om deze jas geneest dat Pech-
lona zooveel had moeten verduren cn ten
slotte dc pastorie had verlaten. Hij zag
nog haar wanhoop, omdat zii heel good ge
voelde dat zij verdacht werd de jas te heb
ben weggenomen 's nachts was zij weg
gcloopen door sneeuw en koude van hem
die het zoo goed met haar meende Hij
zag haar naar de herberg gaan, waar zij nu,
hoewel ongetwijfeld weer buiten haar schuld,
bijna de oor/aak was geveest van don dood
van Hagonloh
„En dat, wat jo daar onder don arm
hebt," zei de dominee verwaai door zijn ge
dachten. En hij wees maar liet pak dat Niiu-
merda onder den arm had.
„Dat is uw overjas, dominee," zei de ge
trouwe dienstknecht. „Als ge haar misschien
niet aan wilt doen, dan zal ik haar wel oven
naar de pastorie in Escnwiese brengen naar
uw vrouw.'
„Neen, ik heb haar op 't oogenblik niet
De giooto militaire audiëntie, welke H. M.
de Koningin, in itegenwoordi(gjliekl van, Zj.
K. II. den Prins, verleende, werd door on
geveer 100 opper-, hoofd- en verdere offi
cieion, zoowel \an zee- en landmacht,, als
van het Indisch leger bezocht.
Heden werden burgerlijke autoriteiten en
particulieren ontvangen.
Rechterlijke macht
Bij Kon. besluit van 17 dezer is, met
ingang van 1 Januari, benoemd, tot griffier
bij het kantongerecht te Gouda- nu. E.
M. Driebeek, oud-rechterlijk ambtenaar,
thans advocaat en procuratiehouder to
Nijmegen.
Mr. M. C. do Tries van Heijst. f
In do Donderdagnamiddag gehouden zit
ting van den gemeenteraad te Leiden wer
den door de voorzitter, jhr. mr. dr. N.
C. de Gijsclaar, eenige woorden van wee
moedige en erkentelijke hulde gebracht aan
de nagedachtenis van wijten den gemeente
secretaris, mr. M. C. de Vries van. Heijst,
gisteren in den bloei van den mannelijken
leeftijd zoo onverwacht ontvallen aan zijn
gezin en aan' zijn werkkring, zoo verdien
stelijk, volijverig cn bijna onovertroffen
door hem gedurende 13 jaren vervuld.
Bij deze hulde sloot zich aan het oudste
noodig," zei de predikant geheel ver
strooid, „ik heb het al warm genoeg. Breng
de jas maar naar do pastorie, als je wilt."
„Nu dan, goeien middag, dominee."
„Goeien middag
Dominee Scluielldahin snelde weer verder
evenals straks met fladderende jaspanden
achter zich, met vliegende dasslippen aan
weerszijden, zijn brilleglazen glinunendor dan
ooit, zoodat ze een oningewijde misschien
hadden kunnen doen denken aan vurige lan
taarnlichten van een voorbijstuivende loeo-
mot'of.
Zoo kwam hij in het dal, waar liij de eer
ste huisjes reeds spoedig voorbij was. Vroo-
1 ijk bloeiende boomen begroetten hem hier,
overal, links en rechts stonden bloemen.
En de lucht was vervuld van -allerlei vogel
gerucht en gefluit, duivengekocr, ganzenge-
gak, kiptpengckakel. Hoe blij on jong lag dat
alles danr. Wat, vredige stemming ging er
van dat alle-s. uit. Maar dominee Schnclïda-
hin dacht aan droevige dingen, aan de tegen
stelling tussehen dood en loven, rouw en
lentcstemming
Ilij lotte niet op de bloemen en bloesems,
hij lette niet op hot vogelgezang en goroop,
hij zag niet door de vensters in de huisjes
der dalbewonershij joeg voort, zijn ge
dachten nclitcrnu Eindelijk stond hij
voor den molen en zijn eersten drang was
om don sloep op en dc gang in te snollen.
Maar hij bedacht zich, besloot de achter
deur binnen to gaan cn botste, toen hij den
hoek omging, togen een dor knechten van
den molen, dio hom met een pnarknlmo woor
den wat trachtte tot bedaren te brengen.
Wordt vervolgd,)
p
"fs
SCHIEDAMSCHE COURANT.
-i
nir-wri wi—
De Burgemeester van Schiedam,